Parki Technologiczne. Potencjał Możliwości Potrzeby. Opracowanie: Marzena Mażewska Prezes SOOIPP mail:

Transkrypt

1 Parki Technologiczne Potencjał Możliwości Potrzeby Opracowanie: Marzena Mażewska Prezes SOOIPP mail:

2 Badanie przeprowadzone zostało w styczniu i lutym 2019 roku. Wzięły w nim udział łącznie 22 Parki, z czego 9 to podmioty posiadające akredytację Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii. Cele Badania: Aktualizacja informacji o posiadanym przez Parki potencjale infrastrukturalnym i merytorycznym; Analiza źródeł finansowania i kosztów działania Parków; Analiza oferowanych przez parki usług proinnowacyjnych z uwzględnieniem kompetencji merytorycznych (instytucjonalnych i kadrowych) ośrodków i posiadanej przez nie infrastruktury do świadczenia usług dla przemysłu 4.0.

3 Parki Technologiczne w Polsce Rozkład Parków Technologicznych w 2019 Potencjał do wsparcia firm technologicznych na początku 2019 r. posiadały 32 podmioty prowadzące parki technologiczne, z czego aktywność w zakresie wykraczającym poza najem powierzchni użytkowych o standardowym charakterze (biurowa, magazynowa, produkcyjna) prowadziły 22 parki.

4 Struktura własnościowa badanych Parków 68% badanych Parków działa w formie spółki kapitałowej 27% stanowią jednostki budżetowe, w tym 5 to parki z obszaru Polski Wschodniej 90% badanych parków ma większościowego udziałowca jednostkę budżetową (JST, Skarb Państwa lub uczelnię) W 2 przypadkach jedynymi właścicielami Parków są szkoły wyższe, a w 1 organizacja pozarządowa Tylko w 2 przypadkach udziałowcami mniejszościowymi (na poziomie do 11%) są inne spółki prawa handlowego i organizacje pozarządowe. W żadnej z badanych instytucji w składzie udziałowców nie ma osób fizycznych.

5 Zasięg działania parków technologicznych Terytorialny zasięg działania Parków wskazuje na regionalny lub lokalny charakter. Potwierdza to struktura ich lokatorów i aktywności skoncentrowana na wsparciu udzielanym w najbliższym otoczeniu Tylko 4 Parki wykazały aktywność w wymiarze krajowym. 0 krajowy regionalny lokalny

6 Obszary aktywności Parków technologicznych Parki często realizują poza swoimi bazowymi funkcjami więcej niż jeden ze wskazanych w ankiecie obszarów: Inkubator Technologiczny Centrum Transferu Technologii 5% 14% 41% Centrum Innowacji Akademicki Inkubator Przedsiębiorczości 41% ½ Parków prowadzi inkubację firm technologicznych. 1 obszar 2 obszary 3 obszary 4 obszary

7 Infrastruktura techniczna potrzebna do świadczenia usług proinnowacyjnych budynki/lokale biurowe 100% infrastruktura biurowa 100% specjalistyczny sprzęt laboratoryjny 76% specjalistyczny sprzęt do przeprowadzania testów i demonstracji 38% prototypowania/wzorcownia 33% Inne zasoby infrastrukturalne 29% 0% 20% 40% 60% 80% 100% 120% 85% badanych Parków deklaruje, że posiadany sprzęt specjalistyczny wykorzystywany jest do świadczenia usług proinnowacyjnych.

8 Własna powierzchnia użytkowa Parków Technologicznych 19% 37% Nie wszystkie parki są właścicielami powierzchni będących w ich dyspozycji. Spośród badanych Parków 6 jest jedynie administratorem nieruchomości. 31% 13% do ponad Rodzaje powierzchni użytkowych w dyspozycji Parków: biurowe hale produkcyjne, powierzchnie laboratoryjne, powierzchnie produkcyjno-magazynowa, pilotażowe linie produkcyjne laboratoria informatyczne, Data Center zaplecze konferencyjno-wystawiennicze

9 Zasoby infrastruktury technicznej Parków Technologicznych Druk 3D zapewnia 10 Parków Symulacje i prace w ramach rzeczywistości rozszerzonej można przeprowadzić w 2 Parkach Rozwiązania z zakresu Internetu Rzeczy, big data, stosowania oprogramowania obniżającego koszty prototypowania są dostępne w 3 Parkach Dostęp do chmury obliczeniowej oferują 4 Parki Integrację systemów, cyberbezpieczeństwo, roboty autonomiczne, oraz wsparcie w pracach nad sztuczną inteligencją oferują pojedyncze Parki.

