STAN SANITARNY POWIATU RAWSKIEGO. za 2009 rok

Transkrypt

1 STAN SANITARNY POWIATU RAWSKIEGO za 29 rok

2 I. OCENA SYTUACJI EPIDEMIOLOGICZNEJ POWIATU RAWSKIEGO ZA 29r. Odnosząc się do sytuacji epidemiologicznej powiatu rawskiego w 29 roku, w porównaniu z 28r., stwierdzić należy, że wystąpiło zwiększenie zachorowań na niektóre choroby zakaźne. Brak jednak podstaw aby uznać, że wzrost ten nie wpływa na ogólną sytuację epidemiologiczną i zdrowotną w powiecie. Jednostki chorobowe, których dotyczył wzrost przypadków i wskaźniki zapadalności to: salmonellozy, WZW typu C, WZW typu B, płonica i grypa. Analiza poszczególnych jednostek chorobowych: - Salmonellozy w 29r. na terenie powiatu rawskiego, wystąpiło 58 bakteryjnych zatruć pokarmowych w tym 52 wywołane pałeczkami Salmonella Enteritidis ( 15 przypadków dotyczyło grupy wiekowej 1 4, 7 przypadków w wieku 5-19lat, 16 przypadków w wieku od 2-49, oraz 14 przypadków powyżej 5 roku życia). Pozostałe Salmonellozy to: 4- przypadki Salmonella Spp. oraz 2 przypadki wywołane pałeczkami Salmonella Infantis i Mbandaka (wsp. zap. dla tych zachorowań wynosi 117,8 i zwiększył się w stosunku do roku 28 wynosił 38,6 przy 19 przypadkach dodatnich ). Odnotowany wzrost zachorowań spowodowany był wystąpieniem zbiorowego zatrucia pokarmowego. Wyniki laboratoryjne uzyskane od osób badanych oraz ze środków spożywczych, jak również informacje zebrane w wyniku wywiadów epidemiologicznych, pozwoliły stwierdzić, że czynnikiem zatrucia pokarmowego była poł. Salmonelli, a źródłem zakażenia okazały się torty zakupione w cukierni. Przebieg zachorowań określono jako średni i średnio-ciężki. W wyniku postępowania epidemiologicznego ustalono, że ogółem osób narażonych było 82, chorych -36, hospitalizowanych 9. 4 osoby odsunięto od pracy z powodu wyniku dodatniego w kierunku pał. Salmonella. 2

3 Wszystkie osoby z wynikiem dodatnim zostały objęte nadzorem epidemiologicznym i przebadane jako ozdrowieńcy w kierunku pał. Salmonella. Z otoczenia osób chorych, wyhodowano pał. Salmonella od 5 osób (osoby bez objawów chorobowych). W wyniku badania osób zdrowych na nosicielstwo pał. Salmonella Shigella wyhodowano pał. Salmonella od 2 badanych ( przypadki dotyczyły osób starających się do pracy ). Z innych bakteryjnych zakażeń jelitowych ogółem, zarejestrowano 11 przypadków - wszystkie przypadki dotyczyły grupy wiekowej powyżej 2 lat. Zatrucia pokarmowe Salmoneloza 11 Inne zakażenia jelitowe W zakresie chorób wieku dziecięcego odnotowano niewielki wzrost zachorowań na ospę wietrzną. Zarejestrowano 211 przypadków (wsp. zap. 428,6 a w roku 28 wynosił 382,7 ) przy 189 zgłoszonych zachorowaniach. Odnotowano również wzrost zachorowań na płonicę, zarejestrowano 21 przypadków u dzieci do 14 roku życia, (wsp. zap. 42,65), w 28r. odnotowano 7 przypadków (wsp. zap. 14,2). 3

4 Zachorowań na różyczkę odnotowano 7 (wsp. zap. 14,2). Tj. o połowę mniej niż w roku przypadków (wsp. zap. 28,4). Zachorowania na świnkę, utrzymują się na poziomie zbliżonym do roku 28, odnotowano tylko 2 przypadki (w 28r. odnotowano 3 przypadki). W 29 roku nie zgłaszano zachorowań na odrę, krztusiec, błonicę, ostre porażenie wiotkie do lat 15, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i zapalenie mózgu. Choroby wieku dziecięcego Ospa Wietrzna 21 Płonica 14 7 Różyczka 3 2 Świnka - grypa Odnotowano duży wzrost zachorowań na grypę i zachorowania grypopochodne w 29r. zarejestrowano 1574 przypadki, w 28r. odnotowano 287 zachorowań. Wirusa A/H1N1 potwierdzono u 7 osób. - WZW W zakresie wirusowego zapalenia wątroby typu B i typu C, zgłoszono po 4 przypadki wsp. zap. 8,12 ( w 28r. odnotowano po 1 przypadku wsp. zap.2). Zarejestrowano nowo wykrytych 3 nosicieli HCV I 3 nosicieli HBs. 4

5 WZW typ B WZW typ C - pokąsania W omawianym roku zgłoszono 94 pokąsania ludzi przez zwierzęta, tj: 1- przez zwierze rogate, 1- przez klacz, 1- przez kota, pozostałe 91 przypadków przez psy ( w 28 roku 9 pokąsań ). Stanów ciężkich nie odnotowano. Zaszczepiono przeciwko wściekliźnie 1 osób. We wszystkich przypadkach decyzję o szczepieniu podjęto po pokąsaniu ludzi przez zwierzęta, u których nie można było wykluczyć wścieklizny w badaniach przyżyciowych (zwierzęta zbiegły, właściciel nieznany). - gruźlica Zmniejszyła się o 3 liczba zachorowań na gruźlicę, zarejestrowano 15 przypadków (wsp. zap. 3,46). Jedno zachorowanie rodzinne 2 osoby, pozostałe przypadki pojedyncze. 5

6 Analiza wykonawstwa szczepień ochronnych Stan zaszczepienia dzieci i młodzieży na terenie powiatu rawskiego w 29r jest dobry. W porównaniu z rokiem 28 przedstawia się to następująco: Pierwszą dawkę szczepionki BCG otrzymało 1% urodzonych dzieci, a w 28-99,8% tj. mniej,2%.nie zaszczepiono 1 dziecka z powodu przeciwwskazań lekarskich. Odsetek dzieci zaszczepionych w 1 roku życia drugą i trzecią dawką WZW-B wynosi 88,5% a w 28roku 9,2%. Wykonawstwo szczepień DTP i poliomyelitis w 1 roku życia wynosi 61,7% i jest wyższe od roku 28, wynosiło 6,7%.Dla dzieci w 2 roku życia 99,7% natomiast w 3 roku życia 1%. Szczepionkę przeciwko Haemophilus Inflenzae typu b otrzymało 61,7% dzieci w pierwszym roku życia, więcej niż w 28r.(6,7%). W drugim roku życia szczepionkę otrzymało 99,9%,a w 28r.(99,8%). Grużlica, WZW typu B,Błonica,Tężec,Krztusiec,Poliomyelitis,Haemophilus influenzae typ b - dzieci w pierwszym roku życia 1% ,8% 88,5% 9 9,2% ,7% 6,7% 61,7% 6,7% 61,7% 6,7% Błonica,tężec,krztusiec Poliomyelitis Haemophilus influenzae typ b BCG WZW typu B 6

7 Szczepionkę zawierającą acelularny komponent krztuśca i poliomyelitis zostało zaszczepionych 84,1% nieco mniej niż w 28r.(89%). Błonica,tężec,krztusiec,poliomyelitis szczepienia przypominające 6 - latków 1 84,1% 89% 84,1% 8 89% 84,1% % Błonica Krztusiec Poliomyelitis Wykonawstwo szczepień Td w 14 roku życia wynosi 94,8% i jest niższe niż w 28 i wynosiło - 96,4%. W 19 roku życia wynosiło - 86,1% i też jest niższe od 28r - 92,8%. Szczepienia Td przypominające w 14 i 19 roku życia 94,8% 96,4% 1 86,1% 92,8% latki 19 latki Szczepionkę przeciwko odrze, śwince i różyczce w drugim roku życia otrzymało 9,2%. W 28r., szczepionkę tą otrzymało 88,7% dzieci. Uodpornienie dzieci w trzecim roku życia wynosiło 1%. Tą samą szczepionką zostało zaszczepionych 97,1% dziesięciolatków znacznie więcej niż w ubiegłym roku tj. 95,9%. 7

8 Uodpornienie dziewczynek przeciwko różyczce od 11 do 15 roku życia wynosiło 99,% w 28 99,8%. Odra,świnka,różyczka 1 9,2%88,7% 1% 1% 99,9%99,8% 97,1%95,9% latki 3 - latki 1 - latki Różyczka dziew czynek od 11 do 15 roku życia Szczepienia zalecane Szczepienia zalecane w 29r stosowano przeciwko: - kleszczowemu zapaleniu mózgu - 17 osób (w 28 r - 8 osób,) - zakażeniom neisseria meningitidis - 26 osób( w 28 r 31 osób,) - zakażeniom wirusa brodawczaka ludzkiego 7 osób (w 28r - 8 osób,) - WZW A 6 osób w 28r szczepień nie wykonano, - grypie 1941 osób ( w 28r 1651 osób,) - zakażeniom streptoccocus pneumoniae 167 osób ( w 28r 124,) - biegunce rotawirusowej 139 osób (w 28r. 69 osób) 8

9 Szczepienia zalecane Kleczszowe zapalenie mózgu Zakażenia Zakażenia WZW typu A Neisseria wirusem meningitidis brodawczaka ludzkiego Grypa Zakażenia Biegunka Streptococcus rotawirusowa pneumoniae Wykonawstwo szczepień ochronnych w minionym roku,na terenie powiatu rawskiego należy ocenić się jako dobre i porównywalne z rokiem 28. Szczepienia ochronne dzieci i młodzieży wykonane zostały zgodnie z obowiązującym programem szczepień ochronnych na 29r. Najczęstszymi przyczynami niewykonania szczepień w obowiązującym terminie były: 1. opóźnione cykle szczepień z powodu choroby dziecka, 2. nie zgłaszanie się w wyznaczonym terminie 3. przeciwwskazania do szczepień 4. uchylanie się od szczepień Podsumowanie i wnioski 1.Analizowany przedział czasowy, w porównaniu z 28r. charakteryzował się trzykrotnym wzrostem zatruć pokarmowych wywołanych pałeczkami Salmonella. Wystąpiło jedno ognisko zbiorowego zatrucia 36 osób, tj. 62% wszystkich zachorowań. 2. Odnotowano wzrost zachorowań na WZW typu B i WZW typu C. 9

