Wymagania edukacyjne do klasy II (semestr I)

Transkrypt

1 Wymagania edukacyjne do klasy II (semestr I) Temat lekcji Temat 1. Praca Temat 2. Energia Temat 3. Energia potencjalna ciężkości Cele operacyjne Uczeń: wskazuje sytuacje, w których w fizyce jest wykonywana praca wyjaśnia, jak obliczamy pracę wymienia jednostki pracy definiuje jednostkę pracy dżul (1J) wskazuje, kiedy mimo działającej siły, nie jest wykonywana praca wyjaśnia na przykładach, dlaczego mimo działającej siły, nie jest wykonywana praca rozwiązuje proste zadania, stosując wzór na pracę rozróżnia wielkości dane i szukane posługuje się proporcjonalnością prostą do obliczania pracy definiuje energię wymienia źródła energii wylicza różne formy energii opisuje krótko różne formy energii formułuje zasadę zachowania energii opisuje na wybranych przykładach przemiany energii wymienia sposoby wykorzystania różnych form energii wyjaśnia, które ciała mają energię potencjalną ciężkości wymienia jednostki energii potencjalnej wyjaśnia, od czego zależy energia potencjalna ciężkości podaje przykłady ciał mających energię potencjalną ciężkości opisuje wpływ wykonanej pracy na zmianę energii potencjalnej ciał posługuje się proporcjonalnością prostą do obliczenia energii potencjalnej ciała porównuje energię potencjalną tego samego ciała, ale znajdującego się na różnych wysokościach nad określonym poziomem Wymagania podstawowe ponadpodstawowe konieczne podstawowe rozszerzające dopełniające

2 Temat 4. Energia kinetyczna porównuje energię potencjalną różnych ciał, ale znajdujących się na tej samej wysokości nad określonym poziomem rozwiązuje proste zadania z wykorzystaniem wzoru na energię potencjalną rozróżnia wielkości dane i szukane rozwiązuje nietypowe zadania, posługując się wzorem na energię potencjalną określa praktyczne sposoby wykorzystania energii potencjalnej przewiduje i ocenia niebezpieczeństwo związane z przebywaniem człowieka na dużych wysokościach wyjaśnia, które ciała mają energię kinetyczną wymienia jednostki energii kinetycznej wyjaśnia, od czego zależy energia kinetyczna Temat 5. Przemiany energii mechanicznej podaje przykłady ciał mających energię kinetyczną porównuje energię kinetyczną tego samego ciała, ale poruszającego się z różnymi prędkościami porównuje energię kinetyczną różnych ciał, ale poruszających się z taką samą prędkością rozwiązuje proste zadania z wykorzystaniem wzoru na energię kinetyczną rozróżnia wielkości dane i szukane rozwiązuje nietypowe zadania z wykorzystaniem wzoru na energię kinetyczną określa praktyczne sposoby wykorzystania energii kinetycznej przewiduje i ocenia niebezpieczeństwo związane z szybkim ruchem pojazdów opisuje wpływ wykonanej pracy na zmianę energii kinetycznej posługuje się pojęciem energii mechanicznej jako sumy energii potencjalnej i kinetycznej opisuje na przykładach przemiany energii potencjalnej w kinetyczną (i odwrotnie ) wyjaśnia, dlaczego dla ciała spadającego swobodnie energia potencjalna maleje, a kinetyczna rośnie wyjaśnia, dlaczego dla ciała rzuconego pionowo w górę energia kinetyczna maleje, a potencjalna rośnie rozróżnia wielkości dane i szukane stosuje zasadę zachowania energii do rozwiązywania prostych zadań rachunkowych i nieobliczeniowych

3 Temat dodatkowy. Energia, człowiek i środowisko stosuje zasadę zachowania energii do rozwiązywania zadań nietypowych wskazuje, skąd organizm czerpie energię potrzebną do życia opisuje, do jakich czynności życiowych człowiekowi jest potrzebna energia wymienia jednostki, w jakich podajemy wartość energetyczną pokarmów wyjaśnia, gdzie należy szukać informacji o wartości energetycznej pożywienia opisuje, do czego człowiekowi potrzebna jest energia Temat 6. Moc wymienia paliwa kopalne, z których spalania uzyskujemy energię opisuje negatywne skutki pozyskiwania energii z paliw kopalnych związane z niszczeniem środowiska i globalnym ociepleniem wymienia źródła energii odnawialnej wyjaśnia potrzebę oszczędzania energii jako najlepszego działania w trosce o ochronę naturalnego środowiska człowieka wyjaśnia, o czym informuje nas moc wyjaśnia, jak oblicza się moc wymienia jednostki mocy przelicza wielokrotności i podwielokrotności jednostek pracy i mocy przelicza jednostki czasu posługuje się pojęciem mocy do obliczania pracy wykonanej (przez urządzenie) porównuje pracę wykonaną w tym samym czasie przez urządzenia o różnej mocy porównuje pracę wykonaną w różnym czasie przez urządzenia o tej samej mocy rozwiązuje proste zadania z wykorzystaniem wzoru na moc Temat 7. Dźwignie rozróżnia wielkości dane i szukane rozwiązuje nietypowe zadania z wykorzystaniem wzoru na energię, pracę i moc wyznacza doświadczalnie warunek równowagi dźwigni dwustronnej wyjaśnia, kiedy dźwignia jest w równowadze stosuje prawo równowagi dźwigni do rozwiązywania prostych zadań wyjaśnia, dlaczego dźwignię można stosować do wyznaczania masy ciała

