Żywienie w gastroenterologii i chirurgii przewodu pokarmowego

Transkrypt

1 Żywienie w gastroenterologii i chirurgii przewodu 1. Metryczka Nazwa Wydziału: Program kształcenia (Kierunek studiów, poziom i profil kształcenia, forma studiów np.: Zdrowie publiczne I stopnia profil praktyczny, studia stacjonarne): Rok akademicki: 2019/2020 WYDZIAŁ LEKARSKI Lekarski jednolite magisterskie profil praktyczny Stacjonarne/niestacjonarne Nazwa modułu/ przedmiotu: Żywienie w gastroenterologii i chirurgii przewodu Kod przedmiotu: Jednostki prowadzące kształcenie: Kierownik jednostki/jednostek: Rok studiów (rok, na którym realizowany jest przedmiot): Semestr studiów (semestr, na którym realizowany jest przedmiot): Typ modułu/przedmiotu (podstawowy, kierunkowy, fakultatywny): Osoby prowadzące (imiona, nazwiska oraz stopnie naukowe wszystkich wykładowców prowadzących przedmiot): Erasmus TAK/NIE (czy przedmiot dostępny jest dla studentów w ramach programu Erasmus): Osoba odpowiedzialna za sylabus (osoba, do której należy zgłaszać uwagi dotyczące sylabusa): Liczba punktów ECTS: 2 2. Cele kształcenia Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej, Gastroenterologicznej i Onkologicznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Prof. dr hab. n. med. Maciej Słodkowski 1-6 Zimowy Fakultatywny mgr Aneta Jachnis NIE Aneta Jachnis 1. Zapoznanie studenta z tematyką dotyczącą podstaw fizjologii przewodu, patologii trawienia i wchłaniania, skutków niedoborów żywieniowych oraz leczenia żywieniowego i dietoterapii w chorobach przewodu. 2. Nabycie przez studenta umiejętności identyfikacji zaburzeń odżywienia i oceny stanu odżywienia chorych z zaburzeniami gastroenterologicznymi oraz zdobycie wiedzy na temat prowadzenia i monitorowania leczenia żywieniowego 3. Przedstawienie założeń dietoterapii w okresie okołooperacyjnym w chirurgii przewodu. Uwzględnienie najnowszych stanowisk towarzystw naukowych i aktualnych wytycznych. Strona 1 z 8

2 3. Wymagania wstępne 1. Posiadanie podstawowej wiedzy z zakresu fizjologii i anatomii człowieka, biochemii, onkologii oraz podstaw żywienia człowieka zdrowego i chorego 2. Wiedza dotycząca podstaw żywienia człowieka zdrowego i chorego 4. Przedmiotowe efekty kształcenia Lista efektów kształcenia Symbol Opis Odniesienie do efektu kierunkowego (kod przedmiotu)_ (numer efektu oraz jego kategoria W-wiedza, U-umiejętności, K-kompetencje) B.W15. B.W18. B.W19. B.W20. B.W26. opisuje podstawowe szlaki kataboliczne i anaboliczne, sposoby ich regulacji oraz wpływ czynników genetycznych i środowiskowych zna enzymy biorące udział w trawieniu, mechanizm wytwarzania kwasu solnego w żołądku, rolę żółci, przebieg wchłaniania produktów trawienia oraz zaburzenia z nimi związane zna konsekwencje niewłaściwego odżywiania, w tym długotrwałego głodowania, przyjmowania zbyt obfitych posiłków oraz stosowania niezbilansowanej diety zna konsekwencje niedoboru witamin lub minerałów oraz ich nadmiaru w organizmie; zna mechanizm działania hormonów oraz konsekwencje zaburzeń regulacji hormonalnej Student nabył wiedzę w zakresie postępowania dietetycznego w sytuacjach zaburzeń glikemii ( stany hipo-, hiper- glikemii), katabolizmu organizmu, zmian metabolicznych związanych z niedożywieniem, insulinooporności, choroby Wilsona oraz Hemochromatozy Student zna zasady postępowania żywieniowego w zaburzeniach trawienia i wchłaniania, syntezy enzymów pokarmowych, zaburzeniach wytwarzania kwasu solnego, kamicy pęcherzyka żółciowego, po cholecystektomii. Znana jest również wiedza i postępowanie w stanach niedoborów pokarmowych oraz ich wstępna diagnostyka Student wie, w jaki sposób dokonać prawidłowej oceny stanu odżywienia przesiewowej oraz pogłębionej, potrafi skonstruować algorytm postępowania żywieniowego w zaburzeniach prawidłowego stanu odżywienia Student potrafi wymienić podstawowe zalecenia w przypadkach niedoborów pokarmowych oraz wymienić możliwe przyczyny ich występowania, a także skutki Student potrafi sformułować podstawowe zalecenia w zakresie żywienia w najczęściej występujących zaburzeniach gospodarki hormonalnej związanych z pacjentami oddziałów gastroenterologicznych ( m.in. insulinooporność, zaburzenia Strona 2 z 8

