WYROK. Sygn. akt XVII AmE 3/11. Dnia 24 września 2012r. Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Transkrypt

1 Sygn. akt XVII AmE 3/11 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 24 września 2012r. Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów W składzie: Przewodniczący: SSO Bogdan Gierzyński Protokolant: sekretarz sądowy Ewa Naróg po rozpoznaniu w dniu 24 września 2012r.w Warszawie na rozprawie sprawy z odwołania (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki o odmowę zatwierdzenia zmiany taryfy dla usług dystrybucji energii elektrycznej na skutek odwołania (...) sp. z o.o. od Decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 6 października 2010r. roku Nr (...) 1. Oddala odwołanie. 2. Zasądza od (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. rzecz Skarbu Państwa Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 360 zł (trzysta sześćdziesiąt złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego. SSO Bogdan Gierzyński

2 XVII AmE 3/11 Uzasadnienie: Decyzją z dnia 6 października 2010 roku Nr (...)pozwany - Prezes Urzędu Regulacji Energetyki na podstawie art. 155 k.p.a. i art. 47 ust. 1 i 2 w zw. z art. 30 ust. 1 i art. 45 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 roku Prawo energetyczne, po rozpatrzeniu wniosku powoda (...) Sp. z o.o. zawartego w piśmie z dnia 2 czerwca 2011 roku uzupełnionego pismem z dnia 2 lipca 2010 roku, pismem z dnia 26 lipca 2010 roku i pismem z dnia 30 sierpnia 2010 roku oraz wniosku powoda zawartego w piśmie z dnia 25 czerwca 2010 roku uzupełnionego pismem z dnia 26 lipca 2010 roku postanowił odmówić zmiany taryfy dla usług dystrybucji energii elektrycznej zatwierdzonej decyzjami z dnia 17 grudnia 2009 roku znak: (...), w części dotyczącej stawek opłaty przejściowej oraz z dnia 23 grudnia 2009 roku znak: (...), w pozostałej części. Od powyższej Decyzji powód złożył odwołanie zaskarżając ją w całości, tj. zarówno w części odmawiającej zatwierdzenia zmiany taryfy zgodnie z wnioskiem powoda z dnia 2 czerwca 2010 roku, jak i w części odmawiającej zatwierdzenia taryfy zgodnie z wnioskiem powoda z dnia 25 czerwca 2010 roku. Powód wniósł o: 1 zmianę zaskarżonej decyzji poprzez zmianę decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 23 grudnia 2009, zatwierdzającej w pozostałej części taryfę dla usług dystrybucji energii elektrycznej spółki ENEA Operator Sp. z o.o. na okres do dnia 31 grudnia 2010 r. i zatwierdzenie taryfy zgodnie z wnioskiem powoda z dnia 2 czerwca 2010 r. i wnioskiem powoda z dnia 25 czerwca 2010r., tj. w efekcie zatwierdzenie taryfy w nowym brzmieniu określonym w załączniku numer 2 do wniosku powoda z dnia 25 czerwca 2010 r. 2 ewentualnie na wypadek, gdyby niniejsze odwołanie zostało rozpoznane już po okresie obowiązywania decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 23 grudnia, zatwierdzającej w pozostałej części taryfę dla usług dystrybucji energii elektrycznej spółki (...) Sp. z o.o. na okres do dnia 31 grudnia 2010 r. wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji (orzeczenie, że odmowa zatwierdzenia zmiany taryfy była bezzasadna) 3 zasadzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania według norm przepisanych. 