4 planuje doświadczenie (pomiar masy) szacuje masę przedmiotów użytych w doświadczeniu wyznacza masę przedmiotów, posługując się dźwignią dwustronną, linijką i innym ciałem o znanej masie wyznacza masę, posługując się wagą porównuje otrzymane wyniki z oszacowanymi masami oraz wynikami uzyskanymi przy zastosowaniu wagi ocenia otrzymany wynik pomiaru masy Temat 8. Maszyny proste rozróżnia dźwignie dwustronną i jednostronną wymienia przykłady zastosowania dźwigni w swoim otoczeniu wyjaśnia zasadę działania dźwigni dwustronnej rozwiązuje proste zadania, stosując prawo równowagi dźwigni wyjaśnia, w jakim celu i w jakich sytuacjach stosuje się maszyny proste wyjaśnia działanie kołowrotu wymienia zastosowania kołowrotu opisuje działanie napędu w rowerze opisuje blok stały wyjaśnia zasadę działania bloku stałego wymienia zastosowania bloku stałego Temat dodatkowy. Równia pochyła opisuje równię pochyłą wyjaśnia, w jakim celu stosujemy równię pochyłą rozwiązuje zadania dotyczące równi pochyłej Temat 9. Cząsteczki wymienia praktyczne zastosowanie równi pochyłej w życiu codziennym stwierdza, że wszystkie ciała są zbudowane z atomów lub cząsteczek podaje przykłady świadczące o ruchu cząsteczek wyjaśnia zjawisko dyfuzji podaje przykłady dyfuzji podaje przykłady świadczące o przyciąganiu się cząsteczek wyjaśnia, kiedy cząsteczki zaczynają się odpychać

5 Temat 10. Stany skupienia materii Temat 11. Temperatura a energia opisuje zjawisko napięcia powierzchniowego opisuje doświadczenie ilustrujące zjawisko napięcia powierzchniowego wyjaśnia mechanizm występowania zjawiska napięcia powierzchniowego nazywa stany skupienia materii wymienia właściwości ciał stałych, cieczy i gazów opisuje budowę mikroskopową ciał stałych, cieczy i gazów analizuje różnice w budowie mikroskopowej ciał stałych, cieczy i gazów wyjaśnia właściwości ciał stałych, cieczy i gazów na podstawie ich budowy wewnętrznej omawia budowę kryształów na przykładzie soli kamiennej opisuje różnice w budowie ciał krystalicznych i bezpostaciowych nazywa zmiany stanu skupienia materii opisuje zjawiska topnienia, krzepnięcia, parowania, skraplania, sublimacji i resublimacji wyjaśnia, że dana substancja krystaliczna ma określoną temperaturę topnienia i wrzenia wyjaśnia, że różne substancje mają różną temperaturę topnienia i wrzenia odczytuje z tabeli temperatury topnienia i wrzenia wybranych substancji opisuje zmianę objętości ciał wynikającą ze zmiany stanu skupienia substancji wyjaśnia zasadę działania termometru opisuje skalę temperatur Celsjusza wyjaśnia związek między energią kinetyczną cząsteczek a temperaturą definiuje energię wewnętrzną ciała wyjaśnia, od czego zależy energia wewnętrzna ciała definiuje przepływ ciepła wyjaśnia, jak można zmienić energię wewnętrzną ciała analizuje jakościowo zmiany energii wewnętrznej spowodowane wykonaniem pracy i przepływem ciepła Temat 12. wyjaśnia, o czym informuje ciepło właściwe

