IV Podhalańska Wystawa Zwierząt Hodowlanych Ludźmierz, lipca 2015

Transkrypt

1 Wystawy zwierząt hodowlanych Wiadomości Zootechniczne, R. LIII (2015), 3: IV Podhalańska Wystawa Zwierząt Hodowlanych Ludźmierz, lipca 2015 Z ałożeniem chowu i hodowli zwierząt gospodarskich jest ich doskonalenie, które jest realizowane poprzez programy hodowlane, pozwalające na zwiększenie produkcji mleka lub mięsa przy zachowaniu ich wysokich walorów odżywczych i smakowych. Organizacja wystaw i pokazów zwierząt hodowlanych jest okazją do pokazania dorobku hodowlanego, a zarazem produkcyjnego, jest także miejscem do przeprowadzania dyskusji i wymiany myśli na różne tematy związane z produkcją zwierzęcą. Na wystawach rolnicyhodowcy mają możliwość pokazania swoich zwierząt, które są produktem wielu programów hodowlanych. Odwiedzając wystawy, zarówno rolnicy, jak i zjadacze produktów rolnych mają okazję podziwiania pięknych zwierząt, prezentowanych na ringu i zapoznania się z ich systemem oceny. Znacząca część publiczności ma możliwość bezpośredniego kontaktu ze zwierzętami, które coraz rzadziej można zaobserwować pasące się na łące czy pastwisku. Oglądając prezentowane zwierzęta przygotowane do pokazu i oceny można przekonać się, że tak użytkowane, w dobrych warunkach środowiskowo-żywieniowych dostarczają nam wysokiej klasy mleko lub dobrej jakości żywiec wołowy, owczy i jaja. Tegoroczna Wystawa została kolejny raz zorganizowana w pięknym otoczeniu gór w miejscowości Ludźmierz szeroko znanej na Podtatrzu. Organizatorami Wystawy byli: Gmina Nowy Targ Starostwo Powiatu Nowotarskiego Małopolskie Towarzystwo Hodowców Bydła w Krakowie Stowarzyszenie Hippiczne Pro Nati ; pod patronatem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Marka Sawickiego i Marszałka Województwa Małopolskiego Marka Sowy. Współorganizatorami byli m.in.: Spółdzielnia Mleczarska Mlekowita, Polska Federacja Hodowców Bydła i Producentów Mleka, Gminy Szaflary i Czarny Dunajec, ZHOwiec i Kóz w Nowym Targu, MZHKoni w Krakowie, KCHZ w Warszawie, MODR w Karniowicach, IZ PIB w Balicach, MCB w Krasnem, ARiMR, ARR i ZHod. Gołębi w Waksmundzie, GZHi- PMleka oraz KRUS. Wystawa Bydła Mlecznego finansowana była z Funduszu Promocji Mleka, a całość Wystawy Regionalnej współfinansowana ze środków województwa małopolskiego oraz przez wielu małych i dużych sponsorów. Patronat medialny sprawowali: TVP Kraków, Tygodnik Podhalański, Radio Alex, Podhale Region i 24 tp.pl. Miejsce Wystawy to rozległy teren w otoczeniu gór i zbiorników wodnych. Wystawcy zapewnili przegląd różnych ras i gatunków zwierząt gospodarskich, które zgodnie z regulaminem Wystawy zostały dopuszczone do prezentacji. Opiekę weterynaryjną nad zwierzętami sprawował lek. wet. Józef Baraniak z gabinetu weterynaryjnego w Nowym Targu, a Komisarzem Wystawy był prof. Jan Trela z Instytutu Zootechniki PIB w Balicach. Wśród prezentowanych zwierząt znajdowały się: bydło, owce, kozy, konie, króliki i gołębie. Ocenę prezentowanych zwierząt prowadziły specjalistyczne Komisje. Wśród publiczności byli organizatorzy Wystawy, m.in. wójt gminy Nowy Targ J. Smarduch, starosta nowotarski K. Faber, Prezes MTHB Z. Młyński, Prezes Stowarzyszenia Hippicznego Pro Nati W. Ścisłowicz, prezydent PFHBiPM L. Hądzlik i dyrektor biura PFHBiPM St. Kautz z liczną grupą współpracowników, m.in. T. Piechowską, A. Kamińskim, A. Kłopotkiem, W. Rasińskim, P. Kowolem, P. Ruchałą. Byli obecni także dyrektorzy Instytutu Zootechniki PIB profesorowie E. Herbut i R. Eckert wraz z pracownikami, prof. P. Wójcikiem i dr A. Majewską. Uniwersytet Rolniczy w Krakowie reprezentowali profesorowie Cz. Klocek i J. Szarek. Wśród wielu pozostałych zaproszonych gości byli m.in. senatorowie, posłowie, pracownicy urzędów wojewódzkich, marszałkowskich, powiatowych i gminnych. Obecnie byli także prezesi Związków Hodowców Bydła W. Drożdż, E. Beneš i J. Czubski. Otwarcia Wystawy Bydła dokonał Pre- 192

