Farmakodynamika. Podstawowym zagadnieniem farmakodynamiki jest odpowiedź na pytanie w jaki sposób dany lek wywiera określony efekt farmakologiczny.
|
|
- Anatol Barański
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Farmakodynamika Podstawowym zagadnieniem farmakodynamiki jest odpowiedź na pytanie w jaki sposób dany lek wywiera określony efekt farmakologiczny. Receptor: składnik systemu biologicznego, który ma zdolność wiązania określonej substancji farmakologicznej, co zapoczątkowuje szereg przemian fizykochemicznych prowadzących do zmiany funkcjonowania tego systemu Agonista: substancja farmakologiczna, która po związaniu z receptorem wywiera określony efekt Substancja farmakologiczna aby wywołać określony efekt musi być ściśle dopasowana do miejsca wiązania w receptorze (fenomen kluczzamek). Wiązanie się substancji farmakologicznej z receptorem może nastąpić przy pomocy wiązań: kowalencyjnych (b. silne, zwykle nieodwracalne) nieco słabszych wiązań elektrostatycznych (np. między anionem a kationem) innych o wiele słabszych (wodorowych, van der Waalsa, hydrofobowych) Ponad 50% leków jest chiralnych i występuje w większości w postaci mieszanin racemicznych, w których zwykle tylko jeden enancjomer wykazuje pożądane działanie (np. S(-) karwedilol wiąże się 100 x silniej z receptorem β niż R(+) karwedilol). Pierwszym etapem działania leku na określony receptor jest utworzenie odwracalnego kompleksu lek-receptor, którego kinetyka opisywana jest równaniem: [R] + [L] k +1 [RL] sygnał EFEKT [R] receptor k -1 [L] lek [RL] kompleks lek-receptor k +1 stała połączenia k -1 stała dysocjacji 1
2 Wiązanie lek-receptor Powinowactwo zdolność substancji farmakologicznej do wiązania się z receptorem 100 % RL R max 100 % RL R max 50 % K d = % K d = 5.0 S S (skala log) , RL odsetek leku związanego z receptorem S stężenie leku K d wartość stężenia leku, przy którym połowa receptorów jest wysycona (charakteryzuje powinowactwo leku do receptora) R max punkt całkowitego wysycenia receptorów Silne powinowactwo = niski K d lek łatwo wiąże się ze swoim receptorem i trudno się od niego uwalnia. Słabe powinowactwo = wysoki K d lek trudno wiąże się z receptorem i łatwo się od niego uwalnia. 100 % RL 50 % Powinowactwo: > > S Należy pamiętać, że powinowactwo nie przekłada się w prosty sposób na działanie leku substancja o silnym powinowactwie do receptora może nie powodować efektu farmakologicznego (antagonista). 2
3 Dla pełnego określenia właściwości farmakodynamicznych danej substancji należy określić jej działanie w zależności od dawki/stężenia. Kiedy na pionowej osi wykresu umieścimy efekt farmakologiczny leku (np. zmianę tętna) a na poziomej jego dawkę (lub stężenie), to otrzymamy taką krzywą: 100 E max zmiana tętna (uderzenia/min) 50 EC 50 dawka leku (mg) E max maksymalna odpowiedź na dany lek EC 50 dawka leku, która powoduje 50% maksymalnej odpowiedzi przy niskich stężeniach leku efekt jest zwykle wprost proporcjonalny do dawki leku w miarę wzrastania dawka leku zwykle osiąga punkt, kiedy nie może już wywołać większego efektu (wysycenie receptorów) przy niskich stężeniach leku efekt może się zmieniać gwałtownie, przy wysokich stężeniach zmiany są minimalne Ponieważ zakres dawek leku może sięgać wielu rzędów wielkości, wygodniejsza w użyciu jest skala półlogarytmiczna - każda podziałka na osi poziomej oznacza dziesięciokrotnie większą dawkę. Powstaje charakterystyczna krzywa sigmoidalna: 100 E max zmiana tętna (uderzenia/min) 50 EC 50 dawka leku (mg) (skala log) 0,
4 Na takich wykresach można oceniać ilościowe aspekty działania leków: Intensywność (ang. efficacy) opisuje maksymalny efekt jaki może osiągnąć dany lek przy maksymalnym wysyceniu receptorów Aktywność (ang. potency) opisuje ilość (stężenie) leku konieczną do wywołania określonego efektu (zwykle 50% maksymalnego działania danego leku EC 50 ) efekt lek A lek B lek C log dawki Intensywność: A = B > C Aktywność: C > A > B Badając intensywność działania leków po związaniu z określonym receptorem, możemy wyróżnić wśród nich agonistów, częściowych agonistów oraz antagonistów: 100% efekt pełny agonista 50% częściowy agonista 0% antagonista log dawki Pełny agonista lek zdolny do wywołania pełnej reakcji po związaniu z określonym receptorem Częściowy agonista lek wywołujący reakcję słabszą od maksymalnej nawet po pełnym wysyceniu receptorów Antagonista (farmakologiczny) lek, który po połączeniu się z receptorem nie powoduje żadnej reakcji (intensywność = 0) 4
