MIEJSKI OŚRODEK DOSKONALENIA NAUCZYCIELI w KONINIE. ul. Sosnowa 6, Konin tel/fax lub
|
|
- Konrad Krzemiński
- 5 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 MIEJSKI OŚRODEK DOSKONALENIA NAUCZYCIELI w KONINIE ul. Sosnowa 6, Konin tel/fax lub sekretariat@modn.konin.pl
2 Od celów kształcenia do oceniania Cele operacyjne a kryteria sukcesu i ocenianie Opracowała: J. Fabisiak
3 3
4 Od celu lekcji do oceniania nad czym będziemy pracować? 1. Cel ogólny, cel operacyjny. 2. Taksonomia celów kształcenia. 3. Czasowniki operacyjne. 4. Cel lekcji czyli operacyjny cel kształcenia. 5. Schemat budowy celu operacyjnego. 6. Od celu operacyjnego do metody. 7. Od celu do programowania treści kształcenia. 8. Od poziomu wymagań programowych do oceniania. 4
5 Jeśli nie wiesz dokąd zmierzasz znajdziesz się gdzieś indziej i nawet się o tym nie dowiesz 5
6 Co to jest podstawa programowa kształcenia ogólnego? Art. 4 pkt 24 UPO ( )obowiązkowe zestawy celów kształcenia i treści nauczania, w tym umiejętności, opisane w formie ogólnych i szczegółowych wymagań dotyczących wiedzy i umiejętności, które powinien posiadać uczeń po zakończeniu określonego etapu edukacyjnego, oraz zadania wychowawczoprofilaktyczne szkoły, uwzględniane odpowiednio w programach wychowania przedszkolnego, programach nauczania i podczas realizacji zajęć z wychowawcą oraz umożliwiające ustalenie kryteriów ocen szkolnych i wymagań egzaminacyjnych, a także warunki i sposób realizacji tych podstaw programowych; 6
7 Cel Cel- zamierzony, planowany, końcowy EFEKT, czyli rezultat podjętych działań. Cele kształcenia: pełnią kluczową rolę w planowaniu i organizacji procesu dydaktycznego, dostarczają wskazówek dotyczących doboru i układu treści, czasu kształcenia, stanowią o doborze środków i metod, które powinny być wykorzystywane w toczącym się procesie dydaktycznym. 7
8 Cel ogólny Cel ogólny - wskazuje kierunki dążenia, jest projekcją wizji przyszłości. Żeby cel/cele ogólne mogły być osiągnięte należy je sprecyzować, uszczegółowić i skonkretyzować. Te właśnie działania składają się na proces operacjonalizacji celów kształcenia. 8
9 Operacyjne cele kształcenia Opisują konkretne, wymierne efekty kształcenia, jakie nauczyciel pragnie uzyskać w wyniku zorganizowanego przez siebie procesu dydaktycznego opis powinien być na tyle dokładny, aby możliwe było sprawdzenie wyników są jednoznaczne (konkretne), odnoszą się wprost do uczącego się, mobilizują uczącego się i nauczyciela do działania 9
10 Cel operacyjny Cele operacyjne można formułować dla dowolnej jednostki dydaktycznej: dla 45-minutowej lekcji lub całego procesu kształcenia. Ich treść może dotyczyć pojedynczego pojęcia, umiejętności, systemu zasad bądź złożonej struktury wiedzy. 10
11 Taksonomiczne ujęcie celów kształcenia Taksonomia celów nauczania została skonstruowana przez zespół pedagogów i psychologów amerykańskich pod kierunkiem Beniamina Blooma w 1956r. Polską wersję taksonomii przedstawił po raz pierwszy Bolesław Niemierko (ABC testów osiągnięć szkolnych 1975, WSiP) i dlatego została nazwana taksonomią ABC. Jest to taksonomia ponadprzedmiotowa. Jej terminologia jest neutralna, niezwiązana z żadną grupą przedmiotów szkolnych. 11
12 Taksonomiczne ujęcie celów kształcenia Większość taksonomii budowana jest hierarchicznie, najniższy poziom jest podstawą bardziej złożonych operacji poziomu drugiego, ten z kolei dla trzeciego i tak dalej - aż do poziomu ostatniego, obejmującego czynności, sytuacje i zachowania najbardziej złożone. 12
13 Tabela : TAKSONOMIA CELÓW W DZIEDZINIE POZNAWCZEJ(wg B.Niemierko) Poziom Kategoria Czynności uczącego się POZNAWCZEJ WIADOMOŚCI A. Zapamiętywanie wiadomości Potrafi przypomnieć sobie terminy, fakty, prawa, teorie, zasady działania Przykłady czasowników operacyjnych - nazwać, zdefiniować, wskazać, wymienić, zidentyfikować, wyliczyć 13