6 Ciepło właściwe wymienia jednostkę ciepła właściwego porównuje ciepło właściwe różnych substancji wyjaśnia znaczenie dużej wartości ciepła właściwego wody posługuje się proporcjonalnością prostą do obliczenia ilości energii dostarczonej ciału rozwiązuje proste zadania z wykorzystaniem wzoru na ilość dostarczonej energii rozróżnia wielkości dane i szukane opisuje przebieg doświadczenia polegającego na wyznaczeniu ciepła właściwego wody wyjaśnia rolę użytych w doświadczeniu przyrządów wyznacza ciepło właściwe wody za pomocą czajnika elektrycznego lub grzałki o znanej mocy (przy założeniu braku strat) mierzy czas, masę, temperaturę Temat dodatkowy. Ciepło właściwe trudniejsze zagadnienia Temat 13. Przewodnictwo cieplne zapisuje wyniki w formie tabeli zapisuje wynik obliczeń jako przybliżony (z dokładnością do 2 3 cyfr znaczących) porównuje wyznaczone ciepło właściwe wody z ciepłem właściwym odczytanym w tabeli odczytuje dane z wykresu rozróżnia wielkości dane i szukane analizuje treść zadania proponuje sposób rozwiązania zadania rozwiązuje nietypowe zadania, łącząc wiadomości o cieple właściwym z wiadomościami o energii i mocy szacuje rząd wielkości spodziewanego wyniku i ocenia na tej podstawie wartości obliczanych wielkości fizycznych przelicza wielokrotności i podwielokrotności jednostek fizycznych rozróżnia dobre i złe przewodniki ciepła wymienia dobre i złe przewodniki ciepła wyjaśnia przepływ ciepła w zjawisku przewodnictwa cieplnego Temat 14. Konwekcja i promieniowanie wyjaśnia rolę izolacji cieplnej definiuje konwekcję wyjaśnia, na czym polega zjawisko konwekcji

7 Temat 15. Topnienie i krzepnięcie Temat 16. Parowanie i skraplanie opisuje przepływ powietrza w pomieszczeniach wywołany zjawiskiem konwekcji opisuje ruch wody w naczyniu wywołany zjawiskiem konwekcji wyjaśnia rolę zjawiska konwekcji dla klimatu naszej planety wyjaśnia, że materiał zawierający oddzielone od siebie porcje powietrza zatrzymuje konwekcję, a przez to staje się dobrym izolatorem wymienia materiały zawierające w sobie powietrze, co czyni je dobrymi izolatorami opisuje techniczne zastosowania materiałów izolacyjnych opisuje przenoszenie ciepła przez promieniowanie mierzy temperaturę topnienia lodu stwierdza, że temperatury topnienia i krzepnięcia danej substancji są takie same wyjaśnia, że ciała krystaliczne mają określoną temperaturę topnienia, a ciała bezpostaciowe nie odczytuje informacje z wykresu zależności temperatury od dostarczonego ciepła przewiduje stan skupienia substancji na podstawie informacji odczytanych z wykresu zależności t(q) wyjaśnia, że proces topnienia przebiega, gdy ciału dostarczamy ciepło wyjaśnia, że w procesie krzepnięcia ciało oddaje ciepło definiuje ciepło topnienia wymienia jednostki ciepła topnienia odczytuje z tabeli ciepło topnienia wybranych substancji porównuje ciepło topnienia różnych substancji C posługuje się pojęciem ciepła topnienia C rozwiązuje proste zadania, posługując się ciepłem topnienia C opisuje zjawisko parowania podaje przykłady wykorzystania zjawiska parowania wyjaśnia, na czym polega parowanie wyjaśnia, dlaczego parowanie wymaga dostarczenia dużej ilości energii opisuje zjawisko wrzenia

8 definiuje ciepło parowania podaje jednostkę ciepła parowania odczytuje ciepło parowania wybranych substancji z tabeli porównuje ciepło parowania różnych cieczy posługuje się pojęciem ciepła parowania Temat 17. Wyznaczanie objętości rozwiązuje proste zadania, posługując się pojęciem ciepła parowania wyjaśnia, o czym informuje objętość wymienia jednostki objętości przelicza jednostki objętości szacuje objętość zajmowaną przez ciała oblicza objętość ciał mających kształt prostopadłościanu lub sześcianu, stosując odpowiedni wzór matematyczny wyznacza objętość cieczy i ciał stałych przy użyciu menzurki zapisuje wynik pomiaru wraz z jego niepewnością Temat 18. Gęstość wyjaśnia, że menzurki różnią się pojemnością i dokładnością rozwiązuje nietypowe zadania związane z objętością ciał i skalą menzurek planuje sposób wyznaczenia objętości bardzo małych ciał, np. szpilki, pinezki wyjaśnia, pojęcie gęstości wyjaśnia, jakie wielkości fizyczne musimy znać, aby obliczyć gęstość wymienia jednostki gęstości przelicza jednostki gęstości posługuje się pojęciem gęstości do rozwiązywania zadań nieobliczeniowych odczytuje gęstości wybranych ciał z tabeli porównuje gęstości różnych ciał szacuje masę ciał, znając ich gęstość i objętość rozwiązuje proste zadania z wykorzystaniem zależności między masą, objętością i gęstością rozróżnia dane i szukane rozwiązuje zadania trudniejsze z wykorzystaniem zależności między masą, objętością i gęstością