10 W związku z powyższym prowadzone są systematyczne kontrole sanitarne obiektów służby zdrowia oraz innych zakładów, w których świadczone usługi mogą sprzyjać szerzeniu się zakażeń. 3. Liczba pokąsań ludzi przez zwierzęta w powiecie rawskim utrzymuje się na dość wysokim poziomie. W 29r, zarejestrowano 94 pokąsane osoby. Często dochodzi do pokąsań przez psy biegające bez właścicieli. 4. Spadek zachorowań dotyczył różyczki, świnki i gruźlicy. 5. Nie zanotowano przypadków błonicy, krztuśca, odry i poliomyelitis, tj. zachorowań przeciwko którym prowadzona jest długoletnia profilaktyka szczepienna, ani też przypadków przebiegających pod postacią ostrych porażeń wiotkich u dzieci do lat 15 nadzorowanych z uwagi na eradykację poliomyelitis. II. W ZAKRESIE HIGIENICZNO - SANITARNYCH WARUNKÓW 1. Ocena stanu sanitarnego zakładów służby zdrowia. Opieka zdrowotna w powiecie rawskim, świadczona jest przez: - SPZOZ w Rawie Mazowieckiej w skład którego wchodzi: Szpital Św. Ducha, - Przychodnia Rejonowo-Specjalistyczna i Poradnia Chorób Płuc, - Niepubliczne Zakłady Opieki Zdrowotnej 15 - Gabinety prywatne o charakterze zabiegowym 25 - Gabinety prywatne niezabiegowe 32 Wszystkie nadzorowane obiekty zostały skontrolowane zgodnie z przyjętymi, na 29 rok, planami pracy. Kontrolą objęto również punkty szczepień. Oddział Nadzoru Epidemiologicznego wydał w 29 roku 12 opinii sanitarnych dotyczących spełniania warunków sanitarnych w obiektach przeznaczonych na świadczenie usług zdrowotnych. 1

11 Szpital i NZOZ są w okresie dostosowania pomieszczeń i urządzeń do wymogów obowiązującego rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 1 listopada 26r., w sprawie wymagań jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej. W roku sprawozdawczym nie wydano decyzji administracyjnych, nie nałożono mandatów karnych. 2. Charakterystyka stanu technicznego, funkcjonalnego i wyposażenia obiektów. Stan techniczny budynków szpitala jest zróżnicowany. W 29 roku poprawie uległ stan sanitarno- higieniczny bloku operacyjnego, oddziału internistycznego i pulmonologicznego (pomalowano wszystkie pomieszczenia i doposażono punkty wodne dla pacjentów w dozowniki z płynnym mydłem). Generalnie stan sanitarno-techniczny szpitala jest niewłaściwy, głównie ze względu na fakt, że poszczególne pomieszczenia nie dotrzymują obowiązujących normatywów, brak izolatek, śluz umywalkowo - fartuchowych, krzyżowanie się dróg czystych i brudnych w całym szpitalu. Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 1 listopada 26r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładów opieki zdrowotnej, złożył Program dostosowania pomieszczeń i urządzeń Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Rawie Mazowieckiej ul. Warszawska 14, pod względem fachowym i sanitarnym, do obowiązujących wymogów rozporządzenia. Program został pozytywnie zaopiniowany przez Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Łodzi, w dniu rok pismo znak: PWIS-NSOZNS-913/27. Termin dostosowania pomieszczeń i urządzeń do obowiązującego rozporządzenia to 31 grudnia 212 roku. Działania dostosowawcze zawarte w programie naprawczym SPZOZ, do chwili obecnej nie zostały rozpoczęte. 11

12 Szpital posiada stałe zabezpieczenie w wodę - podłączony jest do sieci wodociągu publicznego, posiada też w obiekcie awaryjne ujęcie wody. Istnieje możliwość natychmiastowego przełączenia zasilania. Woda z ujęcia awaryjnego odpowiada wymaganiom sanitarnym ( badanie wykonywane 1 raz w roku ). Ciepła woda podgrzewana jest centralnie. Nie ma przerw w dostarczaniu ciepłej i zimnej wody. Zakłady lecznictwa ambulatoryjnego, na koniec 29 roku, wykazywały dobry stan sanitarno techniczny. Jako najlepsze, spełniające wymagania obowiązującego rozporządzenia, uznano NZOZ-y: Verbena, Raw Medica, Gadent w Rawie Mazowieckiej, Salus i Eskulap w Białej Rawskiej oraz Kalmed w Kaleniu. W NZOZ które nie spełniały wymagań obowiązującego rozporządzenia, prace dostosowawcze zostały wykonane, w 29roku, zgodnie z przedłożonymi programami naprawczymi. Dotyczy to: - NZOZ Eskulap w Białej Rawskiej - zapewniono bezpośredni dostęp do kabiny higieny osobistej w poradni dla kobiet. - NZOZ Kalmed w Kaleniu dostosowano ubikację dla niepełnosprawnych, wymieniono grzejniki, stolarkę drzwiową i okienną, płytki ceramiczne, powiększono gabinet zabiegowy (16m) zaadoptowano pomieszczenie na składzik porządkowy, pomalowano wszystkie pomieszczenia - NZOZ ER-Dent założono płytki ceramiczne wraz z cokołami we wszystkich pomieszczeniach, pomalowano gabinety, wymieniono armatury (zlewy i baterie), wymieniono stolarkę okienną, meble gabinetowe i sprzęt stomatologiczny. - NZOZ Gadent poradnię dla dzieci przeniesiono do nowo zaadoptowanych pomieszczeń. Jako dobre, ocenia się również gabinety prywatne. Osiem zakładów nadal nie spełnia wymagań zawartych w obowiązującym rozporządzeniu, złożyły jednak Program dostosowania, w którym zawarty jest zakres prac modernizacyjnych. 12

13 Nieprawidłowości w tych zakładach dotyczą głównie : w poradniach dla dzieci gabinety badań nie są bezpośrednio połączone z gabinetem przygotowawczozabiegowym, brak bezpośredniego dostępu do kabiny higieny osobistej w poradniach dla kobiet, brak składzików porządkowych wyposażonych w zlew i armaturę czerpalną, brak ustępów dostosowanych dla niepełnosprawnych. Wszystkie nadzorowane obiekty posiadają stałe zaopatrzenie w bieżącą ciepłą i zimną wodę, przy czym NZOZ Vita-Med. w Dańkowie, korzysta z własnego ujęcia wody ( wodociąg lokalny ), pozostałe zasilane są wodą z wodociągów publicznych. Woda spełnia wymagania sanitarne. Podgrzewanie wody odbywa się centralnie lub poprzez termy elektryczne. 3. Utrzymanie bieżącej czystości i porządku pomieszczeń Czystość bieżąca i porządek w pomieszczeniach szpitalnych są zachowane. Za utrzymanie czystości w szpitalu, w zakresie sprzątania i dezynfekcji powierzchni, odpowiadają osoby zatrudnione do sprzątania przez szpital, natomiast za czystość stanowiskową średni personel medyczny. Pomieszczenia i urządzenia sanitarne w szpitalu są sprawne i utrzymane we właściwym stanie higienicznym. W zakładach lecznictwa ambulatoryjnego, stwierdzono właściwe utrzymanie porządku i czystości zarówno w poszczególnych pomieszczeniach medycznych jak i sanitarnych. Za stan sanitarno-porządkowy odpowiadają wyznaczone osoby, natomiast pracownicy medyczni dbają o utrzymanie czystości stanowiskowej. 4. Dezynfekcja Używane środki dezynfekcyjne posiadają atesty PZH lub znajdują się na liście preparatów zarejestrowanych i dopuszczonych do obrotu. 13

14 Preparaty i ich stężenia, właściwie dobierane do dezynfekowanych obszarów, o szerokim spektrum działania na mikroorganizmy, zachowana jest zasada rotacji stosowanych środków. Procesy dezynfekcji prowadzone prawidłowo z uwzględnieniem bezpieczeństwa zarówno pacjentów jak i personelu medycznego w/g opracowanych procedur i instrukcji. Procedury i instrukcje aktualizowane są na bieżąco. W trakcie bieżących kontroli sanitarnych, nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie prowadzenia zabiegów dezynfekcyjnych. Szpital w Rawie Mazowieckiej, nie posiada komory dezynfekcyjnej. 5. Sterylizacja Sterylizacja odbywa się w autoklawach. Aktualnie w SPZOZ działają 4 autoklawy, 3 z nich znajdują się w szpitalu (2 w punkcie sterylizacyjnym przy bloku operacyjnym, 1 w gabinecie zabiegowym ginekologicznym) i 1 w przychodni. W zakładach lecznictwa otwartego funkcjonuje 3 aparatów na ciepłe, wilgotne powietrze przy czym sterylizacja odbywa się w autoklawach własnych, lub w innych jednostkach na podstawie stosownych umów. Przygotowanie narzędzi, bielizny i innych materiałów do sterylizacji tj: dezynfekcja, mycie i pakowanie, odbywa się w sposób prawidłowy. Wyjałowione materiały, znakowane są datami sterylizacji i wykorzystywane zgodnie z terminami ważności. Przechowywanie materiałów jałowych właściwe. Skuteczność sterylizacji aparatury sprawdzana była przez użytkowników testami Bovidick raz dziennie przed rozpoczęciem pracy, 2 raz w miesiącu testami biologicznymi na bloku operacyjnym, oraz każdorazowo wszystkie pakiety za pomocą testów chemicznych( paski TST, taśmy samoprzylepne ze wskaźnikiem). 14

15 Rejestry badań skuteczności aparatury prowadzone są przez wszystkie zakłady na bieżąco. Rejestry są archiwizowane. 6. Pralnictwo szpitalne Pralnia szpitalna została zlikwidowana. Prania bielizny dokonuje na zlecenie szpitala firma VECTOR w Poznaniu filia w Będzinie. Bielizna czysta dostarczana jest do szpitala codziennie transportem w/w firmy i wydawana bezpośrednio na oddziały szpitalne. Transportem zwrotnym zabierana jest do pralni posegregowana bielizna brudna. Szpital posiada wózki transportowe oddzielne do przewozu bielizny brudnej i do przewozu bielizny czystej. W pomieszczeniach (po byłej pralni) do przyjmowania bielizny czystej i wydawania bielizny brudnej bieżąca czystość zachowana. 7. Gromadzenie, transport, usuwanie i unieszkodliwianie odpadów stałych Odpady stałe w obiektach służby zdrowia, gromadzone są w wiadrach pedałowych, wyłożonych czarnymi workami foliowymi, a następnie wynoszone do metalowych kontenerów ustawionych na utwardzonym, zadaszonym podłożu. Odpady komunalne wywożone są systematycznie przez firmę posiadającą zezwolenie na wysypisko śmieci w Pukininie lub Rokszycach. Stan porządkowy terenów wokół kontenerów i śmietników właściwy. Odpady niebezpieczne, gromadzone są w specjalnych opakowaniach jednorazowego użycia, po czym w różowych workach foliowych transportowane specjalnymi wózkami przez osoby upoważnione do miejsc magazynowania. Odpady medyczne ze szpitala odbierane są przez EKO ABC Sp. z o.o. z Bełchatowa. 15

