Kampania Nie trać wzroku! 40+
|
|
- Kamila Markowska
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 RAPORT Z KAMPANII NIE TRAĆ WZROKU ZREALIZOWANEJ W RAMACH PROJEKTU WIDZĘ NA 100%, ŻYJĘ NA 100%. BEZPŁATNE BADANIA PROFILAKTYCZNE WZROKU W RAMACH SZWAJCARSKO-POLSKIEGO PROGRAMU WSPÓŁPRACY. Kampania Nie trać wzroku! 40+ Tytuł projektu: Widzę na 100%, żyję na 100%. Bezpłatne badania profilaktyczne wzroku Nr umowy: 118/SPPW/DPP/2014 Projekt realizowany w ramach Szwajcarsko Polskiego Programu Współpracy
2 Spis treści: 1. Wstęp 2. Cele badania 3. Opis badań 4. Wyniki 5. Komentarz 6. Podziękowania 7. Dokumentacja fotograficzna
3 Kampania Nie trać wzroku! 40+ to jedna z dwóch kampanii zrealizowanych w ramach projektu Widzę na 100%, żyję na 100%. Bezpłatne badania profilaktyczne wzroku współfinansowanego przez Szwajcarsko-Polski Program Współpracy. Głównym celem projektu było przeprowadzenie diagnozy wzroku oraz edukacja pacjentów w wieku powyżej 40 lat i pacjentów w wieku powyżej 50 roku życia w zakresie możliwości, jakie daje współczesna okulistyka. W ramach kampanii Nie trać wzroku! 40+ prowadzone były badania profilaktyczne widzenia i edukacja pacjentów pomiędzy 40 a 50 rokiem życia, w szczególności dotyczące problemu utraty widzenia na bliskie odległości, które pojawia się w tym wieku. Realizatorem kampanii jest Klinika OKULUS, od 12 lat prowadząca w Bielsku-Białej działalność w zakresie mikrochirurgii oka oraz szerokiej diagnostyki i leczenia chorób oczu. Od 2013 roku uruchomiona została Poradnia Kliniki OKULUS w Jaworznie. Przeprowadzone badania były finansowane przez Szwajcarsko-Polski Program Współpracy i Klinikę OKULUS. Wartość dofinansowania wyniosła ,54 zł, a koszt całkowity projektu to zł. Pozostałe środki stanowił wkład własny Kliniki OKULUS. Badania przeprowadzane w ramach kampanii odbywały się w ośrodkach Kliniki OKULUS w Bielsku-Białej i Jaworznie, a także na zewnątrz m.in. w szkołach i zakładach pracy oraz innych ośrodkach medycznych. Wstęp: Problemy z widzeniem z bliska zaczynają się najczęściej około 40 roku życia i narastają do 65. Zjawisko to określane jest starczowzrocznością lub prezbiopią i związane jest ze zmianami w soczewce oraz osłabianiem pracy niektórych mięśni oka. Wpływa na jakość i komfort życia. Zaczynają się problemy z przeczytaniem sms-a, książki, menu, a także z pracą na ekranie komputera lub tabletach. Z każdym rokiem rośnie liczba ludzi, których dotyka ten problem. Spowodowane jest to tym, że ludzie żyją dłużej i społeczeństwo się starzeje. Bez względu na stan zdrowia, tego typu dolegliwości czekają każdego. Problem ten pojawia się nawet u najzdrowszego i najaktywniejszego 40-latka. Dolegliwość ta jest także ogromnym problemem społecznym. Procesu tego nie da się uniknąć, ale można złagodzić jego objawy, o czym informowani byli pacjenci w trakcie kampanii. Również w tym wieku zaczynają się zmiany w oczach powodujące pogorszenie komfortu prowadzenia pojazdów w gorszych warunkach oświetlenia i o tym również informowano badane osoby. Cele badania: Kampania miała na celu uświadomienie pacjentów o stanie ich wzroku i uwrażliwienie społeczeństwa na odpowiedzialność w zakresie wpływu stanu widzenia na wykonywanie codziennych czynności oraz bezpieczeństwo na drodze.
4 Opis badań: Badania wykonywano na terenie Poradni Kliniki OKULUS w Bielsku-Białej i w Jaworznie we wcześniej ustalonych terminach. Pacjenci umawiali się na badania osobiście lub telefonicznie. Przed wykonaniem badania pacjent był rejestrowany, wpisywany na listę badań, wypełniał ankietę ex-ante. Po jej wypełnieniu otrzymywał materiały informacyjne dotyczące prezbiopii i możliwości jej korekcji, a także wpływu obniżenia kontrastu i zjawiska olśnienia na prowadzenie pojazdów. Następnie wykonywane było badanie przez wykwalifikowany personel Kliniki OKULUS. Czas badania jednego pacjenta to ok. 20 minut. Pacjent był informowany o wynikach badania, rozmawiał z personelem nt. możliwości rozwiązania ewentualnych stwierdzonych problemów, wypełniał ankietę ex-post i otrzymywał wyniki badań z zaleceniami dalszego postępowania. Badania wykonywane były z wykorzystaniem wysokiej klasy sprzętu medycznego Kliniki OKULUS oraz na unikalnym Binoptometrze 4P, który zakupiony został dzięki wsparciu Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy. Realizowane na tym wysokiej klasy sprzęcie procedury są bardzo nowoczesne i nie zostały uwzględnione w działaniach objętych refundacją NFZ czy też przewidziane w jakimkolwiek innym programie zdrowotnym. Badano następujące elementy narządu wzroku: - badanie widzenia do dali (binoptometr): pozwala ocenić widzenie przedmiotów odległych, - badanie widzenia do bliży (binoptometr): ocenia prawidłowe widzenie na bliskie odległości związane z czytaniem, pisaniem czy pracą na komputerze, - badanie kontrastu (binoptometr): polega na ocenie czułości kontrastowej, czyli różnicy w jasności. Im większy kontrast tym niższa zdolność widzenia tj. rozróżniania obrazów inaczej oświetlonych. Dla ilościowego określenia kontrastu służy luminancja (jednostka: kandela/metr² cd/m²) i dla oczu zdrowych wynosi 0,032cd/m². W przypadku niższej zdolności widzenia występującej w niektórych chorobach oczu np. zaćmie jaśniejszy musi być obszar świecący, - badanie zakresu akomodacji (binoptometr): akomodacja to zdolność wyraźnego widzenia z różnych odległości. Im mniejszy jest zakres akomodacji, tym trudniej oko dostosowuje się do różnic odległości. Zakres akomodacji zmniejsza się z wiekiem, co powoduje, że potrzebna jest korekcja poprawiająca widzenie tego co jest blisko, - badanie widzenia zmierzchowego i olśnienia (binoptometr): widzenie zmierzchowe określa widzenie przy niedostatecznej ilości światła. Pogarsza się ono z wiekiem, a także przy występowaniu niektórych chorób oczu. Olśnieniem nazywa się pewien przebieg procesu widzenia, przy którym
5 występuje brak komfortu lub/i zmniejszenie zdolności rozpoznawania przedmiotów. Ma to znaczny wpływ na komfort prowadzenia pojazdów nocą, - badanie konwergencji (manualnie): konwergencja to symetryczny, zbieżny ruch oczu przy patrzeniu na bliskie przedmioty. Prowadzi ona do obuocznej fiksacji na oglądanym przedmiocie. Zaburzona konwergencja prowadzi do trudności w czytaniu czy pisaniu. Ankiety ex-ante i ex-post były anonimowe. Poza informacjami o wieku i płci, zawierały następujące pytania: 1. Czy wie Pan(i), co oznacza termin presbiopia? 2. Czy zna Pan(i) nowoczesne rozwiązania medyczne, które pozwalają uzyskać pełną jakość widzenia do czytania bez konieczności noszenia okularów? 3. Czy zna Pan(i) nowoczesne rozwiązania medyczne, które pozwalają uzyskać pełną jakość widzenia do dali bez konieczności noszenia okularów? 4. Czy wie Pan(i), jak objawia się obniżenie poczucia kontrastu? 5. Czy zna Pan(i) rozwiązania optyczne dla kierowców, które podnoszą bezpieczeństwo jazdy i szybkość reakcji kierowcy w dzień? 6. Czy zna Pan(i) rozwiązania optyczne dla kierowców, które podnoszą bezpieczeństwo jazdy i szybkość reakcji kierowcy w nocy? W ankiecie ex-ante były również medyczne pytania dodatkowe: 1. Czy używa Pan(i) okulary do czytania? 2. Czy używa Pan(i) okulary do dali? 3. Czy choruje Pan/Pani na jakieś schorzenia oczu? 4. Czy ma Pan(i) problemy z czytaniem lub czy zauważył Pan(i), że odsuwa tekst przy czytaniu na dalsze odległości? 5. Czy jest Pan(i) czynnym kierowcą (co oznacza, że prowadzi samochód min 3 razy w tygodniu)? 6. Kiedy ostatnio miał Pan(i) badany wzrok? 7. Czy wykonałaby Pan(i) badanie wzroku w najbliższym czasie, gdyby Klinika OKULUS nie prowadziła akcji bezpłatnych badań? Wyniki badań poddano analizie statystycznej. Dane w skali interwałowej zostały przedstawione jako średnia ± odchylenie standardowe wraz z medianą i kwartylem dolnym i górnym. Dane jakościowe przedstawiono w postaci wartości procentowych. Dla porównania danych zastosowano test U Manna- Whitneya oraz test χ 2. Wpływ nieprawidłowej ostrości wzroku na prowadzenie pojazdów oceniono z wykorzystaniem regresji logistycznej metodą krokową wsteczną, skorygowaną względem wieku i płci badanych. Wyniki zaprezentowano jako ilorazy szans (OR) z odpowiadającym przedziałem ufności i poziomem istotności. Za parametry istotne statystycznie uznawano zmienne, dla których poziom istotności p był mniejszy niż 0,05. Obliczenia wykonano z użyciem programów: Statistica 10.0 wersja PL, Excel pakietu MS Office.