4 przeprowadzenie dowodów wskazanych w pismach powoda objętych aktami administracyjnymi sprawy oraz dowodów wskazanych w treści uzasadnienia niniejszego odwołania, w tym: - dowodu z zeznań świadka W. B. (doręczenie na adres powoda), - dowodu z zeznań świadka E. G. (doręczenie na adres powoda), - dowodu z zeznań świadka M. S. (doręczenie na adres powoda), na okoliczności szczegółowo wskazane dla każdego ze świadków w treści uzasadnienia. 5 zarządzenie odbycia przy drzwiach zamkniętych części posiedzenia dotyczącego przeprowadzenia dowodów opisanych w uzasadnieniu niniejszego odwołania jako tajemnica przedsiębiorstwa z uwagi na zagrożenie ujawnienia informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa powoda, na podstawie art. 479"1 k.p.c.,

3 6 zobowiązanie pozwanego do przedłożenia następujących informacji, które pozwany posiada z urzędu bądź może uzyskać w ramach kompetencji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, a które mają dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie: a) czy ceny energii elektrycznej nabywanej na potrzeby pokrycia różnicy bilansowej, przyjmowane przez pozostałe spółki (...) dla celów kalkulacji taryf na rok 2009 i rok 2010, w pierwotnie składanych przez te podmioty wnioskach, były wyższe niż kwoty odpowiednio; 165 zł/mwh (185 zł/mwh licząc z akcyzą) mi rok 2009 i 170 zł/mwh na rok 2010; b) czy ceny energii elektrycznej nabywanej na potrzeby pokrycia różnicy bilansowej, ostatecznie przyjęte przez pozostałe spółki(...) dla celów kalkulacji taryf na rok 2009 i rok 2010, wynosiły odpowiednio: 165 zł/mwh (185 zł/mwh licząc z akcyzą) na rok 2009 i 170 zł/mwh na rok 2010; c) czy średnia cena energii elektrycznej nabywanej na potrzeby pokrycia różnicy bilansowej przez pozostałe spółki (...) w roku 2009 była niższa niż 197,21 zł/mwh; d) czy średnia cena energii elektrycznej nabywanej na potrzeby pokrycia różnicy bilansowej przez pozostałe.spółki (...) w okresie 01/01/ /03/2010 była niższa niż 187,52 zł/mwh; ewentualnie wnoszę o zwrócenie się, na podstawie art. 248 k.p.c. do pozostałych spółek (...) o przedstawienie: a) wniosków o zatwierdzenie taryfy na rok 2009 i 2010 w ich pierwotnej treści przed modyfikacją będącą pochodną wystosowywanych przez pozwanego wezwań; b) wniosków o zatwierdzenie taryfy na rok 2009 i 2010 w ich ostatecznej treści po modyfikacjach będących pochodną wystosowywanych przez pozwanego wezwań; c) faktur zakupu energii na potrzeby pokrycia różnicy bilansowej w roku 2009, d) faktury zakupu energii na potrzeby pokrycie różnicy bilansowej w okresie 01/05/ /05/2010, Zaskarżonej Decyzji powód zarzucił: I. w odniesieniu do odmowy zmiany taryfy zgodnie z wnioskiem powoda z dnia 25 czerwca 2010 r oraz wnioskiem powoda Z dnia 2 czerwca 2010 r. w jego części dotyczącej kosztów nabycia energii na pokrycie różnicy bilansowej naruszenie art. 45 ust. l pkt 2 w związku z art. 9c ust. 3 pkt 8 Prawa energetycznego ora/ w związku z konstytucyjnymi zasadami: (i) ochrony własności oraz innych pr.m majątkowych - art. 21 ust. l i art. 64 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dmą 2 kwietnia 1997 r. oraz równości wobec ciężarów publicznych, stanowiącej szczególną postać zasady równości proklamowanej w art 32 Konstytucji, a to poprzez odmowę zatwierdzenia zmiany taryfy i: 1. błędne uznanie, że w sytuacji, w które) przedsiębiorstwo dystrybucyjne odnosi ogólny zysk na całokształcie prowadzone] działalności, wliczając w to działalność inną niż działalność dystrybucyjna, taryfa nie musi pokrywać całości kosztów uzasadnionych ponoszonych przez to przedsiębiorstwo jako operatora systemu dystrybucyjnego w związku z realizacją jego ustawowych zadań, 2. błędne uznanie, że to operator systemu dystrybucyjnego realizujący nałożone ustawą zadania ponosi ryzyko gospodarcze tego, że wielkość objętych taryfą kosztów oparta została na danych podanych (a dc facto: narzuconych) przez pozwanego, które następnie okazały się błędne (fałszywe);