16 Magazyn znajduje się w budynku wolnostojącym, chłodzonym, z wentylacją grawitacyjną, umywalką z wodą bieżącą ciepłą i zimną. Ściany i podłogi łatwo zmywalne. Do utylizacji poprzez spalenie, odpady medyczne z zakładów służby zdrowia (innych niż szpital ) odbierane są przez firmę EMKA Sp. z o.o. z Żyrardowa, TPO Sp. z o.o. Łódź ul. Mińska, transportem tych firm. Wszystkie placówki służby zdrowia posiadają stosowne umowy na odbiór odpadów niebezpiecznych oraz prowadzą ewidencje przekazanych do spalarni odpadów ( faktury do wglądu ). 16

17 III. HIGIENA ŻYWNOŚCI I ŻYWIENIA Celem działania jest zapobieganie chorobom zakaźnym i niezakaźnym, wynikającym ze spożywania żywności nieodpowiedniej jakości. Zadania ukierunkowane były na zapewnienie bezpieczeństwa produkowanej i wprowadzanej do obrotu żywności, materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością oraz kosmetyków. Prowadzone działania dotyczyły: oceny warunków sanitarno-higienicznych i technicznych produkcji i dystrybucji, sprzedaży, transportu środków spożywczych; kosmetyków oraz materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością, oceny jakości zdrowotnej produkowanej i wprowadzanej do obrotu żywności, materiałów do kontaktu z żywnością krajowych oraz importowanych poprzez ocenę wizualną i/lub laboratoryjną próbek żywności pobieranych w ramach urzędowej kontroli żywności i monitoringu, monitorowania wycofanej z obrotu żywności, kosmetyków i przedmiotów użytku w ramach systemu wczesnego ostrzegania o pojawiających się produktach niebezpiecznych na rynku (RASFF, RAPEX), nadzoru nad kosmetykami w tym oceny ich oznakowania, realizacji zamierzeń zaplanowanych corocznie w polityce przedsięwzięć dla powiatu, w oparciu o wytyczne GIS. W roku sprawozdawczym nadzorowano ogółem 442 obiekty żywnościowo żywieniowe tj: PRODUKCJA ŻYWNOŚCI : 44 obiekty 7 piekarni, 6 ciastkarni, 2 wytwórnie wyrobów cukierniczych,4 młyny, 9 przetwórni owocowo-warzywnych, 1 wytwórnia lodów, 2 automaty do lodów, 1 zakład garmażeryjny, 12 innych wytwórni żywności OBRÓT ŻYWNOŚCIĄ : 298 obiektów ( w tym 25 ŚRODKÓW TRANSPORTU), 17

18 ŻYWIENIE ZBIOROWE : 95 obiektów, w tym : żywienie zbiorowe zamknięte : 27 obiektów, żywienie zbiorowe otwarte: 28 obiektów mała gastronomia : 4 obiektów Liczba obiektów wg. ewidencji stan na zakłady produkcyjne obiekty żywienia zbiorowego otwartego obiekty żywienia zbiorowego zamkniętego obiekty małej gastronomii obiekty obrotu żywnością Skontrolowano 32, zatwierdzono 12, przeprowadzono ogółem 529 kontroli sanitarnych, w tym 5 kontroli interwencyjnych. Na podstawie arkusza oceny stanu sanitarnego oceniono 191 zakładów. W roku sprawozdawczym obiektów oceniono jako niezgodne z wymaganiami. Na poprawę stanu sanitarno- technicznego ogółem wydano 79 decyzji administracyjnych, w tym 5 decyzji unieruchomienia/ przerwania działalności całego lub części zakładu oraz decyzji zakazu wprowadzania produktu do obrotu. 18

19 Wydane decyzje dotyczyły niżej wymienionych nieprawidłowości : - brak właściwego pomieszczenia higieniczno-sanitarnego dla pracowników, - brak właściwych warunków przechowywania czystego sprzętu roboczego, - brak łatwo-zmywalnej powierzchni ścian w pomieszczeniu zmywalni, - niewłaściwy stan sanitarno-techniczny ścian, sufitów i innych elementów wyposażenia, - niesprawny wyciąg stanowiskowy nad stanowiskiem w pomieszczeniu produkcyjnym, - brak zabezpieczenia pomieszczeń zakładu przed dostępem szkodników, - brak wydzielonego i właściwie wyposażonego stanowiska do mycia żywności, - niewłaściwy, uszkodzony sprzęt pomocniczy, - brak dostatecznej ilości szczelnie zamykanych koszy na odpadki i śmieci, - brak aktualnych wyników badań (orzeczeń lekarskich ) w związku z podejrzeniem wystąpienia zatrucia pokarmowego, - niezabezpieczone punkty świetlne przed rozpryskiem szkła w pomieszczeniu produkcyjnym, - brak łatwo- zmywalnej powierzchni ładunkowej środka transportu, - brak właściwego wyposażenia pomieszczenia szatni dla pracowników, - brak wydzielonego i właściwie wyposażonego stanowiska lub pomieszczenia do przechowywania sprzętu porządkowego, - ubytki płytek podłogowych w pomieszczeniu produkcyjnym, - brak wyposażenia otwieranych okien w ekrany zatrzymujące owady, - brak etykiet wyrobu gotowego do którego wykorzystywany jest surowiec GMO, - brak bieżącej ciepłej wody, Decyzje unieruchomienia / przerwania działalności całego lub części zakładu dotyczyły: 2 decyzje odsunięcia od pracy (ze względu na dodatni wynik badania w kierunku nosicielstwa pał. Salmonelli), 1 wstrzymującą produkcję, 1 decyzję cofnięcia zatwierdzenia dokonanego decyzją zatwierdzającą sklep do 19

20 prowadzenia działalności handlowej w zakresie handlu detalicznego środkami spożywczymi bez opakowań jednostkowych, 1 decyzja zawieszenia działalności handlowej sklepu spożywczo-przemysłowego - do czasu: - przeprowadzenia skutecznej dezynsekcji i deratyzacji w pomieszczeniach sklepu; - wycofania z obrotu środków spożywczych po terminie przydatności do spożycia i dacie minimalnej trwałości oraz środków spożywczych uszkodzonych przez szkodniki i przedłożenia udokumentowanego sposobu ich wycofania i właściwego zagospodarowania; - doprowadzenia wszystkich pomieszczeń sklepu do właściwego stanu sanitarnego; - przedłożenia funkcjonującej w zakładzie procedury zabezpieczenia pomieszczeń zakładu przed szkodnikami; W następstwie stwierdzenia zaniedbań sanitarnych w zakładach branży żywnościowej nałożono ogółem 55 mandatów karnych na sumę 1.6, zł, do Sądu Grodzkiego skierowano 1 wniosek ( z powodu nie przyjęcia mandatu karnego przez przedsiębiorcę) oraz 1 zawiadomienie do Prokuratury ( w związku z zatruciem pokarmowym). Karanie mandatowe stosowane m.in. z powodu: - braku właściwego zabezpieczenia włosów - brudnej odzieży ochronnej - braku bieżącej ciepłej wody przy umywalce do mycia rąk w pomieszczeniu produkcyjnym - braku możliwości higienicznego mycia i suszenia rąk - brudnego urządzenia chłodniczego, brudnego wentylatora - pajęczyny w pomieszczeniu magazynowym -środki spożywcze po terminie przydatności do spożycia - zniszczonego, skorodowanego sprzętu pomocniczego - braku bieżącej ciepłej wody oraz ogólnego nieporządku wokół zakładu 2

21 Ponadto skierowano 5 wniosków do PWIS w Łodzi o nałożenie kary pieniężnej z powodu prowadzenia działalności bez decyzji zatwierdzającej lub prowadzenie działalności niezgodnie z posiadaną decyzją zatwierdzającą ( dotyczy: 2 sklepów, 3 obiektów żywienia ) Na zaplanowanych 195 kontroli obiektów ogółem nie przeprowadzono 4 kontroli : 1 sklepu zlokalizowanego w Rzymcu - z powodu długotrwałej absencji chorobowej właścicielki sklepu oraz 3 obiektów, które uległy likwidacji przed planowanym terminem kontroli. W wyniku podjętych działań Inspekcji Sanitarnej w większości zakładów już uzyskano poprawę warunków technicznych, a w konsekwencji również jakości produkowanej i oferowanej do sprzedaży żywności. DZIAŁALNOŚĆ KONTROLNO REPRESYJNA Rodzaje obiektów Liczba obiektów Liczba Liczba Decyzje skontrolowanych kontroli mandatów Wytwórnie lodów 1 1 Automaty do lodów 2 3 Piekarnie Ciastkarnie Przetwórnie owocowo Zakłady garmażeryjne Zakłady przemysłu warzywne zbożowo-młynarskiego Wytwórnie wyrobów cukierniczych Inne wytwórnie żywności 21

22 Sklepy spożywcze Magazyny hurtowe Obiekty ruchome i Środki transportu Inne obiekty obrotu 1 3 Zakłady żywienia 57 w tym w tym 14 w tym 5 12 w tym 7 zbiorowego otwartego, w zakłady małej 57 zakłady zakłady zakłady tym zakłady małej gastronomii małej małej małej tymczasowe żywnością gastronomii Zakłady żywienia gastronomii gastronomii gastronomii zbiorowego zamkniętego Obiekty obrotu materiałami 1 i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością RAZEM 32 W roku sprawozdawczym rozpatrzono 6 interwencji, z których zasadnych było 3, co stanowi 5%. Najczęściej dotyczyły one : nie zachowania warunków sanitarno-higienicznych w sklepach, w obiektach hotelowo gastronomicznych, sprzedaży mleka w butelkach PET w pasie drogowym,wstępnej obróbki jabłek w niewłaściwych warunkach sanitarnotechnicznych w gospodarstwie sadowniczym. Konsumenci składali interwencje anonimowo w 66,7%. Prób żywności w wyniku rozpatrywania interwencji nie pobierano. 22

23 Każda zgłoszona interwencja rozpatrywana była w ciągu 7 dni poprzez przeprowadzenie czynności kontrolnych i postępowania administracyjnego. Łącznie przeprowadzono 11 kontroli sanitarnych, wydano 2 decyzje administracyjne ( w tym 1 zawieszającą zatwierdzenie zakładu) oraz nałożono 3 mandaty karne na łączną kwotę 12,zł. Kontrole sprawdzające wykazały poprawę stanu sanitarnego obiektów, których dotyczyły interwencje. W trosce o zdrowie konsumenta zbadano laboratoryjnie i oceniono ogółem 152 próbki, z czego zdyskwalifikowano 19 próbek, tj. 12,5 % ( w roku 28 odsetek próbek zdyskwalifikowanych wyniósł 6 % ). pod względem parametrów mikrobiologicznych zbadano próbek 99, zdyskwalifikowano 3, tj.3% (w 28r. odsetek próbek zdyskwalifikowanych za parametry mikrobiologiczne wyniósł 6 %) pod względem parametrów chemicznych zbadano 46, zdyskwalifikowano próbek ( w 28r. odsetek próbek zdyskwalifikowanych za parametry chemiczne wyniósł %) Oceniono 118 próbek środków spożywczych krajowych pod względem znakowania. Aktualnym przepisom dotyczącym znakowania środków spożywczych odpowiadało 16 próbek tj. 13,5 % nie ( w 28 r. odsetek próbek zdyskwalifikowanych wyniósł 7,43 % ). W związku ze zgłoszonym podejrzeniem zatrucia pokarmowego- do badań laboratoryjnych w kierunku drobnoustrojów chorobotwórczych (pał.salmonella) pobrano 6 próbek żywności z domów prywatnych ( zakwestionowano 4 próbki, tj. 66,6 % ). W ramach wzmożonego nadzoru, w związku z podejrzeniem zatrucia tortem wyprodukowanym w zakładzie produkcyjnym pobrano do badań próby wyrobów gotowych, surowców i próbki sanitarne - wymazy z powierzchni 23

