Wytyczne w zakresie konstruowania projektów systemowych na 2011 rok

Transkrypt

1 Wojewódzki Urząd Pracy w Lublinie Instytucja Wdrażająca (Instytucja Pośrednicząca II stopnia) Wytyczne w zakresie konstruowania projektów systemowych na 2011 rok Program Operacyjny Kapitał Ludzki Priorytet VII Promocja integracji społecznej Działanie 7.1 Rozwój i upowszechnienie aktywnej integracji Poddziałanie Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji przez ośrodki pomocy społecznej Poddziałanie Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji przez powiatowe centra pomocy rodzinie 1

2 Wojewódzki Urząd Pracy w Lublinie pełniący funkcję Instytucji Wdrażającej (Instytucji Pośredniczącej II stopnia) ogłasza nabór projektów systemowych w ramach Priorytetu VII Promocja integracji społecznej Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Działanie 7.1 Rozwój i upowszechnienie aktywnej integracji Poddziałanie Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji przez ośrodki pomocy społecznej i Poddziałanie Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji przez powiatowe centra pomocy rodzinie Wnioski o dofinansowanie realizacji projektów systemowych należy składać w terminie r r. Wnioski o dofinansowanie projektu systemowego można składać osobiście, kurierem lub pocztą na adres: Wojewódzki Urząd Pracy w Lublinie ul. Okopowa Lublin 2

3 Spis treści Rozdział I Informacje ogólne Podstawa prawna i dokumenty programowe: Beneficjenci i odbiorcy projektu Wymogi wobec beneficjentów Narzędzia realizacji projektu Współpraca z publicznymi służbami zatrudnienia Sposób realizacji zadań w ramach projektu Wymagania czasowe Wskazówki dotyczące przygotowania projektu systemowego Procedura wyboru projektów do realizacji...23 Rozdział II Informacje o naborze Termin naboru wniosków o dofinansowanie projektów systemowych Wymagania odnośnie przygotowania wniosku o dofinansowanie Wymagane załączniki do wniosku

4 Rozdział I Informacje ogólne Informacje ogólne: pismo adresowane do IW (IP 2) powinno zawierać informacje dotyczące: nazwy Beneficjenta, tytułu realizowanego projektu, numeru wniosku o dofinansowanie projektu oraz przedmiotu sprawy np. wniosek o płatność, skorygowany wniosek o dofinansowanie projektu itp. w przypadku wymogu dołączania wersji elektronicznej dokumentów niezbędne jest opisanie płyty CD/DVD poprzez wskazanie: tytułu realizowanego projektu, numeru wniosku o dofinansowanie projektu, sumy kontrolnej wniosku o dofinansowanie projektu lub wniosku o płatność oraz nazwy załączonego dokumentu np. Załącznik 2, PEFS. Beneficjent zobowiązany jest do prowadzenia działań promocyjno informacyjnych m.in. poprzez stosowanie obowiązujących logotypów do oznaczania projektu zgodnie z Wytycznymi dotyczącymi oznaczania projektów w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Dotyczy składania wniosku o dofinansowanie projektu zmiany w projekcie mogą zostać wprowadzone pod warunkiem przekazania wniosku o dofinansowanie projektu uwzględniającego proponowane przez Beneficjenta zmiany wraz z Tabelą zmian, zgodnie ze wzorem zamieszczonym poniżej. Nr punktu, w którym dokonano zmiany Zapis w pierwotnej wersji wniosku Zapis w aktualnej wersji wniosku Uzasadnienie konieczności wprowadzonej zmiany W treści pisma dotyczącego zmian należy każdorazowo zamieścić oświadczenie o następującej treści: Oświadczam, że do wniosku o dofinansowanie projektu pt... o sumie kontrolnej:... zostały wprowadzone wyłącznie powyższe zmiany. IW (IP 2) zaleca, aby zmiany we wniosku o dofinansowanie projektu wprowadzane były nie częściej niż raz w miesiącu, nie później niż na 1 miesiąc przed planowanym zakończeniem okresu realizacji projektu. IW (IP 2) zaleca, aby Beneficjent dokonywał zmian w projekcie po uprzednim zaakceptowaniu wcześniejszych zmian. przesunięcia w budżecie projektu określonym w zatwierdzonym wniosku o dofinansowanie projektu, którego suma kontrolna została zapisana w umowie, do 10 % wartości środków alokowanych na zadanie, z którego przesuwane są środki oraz na zadanie/zadania, na które przesuwane nie wymagają uzyskania wcześniejszej zgody IW (IP 2) o ile nie dotyczą: - zwiększenia łącznej wysokości wydatków dotyczących cross-financingu w ramach projektu; 4

5 - zwiększenia łącznej wartości zadania Zarządzanie projektem ; - zmiany wysokości i przeznaczenia pomocy publicznej przyznanej beneficjentowi w ramach projektu; - zadań lub części zadań rozliczanych ryczałtowo. Beneficjent ma obowiązek realizować projekt w oparciu o Harmonogram realizacji projektu określony we wniosku o dofinansowanie projektu wszelkie zmiany dotyczące Harmonogramu należy zgłaszać niezwłocznie przed ich wprowadzeniem celem akceptacji przez IW (IP 2) pod rygorem ich niezaakceptowania i uznania wydatków z nimi związanych za niekwalifikowane. Dotyczy składania wniosku Beneficjenta o płatność wniosek o płatność należy składać w terminach określonych w umowie o dofinansowanie projektu, nie rzadziej niż raz na trzy miesiące i nie częściej niż raz na miesiąc nie później niż w terminie 10 dni roboczych od zakończenia okresu rozliczeniowego oraz w przypadku końcowego wniosku o płatność nie później niż 30 dni kalendarzowych od zakończenia okresu realizacji projektu. niezłożenie wniosku o płatność na kwotę pozwalająca na kumulatywne rozliczenie co najmniej 70% dotychczas otrzymanych zaliczek oraz w terminie wynikającym z zaakceptowanego harmonogramie płatności, uprawnia IW (IP 2) do naliczenia od środków pozostałych do rozliczenia odsetek jak dla zaległości podatkowych liczonych od dnia przekazania środków do dnia złożenia wniosku o płatność rozliczającego dany wydatek. Beneficjent zobowiązany jest każdorazowo dołączać do wniosku o płatność oświadczenie o nieskorzystaniu z pomocy pochodzącej z innych krajowych i wspólnotowych instrumentów finansowych w odniesieniu do tych samych wydatków kwalifikowanylnych związanych z danym wnioskiem o płatność oraz oświadczenie o kwalifikowalności VAT w przypadku końcowego wniosku o płatność dodatkowo wymagane jest zaświadczenie z Urzędu Skarbowego potwierdzające czy Beneficjent jest zarejestrowany jako podatnik czynny czy zwolniony. Beneficjent nie ma obowiązku dołączania kserokopii dokumentów potwierdzających poniesienie wydatków w/w dokumenty należy zarchiwizować i udostępnić w trakcie kontroli na miejscu niemniej jednak, w przypadku stwierdzenia błędów w złożonym wniosku o płatność, IW (IP 2) ma prawo wezwać Beneficjenta do dostarczenia przedmiotowych dokumentów. wraz z wnioskiem o płatność należy składać formularz PEFS 2007 zawierający informacje o uczestnikach projektu formularz wraz z instrukcją wypełniania oraz potrzebnymi hasłami dostępne są na stronie 5