9 Temat 19. Wyznaczanie gęstości planuje doświadczenie w celu wyznaczenia gęstości wybranej substancji wymienia wielkości fizyczne, które musi wyznaczyć wybiera właściwe narzędzia pomiaru projektuje tabelę pomiarową szacuje rząd wielkości spodziewanego wyniku wyznaczania gęstości wyznacza gęstość substancji, z jakiej wykonano przedmiot w kształcie prostopadłościanu, walca lub kuli -- za pomocą wagi i linijki zapisuje wyniki pomiarów w tabeli oblicza średni wynik pomiaru porównuje otrzymany wynik z szacowanym Temat 20. Ciśnienie porównuje otrzymany wynik z gęstościami substancji umieszczonymi w tabeli i na tej podstawie identyfikuje materiał, z którego może być wykonane badane ciało wyjaśnia pojecie ciśnienia opisuje, jak obliczamy ciśnienie wymienia jednostki ciśnienia definiuje jednostkę ciśnienia opisuje doświadczenie ilustrujące różne skutki działania ciała na podłoże, w zależności od wielkości powierzchni styku wymienia sytuacje, w których chcemy zmniejszyć ciśnienie wyjaśnia, w jaki sposób można zmniejszyć ciśnienie wymienia sytuacje, w których chcemy zwiększyć ciśnienie wyjaśnia, w jaki sposób można zwiększyć ciśnienie posługuje się pojęciem ciśnienia do wyjaśnienia zadań problemowych rozwiązuje proste zadania z wykorzystaniem zależności między siłą nacisku, powierzchnią styku ciał i ciśnieniem rozwiązuje nietypowe zadania z wykorzystaniem ciśnienia Temat 21. Ciśnienie hydrostatyczne stwierdza, że w naczyniach połączonych ciecz dąży do wyrównania poziomów opisuje, jak obliczamy ciśnienie hydrostatyczne wyjaśnia, od czego zależy ciśnienie hydrostatyczne opisuje, od czego nie zależy ciśnienie hydrostatyczne

10 Temat 22. Prawo Pascala odczytuje dane z wykresu zależności ciśnienia od wysokości słupa cieczy rozpoznaje proporcjonalność prostą na podstawie wykresu zależności ciśnienia od wysokości słupa cieczy posługuje się proporcjonalnością prostą do wyznaczenia ciśnienia cieczy lub wysokości słupa cieczy rozwiązuje zadania nietypowe, stosując pojęcie ciśnienia hydrostatycznego stwierdza, że ciecz wywiera ciśnienie także na ścianki naczynia formułuje prawo Pascala opisuje doświadczenie ilustrujące prawo Pascala Temat 23. Prawo Archimedesa wymienia praktyczne zastosowania prawa Pascala wyjaśnia działanie prasy hydraulicznej i hamulca hydraulicznego rozwiązuje zadania rachunkowe, posługując się prawem Pascala i pojęciem ciśnienia rozwiązuje zadania problemowe, a do ich wyjaśnienia wykorzystuje prawo Pascala i pojęcie ciśnienia hydrostatycznego stwierdza, że na ciało zanurzone w cieczy działa siła wyporu mierzy siłę wyporu za pomocą siłomierza (dla ciała wykonanego z jednorodnej substancji o gęstości większej od gęstości wody) wyjaśnia, skąd się bierze siła wyporu formułuje prawo Archimedesa wyjaśnia zjawisko pływania ciał na podstawie prawa Archimedesa opisuje doświadczenie z piłeczką pingpongową umieszczoną na wodzie analizuje i porównuje wartość siły wyporu działającej na piłeczkę wtedy, gdy ona pływa na wodzie, z wartością siły wyporu w sytuacji, gdy wpychamy piłeczkę pod wodę oblicza siłę wyporu, stosując prawo Archimedesa stwierdza, że siła wyporu działa także w gazach porównuje siłę wyporu działającą w cieczach z siłą wyporu działającą w gazach wyjaśnia, dlaczego siła wyporu działająca na ciało zanurzone w cieczy jest większa od siły wyporu działającej na to ciało umieszczone w gazie wymienia zastosowanie praktyczne siły wyporu powietrza rozwiązuje typowe zadania rachunkowe, stosując prawo Archimedesa