3 B.U10. obsługuje proste przyrządy pomiarowe oraz ocenia dokładność wykonywanych pomiarów C.W33. wymienia postacie kliniczne najczęstszych chorób poszczególnych układów i narządów, chorób metabolicznych oraz zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowozasadowej E.W1. zna uwarunkowania środowiskowe i epidemiologiczne najczęstszych chorób; E.W7. zna i rozumie przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i postępowania terapeutycznego w odniesieniu do najczęstszych chorób wewnętrznych występujących u osób dorosłych oraz ich powikłań E.W23. zna uwarunkowania środowiskowe i epidemiologiczne najczęstszych nowotworów człowieka glikemii związane z nieprawidłową pracą trzustki) Student potrafi dokonać pomiarów antropometrycznych za pomocą wagi lekarskiej, wzrostomierza, taśmy do obwodów kończyn Student potrafi wymienić podstawowe postaci kliniczne i współistniejące zaburzenia odżywiania w grupie chorych z chorobami gastroenterologicznymi, znany mu jest wpływ stresu metabolicznego związanego z zabiegiem chirurgicznym na zaburzenia homeostazy. Potrafi ocenić ryzyko występowanie zespołu ponownego odżywienia oraz zna podstawowe założenia monitorowania i leczenia chorego z zespołem refeeding Zna przyczyny związane ze stylem życia mające wpływ na występowanie chorób przewodu Znane mu jest podstawowe postępowanie żywieniowe w chorobach przewodu, w tym chorób: jamy ustnej, przełyku, żołądka i dwunastnicy, jelit, trzustki, wątroby, dróg żółciowych i pęcherzyka żółciowego) oraz żywienie chorych poddanych zabiegom chirurgicznym przewodu Zna przyczyny związane z nieprawidłowym stylem życia, mające wpływ na występowanie nowotworów przewodu 5. Formy prowadzonych zajęć Forma Liczba godzin Liczba grup Minimalna liczba osób w grupie Wykład Seminarium 30 godz Ćwiczenia 6. Tematy zajęć i treści kształcenia Seminarium 1: Podstawy żywienia człowieka zdrowego i chorego. Ocena stanu odżywienia. Niedożywienie Ocena zapotrzebowania energetycznego i odżywczego Zapotrzebowanie na wodę Ocena stanu odżywienia pacjentów. Zastosowanie badań antropometrycznych Niedożywienie Leczenie żywieniowe Strona 3 z 8