5 Antagonizm Bardzo często działanie jednego leku jest zmniejszane lub znoszone całkowicie w obecności innego. Antagonizm kompetycyjny substancja farmakologiczna łączy się z receptorem i blokuje miejsce wiązania agonisty (konkurencja - competition). Antagonizm kompetycyjny może być odwracalny bądź nieodwracalny: działanie agonista agonista + antagonista odwracalny agonista + antagonista nieodwracalny log dawki Jeśli agonista w wyższych stężeniach wypiera antagonistę z miejsca wiązania w receptorze to jest to antagonizm kompetycyjny odwracalny. Jeśli wiązanie antagonisty z receptorem jest tak silne, że agonista nie może wyprzeć go z miejsca wiązania w receptorze, to jest to antagonizm kompetycyjny nieodwracalny (np. nieodwracalne inhibitory MAO). W obecności pełnego agonisty, agonista częściowy działa jak antagonista kompetycyjny! Oprócz antagonizmu kompetycyjnego związanego z blokowaniem receptorów przez antagonistę wyróżniamy również: Antagonizm niekompetycyjny ma miejsce wtedy, gdy antagonista blokuje dalszy punkt szlaku metabolicznego już po związaniu agonisty z receptorem. Ponieważ zwiększanie stężenia agonisty nie wpłynie w tym wypadku na efekt końcowy wykres będzie podobny jak przy antagonizmie kompetycyjnym nieodwracalnym. Przykład blokery kanału wapniowego poprzez hamowanie napływu wapnia do komórek zmniejszają skurcz mięśni gładkich powodowany przez niektóre środki farmakologiczne 5
6 Antagonizm chemiczny polegający na interakcji między dwoma substancjami na poziomie chemicznym przed połączeniem z receptorem. Przykład naładowany (+) siarczan protaminy wiąże heparynę (-) Antagonizm funkcjonalny kiedy dwa leki o różnych punktach uchwytu powodują przeciwstawne działanie Przykład adrenalina zwęża naczynia poprzez pobudzenie receptorów adrenergicznych a acetylocholina rozszerza naczynia poprzez pobudzenie receptorów przywspółczulnych Antagonizm farmakokinetyczny kiedy jeden lek wpływa na wchłanianie, metabolizm lub wydalanie drugiego Przykład leki alkalizujące treść żołądka mogą spowalniać wchłanianie leków będących słabymi kwasami Synergizm Zjawisko polegające na tym, że dwa lub więcej leków zastosowanych równocześnie wspiera swoje właściwości farmakologiczne. Synergizm addycyjny działanie leków jest równe sumie działania każdego z nich z osobna. Zwykle dotyczy leków o podobnym mechanizmie działania i punkcie uchwytu. Synergizm hiperaddycyjny działanie leków jest większe niż suma działania każdego z nich z osobna. Zwykle dotyczy leków o innym mechanizmie działania i punkcie uchwytu. 6
7 Zależność działania leku od dawki inne spojrzenie Każdy organizm reaguje nieco inaczej na dany lek. Dlatego w badaniach nad każdym lekiem relację pomiędzy jego działaniem a dawką określa się, oceniając jaki odsetek osobników danej populacji wykazuje ściśle określoną odpowiedź (np. zniesienie bólu, śmierć) na rosnące dawki leku: [%] Odsetek osobników reagujących Dawka (skala log.) [mg] Na osi pionowej zaznaczony jest odsetek osobników danej populacji (ludzi, zwierząt laboratoryjnych), którzy reagują w ściśle określony wcześniej sposób (np. obniżenie RR skurczowego o 20 mmhg) na podawane dawki leku. Na osi poziomej zaznaczane są minimalne dawki leku, przy których nastąpiła ta reakcja. W większości przypadków powstaje krzywa rozkładu normalnego (krzywa Gaussa): u większości osobników określoną reakcję powodują pośrednie dawki leku (tutaj - 16 mg) niewielka część populacji reaguje już przy dawkach małych (tu - 1 mg) osobniki hiperreaktywne również dla niewielkiej części populacji do wywołania zadanej reakcji organizmu wymagane są duże dawki leku (tu mg) osobniki hiporeaktywne Różnice w działaniu leku na dany organizm powstają zarówno z powodu odmiennej farmakokinetyki (każdy osobnik ma inny czas pasażu jelitowego, odczyn moczu itp.) jak i odmiennej farmakodynamiki (każdy osobnik ma inną wrażliwość na lek) 7
8 Jeśli będziemy sumować słupki wykresu poczynając od najmniejszych efektywnych dawek leku, to znajdziemy taką wartość dawki, która będzie powodować dany efekt u 50% osobników. Jest to tzw. ED 50 (Effective Dose) Podobne wykresy, na których zaznaczać będziemy dawki powodujące objawy toksyczne lub śmierć u 50% osobników pozwolą nam określić odpowiednio TD 50 i LD 50 (Toxic Dose; Lethal Dose) Sumaryczny odsetek myszy wykazujących odpowiedź terapeutyczną Sumaryczny odsetek padłych myszy 100 Odsetek osobników reagujących 50 Odsetek myszy wykazujących odpowiedź przy danej dawce Odsetek myszy padłych przy danej dawce 1,25 2, Dawka (mg) ED 50 LD 50 (za: Katzung Basic & Clinical Pharmacology, 8th ed. McGraw-Hill, 2001) Na powyższym wykresie: Dawka powodująca określony efekt farmakologiczny (np. zniesienie bólu) u 50% osobników - ED 50 - to nieco powyżej 5 mg Dawka powodująca śmierć 50% osobników - LD 50 - to prawie 320 mg 8
9 Z wykresów takich łatwo można odczytać, jak bezpieczny jest dany lek: Lek A Lek B 100% 100% 50% 50% ED 50 TD 50 LD 50 ED 50 TD 50 LD 50 Efekt terapeutyczny Efekt toksyczny Efekt śmiertelny Lek A powoduje objawy toksyczne w dawkach większych niż dawki terapeutyczne, a dawki śmiertelne są wielokrotnie wyższe niż terapeutyczne. W zakresie dawek terapeutycznych lek może być stosowany bez ryzyka wywołania działań toksycznych. Lek B może powodować objawy toksyczne już w zakresie dawek terapeutycznych, a dla pewnego odsetka populacji dawka nie powodująca jeszcze efektu terapeutycznego może się okazać dawką śmiertelną. Lek musi być stosowany z dużą ostrożnością. Indeks terapeutyczny (TI) jest miarą bezpieczeństwa stosowania danego leku. Określa go stosunek między dawką wywołującą efekt u 50% danej populacji a dawką śmiertelną dla 50% populacji: TI = DL 50 DE 50 Wysoki indeks terapeutyczny oznacza lek relatywnie bezpieczny. Leki o niskim wskaźniku terapeutycznym stosowane są tylko wtedy, gdy korzyść z ich zastosowania wyraźnie przekracza ewentualne ryzyko związane z działaniami niepożądanymi. Często są to leki ratujące życie. 9