14 Tabela : TAKSONOMIA CELÓW W DZIEDZINIE POZNAWCZEJ(wg B.Niemierko) Poziom Kategoria Czynności uczącego się WIADOMOŚCI B. Zrozumienie wiadomości Potrafi przedstawić zapamiętane wiadomości, uporządkować streścić, wyciągać wnioski Przykłady czasowników operacyjnych - rozróżnić, scharakteryzować, streścić, wyjaśnić, zilustrować 14
15 Taksonomia celów Wiadomości/A - zapamiętanie Uczeń potrafi przypomnieć sobie pewne terminy, fakty, prawa i teorie naukowe; uczeń nie powinien ich ze sobą mylić ani zniekształcać. Wiąże się to z elementarnym poziomem rozumienia tych wiadomości; Wiadomości/B zrozumienie Przedstawianie wiadomości w innej formie niż były zapamiętane, porządkowanie i streszczanie, czynienie podstawą prostego wnioskowania 15
16 Tabela : TAKSONOMIA CELÓW W DZIEDZINIE POZNAWCZEJ(wg B.Niemierko) UMIEJĘTNOŚCI C. Stosowanie wiadomości w sytuacjach typowych dokonać analizy D. Stosowanie wiadomości w sytuacjach problemowych Potrafi posługiwać się wiadomościami według podanych wzorów Przykłady czasowników operacyjnych - zaplanować, sporządzić, ocenić, rozwiązać, skonstruować, porównać, sklasyfikować, wybrać sposób, określić, zaprojektować. Potrafi formułować problemy, analizować, syntezować, tworzyć plan działania, pomysły itp. Mogą wystąpić takie same czasowniki jak w C, ale odnoszące się do sytuacji nietypowych, rzeczywistych zdarzeń. (3rodzaje czynności analiza, synteza, ocena, np. dowieść, zanalizować, wykryć, ocenić, itp.) 16
17 Taksonomia celów Umiejętności/C stosowanie wiadomości w sytuacjach typowych praktyczne posługiwanie się wiadomościami według podanych uprzednio wzorów. cel, do którego wiadomości mają być stosowane, nie powinien być bardzo odległy od celów osiąganych w toku ćwiczeń szkolnych. Umiejętności/D stosowanie wiadomości w sytuacjach problemowych formułowanie problemów, dokonywanie analizy i syntezy nowych zjawisk, formułowanie planu działania, tworzenie oryginalnych przedmiotów i wartościowanie przedmiotów według pewnych kryteriów. 17
18 Tabela: TAKSONOMIA CELÓW W DZIEDZINIE EMOCJONAJNEJ (TAKSONOMIA CELÓW WYCHOWANIA) POZIOM KATEGORIA I. Działania A. Uczestnictwo w działaniu B. Podejmowanie działania II. Postawy C. Nastawienie na działanie D. System działań 18
19 Tabela: TAKSONOMIA CELÓW W DZIEDZINIE EMOCJONAJNEJ (TAKSONOMIA CELÓW WYCHOWANIA) A. Uczestnictwo w działaniu polega na świadomym i uważnym odbieraniu określonego rodzaju bodźców oraz wykonywaniu czynności odpowiadających przyjętej roli, jednak bez wykazywania inicjatywy. Wychowanek chętnie dostosowuje się do sytuacji. B. Podejmowanie działania polega na samorzutnym rozpoczynaniu danego rodzaju działania i wewnętrznym zaangażowaniu w wykonywanie danego rodzaju czynności. Wychowanek nie tylko dostosowuje się do sytuacji, w jakiej się znalazł, ale i organizuje ją w pewien sposób. C. Nastawienie na działanie polega na konsekwentnym wykonywaniu danego rodzaju działania na skutek trwałej potrzeby wewnętrznej i dodatniego wartościowania jego wyników. Wychowanek jest zwolennikiem tego działania i zachęca do niego innych, poglądom jego brak jednak szerszego uogólnienia i pełnej spoistości. D. System działań polega na regulowaniu określonego typu działalności za pomocą harmonijnie uporządkowanego zbioru zasad postępowania, z którymi wychowanek identyfikuje się do tego stopnia, że można je uważać za cechy jego osobowości. Wychowanek nie zawodzi nawet w bardzo trudnych sytuacjach, a jego działania odznaczają się skutecznością oraz swoistością stylu. 19
20 Praktyczne zastosowanie taksonomii celów podstawa programo wa ogólne wymagania szczegółowe wymagania warunki i sposób realizacji zadania profilaktycznowychowawcze program nauczania cele ogólne cele szczegółowe taksonomia celów nauczania ABCD A cele operacyjne B - cele operacyjne C cele operacyjne D cele operacyjne 20