4 3. a w odniesieniu do odmowy zmiany taryfy zgodnie z wnioskiem powoda z dnia 2 czerwca 2010 r. w jego części dotyczącej kosztów nabycia energii na pokrycie różnicy bilansowej, również błędne uznanie, że w sytuacji, w której - na skutek oparcia kalkulacji taryfy na danych podanych (a de facto: narzuconych) przez pozwanego, które następnie okazały się błędne (fałszywe) - taryfa nie pokryje poniesionych w okresie jej obowiązywania kosztów uzasadnionych operatora systemu dystrybucyjnego w związku z realizacją jego ustawowych zadań, to te niepokryte taryfą koszty uzasadnione nie mogą zostać pokryte taryfą ustalaną na kolejny okres rozliczeniowy II. W odniesieniu do odmowy zmiany taryfy zgodnie z wnioskiem powoda z dnia 2 czerwca 2010 roku w jego czyści dotyczącej wolumenu dostawy energii naruszenie art. 45 ust. 1 pkt 1 Prawa energetycznego, poprzez odmowę zatwierdzenia zmiany taryfy i błędne uznanie, że: 1. w sytuacji, w której na skutek oparcia kalkulacji taryfy na danych podanych przez pozwanego, które następnie okazały się błędne (fałszywe) taryfa nie pokryje kosztów uzasadnionych działalności dystrybucyjnej zatwierdzonych przez pozwanego i poniesionych w okresie jej obowiązywania, to te nie pokryte taryfą zatwierdzone przez pozwanego koszty uzasadnione nie mogą. zostać pokryte taryfą ustalaną na kolejny okres rozliczeniowy; 2. w sytuacji, w której przedsiębiorstwo dystrybucyjne odnosi ogólny zysk na całokształcie prowadzonej działalności, wliczając w to działalność inną niż działalność dystrybucyjna, przychody wynikające z zatwierdzonej taryfy nie muszą pokryć zatwierdzonych przez pozwanego, objętych taryfą, uzasadnionych kosztów działalności dystrybucyjnej; 3. to przedsiębiorstwo dystrybucyjne ponosi ryzyko gospodarcze tego, że wielkość objętych taryfa kosztów oparta została na danych podanych przez pozwanego, które następnie okazały się błędne (fałszywe); III. ponadto, w odniesieniu do całości zaskarżonej decyzji: - naruszenie art. 45 ust. l pkt l i 2 i art. 47 ust. 2 w związku z art. 23 ust. 2 pkt 3 Prawa energetycznego, poprzez uznanie, że w sytuacji, w której pozwany ustala i ogłasza metodę obliczania wielkości należnego przedsiębiorcy energetycznemu uzasadnionego zwrotu z zaangażowanego kapitału oraz tak określoną wielkość nakazuje przyjąć jako element kalkulacji taryfy ustalanej przez przedsiębiorstwo energetyczne (i zatwierdzanej przez pozwanego): 1. pozwany może następnie (tj. już po zatwierdzeniu przez siebie taryfy) dokonać uznaniowej zmiany (obniżenia) wielkości zwrotu z kapitału stanowiącej element kalkulacji zatwierdzonej taryfy, bez określenia nowej wartości tego zwrotu i bez dokonania w tym zakresie zmiany taryfy w formie decyzji administracyjnej; 2. pozwany może dokonać zmiany metody wyznaczania wielkości uzasadnionego zwrotu z kapitału, ogłoszonej i stosowanej wobec wszystkich operatorów systemów dystrybucyjnych, indywidualnie tylko dla jednego konkretnego przedsiębiorstwa, nie zmieniając sposobu kalkulowania zwrotu z kapitału dla innych przedsiębiorstw działających w takich samych warunkach; - naruszenie art. 8 k.p.a. poprzez jego niezastosowanie w sprawie, skutkujące dokonaniem uznaniowej i zarazem nieformalnej zmiany wielkości uzasadnionego zwrotu z kapitału jaki miała zapewniać zatwierdzona taryfa, a więc arbitralnym odstąpieniem od oficjalnie ustalonej przez pozwanego metody wyznaczania wielkości uzasadnionego zwrotu z kapitału, co podważa zaufanie przedsiębiorców energetycznych do organu Państwa, jakim jest Prezes Urzędu Regulacji Energetyki;