10 Tachyfilaksja i tolerancja Zdarza się, że odpowiedź organizmu na dany lek zmniejsza się (czasami w przeciągu kilku minut), jeśli jest on podawany ciągle lub przez dłuższy czas. Zjawisko to nazywamy tachyfilaksją. Termin tolerancja jest używany, jeśli zmiany takie zachodzą w ciągu dni lub tygodni. Opornością nazywamy utratę efektywności chemioterapeutyków lub leków przeciwnowotworowych. Za zjawisko tachyfilaksji/tolerancji odpowiedzialne są liczne mechanizmy: 1. Zmiany w receptorach np. acetylocholina zmienia powoli konformację kanału jonowego w płytce nerwowo-mięśniowej, co prowadzi do takiego stanu, że wiązanie z agonistą nie powoduje otwarcia kanału 2. Zmniejszenie się liczby receptorów długa ekspozycja na działanie agonisty często powoduje zmniejszenie się liczby receptorów (mechanizm down regulation ) np. liczba receptorów β w tkance docelowej może spaść dziesięciokrotnie już po kilku godzinach stosowania izoprenaliny 3. Wyczerpanie zasobów przekaźnika substancje takie jak amfetamina (działające poprzez uwalnianie z zakończeń nerwowych amin katecholowych) powodują znaczną tachyfilaksję, ponieważ zapasy uwalnianej przez neurony noradrenaliny ulegają wyczerpaniu 4. Wzmożenie metabolizmu tolerancja na takie substancje jak alkohol czy barbiturany zachodzi m.in. dlatego, że po dłuższym czasie stosowania, wskutek wzmożenia metabolizmu, mimo przyjmowania takich samych dawek stężenie tych substancji we krwi jest coraz niższe 5. Adaptacja fizjologiczna efekt leku bywa znoszony przez przeciwstawną odpowiedź organizmu np. obniżenie ciśnienia tętniczego wywołane przez tiazydy jest ograniczane z powodu stopniowej aktywacji układu renina-angiotensyna-aldosteron 10
FARMAKOLOGIA Z FARMAKODYNAMIKĄ - ROK IV
FARMAKOLOGIA Z FARMAKODYNAMIKĄ - ROK IV 1. Jednostka uczelniana odpowiedzialna za nauczanie przedmiotu: Zakład Farmakodynamiki 2. Kierownik Zakładu: Prof. dr hab. Włodzimierz Buczko 3. Osoba odpowiedzialna
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Katedra Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 4 i 5 OCENA EKOTOKSYCZNOŚCI TEORIA Chemia zanieczyszczeń środowiska
Bardziej szczegółowoAneks III. Zmiany w odpowiednich punktach skróconej charakterystyki produktu leczniczego i ulotce dla pacjenta.
Aneks III Zmiany w odpowiednich punktach skróconej charakterystyki produktu leczniczego i ulotce dla pacjenta. Uwaga: Niniejsze zmiany w odpowiednich punktach skróconej charakterystyki produktu leczniczego
Bardziej szczegółowoFARMAKOKINETYKA KLINICZNA
FARMAKOKINETYKA KLINICZNA FARMAKOKINETYKA wpływ organizmu na lek nauka o szybkości procesów wchłaniania, dystrybucji, metabolizmu i wydalania leków z organizmu Procesy farmakokinetyczne LADME UWALNIANIE
Bardziej szczegółowoPrzemiana materii i energii - Biologia.net.pl
Ogół przemian biochemicznych, które zachodzą w komórce składają się na jej metabolizm. Wyróżnia się dwa antagonistyczne procesy metabolizmu: anabolizm i katabolizm. Szlak metaboliczny w komórce, to szereg
Bardziej szczegółowoCele farmakologii klinicznej
Cele farmakologii klinicznej 1. Dążenie do zwiększenia bezpieczeństwa i skuteczności leczenia farmakologicznego, poprawa opieki nad pacjentem - maksymalizacja skuteczności i bezpieczeństwa (farmakoterapia
Bardziej szczegółowoInterakcje farmakologiczne
dwóch lub więcej leków leków z żywnością Interakcje farmakologiczne leków z suplementami leków z ziołami leków z dopalaczami leków z używkami Czynniki zwiększające ryzyko wystąpienia interakcji polifarmakoterapia
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 3. Farmakokinetyka nieliniowa i jej konsekwencje terapeutyczne na podstawie zmian stężenia fenytoiny w osoczu krwi
ĆWICZENIE 3 Farmakokinetyka nieliniowa i jej konsekwencje terapeutyczne na podstawie zmian stężenia fenytoiny w osoczu krwi Celem ćwiczenia jest wyznaczenie podstawowych parametrów charakteryzujących kinetykę
Bardziej szczegółowoHarmonogram zajęć dla kierunku: Dietetyka, studia stacjonarne, II rok, semestr IV
Harmonogram zajęć dla kierunku: Dietetyka, studia stacjonarne, II rok, semestr IV Przedmiot: Podstawy farmakologii i farmakoterapii żywieniowej oraz interakcji leków z żywnością Wykłady (5 wykładów, każdy
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 14. Maria Bełtowska-Brzezinska KINETYKA REAKCJI ENZYMATYCZNYCH
Ćwiczenie 14 aria Bełtowska-Brzezinska KINETYKA REAKCJI ENZYATYCZNYCH Zagadnienia: Podstawowe pojęcia kinetyki chemicznej (szybkość reakcji, reakcje elementarne, rząd reakcji). Równania kinetyczne prostych