24 roboczych, w których badania nie wykazały obecności drobnoustrojów chorobotwórczych. W wyniku prowadzonego postępowania wstrzymano produkcję zakładu i odsunięto od pracy pracowników, u których stwierdzono dodatni wynik badania w kierunku biologicznych czynników chorobotwórczych (Salmonella Enteritidis). Po otrzymaniu aktualnych pozytywnych wyników badań pracowników oraz orzeczeń lekarskich do celów sanitarno-epidemiologicznych o braku przeciw wskazań do wykonywania prac, przy których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia na inne osoby wystawiona została decyzja przywracająca do pracy oraz wystawiono decyzję na wznowienie działalności zakładu. W ramach systemu RASFF (unijny system wczesnego ostrzegania o produktach niebezpiecznych w żywności) prowadzono na terenie powiatu postępowanie dla 8 zgłoszonych powiadomień alarmowych (w tym 2 powiadomień informacyjnych ) dotyczących niżej wyszczególnionych środków spożywczych: 1.Kiełbaski bankietowe ze względu na stwierdzone zanieczyszczenia Listerią monocytogenes 2.Czarna porzeczka (powiadomienie informacyjne)ze względu na stwierdzone przekroczenie najwyższego dopuszczalnego poziomu pozostałości środka ochrony roślin propargitu 3.Woda źródlana niegazowana Górska Natura ze względu na stwierdzone bakterie Pseudomonas aeruginosa 4. Parówki berlinki a 25g z uwagi na stwierdzone zanieczyszczenia Listeria monocytogenes 5.Talerze głębokie porcelanowe (Chiny) z uwagi na niedozwoloną migrację ołowiu i kadmu 6.Jabłka GALA ze względu na stwierdzone przekroczenie najwyższego dopuszczalnego poziomu pozostałości środka ochrony roślin - karbendazymu 24

25 7. Kasza gryczana Sonko - z uwagi na stwierdzone zanieczyszczenia ochratoksyną A 8.Gruszki pochodzące z Turcji (powiadomienie informacyjne ) ze względu na stwierdzone przekroczenie najwyższego dopuszczalnego poziomu pozostałości środka ochrony roślin - amitrazu Zakwestionowanych produktów zgłoszonych w RASFF nie stwierdzono. Przeprowadzono łącznie 11 kontroli zgodnie z załączonymi listami dystrybucyjnymi. W ramach systemu RAPEX przeprowadzono łącznie 51 kontroli sanitarnych, oceniono 78 kosmetyków w tym 56 kosmetyków w zakresie zgłoszeń w systemie RAPEX w zakresie braku zgłoszenia do Krajowego Systemu Informowania o Kosmetykach. W 29r. objęto dodatkowo kontrolami akcyjnymi: - obiekty, w których usytuowane są automaty do gier niskodochodowych, - obiekty typu dyskoteki w zakresie wprowadzania dopalaczy, - obiekty które wprowadzają do obrotu gruszki pochodzące z Turcji, ze względu na przekroczony poziom amitrazu, - obiekty, które eksportują owoce, warzywa do Federacji Rosyjskiej, - obiekty, które pakują żywność w zadrukowane opakowania kartonowe Kontrole nie wykazały niezgodności w zakresie objętym tematami akcji. Sytuacja w obszarze bezpieczeństwa produkowanej i wprowadzanej do obrotu żywności na terenie powiatu jest zadawalająca. Sukcesywnie zmniejsza się liczba stwierdzanych nieprawidłowości sanitarno-technicznych i higienicznych w obiektach produkcji i obrotu żywnością. Właściciele zakładów modernizują je na miarę swoich możliwości finansowych i usuwają bieżące niezgodności, a w ramach opracowanych i wdrożonych systemów GHP (dobra praktyka 25

26 higieniczna) i GMP (dobra praktyka produkcyjna) zapewniają by produkowana i wprowadzana do obrotu żywność była bezpieczna. W trakcie kontroli sanitarnych nadal przypominano przedsiębiorcom branży żywnościowej o obowiązku opracowania i wdrażania systemu analizy zagrożeń, w tym krytycznych punktów kontroli (HACCP), który do końca 29r. wprowadzono w pełni w 211 zakładach. Natomiast wielu przedsiębiorców rozpoczęło opracowywanie bądź jest na etapie wdrażania systemu opartego na zasadach HACCP. Odnotowano wzrost liczby obiektów, w których przystąpiono do opracowania i wdrażania zasad systemu HACCP. Realizacja HACCP w zakładach produkcyjnych 45 4 liczba zakładów ilość obiektów wg. ewidencji ilość obiektów z ilość obiektów, wdrożonym które rozpoczęły systemem HACCP wdrażanie HACCP 2 ilość obiektów które nie podjęły żadnych działań 26

27 Realizacja HACCP w obiektach żywienia 1 9 liczba obiektów ilość obiektów wg. ewidencji ilość obiektów z ilość obiektów, wdrożonym które rozpoczęły systemem HACCP wdrażanie HACCP ilość obiektów które nie podjęły żadnych działań Realizacja HACCP w obiektach obrotu żywnościa liczba obiektów ilość obiektów wg. ewidencji ilość obiektów z ilość obiektów, wdrożonym które rozpoczęły systemem HACCP wdrażanie HACCP 2 ilość obiektów które nie podjęły żadnych działań Na podkreślenie zasługuje również fakt, że dzięki systematycznym i konsekwentnym kontrolom prowadzonym przez Państwowa Inspekcję Sanitarną w 29r. wyegzekwowano poprawę stanu sanitarno-technicznego pomieszczeń i urządzeń w nadzorowanych obiektach. 27

28 IV. W ZAKRESIE PROBLEMATYKI HIGIENY KOMUNALNEJ Oddział Nadzoru Higieny Komunalnej sprawuje nadzór nad: 1. URZĄDZENIAMI DO ZAOPATRYWANIA W WODĘ ORAZ JAKOŚCIĄ WODY PRZEZNACZONEJ DO SPOŻYCIA PRZEZ LUDZI. Stan sanitarno-techniczny 21 stacji uzdatniania wody i urządzeń wodnych w nadzorowanych wodociągach na terenie powiatu rawskiego jest dobry. W m-cu wrześniu pomalowano elewację budynku stacji uzdatniania wody w Kuczyźnie, wykonano termomodernizację budynku stacji uzdatniania wody w Regnowie połączoną z wymianą otworów drzwiowych i okiennych. Ludność powiatu zaopatrywana jest w wodę z 2 wodociągów objętych monitoringiem jakości wody. Liczba wodociągów w stosunku do roku ubiegłego nie uległa zmianie i wynosi w poszczególnych gminach: - gmina Rawa Mazowiecka 8 wodociągów publicznych - gmina Biała Rawska 3 wodociągi publiczne - gmina Cielądz 3 wodociągi publiczne - gmina Regnów 1 wodociąg publiczny - gmina Sadkowice 3 wodociągi publiczne - miasto Biała Rawska 1 wodociąg publiczny - miasto Rawa Mazowiecka 1 wodociąg publiczny 34 studnie ujmują czwartorzędowe i jurajskie warstwy wodonośne charakteryzujące się dużą czystością i stabilnością składu. Przekroczenia dopuszczalnych stężeń dotyczą jedynie żelaza i manganu, które usuwane są w procesie uzdatniania wody. Jakość wody z badanych wodociągów pod względem mikrobiologicznym i fizyko-chemicznym odpowiadała wymaganiom zawartym w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia i nadawała się do spożycia. 28

29 Rodzaj ujmowanej warstwy wodonośnej 29% Jura Czwartorzęd 71% W związku z raportowaniem do UE wodociągów: miasto Rawa Mazowiecka, Biała Rawska i Wałowice zostały wykonane oznaczenia 43 parametrów fizykochemicznych takich jak: azotany, azotyny, mangan, żelazo, fluorki, chlorki, siarczany, metale ciężkie ( kadm, ołów, chrom ), bor, cyjanki, nikiel, sód, miedź, antymon, arsen, selen, rtęć, benzen, benzo(a)piren, suma pestycydów i THM-y ( uboczne związki dezynfekcji ) w przypadku wodociągu w Rawie Mazowieckiej, w którym woda jest stale dezynfekowana. Dopuszczalna wartość żadnego z badanych parametrów nie została przekroczona. W ramach monitoringu jakości wody państwowy powiatowy inspektor sanitarny pobiera próbki wody do badań, wykonuje badania wody w zintegrowanym laboratorium w PSSE w Skierniewicach, prowadzi wykaz przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych, urządzeń wodociągowych i miejsc pobierania próbek wody objętych monitoringiem jakości wody. Ponadto otrzymuje od producentów wody wyniki badań jakości wody przeprowadzonych w ramach kontroli wewnętrznej. Przedstawione wyniki badań gromadzi, weryfikuje, analizuje, ocenia i przekazuje dane monitoringowe do Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Łodzi, informuje właściwego wójta, burmistrza o jakości wody na nadzorowanym terenie. 29

30 Zaopatrzenie w wodę Liczba ludności 6 Ludność ogółem 5 4 Ludność korzystająca z wody z wodociągów P ia ow M s ia t to w ra R i sk aw a M az m G ck ie w o a aw i na R a az M ow M c ie s ia to ka B ła ia R aw m G a sk i in a B sk aw a ał a R m G ie in a dz lą C m G in n eg a ów R m G a in Sa ic ow k d e 2. STANEM SANITARNO-TECHNICZNYM KĄPIELISK I JAKOŚCIĄ WODY WYKORZYSTYWANĄ DO CELÓWREKREACYJNYCH W roku 29 nadzorem sanitarnym objęte było kąpielisko TATAR w Rawie Mazowieckiej. Kąpielisko w Białej Rawskiej było nieczynne. Woda w kąpielisku TATAR ( miejscu wyznaczonym do kąpieli ) pod względem mikrobiologicznym, fizykochemicznym i organoleptycznym badana była co dwa tygodnie i odpowiadała wymaganiom Rozporządzenia Ministra Zdrowia w tym zakresie i nadawała się do kąpieli. Stan sanitarno-techniczny i sanitarno-higieniczny zaplecza sanitarnego dla użytkowników kąpieliska oraz porządkowy otoczenia utrzymywany był na dobrym poziomie. Przed sezonem letnim w 29 roku przeprowadzono prace porządkowe otoczenia kąpieliska; odnowiono elewację ubikacji znajdującej się przy wydzielonym kąpielisku, wymieniono ławki, piasek na plaży, usunięto zniszczone pomosty wydzielające miejsce do kąpieli. W lipcu 29 roku na lustrze wody zamontowano nowe pływające pomosty. 3