6 Wyniki: Informacje ogólne dla projektu W badaniu uczestniczyło łącznie 1211 osób, w tym 427 (35,3%) w wieku od 40 do 50 lat oraz 784 (64,7%) w wieku powyżej 50 roku życia. Odsetek kobiet wynosił odpowiednio w grupie 40+ (63,4%), a w grupie 50+ (62,0%). Rycina 1 przedstawia odsetek kierowców w poszczególnych grupach wiekowych, w zależności od płci. Zarówno w grupie 40+ jak i w grupie 50+ kierowcami istotnie statystycznie częściej byli mężczyźni (p < 0,001) niż kobiety. Zaobserwowano również istotny statystycznie (p < 0,001) spadek liczby kierowców wraz z wiekiem, zarówno wśród mężczyzn (o 9,9%), jak i kobiet (o 41,0%). W grupie 50+ kobiety pond dwukrotnie rzadziej niż mężczyźni kierowały pojazdami samochodowymi. ODSETEK KIEROWCÓW W POSZCZEGÓLNYCH GRUPACH 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 95,5% 85,6% 80,1% 39,1% Mężczyźni Kobiety Rycina 1 Odsetek kierowców w grupie 40+ oraz 50+, w zależności od płci badanych.
7 Stwierdzono istotnie statystycznie (p < 0,01) częstsze występowanie nieprawidłowego widzenia zmierzchowego bez olśnienia, z olśnieniem oraz nieprawidłowego widzenia kontrastu w grupie 50+ względem grupy 40+. Ponadto, wykazano istotną statystycznie różnicę w rozkładzie nieprawidłowej ostrości wzroku (rozumianej jako prawidłowa ostrość wzroku, nieprawidłowa ostrość wzroku dotycząca jednego oka i obu oczu) pomiędzy grupą 40+ a 50+. W grupie 50+ zdecydowanie częściej występowała obustronna nieprawidłowa wada wzroku, a w grupie 40+ większy odsetek osób miał prawidłową ostrość wzroku obu oczu. GRUPA 40+ GRUPA 50+ Nieprawidłowe widzenie zmierzchowe bez olśnienia 12,9% (10,0 16,4%) 34,9% (31,7 38,3%) Nieprawidłowe widzenie zmierzchowe z olśnieniem 10,5% 34,1% (8,0 13,8%) (30,8 37,4%) Nieprawidłowe widzenie kontrastu 44,5% 60,7% (39,9 49,2%) (57,2 64,1%) Astygmatyzm 43,4% (39,9 46,9%) Ostrość wzroku Prawidłowa ostrość wzroku obu oczu 39,1% 18,0% (34,6 43,8%) (15,4 20,8%) Nieprawidłowa ostrość wzroku jednego oka 24,1% 19,1% (20,3 28,4%) (16,5 22,0%) Nieprawidłowa ostrość wzroku obu oczu 36,8% (32,3 41,6%) 62,9% (59,4 66,2%) Tabela 1. Częstości występowania zaburzeń widzenia w badanych grupach 40+ oraz 50+.
8 Wyniki badania kampanii Nie trać wzroku 40+: W badaniu uczestniczyło łącznie 427 osób, w tym 271 (63,5%) kobiet. Odsetek kierowców w grupie kobiet był istotnie statystycznie niższy (p < 0,001) niż w grupie mężczyzn, odpowiednio 217 (80,1%) i 149 (95,5%). Wyniki przedstawiono na rycinie 2. Odsetek kierowców wśród kobiet i mężczyzn Kobiety 19,9% 80,1% Mężczyźni 4,5% 95,5% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Nie Tak Rycina 2 Odsetek kierowców w grupie 40+, w zależności od płci badanych. Ostrość widzenia wśród kierowców i osób nie prowadzących pojazdów, w grupie kobiet i mężczyzn, przedstawiono na rycinie 3. W zakresie ostrości wzroku nie stwierdzono istotnych statystycznie różnic między kierowcami a osobami nie prowadzącymi pojazdów zarówno wśród kobiet, jak i wśród mężczyzn. Charakterystyki opisowe zaprezentowano w tabeli 2. Nie stwierdzono również różnić pomiędzy kobietami i mężczyznami w zakresie ostrości wzroku, tak w grupie kierowców, jak i wśród osób nie prowadzących pojazdów.
9 Mediana 25%-75% Zakres nieodstających Odstające Ekstremalne 1,2 Ostrość widzenia - oko prawe 1,0 0,8 0,6 0,4 0,2 0,0 Kierowca + Kierowca - Kierowca + Kierowca - Płeć: mężczyzna Płeć: kobieta Mediana 25%-75% Zakres nieodstających Odstające Ekstremalne 1,2 1,0 Ostrość wzroku - oko lewe 0,8 0,6 0,4 0,2 0,0 Kierowca + Kierowca - Kierowca + Kierowca - Płeć: mężczyzna Płeć: kobieta Rycina 3 Ostrość widzenia w grupie 40+, w zależności od płci badanych.
10 Tabela 2 Charakterystyki opisowe ostrości wzroku w grupie 40+ Średnia Mediana Min Max Q 1 Q 3 SD Mężczyźni Oko Oko Lewe Kierowca + 0,88 1,00 0,20 1 0,80 1 0,17 Prawe 0,87 1,00 0,10 1 0,80 1 0,21 Lewe 0,89 1,00 0,70 1 0,70 1 0,15 Kierowca Prawe 0,85 0,80 0,63 1 0,70 1 0,15 Kobiety Lewe Kierowca + 0,85 1,00 0,10 1 0,80 1 0,20 Prawe 0,82 0,80 0,10 1 0,70 1 0,21 Lewe 0,78 0,80 0,20 1 0,70 1 0,22 Kierowca Prawe 0,80 0,80 0,20 1 0,70 1 0,18 Q 1 dolny kwartyl, Q 3 górny kwartyl, SD odchylenie standardowe Częstość występowania nieprawidłowej ostrości wzroku oka prawego oraz lewego wśród kierowców i osób nie prowadzących pojazdów, w grupie kobiet i mężczyzn, przedstawiono na rycinie 4. Stwierdzono istotnie statystycznie częstsze (p < 0,01) występowanie nieprawidłowej ostrości wzroku oka lewego u kobiet niebędących kierowcami względem kobiet prowadzących pojazdy, w pozostałych porównaniach nie stwierdzono istotnych statystycznie różnic. Ponadto wykazano istotnie statystycznie częstsze (p < 0,01) występowanie nieprawidłowej ostrości wzroku oka prawego u kobiet niż u mężczyzn będących kierowcami. Częstość prawidłowej oraz nieprawidłowej ostrości wzroku w jednym bądź w obu oczach, wśród kobiet i mężczyzn będących kierowcami przedstawiono na rycinie 5. Stwierdzono istotne statystycznie różnice (p < 0,01) w częstości prawidłowej oraz nieprawidłowej ostrości wzroku pomiędzy kierowcami płci żeńskiej i męskiej. Nieprawidłową ostrość wzroku obu oczów istotnie statystycznie (p < 0,01) częściej diagnozowano wśród kobiet niż wśród mężczyzn prowadzących pojazdy.
11 CZĘSTOŚĆ WYSTĘPOWANIA NIEPRAWIDŁOWEJ OSTROŚCI WZROKU 70% 66,7% 66,7% 60% 57,1% 54,8% 50% 40% 42,9% 39,6% 38,9% 47,0% 30% 20% 10% 0% Mężczyźni Kobiety OL / Kierowca + OL / Kierowca - OP / Kierowca + OP / Kierowca - Rycina 4 Odsetek osób z nieprawidłową ostrością wzroku oka lewego i prawego, w grupie 40+, w zależności od płci badanych. CZĘSTOŚĆ WYSTĘPOWANIA NIEPRAWIDŁOWEJ OSTROŚCI WZROKU 50% 45% 40% 45,6% 38,3% 40,1% 35% 30% 25% 20% 30,2% 24,2% 21,7% 15% 10% 5% 0% Mężczyźni Kobiety Brak wady OL / OP OL + OP Rycina 5 Odsetek kierowców z prawidłową ostrością wzroku oraz z nieprawidłową ostrością wzroku jednego lub obu oczu, w grupie 40+, w zależności od płci badanych.
