Dobre i złe praktyki wdrażania Krajowych Ram Kwalifikacji na uczelniach

Transkrypt

1 Dobre i złe praktyki wdrażania Krajowych Ram Kwalifikacji na uczelniach Prof. dr hab. Jerzy Bolałek Ekspert Boloński Uniwersytet Gdański SEMINARIUM BOLOŃSKIE Białystok r.

2 Plan prezentacji Wdrażanie KRK na poziomie polskich uczelni Realizacja wdrożenia Dobre i niekoniecznie złe praktyki wdrażania Co dalej?

3 Wdrożenie KRK na poziomie polskich uczelni

4 KRK dla szkolnictwa wyższego regulacje prawne ustawa z 18 marca 2011 r. (nowelizacja PSW) + rozporządzenia MNiSW Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dn. 2 listopada 2011 r. w sprawie Krajowych Ram Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego Rozporządzenie Ministra NiSW z dn. 4 listopada w sprawie wzorcowych efektów kształcenia Rozporządzenie Ministra NiSW z dn. 5 października 2011 r. w sprawie warunków prowadzenia studiów na określonym kierunku i poziomie kształcenia Rozporządzenie Ministra NiSW z dn. 29 września 2011 r. w sprawie warunków oceny programowej i oceny instytucjonalnej Rozporządzenie Ministra NiSW z dn. 17 stycznia 2012 r. w sprawie standardów kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela Rozporządzenie Ministra NiSW z dn. 9 maja 2012 r. w sprawie standardów kształcenia dla kierunków studiów: lekarskiego, lekarsko dentystycznego, farmacji, pielęgniarstwa i położnictwa 4

5 Rozporządzenie Ministra NiSW z dn. 15 czerwca 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wzorcowych efektów kształcenia Analityka medyczna jednolite studia magisterskie profil praktyczny Elektrokardiologia studia pierwszego stopnia profil praktyczny Rozporządzenie Ministra NiSW z dn. 31 sierpnia 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków prowadzenia studiów na określonym kierunku i poziomie kształcenia

6 Czas wdrożenia 1 października 2012 r. Czyli niecały rok od ukazania się rozporządzenia w sprawie KRK ( 2 listopada)

7 Realizacja wdrożenia Wiele emocji Liczne próby przesuwania terminów Dobra praktyka Seminaria zorganizowane przez FRSE i Zespół Ekspertów Bolońskich WIELKA POMOC Opracowanie autorstwa prof. dr hab. Andrzeja Kraśniewskiego Jak przygotowywać programy kształcenia zgodnie z wymaganiami wynikającymi z Krajowych Ram Kwalifikacji dla szkolnictwa Wyższego?

8 Ponadto Presja czasu i towarzyszące temu przemęczenie Konieczność elastycznego podejścia do nowej koncepcji Brak pełnej wiedzy na temat przyznanej autonomii co można? a czego nie można? Zagrożenie dla małych, elitarnych kierunków studiów

9 Zidentyfikowane bariery Niespójność niektórych zapisów ustawowych Brak jasnej interpretacji zapisów Brak interpretacji po stronie PKA Zapisy w poszczególnych rozporządzeniach wykluczające możliwość dokonania zmian (np. wskaźniki kosztochłonności) Efekty kształcenia w poszczególnych obszarach nie skonsultowane chociażby z pracodawcami D. Piotrowska

10 Dobre i niekoniecznie złe praktyki wdrażania KRK

11 Szkolenia wewnątrz uczelni Szkolenia koordynatorów uczlenianych i wydziałowych w ramach KRK System wsparcia dla przygotowujących karty i przebudowujących programy D. Piotrowska

12 Karta modułu jako pewien rodzaj umowy pomiędzy nauczycielem a studentami Obowiązek szczegółowego omówienia karty modułu na pierwszych zajęciach D. Piotrowska

13 Załącznik do uchwały Nr 501/2008 Prezydium Państwowej Komisji Akredytacyjnej z dnia 3 lipca 2008 Punkt 8 Opracowano dla poszczególnych przedmiotów sylabusy uwzględniające: nazwa jednostki prowadzącej kierunek, nazwę kierunku (podanie nazw ew. specjalności), (profil kształcenia) nazwę przedmiotu, określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymaganiami wstępnymi, liczbę godzin zajęć dydaktycznych, w tym wykładów, ćwiczeń, laboratoriów, seminariów itp., realizowanych w systemie studiów stacjonarnych i niestacjonarnych, liczbę punktów ECTS (odzwierciedlenie nakładu pracy), założenia i cele przedmiotu (cel kształcenia oraz efekty kształcenia), metody dydaktyczne, formę i warunki zaliczenia przedmiotu, treści programowe, wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej, nazwisko osoby prowadzącej/osób prowadzących, nazwę obszaru, którego moduł dotyczy 13

