PODRĘCZNIK DLA OCENIAJĄCYCH Kompetencje nauczycieli medycyny rodzinnej

Transkrypt

1

2 PODRĘCZNIK DLA OCENIAJĄCYCH Kompetencje nauczycieli medycyny rodzinnej

3

4 Publikacja powstała przy wsparciu finansowym Komisji Europejskiej w ramach programu Leonardo da Vinci (nr projektu PL1-LEO ) Continuing Educational Development and Harmonisation of Expert Teachers in General Practice/Family Medicine in Europe through a systematic process of quality improvement. Leonardo da Vinci Project PL1-LEO Publikacja odzwierciedla jedynie stanowisko autorów i Komisja Europejska nie ponosi odpowiedzialności za umieszczoną w niej zawartość merytoryczną. Partnerzy Projektu: 1. Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce 2. ZiZ Centrum Edukacji 3. Europejska Akademia Nauczycieli Medycyny Rodzinnej (EURACT) 4. Instytut Rozwoju Medycyny Rodzinnej (Słowenia) 5. Duńskie Kolegium Lekarzy Rodzinnych 6. Uniwersytet w Tartu (Estonia) 7. Wiedeński Uniwersytet Medyczny (Austria) Prawa autorskie należą do Partnerów projektu Leonardo da Vinci, Nr PL1-LEO Żadna część tej publikacji nie może być w jakikolwiek sposób wykorzystana, powielana lub w inny sposób wprowadzana do publicznego obrotu bez pisemnej zgody wydanej w imieniu Partnerów przez Promotora projektu - Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce. Projekt okładki: EUROHOST Druk: TECHNET ISBN: Wydawca: ZIZ Centrum Edukacji Garbarska 13/ Kraków, Polska Kraków 2015 Biuro Projektu Leonardo da Vinci: ZIZ Centrum Edukacji Garbarska 13/3, Kraków, Polska Tel.: Fax: biuro@zizce.edu.pl Sekretariat administracyjny EURACT: Barbara Toplek Zavod za razvoj družinske medicine Poljanski nasip 58, 1000 Ljubljana, Slovenija barbara.toplek@mf.uni-lj.

5 REDAKCJA: Igor Švab Kierwonik Katedry Medycyny Rodzinnej Adam Windak Kierownik Zakładu Medycyny Rodzinnej Justin Allen Były Prezes EURACT Wydział Medyczny, Uniwersytet w Lublanie Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum Członek Grupy Zadaniowej ds. Rozwoju Lublana, Słowenia Kraków, Polska Programów Nauczania Królewskie Kolegium Lekarzy Ogólnych Zjednoczone Królestwo AUTORZY: Igor Švab (Słowenia), Adam Windak (Polska), Justin Allen (Zjednoczone Królestwo), Manfred Maier (Austria), Ruth Kalda (Estonia), Roar Maagaard (Dania), Niels Kristien Kjear (Dania), Jo Buchanan (Zjednoczone Królestwo), Marje Oona (Estonia), Violetta Kijowska (Polska), Tomasz Tomasik (Polska), Katarzyna Dubas-Jakóbczyk (Polska). CZŁONKOWIE GRUPY ROBOCZEJ EURACT: Durdica Lazic (Chorwacja), Mira Kis Veljkovic (Serbia), Peter Vajer (Węgry), Francesco Carelli (Włochy), Esra Saatchi (Turcja), Jachym Bednar (Czechy), Peter Prydz (Norwwgia), Ruth Kalda (Estonia), Ingune Locmela (Łotwa), Eva de Fine Licht (Szwecja), Adam Windak (Polska), Janko Kersnik (Słowenia), Roar Maagaard (Dania), Jo Buchanan (Zjednoczone Królestwo). UCZESTNICY WARSZTATÓW EWALUACJYJNYCH: Paula Vainiomaki (Finlandia), Renzo De Gabriele (Malta), Ilse Helemann-Geschwinder (Austria), Sławomir Chlabicz (Polska), Elżbieta Tomiak (Polska), Søren Prins (Dania), Helle Ibsen (Dania), Marija Petek-Šter (Słowenia), Zalika Klemenc-Ketiš (Słowenia), Anneli Rätsep (Estonia), Tarmo Loogus (Estonia), Reinhold Glehr (Austria), Erwin Rebhandl (Austria), Małgorzata Palka (Polska), Marek Oleszczyk (Polska), Jáchym Bednář (Czechy), Jana Bendova (Słowacja), Marianne Versted (Dania), Jesper Nielsen (Dania), Davorina Petek (Słowenia), Lea Grill-Jevsek (Słowenia), Kadri Suija (Estonia), Katrin Martinson (Estonia), Erich Lemberger (Austria), Ulrich Busch (Austria), Francesco Carelli (Włochy).

