Przeczytaj! Prowadzisz lub będziesz prowadzić działalność gospodarczą?

Transkrypt

1 Prowadzisz lub będziesz prowadzić działalność gospodarczą? Każdy ubezpieczony posiada indywidualne konto w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Szczegółowe informacje, dostępne są w serwisach: Centrum Obsługi Telefonicznej ZUS: także dla tel. komórkowych

2 Prowadzisz lub będziesz prowadzić działalność gospodarczą? Jesteś osobą prowadzącą pozarolniczą działalność, jeśli: prowadzisz pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych, uzyskałeś decyzję Komisji ds. Zaopatrzenia Emerytalnego Twórców działającej przy Ministrze Kultury i Dziedzictwa Narodowego uznającą prowadzoną przez Ciebie działalność za twórczą lub artystyczną, prowadzisz działalność w zakresie wolnego zawodu: w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, albo uzyskujesz przychody z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie jesteś jednocześnie osobą, o której mowa w punkcie pierwszym, jesteś wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub wspólnikiem spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej, prowadzisz niepubliczną szkołę, placówkę lub ich zespół, na podstawie przepisów o systemie oświaty. Jakim ubezpieczeniom podlegasz obowiązkowo: ubezpieczeniom społecznym emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu, ubezpieczeniu zdrowotnemu. dobrowolnie (na swój wniosek) ubezpieczeniu chorobowemu. PAMIĘ TA J Pamiętaj, że z tytułu prowadzonej działalności możesz nie podlegać obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym, np. wtedy, kiedy jednocześnie wykonujesz pracę na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy lub gdy masz w umowie o pracę zagwarantowane co najmniej minimalne wynagrodzenie. W jakim okresie podlegasz ubezpieczeniom Obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu i zdrowotnemu podlegasz w okresie od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej. Kto jest Twoim płatnikiem składek Ty jesteś płatnikiem na swoje ubezpieczenia. 2

3 Prowadzisz działalność gospodarczą? Twoje obowiązki wobec ZUS Powinieneś zgłosić się do ubezpieczeń na formularzu ZUS ZUA w terminie 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczeń, czyli rozpoczęcia wykonywania działalności. Jeżeli zakończyłeś prowadzenie pozarolniczej działalności, pamiętaj, aby wyrejestrować się z ubezpieczeń na formularzu ZUS ZWUA w terminie 7 dni od daty ustania ubezpieczeń. Powinieneś rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy. Gdy działalność prowadzisz samodzielnie, należne za siebie składki wykazujesz w deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA. Deklarację składasz w terminie do 10 dnia danego miesiąca za miesiąc poprzedni. Z obowiązku złożenia deklaracji rozliczeniowej jesteś zwolniony, jeżeli w ostatnio złożonej deklaracji składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne wykazałeś od minimalnych podstaw wymiaru, jakie Cię obowiązują i nic nie uległo zmianie w stosunku do miesiąca poprzedniego. W jakiej wysokości musisz opłacać składki Wysokości składek wynosi: na ubezpieczenie emerytalne 19,52% podstawy wymiaru, na ubezpieczenia rentowe 8% podstawy wymiaru, na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe 2,45% podstawy wymiaru, na ubezpieczenie wypadkowe 1,93% podstawy wymiaru*, na ubezpieczenie zdrowotne 9% podstawy wymiaru. Jaka jest podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne Jeżeli prowadzisz pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych oraz: w okresie ostatnich 60 miesięcy nie prowadziłeś pozarolniczej działalności, w ramach prowadzonej działalność nie będziesz wykonywał usług na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym wykonywałeś w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej aktualnie działalności gospodarczej * Kwota składki na ubezpieczenie wypadkowe obliczona z zastosowaniem stopy procentowej w wysokości 1,93%, obowiązującej od 1 kwietnia 2012 r., właściwej dla płatników składek zgłaszających w poprzednim roku kalendarzowym do ubezpieczenia wypadkowego przeciętnie miesięcznie nie więcej niż 9 osób. W okresie od 1 kwietnia 2009 r. do 31 marca 2012 r. stopa procentowa dla takich płatników wynosiła 1,67%. 3

