Polska Rama Kwalifikacji walidacja

Transkrypt

1 Polska Rama Kwalifikacji walidacja w ramach projektu Opracowanie założeń merytorycznych i instytucjonalnych wdrażania KRK oraz Krajowego Rejestru Kwalifikacji dla uczenia się przez całe życie Priorytet III poddziałanie PO KL Instytut Badań Edukacyjnych Beata Michalska

2 Krajowe Ramy Kwalifikacji od zawodu do kwalifikacji

3 Kwalifikacja (PRK) - definicja Kwalifikacja formalny wynik procesu oceny i walidacji uzyskany w sytuacji, w której właściwy organ zgodnie z ustaloną procedurą stwierdził, że dana osoba osiągnęła efekty uczenia się zgodne z określonymi standardami (inaczej: formalnie potwierdzony zbiór efektów uczenia się) OJ:C:2008:111:0001:0007:PL:PDF

4 Efekty uczenia się - definicja (ang. learning outcomes) - efekty uczenia się są tym, co osoba ucząca się wie, rozumie i potrafi wykonać w wyniku uczenia się, ujęte w kategoriach wiedzy, umiejętności oraz kompetencji społecznych

5 Zawód zadania, czynności Kwalifikacja kompetencje

6 Od zawodu do kwalifikacji BRANŻA zawody pokrewne

7 Od zawodu do kwalifikacji Trener biznesu Pracownik działu HR Prace nad podstawami programowymi edukacji zawodowej Coach Pośrednik pracy

8 Od zawodu do kwalifikacji Trener biznesu Pracownik działu HR Wyodrębniamy procesy biznesowe realizowane przez poszczególne zawody i tworzymy mapę. Coach Pośrednik pracy

9 Proces biznesowy a kwalifikacja Jak zdefiniować (wydzielić) procesy w zawodach?

10 Nazwa: Pracownicy działów kadr Kod: 4415 Synteza: Pracownicy działów kadr prowadzą i aktualizują rejestr pracowników, w tym informacje dotyczące przeniesień, awansów, oceny, urlopów, wynagrodzenia, kwalifikacji i szkoleń, oraz prowadzą sprawy związane z działalnością socjalną w jednostce organizacyjnej. Zadania Zadania wykonywane przez pracowników działów kadr zazwyczaj obejmują: prowadzenie rejestru zawodowe pracowników zatrudnionych, zwolnionych, kompletowanie dokumentów osobowych i zakładanie akt : osobowych; aktualizowanie informacji dotyczących historii zatrudnienia, wynagrodzenia, oceny pracownika, kwalifikacji i szkolenia oraz wykorzystanych i niewykorzystanych urlopów; sporządzanie umów o pracę i angaży; prowadzenie ewidencji czasu pracy pracowników; udział w czynnościach związanych z organizacją i przebiegiem okresowej oceny pracowników; wystawianie pracownikom skierowań na badania wstępne, okresowe i kontrolne; monitorowanie stażu pracy zatrudnionych pod kątem uprawnień do nagrody jubileuszowej i sporządzanie wniosków o ich wypłatę; przyjmowanie wniosków urlopowych i prowadzenie ewidencji urlopów wypoczynkowych, bezpłatnych, szkoleniowych, wychowawczych; przygotowywanie i kompletowanie materiałów, opisów stanowisk oraz sporządzanie ogłoszeń dotyczących naboru na wolne stanowiska; uczestnictwo w pracach komisji rekrutacyjnej, powiadamianie zainteresowanych o wynikach rekrutacji; współpracę z komórką do spraw płac w zakresie informacji o przysługujących pracownikom wynagrodzeniach i innych świadczeniach; sporządzanie zaświadczeń o zatrudnieniu i wynagrodzeniu oraz legitymacji ubezpieczeniowych; wystawianie świadectw pracy; przygotowywanie wniosków emerytalno-rentowych pracowników; prowadzenie bieżącej ewidencji komputerowej danych osobowych; przygotowywanie sprawozdań statystycznych dotyczących zatrudnienia; prowadzenie spraw związanych z działalnością socjalną na rzecz pracowników, emerytów i rencistów oraz członków ich rodzin; prowadzenie dokumentacji funduszu socjalnego; wykonywanie innych zadań pokrewnych.

