Tutoring Szkolny. TOWARZYSTWO EDUKACJI OTWARTEJ Kolegium Tutorów ALA Autorskie Licea Artystyczne i Akademickie

Transkrypt

1 TOWARZYSTWO EDUKACJI OTWARTEJ Kolegium Tutorów ALA Autorskie Licea Artystyczne i Akademickie Tutoring Szkolny nowa jakość w relacjach Uczniowie, Nauczyciele, Rodzice Mariusz Budzyński

2 starogreckie słowo schole odpoczynek duchowy, polegający na przebywaniu wśród ludzi, którzy wzajemnie są sobie życzliwi, na wspólnym poszukiwaniu prawdy, dzieleniu się nią oraz radowaniu się z jej znalezienia prof. Jacek Salij OP materiały po konferencyjne Rzecznika Praw Obywatelskich Strategia wychowania do odpowiedzialności za siebie i społeczeństwo Warszawa wrzesień 2004

3

4 Trzy podmioty działań szkolnych: Uczniowie Nauczyciele Rodzice U-N-R - trzy środowiska pozbawione wzajemnego zaufania?

5 Ten sam cel i podobne oczekiwania Cel: - żeby uczeń sensownie ukończył szkołę Oczekiwania (wobec siebie nawzajem): - Szacunku - Współpracy - Zrozumienia

6 Trzy światy? świat uczniów, świat nauczycieli, świat rodziców trudny świat dzisiejszy: W przeciwieństwie do zwierząt, żadne instynkty nie mówią człowiekowi co musi, a w przeciwieństwie do człowieka wczorajszego, żadne tradycje nie mówią człowiekowi dzisiejszemu co powinien. Wobec tego, nie wiedząc, co musi i nie wiedząc, co powinien, wydaje się, jakby często w ogóle nie wiedział, czego w gruncie rzeczy chce. (V. Frankl)

7 RELACJE!!!! Oprócz wspólnego celu i podobnych oczekiwań jest jeszcze coś co te światy łączy (albo dzieli) to relacje

8 Relacja Pedagogiczna Współobecność wywołująca pozytywną, długotrwałą zmianę u uczestników spotkania

9 Uwarunkowania relacji pedagogicznej Szacunek Partnerstwo Zaufanie Otwartość Zaangażowanie

10 J. Piaget budowanie relacji proces dialogu C (A) W (A) S (B) Pz (A) Pz (B) S (A) W (B) C (B)

11 oddziaływanie przez dialog wg Jeana Piageta Dialog to wymiana nie tylko słów-znaczeń, ale również emocji, czynów oraz innych środków mogących nadać lub odebrać poczucie godności Prawie zawsze wychowanek doświadczający szacunku i w ten sposób wzmacniany w swoim poczuciu godności, w odpowiedzi będzie postępował podobnie oddając niejako ten szacunek wychowawcy, budując jednocześnie w sobie jego godny obraz

12 Zasada obowiązująca każdego wychowawcę Zawsze postępuj tak, aby działania twe przyczyniały się do wychowania człowieka mądrego prof. Kazimierz Szewczyk Wychować człowieka mądrego - zarys etyki nauczycielskiej Warszawa 1999

13 Człowiek mądry jest bezpieczny Lucius Annaeus Seneca tutus [łac.] bezpieczny, pewny tutor [łac.] opiekun, obrońca

14 Tutoring szkolny (wrocławski) to forma pracy pedagogicznej realizowana w bezpośrednim i indywidualnym kontakcie z uczniem, ze szczególnym uwzględnieniem: godności ucznia i wychowawcy wypływającej z faktu ich człowieczeństwa inter i intra-akcyjności procesu wychowawczego jego osadzenia w konkretnej rzeczywistości życiowej Tutoring w szkole. Między teorią a praktyką zmiany edukacyjnej. Wrocław 2009

15 czym nie jest tutoring szkolny Nie jest szczególną formą wsparcia psychologiczno-pedagogicznego Nie jest metodą pracy z uczniem szczególnie uzdolnionym Nie jest metodą pracy z uczniem o specyficznych trudnościach.. Tutoring szkolny jest formą współpracy z każdym uczniem

16 Cele tutoringu szkolnego: Zadbać o poczucie bezpieczeństwa ucznia w szkole. Przy czym poczucie bezpieczeństwa to również poczucie sensu tego, co się w szkole robi. zadbać o ogólny rozwój ucznia - odkrycie jego talentów i mocnych stron rozwinąć umiejętność rozeznania dobra i zła pomóc w konstruowaniu swojej drogi życia.