12 Częstość występowania nieprawidłowości w zakresie widzenia zmierzchowego bez i z olśnieniem wśród kierowców i osób nie prowadzących pojazdów, w grupie kobiet i mężczyzn przedstawiono odpowiednio na rycinie 6 i 7. Nie stwierdzono istotnych statystycznie różnic między kierowcami a osobami nie prowadzącymi pojazdów zarówno wśród kobiet, jak i wśród mężczyzn tak w przypadku widzenia zmierzchowego bez olśnienia jak i z olśnieniem. NIEPRAWIDŁOWE WIDZENIE ZMIERZCHOWE BEZ OLŚNIENIA 25% 20% 20,4% 15% 14,3% 13,8% 10% 8,7% 5% 0% Mężczyźni Kierowca + Kierowca - Kobiety Rycina 6 Odsetek osób z nieprawidłowym widzeniem zmierzchowym bez olśnienia, w grupie 40+, w zależności od płci badanych.
13 NIEPRAWIDŁOWE WIDZENIE ZMIERZCHOWE Z OLŚNIENIEM 25% 20% 20,4% 15% 14,3% 10% 11,1% 5% 6,0% 0% Mężczyźni Kierowca + Kierowca - Kobiety Rycina 7 Odsetek osób z nieprawidłowym widzeniem zmierzchowym z olśnieniem, w grupie 40+, w zależności od płci badanych.
14 Częstość występowania nieprawidłowego widzenia kontrastu wśród kierowców i osób nie prowadzących pojazdów, w grupie kobiet i mężczyzn przedstawiono na rycinie 8. Stwierdzono istotnie statystycznie (p < 0,05) rzadsze występowanie tej nieprawidłowości w grupie kierowców wśród mężczyzn, ale nie wśród kobiet. Nie stwierdzono istotnych statystycznie różnic w częstości występowania powyższych elementów widzenia pomiędzy kobietami a mężczyznami, zarówno wśród kierowców, jak i osób nie prowadzących pojazdów. NIEPRAWIDŁOWY KONTRAST WIDZENIA 70% 60% 57,1% 61,1% 50% 40% 38,3% 44,2% 30% 20% 10% 0% Mężczyźni Kierowca + Kierowca - Kobiety Rycina 8 Odsetek osób z nieprawidłowym kontrastem widzenia, w grupie 40+, w zależności od płci badanych.
15 Częstość występowania zaburzeń konwergencji wśród kierowców, w grupie kobiet i mężczyzn przedstawiono na rycinie 9. Nie stwierdzono istotnych statystycznie różnic pomiędzy kobietami i mężczyznami. ROZKŁAD KONWERGENCJI 50% 45% 40% 47,0% 42,3% 45,2% 40,1% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 9,4% 11,5% 5% 0% 1,3% Mężczyźni 3,2% Kobiety Rycina 9 Rozkład procentowy konwergencji w skali od 0 (brak) do 3 (prawidłowa), wśród kierowców,w grupie 40+, w zależności od płci badanych.
16 Częstość występowania zaburzeń akomodacji w grupie do 44 i powyżej 44 roku życia, wśród kobiet i mężczyzn przedstawiono na rycinie 10. Nie stwierdzono istotnych statystycznie różnic w częstości występowania tych zaburzeń pomiędzy kierowcami i osobami nie prowadzącymi pojazdów, zarówno wśród kobiet jak i mężczyzn. OSŁABIENIE AKOMODACJI 60% 50% 40% 52,7% 50,0% 41,9% 44,7% 30% 20% 10% 0% Mężczyźni Kierowca + Kierowca - Kobiety OSŁABIENIE AKOMODACJI 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 100,0% 81,3% 59,5% 60,7% Mężczyźni Kobiety Kierowca + Kierowca - Rycina 10 Częstość występowania osłabienia akomodacji, w grupie do 44 lat (u góry) i powyżej 44 lat (na dole), w zależności od płci badanych.
17 Rycina 11 przedstawia wykresy odpowiedzi w ankietach ex-ante i ex-post w zakresie dotyczącym świadomości badanych osób. We wszystkich odpowiedziach widać znaczący wzrost wiedzy osób badanych. Rycina 11 Wyniki ankiet ex-ante i ex-post w zakresie pytań dotyczących świadomości problemów z widzeniem. W ankiecie ex-ante ponad 94% badanych nie wiedziało co to jest presbyopia (Pytanie 1.) Po przeprowadzonych badaniach i działaniach edukacyjnych 100% badanych osób potwierdziło w ankiecie ex-post, że wie co oznacza ten termin. W ankiecie ex-ante ponad 81% badanych nie znało możliwości poprawy widzenia na bliskie odległości (Pytanie 2). Po przeprowadzonych badaniach i działaniach edukacyjnych prawie 100% badanych osób potwierdziło w ankiecie ex-post, że wie jakie są nowoczesne metody poprawienia widzenia na bliskie odległości. W ankiecie ex-ante ponad 81% badanych nie znało możliwości poprawy widzenia na dalekie odległości (Pytanie 3). Po przeprowadzonych badaniach i działaniach edukacyjnych prawie 100% badanych osób potwierdziło w ankiecie ex-post, że wie jakie są nowoczesne metody poprawienia widzenia na dalekie odległości.
18 W ankiecie ex-ante ponad 83% badanych nie wiedziało jakie są objawy obniżenia poczucia kontrastu (Pytanie 4). Po przeprowadzonych badaniach i działaniach edukacyjnych 100% badanych osób potwierdziło w ankiecie ex-post, że wie jak objawia się obniżenie poczucia kontrastu. W ankiecie ex-ante 86,76% badanych nie wiedziało jakie są możliwości poprawy widzenia kierowców w dzień (Pytanie 5). Po przeprowadzonych badaniach i działaniach edukacyjnych prawie 100% badanych osób potwierdziło w ankiecie ex-post, że posiada takie informacje. W ankiecie ex-ante 89,36% badanych nie wiedziało jakie są możliwości poprawy widzenia kierowców w nocy (Pytanie 6). Po przeprowadzonych badaniach i działaniach edukacyjnych prawie 100% badanych osób potwierdziło w ankiecie ex-post, że posiada takie informacje. Z przeprowadzonej ankiety wynika, że w grupie ,08% badanych osób używa okulary do bliży, a 30,73% do dali. Obrazuje to rycina 12. Rycina 12 Odsetek pacjentów stosujących okulary do bliży i do dali w grupie 40+.
19 Rycina 13 Odsetek osób badanych, które nie zrobiłyby badań, gdyby nie przeprowadzono kampanii Na pytanie czy przeprowadziłaby Pan/Pani badania wzroku w kampanii 54,61% ankietowanych odpowiedziało nie. gdyby nie możliwość wzięcia udziału
20 Komentarz: Z wiekiem zachodzi wiele zmian w oku powodujących zaburzenia widzenia. Są to: zmiany w zakresie ostrości widzenia, w tym także poczucia kontrastu, widzenia w warunkach gorszego kontrastu, słabego oświetlenia i olśnienia, w refrakcji oka, zmiany widzenia obuocznego, choroby oczu. Zmiany te znacząco wpływają na jakość i komfort widzenia. Wśród osób przebadanych w ramach Kampanii 40+ tylko 39% miało prawidłową ostrość wzroku obu oczu. U 24% nieprawidłowa była ostrość wzroku jednego oka, a u prawie 37% obu oczu. Z odpowiedzi uzyskanych w ankietach tylko 31% badanych osób stosowało okulary korekcyjne poprawiające widzenie na dalekie odległości. Czyli około 30% miało nieskorygowane nieprawidłowe widzenie na dalekie odległości. Każda osoba, u której stwierdzono nieprawidłowe widzenie poinformowana została o konieczności wykonania dalszych badań celem dobrania okularów lub przeprowadzenia diagnostyki okulistycznej. Po 40 roku życia zaczynają się problemy także z jakością widzenia - widzeniem w gorszych warunkach oświetlenia i problemy z olśnieniem, co przekłada się również na trudności z prowadzeniem pojazdów. Związane one są ze spadkiem o 30% liczby pręcików, czyli receptorów znajdujących się w siatkówce oka. Utrata pręcików powoduje spadek czułości na światło i gorszą adaptacja do ciemności, dlatego osoby starsze zgłaszają gorsze widzenie w warunkach słabszego oświetlenia (przy niskim kontraście) a także nocne i przy nadmiernym oświetleniu. W przeprowadzonych badaniach w Kampanii 40+ stwierdzono, że 12,9% badanych osób ma nieprawidłowe widzenie zmierzchowe bez olśnienia. 10,5% badanych osób ma nieprawidłowe widzenie zmierzchowe z olśnieniem. Natomiast 44,5% badanych osób ma nieprawidłowe widzenie kontrastu. W tej grupie wiekowej wśród mężczyzn było ponad 95% kierowców, wśród kobiet ponad 80%. Przed badaniami w ramach Kampanii 40+ prawie żadna z badanych osób nie wiedziała, że na prowadzenie samochodu w gorszych warunkach oświetlenia lub nocą wpływają takie elementy jak widzenie zmierzchowe, olśnienie czy poczucie kontrastu. Wszystkie osoby zostały poinformowane o wpływie tych elementów widzenia na bezpieczeństwo prowadzenia pojazdów nocą i w gorszych warunkach oświetlenia oraz o możliwościach poprawy widzenia w tych warunkach. Określenie stanu nawierzchni, unikanie zderzeń z obiektami stojącymi i w ruchu wymaga świadomości stanu otoczenia, prawidłowego rozpoznawania i widzenia. Dlatego tak istotne jest badanie tych elementów widzenia i uświadomienie kierowcom ich wpływu na bezpieczeństwo ruchu drogowego. Ważnym elementem tej kampanii było zwrócenie uwagi pacjentom pomiędzy 40 a 50 rokiem życia na starczowzroczność. Starczowzroczność, to coraz powszechniej występujący problem. Polega na utracie widzenia na bliskie odległości. Rozpoczyna się zwykle około 40 roku życia.