11 Od zawodu do kwalifikacji Pracownicy działów kadr (4415) wykonywane procesy biznesowe prowadzenie dokumentacji kadrowej ocenianie i rozwój pracowników rekrutacja i selekcja pracowników obsługa wynagrodzeń i świadczeń socjalnych zatrudnianie i zwalnianie

12 Od zawodu do kwalifikacji Trener biznesu P8 P2 P4 P1 P5 Pracownik działu HR P3 Coach P7 Pośrednik pracy P6

13 Standard kompetencji Kompetencje ustalony zbiór wiedzy, umiejętności, predyspozycji zawodowych, postaw efekty uczenia się Standard zakres (np. wymagania egzaminacyjne) i poziom wykonania

14 Standard kompetencji uzgodniony (z ekspertami w dziedzinie) zbiór tego co osoba wykonująca dane czynności zawodowe musi wiedzieć i potrafić oraz jakie posiadać kompetencje społ, aby te czynności wykonać poprawnie i bezpiecznie. mierzalne, wszystkie niezbędne i tylko te

15 Od zawodu do kwalifikacji Zawód 4 Zawód 1 Zawód 3 Zawód 2

16 Od zawodu do kwalifikacji K4 K5 K8 Zawód 4 Zawód 1 K1 K2 K3 Zawód 3 Zawód 2 K7 K6

17 Europejskie Ramy (ERK) Polska Rama Kwalifikacji (PRK) i

18 Definicja ERK Europejska Rama Kwalifikacji (ERK), to przyjęty w UE układ odniesienia umożliwiający porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w różnych krajach. W ERK wyróżniono osiem poziomów kwalifikacji określonych za pomocą wymagań dotyczących efektów uczenia się. (zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/C 111/01/WE z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie ustanowienia europejskich ram kwalifikacji dla uczenia się przez całe życie)

19

20

21 Krajowe Ramy Kwalifikacji założenia i pojęcia Proces dobrowolny oparty na identycznych, wspólnych dla wszystkich krajów, założeniach tzw. kryteriach referencji

22 Nowe podejście najważniejsze są efekty uczenia się 1. w edukacji 2. składowe kwalifikacji

23 Efekty uczenia się nowe podejście do nauczania Zmiany w prawie edukacyjnym, wprowadzenie języka efektów uczenia się: nowe podstawy programowe w edukacji ogólnej (2008) nowe podstawy programowe w edukacji zawodowej (2012) nowe zasady egzaminowania zawodowego bazą podstawy programowe nowe programy na uczelniach (2011)

24 Polska Rama Kwalifikacji (PRK) PRK zawiera 8 poziomów kwalifikacji Podobnie jak w ERK poziomy kwalifikacji charakteryzowane są przy użyciu zwięzłych sformułowań wskazujących na najbardziej istotne wyznaczniki danego poziomu.

25 Wiedza Zakres - kompletność perspektywy poznawczej Głębia rozumienia - rozumienie zależności

26 Umiejętności Rozwiązywanie problemów i stosowanie wiedzy w praktyce - złożoność, typowość, sterowanie, warunki Uczenie się - sterowanie, forma Komunikowanie się - złożoność i zakres wypowiedzi w języku ojczystym i obcym

27 Kompetencje społeczne Tożsamość - uczestnictwo, zobowiązania, wzorce postępowania Współpraca - praca zespołowa, przywództwo, warunki Odpowiedzialność - działania indywidualne i zespołowe, konsekwencje, ocena

28

29 PRK tabela główna charakterystyki poziomu

30 Polska Rama Kwalifikacji charakterystyki poziomu uniwersalne dla poziomu 1 DESKRYPTORY UNIWERSALNE Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne W dziedzinie uczenia się, twórczości lub w odniesieniu do działalności zawodowej zna i rozumie: W dziedzinie uczenia się, twórczości lub w odniesieniu do działalności zawodowej potrafi: W związku z dziedziną uczenia się, twórczości lub działalności zawodowej jest gotów do: Poziom 1 elementarne fakty i pojęcia oraz zależności między wybranymi zjawiskami przyrodniczymi, społecznymi i w sferze wytworów ludzkiej myśli wykonywać bardzo proste zadania według szczegółowych wskazówek w typowych warunkach rozwiązywać bardzo proste typowe problemy w typowych warunkach uczyć się pod bezpośrednim kierunkiem w zorganizowanej formie odbierać proste wypowiedzi, tworzyć bardzo proste wypowiedzi respektowania zobowiązań wynikających z przynależności do różnych wspólnot działania i współdziałania pod bezpośrednim nadzorem w zorganizowanych warunkach oceniania swoich działań i przyjmowania odpowiedzialności za bezpośrednie ich skutki