2 Wystawy zwierząt hodowlanych zydent PFHBiPM, L. Hądzlik w towarzystwie starosty powiatu nowotarskiego i wójtów, którzy w krótkich przemówieniach powitali rolnikówhodowców, podkreślili znaczenie wystaw w różnych rejonach kraju i widoczny postęp produkcyjny w hodowli zwierząt, szczególnie bydła. IV Regionalna Wystawa Bydła Krajowe pogłowie bydła (stan na grudzień 2014) wynosi sztuk, w tym krów mlecznych i około krów mięsnych, tzw. mamek, dających mleko tylko na wyżywienie i odchów potomstwa. Udział krów ocenianych w pogłowiu krajowym wynosi 33% i jest wyższy w stosunku do roku 2013 o 2,4%. Oceniana populacja krów znajduje się w oborach przy średniej 35 krów w stadzie. Obory, mające poniżej 20 sztuk w stadzie, stanowią 31%, 20 do 50 krów w stadzie to 54%, 50 do %, i powyżej 150 2%. Wiek I wycielenia waha się w zależności od rasy od 790 (JE) do 896 dni (ZB), a okres międzywycieleniowy wynosi 407 (SM) do 436 dni (HO). Przeciętna wydajność roczna krowy objętej kontrolą mleczności w kraju wynosi 7582 kg mleka, 4,08% tłuszczu i 3,36% białka. W województwie małopolskim jest krów ogółem, w tym kontrolą użytkowości mlecznej objęte jest sztuk w 730 oborach, o średniej 15 krów na oborę, a średnia roczna wydajność od krowy objętej kontrolą użytkowości mlecznej wynosi (2014) 5837 kg mleka, 4,11% tłuszczu i 3,32% białka. Wydajność mleczna w poszczególnych rasach Rasa Liczba obór Liczba krów Mleko (kg) Tłuszcz (%) Białko (%) hf cb ,04 3,32 hf czb ,17 3,32 sim ,03 3,31 pc * ,33 3,36 pczb * ,07 3,25 cb * ,19 3,21 mieszańce ,11 3,38 inne ,99 3,40 * Ponad 90% krów w tych rasach jest objętych programem ochrony zasobów genetycznych.. Użytkowane pogłowie bydła charakteryzuje się cechami o istotnym znaczeniu gospodarczym i ekonomicznym: dobrym wykorzystaniem pasz gospodarskich, poprawną budową wymienia i jego przydatnością do doju mechanicznego, dobrą płodnością, dobrymi cechami macierzyńskimi oraz prawidłową budową nóg i racic, a także ładną sylwetką (pokrojem), odpowiadającym wzorcowi rasowemu, dobrymi wynikami produkcyjnymi i właściwym składem mleka w rasach mlecznych oraz dobrymi cechami opasowymi i rzeźnymi, a także dobrymi właściwościami fizykochemicznymi i organoleptycznymi mięsa. Wszystkie rasy bydła były ocenione przez Komisję w składzie: prof. J. Trela przewodniczący (IZ PIB), mgr G. Przyjemski główny sędzia (selekcjoner bydła mlecznego, PFHBiPM) oraz W. Iwulski asystent sędziego (znany hodowca bydła PHF w Ludźmierzu). Wyniki oceny: Komisja dokonała oceny 57 sztuk bydła w różnych grupach wiekowych i produkcyjnych. W grupie jałówek cielnych czempionem została PŁOZA z hodowli R. Kowala z Dąbrowy Tarnowskiej, a wiceczempionem GUMA z gospodarstwa J. Fica z Nowej Wsi Szlacheckiej. Spośród krów pierwiastek odm. cb na czempiona wybrano krowę MIKRA z gospodarstwa J. Fica z Nowej Wsi Szlacheckiej, a na wiceczempiona krowę FOKA z hodowli ZD IZ PIB Sp. z o.o. Rudawa, Gospodarstwo Kobylany. W kategorii krów w II laktacji czempionem została CASAL z hodowli ZD IZ PIB Sp. z o.o. Rudawa, Gospodarstwo Kobylany, a wiceczempionem PRIMA z obory R. Kowala z Dąbrowy Tarnowskiej. W grupie krów w III i wyższych laktacjach czempionatem uho- 193