17 W jaki sposób ten cel osiągać? Jak i czego uczyć się, aby tę drogę zrealizować? 1. Budowanie świadomości ucznia w zakresie zadania szkolnego w taki sposób żeby uczeń sam odkrył sens chodzenia do szkoły i przyjął, jako swoje zadanie. 2. Pomoc w planowaniu zadań i przyjmowaniu strategii ich realizacji 3. Kształtowanie umiejętności dokonywania wyborów podejmowania decyzji 4. Odkrywanie i budowanie systemu wartości.

18 Czy to co robię ma sens?

19 TUTOR nauczyciel-pedagog dbający o pełne wykorzystanie potencjału podopiecznego, motywujący go do refleksji nad własnym rozwojem i wspierający go swoim doświadczeniem. Tutor swoją rozmową i obecnością służy podopiecznemu w poszukiwaniu i zastosowaniu rozwiązań nadających sens życiu. Tutor współpracuje z rodzicami uzgadniając linię światopoglądową, linię postępowania itp

20 Tutor jako zwornik trzech środowisk Tutor powinien być rzecznikiem: Ucznia wobec nauczycieli i rodziców Nauczycieli wobec ucznia i rodziców Rodziców wobec ucznia i nauczycieli

21 Tutor - współpraca z rodzicami Na każdym etapie inaczej: Szkoła podstawowa Gimnazjum Szkoła ponadgimnazjalna Praca pozaszkolna

22 TUTORIAL rozmowa tutorska Zasady: - każdy uczeń posiada talenty, zasoby > naszym zadaniem jest je odkryć - wierzymy, że nasz uczeń jest dobry, twórczy i mądry > naszym zadaniem jest to wydobyć - uczeń jest naszym pełnoprawnym partnerem w działaniach i rozmowie - nasza rozmowa i działanie to: otwartość, szczerość, zaufanie, 100% obecność i zaangażowanie - prowadząc rozmowę wykorzystujemy nasza wiedzę i doświadczenie, ale nie dyktujemy rozwiązań, poszukujemy ich wspólnie - naszą wiedze i doświadczenie prezentujemy (jeżeli jest taka potrzeba nie w formie instrukcji, ale poprzez dzielenie się jego przeżyciem (świadectwo). - tutor jest mistrzem i przewodnikiem, ale coraz bardziej przyjacielskim przewodnikiem

23 Tutoring wychowawczy ma zastosowanie w szkole lub placówce, w której realizowany jest program wychowawczy. Tutor poprzez indywidualną pracę z podopiecznym, nawiązanie relacji opartej na zasadach dialogu personalnego oraz zastosowanie nowych narzędzi pracy pedagogicznej (Tutorial, planowanie zadań krótko i długoterminowych, osobowa relacja, zaufanie, oddawanie decyzji) wypełnia zadania przewidywane dotychczas dla wychowawcy wobec całej klasy, oddziału czy grupy. Tutor realizuje program wychowawczy szkoły. Podopieczny z zasady zobowiązany jest do spotkań ze swoim tutorem. W tutoringu wychowawczym zawierają się też wszystkie elementy tutoringu rozwojowego.

24 Tutoring rozwojowy ma zastosowanie w szkole, w której zachowano tradycyjny system wychowawstwa klasowego. Realizowany jest wobec uczniów wyrażających potrzebę i chęć takiej współpracy. Tutor w swojej pracy w zasadzie może pomijać problemy związane z rozwiązywaniem tzw. problemów wychowawczych i koncentrować się wyłącznie nad odkrywaniem i wykorzystaniem potencjału podopiecznego. Tutoring rozwojowy - może mieć szerokie zastosowanie w pracy pozaszkolnej.

25 Dialog wychowawczy, a może tutorial naukowy tak naprawdę trudno to rozdzielić

26 tutoring naukowy (dydaktyczny) jest formą pracy dydaktycznej realizowanej indywidualnie lub w małych grupach, proces edukacyjny polega na rozwijaniu ciekawości poznawczej ucznia, kreatywnego i krytycznego myślenia oraz pasji odkrywania i poprawiania świata.

27 Najważniejsza jest pasja poszukiwania, odkrywania i poprawiania

28 tutoring artystyczny pozwala uczniowi na poszukiwanie własnego, swoistego warsztatu i środków wypowiedzi w wybranej dziedzinie sztuki, zachowując dbałość o zdobywanie sprawności w posługiwaniu się klasycznymi środkami wyrazu.

29 Zajęcia artystyczne to też dialog, ale w trochę innym wymiarze

30 metoda pracy tutorskiej nauczyciel tutor coach wie X X nie wie X mówi X pyta X X

31 Dziękuję za uwagę Mariusz Budzyński