6 SPIS TREŚCI: CZEGO DOTYCZY TEN DOKUMENT? 6 CEL I ZAKRES 7 Dlaczego potrzebny jest system akredytacji nauczycieli medycyny rodzinnej? 7 Jakie korzyści przyniesie akredytacja nauczycielom? 8 Rola i ambicje EURACT 8 Krótki opis procesu akredytacji 9 POZIOMY KOMPETENCJI I KRYTERIA ZGŁASZANIA WNIOSKÓW 10 Opis Dokumentu Ramowego i domen kompetencji 10 Opis kryteriów zgłoszenia aplikacji 11 WARUNKI ZALICZENIA DLA POZIOMU KOMPETENTNY 12 WARUNKI ZALICZENIA DLA POZIOMU EKSPERT 13 RODZAJE DOWODÓW 14 PROCES AKREDYTACJI 17 Uwagi ogólne 17 Opis szczegółowy 18 Rejestracja oceniającego 18 Przydział kandydatów 20 Ocenianie wniosku 25 Potwierdzenie i certyfikacja 27 KODEKS POSTĘPOWANIA DLA KANDYDATÓW 28 PROCEDURA ODWOŁANIA 29 METODOLOGIA OPRACOWANIA 31 PODZIĘKOWANIA 32

7 CZEGO DOTYCZY TEN DOKUMENT? Podręcznik dla oceniających zawiera standardy i przewodnik metodologiczny procedury akredytacji nauczycieli medycyny rodzinnej. Stanowi również dokument źródłowy dla potencjalnych oceniających. Podręcznik jest jednym z czterech produktów międzynarodowego projektu Ustawiczny rozwój edukacyjny i harmonizacja ekspertów nauczania medycyny rodzinnej w Europie przez systematyczny proces poprawy jakości (Continuing Educational Development and Harmonisation of Expert Teachers in General Practice/Family Medicine in Europe through a systematic process of quality improvement) (No PL1-LEO ). Trzy pozostałe to: Szablon oceny portfolio doświadczeń i kompetencji w nauczaniu (przedstawia wskaźniki i kryteria oceny na dwóch poziomach: nauczyciel Kompetentny i Ekspert. Dla obydwu poziomów Szablon zawiera opis wymaganych kompetencji oraz listę dowodów potwierdzających osiągnięcie danego poziomu fachowości); Podręcznik dla kandydatów (jest to instrukcja dla nauczycieli ubiegających się o formalne uznanie poziomu swoich kompetencji; prowadzi ona kandydata przez proces gromadzenia dowodów oraz zgłaszania wniosku do zewnętrznej oceny; podsumowuje metodologię tworzenia europejskiego systemu akredytacji nauczycieli medycyny rodzinnej); Elektroniczne portfolio dowodów osiągnięć dydaktycznych (portfolio zmienia wszechstronną i kompleksową strukturę Szablonu w proste, przyjazne dla użytkownika narzędzie internetowe; zawiera wszystkie wskaźniki, kryteria i standardy używane w procesie akredytacji; umożliwia Kandydatom gromadzenie dowodów w trybie on-line oraz ich ocenę). Wszystkie produkty są ze sobą wzajemnie powiązane i mogą być wykorzystywane przez różnych uczestników i na różnych etapach procesu akredytacji nauczycieli medycyny rodzinnej.

8 CEL I ZAKRES Medycynę rodzinną charakteryzuje specyficzny zestaw wiedzy, umiejętności i postaw. Europejska Akademia Nauczycieli Medycyny Rodzinnej (EURACT) stworzyła model rozwoju umiejętności w zakresie nauczania medycyny rodzinnej w Europie. Jego opis zawiera dokument Ramy Ciągłego Rozwoju Zawodowego Nauczycieli Medycyny Rodzinnej w Europie. Program ramowy ma wiele potencjalnych zastosowań. Jednym z nich jest możliwość stworzenia międzynarodowego systemu akredytacji nauczycieli medycyny rodzinnej. Wdrożenie systemu akredytacji trenerów i nauczycieli medycyny rodzinnej ma trzy cele: A Wspieranie, rozwój i uznanie standardów poszczególnych trenerów/nauczycieli; Zademonstrowanie istniejących wysokich standardów edukacyjnych w medycynie rodzinnej w Europie i ambicji w ich dalszym rozwoju; Koordynacja nauczania medycyny rodzinnej w państwach Unii Europejskiej. Dlaczego potrzebny jest system akredytacji nauczycieli medycyny rodzinnej? Sprawny system opieki zdrowotnej wymaga kompetentnej opieki podstawowej. Medycyna rodzinna odgrywa kluczową rolę w sprawowaniu opieki podstawowej, dlatego też dobrze wyszkoleni lekarze rodzinni są niezbędnym warunkiem świadczenia wysokiej jakości podstawowej opieki zdrowotnej. W większości krajów Europy medycyna rodzinna jest nową specjalizacją a w niektórych nadal nie jest uważana za specjalizację. Dlatego konieczne jest nie tylko wskazywanie na wartość medycyny rodzinnej, ale także kontynuacja pozytywnego rozwoju programów szkoleniowych dla obecnych i przyszłych lekarzy rodzinnych. To właśnie trenerzy i nauczyciele medycyny tworzą przyszłe standardy tej dyscypliny. Dlatego ważne jest skoncentrowanie się na rozwoju umiejętności nauczycieli medycyny rodzinnej a także sposobach ich uznawania. Znaczenie takiego systemu akredytacji wynika ze specyficznej sytuacji w Europie, w której nasila się migracja ludności, AIM AND SCOPE OF THE APPRAISAL SYSTEM HANDBOOK FOR APPLICANTS / 7