5 - naruszenie art. 7, art. 77 l i art. 78 l kpa, poprzez ich niezastosowanie w sprawie, wyrażające się w ustaleniu stanu faktycznego sprzecznie z okolicznościami znanymi pozwanemu z urzędu, a ponadto w nieprzeprowadzeniu przez pozwanego dowodów zawnioskowanych przez powoda w toku toczącego przed pozwanym postępowania administracyjnego, mimo iż przedmiotem tych dowodów były okoliczności mające znaczenie dla sprawy; - naruszenie art. 11 i art. 107 kpa, poprzez niedostateczne wyjaśnienie podstawy prawnej decyzji, w tym nieustosunkowanie się do wszystkich argumentów prawnych podniesionych przez powoda, przemawiających za zmianą taryfy zgodnie z wnioskami powoda, - naruszenie art. 155 kpa poprzez: 1. jego błędną wykładnie polegająca na przyjęciu, że zastosowanie tego przepisu musza uzasadniać racje o charakterze nadzwyczajnym"; 2. jego błędna wykładnię wyrażającą się w uznaniu, że strona nie ma słusznego interesu w zmianie taryfy w sytuacji, w której kalkulacja taryfy oparta została na podanych przez pozwanego danych, które następnie okazały się błędne (fałszywe), co w rezultacie skutkuje niepokryciem uzasadnionych kosztów powoda oraz nieosiagnięciem ustalonego i zatwierdzonego przez pozwanego uzasadnionego zwrotu z kapitału. Pozwany w odpowiedzi na odwołanie wniósł o oddalenie odwołania praz o oddalenie wniosków dowodowych sformułowanych w odwołaniu a także zasądzenia kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Sąd Okręgowy Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny: Bezsporne jest, że powód (...) Sp. z o.o.z siedzibą w poznaniu ustalił taryfę dla usług dystrybucji energii elektrycznej. Taryfa została zatwierdzona przez pozwanego Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki decyzją z dnia 17 grudnia 2009 roku znak: (...), w części dotyczącej stawek opłaty przejściowej, na okres od 1 stycznia 2010 roku do 31 grudnia 2010 roku, oraz decyzją z dnia 23 grudnia 2009 roku znak: (...), w pozostałej części, na okres do 2010 roku Powyższa taryfa uwzględniająca również treść decyzji częściowej z dnia 17 grudnia 2009 roku została ogłoszona w Biuletynie Branżowym Urzędu Regulacji Energetyki (...) (...). Taryfa została wprowadzona przez powoda do stosowania w rozliczeniach z odbiorcami w części dotyczącej stawek opłaty przejściowej, od dnia 1 stycznia 2010 roku, natomiast w pozostałej części od dnia 7 stycznia 2010 roku. Pismem z dnia 2 czerwca 2010 roku powód wystąpił o zmianę zatwierdzonej na 2010 rok taryfy w zakresie zmiany ustalonych w niej stawek opłat za usługi dystrybucji. Powód wniósł o podwyższenie stawek opłat w obowiązującej w 2010 roku taryfie do wysokości pozwalającej na pokrycie kosztów działalności dystrybucyjnej, poniesionych w 2009 roku, które nie zostały uwzględnione w kalkulacji taryfy na 2009 r. tj. kosztów z tytułu wykonania w 2009 roku niższego, niż przyjęty do kalkulacji taryfy, na 2009 rok, planu dostawy energii elektrycznej oraz kosztów zakupu energii elektrycznej na potrzeby różnicy bilansowej, wynikających