Profilowanie. Agnieszka Kolbuch

Transkrypt

1 Profilowanie Agnieszka Kolbuch

2 Zabójstwo jest jak równanie w matematyce: niewiadoma X to zabójca, wiadoma to ofiara. Ofiara to nic prowadząca do kłębka. Czyli do zabójcy Bogdan Lach

3 Profilowanie : Jest to proces wyciągania wniosków o charakterystycznych cechach indywidualnych jednostek odpowiedzialny za popełnienie przestępstwa. profilowanie jest metodą rozpoznania "autora" przestępstwa osadzoną na badaniu natury wykroczenia i sposobu w jaki było popełniane. Rozmaite aspekty indywidualności przestępcy są określane na podstawie jego czynów przed (zanim), podczas, i po przestępstwie. Ta informacja jest połączona z innymi stosownymi szczegółami i fizycznymi śladami, i potem porówna z innymi charakterystykami, co rozwija bezpośrednio praktyczny opis przestępcy. Płacą mi za to, żeby policjanci nie błądzili

4 dr Thomas Bond & Kuba Rozpruwacz Profil seryjnego zabójcy, działającego w londyoskiej dzielnicy Whitechapel. Zabójca między 31 sierpnia a 9 listopada 1888 zamordował 5 kobiet trudniących się nierządem. Sprawcy nadano pseudonim Rozpruwacz, ponieważ wytrzewiał ciała mordowanych kobiet wyjmował żeoskie narządy płciowe i pozostawiał je w widocznym miejscu. W śledztwie uczestniczył amerykaoski psychiatra i chirurg, dr Thomas Bond. Wskazał na zaburzenia mordercy, zwłaszcza w sferze seksualnej (zachowania dewiacyjne wiązały się z jego urazem do kobiet złe wspomnienia z przeszłości). Po opublikowaniu profilu ataki na prostytutki ustały

5 James Brussel ojciec profilowania James Brussel, amerykaoski psychiatra, stosujący metody psychoanalityczne, pierwszy profil terrorysty- Szalony Bombiarz, psycholog nie wiedział nic o działaniach operacyjnych policji, Szukajcie potężnie zbudowanego mężczyzny w średnim wieku, urodzonego poza granicami USA, rzymskiego katolika, kawalera mieszkającego z bratem lub siostrą. Jeśli go złapiecie, będzie miał na sobie dwurzędowy garnitur zapinany na guziki

6 Początki profesjonalnego profilowania datuje się na lata 50. I 60. XX w., W roku 1974 psychiatra sądowy Donald Lunde wprowadził pojecie "masowego mordercy", agent FBI Robert Ressler zaczął używad od 1974 opis "seryjnego zabójstwa", Podczas późnych lat 1980-ych i wczesnych 1990-tych profilowaniem zainteresowały się środowiska akademickie, Od 1992 intensywne badania nad profilowaniem pod kierownictwem Davida Cantera profilowanie geograficzne

7 Profil rodzaj krótkiej charakterystyki stworzony na podstawie zostawionych przez zabójcę śladów behawioralnych ( ślad indywidualny, typowy tyk dla tej jednej poszukiwanej osoby). profil jest istotnym elementem śledztwa, lecz wskazania profilera nie stanowią w nim dowodu.

8 Profilowanie Retroaktywne- eksperci wnioskują w oparciu o już dokonane przestępstwo Proaktywne- wnioskowanie o przestępstwach jeszcze nie popełnionych

9 Proces profilowania 1. Zebranie informacji i ich analiza. 2. Klasyfikacja przestępstwa. 3. Rekonstrukcja przestępstwa. 4. Charakterystyka sprawcy.