11 Temat dodatkowy. Prawo Archimedesa trudniejsze zagadnienia Temat 24. Ciśnienie atmosferyczne rozwiązuje zadania problemowe, wykorzystując prawo Archimedesa rozróżnia wielkości dane i szukane proponuje sposób rozwiązania zadania rozwiązuje trudniejsze zadania z wykorzystaniem prawa Archimedesa przewiduje wynik zaproponowanego doświadczenia wykonuje doświadczenie, aby sprawdzić swoje przypuszczenia opisuje doświadczenie z rurką do napojów świadczące o istnieniu ciśnienia atmosferycznego oblicza ciśnienie słupa wody równoważące ciśnienie atmosferyczne opisuje doświadczenie pozwalające wyznaczyć ciśnienie atmosferyczne w sali lekcyjnej wyjaśnia rolę użytych przyrządów opisuje, od czego zależy ciśnienie powietrza wskazuje, że do pomiaru ciśnienia atmosferycznego służy barometr wyjaśnia, dlaczego powietrze nas nie zgniata wykonuje doświadczenie ilustrujące zależność temperatury wrzenia od ciśnienia wyjaśnia, dlaczego woda pod zmniejszonym ciśnieniem wrze w temperaturze niższej niż 100 C odczytuje dane z wykresu zależności ciśnienia atmosferycznego od wysokości posługuje się pojęciem ciśnienia atmosferycznego w rozwiązaniu zadań problemowych wyjaśnia działanie niektórych urządzeń, np. szybkowaru, przyssawki

12 Wymagania edukacyjne z fizyki klasa II (semestrii) Wymagania Temat lekcji Cele operacyjne - uczeń: podstawowe ponad podstawowe Dopuszczający Dostateczny Dobry Bardzo dobry Temat 1. Elektryzowanie ciał wymienia rodzaje ładunków elektrycznych

13 wyjaśnia, które ładunki się odpychają, a które przyciągają opisuje jakościowo oddziaływanie ładunków jednoimiennych i różnoimiennych opisuje budowę atomu demonstruje zjawisko elektryzowania przez tarcie demonstruje zjawisko wzajemnego oddziaływania ciał naelektryzowanych opisuje sposoby elektryzowania ciał przez tarcie i dotyk wyjaśnia, na czym polega zjawisko elektryzowania ciał analizuje kierunek przepływu elektronów podczas elektryzowania ciał przez tarcie i dotyk stosuje zasadę zachowania ładunku do wyjaśniania zjawiska elektryzowania ciał przez tarcie stosuje zasadę zachowania ładunku do wyjaśniania zjawiska elektryzowania ciał przez dotyk ciałem naelektryzowanym podaje jednostkę ładunku przelicza wielokrotności i podwielokrotności jednostki ładunku posługuje się pojęciem ładunku elektrycznego jako wielokrotności ładunku elementarnego opisuje budowę elektroskopu wyjaśnia, do czego służy elektroskop Temat 2. Przewodniki i izolatory opisuje budowę metalu (przewodnika)

14 opisuje budowę izolatora podaje przykłady przewodników i izolatorów wyjaśnia, czym różnią się przewodniki od izolatorów klasyfikuje materiały, dzieląc je na przewodniki i izolatory wyjaśnia, dlaczego ciała naelektryzowane przyciągają nienaelektryzowane przewodniki wyjaśnia, dlaczego ciała naelektryzowane przyciągają nienaelektryzowane izolatory Temat 3. Obwód prądu elektrycznego wymienia źródła napięcia

15 opisuje przepływ prądu w przewodnikach jako ruch elektronów stwierdza, że prąd elektryczny płynie tylko w obwodzie zamkniętym rysuje schematy obwodów elektrycznych, stosując umowne symbole buduje proste obwody elektryczne według zadanego schematu wskazuje analogie między zjawiskami, porównując przepływ prądu z przepływem wody Temat dodatkowy. Prąd elektryczny w cieczach wyjaśnia, jak powstaje jon dodatni, a jak jon ujemny opisuje doświadczenie wykazujące, że niektóre ciecze przewodzą prąd elektryczny przewiduje wynik doświadczenia wykazującego, że niektóre ciecze przewodzą prąd elektryczny wyjaśnia, na czym polega przepływ prądu elektrycznego w cieczach opisuje przesyłanie sygnałów z narządów zmysłu do mózgu podaje przykłady praktycznego wykorzystania przepływu prądu w cieczach Temat 4. Prąd elektryczny w gazach wyjaśnia, na czym polega przepływ prądu elektrycznego w gazach

16 wymienia przykłady przepływu prądu w zjonizowanych gazach, wykorzystywane lub obserwowane w życiu codziennym wyjaśnia, do czego służy piorunochron wyjaśnia, jak należy się zachowywać w czasie burzy Temat 5. Napięcie elektryczne i natężenie prądu elektrycznego definiuje napięcie elektryczne definiuje natężenie prądu wymienia jednostki napięcia i natężenia przelicza wielokrotności i podwielokrotności jednostek napięcia i natężenia rozróżnia wielkości dane i szukane