21 Starczowzroczność, czyli presbiopia jest naturalnym procesem starzenia się oka. Polega na stwardnieniu soczewki i osłabieniu działania niektórych mięśni oka. Soczewka w młodości jest elastyczna i przezroczysta, dzięki czemu łatwo zmienia swój kształt a to zapewnia wyraźne i ostre widzenie przedmiotów z różnych odległości, czyli akomodację. Zmiany w jej budowie i osłabienie mięśni odpowiedzialnych za zmianę kształtu soczewki powoduje osłabienie akomodacji i problem z wyraźnym widzeniem bliskich obiektów. Trudności w odczytaniu sms-a, ceny albo daty ważności na produkcie, czy też problemy przy wpisywaniu na komputerze numeru konta do przelewu to tylko kilka z utrudnień wywołanych presbiopią. Nie jest ona groźna dla zdrowia, ale może być dokuczliwa w życiu codziennym i pracy. Wśród osób badanych w ramach Kampanii 40+ stwierdzono znaczące osłabienie akomodacji zwiększające się z wiekiem. W grupie osób po 44 roku życia akomodacja była słabsza niż u osób przed 44 rokiem życia. Nikt nie wymyślił na to leku, ponieważ nie jest to choroba. Ale istnieją nowoczesne metody leczenia presbiopii i poprawy widzenia po 40 r.ż., z których może skorzystać pacjent. Należą do nich: 1. wybrane metody treningowe z zakresu Terapii Widzenia. Są to w Polsce jeszcze mało znane, choć na Zachodzie stosowane od lat, wykonywane pod opieką optometrysty ćwiczenia mięśni oczu, które pobudzają narząd wzroku do pracy oraz wpływają na odpowiedzialne za widzenie obszary mózgu. Mogą one opóźnić konieczność stosowania korekcji okularowej lub soczewkowej. Dlatego wskazane są u osób pomiędzy 40 a 45 rokiem życia, aby zahamować lub opóźnić proces starzenia oczu i utraty widzenia poleca się: ćwiczenia rozluźniające napięcie akomodacji i krótkie przerwy w pracy wzrokowej z bliska, co działa szczególnie korzystnie u osób, które długo pracują przy monitorze i dużo czytają, ćwiczenia mające na celu pomoc w skupieniu oczu na małym obiekcie stopniowo zbliżanym do oczu. 2. nowoczesne rozwiązania optyczne, takie jak: dobór najlepszych do wady wzroku okularów/ soczewek kontaktowych, dobór okularów korekcyjnych z antyrefleksem, szczególnie polecanych osobom pracującym wiele godzin przy komputerze. 3. rozwiązanie medyczne, które pozwolą odzyskać pełną jakość widzenia na dal i na bliż, bez konieczności noszenia okularów zabieg usunięcia soczewki własnej i wszczepienie sztucznej soczewki wewnątrzgałkowej wieloogniskowej, zabiegi refrakcyjne z użyciem lasera lub implantem pierścieni śródrogówkowych. Narząd wzroku odbiera około 80% wrażeń świata zewnętrznego. Z wiekiem, podobnie jak cały organizm tak i narząd wzroku się starzeje. Wykrycie i uświadomienie zachodzących zmian pozwala na zastosowanie odpowiednich metod korygujących, a co za tym idzie pozwala dalej żyć w pełni komfortowo.
22 Podziękowania: Klinika OKULUS dziękuje wszystkim, którzy przyczynili się do przeprowadzenia Kampanii Nie trać wzroku! 40+ realizowanej w ramach projektu Widzę na 100%, żyję na 100%. Bezpłatne badania profilaktyczne wzroku w ramach Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy. Patronom honorowym: Beata Małecka Libera, poseł na Sejm RP, wiceprzewodnicząca Senackiej Komisji Zdrowia Rafał Muchacki Senator RP, Przewodniczący Senackiej Komisji Zdrowia Andrzej Płonka- Starosta Bielski Ogólnopolskie Stowarzyszenie Szpitali Prywatnych Beskidzka Izba Lekarska Partnerowi: Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach Patronom medialnym: Radio Piekary TVS Co Tydzień Głos Seniora Jaw.pl Dla Ciebie TV Pracownikom Kliniki OKULUS, dzięki których zaangażowaniu kampania przebiegła bardzo sprawnie.
23 Dokumentacja fotograficzna: Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach, Garbarnia Szczakowa S.A., 15 i
24 Dzienne Domy Pomocy Społecznej Leopold i Nasza Przystań w Jaworznie, ,
RAPORT Z KAMPANII NIE TRAĆ WZROKU ZREALIZOWANEJ W RAMACH PROJEKTU WIDZĘ NA 100%, ŻYJĘ NA 100%. BEZPŁATNE BADANIA PROFILAKTYCZNE WZROKU
RAPORT Z KAMPANII NIE TRAĆ WZROKU ZREALIZOWANEJ W RAMACH PROJEKTU WIDZĘ NA 100%, ŻYJĘ NA 100%. BEZPŁATNE BADANIA PROFILAKTYCZNE WZROKU W RAMACH SZWAJCARSKO-POLSKIEGO PROGRAMU WSPÓŁPRACY. Kampania Nie trać
Bardziej szczegółowoAbsolwent szkoły kształcącej w zawodzie ortoptystka będzie przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) wykonywania badań ortoptyczn
Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie ortoptystka będzie przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) wykonywania badań ortoptycznych i określonych badań okulistycznych; 2) prowadzenia
Bardziej szczegółowoZAPOBIEGANIE ROZWOJOWI NIEDOWIDZENIA - WCZESNE WYKRYWANIE WAD WZROKU I ZEZA U DZIECI
ZAPOBIEGANIE ROZWOJOWI NIEDOWIDZENIA - WCZESNE WYKRYWANIE WAD WZROKU I ZEZA U DZIECI Celem Programu jest zapobieganie rozwojowi niedowidzenia i poprawa funkcji narządu wzroku u dzieci w wieku 4-5 lat z
Bardziej szczegółowoMETODA DUET. Sulcoflex Trifocal. Soczewka wewnątrzgałkowa. & procedura DUET. Elastyczne rozwiązanie pozwalające przywrócić wzrok
METODA DUET Elastyczne rozwiązanie pozwalające przywrócić wzrok Najszczęśliwsi pacjenci to tacy, którzy dobrze znają dostępne możliwości Co roku na całym świecie wykonywanych jest 27 mln operacji zaćmy
Bardziej szczegółowoZAPOBIEGANIE ROZWOJOWI NIEDOWIDZENIA WCZESNE WYKRYWANIE WAD WZROKU I ZEZA U DZIECI
ZAPOBIEGANIE ROZWOJOWI NIEDOWIDZENIA WCZESNE WYKRYWANIE WAD WZROKU I ZEZA U DZIECI Celem Programu jest zapobieganie rozwojowi niedowidzenia i poprawa funkcji narządu wzroku u dzieci w wieku 4-5 lat z terenu
Bardziej szczegółowoPresbiopia LAT LAT LAT LAT. Z wiekiem oko traci swoją elastyczność i coraz trudniej dopasowuje się do zmiennej odległości patrzenia.
Presbiopia Z wiekiem oko traci swoją elastyczność i coraz trudniej dopasowuje się do zmiennej odległości patrzenia. 20 30 40 50 LAT LAT LAT LAT Osoba 20-letnia może czytać tekst bez wysiłku nawet z bardzo
Bardziej szczegółowoKRÓTKOWZROCZNOŚĆ NADWZROCZNOŚĆ ASTYGMATYZM PRESBYOPIA WADY WZROKU SIATKÓWKA SOCZEWKA ROGÓWKA TĘCZÓWKA CIAŁO SZKLISTE
WADY WZROKU KRÓTKOWZROCZNOŚĆ NADWZROCZNOŚĆ ASTYGMATYZM PRESBYOPIA SOCZEWKA SIATKÓWKA ROGÓWKA TĘCZÓWKA CIAŁO SZKLISTE KRÓTKOWZROCZNOŚĆ Krótkowzroczność jest zazwyczaj spowodowana zbyt długą gałką oczną.