10 Narzędzia symulacyjne i zaplecze testowe do projektowania i wypracowywania nowoczesnych kompleksowych rozwiązań technologicznych Co 3 park dysponuje środkami bezpośredniej komunikacji z klientami oraz zapleczem warsztatowym do szybkiego prototypowania. W 6 Parkach jest zaplecze do prowadzenia działań związanych z transferem wiedzy, czyli sale demonstracyjne oraz środki audiowizualne. 5 Parków jest wyposażonych w stanowiska testowe do badania prototypów rozwiązań oraz instalacje umożliwiające odwzorowanie założeń funkcjonalnych danego rozwiązania do przeprowadzenia testów przed instalacyjnych.

11 Narzędzia symulacyjne i zaplecze testowe do projektowania nowoczesnych kompleksowych rozwiązań technologicznych. 7 Parków posiada Zaplecze warsztatowe do szybkiego prototypowania Środki bezpośredniej komunikacji z klientami przy identyfikowaniu potrzeb i określaniu założeń rozwiązań 6 Parków posiada Zaplecze do prowadzenia działań związanych z transferem wiedzy, czyli sale demonstracyjne oraz środki audiowizualne 5 Parków posiada Stanowiska testowe do badania prototypów rozwiązań Instalacje umożliwiające odwzorowanie założeń funkcjonalnych danego rozwiązania do przeprowadzenia testów przed instalacyjnych

12 Umiejętności personelu Parków Technologicznych (średnia liczba pracowników w Parku) znajomości trendów Industry 4.0 i bieżącego stanu techniki rozwiązań dla Industry 4.0 2,2 w zakresie automatyzacji przemysłu 1,8 umiejętności inżynierskie dotyczące konstruowania, programowania, wytwarzania i symulowania rozwiązań mechatronicznych 0,7 umiejętności posługiwania się specjalistycznymi programami do konfigurowania i symulowania rozwiązań mechatronicznych 0,6 w zakresie przygotowania praktycznego dotyczącego synergicznego integrowania dziedzin techniki 0,4 0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5

13 Doświadczenie personelu Parków Technologicznych (średnia liczba pracowników w Parku) w zarządzaniu projektami 5,1 w zakresie pozyskiwania zewnętrznych źródeł finansowania 4,2 analizy poziomu innowacyjności przedsiębiorstw analizy potrzeb rynku 3,2 3,4 w zakresie umiędzynarodowienia przedsiębiorcy audytu technologicznego przedsiębiorstw analizy i opracowania ścieżek rozwoju przedsiębiorstwa poprzez wdrożenie innowacji 2,3 2,4 2,4 zarządzania własnością intelektualną w zakresie prowadzenia efektywnego marketingu 2,0 1,9 w zakresie opracowania dokumentacji funkcjonalnej/technicznej niezbędnej do wdrożenia innowacji 1,5 0,0 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 Średnio w Parkach jest 10 osób zatrudnionych na etacie, mogących świadczyć usługi proinnowacyjne oraz 2,4 zewnętrznych ekspertów

14 Deklaracje Parków o gotowości świadczenia usług proinnowacyjnych Liczba parków Połowa badanych Parków zadeklarowała gotowość świadczenia usług proinnowacyjnych we wszystkich trzech fazach 0 Faza tworzenia pomysłu Faza prac rozwojowych i demonstracyjnych Faza wdrażania wyników badań

15 Deklaracje Parków w obszarze gotowości do świadczenia usług proinnowacyjnych Wsparcie techniczne/technologiczne 77% Działalność B+R 45% Doradztwo technologiczne 55% Przygotowywanie wniosków konkursowych/dotacyjnych do krajowych Programów Operacyjnych 59% Przygotowywanie wniosków konkursowych/dotacyjnych do europejskich/zagranicznych Programów Operacyjnych 45% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%