4 Żywienie drogą przewodu Żywienie dojelitowe Żywienie pozajelitowe S2: Fizjologia i choroby górnej części przewodu. choroby jamy ustnej dysfagie rak przełyku refluks żołądkowo- przełykowy zapalenie żołądka i dwunastnicy choroba wrzodowa żołądka gastrektomia, dumping syndrome rak żołądka S3: Fizjologia i choroby dolnej części przewodu : Zespół jelita krótkiego Jelito popromienne Niedrożności przewodu Stomia Zespół jelita nadwrażliwego Choroba Leśniowskiego Crohna Wrzodziejące zapalenie jelita grubego Zaparcia Biegunki S4: Fizjologia i choroby wątroby, dróg żółciowych oraz trzustki Stłuszczenie wątroby Marskość wątroby Rak wątroby Niewydolność wątroby rola żywienia na różnych etapach Hemochromatoza Choroba Wilsona Kamica pęcherzyka żółciowego Ostre zapalenie trzustki Przewlekłe zapalenie trzustki Rak trzustki, rak brodawki Vatera Żywienie po operacjach trzustki Seminaria 5-10: e-learning do 20 stycznia 2020 roku ( łącznie 15h dydaktycznych) Zadania praktyczne ( materiały podsumowujące, pomocnicze oraz zadania w postaci krzyżówek, quizów etc.) 1. Ocena stanu odżywienia 2. Leczenie żywieniowe 3. Żywienie w chorobach jamy ustnej, przełyku, 4. Żywienie w chorobach żołądka, dwunastnicy 5. Żywienie w chorobach jelita cienkiego 6. Żywienie w chorobach jelita grubego 7. Żywienie w przypadku biegunki, zaparcia 8. Żywienie w chorobach wątroby 9. Żywienie w chorobach trzustki 10. Żywienie w chirurgii przewodu protokoły okołooperacyjne Strona 4 z 8

5 7. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia Przedmiotowy efekt kształcenia Formy prowadzonych zajęć seminarium Treści kształcenia postępowanie żywieniowe: - w zaburzeniach metabolicznych - niedoborach pokarmowych - zaburzeniach wchłaniania i trawienia - niedożywieniu - zaburzeniach gospodarki hormonalnej ( insulina + glukagon) - okresie okołooperacyjn ym w chirurgii przewodu - w wybranych jednostkach chorobowych z dziedziny gastroenterologi i - dietoprofilaktyc e chorób układu, w tym także nowotworów przewodu Sposoby weryfikacji efektu kształcenia Rozmowy, pytania podczas seminarium, zadania uzupełniające znajdujące się w e-learningu Kryterium zaliczenia Obecność na zajęciach 100% Kierunkowy efekt kształcenia - zgodny z Uchwałą Senatu B.W15, B.W18, B.19, B.W20, B.W26, B.U10,C.W33, E.W1, E.W7, E.W23 Seminarium e- learning Ocena stanu odżywienia, badania antropometrycz ne Materiały uzupełniające oraz zadania do tematów zajęć w postaci krzyżówek, zadań otwartych oraz quizów Prawidłowo wykonane zadania B.U10 8. Kryteria oceniania Forma zaliczenia przedmiotu: ZALICZENIE ocena Kryteria 2,0 (ndst) Strona 5 z 8

6 9. Literatura 3,0 (dost.) 3,5 (ddb) 4,0 (db) 4,5 (pdb) 5,0 (bdb) Literatura obowiązkowa: 1. Treści zawarte w kursie e-learningowym Literatura uzupełniająca: 2. Dietetyka i żywienie kliniczne. Wydanie polskie. Pod red. J. Chojnacki, Elsevier Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka. Pod red. Ciborowska H., Rudnicka A., PZWL 4. Podstawy żywienia klinicznego : wydanie IV. Red. L. Sobotka, Scientifica, Dietetyka kliniczna. Wydanie polskie. Pod red. J. Chojnacki, G. Klupińska, Elsevier, Niedożywienie związane z chorobą. Pod red. B. Szczygieł, PZWL, Żywienie chorych ze stomią. Pod red. Jarosz M. Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa, PZWL 8. Choroby żołądka i dwunastnicy.pod red. Jarosz M. Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa, PZWL 9. Medycyna praktyczna- wybrane artykuły dotyczące żywienia w chirurgii 10. Guidelines for perioperative care for pancreaticoduodenectomy: Enhanced Recovery After Surgery (ERAS) Society recommendations, Lassenk K, Clinical Nutrition 31 (12) Wybrane wytyczne ESPEN Kalkulacja punktów ECTS Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTS Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim: Wykład Seminarium 15 2 Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTS Przygotowanie studenta do seminarium Przygotowanie studenta do prowadzenia zajęć Przygotowanie do zaliczeń 11. Informacje dodatkowe Samodzielna praca studenta (przykładowe formy pracy): e-learning 15 Razem 30 2 Pierwsze zajęcia dla grup 1-4 odbywają się 23 i 24 października 2019 roku Pierwsze zajęcia dla grup 5-8 odbywają się 20 i 21 listopada 2019 roku Strona 6 z 8