31 3. STANEM SANITARNYM OBIEKTÓW UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ Są to takie obiekty jak: hotele, motele, inne obiekty w których są świadczone usługi hotelarskie, zakłady fryzjerskie, kosmetyczne i odnowy biologicznej, dworce autobusowe, tereny rekreacyjne i ubikacje publiczne. Hotele - OSSA, HETMAŃSKI i PAŁAC CHOJNATA są to obiekty nowe, ich stan sanitarno-techniczny i higieniczny jest dobry. Obiekt hotelowy TATAR w Rawie Mazowieckiej jest sukcesywnie modernizowany. Bieżący stan sanitarny pokoi hotelowych nie budzi zastrzeżeń. Motel Mazowiecki w Rawie Mazowieckiej przy ul. Katowickiej prowadzi działalność gastronomiczno-hotelową. W I-szym kwartale 29 roku zakończono prace związane z modernizacją pokoi noclegowych. Wymieniono wykładziny podłogowe i odnowiono ściany w pokojach noclegowych, wymieniono meble, zmodernizowano ogólnodostępne toalety. Praniem pościeli w w/w obiektach zajmują się specjalistyczne firmy. Koce, kołdry i poduszki poddawane są okresowo procesowi dezynfekcji. Zakłady Fryzjerskie, Kosmetyczne i Odnowy Biologicznej. Na terenie działalności naszej Stacji nadzorem sanitarnym objętych jest 57 obiektów, w tym: 44 zakłady fryzjerskie świadczące usługi w zakresie fryzjerstwa damskiego i męskiego, 11 gabinetów kosmetycznych, w tym 7 świadczących usługi w zakresie pielęgnacji całego ciała i 4 świadczące usługi w zakresie pielęgnacji paznokci oraz 2 zakłady odnowy biologicznej (solaria). 31

32 Stan sanitarno-techniczny i sanitarno porządkowy w/w obiektów jest dobry. Wszystkie zakłady spełniają wymagania sanitarno-techniczne zawarte w rozporządzeniu Ministra Zdrowia. Należy podkreślić, że sterylizację narzędzi naruszających ciągłość tkanki co decyduje o bezpieczeństwie klientów prowadzi się we własnych autoklawach lub na podstawie podpisanych umów w firmach zewnętrznych. Skuteczność procesu sterylizacji badana jest za pomocą Sporali A z częstotliwością 1 x na kwartał. Sterylizacja narzędzi naruszających ciągłość tkanki w gabinetach kosmetycznych Sterylizacia narzędzi we własnych autoklawach Sterylizacja narzędzi na zlecenie z firmą zewnętrzną 36% 64% Gospodarka odpadami niebezpiecznymi powstającymi w gabinetach kosmetycznych jest uregulowana. Wszystkie zakłady mają podpisane umowy na odbiór tych odpadów do utylizacji ze specjalistyczną firmą. Nieprawidłowości w zakresie gospodarki tymi odpadami nie stwierdzono. W 29 roku w wyniku wydanej decyzji - odnowiono pomieszczenia w budynku Dworca PKS w Rawie Mazowieckiej oraz doprowadzono do właściwego stanu sanitarno-technicznego ławki dla podróżnych. Otoczenie dworca jest na bieżąco porządkowane. Sanitariaty udostępniane pasażerom są dezynfekowane, zapewnione są środki higieny. 32

33 Przystanki autobusowe w powiecie rawskim. Przed sezonem letnim 29 roku przeprowadzono kontrole sanitarne wszystkich przystanków PKS-u znajdujących się na terenie powiatu. Z uwagi na to, że wszystkie wiaty przystankowe zostały doprowadzone do właściwego stanu sanitarno- technicznego w miesiącach jesiennych 28 roku, wiosną 29 roku tylko część z nich wymagała odnowienia. Przystanki zostały odnowione. Obecnie ich stan jest dobry. Na terenie miasta Rawa Mazowiecka usytuowane są cztery ubikacje ogólnodostępne typu kontenerowego, zwodociągowane i skanalizowane. Pomieszczenia i urządzenia sanitarne są dezynfekowane, zapewnione są środki higieny. Przed sezonem turystycznym i w czasie jego trwania sprawdzany jest stan sanitarny toalet dla podróżnych przy stacjach benzynowych zlokalizowanych wzdłuż tych tras. Stan sanitarno-techniczny i sanitarno-porządkowy toalet nie budził zastrzeżeń. Tereny rekreacyjne nadzorem sanitarnym objętych jest dziewięć ogólnodostępnych Ogródków Jordanowskich znajdujących się w mieście Rawa Mazowiecka. W 29 roku wzmożony został nadzór sanitarny nad tymi obiektami. 17 czerwca 29 roku w budynku PSSE zorganizowano spotkanie przedstawicieli urzędów miast i gmin, policji, straży miejskiej, zarządców ogródków jordanowskich, na którym omawiany był temat ogólnodostępnych piaskownic dla dzieci i wspólne podjęcie działań w celu zminimalizowania zagrożeń epidemicznych naszych pociech. Zapadły wspólne ustalenia co do konieczności ogrodzenia piaskownic, ustawienia tablic informujących o zakazie wprowadzania psów na teren ogródków jordanowskich. Raz na miesiąc sprawdzany był stan sanitarno techniczny ogrodzeń i wyposażenia, stan sanitarno-porządkowy oraz jakość piasku w piaskownicach. Zgodnie z zaleceniem Głównego Inspektora Sanitarnego piasek w piaskownicach wymieniany był kilka razy w trakcie sezonu. 33

34 Ponadto w miesiącu maju i sierpniu pobrano do badania próbki piasku z trzech piaskownic na terenie miasta Rawa Mazowiecka. Wyniki badań nie wykazały zanieczyszczeń mikrobiologicznych. Stan sanitarno-techniczny i sanitarno-porządkowy obiektów był dobry. 4. STANEM SANITARNYM INNYCH OBIEKTÓW UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ Do obiektów tych należą: cmentarze, obiekty sportowe (2 hale sportowe), park, obiekty widowiskowe /dwa Domy Kultury/ i przystanki autobusowe. Cmentarze. Wszystkie są ogrodzone. Parafie mają podpisane umowy z firmami posiadającymi wymagane zezwolenie na wywóz odpadów komunalnych. W roku sprawozdawczym 29 wydano 6 decyzji na ekshumację zwłok i szczątków ludzkich i sprawowano bezpośredni nadzór nad ich przebiegiem w celu stworzenia zabezpieczenia epidemicznego. Obiekty Sportowe. Są to dwie hale sportowe znajdujące się w mieście Rawa Mazowiecka. - Hala sportowa Milenium jest obiektem, oddanym do użytkowania w 2 roku, jej stan sanitarno-techniczny i sanitarno-porządkowy jest dobry. - Hala Sportowa Tatar to obiekt stary, wymagający gruntownej modernizacji, która planowana jest w najbliższym czasie. W obecnej chwili jej stan techniczny jest dostateczny, natomiast stan sanitarno-porządkowy dobry. Park Miejski w Rawie Mazowieckiej stan sanitarny obiektu dobry. Z roku na rok przybywa w parku nowych klombów, wymieniane są ławki i kosze na odpady. Domy Kultury: - Miejski Dom Kultury w Rawie Mazowieckiej. - Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Białej Rawskiej. Stan sanitarno techniczny i sanitarno-porządkowy obiektów jest dobry. 34

35 5. STANEM SANITARNYM ŚRODKÓW TRANSPORTU Autobusy i mikrobusy nadzorem objęte są autobusy i mikrobusy należące do: Przedsiębiorstwa Komunikacji Samochodowej w Skierniewicach, Spółka z o.o. Oddział w Rawie Mazowieckiej oraz do prywatnych przedsiębiorców z całego powiatu. Kontrole przeprowadzone w 29 roku nie wykazały uchybień sanitarnych w w/w obiektach. Środki transportu do przewozu zwłok. Nadzorem sanitarnym objęte są trzy podmioty gospodarcze zajmujące się tą działalnością. Wszystkie pojazdy utrzymane są w dobrym stanie sanitarno-technicznym i higienicznym. Są trwale oznakowane, posiadają kabinę kierowcy odizolowaną od części przeznaczonej na umieszczenie zwłok, po każdorazowym przewiezieniu zwłok lub szczątków ludzkich przeprowadza się dezynfekcję środka transportu w części przeznaczonej na ich umieszczenie. Do dezynfekcji używane są preparaty o działaniu bakteriobójczym, i grzybobójczym. Na odbiór odpadów niebezpiecznych wirusobójczym właściciele w/w środków transportu mają podpisane umowy z Zakładem Transportu, Segregacji i Utylizacji Odpadów EMKA z Żyrardowa. - Karetki pogotowia stan sanitarno-techniczny dobry. Zabiegi mycia i dezynfekcji prowadzone są we własnym zakresie w oparciu o zatwierdzone procedury. 6. GOSPODARKĄ ODPADAMI W roku 29 nie odnotowano nieprawidłowości związanych z gospodarką odpadami. Wszystkie podmioty gospodarcze będące pod nadzorem naszej Stacji mają uregulowaną gospodarkę odpadową. 35

36 Odpady komunalne gromadzone są w kontenerach lub pojemnikach i odbierane przez wyspecjalizowane firmy. Odpady składowane są na wysypiskach odpadów komunalnych: w Pukininie i Rokszycach. Na odbiór odpadów niebezpiecznych podpisane są umowy z Zakładem Transportu, Segregacji i Utylizacji Odpadów EMKA z Żyrardowa. 36

37 V. W DZIEDZINIE NADZORU SANITARNEGO NAD ZAKŁADAMI PRACY I ZAPOBIEGANIA POWSTAWANIA CHORÓB ZAWODOWYCH. Nadzór bieżący nad zakładami pracy W 29r. pod nadzorem Higieny Pracy znajdowało się 215 obiektów zatrudniających 532 pracowników. W stosunku do 28 roku zatrudnienie w nadzorowanych zakładach wzrosło (w 28r. było zatrudnionych ogółem 553 osób) Przeważają obiekty małe zatrudniające do 5 pracowników. W 29 roku było ich 193 co stanowiło 9% jednostek będących w ewidencji. W 22 zakładach było zatrudnionych powyżej 5 pracowników z czego tylko w 2 zakładach - więcej niż 25 pracowników. ZAKŁADY PRACY OBJĘTE EWIDENCJĄ wg. LICZBY PRACOWNIKÓW Liczba zakładów pracy do i więcej Liczba zatrudnionych w zakładach pracy W 29 roku kontrolą objęto 92 podmioty gospodarcze, przeprowadzono 124 kontrole sanitarne oraz 1 wywiad w związku z podejrzeniem choroby zawodowej. Stan sanitarno porządkowy obiektów był zachowany. Nie stosowano karania mandatowego. 37