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO Catosal 10%, roztwór do wstrzykiwań dla psów, kotów i koni 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY Substancje
Bardziej szczegółowoAutonomiczny układ nerwowy - AUN
Autonomiczny układ nerwowy - AUN AUN - różnice anatomiczne część współczulna część przywspółczulna włókna nerwowe tworzą odrębne nerwy (nerw trzewny większy) wchodzą w skład nerwów czaszkowych lub rdzeniowych
Bardziej szczegółowoDietetyka, studia stacjonarne licencjackie, II rok, semestr IV
Dietetyka, studia stacjonarne licencjackie, II rok, semestr IV Przedmiot: Podstawy farmakologii i farmakoterapii żywieniowej oraz interakcji leków z żywnością Seminaria (10 seminariów, każde trwające 3
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 1. Farmakokinetyka podania dożylnego i pozanaczyniowego leku w modelu jednokompartmentowym
ĆWICZENIE 1 Farmakokinetyka podania dożylnego i pozanaczyniowego leku w modelu jednokompartmentowym Celem ćwiczenia jest wyznaczenie parametrów farmakokinetycznych leków podanych w jednorazowych dawkach:
Bardziej szczegółowoAkademia Wychowania Fizycznego i Sportu WYDZIAŁ WYCHOWANIA FIZYCZNEGO w Gdańsku ĆWICZENIE III. AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA, A METABOLIZM WYSIŁKOWY tlenowy
Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu WYDZIAŁ WYCHOWANIA FIZYCZNEGO w Gdańsku ĆWICZENIE III AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA, A METABOLIZM WYSIŁKOWY tlenowy AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA W ujęciu fizjologicznym jest to: każda
Bardziej szczegółowoOdwracalność przemiany chemicznej
Odwracalność przemiany chemicznej Na ogół wszystkie reakcje chemiczne są odwracalne, tzn. z danych substratów tworzą się produkty, a jednocześnie produkty reakcji ulegają rozkładowi na substraty. Fakt
Bardziej szczegółowoNitraty -nitrogliceryna
Nitraty -nitrogliceryna Poniżej wpis dotyczący nitrogliceryny. - jest trójazotanem glicerolu. Nitrogliceryna podawana w dożylnym wlewie: - zaczyna działać po 1-2 minutach od rozpoczęcia jej podawania,
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO. 1 ml aerozolu do nosa zawiera 0,5 mg ksylometazoliny chlorowodorku (Xylometazolini hydrochloridum).
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Nasorin, 0,5 mg/ml, aerozol do nosa, roztwór Nasorin, 1 mg/ml, aerozol do nosa, roztwór 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY Nasorin, 0,5 mg/ml,
Bardziej szczegółowoŚrodki stosowane do znieczulenia ogólnego
Środki stosowane do znieczulenia ogólnego Znieczulenie ogólne - elementy Anestezia głęboki sen (Hypnosis-sen) Analgesio-zniesienie bólu Areflexio-zniesienie odruchów Atonia - Relaxatio musculorumzwiotczenie
Bardziej szczegółowoRoztwory buforowe (bufory) (opracowanie: dr Katarzyna Makyła-Juzak)
Roztwory buforowe (bufory) (opracowanie: dr Katarzyna Makyła-Juzak) 1. Właściwości roztworów buforowych Dodatek nieznacznej ilości mocnego kwasu lub mocnej zasady do czystej wody powoduje stosunkowo dużą
Bardziej szczegółowoLeki układu przywspółczulnego
Leki układu przywspółczulnego Leki układu przywspółczulnego Leki wpływające na układ PS Bezpośrednio działające Pośrednio działające Agoniści receptorów muskarynowych Antagoniści receptorów muskarynowych
Bardziej szczegółowoFarmakologia nauka o interakcjach pomiędzy substancjami chemicznymi a żywymi organizmami.
Farmakologia nauka o interakcjach pomiędzy substancjami chemicznymi a żywymi organizmami. Każda substancja chemiczna oddziałująca na organizmy żywe może być zdefiniowana jako środek farmakologiczny (ang.
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO 1 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO Gleptosil, 200 mg/ml, roztwór do wstrzykiwań dla świń 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 1 ml produktu
Bardziej szczegółowoLECZENIE WTÓRNEJ NADCZYNNOŚCI PRZYTARCZYC U PACJENTÓW HEMODIALIZOWANYCH ICD-10 N
Załącznik nr 42 do zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 roku Nazwa programu: LECZENIE WTÓRNEJ NADCZYNNOŚCI PRZYTARCZYC U PACJENTÓW HEMODIALIZOWANYCH ICD-10 N 25.8 Inne zaburzenia
Bardziej szczegółowoLeczenie padaczki lekoopornej podstawy racjonalnej politerapii
Leczenie padaczki lekoopornej podstawy racjonalnej politerapii Ewa Nagańska Klinika Neurologii i Epileptologii CMKP Przyczyny niepowodzenia stosowania monoterapii LPP Niewłaściwe rozpoznanie padaczki (rodzaju
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO MACMIROR COMPLEX 500 (500 mg + 200 000 j.m.) globulki 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY SUBSTANCJI CZYNNEJ 1 globulka dopochwowa zawiera
Bardziej szczegółowoLek od pomysłu do wdrożenia
Lek od pomysłu do wdrożenia Lek od pomysłu do wdrożenia KRÓTKA HISTORIA LEKU KRÓTKA HISTORIA LEKU KRÓTKA HISTORIA LEKU KRÓTKA HISTORIA LEKU KRÓTKA HISTORIA LEKU KRÓTKA HISTORIA LEKU KRÓTKA HISTORIA LEKU
Bardziej szczegółowoAneks II. Niniejsza Charakterystyka Produktu Leczniczego oraz ulotka dla pacjenta stanowią wynik procedury arbitrażowej.