31 Polska Rama Kwalifikacji charakterystyki poziomu uniwersalne dla poziomu 4 DESKRYPTORY UNIWERSALNE Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne W dziedzinie uczenia się, twórczości lub w odniesieniu do działalności zawodowej zna i rozumie: W dziedzinie uczenia się, twórczości lub w odniesieniu do działalności zawodowej potrafi: W związku z dziedziną uczenia się, twórczości lub działalności zawodowej jest gotów do: Poziom 4 poszerzony zbiór podstawowych faktów, umiarkowanie złożonych pojęć i teorii oraz zależności między wybranymi zjawiskami przyrodniczymi, społecznymi i w sferze wytworów ludzkiej myśli a ponadto w określonych dziedzinach w szerszym zakresie fakty, umiarkowanie złożone pojęcia, teorie i zależności między nimi podstawowe uwarunkowania prowadzonej działalności wykonywać niezbyt złożone zadania w części bez instrukcji często w zmiennych warunkach rozwiązywać niezbyt proste, w pewnej części nietypowe problemy często w zmiennych warunkach uczyć się samodzielnie w zorganizowanej formie odbierać złożone wypowiedzi, tworzyć niezbyt złożone wypowiedzi dotyczące szerokiego zakresu zagadnień odbierać i formułować proste wypowiedzi w języku obcym przyjmowania odpowiedzialności związanej z uczestnictwem w różnych wspólnotach i funkcjonowaniem w różnych rolach społecznych autonomicznego działania i współdziałania w zorganizowanych warunkach oceniania działań swoich i osób, którymi kieruje; przyjmowania odpowiedzialności za skutki działań własnych oraz tych osób

32 Polska Rama Kwalifikacji charakterystyki poziomu uniwersalne poziom 6 i 7 DESKRYPTORY UNIWERSALNE Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne W dziedzinie uczenia się, twórczości lub w odniesieniu do działalności zawodowej zna i rozumie: W dziedzinie uczenia się, twórczości lub w odniesieniu do działalności zawodowej potrafi: W związku z dziedziną uczenia się, twórczości lub działalności zawodowej jest gotów do: Poziom 6 w zaawansowanym stopniu fakty, teorie, metody oraz złożone zależności między nimi różnorodne, złożone uwarunkowania prowadzonej działalności innowacyjnie wykonywać zadania oraz rozwiązywać złożone i nietypowe problemy w zmiennych i nie w pełni przewidywalnych warunkach samodzielnie planować własne uczenie się przez całe życie komunikować się z otoczeniem, uzasadniać swoje stanowisko kultywowania i upowszechniania wzorów właściwego postępowania w środowisku pracy i poza nim samodzielnego podejmowania decyzji, krytycznej oceny działań własnych, działań zespołów, którymi kieruje, i organizacji, w których uczestniczy; przyjmowania odpowiedzialności za skutki tych działań Poziom 7 w pogłębiony sposób wybrane fakty, teorie, metody oraz złożone zależności między nimi, także w powiązaniu z innymi dziedzinami różnorodne, złożone uwarunkowania i aksjologiczny kontekst prowadzonej działalności wykonywać zadania oraz formułować i rozwiązywać problemy, z wykorzystaniem nowej wiedzy, także z innych dziedzin samodzielnie planować własne uczenie się przez całe życie i ukierunkowywać innych w tym zakresie komunikować się ze zróżnicowanymi kręgami odbiorców, odpowiednio uzasadniać stanowiska tworzenia i rozwijania wzorów właściwego postępowania w środowisku pracy i życia podejmowania inicjatyw, krytycznej oceny siebie oraz zespołów i organizacji, w których uczestniczy przewodzenia grupie i ponoszenia odpowiedzialności za nią

33 PRK poziomy i edukacja

34 System Kwalifikacji (w tym Polska Rama Kwalifikacji) to równość różnych ścieżek zdobywania kwalifikacji

35 edukacja formalna szkoły, uczelnie, inne instytucje kształcące edukacja pozaformalna szkolenia, staże, kursy uczenie się nieformalne w pracy, życiu codziennym, z książek, internetu, od znajomych