38 Zakłady w ewidencji wg. działalności w 29 roku szkoły 15 rolnicze 1 usługi internetowe 9 spożywcze 28 substancje i preparaty chemiczne 26 gospodarka komunalna 17 środki ochrony roślin 18 ochrona zdrowia 18 krawieckie 25 mechanika pojazdowa 24 stolarskomeblarskie 25 W 29 roku podczas kontroli zwracano uwagę na właściwe zorganizowanie pomieszczeń socjalnych, szatni, miejsc do spożywania posiłków, toalet i łazienek oraz na stan techniczny tych pomieszczeń. W dwóch obiektach stwierdzono uchybienia wymagające podjęcia działań administracyjnych, w związku z tym zostały wydane dwie decyzje nakazujące poprawę warunków. Stan sanitarno porządkowy w skontrolowanych zakładach pracy nie budził zastrzeżeń. Ocenę stanu higieniczno zdrowotnego środowiska pracy dokonano w oparciu o wyniki badań i pomiarów przeprowadzonych przez laboratorium PSSE w Skierniewicach oraz inne laboratoria posiadające akredytację Polskiego Centrum Akredytacji. W wyniku przeprowadzonych kontroli stwierdzono nieprawidłowości i wydano 19 decyzji terminowych, które dotyczyły głównie: nakazu przeprowadzenia pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (hałasu, zapylenia, drgań mechanicznych); nakazu obniżenia poziomu hałasu na stanowiskach pracy; założenia rejestru wyników badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia oraz jego prawidłowego prowadzenia; 38

39 posiadania zaktualizowanych kart charakterystyki stosowanych substancji i preparatów chemicznych; sporządzenia kart oceny ryzyka zawodowego. Najczęstsze uchybienia w 29 roku 1 Liczba zakładów brak aktualnych brak aktualnych kart pomiarów czynników charakterystyki szkodliwych substancji i preparatów chemicznych brak oceny ryzyka zawodowego brak rejestru wyników badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia przekroczone normatywy hałasu Zagrożenia występujące na stanowiskach pracy W wielu zakładach pracy częstymi zagrożeniami są czynniki fizyczne (nadmierny hałas, zapylenie), czynniki chemiczne (w tym prekursory narkotyków kat. 2 i 3), czynniki rakotwórcze i czynniki biologiczne. Hałas W 29r. przekroczenie wartości dopuszczalnej poziomu hałasu występowało w następujących firmach: FAM Cynkowanie Ogniowe - wydano decyzję nakazującą obniżenie poziomu hałasu do wartości dopuszczalnej z terminem wykonania do końca 21r.; 39

40 Herco (produkcja gwoździ), FOOD-SERVICE (zakłady mięsne), BONETTI (produkcja haczyków do wieszaków) i Belle Poland (produkcja betoniarek) firmy te są w trakcie realizowania programów działań technicznych, mających na celu skuteczne zmniejszenie hałasu. Decyzje na obniżenie poziomu hałasu wydano dla tych zakładów przed 29r. z terminem wykonania do końca 21r. Przekroczenia norm wynikają m.in. z przestarzałego parku maszynowego, małych powierzchni hal oraz problemów finansowych firm. Czynniki chemiczne W firmach stosujących w procesach produkcyjnych czynniki chemiczne (takie jak aceton, styren, kwas solny, kwas azotowy, kwas siarkowy, wodorotlenek sodu) w 29r. nie stwierdzono przekroczeń wartości dopuszczalnych stężeń. Ponadto prowadzony był wzmożony nadzór nad wykorzystaniem w działalności gospodarczej prekursorów narkotyków, czyli substancji, które mogą być używane do nielegalnego wytwarzania środków odurzających i substancji psychotropowych. Pod nadzorem znajduje się 12 obiektów stosujących w działalności gospodarczej prekursory narkotyków, którymi są: aceton, chlorowodór, kwas siarkowy. Na bieżąco były monitorowane wyniki pomiarów stężeń czynników chemicznych na stanowiskach pracy. W każdym z zakładów obiektów, w których były stosowane prekursory wyznaczono osobę odpowiedzialną za ich nadzór i rozchód. Czynniki rakotwórcze Narażenie na czynniki rakotwórcze występowało w trzech zakładach pracy t.j.: w Galwinie (galwanizernia obiekt w Rawie Maz.) był to bezwodnik kwasu chromowego, badania stężeń tego czynnika chemicznego nie wykazały przekroczeń wartości dopuszczalnych; w SPZOZ i NZOZ Remedium wirus zapalenia wątroby typu B,C oraz promieniowanie jonizujące (nadzór nad pracownikami obsługującymi aparaturę emitującą promieniowanie prowadzi Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Łodzi). 4

41 Ogółem w 29r. na czynniki rakotwórcze narażonych były 171 osób (w tym 141 kobiet i 3 mężczyzn). Pracownicy narażeni na czynniki rakotwórcze Kobiety liczba pracowników Mężczyźni obiekty ochrony zdrowia 4 galwanizernia Czynniki biologiczne Dokonano oceny narażenia pracowników na szkodliwe czynniki biologiczne w obiektach służby zdrowia, w zakładach zajmujących się gospodarką odpadami, ściekami, usługami pogrzebowymi oraz produkcją żywności. Z uwagi na brak normatywów higienicznych, nie wykonywano pomiarów na obecność czynnika biologicznego, zalecano skrupulatne przestrzeganie higieny osobistej i stosowanie środków ochrony osobistej. Choroby zawodowe W 29r. rozpatrywano trzy przypadki podejrzenia chorób zawodowych, dotyczyły one: gruźlicy płuc (poz. 26) u pielęgniarki, alergicznego kontaktowego zapalenia skóry (poz.18.1) i choroby wywołanej działaniem wysokich albo niskich temperatur otoczenia pod postacią odmroziny (poz. 24.3)- u lakiernika. Wydano 1 decyzję stwierdzającą chorobę zawodową (gruźlicę) u pracownika służby zdrowia, w dwóch pozostałych przypadkach wydano decyzje o braku podstaw do stwierdzenia chorób zawodowych. 41

42 Podsumowanie Na nadzorowanym terenie stan techniczny i sanitarno porządkowy w zakładach pracy ulega ciągłej poprawie w stosunku do lat ubiegłych. W nowobudowanych firmach powstają stanowiska pracy coraz nowocześniejsze, z dobrym zapleczem socjalno sanitarnym. Pracownicy mają zapewniane właściwe, zgodne z przepisami warunki pracy, co przekłada się na małą liczbę chorób zawodowych. Wzrasta świadomość pracodawców w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, na co mają wpływ prowadzone przez pracowników Oddziału Higieny Pracy działania o charakterze informacyjno edukacyjnym. 42

43 VI. OCENA STANU SANITARNO-TECHNICZNEGO PLACÓWEK OŚWIATOWO-WYCHOWAWCZYCH Zlokalizowanych na terenie działalności Powiatowej Stacji SanitarnoEpidemiologicznej w Rawie Mazowieckiej za rok 29. W 29r. sprawowano nadzór bieżący i zapobiegawczy nad czterdziestoma sześcioma stałymi placówkami oświatowo-wychowawczymi. W okresie ferii zimowych i wakacji letnich nadzorowano przygotowanie i przebieg wypoczynku dzieci i młodzieży w dwunastu placówkach. PRZEDSZKOLA-sześć + dwa punkty przedszkolne + cztery zespoły wychowania przedszkolnego W roku 29 wykonano termomodernizację całego budynku Przedszkola w Białej Rawskiej, oddano do użytku nowy budynek przedszkola nr 5 w Rawie Mazowieckiej(na miejscu byłego budynku przedszkola ) z blokiem żywieniowym, salą zajęć ruchowych ( w chwili obecnej pełni rolę sali zajęć dla dzieci ), gabinetem pomocy przedlekarskiej. Na terenie Gminy Rawa Mazowiecka utworzono w istniejących szkołach jeden punkt przedszkolny i cztery zespoły wychowania przedszkolnego. Trzy zespoły korzystają z sal oddziału przedszkolnego w Zespole Szkół Ogólnokształcących w Boguszycach, Starej Wojskiej i w Szkole Podstawowej w Rossosze. Punkt przedszkolny przy Szkole Podstawowej w Konopnicy i jeden zespół wychowania przedszkolnego przy Zespole Szkół Ogólnokształcących w Kurzeszynie mają sale tylko do swojej dyspozycji. 43

44 Wyposażenie w meble Do wszystkich punktów przedszkolnych i zespołów wychowania przedszkolnego zakupiono meble i pozostałe wyposażenie z certyfikatami. Wszystkie przedszkolaki mają meble dostosowane do wzrostu. Oświetlenie Wykonano pomiary natężenia oświetlenia w Zespole Wychowania Przedszkolnego w Kurzeszynie, pozostałe placówki posiadają wyniki pomiarów zgodne z obowiązującą normą. Żywienie W punktach przedszkolnych i zespołach wychowania przedszkolnego dzieci nie korzystają z żywienia. Pięć przedszkoli (Przedszkole nr1,2,5 w Rawie Mazowieckiej i w Białej Rawskiej) w tym jedno małe przedszkole niepubliczne mają własne bloki żywieniowe. Przedszkole w Cielądzu korzystało do końca listopada 29 roku z cateringu a od grudnia 29 roku przedszkolaki spożywają posiłki ( posiłek jednodaniowy-zupa) zakupione przez rodziców w stołówce szkolnej. SZKOŁY - 31 W tym: 16 szkól podstawowych 4 gimnazja 7 zespołów szkół (oddział przedszkolny + szkoła podstawowa + gimnazjum) 4 szkoły ponadgimnazjalne 44

45 W roku 29 wykonano następujące prace remontowo-budowlane: - wymianę otworów okiennych w trzech placówkach (ZS Sadkowice, SP Trębaczew, SP Kłopoczyn ) - termoizolację w trzech placówkach (SP w Błażejewicach, Gimnazjum i Szkoła Podstawowa nr 1 w Rawie Mazowieckiej) - wykonano generalny remont łazienek w Zespole Szkół Ogólnokształcących w Starej Wojskiej i w Szkole Podstawowej w Sadkowicach - wymianę podłóg w Internacie Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Białej Rawskiej i w trzech klasach Szkoły Podstawowej Błażejewice - utwardzono teren wokół szkoły i wykonano nowe schody przed budynkiem w Szkole Podstawowej w Błażejewicach - odnowiono sale lekcyjne, pokoje mieszkalne i inne pomieszczenia w dwunastu placówkach -ogrodzono teren Szkoły Podstawowej w Lesiewie gm. Biała Rawska W trakcie realizacji są decyzje terminowe dotyczące poprawy warunków sanitarno-technicznych w następujących obiektach: 1. ZSP w Rawie Maz. ul. Reymonta 14- dotyczy ogrodzenia terenu szkoły, termin wykonania r. 2. ZS-CEZiU w Rawie Maz. ul. Zwolińskiego 46- dotyczy ogrodzenia terenu szkoły, termin wykonania r. 3. SP Stara Wieś- dotyczy zapewnienia właściwej jakości zdrowotnej wody (zawyżona zawartość żelaza i manganu ), termin wykonania r. 4. SP nr 1 w Rawie Maz. ul.kościuszki 19 - dotyczy zapewnienie w sąsiedztwie sali gimnastycznej szatni i łazienek, termin wykonania r. 5. SP w Sadkowicach- dotyczy zapewnienia właściwego oświetlenia w sali gimnastycznej, salach lekcyjnych, termin wykonania r. 45