16 Usługi proinnowacyjne zrealizowane przez badane Parki Technologiczne w 2018 roku (średnia na Park) Liczba zrealizowanych w 2018 usług proinnowacyjnych 24,88 Proinnowacyjnych w ramach działania PO IR 1,89 Proinnowacyjnych w ramach krajowych bonów na innowacje 0,24 Proinnowacyjnych w ramach regionalnych bonów na innowacje 2,39 Pozostałe usługi wsparcia wdrożenia innowacji w przedsiębiorstwie 8,19 0,00 5,00 10,00 15,00 20,00 25,00 30,00

17 Inne oferowane usługi w Parkach...ochrony własności intelektualnej?...umiędzynarodowienia firmy?...pozyskiwania zewnętrznego źródła finansowania dla przedsiębiorców? 23% 38% 8% 77% 62% 92% Nie Tak

18 Usługi związane z KIS zrealizowane przez badane Parki Technologiczne w 2018 roku udostępnienie infrastruktury dla przedsiębiorstw innowacyjnych badania przemysłowe i rozwojowe zwykorzystaniem laboratoriów Udostępnianie laboratoriów i prototypowni doradztwo i pomoc w opracowaniu i wdrożeniu pilotażowym innowacji internacjonalizacji przedsiebiorstw innowacyjnych pomoc w opracowaniu dokumentacji funkcjonalnej/ technicznej niezbędnej do wdrożenia innowacji doradztwo w zakresie budowania i rozwoju innowacyjnych produktów i usług doradztwo w zakresie tworzenia sieci współpracy innowacyjnych produktów i usług liczba Parków Liczba zrealizowanych usług

19 Zaangażowanie Parków w realizację usług w ramach KIS Najczęściej realizowane przez Parki usługi w ramach KIS Liczba Parków wpisujących się w KIS Liczba usług wpisujących się w KIS KIS 1 ZDROWE SPOŁECZEŃSTWO KIS 10 INTELIGENTNE SIECI I TECHNOLOGIE INFORMACYJNO- KOMUNIKACYJNE ORAZ GEOINFORMACYJNE KIS 3 BIOTECHNOLOGICZNE I CHEMICZNE PROCESY, BIOPRODUKTY I PRODUKTY CHEMII SPECJALISTYCZNEJ ORAZ INZ YNIERII ŚRODOWISKA KIS 7 GOSPODARKA O OBIEGU ZAMKNIE TYM WODA, SUROWCE KOPALNE, ODPADY 5 80 KIS 2 INNOWACYJNE TECHNOLOGIE, PROCESY I PRODUKTY SEKTORA ROLNO- SPOZ YWCZEGO I LEŚNO- DRZEWNEGO 8 74 KIS 12 AUTOMATYZACJA I ROBOTYKA PROCESÓW TECHNOLOGICZNYCH 8 52 W 2018 roku badane parki zrealizowały łącznie 740 usług związanych z KIS

20 Zaangażowanie Parków w realizację projektów 45% 40% 39% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 21% 16% 13,70% 10,50% 5% 0% Projekty badawczorozwojowe Projekty promocyjne Projekty doradcze Projekty mieszane Projekty akceleracyjne

21 Źródła przychodów Parków Z najmu (czynszu) i innych opłat eksploatacyjnych 48,4 Koszty realizacji zadań Inne źródła przychodu 19,0 40,0% 37,9% Z grantów i projektów 15,7 35,0% 33,9% Ze sprzedaży usług laboratoryjnych 7,6 30,0% Wkłady, subwencje i dopłaty udziałowców Z abonamentów za udostępnienie adresu lub osobowości prawnej ośrodka Z działalności szkoleniowo-doradczej 4,2 2,4 1,4 25,0% 20,0% 18,8% Wkład (rzeczowy i finansowy) instytucji zarządzającej 0,6 15,0% Z opłat usług udostępniania łączy sieci internet/serwerownie 0,6 10,0% Wpływy z inwestycji kapitałowych 0,1 5,0% 5,4% Z działalności komercjalizacyjnej 0,1 0,0 20,0 40,0 60,0 0,0% Utrzymanie infrastruktury Wynagrodzenia personelu Inne koszty Wynagrodzenia ekspertów zewnętrznych