Bardziej szczegółowoZapomnij o okularach. 13.09.2011, Warszawa
Zapomnij o okularach 13.09.2011, Warszawa Program konferencji Badanie CBOS Jak Polacy dbają o wzrok Prezbiopia wprowadzenie Laser femtosekundowy opis urządzenia IntraCOR laserowa korekcja prezbiopii Pozbyłem
Bardziej szczegółowoDLACZEGO TRÓJOGNISKOWE SOCZEWKI WEWNĄTRZGAŁKOWE? DLA WYRAŹNEGO WIDZENIA BEZ OKULARÓW INFORMACJA DLA PACJENTA. Leczenie zaćmy
DLACZEGO TRÓJOGNISKOWE SOCZEWKI WEWNĄTRZGAŁKOWE? DLA WYRAŹNEGO WIDZENIA BEZ OKULARÓW INFORMACJA DLA PACJENTA Leczenie zaćmy ROZUMIEM, MAM ZAĆMĘ. CO TERAZ? ROZUMIEMY PANA/PANI OBAWY MOŻEMY PANU/ PANI POMÓC.
Bardziej szczegółowoPROGRAM WCZESNEGO WYKRYWANIA ZABURZEŃ WIDZENIA PROWADZĄCYCH DO INWALIDZTWA WZROKOWEGO SKIEROWANY DO DZIECI W WIEKU 1-6 LAT
PROGRAM WCZESNEGO WYKRYWANIA ZABURZEŃ WIDZENIA PROWADZĄCYCH DO INWALIDZTWA WZROKOWEGO SKIEROWANY DO DZIECI W WIEKU 1-6 LAT Joanna Sowińska-Szkocka Zespół Poradni Okulistycznych SPS ZOZ ZDROJE Cele programu
Bardziej szczegółowoSzkoła Główna Służby Pożarniczej Zakład Ratownictwa Technicznego i Medycznego. Laboratorium Bezpieczeństwa Ratownictwa.
Szkoła Główna Służby Pożarniczej Zakład Ratownictwa Technicznego i Medycznego Laboratorium Bezpieczeństwa Ratownictwa Ćwiczenie nr 3 Temat: Badanie indywidualnego pola widzenia w różnych typach masek Warszawa
Bardziej szczegółowoAutorzy: Ludmiła Popowska, Tomasz Grędysa
Funkcjonalna ostrość wzroku badana metodą testu wrażliwości na kontrast (F.A.C.T.) u pacjentów ze zmianami zwyrodnieniowymi siatkówki po wszczepach soczewki z filtrem światła fioletowego. Autorzy: Ludmiła
Bardziej szczegółowoPOLSKIE TOWARZYSTWO OKULISTYCZNE
POLSKIE TOWARZYSTWO OKULISTYCZNE Iwona Grabska-Liberek Badania przesiewowe w kierunku jaskry ważnym elementem profilaktyki Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego Klinika Okulistyki Działania PTO na
Bardziej szczegółowoz badaniem olśnienia
Tester widzenia z badaniem olśnienia made in Germany when you need medical equipment PRZEPISY SIĘ ZMIENIAJĄ ALE NIE BĘDZIESZ MUSIAŁ ZMIENIAĆ URZĄDZENIA W przeszłości istniały ograniczenia związane z ilością
Bardziej szczegółowoWady refrakcji u niemowląt, dzieci i młodzieży.
Anna Gotz-Więckowska Wady refrakcji u niemowląt, dzieci i młodzieży. Katedra Okulistyki i Klinika Okulistyczna UM w Poznaniu Kierownik: Prof.UM dr hab. Jarosław Kocięcki Rozwój narządu wzroku Precyzyjny
Bardziej szczegółowoZaćma. Sandra Zuziak 2013-07-29
Zaćma Sandra Zuziak 1 Zaćma zajmuje pierwsze miejsce w rankingu przyczyn ślepoty we współczesnym świecie wg statystyk Światowej Organizacji Zdrowia www.korektorzdrowia.pl 2 Definicja Zaćma (łac. cataracta)
Bardziej szczegółowoZWIĄZEK DYSLEKSJI Z WADAMI WIDZENIA. TERESA MAZUR
ZWIĄZEK DYSLEKSJI Z WADAMI WIDZENIA. TERESA MAZUR WSTĘP Widzenie to proces zachodzący w mózgu dzięki pracy skomplikowanego układu wzrokowego. Tylko prawidłowy rozwój tego układu pozwala nam w pełni korzystać
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2016 Nazwa kwalifikacji: Świadczenie usług medycznych w zakresie ortoptyki Oznaczenie kwalifikacji: Z.10
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2018 Nazwa kwalifikacji: Świadczenie usług medycznych w zakresie ortoptyki Oznaczenie kwalifikacji: Z.10
Bardziej szczegółowoOPTYKA GEOMETRYCZNA I INSTRUMENTALNA
1100-1BO15, rok akademicki 2018/19 OPTYKA GEOMETRYCZNA I INSTRUMENTALNA dr hab. Rafał Kasztelanic Wykład 11 Jakość widzenia Warunki świetlne, w których pracuje układ wzrokowy, tworzą środowisko wzrokowe,
Bardziej szczegółowoPrzykłady wybranych fragmentów prac egzaminacyjnych wraz z komentarzami Ortoptystka 322[05]
Przykłady wybranych fragmentów prac egzaminacyjnych wraz z komentarzami Ortoptystka 322[05] Zadanie egzaminacyjne: U dziecka, po atropinizacji, lekarz okulista stwierdził wadę wzroku i zapisał korekcję.
Bardziej szczegółowoWyroby medyczne wspierające narząd wzroku. Wprowadzenie
Załącznik nr 3. Propozycja zmiany wyceny i rozszerzenia wykazu refundowanych pomocy optycznych dla osób słabowidzących oraz kryteriów ich przyznawania. Wyroby medyczne wspierające narząd wzroku Wprowadzenie
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Nazwa kwalifikacji: Świadczenie usług medycznych w zakresie ortoptyki Oznaczenie kwalifikacji: MS.10 Numer zadania: 01 Numer
Bardziej szczegółowoPORADNIK PACJENTA ZAĆMA. Prawidłowe widzenie. Początkowe stadium choroby. Zaawansowane stadium choroby
PORADNIK PACJENTA ZAĆMA Prawidłowe widzenie Początkowe stadium choroby Zaawansowane stadium choroby Zaćma definicja SCHEMAT OKA ROGÓWKA SIATKÓWKA ZDROWA SOCZEWKA W zdrowym oku światło dostaje się do oka
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 1. Temat: BADANIE OSTROŚCI WIDZENIA W RÓŻNYCH WARUNKACH OŚWIETLENIOWYCH
Grupa: Elektrotechnika, sem 3., wersja z dn. 03.10.2011 Podstawy Techniki Świetlnej Laboratorium Ćwiczenie nr 1. Temat: BADANIE OSTROŚCI WIDZENIA W RÓŻNYCH WARUNKACH OŚWIETLENIOWYCH Opracowanie wykonano
Bardziej szczegółowoSprawozdanie z Ćwiczenia Nr 6 Akomodacja
Społeczny Ośrodek Szkoleniowy Data wykonania ćwiczenia.... Pomiar i korygowanie wad refrakcji Data oddania sprawozdania... ul. Kopcińskiego 5/11 Ocena......... Nazwisko i imię słuchacza Nazwisko i imię
Bardziej szczegółowoKrzysztof M. Macha. Ekspert Pracodawców RP, wiceprezes Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Szpitali Prywatnych
Krzysztof M. Macha Ekspert Pracodawców RP, wiceprezes Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Szpitali Prywatnych Wydatki całkowite: ok. 103 mld zł w tym: NFZ + KRUS + budżet: ok. 67.5 mld zł 66.5% 33.5% Wydatki
Bardziej szczegółowoDr hab.n.med. Lidia Puchalska-Niedbał. II Katedra i Klinika Okulistyki Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
Wykrywanie wad i schorzeń narządu wzroku wśród uczniów klas II szkół podstawowych w Szczecinie projekt polityki zdrowotnej finansowany przez Miejski Urzęd Gminy Szczecin Dr hab.n.med. Lidia Puchalska-Niedbał
Bardziej szczegółowoDostępnośd nowych technologii w chirurgii zadmy
Dostępnośd nowych technologii w chirurgii zadmy Problemy wyceny i współpłacenia przez pacjenta dr n. med. Wojciech Kołodziejczyk Problem Zdrowotny: Zadma Definicja Korekcja wzroku po usunięciu zmętniałej
Bardziej szczegółowoPrzegląd epidemiologiczny metod diagnostyki i leczenia łagodnego rozrostu stercza na terenie Polski.
Przegląd epidemiologiczny metod diagnostyki i leczenia łagodnego rozrostu stercza na terenie Polski. Program MOTO-BIP /PM_L_0257/ Ocena wyników programu epidemiologicznego. Dr n. med. Bartosz Małkiewicz
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2018 Nazwa kwalifikacji: Świadczenie usług medycznych w zakresie ortoptyki Oznaczenie kwalifikacji: Z.10
Bardziej szczegółowoKARTA BADANIA LEKARSKIEGO Data badania. Data urodzenia. Płeć 1) Rok uzyskania uprawnienia do. kierowania pojazdami kod pocztowy.