46 6. ZS w Lubani i ZS w Sadkowicach-dotyczy doprowadzenia do właściwego stanu sanitarno-technicznego ścian i sufitów w salach lekcyjnych, termin wykonania r. Warunki do utrzymania higieny W jednej placówce (Zespół Szkół Ogólnokształcących w Starej Wojskiej gm. Rawa Mazowiecka) przeprowadzono generalny remont łazienek t.j. położono nową glazurę i wymieniono cała armaturę sanitarną. Wszystkie placówki są skanalizowane i mają doprowadzoną odpowiedniej jakości wodę nadającą się do spożycia przez ludzi za wyjątkiem: -jednej placówki (SP Stara Wieś gm. Biała Rawska) gdzie jest przekroczona znacznie zawartość żelaza(1769%-norma wynosi,2mg/l a wyniki z 29r. wynoszą 3,538mg/l) i manganu (424%-norma wynosi,5mg/l a wyniki z 29r. wynoszą,212mg/l).wydano decyzję na dostosowanie wody do właściwej jakości zdrowotnej z terminem wykonania roku. Szkoła zapewnia dzieciom i pracownikom wodę do picia z dozowników. Przy kranach w łazienkach umieszczona jest informacja o zakazie picia wody. W szkole nie prowadzi się żywienia zbiorowego i nie przygotowuje herbaty dla uczniów. Sale gimnastyczne i boiska. W roku 29 wykonano i oddano do użytku boisko w Zespole Szkół- Centrum Edukacji Zawodowej i Ustawicznej w Rawie Mazowieckiej a także trwa budowa boiska na terenie Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Białej Rawskiej. Rozpoczęto budowę bloku sportowego przy Zespole Szkół Ogólnokształcących w Starej Wojskiej gm. Rawa.Mazowiecka. 46

47 W dalszym ciągu dzieci w małych szkołach wiejskich t. j. Rosocha, Konopnica, Pukanin gm.rawa Maz., Kłopoczyn, Trębaczew gm. Sadkowice, Lesiew, Pachy, Błażejewice gmina Biała Rawska ćwiczą na korytarzach a przy sprzyjających warunkach atmosferycznych na boiskach szkolnych. 29% Szkoły posiadające sale gimnastyczne i zastępcze Szkoły korzystające z hal sportowych 61% 1% Szkoły nie posiadające Sali gimnastycznej i zastępczych Ogrzewanie pomieszczeń Wszystkie placówki posiadają instalacje centralnego ogrzewania. Nigdzie nie stwierdzono temperatury poniżej + 18C. Opieka medyczna W placówkach wiejskich sprawowana jest zadaniowo przez pielęgniarki, a miejskich w ramach umowy o pracę pielęgniarki pracują na stałe. Opieka lekarska wykonywana jest w poradniach dziecięcych podstawowej opieki zdrowotnej. W Szkole Podstawowej w Babsku w 29 roku oddano do użytku nowy gabinet opieki pomocy przedlekarskiej. 47

48 Gabinety pomocy przedlekarskiej z podziałem na wieś i miasto. 3,2% Wieś Miasto 96,8% Szkoły posiadające gabinety i szkoły nie posiadające gabinetów 41,9% Szkoły z gabinetami Szkoły bez gabinetów 58,1% Dożywianie W Zespołach Szkół Ogólnokształcących (Boguszyce, Kurzeszyn, Stara Wojska) i Szkołach Podstawowych (Konopnica, Rosocha i Pukinin) na terenie Gminy Rawa Mazowiecka uczniowie od dnia roku otrzymują zamiast kanapek posiłek jednodaniowy gorący, dostarczany przez Panią Koper ajenta stołówki w Liceum Ogólnokształcącym w Rawie Mazowieckiej. 48

49 Za wyjątkiem dwóch Szkół Podstawowych Kłopoczyn i Trębaczew gm. Sadkowice dzieci otrzymują kanapki i soki w ramach funduszu unijnego, we wszystkich pozostałych placówkach dzieci i młodzież mają zapewniony gorący posiłek przygotowywany przez ajentów stołówek szkolnych w Zespole Szkół w Lubani, Gimnazjum w Białej Rawskiej i Szkole Podstawowej nr 1 w Rawie Mazowieckiej. W Gimnazjum, Szkole Podstawowej w Cielądzu i Sierzchowach szkoły posiadają własne stołówki. Dożywianie w szkołach 2633 Liczba uczniów 25 Liczba uczniów w szkole Liczba uczniów korzystających z posiłków Liczba uczniów korzystających z posiłków dofinansowanych Szkoły podstaw ow e Zespoły szkół ogólnokształcących Spożywanie przez uczniów posiłków jedno i dwudaniowych 269; 18% Posiłki jednodaniowe Posiłki dwudaniowe 1259; 82% 49

50 Oświetlenie Pomiary oświetlenia zostały wykonane w roku bieżącym w Zespole Wychowania Przedszkolnego w Kurzeszynie gm. Rawa Mazowiecka (wyniki zgodne z obowiązującą normą). Oświetlenie zgodne z obowiązującą normą posiadają dwadzieścia dwie placówki co stanowi 69% ogółu. W dalszym ciągu Zespół Szkół w Sadkowicach nie wywiązał się z zalecenia zapewnienia właściwego oświetlenia w pomieszczeniach Szkoły Podstawowej i wydano decyzję z terminem wykonania rok. Rozkład zajęć szkolnych Tygodniowe rozkłady zajęć lekcyjnych przeanalizowano w dziewiętnastu placówkach (Szkól Podstawowych i Gimnazjach). Niezgodnie z zasadami higieny procesu nauczania stwierdzono w pięciu placówkach, co stanowi 26%. Główne zastrzeżenia dotyczą przerw pięciominutowych, rozpoczynania zajęć lekcyjnych nie o tej samej godzinie. Uchybienia spowodowane są brakiem sal lekcyjnych i dowozem dzieci do szkół. 73% 8 7 6% 6 5 4% 4 27% Tygodniowy rozkład zajęć zgodny z zasadami higieny procesu nauczania Tygodniowy rozkład zajęć nie zgodny z zasadami higieny procesu nauczania Stoły i krzesła Wykonano pomiary mebli szkolnych w dwunastu placówkach Szkołach Podstawowych i Gimnazjach). Stwierdzono nieprawidłowości w dwóch gimnazjach co stanowi 16,6%, które dotyczą potrzeby zakupu kompletu mebli nr 7. 5

51 % 78% 22% Szkoły posiadające meble dostosowane do wzrostu uczniów Szkoły posiadające meble nie dostosowane do wzrostu uczniów % Palenie tytoniu w szkołach Zakaz palenia przez pracowników obowiązuje we wszystkich placówkach. Domniemane i stwierdzone jest palenie przez uczniów w gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych. Nadzór nad pracowniami chemicznymi Trzy gimnazja ( Nr 2 w Rawie Maz., Cielądzu, Białej Rawskiej) przekazały odczynniki chemiczne przeterminowane do utylizacji. Na koniec 29 roku nie stwierdzono w pracowniach odczynników przeterminowanych. We wszystkich pracowniach zapewniona jest woda bieżąca i odczynniki są prawidłowo oznakowane i przechowywane. 51

52 ŚWIETLICA ŚRODOWISKOWA Zlokalizowana jest na terenie Szkoły Podstawowej nr 2 w Rawie Maz. w osobnym budynku. Dzieci mają zapewnione bardzo dobre warunki bytowe. DOM DZIECKA Stan techniczno-sanitarny dobry. W roku 29 wymieniono częściowo tapczany, zakupiono lodówki i nowe meble do aneksów kuchennych a także zostały odnowione pomieszczenia. SPECJALNY OŚRODEK SZKOLNO-WYCHOWAWCZY Stan sanitarno-techniczny obiektu dostateczny. Wykonano nowe schody, podjazd i zadaszenie przy wejściu do internatu. Placówka nie posiada żadnego boiska. Problemem jest przeciekający dach, który wymaga generalnego remontu. W czasie opadów deszczu zalewane są sufity w łazienkach, częściowo w salach i na korytarzu. WARSZTAT TERAPII ZAJĘCIOWEJ Mieści się w budynku wspólnym ze świetlicą środowiskową, który znajduje się na terenie Szkoły Podstawowej nr 2 w Rawie Mazowieckiej. Stan techniczny budynku dobry. 52

53 PODSUMOWANIE Stan sanitarno-techniczny placówek uległ poprawie poprzez wymianę otworów okiennych w trzech placówkach (SP Sadkowice, Trębaczew i Kłopoczyn), wykonania termoizolacji w trzech obiektach (SP Błażejewice, SP nr 1 i Gimnazjum nr 1 w Rawie Mazowieckiej) oraz warunki higieny pracy ucznia uległy poprawie poprzez dostosowanie w większości placówek stolików i krzeseł do wzrostu ucznia, wykonanie nowych łazienek, oddania do użytku boiska sportowego. Organy prowadzące w większości wywiązują się z nałożonych zaleceń przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Rawie Maz. w decyzjach administracyjnych. Najczęściej przyczyną nie wykonania decyzji jest trudna sytuacja finansowa. WNIOSKI Dyrektorzy szkół i organy prowadzące realizują w większości wydane zalecenia przez Państwową Inspekcję Sanitarną w Rawie Mazowieckiej. Stwierdza się, że warunki sanitarno-higieniczne uległy poprawie poprzez wymianę otworów okiennych, wykonanie nowych łazienek, dostosowania stolików i krzeseł do wzrostu uczniów, dostosowanie umywalek i sedesów w szkołach, które posiadają oddziały zerowe. 53

54 VII. Działalność Oświatowo- Zdrowotna Główne kierunki działań w zakresie oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia wynikały z celów Narodowego Programu Zdrowia, zadań Państwowej Inspekcji Sanitarnej w zakresie profilaktyki i promocji zdrowia oraz sytuacji epidemiologicznej i potrzeb zdrowotnych ludności. W roku 29 realizowano następujące programy i akcje prozdrowotne : 1. Program edukacyjny Trzymaj Formę Program edukacyjny,, Trzymaj Formę współorganizowany jest przez Główny Inspektorat Sanitarny oraz Stowarzyszenie,, Polska Federacja Producentów Żywności. Celem programu jest edukacja w zakresie trwałego kształtowania prozdrowotnych nawyków wśród młodzieży szkolnej poprzez promocję zasad aktywnego stylu życia i zbilansowanej diety, w oparciu o odpowiedzialność indywidualną i wolny wybór jednostki. W roku szkolnym 28/29 realizowana była IV edycja programu. Zasięgiem programu objęto 1 gimnazjów, co stanowi 1% obiektów. Liczba uczniów objętych programem 1532, co stanowi 77% ogółu uczniów uczęszczających do gimnazjum. Wizytacje przeprowadzono w 1% placówek realizujących program. Zorganizowano 2 szkolenia. Szkolenia zorganizowano wspólnie z Oddziałem Higieny Żywienia i Żywności. Jedno szkolenie zorganizowano dla koordynatorów programu, dyrektorów placówek nauczania i wychowania, ajentów sklepików szkolnych, stołówek. uczestnikami drugiego szkolenia byli rodzice uczniów uczęszczających do Gimnazjum w Białej Rawskiej. Liczba odbiorców -121 osób. 54