9 także lekarzy. Dla dobra obywateli wskazana jest zatem koordynacja i wypracowanie standardów międzynarodowych w obrębie Unii Europejskiej. B Jakie korzyści przyniesie akredytacja nauczycielom? Prowadzenie szkolenia i nauczanie medycyny rodzinnej stanowi duże wyzwanie, nauczyciele powinni zatem otrzymywać stałe wsparcie w swoim rozwoju zawodowym. Medycyna rodzinna jest młodą specjalizacją, a nawet w krajach z bogatą tradycją lekarze rodzinni często muszą udowadniać swoją wartość kolegom i personelowi medycznemu innych specjalności jak i społeczeństwu. Coraz więcej uniwersytetów i uczelni oczekuje, poza kwalifikacjami naukowymi i zawodowymi, także formalnego potwierdzenia umiejętności nauczania. Przystępując do międzynarodowego systemu akredytacji zalecanego przez EURACT, trener i nauczyciel medycyny rodzinnej otrzyma dostęp do platformy osobistego rozwoju zawodowego umiejętności dydaktycznych oraz pogłębionego zrozumienia edukacji medycznej w perspektywie międzynarodowej. Dla oceniającego udział w procesie akredytacji stanowi także możliwość formalnego potwierdzenia umiejętności oceniania, co stanowić będzie nie tylko wartość osobistą ale może być wykorzystane w celach zawodowych zarówno w kraju jak i za granicą. C Rola i ambicje EURACT Ponieważ EURACT wspiera wymienione wyżej cele, podjęła działania zmierzające do wdrożenia projektu, który ma doprowadzić do zapewnienia większej harmonizacji i wyrównania kompetencji nauczycieli medycyny rodzinnej na poziomie europejskim. Dokument EURACT Ramy Ciągłego Rozwoju Zawodowego Nauczycieli Medycyny Rodzinnej w Europie stanowi podstawę dla rozwoju niniejszego systemu oceny nauczycieli oczekujących potwierdzenia swoich kwalifikacji. W tym celu opracowany został Szablon oceny, który stanowi strukturę oceny przez ustalenie i opisanie dowodów, które mogą być wykorzystane w procesie akredytacji na dwóch różnych poziomach fachowości: na poziomie Kompetentny oraz Ekspert w nauczaniu medycyny rodzinnej.

10 Rolą Szablonu jest zagwarantowanie, że decyzje podjęte w procesie akredytacji nauczyciela są trafne i rzetelne oraz mogą być stosowane w kontekście europejskim. D Krótki opis procesu akredytacji Nauczyciele, którzy zdecydują się na przystąpienie do procesu akredytacji, zarówno na poziomie Kompetentny jak Ekspert, powinni zacząć gromadzić wymagane dowody. Najłatwiejszym sposobem gromadzenia, segregowania i przeglądu dowodów jest zalogowanie się, utworzenie i korzystanie z indywidualnego portfolio Kandydata. Kandydaci będą mogli korzystać z portfolio przez względnie długi czas, mogą gromadzić i segregować dowody przez kilka miesięcy. W chwili, gdy Kandydat zgromadzi wymaganą liczbę dowodów, powinien przesłać portfolio jako wniosek o poddanie się ocenie. Proszę pamiętać, że w przypadku ubiegania się o ocenę na poziomie Kompetentny, Kandydat może gromadzić dowody w języku polskim. Jeśli jednak ocena odbywać się będzie na poziomie Ekspert, przedstawione dowody muszą być w języku angielskim. Proces akredytacji będzie przeprowadzony przez: jednego oceniającego na poziomie krajowym, jeśli Kandydat przystępuje do oceny na poziomie Kompetentny; dwóch oceniających na poziomie międzynarodowym, jeśli Kandydat przystępuje do oceny na poziomie Ekspert. Ocena może zakończyć się wynikiem: Zaliczone lub Jeszcze nie gotowy. W przypadku oceny Jeszcze nie gotowy Kandydat będzie mógł zobaczyć, jakie działania musi jeszcze podjąć lub w jakim zakresie uzupełnić dowody. W przypadku wyniku Jeszcze nie gotowy, Kandydat będzie mógł się także odwołać. Niniejszy dokument opisuje, jak przystąpić do procesu akredytacji. AIM AND SCOPE OF THE APPRAISAL SYSTEM HANDBOOK FOR APPLICANTS / 9