21 Czasowniki operacyjne (na podstawie : Materiały pomocnicze MEN z 2009r., Podstawa programowa z komentarzami, tom 6, str.151 Czasownik operacyjny wymienia, wylicza, podaje przykłady Oczekujemy od ucznia zwięzła odpowiedź, niekoniecznie poparta uzasadnieniem opisuje oblicza, przeprowadza obliczenia wyjaśnia, uzasadnia definiuje słowne przedstawienie danego zagadnienia odpowiedź w formie liczbowej, zwykle oczekuje się wyjaśnienia sposobu obliczenia wytłumaczenie, przeważnie w odniesieniu do teorii (naukowej) podanie lub sformułowanie definicji 21
22 Czasownik operacyjny wnioskuje Oczekujemy od ucznia odpowiedź jest wynikiem zauważenia logicznego związku pomiędzy różnymi fragmentami informacji (nie jest wnioskowaniem odpowiedź na podstawie zapamiętanych wiadomości) przeprowadza, wykonuje doświadczenie planuje doświadczenie/obserwację projektuje doświadczenie/ stawia hipotezy, weryfikuje hipotezy samodzielne wykonanie doświadczenia zgodnie z instrukcją i bhp zapisanie w punktach wszystkich kolejnych czynności do wykonania szerzej niż planuje - zapisanie wszystkich czynności oraz przewidywanych obserwacji 22
23 Czasownik operacyjny proponuje Oczekujemy od ucznia zastosowanie nabytej wiedzy w nowej sytuacji szkicuje sporządzanie wykresów i schematów 23
24 Dlaczego uczeń potrafi a nie rozumie *( )WSZELKIE PRÓBY USTALENIA, CZY UCZEŃ ROZUMIE DANE POJĘCIE, JEŚLI NIE PROWADZI TEGO PROFESJONALNIE PRZYGOTOWANY PSYCHOLOG, GROŻĄ SPRAWDZANIEM JEDYNIE WERBALNEJ WIEDZY, WYMAGANIEM OD UCZNIA TEORETYCZNYCH SFORMUŁOWAŃ, DEFINICJI, WYUCZONYCH FORMUŁEK. * Komentarz do podstawy programowej przedmiotu matematyka, tom 6 ( stara podstawa programowa kształcenia ogólnego z dnia 23 grudnia 2008r.) 24
25 Czasowniki operacyjne wieloznaczne Określenia wieloznaczne potrafi osiągnąć cel potrafi właściwie robi poprawnie rozumie stosuje właściwe narzędzia wie zna 25
26 Czasowniki operacyjne i co dalej? analizuje, argumentuje, cytuje, definiuje, dobiera, identyfikuje, ilustruje, informuje, instruuje, kieruje, klasyfikuje, konstruuje, kopiuje, miesza, monitoruje, ocenia, określa, omawia, oznakowuje, planuje, porównuje, projektuje, redaguje, rozpoznaje, rozróżnia, rozwiązuje, rysuje, selekcjonuje, streszcza, szkicuje, uzasadnia, wybiera, wyjaśnia, wylicza, wymienia 26
27 Hierarchia celów dydaktycznych w obrębie domeny poznawczej według taksonomii B. Blooma wraz z przykładowymi czasownikami Wiedza (definiować, identyfikować, relacjonować, rozpoznawać, wskazywać, wymieniać, zapamiętywać) Zrozumienie (dyskutować, opisywać, przedstawiać, szacować, tłumaczyć, wyjaśniać, dawać przykłady) Zastosowanie (ilustrować, obliczać, oceniać, organizować, przygotowywać, stosować, używać, demonstrować, przyprowadzać) Analiza (analizować, dzielić, eksperymentować, kategoryzować, kwestionować, porządkować, testować, porównywać, zarysowywać, rozróżniać) Synteza (integrować, kompilować, łączyć, organizować, reorganizować, zarządzać, zestawiać, planować, proponować, generować, rozwijać) Ocena (decydować, interpretować, krytykować, oszacować, rangować, rekomendować, uzasadniać) 27
28 Ćwiczenie Wypisz z podstawy programowej przykłady czasowników operacyjnych użytych w wymaganiach szczegółowych (np. z jednego działu, bloku, itp.) Uporządkuj je wg taksonomii celów poznawczych (wiadomości zapamiętanie (A), rozumienie (B), umiejętności stosowania wiadomości w sytuacjach typowych(c) i problemowych (D) Praca indywidualna 10 min. 28
29 Cel lekcji czyli operacyjny cel kształcenia Cele zapobiegają rozproszeniu, odbieganiu od tematu, zmuszają do skupienia uwagi na określonych celach, zagadnieniach i czynnościach, są podstawą nauczycielskiej samokontroli. Cel lekcji jest poprawnie sformułowany, gdy można w nim wyróżnić : Działanie, które ma być wykonane przez ucznia czasownik operacyjny Treść która wyraża przedmiot, materiał, w stosunku do których działanie jest podjęte Warunki czyli okoliczność w jakich działanie ma miejsce Standard czyli określenie oczekiwanego poziomu reakcji zachowania 29