55 Program w szkołach realizowany był metodą projektu. Przykładowe tytuły projektów edukacyjnych :,, Jak żyć zdrowo,,, Trzymaj formę,,, Ruch to zdrowie. W ramach ich realizacji, młodzież uczestniczyła w konkursach na książkę kucharską, na zakładkę do ksiązki z hasłem propagującym zdrowe odżywianie, na prezentacje multimedialną -,,wpływ aktywności fizycznej na osobowość ucznia. Koordynatorzy szkolni programu ocenili program jako bardzo dobry i potrzebny. Założone cele do programu zostały osiągnięte. Znacznie wzrósł wśród uczestników programu poziom wiedzy na temat aktywności fizycznej i racjonalnego odżywiania, wzmocniono motywację do odpowiedzialności za stan swojego zdrowia. Podkreślono zaangażowanie rodziców w realizację programu. 2. Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw palenia Tytoniu w Polsce Ograniczenie palenia tytoniu w Polsce stało się w ostatnich latach jednym z głównych zadań w zakresie poprawy i umocnienia zdrowia Polaków. Celem głównym Programu Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w 29 roku było zmniejszenie rozmiaru nikotynizmu wśród dzieci i młodzieży szkolnej oraz podniesienie świadomości dorosłych palaczy na temat skutków zdrowotnych wynikających z czynnego i biernego palenia tytoniu. W ramach programu obchodzono Światowy Dzień bez Tytoniu 31 maja 29 roku pod hasłem Ostrzeżenia Zdrowotne i 19 listopada 29 roku Światowy Dzień Rzucania Palenia. W ramach programu realizowany był również Przedszkolny Program Edukacji Antytytoniowej Czyste Powietrze Wokół Nas. Działania kierowane były do dyrektorów szkół, pedagogów, przedszkoli, władz lokalnych, dzieci i młodzieży, społeczności lokalnej. 55

56 W celu ograniczania zdrowotnych następstw palenia rozdysponowano materiały informacyjno edukacyjne do szkół podstawowych, zakładów opieki zdrowotnej i innych jednostek. W ramach działań zorganizowano : edukacyjne dla młodzieży ze szkół ponadgimnazjalnych. Uczniowie zdobyli wiedzę na temat zagrożeń związanych z paleniem tytoniu, z mechanizmem uzależnienia od nikotyny. Liczba uczestników -1. Palacze, mieli możliwość pomiaru zawartości tlenku węgla w wydychanym powietrzu, współudział w konkursie organizowany przez Urząd Miasta dla osób, które rzuciły palenie do końca września i wytrzymały w abstynencji do 3 października, turniej wiedzy o szkodliwości palenia tytoniu dla uczniów Liceum Ogólnokształcącego w Rawie Mazowieckiej, konkurs plastyczny na plakat o szkodliwości palenia, konkurs na scenkę teatralną Gimnazjum w Białej Rawskiej. Naszymi działaniami objęto 3916 mieszkańców naszego powiatu, co stanowi 7,8 ogółu mieszkańców. Program Czyste Powietrze Wokół Nas stanowił pierwszy etap nabywania wiedzy na tematy szkodliwości dymu tytoniowego. Uczył sposobów radzenia sobie w sytuacjach, w których dziecko narażone było na przebywanie w środowisku osób palących. Celem programu było zwiększenie świadomości rodziców w zakresie ochrony dzieci przed ekspozycją na dym tytoniowy i zwiększenie umiejętności dzieci w zakresie radzenia sobie w sytuacjach, gdy przebywają w zadymionych pomieszczeniach lub, gdy dorośli palą przy nich. Program realizowany był w 3 przedszkolach. W programie uczestniczyło 235dzieci. Program realizowany był zgodnie z propozycjami zawartymi w poradniku. W ramach realizacji programu zorganizowano konkurs plastyczny praz imprezę prozdrowotną-,, Proszę nie pal przy mnie. Według oceny koordynatorów założone cele do programu zostały osiągnięte. 56

57 Znacznie wzrósł wśród dzieci i młodzieży poziom wiedzy na temat zdrowego stylu życia wolnego od nikotyny, wzmocniono motywację do odpowiedzialności za stan swojego zdrowia. Podkreślano znaczne zaangażowanie rodziców w realizację programu. Impreza -,,Proszę nie pal przy mnie. 3. Profilaktyka HIV/AIDS. W ramach programu Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Rawie Mazowieckiej prowadziła systematyczne działania edukacyjne adresowane do młodzieży i innych grup odbiorców, poradnictwo metodyczne oraz rozdawnictwo ulotek. W ramach programu realizowano również działania dotyczące Ogólnopolskiej kampanii społecznej Wróć bez HIV. Kampania była kluczowym elementem działań profilaktycznych w Polsce i miała na celu ograniczenie zasięgu epidemii HIV/AIDS. Kampania adresowana była do osób podróżujących w kraju i za granicą w celach turystycznych lub zawodowych i miała na celu wzrost wiedzy na temat HIV/AIDS oraz zmniejszenie liczby nowych zakażeń HIV. Zasadnicze działania związane były z organizacją: a) etapu powiatowego konkursu na plakat dla szkół ponadgimnazjalnych. b) etapu powiatowego konkursu na prezentację multimedialną -,,Młodzi kontra HIV dla uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, 57

58 c) powiatowych Obchodów Światowego Dnia AIDS, które odbywały się 9 grudnia 29 roku w Miejskim domu Kultury w Rawie Mazowieckiej. Działaniami objęto 7 gimnazjów, co stanowi 7% ogółu szkół oraz 1% szkół ponadgimnazjalnych. Powiatowe obchody Światowego Dnia AIDS 4. Program edukacyjny Wolność Oddechu Zapobiegaj Astmie W Polsce obserwujemy wzrost zachorowań na astmę oskrzelową. Choruje na nią co 1 dziecko i co 2 dorosły. Im wcześniej rozpoznamy chorobę, tym większe stwarzamy szanse chorym na normalne, aktywne życie. Głównym celem programu było uświadomienie rodzicom i opiekunom dzieci znaczenia wczesnej profilaktyki astmy oraz stworzenie dzieciom zagrożonym chorobą możliwości optymalnej jakości życia. Adresatami programu byli uczniowie klas I III szkół podstawowych, ich rodzice i nauczyciele. Programem objęto 89 dzieci. Według oceny szkolnych koordynatorów założone cele do programu zostały osiągnięte. Znacznie wzrósł wśród dzieci i ich rodziców poziom wiedzy na temat alergii i astmy oraz postrzegania dziecka chorego na astmę jako dziecka z pełnymi możliwościami rozwojowymi. Podkreślano znaczne zaangażowanie rodziców w realizację programu. Dodatkowo w placówkach organizowano apele przygotowane przez uczniów realizujących program dla swoich starszych kolegów, konkursy wiedzy, pogadanki i warsztaty dla rodziców z udziałem lekarzy pediatrów, wystawki prac. 58

59 5. Program Profilaktyki chorób zakaźnych i pasożytniczych Celem programu jest zapobieganie zakażeniom przenoszonym drogą kropelkową w tym grypy wywołanej wirusem typu AH1N1oraz chorób pasożytniczych przenoszonych przez zwierzęta domowe ( psy, koty). Działania : Do Urzędów Miast, Gmin, placówek oświatowo-wychowawczych przesłano informacje dotyczące dróg szerzenia i sposobów zapobiegania zachorowaniom przenoszonym drogą kropelkowa w tym grypy wywołanej wirusem typy AH1N1. Zorganizowano spotkanie przedstawicieli władz samorządowych, spółdzielni mieszkaniowych, przedszkoli, policji, straży miejskiej nt. zagrożeń chorobami pasożytniczymi u dzieci spowodowanymi przez psy i koty. Zorganizowano szkolenie dla pielęgniarek medycyny szkolnej i dyrektorów placówek oświatowo-wychowawczych w Powiatowej Stacji SanitarnoEpidemiologicznej w Rawie Mazowieckiej w dniu r. na temat,,choroby zakaźne przenoszone drogą kropelkową w tym grypy A/H1N1, w którym uczestniczyło około 6 osób. Emisja w telewizji kablowej ulotki nt. zagrożeń czyhających w piaskownicy. Przeprowadzono pogadanki dla dzieci i rodziców nt. zapobiegania zachorowaniom na grypę. Szkolenie -,,bezpieczne piaskownice Szkolenie -,, Zdążyć przed grypą 59

60 6. Program Zadbaj o swoje płuca Celem programu jest podniesienie poziomu wiedzy o chorobach płuc wśród dzieci, młodzieży i dorosłych oraz wzmocnienie zachowań zdrowotnych poprzez umiejętne jej wykorzystanie i przekazywanie innym. Program realizowany był pilotażowo w dwóch szkołach podstawowych. Programem zostało objętych 11 uczniów. 7. Program Różowa Wstążeczka Realizowany jest w szkołach ponadgimnazjalnych. Jest to program, który ma na celu uwrażliwienie na fakt istnienia raka piersi. W ramach realizacji programu nawiązano współpracę z oddziałem ginekologiczno-położniczym, firmą AVON, rawskim klubem Amazonek. Programem objęto 163 dziewcząt z klas maturalnych. Liceum Ogólnokształcące w Rawie Mazowieckiej 8. Program Bezpieczne Wakacje Celem programu było zmniejszenie liczby zachorowań, zakażeń i wypadków dzieci i młodzieży. 6

61 Działania : Wykłady dla uczestników półkolonii nt. zatruć pokarmowych w tym zatruć grzybami, bezpiecznych zakupów, chorób przenoszonych przez kleszcze, bąblowicy, meningokokach, grypy wywołanej wirusem typu AH1N1. Półkolonia letnia MGOK w Białej Rawskiej PODSUMOWANIE DZIAŁALNOŚCI. Działalność oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia dotyczyła : Kontynuacji i wdrażania programów edukacyjnych o zasięgu ogólnopolskim Organizowania szkoleń i narad, udostępnianiu materiałów, udzielaniu pomocy merytorycznej i metodycznej, publikacji w środkach masowego przekazu. Koordynowania programów i przedsięwzięć oświatowo-zdrowotnych poprzez inicjowanie działań, nadzorowanie, monitorowanie i ocenę ich realizacji. Założenia programowe realizowane były przy współudziale Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Łodzi, Starostwa Powiatowego, Urzędu Miasta w Rawie Mazowieckiej, Białej Rawskiej, Zarządu Rejonowego PCK w Rawie Mazowieckiej, placówek oświatowo-wychowawczych, lokalnych mediów. 61