3 Wystawy zwierząt hodowlanych norowano krowę ŁABA z hodowli R. Kowala z Dąbrowy Tarnowskiej, a wiceczempionatem krowę WARTA z gospodarstwa St. Zająca z Działu. Wśród krów PHF odm. czb czempionem została JAGODA z hodowli St. Zająca z Działu, a wiceczempionem TANIA z tej samej obory. W rasie polskiej czerwonej czempionem została krowa BARKA z obory A. Baliczek z Bańskiej Wyżnej, a wiceczempionem krowa GROTA z gospodarstwa W. Bryja z Gronkowa. W rasie polskiej czerwono-białej natomiast na czempiona wybrano krowę BIEDRONKA z obory J.J. Litwinów z Czarnej Góry, a na wiceczempiona krowę KORONA z hodowli M. Kowalczyk z Gronkowa. Z grupy jałówek i krów czempionów wybrano najładniejsze zwierzę Superczempiona Wystawy Bydła; została nim krowa JAGODA PL z hodowli Stanisława Zająca z Działu, nr kat. 53, ur , rasy PHF odm. czb, po buhaju Jonatan DE i matce Jagoda PL W, o maks. wyd. za 305 dni 7302 kg mleka, 3,85% tłuszczu i 2,98% białka. Po zakończeniu oceny i prezentacji nagrodzonych czempionów odbył się pokaz cieliczek, który wzbudził duże zainteresowanie, szczególnie wśród dzieci, a zorganizowany był przez Małopolskie Centrum Biotechniki w Krasnem. Dzieci w strojach regionalnych bardzo dobrze prezentowały swoje zwierzęta, za co zostały nagrodzone oklaskami, dyplomami i różnymi nagrodami rzeczowymi, za które dziękujemy sponsorom. Regionalna Wystawa Owiec Organizatorem tej części Wystawy był Regionalny Związek Hodowców Owiec i Kóz z siedzibą w Nowym Targu. Związek jest dobrowolną, niezależną, samorządną, społecznozawodową organizacją hodowców i producentów owiec i kóz. Działa na podstawie przepisów Ustawy z dnia r. o społecznozawodowych organizacjach rolników w oparciu o własny statut. Działalność Związku skupia się na zagadnieniach: organizowania i prowadzenia pracy hodowlanej, oceny użytkowej, ksiąg i dokumentacji hodowlanej, a od 1985 r. prowadzi działalność gospodarczą w zakresie eksportu jagniąt w ostatnim roku wyeksportowano sztuk o łącznej wadze kg, o średniej masie ciała 1 sztuki 14 kg. Na terenie działania Związku oceną użytkowości objęte są następujące rasy owiec: polska owca górska szt., polska owca nizinna 62 szt. czarnogłówka 307 szt. Razem: szt. oraz rasy rodzime uczestniczące w programie ochrony zasobów genetycznych: cakiel podhalański szt. polska owca górska barwna 1879 szt. polska owca pogórza 715 szt. olkuska 823 szt. wrzosówka 441 szt. 194 świniarka 395 szt. czarnogłówka szt. Razem: szt. Prezentowane na Wystawie owce stanowią elitę genetyczną oraz produkcyjną naszego regionu. Do prezentacji przygotowano 7 ras owiec. Ocenę owiec przeprowadziła Komisja w składzie: Jan Janczy główny sędzia i Dorota Kulis asystent. W wyniku oceny, przeprowadzonej w poszczególnych rasach dla wszystkich prezentowanych zwierząt, przyznano I lokaty, a dla najładniejszych tytuły czempiona lub wiceczempiona. W rasie owiec: cakiel podhalański czempionem wśród tryków został tryk nr kat. 7 z gospodarstwa A. Zubka z Ratułowa, a wiceczempionem tryk nr kat. 3 W. Hryca z Grywałdu. W grupie maciorek na czempiona wybrano owcę nr kat. 4 z owczarni W. Hryca z Grywałdu., a na wiceczempiona owcę nr kat. 12 z hodowli A. Zubka z Ratułowa. polska owca górska czempionem w grupie tryków został tryk nr kat. 14 z hodowli W. Hryca z Grynwałdu, a wiceczempionem tryk nr kat.19 z owczarni A. Zubka z Ratułowa. W grupie macio-