6 1.1 Dokumenty programowe: 1. Program Operacyjny Kapitał Ludzki z dnia 7 września 2007 r. zatwierdzony decyzją Komisji Europejskiej K (2007) 4547 z dnia 28 września 2007 r., 2. Szczegółowy Opis Priorytetów Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki wydany przez Ministra Rozwoju Regionalnego ( r.), 3. Zasady przygotowania, realizacji i rozliczania projektów systemowych Ośrodków Pomocy Społecznej, Powiatowych Centrów Pomocy Rodzinie oraz Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki ( r.), 4. Zasady finansowania Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki ( r.), 5. Wytyczne w zakresie kwalifikowania wydatków w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki obowiązujące od dnia r., 6. Plan Działania na rok 2011 Priorytet VII Województwo Lubelskie, 7. Podręcznik wskaźników Program Operacyjny Kapitał Ludzki , (styczeń 2010 r.), 8. Poradnik dotyczący realizacji wsparcia dla osób wykluczonych społecznie oraz zagrożonych wykluczeniem społecznym w ramach Programu (kwiecień 2010 r.), 9. Poradnik Zasada równości szans kobiet i mężczyzn w projektach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (2010 r.), 10. Wytyczne dotyczące oznaczania projektów w ramach PO KL ( r Podręcznik przygotowania wniosków o dofinansowanie projektów w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki ( r.), 11..Zasady dotyczące przeprowadzania postępowań o udzielenie zamówienia publicznego finansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego (sierpień 2009 r.), 12. Wytyczne dotyczące wymierzania korekt finansowych za naruszenia prawa zamówień publicznych związane z realizacją projektów współfinansowanych ze środków funduszy UE z dnia 14 marca 2008 r. 13. Zakres realizacji projektów partnerskich określony przez Instytucję Zarządzającą Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki z dnia 23 kwietnia 2009 r., Nieznajomość powyższych dokumentów skutkować może niewłaściwym przygotowaniem projektu, nieprawidłowym wypełnieniem formularza wniosku, opracowaniem budżetu itp. Odpowiedzialność za znajomość podstawowych dokumentów, zasad i wytycznych związanych z przygotowaniem wniosku o dofinansowanie bierze na siebie Beneficjent (Wnioskodawca). 1.2 Beneficjenci i odbiorcy projektu Beneficjenci projektu: Poddziałanie Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji przez ośrodki pomocy społecznej gminne jednostki organizacyjne ośrodki pomocy społecznej, o których mowa w art. 110 ustawy o pomocy społecznej; 6

7 Poddziałanie Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji przez powiatowe centra pomocy rodzinie powiatowe jednostki organizacyjne powiatowe centra pomocy rodzinie o których mowa w art. 112 ustawy o pomocy społecznej; W miastach na prawach powiatu, gdzie beneficjentami projektu są miejskie ośrodki pomocy rodzinie (miejskie ośrodki pomocy społecznej), realizujące działania zarówno gminy jak i powiatu składają jeden wniosek o dofinansowanie projektu w ramach Poddziałania (przyznana alokacja w ramach Poddziałania 7.1.1) Odbiorcy projektu: Osoby zagrożone wykluczeniem społecznym które jednocześnie są osobami w wieku aktywności zawodowej (15 64 lata), korzystające ze świadczeń pomocy społecznej w rozumieniu przepisów ustawy o pomocy społecznej 1,posiadające status: a. osoby bezrobotnej i/lub b. osoby nieaktywnej zawodowo /lub c. osoby zatrudnionej, (osoby zatrudnione mogą być beneficjentami projektu pod warunkiem, że stanowią nie więcej niż 50% grupy docelowej w projekcie) d. otoczenie osób wykluczonych społecznie, o których mowa powyżej, przez co rozumie się osoby mieszkające we wspólnym gospodarstwie domowym, w rozumieniu przepisów ustawy o pomocy społecznej oraz osoby zamieszkujące w środowisku osób wykluczonych społecznie. Osoby będące otoczeniem mogą występować w projektach wyłącznie w powiązaniu z osobami, o których mowa w pkt lit. a, b, c Kwalifikowalność odbiorców wsparcia: Kwalifikowalność odbiorców projektu weryfikowana jest na etapie rekrutacji (w chwili przystąpienia danej osoby do projektu) na podstawie: rodzinnego wywiadu środowiskowego; innego dokumentu przyjętego przez Beneficjenta w ramach programu aktywności lokalnej lub programu integracji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych; oświadczenia osoby o niekorzystaniu z tego samego typu wsparcia w innych działaniach i priorytetach w okresie realizacji projektu systemowego, w którym bierze udział. Kwalifikowalność otoczenia osób wykluczonych określa się na podstawie oświadczenia pracownika realizującego kontrakt lub program. Kryterium zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy nie jest warunkiem uczestnictwa w projekcie brak zatrudnienia stwierdza się wówczas na podstawie oświadczenia składanego przez potencjalnego uczestnika projektu. 1 Przez osoby korzystające ze świadczeń pomocy społecznej rozumie się osoby otrzymujące zarówno świadczenia pieniężne i/lub niepieniężne z OPS (np. praca socjalna), a także osoby korzystające ze świadczeń (usług) PCPR, finansowanych na podstawie przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Okres korzystania ze świadczeń nie jest określony - decyzję w zakresie wyboru osób do projektu podejmuje Beneficjent może to być zatem trwałe korzystanie ze świadczeń pomocy społecznej, jak również korzystanie na okoliczność projektu 7