4 Prowadzisz lub będziesz prowadzić działalność gospodarczą? przez okres 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej składki na ubezpieczenia społeczne będziesz mógł opłacać od zadeklarowanej kwoty nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia. W 2012 r. jest to kwota 450 zł. Składki na ubezpieczenia społeczne od tak ustalonej podstawy wynoszą: wraz z dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym 143,56 zł*, bez ubezpieczenia chorobowego 132,53 zł*. Jeżeli prowadzisz pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych i nie spełniasz podanych wyżej warunków, a także gdy prowadzisz inną pozarolniczą działalność (np. jako wspólnik spółki, jawnej komandytowej), składki na ubezpieczenia społeczne, jesteś zobowiązany opłacać od zadeklarowanej kwoty nie niższej jednak niż 60% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia**. W 2012 r. jest to kwota 2115,60 zł. Składki na ubezpieczenia społeczne od tak ustalonej podstawy wynoszą: wraz z dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym 674,88 zł*, bez ubezpieczenia chorobowego 623,05 zł*. Minimalna podstawa wymiaru składek (zarówno kwota odpowiadająca 30% minimalnego wynagrodzenia, jak i kwota odpowiadająca 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia** ulega proporcjonalnemu zmniejszeniu, jeżeli działalność rozpocząłeś lub zakończyłeś w trakcie miesiąca albo, gdy przez część miesiąca byłeś chory i spełniasz warunki do przyznania zasiłku z działalności. Roczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe dla danego ubezpieczonego w roku kalendarzowym nie może być wyższa od kwoty odpowiadającej trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy, określonego w ustawie budżetowej, ustawie o prowizorium budżetowym lub ich projektach, jeżeli odpowiednie ustawy nie zostały uchwalone. W 2012 r. kwota ograniczenia wynosi zł. Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia chorobowe i wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe bez stosowania ograniczenia podstawy do kwoty trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy. * Kwota składki na ubezpieczenie wypadkowe obliczona z zastosowaniem stopy procentowej w wysokości 1,93%, obowiązującej od 1 kwietnia 2012 r., właściwej dla płatników składek zgłaszających w poprzednim roku kalendarzowym do ubezpieczenia wypadkowego przeciętnie miesięcznie nie więcej niż 9 osób. W okresie od 1 kwietnia 2009 r. do 31 marca 2012 r. stopa procentowa dla takich płatników wynosiła 1,67%. ** Przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na dany rok kalendarzowy. 4

5 Prowadzisz działalność gospodarczą? Podstawa wymiaru składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe nie może przekraczać miesięcznie 250% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale. Jaka jest podstawa wymiaru i kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne stanowi zadeklarowana kwota nie niższa jednak niż 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia***. W 2012 r. jest to kwota 2828,31 zł, a kwota składki 254,55 zł. Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne nie ulega proporcjonalnemu zmniejszeniu, gdy działalność prowadziłeś tylko przez część miesiąca. Gdy choć jeden dzień wykonywałeś działalność, składkę na ubezpieczenie zdrowotne naliczasz i opłacasz od pełnej podstawy wymiaru. Podstawa ta nie ulega zmniejszeniu również za miesiąc, w którym działalność z powodu choroby nie była wykonywana. Czy musisz opłacać składkę na Fundusz Pracy Jeżeli jesteś osobą prowadząca pozarolniczą działalność, która podlega obowiązkowym ubezpieczeniom i opłaca składki na ubezpieczenia społeczne od 60% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia**** masz obowiązek opłacać za siebie składkę na Fundusz Pracy. Składka ta wynosi 2,45 % podstawy wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe bez stosowania ograniczenia podstawy do kwoty trzydziestokrotności. Składka na Fundusz Pracy naliczona od 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia**** wynosi 51,83 zł (2115,60 zł 2,45%). Gdy opłacasz składki od zadeklarowanej kwoty nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia i jednocześnie nie masz innych tytułów do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych składki na FP nie opłacasz. Składki na FP nie opłacasz także wówczas, gdy ukończyłaś 55 lat (kobieta)/ukończyłeś 60 lat (mężczyzna). Warszawa, sierpień 2012 r. *** W sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale 2011 r., włącznie z wypłatami z zysku. **** Przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek. 5

6 Prowadzisz lub będziesz prowadzić działalność gospodarczą? PODSTAWA PRAWNA: ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2009 r. nr 205, poz z późn. zm.), ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2008 r. nr 164, poz z późn. zm.). 6