4 Wystawy zwierząt hodowlanych rek na czempiona wybrano maciorkę nr kat. 17 z hodowli W. Hryca z Grynwałdu, a na wiceczempiona maciorkę nr kat. 22 z gospodarstwa A. Zubka z Ratułowa. polska owca górska, odmiana barwna czempionem wśród tryków został tryk nr kat. 26 z hodowli Marii Rychtarczyk z Maruszyny, a wiceczempionem tryk nr. kat.31 z owczarni Ł. Wójciaka ze Skawy. W grupie maciorek na czempiona wybrano maciorkę nr kat. 30 z hodowli Marii. Rychtarczyk z Maruszyny, a na wiceczempiona owcę nr kat. 34 z gospodarstwa Ł. Wójciaka ze Skawy. polska owca pogórza czempionem w grupie tryków został tryk nr kat. 38 z hodowli K. Fudali z Olszówki, a w grupie maciorek maciorka nr kat. 42 z tej samej owczarni. owca olkuska czempionem wśród tryków został tryk nr kat. 46 z hodowli G. Radoła z Raby Wyżnej, a w grupie maciorek owca nr kat. 49 z tej samej owczarni. wrzosówka czempionem w grupie tryków został tryk nr kat. 52 z gospodarstwa W. Długosza z Kokuszka, a wśród maciorek owca nr kat. 55 z tej samej hodowli. Czarnogłówka czempionem tryków został tryk nr 60 z hodowli R. Wasylczaka z Owczar, a wśród maciorkek owca nr kat. 66 z gospodarstwa R. Wasylczaka z Owczar. Komisja, oceniając poszczególne zwierzęta, stwierdziła ich wysoką wartość genetyczną, zgodną ze wzorcem rasowym oraz bardzo dobre przygotowanie do prezentacji na Wystawie. Regionalna Wystawa Królików Wystawę tej grupy zwierząt organizowało Krajowe Centrum Hodowli Zwierząt w Warszawie wspólnie z Organizatorami IV Podhalańskiej Wystawy Zwierząt Hodowlanych. Oceniane króliki pochodziły od hodowców z województw: małopolskiego, podkarpackiego i śląskiego. Ocenę prowadziła specjalistyczna Komisja według zasad, określonych w regulaminie oceny. Ocenie poddano 43 króliki następujących ras: belgijski olbrzym, szary i żelazisty olbrzym srokacz francuski baran szary nowozelandzki biały i czerwony kalifornijski burgundzki francuski srebrzysty wiedeński: czarny, niebieski i szary podpalany czarny. Ta część Wystawy cieszyła się dużym uznaniem, gdyż chów i hodowla królików w dalszym ciągu są prowadzone głównie przez hodowców w małych gospodarstwach rolnych. Na Wystawie poza oceną prezentowano także kozy, które cieszyły się dużym zainteresowaniem. Po ocenie wszystkich zwierząt, na placu wystawowym odbywały się występy zespołów muzycznych, m.in. Jesiki gwiazdy muzyki Italo Disco oraz wielu zespołów regionalnych i młodzieżowych. Wokół ringu miały swoje stoiska liczne organizacje, świadczące usługi dla rolnictwa, Koła Gospodyń, które serwowały regionalne potrawy, namioty piwne oraz stoiska Spółdzielni Mleczarskich, gdzie można było degustować ich wyroby. Z boku, w cichym kąciku znajdowało się stoisko z gołębiami różnych ras, które można było w dużym tłoku oglądać, a także dokonać kupna lub zamówić te piękne ptaki tak bliskie wielu ludziom. W godzinach późno popołudniowych dokonano wręczenia dyplomów za uczestnictwo w Wystawie, a następnie rozpoczął się Wieczór Hodowców uczestników Wystawy, zaproszonych rolników i gości oraz organizatorów; w tle spokojnie, miło przygrywała muzyka. W drugim dniu imprezy, po uroczystej mszy świętej w kościele Matki Boskiej Ludźmierskiej, nastąpiło uroczyste otwarcie IV Podhalańskiej Wystawy Zwierząt Hodowlanych z udziałem licznie zgromadzonych hodowców, rolników, publiczności oraz zaproszonych gości i organizatorów. Po dokonaniu oficjalnego 195