8 1.3 Wymogi wobec Beneficjentów Wymogi merytoryczne: a) posiadanie przez gminę lub powiat dokumentu programowego - powiatowej lub gminnej strategii rozwiązywania problemów społecznych - w zależności od beneficjenta realizującego projekt; b) nie posiadanie przez beneficjenta (gmina, powiat) strategii oznacza, że nie może on otrzymać dofinansowania na realizację projektu - chyba, że IP postanowi inaczej. IP może podjąć decyzję o dofinansowaniu projektu pomimo braku strategii, w szczególności, jeżeli beneficjent udowodni (w sposób określony przez IP), że kontynuuje prace nad jej przygotowaniem. Jednocześnie podejmując decyzję o dofinansowaniu projektu beneficjenta, który nie posiada strategii rozwiązywania problemów społecznych, IP wyznacza termin, do którego beneficjent jest zobowiązany przyjąć wskazany dokument. Nie jest możliwa realizacja projektu bez spełniania warunku posiadania gminnej lub powiatowej strategii rozwiązywania problemów społecznych; c) w przypadku nie zrealizowania wymogu posiadania strategii IP może zawiesić umowę do czasu stworzenia przez gminę lub powiat dokumentu programowego - powiatowej gminnej strategii rozwiązywania problemów społecznych. d) w przypadku, gdy gmina lub powiat stworzy dokument programowy - powiatową lub gminną strategię rozwiązywania problemów społecznych ma możliwość ponownego uczestnictwa w projekcie od kolejnego roku kalendarzowego - lub w terminie wcześniejszym - za zgodą IP i pod warunkiem dostępności środków na realizację projektu systemowego. Spełnienie wymogów merytorycznych musi zostać opisane przez Beneficjenta w punkcie 3.1 Cel projektu wniosku o dofinansowanie realizacji projektu Wymogi organizacyjne: a) Ośrodki pomocy społecznej obowiązane są zatrudniać wymaganą przepisami o pomocy społecznej liczbę pracowników socjalnych, tj., co najmniej 1 pracownika socjalnego na 2000 mieszkańców, nie mniej jednak niż 3 pracowników socjalnych w ośrodku pomocy społecznej. Gminy niespełniające tego wymogu w dniu składania projektu obowiązane są ten obowiązek zrealizować do 31 grudnia 2010 r.2; OPS nie spełniające tego wymogu do dnia 31 grudnia 2010 r. są zobowiązane do przedstawiania IP, na zasadach i w terminie ustalonym przez IP, informacji o przyczynach niespełnienia wymogu organizacyjnego, możliwościach jego spełnienia i sposobie osiągnięcia wymaganego zatrudnienia. Na podstawie przedstawionych informacji, IP w uzgodnieniu z ROPS, podejmuje decyzję o kontynuacji udziału OPS w projekcie systemowym w kolejnych latach (lub przystąpieniu OPS do projektu systemowego) indywidualnie wobec każdego z beneficjentów systemowych. 2 Do liczby pracowników zalicza się pracownika socjalnego zatrudnionego w ramach dofinansowania projektu jak również pracowników finansowanych ze środków własnych. 8

9 b) Powiatowe centra pomocy rodzinie obowiązane są zatrudniać, co najmniej jednego pracownika na stanowisku: doradca ds. osób niepełnosprawnych (może to być pracownik socjalny ds. osób niepełnosprawnych lub inny pracownik, którego głównym zadaniem jest pomoc świadczona osobom niepełnosprawnym; wymagany jest odpowiedni zapis w zakresie obowiązków służbowych lub opisie stanowiska pracy). Powiaty niespełniające tego wymogu w dniu składania projektu zobowiązane są ten obowiązek zrealizować do 31 grudnia 2010 r.; PCPR nie spełniające tego wymogu do dnia 31 grudnia 2010 r. są zobowiązane do przedstawiania IP, na zasadach i w terminie ustalonym przez IP, informacji o przyczynach niespełnienia wymogu organizacyjnego, możliwościach jego spełnienia i sposobie osiągnięcia wymaganego zatrudnienia. Na podstawie przedstawionych informacji oraz uwzględniając sytuację ekonomiczną danej jednostki samorządu terytorialnego, IP w uzgodnieniu z ROPS, podejmuje decyzję o kontynuacji udziału PCPR w projekcie systemowym w kolejnych latach (lub przystąpieniu PCPR do projektu systemowego) indywidualnie wobec każdego z beneficjentów systemowych. c) Dla beneficjentów niespełniających wymogów organizacyjnych w 2011 i ewentualnie w kolejnych latach, dofinansowanie projektu jest możliwe pod warunkiem przekazania do IP informacji, o których mowa w pkt. a) lub b) i uzyskania zgody IP na kontynuację projektu systemowego lub jego rozpoczęcie. d) W przypadku niedostarczenia informacji, o których mowa w pkt. a) i pkt. b) lub nieuzyskania zgody IP na kontynuację lub rozpoczęcie realizacji projektu systemowego gmina lub powiat traci możliwość uczestnictwa w projekcie, co oznacza zawieszenie (lub odstąpienie od podpisania) umowy ramowej projektu i nie przyznawanie środków finansowych danej jednostce samorządu terytorialnego na kolejny rok. Wydatki poniesione w okresie trwania projektu są kwalifikowalne po ich rozliczeniu; e) W przypadku, gdy gmina lub powiat dostarczy informację, o których mowa w pkt a) i pkt. b) i uzyska zgodę IP na kontynuację projektu systemowego ma możliwość ponownego uczestnictwa w projekcie od kolejnego roku kalendarzowego lub w terminie wcześniejszym za zgodą IP i pod warunkiem dostępności środków na realizację projektu systemowego; f) IP może wprowadzić zasady premiowania OPS i PCPR, które osiągnęły wymóg organizacyjny do dnia 31 grudnia 2010 r. g) Gmina lub powiat może odstąpić od realizacji projektu systemowego w danym roku budżetowym w drodze jego zawieszenia, przy czym powyższe zawieszenie nie oznacza konieczności rozwiązania umowy ramowej projektu. Niemniej jednak w przypadku zawieszenia realizacji projektu, beneficjent zobowiązany jest dopełnić zobowiązań wynikających z zawartej umowy o dofinansowanie projektu, w szczególności w zakresie: rozliczenia dotychczas poniesionych wydatków, poddania się kontroli oraz archiwizacji dokumentacji projektowej Wymogi finansowe: Warunkiem udziału w projekcie jest spełnienie wymogów finansowych co oznacza 9