z wyższej ceny zakupu energii elektrycznej niż przyjęta do kalkulacji taryfy na 2009 r. w łącznej kwocie tyś. zł. Przyjęcie do kalkulacji taryfy na 2010 roku, kosztów działalności dystrybucyjnej z 2009 roku w wymienionej kwocie, powoduje średni wzrost stawek opłat o 5,40 %. Pismem z dnia 30 sierpnia 2010 roku powód wystąpił do Prezesa URE z wezwaniem do niezwłocznej zmiany decyzji z dnia 23 grudnia 2009 r. znak: (...). Pismem z dnia 25 czerwca 2010 roku powód wystąpił z kolejnym wnioskiem o zmianę zatwierdzonej na 2010 roku taryfy w zakresie

6 zmiany ustalonych w niej stawek opłat za usługi dystrybucji. Powód wniósł o podwyższenie stawek opłat w obowiązującej taryfie z tytułu przewidywanego wzrostu kosztów zakupu energii elektrycznej na pokrycie różnicy bilansowej, w stosunku do przyjętych przez powoda kalkulacji taryfy na 2010 rok, przy czym przewidywane koszty zakupu tej energii powód oszacował cenę nabycia energii w okresie styczeń - marzec 2010 r. wynoszącą 187,52 złotych MW (jednostkowy koszt zakupu energii elektrycznej przyjęty do kalkulacji taryfy wynosi 170 zł MW). Do wymienionego wniosku powód załączył dwie wersje taryfy oraz odpowiadające im zestawy materiału analitycznego. Pierwsza wersja opracowana jest przy założeniu, że postępowanie wszczęte na wniosek z dnia 2 czerwca nie zostało zakończone, druga wersja natomiast przy założeniu, że wydana została decyzja Prezesa URE zatwierdzająca zmianę taryfy przedłożoną przy wniosku z dnia 2 czerwca. Wzrost kosztów nabycia energii elektrycznej z tytułu różnicy bilansowej wynosi ,5 tyś. zł, co skutkuje wzrostem stawek opłat średnio o 3,68 % w porównaniu do obecnie stosowanej taryfy (I wersja wniosku). Druga wersja wniosku, przyjmująca jako punkt odniesienia taryfę zmienioną zgodnie z wnioskiem z dnia 2 czerwca br., skutkuje wzrostem stawek opłat średnio o 3,47 %, co oznacza, że łączny średni wzrost proponowanych stawek opłat, po uwzględnieniu wniosku z 2 oraz 25 czerwca br., w porównaniu do obecnie stosowanej taryfy, wynosi 8,84 %. Pismem z dnia 8 lipca 2010 roku, znak: (...)powód został wezwany do przedłożenia analiz dotyczących przewidywanego poziomu ceny energii elektrycznej w kolejnych miesiącach 2010 roku oraz kopii dokumentów potwierdzających poniesione przez powoda, w okresie styczeń -maj 2010 roku, koszty zakupu energii na pokrycie różnicy bilansowej. W odpowiedzi na wezwanie pismem z dnia 26 lipca 2010 roku powód przedstawił analizy dotyczące prognozy ceny energii elektrycznej oraz kopie faktur za zakup energii elektrycznej. Pismem z dnia 9 września 2010 roku znak: (...)powód został powiadomiony o zakończeniu postępowania dowodowego w sprawie wniosku z dnia 2 czerwca 2010 r. oraz wniosku z dnia 25 czerwca 2010 r. oraz o możliwości zapoznania się z materiałem dowodowym i złożenia ewentualnych uwag, wyjaśnień, w terminie 7 dni od dnia otrzymania zawiadomienia. Powyższe okoliczności nie są sporne pomiędzy stronami. Rozstrzygnięcia wymaga, czy istnieją okoliczności określone w art. 155 k.p.a. uzasadniające wydanie decyzji o zmianie ostatecznej decyzji administracyjnej. W ocenie Sądu dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie nie ma znaczenia, czy przychód powoda został osiągnięty w wysokości szacowanej czy też był on niższy, oraz jakie były faktyczne koszty zakupu energii, a także w jaki sposób powód przyjmował poszczególne składniki przy kalkulacji taryfy. Z tego też względu zostały oddalone