22 Zewnętrzne bariery w działaniu Parków Technologicznych Związane z finansowaniem Brak wsparcia na działania misyjne IOB, Traktowanie IOB jako standardowej firmy w konkursach na realizację usług ze środków UE, Ograniczone możliwości finansowe odbiorców usług, Niskie nakłady przedsiębiorców na działalność B+R oraz wdrażanie rozwiązań technologicznych. Związane z regulacjami prawnymi i proceduralnymi Brak stabilnej krajowej koncepcji wykorzystania Ośrodków dla realizacji polityki gospodarczej, Regulacyjne uniemożliwianie lub utrudnianie partycypacji Ośrodków w konkursach/programach finansowanych ze środków strukturalnych/unijnych, Coraz trudniejsze otoczenie prawno-finansowe (niejasności dot. pomocy publicznej, nowe podatki) dla przedsiębiorstw i ośrodków, Duża ilość obowiązków administracyjnych, barier formalnych zniechęcających przedsiębiorców i ośrodki do realizacji usług proinnowacyjnych.

23 Zewnętrzne bariery w działaniu Parków Technologicznych Postawy przedsiębiorców Niedojrzały rynek usługi proinnowacyjne są jedną z ostatnich rzeczy w jaką inwestują firmy, opór przed wprowadzaniem innowacji w MŚP, wciąż relatywnie niska świadomość społeczna dotycząca innowacji, Ograniczone zaufanie przedsiębiorców do działalności Ośrodków, Niedostateczna popularyzacja usług innowacyjnych i programów wsparcia wśród przedsiębiorców. Konkurencja Brak szczegółowych analiz dotyczących zapotrzebowania przemysłu na usługi proinnowacyjne, Duża komercyjna konkurencja na rynku, Brak wiedzy nt. oferty i potencjału innych ośrodków (w tym potencjalnych kooperantów), Brak współpracy i wymiany informacji pomiędzy Ośrodkami na poziomie lokalnym i regionalnym.

24 Wewnętrzne bariery w działaniu Parków Technologicznych Problemy kadrowe Ograniczona dostępność wykwalifikowanych ekspertów, rzeczników patentowych, trenerów, analityków, Duże zaangażowanie zespołu w inne sfery działania ośrodka, Słabe kompetencje zespołu w zakresie konsultingu strategiczno technologicznego, Brak środków na podnoszenie kwalifikacji pracowników (np. w obszarze Przemysłu 4.0). Infrastrukturalne Brak powierzchni do organizacji świadczenia usług prototypowni, Niewystarczająca infrastruktura B+R. Finansowe Brak zewnętrznego źródła finansowania na organizację i promocję usług proinnowacyjnych, Brak funduszy na zatrudnianie specjalistów, Brak środków na modernizację, rozbudowę istniejącej infrastruktury.

25 Wnioski z badania Obecna perspektywa finansowa zmieniła warunki finansowania usług dla MSP z tzw. systemu podażowego na popytowy, do czego nie byli przygotowani ani przedsiębiorcy ani Ośrodki Innowacji. Uwarunkowania zewnętrzne związane z nowymi regulacjami (dot. pomocy publicznej, podatku VAT i od powierzchni użytkowych pod wynajem, status dużego przedsiębiorstwa) istotnie wpłynęły w ostatnich latach na zmniejszenie zaangażowania Parków w realizację projektów finansowanych ze środków europejskich. Sytuacja infrastrukturalna Parków Technologicznych w porównaniu do wiązanych z nimi oczekiwaniach ze strony decydentów regionalnych i krajowych w ostatnich latach uległa pogorszeniu. Ponadto brakuje dobrze przygotowanej kadry do świadczenia usług proinnowacyjnych głównie w obszarze w zakresie opracowania dokumentacji funkcjonalnej/technicznej niezbędnej do wdrożenia innowacji. W porównaniu do danych z badań przeprowadzonych w latach 2012 i 2015 zwiększyła się średnia liczba usług (poza najmem powierzchni) realizowanych przez Parki Technologiczne na rzecz MSP. Parki Technologiczne obecnie znacząco częściej są zaangażowane w projekty B+R dla lub z przedsiębiorstwami (jako podwykonawcy lub konsorcjanci).

26 Dziękuję za uwagę