14 Jak definiowano efekty kształcenia dla programu kształcenia.. KILKA MOŻLIWYCH METOD I PUNKTÓW STARTU Uczelnia sama decyduje jakie kompetencje powinien mieć absolwent i dopiero w drugim etapie porównuje je z KRK Treści w starych standardach zapisujemy w postaci efektów kształcenia Uszczegóławianie zapisów obszarowych Uogólnianie efektów kształcenia zapisanych w poszczególnych przedmiotach Najwyższy stopień wykorzystania autonomii Dobra metoda szczególnie dla jednostek nie posiadających uprawnień Niebezpieczeństwo zatracenia szczególnych cech naszego programu Trudna i czasochłonna metoda D. Piotrowska

15 Podobne kierunkowe efekty kształcenia Np. Wiedza Dysponuje szczegółową wiedzą z zakresu nauk ścisłych związanych z niezbędną do wyjaśnienia oraz interpretacji zjawisk i procesów zachodzących w środowisku Potrafi wyjaśnić i analizować wzajemne powiązania między zjawiskami i procesami zachodzącymi w środowisku.

16 Podobne kierunkowe efekty kształcenia c.d. Zna i potrafi zastosować narzędzia matematyczne i statystyczne pozwalające na opisywanie środowiska. oraz prognozowania zjawisk i procesów w nim zachodzących Zna i potrafi wybrać specjalistyczne narzędzia informatyczne w celu tworzenia i korzystania ze zbiorów danych, a także dokonywania obliczeń związanych z funkcjonowaniem środowiska.

17 Umiejętności Korzysta z dostępnych źródeł informacji, w tym technologii informacyjnej, multimediów i zasobów internetu, Sprawnie posługuje się elektronicznym dostępem do czasopism. (nazwa typu czasopism) i baz danych

18 Efekty kształcenia przedmiot X Wiedza student: zna podstawowa terminologię stosowana do posiada uporządkowaną wiedzę na temat. posiada wiedzę na temat zna przebieg procesu posiada wiedzę o możliwościach ma uporządkowaną wiedzę na temat

19 Efekty kształcenia przedmiot X Umiejętności student: Potrafi właściwie przeprowadzić badania Potrafi konstruować indywidualne.. Potrafi samodzielnie prowadzić dokumentację Umie nawiązać kontakt Posiada umiejętności dotyczące Potrafi opracować. Potrafi dobrać. Potrafi samodzielnie prowadzić.

20 Efekty kształcenia przedmiot XX Wiedza student: Ma podstawową, uporządkowaną wiedzę o. Ma elementarną, uporządkowaną wiedzę na temat.. Ma podstawową wiedzę o Ma podstawową wiedze o ma podstawową, uporządkowana wiedzę o ma podstawową wiedzę o. Posiada elementarną wiedzę na temat

21 Umiejętności student: Efekty kształcenia przedmiot XX Potrafi dostrzec i prawidłowo interpretować Potrafi wykorzystywać podstawową wiedzę teoretyczną z zakresu Potrafi posługiwać się podstawową wiedzą teoretyczną z zakresu PPP w tym studiowanej specjalności. Potrafi posługiwać się podstawowymi pojęciami teoretycznymi w celu analizowania, interpretowania oraz projektowania strategii działań Posiada umiejętność tworzenia typowych prac pisemnych w języku polskim oraz języku obcym, uznanym za podstawowy dla dziedzin nauki..

22 Dlaczego wiedzieć i rozumieć się nie nadają Nie są mierzalne Nie są konkretne Nie są szczegółowe

23 Efekty kształcenia- koncepcja SMART KAŻDY EFEKT KSZTAŁCENIA MUSI MIEĆ WSZYSTKIE PONIŻSZE CECHY: S specific szczegółowy, konkretny efekty kształcenia powinny być szczegółowo opisane, dotyczyć konkretnych oczekiwań co do tego jaką wiedzę i umiejętności student powinien osiągnąć po zakończeniu kursu. M measurable mierzalny Do każdego zdefiniowanego efektu kształcenia muszą pojawić się jasne kryteria jego oceny czy i jakim stopniu został osiągnięty. A acceptable/accurate akceptowalny/trafny Każdy efekt powinien być przedyskutowany i skonsultowany z wytycznymi zewnętrznymi dla przedmiotu R realistic realistyczny możliwy do osiągnięcia poprzez realizację przedmiotu (zdefiniowane efekty kształcenia nie mogą się odnosić do działań ( treści, form dydaktycznych), których dany przedmiot nie obejmuje. T time-scaled Efekty kształcenia dla danego przedmiotu powinny być osiągalne w zdefiniowanym przez program czasie.