Aneks II Zmiany dotyczące odpowiednich punktów Charakterystyki Produktu Leczniczego oraz ulotki dla pacjenta przedstawione przez Europejską Agencję Leków (EMA) Niniejsza Charakterystyka Produktu Leczniczego
Bardziej szczegółowoNutraceutyki wpływające na zachowanie zwierząt. Nutraceutyki-
Nutraceutyki wpływające na zachowanie zwierząt. Nutraceutyki- środki spożywcze łączące w sobie wartości żywieniowe i cechy środków farmaceutycznych. Są to poszczególne składniki żywności, jak i substancje
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 9. Podstawy fizjologii wysiłku fizycznego
Ćwiczenie 9 Podstawy fizjologii wysiłku fizycznego Zagadnienia teoretyczne 1. Kryteria oceny wydolności fizycznej organizmu. 2. Bezpośredni pomiar pochłoniętego tlenu - spirometr Krogha. 3. Pułap tlenowy
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Sinecod; 1,5 mg/ml, syrop 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY Jeden ml syropu zawiera 1,5 mg butamiratu cytrynian (Butamirati citras). Substancje
Bardziej szczegółowoHYDROLIZA SOLI. 1. Hydroliza soli mocnej zasady i słabego kwasu. Przykładem jest octan sodu, dla którego reakcja hydrolizy przebiega następująco:
HYDROLIZA SOLI Hydroliza to reakcja chemiczna zachodząca między jonami słabo zdysocjowanej wody i jonami dobrze zdysocjowanej soli słabego kwasu lub słabej zasady. Reakcji hydrolizy mogą ulegać następujące
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO Alzane 5 mg/ ml, roztwór do dla psów i kotów. (W Finlandii i Szwecji Alzane vet. 5mg/ml, solution for
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Otrex 600, 600 mg, tabletki 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 1 tabletka zawiera jako substancję czynną 600 mg diosminy półsyntetycznej
Bardziej szczegółowoBiorytmy, sen i czuwanie
Biorytmy, sen i czuwanie Rytmika zjawisk biologicznych określana jako biorytm przyporządkowuje zmiany stanu organizmu do okresowych zmian otaczającego środowiska. Gdy rytmy biologiczne mają charakter wewnątrzustrojowy
Bardziej szczegółowoModel Marczuka przebiegu infekcji.
Model Marczuka przebiegu infekcji. Karolina Szymaniuk 27 maja 2013 Karolina Szymaniuk () Model Marczuka przebiegu infekcji. 27 maja 2013 1 / 17 Substrat Związek chemiczny, który ulega przemianie w wyniku
Bardziej szczegółowoKARTA PRZEDMIOTU OPIS
CECHA PRZEDMIOTU KARTA PRZEDMIOTU OPIS INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIODCIE Nazwa przedmiotu FARMAKOLOGIA Poziom realizacji Studia pierwszego stopnia stacjonarne przedmiotu Jednostka realizująca Instytut Nauk
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO 1 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO Pracetam 200 mg/ml roztwór do podania w wodzie do picia dla świń 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY Każdy
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO Oestrophan 0,25 mg/ml roztwór do wstrzykiwań dla bydła i świń 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY SUBSTANCJI
Bardziej szczegółowoANEKS I CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO
ANEKS I CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO Semintra 4 mg/ml roztwór doustny dla kotów 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 1 ml zawiera: Substancja
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO BETASERC, 8 mg, tabletki 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY Betahistini dihydrochloridum Każda tabletka zawiera 8 mg dichlorowodorku betahistyny
Bardziej szczegółowoKinetyka chemiczna jest działem fizykochemii zajmującym się szybkością i mechanizmem reakcji chemicznych w różnych warunkach. a RT.
Ćwiczenie 12, 13. Kinetyka chemiczna. Kinetyka chemiczna jest działem fizykochemii zajmującym się szybkością i mechanizmem reakcji chemicznych w różnych warunkach. Szybkość reakcji chemicznej jest związana
Bardziej szczegółowoCZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. ILOŚCIOWE ZBADANIE SZYBKOŚCI ROZPADU NADTLENKU WODORU.
CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. ILOŚCIOWE ZBADANIE SZYBKOŚCI ROZPADU NADTLENKU WODORU. Projekt zrealizowany w ramach Mazowieckiego programu stypendialnego dla uczniów szczególnie uzdolnionych
Bardziej szczegółowoBIONORICA Polska Sp z o.o. CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO. Lunapret 1
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO Lunapret 1 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Lunapret Valerianae radicis extractum siccum + Lupuli strobili extractum siccum tabletki powlekane, 250 mg + 60 mg 2. SKŁAD
Bardziej szczegółowoAneks III. Zmiany w odpowiednich punktach Charakterystyki Produktu Leczniczego i ulotki dla pacjenta
Aneks III Zmiany w odpowiednich punktach Charakterystyki Produktu Leczniczego i ulotki dla pacjenta Uwaga: Może wyniknąć potrzeba dokonania kolejnych aktualizacji Charakterystyki Produktu Leczniczego i
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO ESPUMISAN, 40 mg, kapsułki 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY Każda kapsułka zawiera 40 mg symetykonu. Substancje pomocnicze o znanym działaniu:
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Codipar 250, 250 mg, czopki 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 1 czopek zawiera 250 mg paracetamolu (Paracetamolum). Pełny wykaz substancji
Bardziej szczegółowoXXI Regionalny Konkurs Młody Chemik FINAŁ część I
Katowice, 16.12.2009 XXI Regionalny Konkurs Młody Chemik FINAŁ część I ZADANIE 1. KRZYśÓWKA ZWIĄZKI WĘGLA I WODORU (9 punktów) RozwiąŜ krzyŝówkę. Litery z wyszczególnionych pól utworzą hasło nazwę węglowodoru:
Bardziej szczegółowoCIBA-GEIGY Sintrom 4
CIBA-GEIGY Sintrom 4 Sintrom 4 Substancja czynna: 3-[a-(4-nitrofenylo-)-0- -acetyloetylo]-4-hydroksykumaryna /=acenocoumarol/. Tabletki 4 mg. Sintrom działa szybko i jest wydalany w krótkim okresie czasu.