(oznaczenie jednostki przeprowadzającej badanie) KARTA BADANIA LEKARSKIEGO Data badania Dzień Miesiąc Rok 1. DANE IDENTYFIKACYJNE OSOBY BADANEJ Imię i nazwisko Data urodzenia Dzień Miesiąc Rok Numer PESEL
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 4. Data badania WZÓR. dzień miesiąc rok. kierowania pojazdami KARTA BADANIA LEKARSKIEGO. uprawnienia do. kod pocztowy - Płeć 1) M/K
Dziennik Ustaw 7 Poz. 1938 Załącznik nr 4 WZÓR... (oznaczenie jednostki przeprowadzającej badanie) KARTA BADANIA LEKARSKIEGO Data badania dzień miesiąc rok 1. DANE IDENTYFIKACYJNE OSOBY BADANEJ Imię i
Bardziej szczegółowoOCENA PRACY WZROKOWEJ NA STANOWISKACH KOMPUTEROWYCH W RÓśNYCH WARUNKACH OŚWIETLENIOWYCH
STUDIA NIESTACJONARNE II STOPNIA wersja z dnia 3.12.2009 KIERUNEK ELEKTROTECHNIKA SEM 3. Laboratorium PODSTAW TECHNIKI ŚWIETLNEJ TEMAT: OCENA PRACY WZROKOWEJ NA STANOWISKACH KOMPUTEROWYCH W RÓśNYCH WARUNKACH
Bardziej szczegółowo4.1. Charakterystyka porównawcza obu badanych grup
IV. Wyniki Badana populacja pacjentów (57 osób) składała się z dwóch grup grupy 1 (G1) i grupy 2 (G2). W obu grupach u wszystkich chorych po zabiegu artroskopowej rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2017 Nazwa kwalifikacji: Świadczenie usług medycznych w zakresie ortoptyki Oznaczenie kwalifikacji: Z.10
Bardziej szczegółowoCzerwcowe spotkania ze specjalistami. Profilaktyka jaskry. Marek Rzendkowski Pryzmat-Okulistyka, Gliwice
Czerwcowe spotkania ze specjalistami Profilaktyka jaskry Marek Rzendkowski Pryzmat-Okulistyka, Gliwice Gliwice, czerwiec 2018 Co robić żeby czegoś nie przeoczyć?... - Wada wzroku - okulary - Jaskra ważna
Bardziej szczegółowoWzrok na szóstkę z plusem PORADNIK DLA RODZICÓW
Wzrok na szóstkę z plusem PORADNIK DLA RODZICÓW Drodzy Rodzice, Serdecznie dziękujemy, za aktywny udział w akcji społecznej Wzrok na szóstkę z plusem i zaufanie jakim nas Państwo obdarzyli udzielając zgody
Bardziej szczegółowoJeden z narządów zmysłów. Umożliwia rozpoznawanie kształtów, barw i ruchów. Odczytuje moc i kąt padania światła. Bardziej wyspecjalizowanie oczy
I CO MU ZAGRAŻA Jeden z narządów zmysłów. Umożliwia rozpoznawanie kształtów, barw i ruchów. Odczytuje moc i kąt padania światła. Bardziej wyspecjalizowanie oczy pozwalają np. widzieć w ciemności. Zewnętrzne
Bardziej szczegółowoKatowice, 26 marca 2018 r. Prof. dr hab. n. med. Wanda Romaniuk
Prof. dr hab. n. med. Wanda Romaniuk Katowice, 26 marca 2018 r. RECENZJA ROZPRAWY DOKTORSKIEJ mgr Aleksandry Kulik pt.: "Funkcja narządu wzroku u pacjentów z wybranymi schorzeniami okulistycznymi w aspekcie
Bardziej szczegółowoAgencja Oceny Technologii Medycznych
Agencja Oceny Technologii Medycznych Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych nr 97/2014 z dnia 19 maja 2014 r. o projekcie programu Profilaktyka wczesnego wykrywania wad narządu wzroku u dzieci
Bardziej szczegółowoVision Express: O wzroku kierowców. pod patronatem Instytutu Transportu Samochodowego
Vision Express: O wzroku kierowców pod patronatem Instytutu Transportu Samochodowego Czy wiesz, że Po polskich drogach jeździ prawie 21 milionów samochodów osobowych. Kierowca co kilometr podejmuje statystycznie
Bardziej szczegółowoPONIEWAŻ ZAPEWNIAJĄ PRECYZYJNĄ KOREKCJĘ ASTYGMATYZMU
DLACZEGO TORYCZNE SOCZEWKI WEWNĄTRZGAŁKOWE? PONIEWAŻ ZAPEWNIAJĄ PRECYZYJNĄ KOREKCJĘ ASTYGMATYZMU INFORMACJA DLA PACJENTA Leczenie zaćmy ROZUMIEM, MAM ZAĆMĘ. CO TERAZ? ROZUMIEMY PANA/PANI OBAWY MOŻEMY PANU/PANI
Bardziej szczegółowoJedynym obecnie znanym sposobem leczenia jaskry jest obniżanie ciśnienia wewnątrzgałkowego
Jacek P. Szaflik Katedra i Klinika Okulistyki II Wydziału Lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Kierownik Kliniki: Prof. dr hab. n. med. Jacek P. Szaflik Jaskra jest chorobą nieuleczalną Jednak
Bardziej szczegółowoAgencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji
Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji www.aotmit.gov.pl Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji nr 162/2015 z dnia 7 września 2015 r. o projekcie programu Program
Bardziej szczegółowoBadanie ankietowe dotyczące Programu Rewitalizacji Obszarów Miejskich w Bielsku- Białej na lata (Kontynuacja PROM )
Badanie ankietowe dotyczące Programu Rewitalizacji Obszarów Miejskich w Bielsku- Białej na lata 04-00 (Kontynuacja PROM 007-0) Szanowni Państwo, Miasto Bielsko-Biała realizuje działania związane z procesem
Bardziej szczegółowoRola współpracy między lekarzem a pacjentem jaskrowym Anna Kamińska
Rola współpracy między lekarzem a pacjentem jaskrowym Anna Kamińska Katedra i Klinika Okulistyki, II WL, Warszawski Uniwersytet Medyczny Kierownik Kliniki: Profesor Jacek P. Szaflik Epidemiologia jaskry
Bardziej szczegółowoDLACZEGO SOCZEWKI WEWNĄTRZGAŁKOWE EDOF? DLA DOSKONAŁEJ JAKOŚCI WIDZENIA PRZY AKTYWNYM STYLU ŻYCIA. INFORMACJA DLA PACJENTA Leczenie zaćmy
DLACZEGO SOCZEWKI WEWNĄTRZGAŁKOWE EDOF? DLA DOSKONAŁEJ JAKOŚCI WIDZENIA PRZY AKTYWNYM STYLU ŻYCIA INFORMACJA DLA PACJENTA Leczenie zaćmy 5 ROZUMIEM, MAM ZAĆMĘ. CO TERAZ? ROZUMIEMY PANA/PANI OBAWY MOŻEMY
Bardziej szczegółowoWyniki badania satysfakcji pacjentów Powiatowego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Starachowicach
Powiatowy Zakład Opieki Zdrowotnej ul. Radomska 70 27-200 Starachowice Wyniki badania satysfakcji pacjentów Powiatowego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Starachowicach na podstawie badania ankietowego przeprowadzonego
Bardziej szczegółowoKARTA BADANIA LEKARSKIEGO
WZÓR... (oznaczenie jednostki przeprowadzającej badanie) KARTA BADANIA LEKARSKIEGO 1. DANE IDENTYFIKACYJNE OSOBY BADANEJ Data badania dzień miesiąc rok Imię i nazwisko Data urodzenia Dzień Miesiąc Rok
Bardziej szczegółowoZapobieganie rozwojowi niedowidzenia wczesne wykrywanie wad wzroku i zeza u dzieci
Załącznik Nr 1 do Umowy Nr z dnia Program profilaktyczny Zapobieganie rozwojowi niedowidzenia wczesne wykrywanie wad wzroku i zeza u dzieci Łódź, kwiecień 2008 Podstawa prawna: - art. 35 oraz art. 54 ustawy
Bardziej szczegółowoProjekt OCZAMI DZIECI NIEPEŁNOSPRAWNYCH zrealizowano przy wsparciu finansowym ze środków PFRON będących w dyspozycji Województwa Małopolskiego
FUNDACJA NA RZECZ OSÓB POTRZEBUJĄCYCH ZAPAŁKA Raport z ewaluacji projektu OCZAMI DZIECI NIEPEŁNOSPRAWNYCH realizowanego przy wsparciu finansowym ze środków PFRON będących w dyspozycji Województwa Małopolskiego.
Bardziej szczegółowoOŚWIETLENIE, OGRZEWANIE I KLIMATYZACJA POMIESZCZEŃ PRACY BIUROWEJ
OŚWIETLENIE, OGRZEWANIE I KLIMATYZACJA POMIESZCZEŃ PRACY BIUROWEJ Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracowników administracyjno-biurowych 105 Oświetlenie stanowiska pracy Wszystkie pomieszczenia
Bardziej szczegółowoZapobieganie rozwojowi niedowidzenia wczesne wykrywanie wad wzroku i zeza u dzieci
Załącznik do Uchwały Nr Zarządu Województwa Łódzkiego z dnia Program profilaktyczny Zapobieganie rozwojowi niedowidzenia wczesne wykrywanie wad wzroku i zeza u dzieci Łódź, 2013 rok 1. Podstawa prawna:
Bardziej szczegółowoJak długo pacjenci w Polsce czekają na diagnozę i leczenie onkologiczne? II edycja badania co zmieniło wejście w życie pakietu onkologicznego?