7 Seminaria stacjonarne odbywają się w Klinice Chirurgii Ogólnej, Gastroenterologicznej i Onkologicznej, trzecie piętro blok B, szpital Banacha 1a. Fakultety prowadzone będą w 8 grupach grupach i trwają 2,5h zegarowych. Przewidziane są 4 spotkania z wykładowcą (stacjonarne) pozostałe zajęcia będą odbywały się w systemie e- learningowym Terminy zajęć: Grupa 1: I zajęcia: godzina 12:30 15:00 II zajęcia: godzina 12:30-15:00 III zajęcia: godzina 12:30 15:00 IV zajęcia: godzina 12:30-15:00 Grupa 2: I zajęcia: godzina 15:00 17:30 II zajęcia: godzina 15:00 17:30 III zajęcia: godzina 15:00 17:30 IV zajęcia: godzina 15:00 17:30 Grupa 3: I zajęcia: godzina 12:30 15:00 II zajęcia: godzina 12:30-15:00 III zajęcia: godzina 12:30 15:00 IV zajęcia: godzina 12:30-15:00 Grupa 4: I zajęcia: godzina 15:00 17:30 II zajęcia: godzina 15:00-17:30 III zajęcia: godzina 15:00 17:30 IV zajęcia: godzina 15:00-17:30 Grupa 5: I zajęcia: godzina 12:30 15:00 II zajęcia: godzina 12:30-15:00 III zajęcia: godzina 12:30 15:00 IV zajęcia: godzina 12:30-15:00 Grupa 6: I zajęcia: godzina 15:00 17:30 II zajęcia: godzina 15:00-17:30 III zajęcia: godzina 15:00 17:30 IV zajęcia: godzina 15:00-17:30 Grupa 7: I zajęcia: godzina 12:30 15:00 II zajęcia: godzina 12:30-15:00 III zajęcia: godzina 12:30 15:00 IV zajęcia: godzina 12:30-15:00 Grupa 8: I zajęcia: godzina 15:00 17:30 II zajęcia: godzina 15:00-17:30 III zajęcia: godzina 15:00 17:30 IV zajęcia: godzina 15:00-17:30 Po wcześniejszej konsultacji istnieje możliwość odrabiania zajęć z inną grupą. Jedna grupa to 30 osób. Zapisy do systemu e-learningowego rozpoczynają się po zamknięciu rekrutacji w systemie fakultetów. Termin otwarcia zapisów zostanie przesłany w osobnym mailu Zaliczenie: Strona 7 z 8

8 Student otrzyma zaliczenie w przypadku, gdy zostaną spełnione następujące kryteria: -100% frekwencji na zajęciach stacjonarnych - zapozna się z treściami znajdującymi się w systemie online i rozwiąże prawidłowo wszystkie zadania zawarte w kursie e-learningowym min. 80% - każdy student ma nielimitowaną ilość podejść do każdego testu. Zapisy do poszczególnych grup u osoby prowadzącej zajęcia Aneta Jachnis kontakt: aneta.jachnis@wum.edu.pl Strona 8 z 8