Bardziej szczegółowoGl. '8X O ~~24 72 83, II, 817 40~ ~:;;, Pawia" 3418, te124 71 32. . Glaxo Sp. z 0.0..
Glaxo 111 N Gl.. Glaxo Sp. z 0.0.. Oddzial W warszaw\e Jana Pawia II 34/6 141 Warszawa, A. W PL fax 247129 '8X O ~~24 72 83, II, 817 40~ ~:;;, Pawia" 3418, te124 71 32 OZla. IInformacji.. Naukowej 00-141
Bardziej szczegółowoPodczas przyjmowania witamin i minerałów mogą wystąpić problemy z ich wchłanianiem z kilku powodów:
Synergizm i antagonizm witamin oraz składników mineralnych Witaminy i składniki mineralne, ze względu na odmienną budowę, wchodzą w interakcje pomiędzy sobą i z innymi składnikami powodując ograniczenie
Bardziej szczegółowoInterpretacja farmakokinetyki nieliniowej fenytoiny wg modelu Michaelisa-Menten
Ćwiczenie 4. Interpretacja farmakokinetyki nieliniowej fenytoiny wg modelu ichaelisa-enten el ćwiczenia: Wyznaczenie szybkości maksymalnej (V max ) i stałej ichaelisa ( ) w celu interpretacji nieliniowej
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO Baycox 5%, 50 mg, zawiesina doustna dla świń 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY Substancja czynna: Toltrazuryl
Bardziej szczegółowoMechanizm działania buforów *
Mechanizm działania buforów * UNIWERSYTET PRZYRODNICZY Z doświadczenia nabytego w laboratorium wiemy, że dodanie kropli stężonego kwasu do 10 ml wody powoduje gwałtowny spadek ph o kilka jednostek. Tymczasem
Bardziej szczegółowoKonferencja SAMOLECZENIE A EDUKACJA ZDROWOTNA, POLITYKA ZDROWOTNA, ETYKA Kraków, 20.04.2009 r.
Piotr Burda Biuro In formacji T oksykologicznej Szpital Praski Warszawa Konferencja SAMOLECZENIE A EDUKACJA ZDROWOTNA, POLITYKA ZDROWOTNA, ETYKA Kraków, 20.04.2009 r. - Obejmuje stosowanie przez pacjenta
Bardziej szczegółowoAneks I. Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu
Aneks I Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu 1 Wnioski naukowe Biorąc pod uwagę sprawozdanie komitetu PRAC do raportu PSUR dla dexamethasonu (za wyjątkiem
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO 1 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO Gleptosil, 200 mg/ml, roztwór do wstrzykiwań dla świń 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY Substancja czynna:
Bardziej szczegółowoSZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENIANIA Z CHEMII DLA KLASY II GIMNAZJUM Nauczyciel Katarzyna Kurczab
SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENIANIA Z CHEMII DLA KLASY II GIMNAZJUM Nauczyciel Katarzyna Kurczab CZĄSTECZKA I RÓWNANIE REKCJI CHEMICZNEJ potrafi powiedzieć co to jest: wiązanie chemiczne, wiązanie jonowe, wiązanie
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE
GIMNAZJUM NR 2 W RYCZOWIE WYMAGANIA EDUKACYJNE niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z CHEMII w klasie II gimnazjum str. 1 Wymagania edukacyjne niezbędne do
Bardziej szczegółowoGlikokortykosterydy Okołodobowy rytm uwalniania kortyzolu
Kortyzol w osoczu [ng/ml] 2015-03-12 Glikokortykosterydy Okołodobowy rytm uwalniania kortyzolu 400 200 0 24 8 16 24 Pora doby 1 Dawkowanie GKS 1 dawka rano (GKS długo działające) 2 lub 3 dawki GKS krótko
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Bazetham Retard, 0,4 mg, tabletki o przedłużonym uwalnianiu 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY Jedna tabletka o przedłużonym uwalnianiu zawiera
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO. Gaviscon o smaku mięty Saszetki, (500 mg + 267 mg + 160 mg)/10 ml, zawiesina doustna
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Gaviscon o smaku mięty Saszetki, (500 mg + 267 mg + 160 mg)/10 ml, zawiesina doustna 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY Gaviscon o smaku
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Cinnarizinum Aflofarm, 25 mg, tabletki 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 1 tabletka zawiera 25 mg cynaryzyny (Cinnarizinum). Substancja
Bardziej szczegółowoSzkice rozwiązań z R:
Szkice rozwiązań z R: Zadanie 1. Założono doświadczenie farmakologiczne. Obserwowano przyrost wagi ciała (przyrost [gram]) przy zadanych dawkach trzech preparatów (dawka.a, dawka.b, dawka.c). Obiektami
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Azelamed, 1 mg/ml, aerozol do nosa, roztwór 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 1 ml roztworu zawiera 1 mg azelastyny chlorowodorku. Każde
Bardziej szczegółowoUzależnienia. Nabyta silna potrzeba zażywania jakiejś substancji.