24 WIEDZA tłumaczy konsekwencje obecności ziemskich geosfer (treści programowe A.1.) opisuje globalne zagrożenia środowiska (treści programowe A.1.) charakteryzuje zagrożenia środowiska przyrodniczego wynikające z działalności człowieka (treści programowe A.2., A.4.) omawia wpływ warunków naturalnych i antropogenicznych na środowisko (treści programowe A.1. A.4.) UMIEJĘTNOŚCI rozróżnia poszczególne formy działania na rzecz ochrony środowiska (treści programowe A.7.) Kolokwium pisemne Kolokwium pisemne Kolokwium pisemne Kolokwium pisemne Kolokwium pisemne + prezentacja multimedialna ocenia zagrożenia środowiska wynikające z prac geologicznych (treści programowe A.6., A.7.) Kolokwium pisemne + prezentacja multimedialna

25 Liczba efektów kształcenia Zbyt duża liczba efektów kształcenia (15 godz. wykład) Dużo efektów kształcenia przypada na jeden przedmiot (np. 2 stopień 55 EK seminarium magisterskie 42 EK) Ten sam efekt realizowany na kilku/kilkunastu przedmiotach (np. 15).

26 program studiów powinien umożliwić wybór modułów kształcenia w wymiarze 30% punktów ECTS

27 Metody kształcenia WYKŁAD SEMNARIUM KONWERSATORIUM PROJEKT PRACA DYPLOMOWA e-learning KONSULTACJE Ćwiczenia terenowe GRY DYDAKTYCZNE WARSZTATY ĆWICZENIA LABORATORYJNE

28 Wykład najtańsza forma kształcenia najmniej efektywna Wykład nie powinien zajmować dominującej części procesu kształcenia.

29 ZŁE PRAKTYKI

30 ECTS stosowany bez zrozumienia Punkty ciągle przypisuje się na oko bez dogłębnej analizy nakładu pracy studenta i przypisanych do modułu efektów kształcenia D. Piotrowska

31 Przypisywanie punktów ECTS 1 ECTS= godzin pracy Jeśli przedmiotowi przypisano 6 punktów ECTS to oznacza że student w ramach danego przedmiotu musi przepracować od 150 do 180 godzin. Jeśli przedmiot zakłada następujące formy zajęć w kontakcie bezpośrednim: Wykład 30 godzin Ćwiczenia 30 godzin Laboratorium 15 godzin Suma 75 godzin Oznacza to, że student musi przepracować w ramach pracy własnej (poza zajęciami z nauczycielem) od 75 do 105 godzin ( lub ). Należy udowodnić, że tak właśnie jest

32 Nakład pracy studenta Rodzaj działania Udział w wykładach Samodzielne studiowanie tematyki wykładów Udział w ćwiczeniach audytoryjnych i laboratoryjnych Samodzielne przygotowanie do ćwiczeń Przygotowanie projektu/ eseju/ itp.. Przygotowanie się do egzaminu/ zaliczenia Udział w konsultacjach !!! Udział w kolokwium/ egzaminie 1,5 2 Łączny nakład pracy studenta w godz , 5 Liczba ECTS za przedmiot !! 2 2!! Liczba ECTS związana z zajęciami praktycznymi Liczba ECTS za zajęcia wymagające bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich 1 0,2 1, ,8 1 0,7 1,3 0,7 1,3 1,3 0,7

33 N=45 Min. 2 h Max. 45 h Śr. art. 20 h Med. 20 h Praca własna studenta [godz.] Uzyskana punktacja [%] Mod. 20 h Kw.d. 15 h Kw.g. 30 h

34 Pośpiech bywa ojcem powierzchowności Niestety często zmiany są pozorne- zarówno na poziomie programów kształcenia jak i samych modułów Brak zrozumienia celowości zmian- I co niby te całe efekty mają zmieniać w strukturze mojego przedmiotu - a jeśli nic, to po co sobie zadawać tą niepotrzebną robotę WSZJK- zdefiniowany ale nie działający D. Piotrowska

35 Co dalej??? Rozruch maszyny EKSPERT BOLOŃSKI D. Piotrowska

36 Weryfikacja już przygotowanych programów kształcenia Ocena realizacji założonych EK Zmiana myślenia nauczyciela o przedmiocie

37 Myślenie nauczyciela o przedmiocie (w kategoriach efektów uczenia się) Jakie mają być efekty mojej pracy ze studentami? Jak sprawdzę czy student osiągnął efekty uczenia się i w jakim stopniu? Jakich treści programowych użyję, aby studenci osiągnęli efekty uczenia się? Ile pracy musi włożyć student aby osiągnąć efekty uczenia się? - ECTS W jaki sposób będę pomagał studentom osiągnąć założone efekty uczenia się? D.Piotrowska

38 Metody oceny EGZAMIN USTNY PREZENTACJA EGZAMIN PISEMNY TEST PROJEKT PRACE (seminaryjne) ESEJ OCENA CIĄGŁA

39 Ustalenie warunków przyjęć na 2 stopień w oparciu o efekty kształcenia Biologia - przykład holenderski Biotechnologia - UG

40 Dziękuję za uwagę W prezentacji wykorzystano slajdy z materiałów przygotowanych przez dr Dorotę Piotrowską z Politechniki Łódzkiej