17 rozwiązuje proste zadania, wykorzystując wzory definiujące napięcie i natężenie prądu rozwiązuje zadania, wykorzystując pojęcie pojemności akumulatora analizuje schemat przedstawiający wielkości natężenia oraz napięcia spotykane w przyrodzie i urządzeniach elektrycznych Temat 6. Praca i moc prądu elektrycznego wyjaśnia sposób obliczania pracy prądu elektrycznego wyjaśnia sposób obliczania mocy urządzeń elektrycznych wymienia jednostki pracy i mocy przelicza wielokrotności i podwielokrotności jednostek pracy i mocy przelicza dżule na kilowatogodziny i kilowatogodziny na dżule analizuje schemat przedstawiający moc urządzeń elektrycznych rozróżnia wielkości dane i szukane

18 posługuje się pojęciem mocy do obliczania pracy wykonanej (przez urządzenie) oblicza koszt zużytej energii elektrycznej porównuje pracę wykonaną w tym samym czasie przez urządzenia o różnej mocy analizuje koszty eksploatacji urządzeń elektrycznych o różnej mocy rozwiązuje proste zadania, wykorzystując wzory na pracę i moc podaje sposoby oszczędzania energii elektrycznej wymienia korzyści dla środowiska naturalnego wynikające ze zmniejszenia zużycia energii elektrycznej Temat 7. Pomiar napięcia i natężenia. Wyznaczanie mocy nazywa przyrządy służące do pomiaru napięcia i natężenia

19 określa zakres pomiarowy przyrządów elektrycznych (woltomierza i amperomierza) określa dokładność przyrządów elektrycznych (woltomierza i amperomierza) planuje doświadczenie, którego celem jest wyznaczenie mocy żarówki rysuje schemat obwodu, który służy do pomiaru napięcia i natężenia prądu projektuje tabelę pomiarową montuje obwód elektryczny według podanego schematu mierzy napięcie i natężenie prądu podaje niepewność pomiaru napięcia i natężenia zapisuje wynik pomiaru, uwzględniając niepewność pomiaru oblicza moc żarówki na podstawie wykonanych pomiarów Temat 8. Połączenia szeregowe i równoległe wyjaśnia, jakie napięcie uzyskujemy, gdy baterie połączymy szeregowo

20 wyjaśnia, jakie napięcie uzyskujemy, gdy baterie połączymy równolegle podaje przykłady szeregowego połączenia odbiorników energii elektrycznej rysuje schemat szeregowego połączenia odbiorników energii elektrycznej uzasadnia, że przez odbiorniki połączone szeregowo płynie prąd o takim samym natężeniu wyjaśnia, że napięcia elektryczne na odbiornikach połączonych szeregowo sumują się podaje przykłady równoległego połączenia odbiorników energii elektrycznej rysuje schemat równoległego połączenia odbiorników energii elektrycznej wyjaśnia, dlaczego przy równoległym łączeniu odbiorników jest na nich jednakowe napięcie wyjaśnia, dlaczego przy równoległym łączeniu odbiorników prąd z głównego przewodu rozdziela się na poszczególne odbiorniki (np. na podstawie analogii hydrodynamicznej) Temat 9. Prawo Ohma wyjaśnia przyczynę oporu elektrycznego

21 podaje sposób obliczania oporu elektrycznego formułuje prawo Ohma podaje jednostkę oporu przelicza wielokrotności i podwielokrotności jednostki oporu stosuje prawo Ohma do rozwiązywania prostych zadań obliczeniowych oblicza natężenie lub napięcie prądu, posługując się proporcjonalnością prostą Temat 10. Wyznaczanie oporu elektrycznego planuje doświadczenie, którego celem jest wyznaczenie oporu elektrycznego

22 rysuje schemat obwodu projektuje tabelę pomiarową buduje obwód elektryczny mierzy napięcie i natężenie zapisuje wyniki pomiaru napięcia i natężenia prądu w tabeli oblicza opór, wykorzystując wyniki pomiaru napięcia i natężenia sporządza wykres zależności natężenia prądu od napięcia odczytuje dane z wykresu zależności I(U) oblicza opór na podstawie wykresu zależności I(U) porównuje obliczone wartości oporów Temat 1 1. Domowa sieć elektryczna Temat dodatkowy. Praca i moc prądu - trudniejsze zagadnienia wyjaśnia, co to znaczy, że w domowej sieci elektrycznej istnieje napięcie przemienne