11 POZIOMY KOMPETENCJI I KRYTERIA ZGŁASZANIA WNIOSKÓW A Opis Dokumentu Ramowego i domen kompetencji Dokument Ramy ciągłego rozwoju zawodowego nauczycieli medycyny rodzinnej w Europie wyróżnia cztery poziomy kompetencji: Początkujący, Kompetentny, Biegły i Ekspert. Dla potrzeb opisywanego procesu akredytacji wykorzystano tylko dwa poziomy: Kompetentny i Ekspert. Na rycinie pokazano cztery poziomy zorganizowane w 13 domen kompetencji nauczyciela. Te 13 domen jest pogrupowane w 3 kategorie (Obszary) (zewnętrzny okrąg na Rycinie 1). Źródło: Ramy ciągłego rozwoju zawodowego nauczycieli medycyny rodzinnej w Europie, Kraków 2012 Rycina 1. Domeny (dziedziny) kompetencji nauczycielskich

12 Grupy domen: B I. Środowisko dydaktyczne: a) Bezpieczeństwo pacjenta b) Prowadzenie nauczania c) Zasoby edukacyjne II. Prowadzenie edukacji: a) Umiejętności dydaktyczne b) Nadzór dydaktyczny i wsparcie c) Zarządzanie problemami d) Ocenienianie i ocena zwrotna e) Teoria nauczania f) Praca w zespołach edukacyjnych III. Proces dydaktyczny: a) Program kształcenia b) Ewaluacja c) Badania naukowe w edukacji d) Poprawa jakości Opis kryteriów zgłoszenia aplikacji Proces akredytacji jest dostępny dla każdego nauczyciela medycyny rodzinnej w Europie, który spełnia następujące kryteria: Jest aktywnie zaangażowany w nauczanie medycyny rodzinnej; Posiada doświadczonego kolegę/przełożonego, który pełni rolę mentora i wspiera wniosek Kandydata; Mentor zostanie poproszony o potwierdzenie, że w jego opinii Kandydat ubiegający się o akredytację na poziomie Ekspert, w wybranych domenach niepoddawanych ocenie, jest przynajmniej na poziomie fachowości oczekiwanym dla poziomu Kompetentny. Członkowie EURACT mogą przystąpić do programu akredytacji bez uiszczania dodatkowych opłat, w ramach uprawnień wynikających z członkostwa w organizacji. Kandydaci, którzy nie są członkami EURACT za proces oceny muszą wnieść opłatę. LEVELS OF EXPERTISE AND CRITERIA FOR SUBMISSION HANDBOOK FOR APPLICANTS / 11

13 WARUNKI ZALICZENIA DLA POZIOMU KOMPETENTNY Aby potwierdzić kwalifikacje Kandydata, jako nauczyciela Kompetentnego, muszą być spełnione następujące warunki: 1. Wymagane są dowody w co najmniej 9 z 13 domen 2. Kandydat otrzymał ocenę na poziomie Kompetentny łącznie w 9 z 13 domen, przy założeniu, że: - Co najmniej 2 z tych domen są z Obszaru 1 (Środowisko nauczania) - Co najmniej 4 z tych domen są z Obszaru 2 (Prowadzenie edukacji) - Co najmniej 3 z tych domen są z Obszaru 3 (Proces dydaktyczny) 3. W każdej z wybranych przez Kandydata domen, wymagane jest przedstawienie co najmniej 3 z 4 potencjalnych dowodów 4. Aby uzyskać ocenę Kompetentny w określonej domenie, należy otrzymać ocenę na poziomie Kompetentny dla co najmniej 3 spośród 4 dowodów w tej domenie.