36 Rysunek C. Uzyskiwanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie (po 1 września 2012 roku) Uzyskiwanie kwalifikacji w szkole Egzamin zawodowy Egzamin zawodowy Egzamin zawodowy Świadectwo* potwierdzające uzyskanie I kwalifikacji w zawodzie + Świadectwo* potwierdzające uzyskanie II kwalifikacji w zawodzie Świadectwo* potwierdzające odpowiedniego typu + uzyskanie III + = kwalifikacji w zawodzie Świadectwo ukończenia szkoły lub zdania egzaminu eksternistycznego Dyplom potwierdzający kwalifikacje w zawodzie Egzamin zawodowy Egzamin zawodowy Egzamin zawodowy Egzamin eksternistyczny Uzyskiwanie kwalifikacji poza szkołą * Zawód (kwalifikacja złożona) może obejmować jedną, dwie lub trzy składowe kwalifikacje w zawodzie. Źródło: Opracowanie IBE.

37 Potwierdzanie efektów uczenia się (walidacja) Walidacja - potwierdzanie kompetencji, wiedzy, umiejętności - to (w rozumieniu Parlamentu Europejskiego i Rady): proces potwierdzania, że określone, poddane ocenie efekty uczenia się, uzyskane przez uczącego się, odpowiadają wyznaczonym efektom wymaganym w ramach jednostki lub kwalifikacji.

38 Potwierdzanie efektów uczenia się (walidacja) Obecny stan w Polsce Obecny stan w Europie

39 Walidacja w Polsce wyniki badania Brak rozwiązań systemowych Trudna do określenia skala Nowe inicjatywy i wzrost liczby projektów dofinansowanych z funduszy europejskich Dominujące branże:» Budowlana» Gastronomiczna» Hotelarska» Mechaniczna Nowe inicjatywy umożliwiające walidację efektów uczenia się = Odpowiedź na zainteresowanie i zapotrzebowanie w różnych branżach

40 Walidacja efektów uczenia się w Polsce Przedsięwzięcia regulowane prawnie Egzaminy kwalifikacyjne (zawody w klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego) edukacja formalna Egzaminy w izbach rzemieślniczych (48 zawodów szkolnych i 68 zawodów pozaszkolnych ) edukacja pozaformalna i nieformalne uczenie się + kwalifikacje dla zawodów regulowanych

41 Walidacja efektów uczenia się w Polsce Przedsięwzięcia nieregulowane prawnie Wykorzystanie istniejących rozwiązań, np. międzynarodowych standardów egzaminacyjnych Przykład: ECDL Wypracowanie własnych procedur potwierdzania kompetencji Przykład: Stow. Księg.

42 Potwierdzanie efektów uczenia się (walidacja) Obecny stan w Polsce Obecny stan w Europie

43 Walidacja - obecny stan w Europie Systemy: 1. Francja, Luksemburg pełne, poza zawodami regulowanymi 2. Niderlandy potwierdzanie certyfikatów 3. Finlandia rozwiązania prawne w wielu dziedzinach edukacji oraz na różnych poziomach Rozwiązania częściowe: Wielka Brytania, Szwajcaria

44 Walidacja projektowanie rozwiązań krajowych Poradnik cedefop Luty 2009

45 Potwierdzanie efektów uczenia się (walidacja)

46 Zaangażowanie ekspertów i instytucji branżowych Wyodrębnianie, opisywanie i przypisywanie kwalifikacji, ramy sektorowe Nadzór nad jakością procesu i kwalifikacji (co to jest jakość kwalifikacji?) Nadzór nad procesem walidacji i oceny Tworzenie i nadzorowanie mapy kwalifikacji aktualność, zgodność z potrzebami rynku pracy

47 Gdzie się dowiedzieć więcej? kwalifikacje.edu.pl Biblioteka KRK link znajduje się na stronie kwalifikacje.edu.pl Portale krajowe (NQF), punkty koordynacyjne (NCP)

48 Podsumowanie spotkania Bardzo dziękuję, Beata Michalska

49 Projekt systemowy Opracowanie założeń merytorycznych i instytucjonalnych wdrażania Krajowych Ram Kwalifikacji oraz Krajowego Rejestru Kwalifikacji dla uczenia się przez całe życie Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Instytut Badań Edukacyjnych Biuro Projektu Krajowych Ram Kwalifikacji ul. Górczewska 8, Warszawa tel.: (22) , krkbiuro@ibe.edu.pl