ŚCIEŻKA PACJENTA Jak długo pacjenci w Polsce czekają na diagnozę i leczenie onkologiczne? II edycja badania co zmieniło wejście w życie pakietu onkologicznego? Fundacja Onkologia 2025 Sierpień 2016 O badaniu
Bardziej szczegółowoZmień swoje życie już dziś!
P R Y W A T N Y S Z P I T A L W E I S S K L I N I K Zmień swoje życie już dziś! w w w. w e i s s k l i n i k. p l CO TO JEST ZAĆMA? JAKIE SĄ OBJAWY? Zaćma to choroba dotycząca soczewki oka, polegająca
Bardziej szczegółowoKARTA BADANIA LEKARSKIEGO
... (oznaczenie jednostki przeprowadzającej badanie) KARTA BADANIA LEKARSKIEGO Data badania dzień Miesiąc rok 1. DANE IDENTYFIKACYJNE OSOBY BADANEJ Imiona i nazwisko Data urodzenia Płeć 1) dzień miesiąc
Bardziej szczegółowoKARTA BADANIA LEKARSKIEGO. 1. DANE IDENTYFIKACYJNE OSOBY BADANEJ Imię i nazwisko Data urodzenia Dzień Miesiąc Rok. Płeć 1)
... (oznaczenie jednostki przeprowadzającej badanie) KARTA BADANIA LEKARSKIEGO Data badania rok miesiąc rok 1. DANE IDENTYFIKACYJNE OSOBY BADANEJ Imię i nazwisko Data urodzenia Dzień Miesiąc Rok Płeć 1)
Bardziej szczegółowoOCENA WYSTĘPOWANIA ANOMALII ZĘBOWYCH I MORFOLOGII WYROSTKA ZĘBODOŁOWEGO U PACJENTÓW Z ZATRZYMANYMI KŁAMI
Lek. Dent. Joanna Abramczyk OCENA WYSTĘPOWANIA ANOMALII ZĘBOWYCH I MORFOLOGII WYROSTKA ZĘBODOŁOWEGO U PACJENTÓW Z ZATRZYMANYMI KŁAMI STRESZCZENIE WSTĘP W praktyce ortodontycznej zatrzymane stałe kły, szczególnie
Bardziej szczegółowoKorekcja wad wzroku. zmiana położenia ogniska. Aleksandra Pomagier Zespół Szkół nr1 im KEN w Szczecinku, klasa 1BLO
Korekcja wad wzroku zmiana położenia ogniska Aleksandra Pomagier Zespół Szkół nr im KEN w Szczecinku, klasa BLO OKULISTYKA Dział medycyny zajmujący się budową oka, rozpoznawaniem i leczeniem schorzeń oczu.
Bardziej szczegółowoProszę wypełnić całą ankietę (około 20 minut).
Czerwiec 2016 r. Szanowni pacjenci! 1 Firma FOCUS PATIENT zajmuje się zbieraniem informacji zdrowotnych przy współpracy grup wsparcia, pacjentów, specjalistów z dziedziny medycyny, psychologów, farmaceutów
Bardziej szczegółowoII. EFEKTY KSZTAŁCENIA dla kierunku studiów optometria Studia drugiego stopnia profil ogólnoakademicki
Załącznik do uchwały nr 80/2014 r. z dnia 28.05.2014r. II. EFEKTY KSZTAŁCENIA dla kierunku studiów optometria Studia drugiego stopnia profil ogólnoakademicki II.1. Tabela odniesień efektów kierunkowych
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK DYDAKTYCZNY I PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA KIERUNKU LEKARSKIM ROK AKADEMICKI 2016/2017
PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY I PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA KIERUNKU LEKARSKIM ROK AKADEMICKI 2016/2017 1. NAZWA PRZEDMIOTU : Optyczna korekcja narządu wzroku 2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek
Bardziej szczegółowoUdział kobiet i mężczyzn
ANALIZA ANKIETY SKIEROWANEJ DO MIESZKAŃCÓW GMINY CHORZÓW ZADANIE: Raport Klimatyczny Działanie: Ankieta ekologiczna wśród mieszkańców Badania ankietowe przeprowadzono w ramach realizacji ogólnopolskiego
Bardziej szczegółowolat deklarowało silny stopień nasilenia bólu. W RZS 51% respondentów chorujących powyżej 10 lat oceniało ból na poziomie silnym.
I. STRESZCZENIE Głównym celem pracy była analiza porównawcza jakości życia i stanu fizycznego pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawów z grupą chorych z reumatoidalnym zapaleniem stawów. Badania przeprowadzono
Bardziej szczegółowoMęska profilaktyka: o czym należy pamiętać
Męska profilaktyka: o czym należy pamiętać Statystycznie, na dobrowolne badania kontrolne mężczyźni zgłaszają się zdecydowanie rzadziej, niż kobiety. Niestety profilaktyka w tej części naszego społeczeństwa
Bardziej szczegółowoC 304 E/234 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej ZAŁĄCZNIK III
C 304 E/234 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej ZAŁĄCZNIK III DEFINICJE MINIMALNE STANDARDY ZDOLNOŚĆI FIZYCZNEJ I PSYCHICZNEJ DO KIEROWANIA POJAZDAMI O NAPĘDZIE SILNIKOWYM 1. Do celów niniejszego załącznika
Bardziej szczegółowoDlaczego tak późno trafiamy do reumatologa?
Dlaczego tak późno trafiamy do reumatologa? Wyniki najnowszego badania Narodowego Instytutu Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji im. prof. dr hab. med. Eleonory Reicher. Wczesne rozpoznanie Ustalenie
Bardziej szczegółowoNowa jakość jazdy. w dzień i w nocy. Drive Control
Nowa jakość jazdy w dzień i w nocy. Drive Control Odpowiedz na pytania, a dowiesz się czy Drive Control to szkła okularowe dla Ciebie. TAK NIE Czy samochód to środek transportu, który wybierasz kiedy jedziesz
Bardziej szczegółowoDodatek 1. C f. A x. h 1 ( 2) y h x. powrót. xyf
B Dodatek C f h A x D y E G h Z podobieństwa trójkątów ABD i DEG wynika z h x a z trójkątów DC i EG ' ' h h y ' ' to P ( ) h h h y f to ( 2) y h x y x y f ( ) i ( 2) otrzymamy to yf xy xf f f y f h f yf
Bardziej szczegółowoEfekty kształcenia. dla kierunku Optometria studia drugiego stopnia. Załącznik nr 5 do uchwały nr 265/2017. I. Informacja ogólne
Efekty kształcenia dla kierunku Optometria studia drugiego stopnia Załącznik nr 5 do uchwały nr 265/2017 I. Informacja ogólne 1. Jednostka prowadząca kierunek: Wydział Lekarski II, Uniwersytet Medyczny
Bardziej szczegółowoZAANGAŻOWANIE W PRZEBIEG LECZENIA U CHORYCH ZE SCHIZOFRENIĄ PODDANYCH TERAPII PRZECIWPSYCHOTYCZNEJ
ZAANGAŻOWANIE W PRZEBIEG LECZENIA U CHORYCH ZE SCHIZOFRENIĄ PODDANYCH TERAPII PRZECIWPSYCHOTYCZNEJ Raport z Programu Edukacyjno-Badawczego Październik 2017 Założenia programu Małe zaangażowanie w przebieg
Bardziej szczegółowoAgencja Oceny Technologii Medycznych
Agencja Oceny Technologii Medycznych Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych nr 278/2014 z dnia 15 grudnia 2014 r. o projekcie programu Program profilaktyczny wczesnego wykrywania wad wzroku
Bardziej szczegółowoUchwała Nr 159/VII/2016 Rady Miasta Józefowa z dnia 26 lutego 2016 roku
Uchwała Nr 159/VII/2016 Rady Miasta Józefowa z dnia 26 lutego 2016 roku w sprawie uchwalenia programu polityki zdrowotnej pn. Zwiększenie dostępności do świadczeń okulistycznych osobom powyżej 50 roku
Bardziej szczegółowo1.Wstęp. Jeżeli czytasz tego e-booka, to znaczy, że szukasz informacji o tym co złego może dziać się z Twoim wzrokiem lub ze wzrokiem Twojego dziecka.
1.Wstęp Jeżeli czytasz tego e-booka, to znaczy, że szukasz informacji o tym co złego może dziać się z Twoim wzrokiem lub ze wzrokiem Twojego dziecka. Dobrze trafiłeś! Nazywam się Barbara Pakuła i jestem
Bardziej szczegółowoRAPORT Z BADANIA OPINII I OCENY SATYSFAKCJI PACJENTÓW ZLO JAWORZNO
RAPORT Z BADANIA OPINII I OCENY SATYSFAKCJI PACJENTÓW ZLO JAWORZNO Jaworzno, 2018 Spis treści Wprowadzenie... 3 Ocena obsługi rejestracji... 7 Ocena jakości obsługi lekarskiej... 11 Ocena jakości opieki
Bardziej szczegółowoZjawisko dopasowania w sytuacji komunikacyjnej. Patrycja Świeczkowska Michał Woźny
Zjawisko dopasowania w sytuacji komunikacyjnej Patrycja Świeczkowska Michał Woźny 0.0.0 pomiar nastroju Przeprowadzone badania miały na celu ustalenie, w jaki sposób rozmówcy dopasowują się do siebie nawzajem.