14 WARUNKI ZALICZENIA DLA POZIOMU EKSPERT Aby potwierdzić, że Kandydat osiągnął poziom eksperta w nauczaniu, muszą być spełnione następujące warunki: 1. Wymagane jest przedstawienie dowodów potwierdzających bieżącą działalność dydaktyczną w 5 wybranych domenach. 2. Wybrane domeny muszą obejmować: - Co najmniej 1 domenę z Obszaru 1 (Środowisko dydaktyczne) - Co najmniej 1 domenę z Obszaru 2 (Prowadzenie edukacji) - Co najmniej 1 domenę z Obszaru 3 (Proces dydaktyczny) 3. W każdej z wybranych przez siebie domen, Kandydat musi uzyskać ocenę na poziomie Ekspert. 4. W każdej z domen Kandydat musi przedstawić co najmniej 3 z 5 potencjalnych dowodów. 5. Aby przyznać ocenę na poziomie Ekspert, oceniający muszą zgodnie potwierdzić wymagany poziom fachowości dla 3 z 5 dowodów w odpowiedniej domenie. 6. Kandydat musi przedstawić list referencyjny, potwierdzający, że Kandydat osiągnął przynajmniej poziom Kompetentny w pozostałych 8 domenach (patrz Aneks 1). List musi być podpisany przez mentora (kierownika instytucji lub bardziej doświadczonego kolegę). PASS RULES FOR THE EXPERT LEVEL OF EXPERTISE HANDBOOK FOR APPLICANTS / 13

15 RODAJE DOWODÓW Rodzaj przedstawionych do oceny dowodów ogranicza się do kliku jasno zdefiniowanych kategorii. Kandydat powinien starannie dobierać dowody, zgodnie z wymaganiami dla danego poziomu kompetencji. Dla przykładu, list referencyjny wymagany jest w dwóch domenach Nadzór dydaktyczny i wsparcie oraz Zarządzanie problemami. Kandydaci mogą, jeśli chcą, użyć tego samego listu w obydwu domenach. Podobnie można postąpić z każdym innym rodzajem dowodu dla innych domen kompetencji. Należy jednak pamiętać, że dowód musi zawierać informacje wymagane w konkretnej domenie. Poniższy przykład ilustruje różnice w treści dowodu, które zaznaczono kursywą. Domena: nadzór dydaktyczny i wsparcie Domena: zarządzenie problemami Nadzoruje cały program i poszczególne jego elementy. Nadzoruje innych nauczycieli, zapewniając odpowiednią ocenę zwrotną. Daje prawidłową ocenę zwrotną uczniom ze złożonymi trudnościami, w stosownych przypadkach włączając zewnętrzne instytucje. List referencyjny: Przedstaw list referencyjny od doświadczonego kolegi/ przełożonego, który zna Twoją pracę nauczyciela medycyny rodzinnej i który może potwierdzić jakość Twoich umiejętności nadzorowania złożonego procesu nauczania. Gwarantuje dostępność systemów wsparcia lokalnie lub w obrębie źródeł zewnętrznych. Jest w stanie rozwiązywać problemy zidentyfikowane przez uczniów i nauczycieli. List referencyjny: Przedstaw list referencyjny napisany przez kierownika instytucji lub innego doświadczonego kolegę, który był świadkiem twoich działań w rozwiązywaniu problemów edukacyjnych.

16 Rejestr doświadczeń edukacyjnych Jest to spis (podobny do dziennika) doświadczeń edukacyjnych Kandydata, które są istotne dla jego pracy jako nauczyciela. Rejestr jest prowadzony przez Kandydata i opisuje różne aktywności, ich wartość edukacyjną dla Kandydata oraz ich wykorzystanie w nauczaniu. List referencyjny List powinien być napisany przez doświadczonego kolegę lub przełożonego, który zna aktywność Kandydata w nauczaniu medycyny rodzinnej i który może potwierdzić jakość nauczania przez Kandydata oraz jego rozwój jako nauczyciela. Ocena zwrotna Ewaluacja ucznia Lista publikacji Jest to badanie opinii, wykorzystujące standardowe kwestionariusze, przeprowadzone przez Kandydata wśród grup osób różnej profesji, które miały bezpośrednio styczność z jego pracą dydaktyczną. Kandydat powinien załączyć refleksję na temat wyników oceny i wniosków. Niektóre instytucje dysponują odpowiednimi kwestionariszami, alternatywnie Kandydat może wykorzystać kwestionariusze stworzone przez siebie. Ewaluacje mogą pochodzić od studentów, rezydentów, kolegów, nauczycieli medycyny rodzinnej i innych profesjonalistów medycznych, którzy uczestniczyli w aktywnościach edukacyjnych prowadzonych przez Kandydata. Kandydat powinien także w sposób krytyczny ocenić wyniki ewaluacji oraz ich wpływ na jego nauczanie. Jest to lista pozycji autorstwa Kandydata na temat edukacji medycznej opublikowanych w recenzowanych czasopismach naukowych, w postaci monografii lub rozdziałów w podręcznikach. Każda pozycja powinna być opatrzona notą bibliograficzną lub zawierać odnośnik, umożliwiający dotarcie do niej oceniającemu. TYPES OF EVIDENCE HANDBOOK FOR APPLICANTS / 15