10 posiadanie wkładu własnego w wysokości równej 10,5% (kwota przedstawiona w indykatywnym podziale środków zawiera już wkład własny w wysokości 10,5%). Beneficjent sam decyduje, w jakiej formie (np. pieniężnej, niepieniężnej, Fundusz Pracy Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, JST) poniesie wkład własny. W przypadku gdy część/całość wkładu własnego pochodzi ze źródeł Funduszu Pracy lub Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Beneficjent musi w części 3.3 Działania wniosku o dofinansowanie realizacji projektu przedstawić montaż finansowy wkładu własnego: np. w ramach projektu zostanie poniesiony 10,5% wkład własny w kwocie ,66 PLN (w tym 5 234,66 PLN z Funduszu Pracy). Sposób wyliczenia wysokości wkładu własnego z podanej alokacji na 2011 rok: Kwota z kolumny Łączna wartość projektów x 10,5% = wysokość wkładu własnego W przypadku obliczania wysokości wkładu własnego obowiązuje matematyczny system zaokrąglania liczb: np. z podanego powyżej sposobu wyliczenia wychodzi kwota wkładu własnego w wysokości: ,655 PLN - po zaokrągleniu kwota wkładu własnego wynosi ,66 PLN. Wkład własny może pochodzić: 1. Ze środków budżetu jednostek samorządu terytorialnego przeznaczonych na finansowanie: a. zasiłków i pomocy w naturze czyli: świadczeń pieniężnych oraz niepieniężnych (zaliczonych do Działu 852, rozdział oraz rozdział 85295), stanowiących zadania własne jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli są adresowane do uczestników projektu z wyjątkiem zasiłku na ekonomicznie usamodzielnienie (art. 36 pkt. 1 lit. d ustawy o pomocy społecznej), który został zaliczony do instrumentów aktywnej integracji; świadczeń pieniężnych i niepieniężnych na usamodzielnianie osób opuszczających placówki opiekuńczo-wychowawcze, schroniska dla nieletnich, zakłady poprawcze i ośrodki szkolno-wychowawcze oraz na kontynuowanie nauki przez te osoby (zaliczonych do Działu 852, Rozdział oraz 85204) z wyjątkiem: pomocy w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych, w tym mieszkaniu chronionym, pomocy w uzyskaniu zatrudnienia, pomocy na zagospodarowanie w formie rzeczowej dla osób usamodzielnianych (art. 36, pkt. 2 lit q ustawy o pomocy społecznej), które zostały zaliczone do instrumentów aktywnej integracji; świadczeń pieniężnych na utrzymanie i pokrycie wydatków związanych z nauką języka polskiego dla uchodźców (Dział 852, rozdział 85231) zgodnie z art. 36 ust. 1 pkt. g ustawy o pomocy społecznej. b. działań o charakterze środowiskowym czyli: przygotowanie i wsparcie działań indywidualnych i programów środowiskowych np. spotkania z grupami docelowymi; edukację społeczną i obywatelską, w tym organizowanie spotkań, konsultacji, działań edukacyjnych i debat społecznych dla mieszkańców; organizowanie i inspirowanie udziału mieszkańców w imprezach i spotkaniach 10

11 w szczególności o charakterze integracyjnym, edukacyjnym, kulturalnym, sportowym, ekologicznym, czy turystycznym; inne instrumenty działania o charakterze integracyjnym wynikające np. z ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (rozdział 85154), o przeciwdziałaniu narkomanii (rozdział 85153), rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (rozdział 85311, 85324); c. innych zadań (np. koszty użytkowania lokalu, pracy wolontariuszy, koszt ubezpieczenia zdrowotnego itp.). 2. Z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych na finansowanie rehabilitacji społecznej (z wyjątkiem art. 35a ust. 1 pkt 7 ppkt d) ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych). 3. Z Funduszu Pracy oraz środków jednostki samorządu terytorialnego na finansowanie prac społecznie użytecznych. 1.4 Narzędzia realizacji projektu Beneficjenci realizują część projektu systemowego w Poddziałaniu i w zakresie rozwoju form aktywnej integracji za pomocą następujących narzędzi: kontrakt socjalny; program aktywności lokalnej; program integracji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych; obejmujących zastosowanie instrumentów aktywnej integracji. Szczegółowy katalog instrumentów aktywnej integracji został przedstawiony w Zasadach przygotowania, realizacji i rozliczania projektów systemowych ops, pcpr oraz rops w ramach PO KL (5.2 Instrumenty aktywnej integracji str.19-23). Przy realizacji kontraktu/programu aktywności lokalnej/programu integracji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych w ramach realizacji projektu, obowiązkowe jest zastosowanie co najmniej trzech instrumentów aktywnej integracji 3. Zastosowanie instrument aktywizacji zawodowej jest możliwe wyłącznie przy zastosowaniu wraz z nimi instrumentów z grupy aktywizacji społecznej, edukacyjnej lub zdrowotnej. Poza tym przypadkiem IW(IP2) nie wymaga stosowania z trzech różnych grup instrumentów aktywnej integracji. W przypadku realizacji programu aktywności lokalnej w ramach projektu, obowiązkowe jest zastosowanie, co najmniej czterech instrumentów aktywnej integracji21 z tym że każda z osób uczestniczących w projekcie musi skorzystać co najmniej z jednego instrumentu aktywnej integracji 4. Programy aktywności lokalnej przewidujące wyłącznie środowiskową pracę socjalną i działania o charakterze środowiskowym lub wyłącznie środowiskową pracę socjalną nie mogą otrzymać dofinansowania w ramach PO KL. Dobór instrumentów musi 3 W przypadku skierowania do Centrum Integracji Społecznej lub Klubu Integracji społecznej może być zastosowany jeden instrument. Analogiczna sytuacja jest możliwa w przypadku Warsztatu Terapii Zajęciowej o ile dotychczasowy udział osób niepełnosprawnych w zajęciach w ramach WTZ zostanie rozszerzony o dodatkowe elementy (np. udział w innych pracowniach, warsztatach) sfinansowane ze środków projektu i jednocześnie ogólna liczba uczestników WTZ zostanie zwiększona. 4 Z instrumentów aktywnej integracji mogą korzystać również osoby zaliczone do otoczenia osób wykluczonych społecznie, o ile mieszczą się w limicie wydatków na uczestnika projektu, a działania wobec uczestnika projektu (korzystanie z instrumentów aktywnej integracji) zostaną prawidłowo zaplanowane zgodnie z Zasadami. 11

12 być adekwatny do potrzeb i może być dobrany zarówno spośród instrumentów jednej grupy jak i poszczególnych grup. W sytuacji gdy Beneficjent zamierza realizować aktywną integrację, wykorzystując inne instrumenty niż wymienione w Zasadach przygotowania, realizacji i rozliczania projektów systemowych ops, pcpr oraz rops w ramach PO KL , zwraca się do Instytucji Wdrażającej (Instytucji Pośredniczącej II stopnia) z wnioskiem o zaakceptowanie wykorzystania danego instrumentu aktywizacji, uzasadniając potrzebę jego wykorzystania. IW/IP II w terminie 14 dni roboczych od otrzymania wniosku Beneficjenta, informuje go o możliwości (lub jej braku) sfinansowania wykorzystania danego instrumentu. W przypadku zastosowania instrumentów aktywnej integracji wobec danej osoby, sfinansowaniu mogą podlegać również: koszty opieki nad dzieckiem lub osobą zależną (na czas realizacji zajęć), poniesione przez osobę będącą uczestnikiem zajęć lub koszty zorganizowania zajęć z dziećmi lub osobami zależnymi osób będących uczestnikami zajęć; koszty pobytu dziecka w świetlicach, klubach oraz zorganizowanych formach wypoczynku dla dzieci i młodzieży, poniesione przez osobę będącą uczestnikiem zajęć 5 ; koszty ubezpieczenia zdrowotnego uczestnika projektu 6 ; koszty dojazdów uczestników projektu, a w przypadku niepełnosprawnych uczestników również ich opiekunów, związane z uczestnictwem w kursach, poradnictwie, szkoleniach, konsultacjach i innych zajęciach, związanych z realizacją projektu 7 ; koszty wyżywienia dla uczestników projektu, a w przypadku niepełnosprawnych uczestników także ich opiekunów, podczas zajęć wynikających z zaplanowanej ścieżki reintegracji Projekt systemowy w części Praca socjalna częścią projektu systemowego mogą być działania, mające na celu upowszechnianie aktywnej integracji i pracy socjalnej w regionie. Część projektu przeznaczona na zatrudnienie dodatkowych pracowników socjalnych realizowana jest z wyodrębnionej części alokacji finansowej. Przez upowszechnianie aktywnej integracji i pracy socjalnej rozumie się: możliwość zatrudnienia dodatkowych pracowników socjalnych lub doradców ds. osób niepełnosprawnych w ośrodkach pomocy społecznej i powiatowych centrach pomocy rodzinie; koszty wynagrodzenia wynikające z dodatkowych zadań w ramach projektu dla pracowników pomocy społecznej bezpośrednio realizujących zadania na rzecz aktywnej integracji w formie dodatków/premii/nagród; wydatki związane z realizacją pracy socjalnej w projekcie; 5 W przypadku zorganizowanych form wypoczynku letniego i zimowego dla dzieci i młodzieży wymóg ciągłości zajęć dla rodziców biorących udział w projekcie w okresie pobytu dzieci na wypoczynku nie jest wymagany. 6 Obowiązuje od 1 lutego 2009 r. po wejściu w życie ustawy z dnia 19 grudnia o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw. 7 W przypadku braku możliwości skorzystania przez osobę niepełnosprawną, a w razie konieczności i jego opiekuna, z dojazdu publicznymi środkami komunikacji istnieje możliwość sfinansowania kosztów podróży prywatnym środkiem lokomocji na zasadach przyjętych dla rozliczania podróży służbowych prywatnymi środkami komunikacji. Każdy taki przypadek musi znaleźć potwierdzenie w wywiadzie rodzinnym przeprowadzanym przez pracownika socjalnego oraz regulaminie obowiązującym u realizatora/beneficjenta projektu systemowego. 12