Bardziej szczegółowoKARTA PRZEDMIOTU. Egzamin / zaliczenie na ocenę*
WYDZIAŁ PODSTAWOWYCH PROBLEMÓW TECHNIKI Zał. nr 4 do ZW 33/01 KARTA PRZEDMIOTU Nazwa w języku polskim OKO I WIDZENIE Nazwa w języku angielskim EYE AND VISION. Kierunek studiów (jeśli dotyczy): OPTYKA Specjalność
Bardziej szczegółowoWyniki badania na temat czytania dzieciom
Wyniki badania na temat czytania dzieciom Maj 2007 O badaniu Badanie przeprowadzone zostało w drugiej połowie marca 2007 roku metodą ankiety internetowej Ankieta podzielona była na kilka części pytania
Bardziej szczegółowoPODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE ORTOPTYSTKA
Dziennik Ustaw Nr 26-1700 - Poz. 217 PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE ORTOPTYSTKA SYMBOL CYFROWY 322[05] I ZAŁOŻENIA PROGRAMOWO-ORGANIZACYJNE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE A. OPIS KWALIFIKACJI ABSOLWENTA
Bardziej szczegółowoDiabControl RAPORT KOŃCOWY
DiabControl OCENA WSPÓŁPRACY PACJENTA CHOREGO NA CUKRZYCĘ TYPU 2 Z LEKARZEM PROWADZĄCYM W ZAKRESIE COMPLIANCE, OBSERWACJA ZJAWISKA DYSFAGII (TRUDNOŚCI W POŁYKANIU) RAPORT KOŃCOWY Październik 214 Autor
Bardziej szczegółowoWyniki badania satysfakcji pacjentów Powiatowego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Starachowicach
Powiatowy Zakład Opieki Zdrowotnej ul. Radomska 70 27-200 Starachowice Wyniki badania satysfakcji pacjentów Powiatowego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Starachowicach na podstawie badania ankietowego przeprowadzonego
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 29 grudnia 2015 r. Poz. 2247
Warszawa, dnia 29 grudnia 2015 r. Poz. 2247 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 23 grudnia 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie badań lekarskich osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania
Bardziej szczegółowoZaburzenia emocjonalne, behawioralne, poznawcze oraz jakość życia u dzieci i młodzieży z wrodzonym zakażeniem HIV STRESZCZENIE
Autor: Tytuł: Promotor: lek. Anna Zielińska Zaburzenia emocjonalne, behawioralne, poznawcze oraz jakość życia u dzieci i młodzieży z wrodzonym zakażeniem HIV dr hab. Anita Bryńska STRESZCZENIE WSTĘP: W
Bardziej szczegółowoBezgraniczna swoboda widzenia
Bezgraniczna swoboda widzenia Soczewki progresywne Nie taka prezbiopia straszna Czym jest prezbiopia? Litery stają się zamazane, zwłaszcza gdy światło jest słabe. Aby móc czytać, musisz odsuwać tekst od
Bardziej szczegółowoAnna Kłak. Korzystanie z informacji dostępnych w Internecie z zakresu zdrowia i choroby przez osoby chore na alergię dróg oddechowych i astmę
Anna Kłak Korzystanie z informacji dostępnych w Internecie z zakresu zdrowia i choroby przez osoby chore na alergię dróg oddechowych i astmę STRESZCZENIE ROZPRAWY DOKTORSKIEJ Wstęp: Świadomość pacjentów
Bardziej szczegółowoPACJENT W GABINECIE MEDYCYNY ESTETYCZNEJ - OCZEKIWANIA I ŹRÓDŁA INFORMACJI
PODYPLOMOWA SZKOŁA MEDYCYNY ESTETYCZNEJ POLSKIEGO TOWARZYSTWA LEKARSKIEGO W WARSZAWIE EDYCJA 2009-2011 PACJENT W GABINECIE MEDYCYNY ESTETYCZNEJ - OCZEKIWANIA I ŹRÓDŁA INFORMACJI Lek. med. Piotr Siennicki
Bardziej szczegółowoJaskra nie boli kradnie wzrok. społeczna kampania edukacyjna
Jaskra nie boli kradnie wzrok społeczna kampania edukacyjna O kampanii Jaskra nie boli kradnie wzrok Kampania zainaugurowana w marcu 2015 r. podczas Światowego Tygodnia Jaskry Odpowiedź na niską wykrywalność
Bardziej szczegółowoAgencja Oceny Technologii Medycznych
Agencja Oceny Technologii Medycznych Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych nr 277/2013 z dnia 4 listopada 2013 r. o projekcie programu Program profilaktyki zdrowotnej wczesnego wykrywania
Bardziej szczegółowoRAPORT Z BADANIA SATYSFAKCJI KLIENTÓW KORZYSTAJĄCYCH Z USŁUG ŚWIADCZONYCH PRZEZ URZĄD MIASTA RZESZOWA
RAPORT Z BADANIA SATYSFAKCJI KLIENTÓW KORZYSTAJĄCYCH Z USŁUG ŚWIADCZONYCH PRZEZ URZĄD MIASTA RZESZOWA Rzeszów, sierpień 2016 r. Spis treści 1 PRZEDMIOT ZAMÓWIENIA ORAZ CEL BADAŃ... 3 2 METODOLOGIA... 5
Bardziej szczegółowoZaburzenia ustawienia i ruchomości gałek ocznych, zez czyli strabismus
Zez Zaburzenia ustawienia i ruchomości gałek ocznych, zez czyli strabismus Wodzenie oczami we wszystkich możliwych kierunkach, warunkujące obser wację przedmiotów i obiektów ruchomych w szeroko rozumianym
Bardziej szczegółowoProgram profilaktyczny miasta
Portal Image not Mieszkańca found or type unknown PORTAL MIESZKAŃCA Program profilaktyczny miasta 2019-04-08 18:04 Zdrowie Lp Programu Nazwa Adresaci oraz opis programu Realizator s b o 1. Program profilaktyki
Bardziej szczegółowo(Nie)przychodzi Polka do lekarza
()przychodzi Polka do lekarza Wyniki badania Kontakt: Aneta Jaworska Tel. +48 +48 (22) 592 63 00 e-mail: aneta.jaworska@grupaiqs.pl Z badania omnibusowego IQS96, przeprowadzonego przez instytut badawczy
Bardziej szczegółowoKatedra Fizyki i Biofizyki UWM, Instrukcje do ćwiczeń laboratoryjnych z biofizyki. Maciej Pyrka wrzesień 2013
M Wyznaczanie zdolności skupiającej soczewek za pomocą ławy optycznej. Model oka. Zagadnienia. Podstawy optyki geometrycznej: Falowa teoria światła. Zjawisko załamania i odbicia światła. Prawa rządzące
Bardziej szczegółowoKurs Dokształcający Postępy optyki okularowej i optometrii. I. MODUŁY OGÓLNE 30 h
Kurs Dokształcający Postępy optyki okularowej i optometrii Treści kształcenia I. MODUŁY OGÓLNE 30 h 1. Optyka dr Zenon Woźniak Podstawy optyki geometrycznej, prawa optyki geometrycznej; soczewka cienka,
Bardziej szczegółowoWiedza i zachowania zdrowotne mieszkańców Lubelszczyzny a zmienne demograficzno-społeczne.
Michał Nowakowski Zakład Socjologii Medycyny i Rodziny Instytut Socjologii Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej Luiza Nowakowska Samodzielna Pracownia Socjologii Medycyny Katedra Nauk Humanistycznych Wydziału
Bardziej szczegółowoBEZPIECZNE PRZEJŚCIE.
BEZPIECZNE PRZEJŚCIE Przyczyna projektu 12% wypadków ma miejsce na przejściach dla pieszych 66% wypadków wynika z winy prowadzącego pojazd Najwięcej wypadków ma miejsce w okresie październik-grudzień w
Bardziej szczegółowoWiększa niezależność od okularów dla lepszej jakości życia:
Większa niezależność od okularów dla lepszej jakości życia: i Zaawansowana technologia soczewek wewnątrzgałkowych dla leczenia prezbiopii, astygmatyzmu i zaćmy Poradnik medyczny W słowniczku na końcu tej
Bardziej szczegółowoRAPORT Badanie urodynamiczne - doświadczenia pacjentów
RAPORT Badanie urodynamiczne - doświadczenia pacjentów RAPORT ZOSTAŁ PRZYGOTOWANY POD AUSPICJAMI STOWARZYSZENIA OSÓB Z NTM UROCONTI, W RAMACH KAMPANII EDUKACYJNO-INFORMACYJNEJ NTM NORMALNIE ŻYĆ Warszawa,
Bardziej szczegółowoOkulistyka - opis przedmiotu
Okulistyka - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Okulistyka Kod przedmiotu 12.0-WL-Lek-O Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu Kierunek Lekarski Profil praktyczny Rodzaj studiów jednolite
Bardziej szczegółowo