10 Psychologiczne aspekty profilowania 1. Hipoteza = w zachowaniu sprawcy przestępstwa przejawiają się jego indywidualne właściwości psychiczne, 2. Sytuacyjna powtarzalnośd pewnych typowych dla jednostki wzorów działania i reagowania 3.Teorię psychologiczne wykorzystywane w profiowaniu : teoria osobości, motywacji, psychopatologia, neuropsychologia, psychologia społeczna

11 Psycholog w śledztwie Analiza akt sprawy Miejsce zdarzenia stworzenie mapy mentalnej Dokumentacja fotograficzna Mapa śmierci Ofiara Zwłoki Sprawca Taktyka przesłuchania Profilowanie geograficzne Układanka

12 Sprawca Zorganizowany wysoki stopieo inteligencji i solidnośd, dokładne zaplanowanie zbrodni śledzą bieg dochodzenia w mediach Zabójca z reguły krępuje swoje ofiary w poszukiwaniu dominacji i kontroli, dokonuje aktów seksualnych z żywą ofiarą często korzysta z samochodu Niezorganizowany cechuje przeciętna inteligencja i nieśmiałośd oraz niski status społeczny Czyny są spontaniczne i chaotyczne Zostawia na miejscu zbrodni liczne ślady, a także swoją broo aktów seksualnych z martwym ciałem, depersonalizuje ofiarę zwykle nie używa samochodu

13 Koncepcja B. Turveya Typologia behawioralno- motywacyjna 1. Profil kompensacyjny 2. Profil stanowczej siły 3. Profil gniewnej zemsty 4. Profil sadystyczny 5. Profil ekonomiczny 6. Profil okazjonalny

14 Typologia Holmsa SKUPIENI NA CZYNIE: 1. Wizjoner 2. Misjonarz SKUPIENI NA PROCESIE 1. Hedonista zorientowany na komfort 2. Zabójca z lubieżności 3. Zabójca zorientowany na emocje 4. Maniak mocy i władzy

15 Kobieta seryjny morderca Zabójczynie działające "solo" Czarna wdowa Działające w grupie Morderca zespołowy Anioł śmierci Sexual Predator (Modliszka) Morderca o wątpliwej równowadze psychicznej Niewytłumaczalny Mścicielka Morderczyni dla korzyści

16 Behavioral Science Unit Jednostka FBI założona w 1972r. Zajmująca się analizą sprawców najpoważniejszych przestępstw BSU istnieje do dnia dzisiejszego, do jej najważniejszych zadao należy tworzenie profili psychologicznych osób dokonujących aktów terrorystycznych.

17 VICLAS- Violent Crime Linkage Analysis V brutalnośd C przestępstwo L powiązanie A- analiza S- system System komputerowy system opracowany w ramach współpracy pomiędzy policjantami paostw UE

18 Profiling w Polsce Zagadnienie dośd nowe, traktowane jako rodzaj wróżenia często spotyka się ze sceptycznym odbiorem u policjantów Brak określonych metod kształcenia i zakresu kompetencji profilera

19 Przeszkody w rozwoju profilingu w Polsce 1. Brakuje psychologów zatrudnionych w Policji 2. Brak etatów dla młodych profilerów 3. Komenda Główna funkcjonowanie zespołu psychologów 4. Brak programu komputerowego tworzącego centralną bazę danych sprawców przestępstw

20 Ośrodki profilowanie w Polsce Zakład Psychologii Sądowej Instytutu Ekspertyz Sądowych w Krakowie- T. Jaśkiewicz- Obydzinska, E. Wach, M. Kowanetz, M. Szaszkiewicz Wydział Psychologów Komenda Stołeczna Policji profiler Jan Gołębiowski, Komenda Wojewódzka Policji w Katowicach- profiler Bogdan Lach

21

22 Kryteria wezwania profilera Opracowane przez Bogdana Lacha 1. Sprawca przemieścił ciało. 2. Ewidentne ślady wskazujące na patologiczne działanie sprawcy.

23 Profilowanie korzyści : znacznie ogranicza liczbę podejrzanych, pozwala nadad właściwy kierunek śledztwu, potwierdza lub nie motyw narzucający się w pierwszej chwili, pozwala zlokalizowad miejsce zamieszkania lub miejsce pracy poszukiwanej osoby, pomaga w identyfikacji indywidualnych cech sprawcy