13 wzmocnienie potencjału ops i pcpr w zakresie upowszechniania aktywnej integracji i pracy socjalnej. Wydatki dodatki/premie/nagrody (forma prawna dodatku musi być zgodna z przepisami danej jednostki) dla pracowników pomocy społecznej bezpośrednio realizujących zadania na rzecz aktywnej integracji, dokonywane są do wysokości 15% ZAPLANOWANEJ wartości zadania Aktywna integracja (określonej we wniosku o dofinansowanie projektu) pod warunkiem osiągnięcia zakładanej liczby uczestników. Wydatki te nie dotyczą etatu sfinansowanego w ramach projektu. Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 2 sierpnia 2005 r. w sprawie zasad wynagradzania pracowników samorządowych zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2005 r. Nr 146, z późn. zm.) pracownikom przysługują dodatkowe składniki wynagrodzenia określone w: 5a dodatek specjalny; 9 nagroda oraz określona w 10 premia. Wszystkie trzy formy są możliwe do zastosowania. Jednak należy pamiętać, że zgodnie z Wytycznymi w zakresie kwalifikowania wydatków w ramach PO KL nagrody lub premie są kwalifikowalne, o ile spełnione są następujące warunki: nagrody/premie zostały przewidziane w regulaminie pracy lub regulaminie wynagradzania danej instytucji; zostały wprowadzone w danej instytucji w okresie przynajmniej 6 miesięcy przed złożeniem wniosku o dofinansowanie projektu; potencjalnie obejmują wszystkich pracowników danej instytucji. W przypadku dodatków jest tylko wymóg zgodności z prawem krajowym. Należy jednak pamiętać, że w przypadku premii lub nagrody działania dotyczące uczestnictwa w projekcie pracownika muszą zostać opisane w ramach jego zakresu obowiązków. W przypadku dodatku specjalnego należy pamiętać, że przysługuje on z tytułu okresowego zwiększenia zakresu obowiązków służbowych lub powierzenia dodatkowych zadań. Tym samym kwestia opisu zakresu zadań powinna znaleźć się w decyzji o przyznaniu dodatku, określając, na czym polegają dodatkowe obowiązki. Zatrudnienie dotyczy: pracowników socjalnych spełniających wymogi określone w przepisach o pomocy społecznej; Do zadań zatrudnionego pracownika należy upowszechnianie instrumentów aktywnej integracji oraz świadczenie pracy socjalnej wobec uczestników projektu, jak również wobec innych klientów jednostki, w której pracownik został zatrudniony. Beneficjent może również zdecydować o zatrudnieniu nowego pracownika na stanowisku pracownika socjalnego nie realizującego zadań związanych z projektem, pod warunkiem, że do realizacji działań w projekcie na tym samym poziomie zatrudnienia zostanie oddelegowany inny pracownik socjalny (np. wymiar pełnego etatu). Finansowanie zatrudnienia nowego pracownika odbywa się zgodnie z warunkami określonymi w Wytycznych w zakresie kwalifikowania wydatków w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. W przypadku niewykorzystania przez Beneficjenta środków przyznanych na dodatkowe zatrudnienie, może on przeznaczyć środki na działania w zakresie aktywnej integracji. 13

14 Wydatki na zatrudnienie dodatkowych pracowników socjalnych dokonywane są do wysokości 3 900,00 zł na jedną osobę miesięcznie, z tym że nie mogą być wyższe niż 150% przeciętnego wynagrodzenia w ops lub pcpr. Dopuszczalne jest zatrudnienie większej liczby pracowników w ramach przyznanego limitu. W zadaniu Praca socjalna uwzględnia się również możliwe koszty związane z realizacja pracy socjalnej (np. koszty przejazdu itp.). Zakup sprzętu i wyposażenia dla pracowników w ramach projektu (zwłaszcza dla bezpośrednio realizujących zadania w zakresie aktywnej integracji) jest możliwy na zasadach ogólnych dotyczących cross financingu, określonych w Wytycznych w zakresie kwalifikowania wydatków w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. WAŻNE we wniosku o dofinansowanie projektu Zadanie Praca socjalna może być finansowane zarówno ze środków na upowszechnianie pracy socjalnej przyznanych z rezerwy na upowszechnianie pracy socjalnej (na zatrudnienie nowego pracownika), jak również z pozostałych środków przyznanych na projekt (dodatki dla pracowników socjalnych do 15% z zaplanowanej kwoty na zadanie Aktywna integracja ). 1.5 Współpraca z publicznymi służbami zatrudnienia Niezależnie od sposobu realizacji zadań w ramach projektu, wskazane jest zawarcie pisemnego porozumienia z powiatowym urzędem pracy, określającego zasady współpracy w zakresie realizacji zadań na rzecz aktywnej integracji. W porozumieniu w szczególności można określić: a. zasady współpracy w zakresie procedur postępowania z klientami instytucji pomocy społecznej i powiatowych urzędów pracy w tym: zasady wzajemnej wymiany informacji o klientach i realizowanych działaniach; procedurę w zakresie współpracy ops i pup w realizacji art. 50 ust. 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy; b. zasady współpracy w zakresie realizacji i finansowania prac społecznie użytecznych; c. zasady współpracy w zakresie upowszechniania ofert pracy, upowszechniania informacji o usługach poradnictwa zawodowego i szkoleniach, organizacji robót publicznych oraz zatrudnienia socjalnego zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 12 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Porozumienie może obejmować więcej podmiotów oraz określać inne zadania związane ze współpracą publicznych służb zatrudnienia i jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, w szczególności zadań wynikających z realizacji gminnych i powiatowych strategii rozwiązywania problemów społecznych. Szczegółowe zasady dotyczące procedur współpracy pomiędzy urzędami pracy a ośrodkami pomocy społecznej, powiatowymi centrami pomocy rodzinie przy realizacji projektów finansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego w okresie , precyzują Wytyczne dla powiatowych urzędów pracy (PUP) i ośrodków pomocy społecznej (OPS) w zakresie współpracy przy podejmowaniu działań na rzecz osób bezrobotnych, korzystających ze świadczeń pomocy społecznej zredagowane wspólnie przez Departament Rynku Pracy oraz Departament Pomocy i Integracji Społecznej, Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. 14