Uzależnienia Nabyta silna potrzeba zażywania jakiejś substancji. Termin uzależnienie jest stosowany głównie dla osób, które nadużywają narkotyków, alkoholu i papierosów. Używki Wszystkie używki stanowią
Bardziej szczegółowoProjektowanie Procesów Biotechnologicznych
Projektowanie Procesów Biotechnologicznych wykład 14 styczeń 2014 Kinetyka prostych reakcji enzymatycznych Kinetyka hamowania reakcji enzymatycznych 1 Enzymy - substancje białkowe katalizujące przemiany
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI 1. Leki stosowane w zaburzeniach układu krążenia
SPIS TREŚCI Wstęp 13 1. Leki stosowane w zaburzeniach układu krążenia 15 1.1. Wiadomości ogólne 17 1.1.1. Krew 18 1.1.2. Transport gazów 19 1.1.3. Charakterystyka schorzeń układu krążenia 21 1.2. Rola
Bardziej szczegółowoNieoficjalne tłumaczenie niemieckiej ulotki dla pacjenta
Nieoficjalne tłumaczenie niemieckiej ulotki dla pacjenta Ulotka dla pacjenta:informacja dla użytkownika Medivitan iv ampułko-strzykawka 5 mg, 1 mg, 1,05 mg roztwór do wstrzykiwań Substancje czynne: pirydoksyny
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO. EFRINOL 1%, 10 mg/g, krople do nosa, roztwór 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO EFRINOL 1%, 10 mg/g, krople do nosa, roztwór 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 1 g roztworu zawiera 10 mg efedryny chlorowodorku (Ephedrini
Bardziej szczegółowoZastosowanie programu komputerowego TopFit do wyznaczania parametrów farmakokinetycznych dla modelu dwukompartmentowego.
Ćwiczenie 5. Zastosowanie programu komputerowego TopFit do wyznaczania parametrów farmakokinetycznych dla modelu dwukompartmentowego. Farmakokinetyka stosowana w praktyce klinicznej Celem ćwiczenia jest
Bardziej szczegółowoKonieczność monitorowania działań niepożądanych leków elementem bezpiecznej farmakoterapii
Konieczność monitorowania działań niepożądanych leków elementem bezpiecznej farmakoterapii dr hab. Anna Machoy-Mokrzyńska, prof. PUM Katedra Farmakologii Regionalny Ośrodek Monitorujący Działania Niepożądane
Bardziej szczegółowoSUBSTANCJE PROMIENIOTWÓRCZE. SKAŻENIA I ZAKAŻENIA.
SUBSTANCJE PROMIENIOTWÓRCZE. SKAŻENIA I ZAKAŻENIA. EDUKACJA DLA BEZPIECZEŃSTWA Pamiętaj!!! Tekst podkreślony lub wytłuszczony jest do zapamiętania Opracował: mgr Mirosław Chorąży Promieniotwórczość (radioaktywność)
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Polvertic, tabletki 24 mg 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY Jedna tabletka zawiera 24 mg betahistyny dichlorowodorku Jedna tabletka zawiera
Bardziej szczegółowoProjekt Era inżyniera pewna lokata na przyszłość jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
TEMAT I WYBRANE WŁAŚCIWOŚCI ZWIĄZKÓW NIEORGANICZNYCH. STOPNIE UTLENIENIA. WIĄZANIA CHEMICZNE. WZORY SUMARYCZNE I STRUKTURALNE. TYPY REAKCJI CHEMICZNYCH. ILOŚCIOWA INTERPRETACJA WZORÓW I RÓWNAŃ CHEMICZNYCH
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO Baycox 2,5%, 2,5 g/100 ml, roztwór doustny dla kur i indyków 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY Toltrazuryl
Bardziej szczegółowoANEKS III ZMIANY W CHARAKTERYSTYKACH PRODUKTÓW LECZNICZYCH I ULOTCE DLA PACJENTA
ANEKS III ZMIANY W CHARAKTERYSTYKACH PRODUKTÓW LECZNICZYCH I ULOTCE DLA PACJENTA Poprawki do CHPL oraz ulotki dla pacjenta są ważne od momentu zatwierdzenia Decyzji Komisji. Po zatwierdzeniu Decyzji Komisji,
Bardziej szczegółowoNieoficjalne tłumaczenie niemieckiej ulotki dla pacjenta
Nieoficjalne tłumaczenie niemieckiej ulotki dla pacjenta Ulotka dla pacjenta: Informacja dla użytkownika Medivitan iv ampułki 5 mg, 1 mg, 1,05 mg roztwór do wstrzykiwań Substancje czynne: pirydoksyny chlorowodorek
Bardziej szczegółowoAnnex I. Podsumowanie naukowe i uzasadnienie dla wprowadzenia zmiany w warunkach pozwolenia
Annex I Podsumowanie naukowe i uzasadnienie dla wprowadzenia zmiany w warunkach pozwolenia Podsumowanie naukowe Biorąc pod uwagę Raport oceniający komitetu PRAC dotyczący Okresowego Raportu o Bezpieczeństwie
Bardziej szczegółowoPodstawowe prawa opisujące właściwości gazów zostały wyprowadzone dla gazu modelowego, nazywanego gazem doskonałym (idealnym).
Spis treści 1 Stan gazowy 2 Gaz doskonały 21 Definicja mikroskopowa 22 Definicja makroskopowa (termodynamiczna) 3 Prawa gazowe 31 Prawo Boyle a-mariotte a 32 Prawo Gay-Lussaca 33 Prawo Charlesa 34 Prawo
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO. Microlaxregula, 5,9 g, proszek do sporządzania roztworu doustnego. Makrogol 3350.. 5,9 g w jednej saszetce.
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1 NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Microlaxregula, 5,9 g, proszek do sporządzania roztworu doustnego 2 SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY Makrogol 3350.. 5,9 g w jednej saszetce.