23 podaje wartość napięcia skutecznego w domowej sieci elektrycznej wyjaśnia, do czego służy uziemienie wyjaśnia, dlaczego nie wolno dotykać przewodów elektrycznych pod napięciem opisuje zasady postępowania przy porażeniu elektrycznym wyjaśnia, w jakim celu stosujemy bezpieczniki oblicza, czy dany bezpiecznik wyłączy prąd, wiedząc, jaka jest liczba i moc włączonych urządzeń elektrycznych wymienia rodzaje energii, na jakie zamieniana jest energia elektryczna zapisuje dane i szukane w rozwiązywanych zadaniach rozwiązuje zadania, w których konieczne jest połączenie wiedzy o przepływie prądu z nauką o cieple rozwiązuje zadania, w których konieczne jest połączenie wiedzy o przepływie prądu z prawami mechaniki

24 rozwiązuje zadania obliczeniowe, posługując się pojęciem sprawności urządzenia Temat 12. Magnesy wyjaśnia, że każdy magnes ma dwa bieguny nazywa bieguny magnetyczne opisuje oddziaływanie magnesów wymienia przykłady zastosowania magnesów wskazuje bieguny magnetyczne Ziemi opisuje zasadę działania kompasu wyjaśnia, dlaczego żelazo znajdujące się w pobliżu magnesu też staje się magnesem wyjaśnia, dlaczego nie mogą istnieć pojedyncze bieguny magnetyczne Temat 13. Prąd elektryczny i magnetyzm opisuje zachowanie igły magnetycznej znajdującej się w pobliżu przewodnika z prądem

25 opisuje budowę elektromagnesu opisuje działanie elektromagnesu wyjaśnia rolę rdzenia w elektromagnesie opisuje wzajemne oddziaływanie magnesów z elektromagnesami wyjaśnia przyczynę namagnesowania magnesów trwałych wymienia przykłady zastosowania elektromagnesów Temat 14. Silnik elektryczny opisuje doświadczenie, w którym energia elektryczna zamienia się w energię mechaniczną opisuje budowę silnika elektrycznego wyjaśnia działanie silnika elektrycznego prądu stałego wymienia przykłady zastosowania silników zasilanych prądem stałym

26 Temat dodatkowy. Indukcja elektromagnetyczna opisuje doświadczenia, które pozwalają zaobserwować przepływ prądu w obwodzie niezasilanym ze źródła prądu opisuje budowę prądnicy opisuje działanie prądnicy wymienia przykłady zastosowania prądnicy opisuje budowę transformatora wyjaśnia, w jakim celu stosujemy transformatory wymienia przykłady zastosowania transformatora Temat 15. Ruch drgający opisuje ruch wahadła matematycznego

27 wskazuje położenie równowagi ciała w ruchu drgającym definiuje amplitudę, okres i częstotliwość drgań nazywa jednostki amplitudy, okresu i częstotliwości podaje przykłady drgań mechanicznych mierzy czas wahnięć wahadła (np. dziesięciu), wykonując kilka pomiarów oblicza średni czas ruchu wahadła na podstawie wykonanych pomiarów oblicza okres drgań wahadła, wykorzystując wynik pomiaru czasu zapisuje wynik obliczenia jako przybliżony oblicza częstotliwość drgań wahadła

28 opisuje ruch ciężarka zawieszonego na sprężynie analizuje siły działające na ciężarek zawieszony na sprężynie w kolejnych fazach jego ruchu wyznacza okres i częstotliwość drgań ciężarka zawieszonego na sprężynie wyjaśnia, dlaczego nie mierzymy czasu jednego drgania, tylko 10, 20 lub 30 drgań odczytuje amplitudę i okres z wykresu x(t) dla ciała drgającego Temat 16. Przemiany energii w ruchu drgającym analizuje przemiany energii w ruchu wahadła matematycznego, stosując zasadę zachowania energii wskazuje punkty toru, w których wahadło osiąga największą i najmniejszą (zerową) energię potencjalną wskazuje punkty toru, w których wahadło osiąga największą i najmniejszą (zerową) energię kinetyczną opisuje, na których etapach ruchu wahadła energia potencjalna rośnie, a na których maleje opisuje, na których etapach ruchu wahadła energia kinetyczna rośnie, a na których maleje