15 1.6 Sposób realizacji zadań w ramach projektu Samodzielnie: Działania w zakresie aktywnej integracji realizowane samodzielnie, prowadzone są przez pracownika ośrodka pomocy społecznej lub powiatowego centrum pomocy rodzinie. W tym przypadku pracownik przygotowuje projekt kontraktu socjalnego, programu aktywności lokalnej lub programu integracji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych, który w zakresie ram finansowych akceptowany jest przez kierownika ośrodka pomocy społecznej lub powiatowego centrum pomocy rodzinie W partnerstwie jednostek samorządu terytorialnego: Projekty w zakresie aktywnej integracji mogą być realizowane w partnerstwie jednostek samorządu terytorialnego na zasadach określonych w ustawie z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym oraz ustawie z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym na podstawie porozumienia, umowy, uchwały lub statutu: Porozumienie (umowa, uchwała, statut) regulujące zasady współdziałania może określać wspólną realizację zadań na terenie obejmującym więcej niż jedną gminę lub powiat; W przypadku realizacji projektu wspólnie przez kilka jednostek samorządu terytorialnego, Instytucja Pośrednicząca II stopnia może przyznać (pod warunkiem dostępności środków) beneficjentowi występującemu w imieniu partnerstwa (liderowi partnerstwa) dodatkowe środki finansowe pochodzące z rezerwy na partnerstwo. Środki te służą zwiększeniu dotacji rozwojowej na projekt. Premię proponuje IW (IP 2) podczas oceny wniosku, dając beneficjentowi czas na jego poprawienie, przy uwzględnieniu zwiększeniu alokacji i ponowne przedłożenie do oceny. Beneficjent może zrezygnować z przyjęcia dodatkowej premii finansowej W partnerstwie jednostek samorządu terytorialnego z jednostkami spoza sektora finansów publicznych lub należącymi do sektora finansów publicznych (innymi niż JST):. Działania w zakresie aktywnej integracji realizowane są w partnerstwie na zasadach określonych w art. 28a ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju W przypadku realizacji projektu na zasadach partnerstwa z jednostkami z sektora lub spoza sektora finansów publicznych, Instytucja Pośrednicząca II stopnia może przyznać dodatkowe środki finansowe pochodzące z rezerwy na partnerstwo. Środki te mogą służyć zwiększeniu dotacji rozwojowej na projekt. Premię proponuje IW (IP 2) podczas oceny wniosku, dając beneficjentowi czas na jego poprawienie, przy uwzględnieniu zwiększeniu alokacji i ponowne przedłożenie do oceny. Beneficjent może zrezygnować z przyjęcia dodatkowej premii finansowej Parter instytucja wymieniona w zatwierdzonym wniosku o dofinansowanie projektu, uczestnicząca w jego realizacji, wnosząca do projektu zasoby ludzkie, organizacyjne, techniczne bądź finansowe, realizująca projekt wspólnie z beneficjentem i innymi partnerami na warunkach określonych w umowie z Beneficjentem. Udział partnera musi być adekwatny do merytorycznej wartości projektu. 15

16 1.6.5 Na etapie składania wniosku, Beneficjenta (Wnioskodawcę) i jego partnera(-ów) powinna wiązać umowa jednoznacznie określająca reguły partnerstwa, w tym zwłaszcza jednoznacznie wskazująca wiodącą rolę jednego podmiotu, reprezentującego partnerstwo, odpowiedzialnego za całość projektu i jego rozliczanie wobec Instytucji Wdrażającej (Instytucji Pośredniczącej II stopnia). Umowa partnerska nie jest załącznikiem do wniosku o dofinansowanie realizacji projektu. W momencie podpisywania umowy o dofinansowanie realizacji projektu, lider musi przedstawić podpisaną przez wszystkich członków partnerstwa umowę partnerską, szczegółowo regulującą wszystkie zasady realizacji projektu. Umowa musi zawierać: cel partnerstwa; obowiązki partnera(-ów) i lidera projektu; konkretnie wymienione zadania i obowiązki partnerów w związku z realizacją projektu; plan finansowy w podziale na partnerów oraz zasady zarządzania finansowego; zasady komunikacji i przepływu informacji w partnerstwie; zasady podejmowania decyzji w partnerstwie; sposób monitorowania i kontroli projektu Podział zadań (jakie zadania będą realizowane przez lidera, a które przez partnera) musi zostać opisany przez Beneficjenta w punkcie 3.3 Działania wniosku o dofinansowanie realizacji projektu. Potencjał projektodawcy i partnera(-ów) musi zostać opisany w punkcie 3.5 Potencjał projektodawcy i zarządzanie projektem wniosku o dofinansowanie realizacji projektu systemowego Beneficjenci realizujący projekty w partnerstwie mogą otrzymać dodatkowe środki na zwiększenie wartości dotacji rozwojowej przy zachowaniu udziału wkładu własnego w wysokości równej 10,5% wartości projektu, zatem wartość dotacji zostanie zwiększona oraz zwiększy się wysokość wymaganego wkładu własnego. Beneficjenci, którym zostanie zwiększona wartość dotacji rozwojowej, będą musieli w podanym przez Instytucję Pośredniczącą II Stopnia terminie dokonać odpowiednich zmian w złożonym i zaakceptowanym wniosku o dofinansowanie realizacji projektu systemowego Część działań w projekcie pod warunkiem wyraźnego wskazania tego we wniosku o dofinansowanie realizacji projektu (w pkt 3.5 Potencjał projektodawcy i zarządzanie projektem) oraz jeżeli przynosi to wartość dodaną w projekcie może być zaplanowania do realizacji przez podmiot wyłoniony w trybie ustawy Prawo zamówień publicznych, zwany wówczas podwykonawcą. Zasadą rozliczeń pomiędzy Wnioskodawcą a podwykonawcą jest wtedy faktura (rachunek) za realizację usługi/zamówienia. W przypadku zlecania usług Wnioskodawca powinien przestrzegać przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych wraz z późniejszymi zmianami, w zakresie, w jakim ustawa stosuje się do Wnioskodawcy. Z treści złożonego wniosku o dofinansowanie realizacji projektu systemowego powinno wynikać, które działania będą zlecone i czy konieczne będzie zastosowanie prawa zamówień publicznych. 16