17 Kopie abstraktów To kopie streszczeń prezentacji ustnych lub plakatów z krajowych lub międzynarodowych konferencji, w tematyce istotnej dla edukacji w medycynie rodzinnej. Dodatkowo, Kandydat powienien dołączyć reflkeksje na temat wartości tych prac dla niego jako nauczyciela medycyny rodzinnej. Certyfikaty Są to potwierdzenia (zaświadczenia lub inne dokumenty) uczestnictwa w szkoleniach dla nauczycieli medycyny rodzinnej, zarówno w roli uczestnika, jak i nauczyciela lub organizatora szkolenia. Kandydat powinien dołączyć krótką refleksję na temat wartości każdego z tych wydarzeń dla swojego rozwoju jako nauczyciela. Materiały dydaktyczne Są to opisy lub kopie materiałów dydaktycznych stworzonych i używanych w nauczaniu przez Kandydata. Materiałom powinna towarzyszyć refleksja na temat ich wartości dla Kandydata jako nauczyciela i dla programu szkolenia. Krótki esej, przedstawiający informacje na temat specyficznych aspektów pracy Kandydata jako nauczyciela, które nie zostały pokazane w innych typach dowodów, np.: Esej Refleksja Kandydat może być poproszony o dokonanie refleksji na temat szczególnego aspektu swojej pracy dydaktycznej; Opis Kandydat może być poproszony o opisanie pewnego aspektu swojego zaangażowania w systemie opieki zdrowotnej i/lub w systemie edukacji.

18 PROCES AKREDYTACJI Potencjalny oceniający musi wziąć udział w odpowiednim szkoleniu, przygotowanym przez EURACT. Proces oceniania po zakończeniu szkolenia składa się z następujących etapów: 1. Rejestracja oceniającego 2. Przydzielenie wniosku przez administratora 3. Ocena wniosku 4. Przesłanie opinii/oceny 5. Potwierdzenie i certyfikacja A Uwagi ogólne Akredytacja poziomu kompetencji odbywa się w oparciu o portfolio nauczyciela, uzupełniane przez Kandydata. Ocenę na poziomie Kompetentny przeprowadza ekspert na poziomie krajowym. Ocena na poziomie Ekspert prowadzona jest przez dwóch międzynarodowych ekspertów, dlatego na tym poziomie fachowości dowody muszą być przygotowane w języku angielskim. THE APPRAISAL PROCESS Po zakończeniu oceny dowodów przez oceniającego (oceniających), końcowy wynik zostaje przesłany do Kandydata. W przypadku oceny pozytywnej Kandydat otrzyma formalne potwierdzenie swoich kompetencji. Kandydat ma także możliwość ponownego przesłania dowodów w przypadku gdy wymagane jest ich uzupełnienie lub odwołania się od decyzji. Procedura odwołania się opisana jest w dalszej części. Dane osobowe oceniających nie są ujawniane. HANDBOOK FOR APPLICANTS / 17

19 B Opis szczegółowy Rejestracja oceniającego Po zakończeniu szkolenia administrator prześle potencjalnemu oceniającemu wiadomość z zaproszeniem do udziału w programie akredytacji. Razem z zaproszeniem przesłana zostanie prośba o podanie podstawowych informacji personalnych. Aby przyjąć zaproszenie do grona oceniających, należy odpowiedzieć na , podając wymagane przez administratora informacje. Administrator prześle następnie dane niezbędne do zalogowania się wraz z hasłem dostępu oraz łączem do odpowiedniej strony internetowej. Oceniający otrzyma informacje o logowaniu się na tej stronie internetowej:

20 Należy zalogować się, podając login i hasło przesłane przez administratora. Po zalogowaniu, należy nacisnąć zakładkę Twój Profil i wpisać wymagane dane osobowe. Jest to niezbędne, aby wziąć udział w procedurze akredytacji. HANDBOOK FOR APPLICANTS / THE APPRAISAL PROCESS 19

21 Ocenianie wniosku Należy ocenić dowody przedstawione przez Kandydata. Nie musi się to odbywać w czasie jednej sesji, robocze oceny będą przechowywane przez system. Aby kontynuować ocenianie kandydatury w czasie kolejnej sesji, należy ją odszukać w folderze Ocenione.

22 Na następnym ekranie, oceniający będzie miał zestawienie dowodów przesłanych przez Kandydata, uporządkowanych zgodnie z obszarami i domenami. Obszary wypełnione przez Kandydata będą wyróżnione. HANDBOOK FOR APPLICANTS / THE APPRAISAL PROCESS 21

23 Klikając na nazwę domeny, otwiera się pole z podsumowaniem kryteriów oceny, a po nich opis dowodów przygotowany przez Kandydata. Załączniki znajdują się na dole ekranu.