5 Wystawy zwierząt hodowlanych otwarcia, wręczono hodowcom nagrody za przedstawiane i oceniane zwierzęta: puchary i dyplomy oraz wiele nagród rzeczowych, ufundowanych przez różnych sponsorów. W międzyczasie odbyły się: konkurs wiedzy rolniczej, pokaz wyrobu oscypka i pokaz konnych zaprzęgów regionalnych. Szczególne zainteresowanie budził pokaz nagrodzonych zwierząt bydła, owiec i koni. Dużą oglądalnością cieszył się pokaz trialu rowerowego w wykonaniu Jacka Jarząbka z Łopusznej, laureata Mistrzostw Polski. W godzinach wieczornych występowały regionalne zespoły muzyczne oraz przedstawił swój występ piosenkarz Zbigniew Wodecki. W podsumowaniu całości Wystawy należy podkreślić wysoki poziom organizacyjny i logistyczny, właściwy dobór zwierząt, dużą ilość wystawców, świadczących usługi dla rolnictwa, wiele zespołów artystycznych, a także bardzo dobre zaopatrzenie gastronomiczne dla: gości, organizatorów i publiczności. Należy także na zakończenie przekazać dobrą wiadomość, że w 2016 r. Wystawa odbędzie się w tym samym miejscu, zrealizowana przez tych samych organizatorów. Życzymy wszystkim hodowcom zwierząt-wystawcom, pozostałym uczestnikom oraz organizatorom i licznie zgromadzonej publiczności wszystkiego najlepszego. Do miłego zobaczenia w roku następnym. Jan Trela (IZ PIB, Kraków-Balice) Wojciech Rasiński (PFHBiPM, przedst.. w Krakowie) Anna Majewska (IZ PIB, Kraków-Balice) Wystawa Bydła Mlecznego finansowana z FUNDUSZU PROMOCJI MLEKA Publiczność na Błoniach Wystawowych (fot. I. Tomczyk-Wrona) 196

6 Wystawy zwierząt hodowlanych Nagradzanie hodowców na IV Podhalańskiej Wystawie Zwierząt Dyrektor IZ PIB, prof. dr hab. Eugeniusz Herbut z dr Anną Majewską wręczają nagrodę dla najładniejszej krowy rasy pc Organizatorzy Wystawy z hodowcami 197

7 Wystawy zwierząt hodowlanych Jałówka Płoza czempion w grupie jałówek cielnych (hod. R. Kowal, Dąbrowa Tarnowska) Krowa Łaba czempion III lakt. (hod. R. Kowal, Dąbrowa Tarnowska) Krowa Jagoda superczempion Wystawy (hod. S. Zając, Dział; dekorują dr Ewa Sawicka i prezes KZHBCP, W. Drożdż) 198

8 Wystawy zwierząt hodowlanych Krowa Casal czempion II lakt. (hod. ZD IZ PIB Sp. z o.o. Rudawa, gosp. Kobylany) Krowa Barka czempion w rasie pc (hod. A. Waliszek, Bańska Wyżna) Krowa pierwiastka Milera czempion (hod. J. Fic, Nowa Wieś Szlachecka) 199

9 Wystawy zwierząt hodowlanych Ocena owiec Owce czarnogłówki Stawka kóz 200

10 Wystawy zwierząt hodowlanych Konkurs Młodego hodowcy Komisarz Wystawy, prof. dr hab. Jan Trela z rolnikami Podsumowanie Wystawy przez mgr. W. Rasińskiego Fot. w art.: A. Majewska, W. Rasiński, J. Trela 201