17 1.7 Wymagania czasowe Wnioskujący o dofinansowanie określa datę rozpoczęcia i zakończenia realizacji projektu, mając na uwadze, iż okres realizacji projektu jest tożsamy z okresem, w którym poniesione wydatki mogą zostać uznane za kwalifikowalne. IW (IP 2) zastrzega, że za wydatki kwalifikowalne zostaną uznane wyłącznie te wydatki, które zostały poniesione w okresie realizacji projektu zgodnym z okresem wskazanym w umowie ramowej Instytucja Pośrednicząca II stopnia rekomenduje realizację projektu systemowego w okresie jednego roku budżetowego tj.: od dnia 01 stycznia 2011 roku do 31 grudnia 2011 roku Do chwili pozytywnej oceny wniosku i podpisania umowy ramowej/aneksu do umowy ramowej ponoszenie wydatków na rzecz projektu odbywa się na wyłączną odpowiedzialność Beneficjenta. 1.8 Wskazówki dotyczące przygotowania projektu systemowego W części II. Beneficjent pkt. 2.1 Nazwa projektodawcy należy wpisać nazwę jednostki samorządu terytorialnego łamaną przez nazwę OPS lub PCPR (np. Gmina Hanna/Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Hannie) Część III Charakterystyka projektu W karcie oceny merytorycznej wprowadzono pytanie dotyczące kwestii równości szans kobiet i mężczyzn. Zostało ono sformułowane w postaci listy sprawdzającej standardu minimum. Nieuzyskanie określonej liczby pozytywnych odpowiedzi skutkuje w przypadku projektów systemowych skierowaniem do poprawy. Standard minimum realizacji zasady równości szans kobiet i mężczyzn Standard minimum spełniony jest w przypadku 2 pozytywnych odpowiedzi na niżej wskazane pytania: 1. Czy uzasadnienie potrzeby realizacji projektu zawiera analizę sytuacji kobiet i mężczyzn, która wskazuje na nierówności ze względu na płeć? (punkt 3.1 wniosku o dofinansowanie). 2. Czy analiza sytuacji kobiet i mężczyzn zawarta w uzasadnieniu potrzeby realizacji projektu, zawiera dane ilościowe, które wskazują na brak istniejących nierówności w obszarze problemowym projektu? (punkt 3.1 wniosku o dofinansowanie). 3. Dane w podziale na płeć użyte w uzasadnieniu potrzeby realizacji projektu dotyczą zasięgu i obszaru interwencji projektu (punkt 3.1 wniosku o dofinansowanie). 4. Działania podejmowane w projekcie odpowiadają na nierówności lub bariery ze względu na płeć, istniejące w obszarze problemowym projektu lub różnicują działania (formy wsparcia) dla kobiet i mężczyzn przyczyniając się do zmniejszenia istniejących nierówności w obszarze projektu (punkt 3.3 wniosku o dofinansowanie). 5. Rezultaty są podane w podziale na płeć i wynikają z uzasadnienia potrzeby realizacji projektu. Rezultaty wskazują jak projekt wpłynie na sytuację kobiet i mężczyzn w obszarze projektu (punkt 3.4 wniosku o dofinansowanie). 6. Projekt przewiduje równościowy sposób zarządzania projektem (punkt 3.5 wniosku 17

18 o dofinansowanie). Standard minimum spełniony jest w przypadku uzyskania 2 pozytywnych odpowiedzi na powyższe pytania. W przypadku nieuzyskania 2 pozytywnych odpowiedzi, wniosek zostanie zwrócony do poprawy. Uwaga! Nie ma możliwości uzyskania jednocześnie pozytywnych odpowiedzi na pytania nr 1 i 2. Jednakże mogą zaistnieć wyjątkowe sytuacje, dotyczące projektów o ograniczonej rekrutacji, w których nie stosuje się standardu minimum. Zgodnie z Kartą Oceny Merytorycznej ograniczona rekrutacja może wynikać jedynie z: profilu działalności projektodawcy - ograniczenia statutowe, realizacji działań pozytywnych działania wpływające na niekorzystną sytuację danej płci w konkretnym obszarze, a tym samym na wyrównanie jej szans społecznych i zawodowych, zakresu realizacji projektu (np. na terenie zakładu karnego). Udostępniony na stronach: Poradnik Zasada równości szans kobiet i mężczyzn w projektach PO KL zawiera zasady przygotowania projektu, który powinien zawierać działania przyczyniające się do zmniejszenia istniejących nierówności płci i wzmocnienia grupy niedoreprezentowanej Część 3.1 Cel projektu Analiza problemu: Należy uzasadnić potrzebę realizacji projektu, poprzez wskazanie konkretnego/konkretnych problemu/ów, na który/które odpowiedź stanowi cel główny projektu (do rozwiązania/złagodzenia którego/których przyczyni się realizacja projektu). Precyzyjne wskazanie problemu stanowi jeden z kluczowych czynników powodzenia projektu. Jest punktem wyjścia do formułowania celu, który ma być pozytywnym obrazem sytuacji problemowej i pożądanym stanem do osiągnięcia w przyszłości. Dlatego należy zwrócić uwagę, by sytuacja problemowa, do której odnosi się projekt była opisana szczegółowo, z uwzględnieniem sytuacji kobiet i mężczyzn (o ile beneficjent planuje uzyskać pozytywną odpowiedź na co najmniej jedno z pytań nr 1-3 w standardzie minimum) oraz z użyciem danych statystycznych odnoszących się do obszaru realizacji i/lub zasięgu oddziaływania projektu wraz z podaniem źródeł ich pochodzenia (do trzech lat wstecz). Rzetelna analiza wyjściowej sytuacji problemowej jest też podstawą doboru odpowiednich form wsparcia i metod pracy z odbiorcami projektu, a pominięcie jakiegokolwiek aspektu problemu zwiększa ryzyko niepowodzenia całego przedsięwzięcia. Należy także uwzględnić informacje dotyczące pośrednich adresatów wsparcia (np. rodzin osób długotrwale bezrobotnych objętych projektem), co pozwala na pokazanie szerszego kontekstu planowanych do realizacji zadań. Cel główny i cele szczegółowe: Cel główny projektu powinien wynikać bezpośrednio ze zdiagnozowanych problemów, jakie projektodawca chce rozwiązać dzięki realizacji przedsięwzięcia. Musi być ściśle powiązany z diagnozą uzasadnieniem, przedstawionym we wniosku i nie może dotyczyć innych obszarów niż te, które zostały opisane. Cele projektu powinny spełniać kryteria SMART. 18