24 Na dole ekranu znajdują się dwa przyciski. Jeżeli dowody spełniają wymogi, należy kliknąć na zielony przycisk; w innym przypadku przycisk czerwony. W przypadku opinii negatywnej, należy w następnym polu wyjaśnić powody takiej decyzji. Po zakończeniu, należy kliknąć przycisk Następny aby przejść do kolejnego dowodu. HANDBOOK FOR APPLICANTS / THE APPRAISAL PROCESS 23

25 Po zakończeniu oceniania poszczególnych dowodów system automatycznie ocenia każdą domenę. Domeny, w których Kandydat osiągnął wymagany poziom kompetencji, będą wyróżnione kolorem zielonym. Te, w których ocena była negatywna będą oznaczone kolorem czerwonym. Dowody, które pojawiają się na granatowym tle nie stanowią części wniosku Kandydata. Widoczne to jest na pasku po lewej stronie ekranu.

26 Przesłanie opinii/oceny Po zakończeniu oceny wszystkich domen i powiązanych z nimi dowodów, pojawi się pole Podsumowanie recenzji, w którym widać podsumowanie oceny wniosku. Na tym etapie można wrócić do poszczególnych dowodów i zmieniać oceny. Ostatnie pole to Zatwierdź decyzję. Naciśnięcie tego przycisku potwierdza, że proces oceniania jest zakończony. HANDBOOK FOR APPLICANTS / THE APPRAISAL PROCESS 25

27 Na ostatnim ekranie można przejrzeć swoje opinie ale nie można już wprowadzać zmian.

28 Na końcowym etapie mozna juz tylko przejrzeć ocenę (nie można zmienić oceny). Można również przejrzeć cały wniosek (wybierając środkowy przycisk) lub pobrać wniosek w formacie PDF (wybierając ostatni przycisk). Po zakończeniu procesu oceny, wniosek może być przeglądany w zakładce Historia podczas gdy wnioski będące w trakcie procesu oceny znajdują się w zakładce Oceniane. Potwierdzenie kompetencji i certyfikacja Po zakończeniu procesu oceniania, Kandydat otrzymuje wiadomość z informacją, że wniosek został oceniony. W przypadku oceny pozytywnej, przesłany jest również certyfikat. Jeżeli ocena jest negatywna, kandydat może złożyć wiosek o ponowną ocenę. Oceniający otrzyma wówczas od administratora wiadomość z prośbą o ponowną ocenę. THE APPRAISAL PROCESS HANDBOOK FOR APPLICANTS / 27

29 KODEKS POSTĘPOWANIA DLA KANDYDATÓW Od Kandydatów uczestniczących w procesie akredytacji oczekuje się spełnienia określonych profesjonalnych standardów zachowań. Kandydat może być zdyskwalifikowany w procesie akredytacji w następujących sytuacjach: a. nie stosował się do instrukcji gromadzenia dowodów w wybranych przez siebie domenach b. skopiował lub usiłował skopiować dowody od innych kandydatów c. sfałszował wyniki jakichkolwiek przesłanych danych d. mylnie interpretował swój status nauczyciela medycyny rodzinnej we własnym kraju (np. wskazał jako mentorów osoby nie posiadające odpowiednich kwalifikacji lub osoby, w przypadku których mógł zajść konflikt interesów np. krewnych pierwszego stopnia czy bliskich przyjaciół kandydata).

30 PROCEDURA ODWOŁANIA Od niekorzystnej oceny złożonego wniosku, Kandydat może się odwołać do grupy zadaniowej ds. akredytacji nauczycieli EURACT. Odwołanie przysługuje gdy zdaniem Kandydata: a. Proces akredytacji nie przebiegał zgodnie z opisem zamieszczonym w podręczniku. b. Ocena wniosku jest stronnicza i/lub nietrafna. c. Oceniający nie uwzględnili wszystkich przedstawionych dowodów. d. Oceniono, że postawa Kandydata nie spełnia profesjonalnych standardów a Kandydat uważa tę opinię za niesłuszną. Procedura: Jeżeli Kandydat został poinformowany przez grupę zadaniową ds. akredytacji nauczycieli EURACT, że profesjonalna postawa Kandydata w czasie rozpatrywania wniosku budzi wątpliwości, Kandydat otrzyma informację na piśmie i będzie poproszony o złożenie wyjaśnień, zarówno grupie ds. akredytacji, jak i administratorowi programu w terminie 28 dni. Do wyjaśnień Kandydat powinien załączyć wszystkie dowody wspierające jego stanowisko. Zespół zadaniowy EURACT powoła Panel ds. odwołania, złożony z trzech członków. Panel oceni przedstawione przez Kandydata dowody i podejmie decyzję, czy odwołanie jest zasadne. Członkami panelu będą: 1. Członek rady EURACT (przewodniczący) 2. Ekspert oceniający kandydatury w ramach projektu, ale niezaangażowany w ocenę przedmiotowego wniosku. 3. Ekspert w dziedzinie edukacji, wskazany przez Kandydata, zazwyczaj członek rady EURACT-u z kraju kandydata. W odwołaniu uwzględnione będą przedstawione pisemne dowody oraz wszystkie dalsze stanowiska i opinie Kandydata. Nie przewiduje się spotkań bezpośrednich. Panel musi podjąć decyzję w ciągu 3 miesięcy od powołania. APPEAL PROCESS HANDBOOK FOR APPLICANTS / 29