wnioski powoda o dopuszczenie dowodu z przesłuchania świadków: W. B., M. S. i E. G., a także dowody z dokumentów wymienionych jako załączniki 1-24 do pisma z 24 września 2012 r., a powołane na powyższe okoliczności. W tym stanie faktycznym Sąd Okręgowy Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje: Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie. Bezzasadny jest w szczególności zarzut naruszenia art. 155 k.p.a. Zgodnie z tym przepisem decyzja ostateczna, na mocy której strona nabyła prawo, może być w każdym czasie za zgodą strony uchylona lub zmieniona przez organ administracji publicznej, który ją wydał, lub przez organ wyższego stopnia, jeżeli przepisy szczególne nie sprzeciwiają się uchyleniu lub zmianie takiej decyzji i przemawia za tym interes społeczny lub słuszny interes strony. Prawidłowa więc wykładnia w zastosowaniu powyższej normy nakazuje uwzględnienie przesłanki zgodności uchylenia bądź zmiany z przepisami szczególnymi oraz przesłanki zgodności tegoż z interesem społecznym lub słusznym interesem strony.

7 W orzecznictwie sądowym (uchwała SN z dnia r. III SZP 2/04 OSNP 2005/9/132), jak i w doktrynie prawa postępowania administracyjnego przyjmuje się, że decyzje podejmowane w trybie art. 155 k.p.a. mają charakter decyzji uznaniowych. Nie jest to pełne swobodne uznanie, jest ono ograniczone, ale istnieje i to właściwy organ ocenia, czy powinien wzruszyć decyzję, czy pozostawić ją w obrocie prawnym bez zmian. Chodzi o środek prawny umożliwiający weryfikację decyzji ostatecznej, a więc weryfikację poza zwykłą kontrolą instancyjną i to w odniesieniu do decyzji, której prawidłowości się nie kwestionuje, jak i decyzji wadliwych. Celem postępowania na gruncie art. 155 k.p.a. nie jest ponowne merytoryczne rozstrzygnięcie sprawy, lecz weryfikacja wydanej już decyzji ostatecznej wyłącznie na podstawie przesłanek w nim wymienionych. Powyższy tryb dotyczy również decyzji o zatwierdzeniu taryfy energii elektrycznej (wyrok SN z dnia r. III SK 23/08 Lex nr , uchwała SN z dnia r. III SZP 2/04 OSNP 2005/9/132, Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 3 grudnia 2010 r. VI ACa 862/10). W rozpatrywanej sprawie, taryfa o której zmianę wnosiła powódka została zatwierdzona Decyzjami z dnia 17 i r. Wniosek o jej zmianę został złożony r. Podstawą żądania zmiany było nieuwzględnienie w kalkulacji taryfy kosztów działalności dystrybucyjnej poniesionej w 2009 r. które nie zostały uwzględnione w kalkulacji taryfy na 2009 r. tj. kosztów z tytułu wykonania w 2009 r. niższego niż przyjęty do kalkulacji taryfy na 2009 r. planu dostawy energii elektrycznej oraz kosztów zakupu energii elektrycznej na potrzeby różnicy bilansowej, wynikających z wyższej ceny zakupu energii elektrycznej niż przyjęta do kalkulacji taryfy na 2009 r. W ocenie Sądu, powódka zachowując minimalną staranność w procesie kalkulowania taryfy na 2010 r. powinna wiedzieć przed uprawomocnieniem się decyzji zatwierdzających taryfę jaka była wielkość poniesionych kosztów w 2009 r. Tym bardziej, że powódka nie wskazuje aby w grudniu 2009 r. nastąpiły zjawiska nieprzewidywalnego, skokowego wzrostu poszczególnych pozycji kosztowych. Opierając się na doświadczeniu życiowym należy przyjąć, że powódka wiedziała o wysokości poniesionych w 2009 r. kosztach jeszcze przed uprawomocnieniem się decyzji zatwierdzających taryfę i świadomie zrezygnowała odwołania się od niej, po to, by uruchomić po paru