19 S specific szczegółowość, konkretność - powinny być szczegółowo opisane, dotyczyć konkretnych problemów; M measurable mierzalność cel powinien być łatwo przeformułowany na rezultaty, ujęty w liczby (skwantyfikowany) przedstawione w dalszej części wniosku A acceptable/accurate akceptowalność/trafność powinien być przedyskutowany i skonsultowany z najważniejszymi interesariuszami projektu, a przede wszystkim z jego odbiorcami (czy tego właśnie im potrzeba?); jednym ze sposobów dowiedzenia aprobaty dla celów projektu jest jego odniesienie do uzgodnionych społecznie dokumentów mających charakter strategiczny dla danego obszaru (np. strategia rozwoju powiatu, gminny program rozwiązywania problemów społecznych) stąd ważne w uzasadnieniu projektu jest odniesienie się nie tylko do zapisów Programu Operacyjnego, ale również innych dokumentów strategicznych. Trafność odnosi się do zdiagnozowanego wcześniej problemu. Cel musi bezpośrednio wynikać z opisanej wcześniej sytuacji, starać się obejmować wszystkie przyczyny powstania problemu (kompleksowość). Rzetelna analiza jest nie tylko podstawą do określenia celu, ale również wpływa na dobór odpowiednich form wsparcia i metod pracy z odbiorcami projektu. W tym kontekście pominięcie jakiegokolwiek aspektu problemu zwiększa ryzyko niepowodzenia całego przedsięwzięcia. R realistic realistyczny możliwy do osiągnięcia poprzez realizację projektu (nie może się odnosić do zadań i obszarów, które projektem nie będą objęte. Zadania (np. rodzaje i tematy szkoleń), przedstawione w punkcie 3.3 wniosku, które projektodawca zamierza wykonać, powinny być ściśle związane z celem i w oczywisty sposób zmierzać do jego realizacji. T time-bound określone w czasie każdy cel powinien zawierać w swojej konstrukcji termin, w jakim ma być osiągnięty (informację o przybliżonym terminie, w którym wszystkie produkty zostaną zrealizowane, a zaplanowane cele osiągnięte). Cecha ta jest ściśle związane z jednym z podstawowych parametrów każdego projektu, jakim jest czas (obok zasobów i budżetu). Każde przedsięwzięcie projektowe musi być ściśle określone w czasie. Czas, w jakim projekt ma zostać zrealizowany powinien być odpowiednio dobrany do problemów i potrzeb, na które odpowiedź stanowi projekt. Zgodność z dokumentami strategicznymi: PO KL, Szczegółowy Opis Priorytetów PO KL, Plan Działania na 2011 rok, dokumenty regionalne (obowiązkowo należy wykazać posiadanie gminnej/powiatowej strategii rozwiązywania problemów społecznych wymóg merytoryczny), właściwymi politykami i zasadami wspólnotowymi (w tym: polityką równych szans). Uwaga! W Przypadku Planu działania należy tylko wpisać formułę: Projekt zgodny z Planem działań na rok W części 3.2 Grupy docelowe należy opisać grupy docelowe, które zostaną objęte wsparciem w danym roku budżetowym w ramach projektu systemowego oraz uzasadnić wybór konkretnej grupy docelowej opisujemy zarówno klientów, jak i otoczenie osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. Przy określaniu grupy docelowej beneficjent powinien zwrócić również uwagę na opis potrzeb, barier i oczekiwań uczestników/uczestniczek projektu. Przy opisie barier należy brać pod uwagę bariery 19

20 uczestnictwa, czyli czynniki, które zniechęcają kobiety/mężczyzn do wzięcia udziału w projekcie lub uniemożliwiają im udział w projekcie. W tabeli w pkt wpisujemy wyłącznie klientów (uczestników projektu) (w podziale na: bezrobotnych, nieaktywnych zawodowo i zatrudnionych) bez osób z otoczenia. Należy wskazać informację dotyczącą liczby osób pochodzących z terenów wiejskich. W przypadku kontynuacji działań wobec klienta, np. w ramach kontraktu socjalnego, możliwe jest przenoszenie kontynuacji udziału w projekcie tej samej osoby w następnym roku budżetowym. W takim przypadku osoba ta nie jest traktowana jako nowa osoba obejmowana wsparciem lecz jako kontynuująca udział w projekcie, co oznacza, że osoby kontynuujące udział w projekcie nie są wykazywane w tabeli Należy również opisać sposób rekrutacji z opisem działań informacyjno promocyjnych, procedurą rekrutacyjną, dodatkowym naborem, selekcją oraz katalogiem dostępnych i przejrzystych kryteriów rekrutacji. Wskazówki w jaki sposób zaplanować rekrutację do projektu pod kątem równości płci znajdują się w poradniku Zasada równości szans kobiet i mężczyzn w projektach PO KL. Z uwagi na specyfikę projektów systemowych w opisie sposobu rekrutacji należy wskazać, iż dobór grupy docelowej zostanie dokonany na podstawie prowadzonej przez Ośrodek Pomocy Społecznej dokumentacji opisującej sytuację materialno-bytową oraz status społeczny i zawodowy potencjalnych beneficjentów, rekrutacja beneficjentów zostanie przeprowadzona przez pracowników socjalnych podczas wywiadów środowiskowych w środowisku zamieszkania W części projektu 3.3 Działania opisujemy konkretne zadania przewidziane w projekcie tj.: aktywna integracja, praca socjalna, zasiłki i pomoc w naturze, prace społecznie użyteczne, działania o charakterze środowiskowym, promocja projektu, zarządzanie projektem (Działania należy opisać zgodnie z chronologią Zadań, wskazaną w budżecie projektu w części IV wniosku o dofinansowanie projektu oraz harmonogramie realizacji projektu). W przypadku Zadania Aktywna integracja należy w projekcie oszacować liczbę osób, które będą objęte kontraktami socjalnymi, programami aktywności lokalnej, wskazać instrumenty jakie zastaną zastosowane wobec uczestników. W opisie Zadania Praca socjalna należy obowiązkowo opisać podjęte działania podjęte w przypadku decyzji IP - zatrudnienie dodatkowych pracowników socjalnych lub doradców ds. osób niepełnosprawnych oraz stan spełnienia wymogów organizacyjnych (zatrudnianie pracowników socjalnych). OPS / PCPR nie spełniające tego wymogu do dnia 31 grudnia 2010 r. są zobowiązane do przedstawiania informacji o przyczynach niespełnienia wymogu organizacyjnego, możliwościach jego spełnienia i sposobie osiągnięcia wymaganego zatrudnienia. Na podstawie przedstawionych informacji, IP w uzgodnieniu z ROPS, podejmuje decyzję o kontynuacji udziału OPS w projekcie systemowym w kolejnych latach (lub przystąpieniu OPS do projektu systemowego) indywidualnie wobec każdego z beneficjentów systemowych. Należy stosować precyzyjne nazewnictwo zadań zgodne z Zasadami przygotowania, realizacji i rozliczania projektów systemowych ops, pcpr oraz rops w ramach PO KL (8.2 Zasady konstruowania budżetu projektów systemowych, str. 30). 20