Bardziej szczegółowoPodstawy toksykologiczne
Toksykologia sądowa Podstawy toksykologiczne 1. Definicja toksykologii 2. Pojęcie trucizny, rodzaje dawek 3. Czynniki wpływające na toksyczność a) dawka b) szybkość wchłaniania i eliminacji c) droga wprowadzenia
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO Vetmedin 10 mg, kapsułki twarde dla psów 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 1 kapsułka zawiera: Substancja
Bardziej szczegółowoZa poprawną metodę Za poprawne obliczenia wraz z podaniem zmiany ph
Zadanie 1 ( pkt.) Zmieszano 80 cm roztworu CHCH o stężeniu 5% wag. i gęstości 1,006 g/cm oraz 70 cm roztworu CHCK o stężeniu 0,5 mol/dm. bliczyć ph powstałego roztworu. Jak zmieni się ph roztworu po wprowadzeniu
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO. Jedna tabletka zawiera 16 mg betahistyny dichlorowodorku.
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Polvertic, 8 mg, tabletki Polvertic, 16 mg, tabletki 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY Polvertic, 8 mg: Polvertic, 16 mg: Jedna tabletka
Bardziej szczegółowoRoztwory elekreolitów
Imię i nazwisko:... Roztwory elekreolitów Zadanie 1. (2pkt) W teorii Brönsteda sprzężoną parą kwas-zasada nazywa się układ złożony z kwasu oraz zasady, która powstaje z tego kwasu przez odłączenie protonu.
Bardziej szczegółowoPrzedmowa... Skróty...
VII Przedmowa.............................................................. Skróty................................................................... Przedmowa..............................................................
Bardziej szczegółowoInżynieria Środowiska
ROZTWORY BUFOROWE Roztworami buforowymi nazywamy takie roztwory, w których stężenie jonów wodorowych nie ulega większym zmianom ani pod wpływem rozcieńczania wodą, ani pod wpływem dodatku nieznacznych
Bardziej szczegółowoKARTA KURSU. Kod Punktacja ECTS* 3
KARTA KURSU Nazwa Nazwa w j. ang. FIZJOLOGIA ZWIERZĄT ANIMAL PHYSIOLOGY Kod Punktacja ECTS* 3 Koordynator Dr Waldemar Szaroma Zespół dydaktyczny Dr hab. Grzegorz Formicki, Prof. UP Dr Agnieszka Greń Dr
Bardziej szczegółowo2
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Wzajemne oddziaływanie substancji leczniczych, suplementów diety i pożywienia może decydować o skuteczności i bezpieczeństwie terapii. Nawet przyprawy kuchenne mogą w istotny sposób
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO. Bocheńska Lecznicza Sól Jodowo-Bromowa 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Bocheńska Lecznicza Sól Jodowo-Bromowa 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY Produkt leczniczy zawiera sól jodowo-bromową, w tym jodki nie mniej
Bardziej szczegółowoINTERAKCJE LEKÓW Z POśYWIENIEM
FACULTATES MEDICAE COLLEGII MEDICI UNIVERSITATIS JAGIELLONICAE INTERAKCJE LEKÓW Z POśYWIENIEM Małgorzata Schlegel-Zawadzka A.D. MCCCLXIV FUNDATA Czynniki wpływające na interakcje leków z poŝywieniem Endogenne
Bardziej szczegółowoKryteria oceniania z chemii kl VII
Kryteria oceniania z chemii kl VII Ocena dopuszczająca -stosuje zasady BHP w pracowni -nazywa sprzęt laboratoryjny i szkło oraz określa ich przeznaczenie -opisuje właściwości substancji używanych na co
Bardziej szczegółowoCharakterystyka Produktu Leczniczego
Charakterystyka Produktu Leczniczego 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO BETASERC, 24 mg, tabletki. 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY Betahistini dihydrochloridum Każda tabletka zawiera 24 mg dichlorowodorku betahistyny.
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO. Jedna tabletka zawiera 16 mg betahistyny dichlorowodorku.
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Polvertic, 8 mg, tabletki Polvertic, 16 mg, tabletki 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY Polvertic, 8 mg: Polvertic, 16 mg: Jedna tabletka
Bardziej szczegółowoCzy dieta ma wpływ na działanie leków kardiologicznych? mgr Hanna Wilska
Czy dieta ma wpływ na działanie leków kardiologicznych? mgr Hanna Wilska Spożycie leków 75,7% Polaków sięga po leki lub suplementy diety Najwyższy odsetek osoby powyżej 60 r.ż (97%) Najniższy osoby w wieku
Bardziej szczegółowoKompartmenty wodne ustroju
Kompartmenty wodne ustroju Tomasz Irzyniec Oddział Nefrologii, Szpital MSWiA Katowice Zawartość wody w ustroju jest funkcją wieku, masy ciała i zawartości tłuszczu u dzieci zawartość wody wynosi około
Bardziej szczegółowoAktualizacja ChPL i ulotki dla produktów leczniczych zawierających jako substancję czynną hydroksyzynę.
Aktualizacja ChPL i ulotki dla produktów leczniczych zawierających jako substancję czynną hydroksyzynę. Aneks III Poprawki do odpowiednich punktów Charakterystyki Produktu Leczniczego i Ulotki dla pacjenta
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO ATUSSAN MITE 0,8 mg/ml, syrop 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 1 ml syropu zawiera 0,8 mg butamiratu cytrynianu. 5 ml syropu zawiera 4,0
Bardziej szczegółowoRepetytorium z wybranych zagadnień z chemii
Repetytorium z wybranych zagadnień z chemii Mol jest to liczebność materii występująca, gdy liczba cząstek (elementów) układu jest równa liczbie atomów zawartych w masie 12 g węgla 12 C (równa liczbie
Bardziej szczegółowo