miesiącach postępowanie o zmianę decyzji w trybie art. 155 k.p.a. Zważyć również należało, że stosownie do treści art. 45 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz. U Nr 89 z 2006 r., poz. 625 z późn. zm.) przedsiębiorstwa energetyczne same sporządzają taryfy, które o ile istnieje taki obowiązek, podlegają zatwierdzeniu przez Prezesa URE. Prezes URE nie jest uprawniony do żadnych innych form interwencji w proces tworzenia taryf, a w szczególności określania parametrów elementów cenotwórczych. Z tego też względu, nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie fakty dotyczące procesu tworzenia taryfy ani też prognozowanych danych, które powód przyjął do kalkulacji. Proces tworzenia taryfy jest bowiem procesem autonomicznym każdego przedsiębiorcy energetycznego i nie istnieją żadne mechanizmy prawne ingerencji osób trzecich i organów w ten proces. Ewentualnej ocenie podlega wyłącznie rezultat końcowy w postaci taryfy w procesie jej zatwierdzania, a powód, jak każdy przedsiębiorca energetyczny ma w jego toku możliwość przedstawiania i dowodzenia swoich racji. W ocenie Sądu, powódka zachowując minimalną staranność w procesie kalkulowania taryfy na 2010 r. powinna dokonać prognozy cen zakupu energii ( tym pochodzącej ze źródeł odnawialnych) w oparciu o własną wiedzę i doświadczenie). Z argumentów, które mogły czy powinny leżeć u podstaw odwołania od nieprawomocnej decyzji administracyjnej, nie można w prostej drodze czynić argumentów na rzecz zmiany na zasadzie art. 155 k.p.a. ostatecznej decyzji administracyjnej (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 3 grudnia 2010 r. VI ACa 862/10).

8 Wnioskowanie zatem o zmianę taryfy z uwagi na wzrost kosztów zakupu energii elektrycznej, poziom ceny energii pochodzącej z (...) oraz poziom kosztów własnych - możliwy do stwierdzenia czy przewidzenia przed zapadnięciem decyzji z dnia 17 i r., nie może skutkować zastosowaniem w sprawie art. 155 k.p.a. Powódka nie była pozbawiona w administracyjnym toku instancji, przed wydaniem ani też w związku z wydaniem tych decyzji, możliwości ubiegania się czy podjęcia próby urealnienia ceny energii elektrycznej i dostosowania jej do poziomu faktycznego. Bez znaczenia dla istoty sprawy jest fakt korzystania przy sporządzaniu taryfy z danych opublikowanych przez Prezesa URE. Dane te nie mają charakteru wiążącego i przyjęcie wyższych stawek od wskazanych przez pozwanego nie uzasadnia samo w sobie odmowy zatwierdzenia taryfy. Należy ponadto mieć na względzie, że wyższe od planowanych koszty zakupu energii w okresie pierwszych miesięcy stosowania taryfy, nie oznaczają jeszcze, że średnie koszty z tego tytułu w całym okresie taryfowym będą wyższe. Może się bowiem zdarzyć, że wskutek zadziałania mechanizmów rynkowych ceny te w późniejszym okresie spadną i średnia okaże się niższa lub równa wielkości przyjętej w taryfie. Podkreślenia również wymaga, że prawidłowe skalkulowanie cen jest elementem ryzyka gospodarczego jaki ponoszą wszystkie podmioty gospodarcze. W każdym przypadku, gdy skalkulowana cena nie pokrywa poniesionych kosztów, przedsiębiorca ponosi wynikające z tego faktu skutki finansowe i nie uzasadnia to żądania zmiany zawartych umów. Równocześnie, jeśli koszty faktycznie poniesione okażą niższe od przyjętych w kalkulacji cenowej, przedsiębiorca odnosi dodatkowa korzyść. Tego rodzaju ryzyko ponosi także powódka, pomimo, że działa na rynku regulowanym. Przepisy