31 Jeżeli Kandydat odwołuje się z powodu negatywnej oceny wniosku, powinien poinformować administratora EURACT o swoich zamiarach i przedstawić podstawę odwołania. Powołany Panel ds. odwołania (w składzie jak opisany powyżej) zadecyduje, czy uznać zasadność odwołania, czy podtrzymać pierwotną decyzję. Panel przekaże Kandydatowi swoją decyzję wraz z uzasadnieniem. Nie przewiduje się dalszej procedury odwoławczej.

32 METODOLOGIA OPRACOWANIA System akredytacji jako całość jest głównym produktem międzynarodowego projektu Ustawiczny rozwój zawodowy i harmonizacja kompetencji nauczycieli medycyny rodzinnej w Europie przez systematyczny proces poprawy jakości wspieranego przez program Unii Europejskiej Leonardo da Vinci (nr projektu PL1-LEO ). Bazuje on także na wynikach poprzedniego projektu Ramy ustawicznego rozwoju zawodowego nauczycieli medycyny rodzinnej w Europie, również realizowanego w ramach Programu UE Leonardo da Vinci (nr projektu PL1-LEO ). Ponieważ wszystkie elementy procesu oceny są ze sobą wzajemnie powiązane, ich produkty powstawanie miało charakter etapowy. W pierwszych miesiącach trwania projektu, aktywności koncentrowały się głównie wokół rozwoju Szablonu oceny. W związku z tym odbywały się dyskusje panelowe z aktywnym zaangażowaniem międzynarodowych ekspertów w dziedzinie edukacji, dokonano przeglądu literatury, przeprowadzono badania ankietowe wśród potencjalnych uczestników procesu akredytacji a także różnorodne działania ewaluacyjne. Ukończenie Szablonu umożliwiło rozpoczęcie prac nad specyfikacją techniczną elektronicznego portfolio dowodów aktywności edukacyjnych. Przeprowadzono dogłębne i wielokierunkowe konsultacje, zarówno w obrębie grupy Partnerów projektu, jak i poza nią (np. poszukiwanie podobnych narzędzi wykorzystywanych w innych dyscyplinach czy zawodach), w celu optymalizacji wymagań technicznych portfolio. Po uruchomieniu wersji demonstracyjnej, w celu przetestowania narzędzia, przeprowadzono dwa kursy pilotażowe, zarówno dla potencjalnych kandydatów, jak i oceniających. Jednym z najważniejszych elementów procesu akredytacji jest wbudowany w portfolio algorytm oceny. W czasie tworzenia portfolio algorytm ten był dwukrotnie zmieniany, po uwzględnieniu informacji zwrotnej z procesu ewaluacji. Uczestnicy ewaluacji wyrazili mocne przekonanie, że wstępnie założone wymagania dla kandydatów oraz warunki zaliczenia były zbyt rygorystyczne (wskutek tego m.in. zmniejszono liczbę dowodów wymaganych w poszczególnych domenach). Po ukończeniu elektronicznego portfolio, opracowano podręczniki dla użytkowników, zarówno z perspektywy Kandydata (Podręcznik dla Kandydata) jak i oceniającego (Podręcznik dla Oceniającego) DEVELOPMENT METHODOLOGY HANDBOOK FOR APPLICANTS / 31

33 PODZIĘKOWANIA Autorzy opracowania chcieliby podziękować wszystkim osobom i organizacjom, które pomogły w przygotowaniu tego dokumentu. Jesteśmy szczególnie wdzięczni Radzie EURACT oraz członkom specjalnej grupy zadaniowej za ich cenny wkład. Chcemy również podziękować wszystkim partnerom projektu, niezależnym ekspertom i uczestnikom warsztatów pilotażowych, którzy służyli nam swoim doświadczeniem i wiedzą na różnych etapach pracy.

34