7 Jeli jeste aktywny zawodowo na terenie pastw czonkowskich, to moesz w tym samym okresie podlega Składki s w caoci finansowane Jeli jeste aktywny zawodowo na terenie pastw czonkowskich, to moesz w tym samym okresie podlega Jeli jeste aktywny zawodowo na terenie pastw czonkowskich, to moesz w tym samym okresie podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu. Prowadzisz działalność gospodarczą? Jeste lub bdziesz na urlopie wychowawczym? Pobierasz lub bdziesz pobiera zasiek macierzyski? Jeste niani? przez budet pastwa, a rol patnika jest wykazanie nalenych skadek w dokumentach rozliczeniowych. Składki s w caoci nansowane przez budet pastwa, a rol patnika jest wykazanie nalenych skadek w dokumentach rozliczeniowych. Każdy ubezpieczony posiada indywidualne konto w Zakadzie Ubezpiecze Spoecznych. Prowadzisz dziaalno gospodarcz za granic? Jeste delegowany do pracy za granic? Pracujesz za granic? zabezpieczeniu spoecznemu wycznie w jednym pastwie. zabezpieczeniu spoecznemu wycznie w jednym pastwie. zabezpieczeniu spoecznemu wycznie w jednym pastwie. Jeste czonkiem OFE? Jeste zleceniobiorc? Prowadzisz lub bdziesz prowadzi dziaalno gospodarcz? Jeste pracownikiem? Obowiązek członkostwa w otwartym funduszu emerytalnym dotyczy ubezpieczonych urodzonych po 31 grudnia 1968 r. Jako zleceniobiorca podlegasz obowiązkowo ubezpieczeniom spoecznym: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu, ubezpieczeniu zdrowotnemu. Ubezpieczeniu chorobowemu podlegasz dobrowolnie, na swój wniosek. Każdy ubezpieczony posiada indywidualne konto w Zakadzie Ubezpiecze Spoecznych. Jakim ubezpieczeniom podlegasz obowiązkowo? Ubezpieczeniom spoecznym: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu, Twoje konto w ZUS. Co powiniene wiedzieć? Każdy ubezpieczony posiada indywidualne konto w Zakadzie Ubezpiecze Spoecznych. 7

8 Prowadzisz lub będziesz prowadzić działalność gospodarczą? ABC Ubezpieczonego Sprawdź, czy pracodawca (zleceniodawca) zgłosił Cię do ubezpieczeń społecznych. Jeżeli tego nie zrobił, a zachorujesz lub będziesz miał wypadek w pracy, możesz mieć problem z otrzymaniem świadczeń z ZUS. Sprawdź, czy pracodawca zgłosił Cię do ubezpieczenia zdrowotnego. Jeżeli tego nie zrobił, nie będziesz mógł korzystać z publicznej opieki zdrowotnej, nie otrzymasz recepty na leki refundowane. Zadbaj o zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego Twoich najbliższych współmałżonka i dzieci jeżeli nie mają innego tytułu do ubezpieczenia. Jeżeli nabędą samodzielnie prawo do ubezpieczenia, pamiętaj, by ich wyrejestrować. Jeżeli Twoje dane identyfikacyjne, adresowe lub ewidencyjne uległy zmianie, poinformuj o tym swojego pracodawcę, a jeśli pracodawca już nie istnieje, zgłoś zmianę za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych pue.zus.pl. Sprawdź, czy pracodawca odprowadza za Ciebie składki od właściwej podstawy, czy nie zaniża jej. Składki od niższego wynagrodzenia, niż faktycznie otrzymujesz, to niższe świadczenia dziś (zasiłek chorobowy czy macierzyński) oraz w przyszłości (emerytura lub renta). Pamiętaj, że powinieneś wybrać Otwarty Fundusz Emerytalny. Nie czekaj na losowanie członkostwa OFE, sam decyduj o swoich pieniądzach. Bez wychodzenia z domu możesz zapoznać się z danymi zapisanymi na Twoim indywidualnym koncie w ZUS. Sprawdź to sam na Platformie Usług Elektronicznych pue.zus.pl. Dzięki dostępowi do konta ubezpieczonego w portalu pue.zus.pl możesz na podstawie zgromadzonych tam danych i prognozowanych przez siebie przyszłych dochodów wyliczyć wysokość hipotetycznej emerytury. Jeśli pracujesz za granicą, sprawdź, w którym kraju powinieneś być ubezpieczony. Pamiętaj, że ubezpieczenia emerytalne i rentowe, jeśli przestaniesz pracować, możesz kontynuować dobrowolnie. Dzięki temu będziesz miał wyższe świadczenie. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Warszawa, ul. Szamocka 3, 5 Projekt graficzny: Agnieszka i Michał Warda www. aleconsulting.pl Skład i druk: Biuro Poligrafii/W-wa; zam. nr 2214/12 8