prawa energetyczne nie przewidują bowiem obowiązku korekty taryfy w przypadku, gdy np. średnie ceny zakupu energii okazały by się niższe od zakładanych przy sporządzaniu taryfy. Przyznanie możliwości zmiany taryfy, każdorazowo gdy okaże się, że faktyczne ceny zakupu energii są wyższe od zakładanych prowadziłoby przerzucenia ryzyka gospodarczego na odbiorców, nie stanowi słusznego interesu strony w rozumieniu art. 155 k.p.a. Prawidłowe zastosowanie przez pozwanego art.155 k.p.a. czynią bezprzedmiotowymi zarzuty naruszenia art.45 ust. 1 pkt 2 w zw. z art.9c ust. 3 pkt 8, art. 45 ust. 1 pkt 1 i art. 47 ust. 2 w zw. z art. 23 ust. 2 pkt 3 Prawa energetycznego. Odnosząc się natomiast do wysuwanych przez powoda w odwołaniu zarzutów naruszenia przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki przepisów postępowania administracyjnego Sąd uznał je za bezzasadne. Zgodnie, bowiem z ugruntowanym w orzecznictwie poglądem (vide: Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 1991 roku sygn. akt III CRN 120/91 OSNC 1992 Nr 5, poz. 87; Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 października 1998 roku sygn. akt I CKN 265/98 OSP 2000 Nr 5 poz. 68; Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 sierpnia 1999 roku sygn. akt 351/99 OSNC 2000 Nr 3 poz. 47; Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 stycznia 2001 roku sygn. akt I CKN 1036/98 LEX Nr 52708; Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 września 2005 roku, sygn. akt III SZP 2/05 OSNP 2006/19-20/312) Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów nie może ograniczyć sprawy wynikającej z odwołania od decyzji Prezesa Urzędu tylko do funkcji sprawdzającej prawidłowość postępowania administracyjnego, które poprzedza postępowania sądowe. Celem postępowania nie jest przeprowadzenie kontroli postępowania administracyjnego, ale merytoryczne rozstrzygnięcie sprawy, której przedmiotem jest spór między stronami powstający dopiero po wydaniu decyzji przez Prezesa Urzędu. Postępowanie sądowe przed Sądem Ochrony Konkurencji i Konsumentów jest postępowaniem kontradyktoryjnym, w którym uwzględnia się materiał dowodowy zebrany w postępowaniu administracyjnym, co nie pozbawia jednak stron możliwości zgłoszenia nowych twierdzeń faktycznych i nowych dowodów, według zasad obowiązujących w postępowaniu

9 odrębnym w sprawach gospodarczych. Sąd antymonopolowy jest sądem cywilnym i prowadzi sprawę cywilną, wszczętą w wyniku wniesienia odwołania od decyzji Prezesa Urzędu, w tym wypadku Urzędu Regulacji Energetyki, według reguł kontradyktoryjnego postępowania cywilnego, a nie sądem legalności decyzji administracyjnej, jak to czynią sądy administracyjne w postępowaniu sądowo-administracyjnym. Tylko takie odczytanie relacji pomiędzy postępowaniem administracyjnym i postępowaniem sądowym może uzasadniać dokonany przez racjonalnego ustawodawcę wybór między drogą postępowania cywilnego i drogą postępowania sądowo-administracyjnego dla wyjaśnienia istoty sprawy. Sąd uznał, że nawet gdyby przyjąć, że w postępowaniu administracyjnym doszło do uchybień proceduralnych to nie mogą one być przedmiotem postępowania sądowego mającego na celu merytoryczne rozstrzygnięcie sporu, bowiem Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zobowiązany jest do wszechstronnego zbadania wszystkich istotnych okoliczności sprawy, przy uwzględnieniu zasad rozkładu ciężaru dowodu i obowiązku stron w postępowaniu dowodowym.