29 analizuje przemiany energii dla ruchu ciężarka zawieszonego na sprężynie wskazuje punkty toru, w których ciężarek osiąga największą i najmniejszą (zerową) energię potencjalną ciężkości wskazuje punkty toru, w których ciężarek osiąga największą i najmniejszą (zerową) energię potencjalną sprężystości wskazuje punkty toru, w których ciężarek osiąga największą i najmniejszą (zerową) energię kinetyczną Temat 17. Fale podaje przykłady fal opisuje mechanizm przekazywania drgań z jednego punktu ośrodka do drugiego w przypadku fal na napiętej linie opisuje falę, posługując się pojęciami: amplituda, okres, częstotliwość, prędkość i długość fali stosuje do obliczeń zależność między długością fali, prędkością i okresem odczytuje z wykresu zależności x(t) amplitudę i okres drgań odczytuje z wykresu zależności y(x) amplitudę i długość fali Temat 18. Dźwięk podaje przykłady ciał, które są źródłem dźwięków

30 wyjaśnia, dlaczego dźwięk nie może rozchodzić się w próżni opisuje mechanizm przekazywania drgań z jednego punktu ośrodka do drugiego podczas rozchodzenia się fal dźwiękowych w powietrzu opisuje sposoby wytwarzania dźwięku w instrumentach muzycznych, głośnikach itp. stwierdza, że prędkość rozchodzenia się dźwięku zależy od rodzaju ośrodka porównuje prędkości dźwięków w różnych ośrodkach oblicza czas lub drogę przebywaną przez dźwięk w różnych ośrodkach Temat 19. Wysokość dźwięku wymienia wielkości fizyczne, od których zależy wysokość dźwięku

31 wytwarza dźwięki o większej i mniejszej częstotliwości od danego dźwięku za pomocą dowolnego ciała drgającego lub instrumentu muzycznego rysuje wykresy fal dźwiękowych różniących się wysokością wymienia wielkości fizyczne, od których zależy głośność dźwięku wytwarza dźwięk głośniejszy i cichszy od danego dźwięku za pomocą dowolnego ciała drgającego lub instrumentu muzycznego rysuje wykresy fal dźwiękowych różniących się amplitudą porównuje dźwięki na podstawie wykresów zależności x(t) posługuje się pojęciami: infradźwięki i ultradźwięki wyjaśnia, na czym polega echolokacja wymienia przykłady praktycznego zastosowania ultradźwięków Temat 20. Fale elektromagnetyczne stwierdza, że fala elektromagnetyczna może rozchodzić się w próżni wyjaśnia, że fale elektromagnetyczne różnią się częstotliwością (i długością)

32 stwierdza, że w próżni wszystkie rodzaje fal elektromagnetycznych rozchodzą się z jednakową prędkością podaje przybliżoną prędkość fal elektromagnetycznych w próżni nazywa rodzaje fal elektromagnetycznych (radiowe, mikrofale, promieniowanie podczerwone, światło widzialne, promieniowanie nadfioletowe i promieniowanie rentgenowskie) podaje przykłady zastosowania różnych rodzajów fal elektromagnetycznych stosuje do obliczeń zależność między długością fali, prędkością i okresem Temat dodatkowy. Co faluje w falach elektromagnetycznych Temat dodatkowy. Energia fal elektromagnetycznych opisuje pole magnetyczne jako właściwość przestrzeni, w której działają siły magnetyczne

33 opisuje doświadczenie ilustrujące ułożenie linii pola magnetycznego wokół magnesu określa zwrot linii pola magnetycznego opisuje ustawienie igiełki magnetycznej w polu magnetycznym stwierdza, że ładunek elektryczny wytwarza pole elektryczne opisuje pole elektryczne jako właściwość przestrzeni, w której działają siły elektryczne stwierdza, że każde ciało wysyła promieniowanie cieplne wyjaśnia, że promieniowanie cieplne jest falą elektromagnetyczną wyjaśnia, że częstotliwość fali wysyłanej przez ciało zależy od jego temperatury stwierdza, że ciała ciemne pochłaniają więcej promieniowania niż jasne wyjaśnia, które ciała bardziej się nagrzewają - jasne czy ciemne wyjaśnia zjawisko efektu cieplarnianego Temat 21. Dyfrakcja i interferencja fal opisuje doświadczenie ilustrujące zjawisko ugięcia fali na wodzie

34 wyjaśnia zjawisko dyfrakcji fali opisuje doświadczenie ilustrujące zjawisko interferencji fal na wodzie wyjaśnia zjawisko interferencji fal wyjaśnia, że zjawisko dyfrakcji i interferencji dotyczy zarówno fal dźwiękowych, jak i elektromagnetycznych porównuje sposoby rozchodzenia się fal mechanicznych i elektromagnetycznych, podając cechy wspólne i różnice Temat dodatkowy. Rezonans wyjaśnia zjawisko rezonansu mechanicznego opisuje doświadczenie ilustrujące zjawisko rezonansu mechanicznego podaje przykłady zjawiska rezonansu mechanicznego wyjaśnia rolę rezonansu w konstrukcji i działaniu instrumentów muzycznych podaje przykłady rezonansu fal elektromagnetycznych