30 Cel lekcji czyli operacyjny cel kształcenia Od precyzji w określaniu celów lekcji zależny jest dobór metody i temat lekcji. 30
31 Zasady formułowania celów kształcenia Cele powinny być konkretne i zorientowane na działanie. Gdy używa się niejasnych terminów, powstają problemy uczący się np. nie rozumie intencji nauczyciela. Cel kształcenia powinien być czynnością, którą można zaobserwować lub zmierzyć. Operacjonalizacji celów powinni dokonywać nauczyciele - choć jest to trudne, ponieważ wymaga dobrej znajomości zewnętrznych i wewnętrznych warunków kształcenia. Potrzebna do tego jest także precyzja językowa i wyobraźnia. 31
32 Elementy operacyjnego celu kształcenia 1. Działanie - jest opisem zadania, które ma być wykonane i wyrażone za pomocą czasownika w stronie czynnej (czasownik operacyjny) 2. Treść - wyraża przedmiot, temat lub materiał, w stosunku do którego działanie ma być wykonane; 3. Warunek - jest opisem okoliczności, w jakich działanie ma mieć miejsce. 32
33 OPERACYJNY CEL KSZTAŁCENIA DTWK D (działanie) czasownik operacyjny T (treść)- przedmiot, temat,materiał W (warunek) opis okoliczności K (kryterium)- akceptowany/ oczekiwany poziom wykonania zadania 33
34 Schemat budowy celu operacyjnego Robert Mager w opublikowanej w 1962 roku pracy Przygotowywanie celów dydaktycznych (ang. Preparing instructional objectives) zaproponował następujący schemat budowy celu operacyjnego: 34
35 Jak skonstruować cel kształcenia? Cele kształcenia składają się z następujących części: 1. Opis zachowania uczącego się (co wykona lub jakie działanie nauczyciel uzna za dowód osiągnięcia celu)/działanie+treść 2. Sytuacja sprawdzania określa warunki, w których należy spodziewać się działania uczącego się lub w których będzie ono obserwowane/warunki 3. Kryterium osiągnięcia czyli standard lub poziom wykonania uznany za wystarczający. 35
36 Schemat budowy celu operacyjnego OPIS ZACHOWANIA UCZNIA (działanie+treść) + SYTUACJA SPRAWDZANIA (warunki) + KRYTERIA OSIĄGNIĘĆ 36
37 ćwiczenie Ćwiczenie w parach (10 minut) Posługując się kolorami niebieskim(opis zachowania ucznia), czerwonym (sytuacja sprawdzania) i zielonym (kryteria osiągnięć) zaznacz w poniżej zapisanym celu operacyjnym jego poszczególne elementy budowy: Posługując się mikroskopem optycznym, uczeń rozpozna komórki tkanki nabłonkowej na szkiełku podstawowym w ciągu 5 minut, wskazując na co najmniej 3 elementy rozpoznawcze w preparacie. 37
38 Ćwiczenie - efekt OPIS ZACHOWANIA UCZNIA Posługując się mikroskopem optycznym, uczeń rozpozna komórki tkanki nabłonkowej na szkiełku podstawowym w ciągu 5 minut, wskazując na co najmniej 3 elementy rozpoznawcze w preparacie + SYTUACJA SPRAWDZANIA Posługując się mikroskopem optycznym, uczeń rozpozna komórki tkanki nabłonkowej na szkiełku podstawowym w ciągu 5 minut, wskazując na co najmniej 3 elementy rozpoznawcze w preparacie + KRYTERIA OSIĄGNIĘĆ Posługując się mikroskopem optycznym, uczeń rozpozna komórki tkanki nabłonkowej na szkiełku podstawowym w ciągu 5 minut, wskazując na co najmniej 3 elementy rozpoznawcze w preparacie 38
39 Zapamiętaj! Droga zamieniania podanego w dokumentach celu ogólnego na listę celów operacyjnych nazywa się operacjonalizacją celów kształcenia. Tworzenie celów operacyjnych jest czasochłonne i pracochłonne, ale wysiłek się opłaca ze wszech miar. Opisane zamierzenia umożliwiają dokładne sprawdzenie, czy cel został osiągnięty. Każdy cel operacyjny składa się z trzech elementów: opisu zachowania końcowego, sytuacji sprawdzania oraz standardu kryterium osiągnięć. Budując cel operacyjny, należy używać tylko czasowników operacyjnych. Czasowniki umie, wie, rozumie takimi nie są. 39
40 Ćwiczenie 15 minut Wybierz cel ogólny z podstawy programowej (np. orientacja na mapie, określanie kierunków świata ) Dobierz sytuacje odniesienia (dobierz konkretne sytuacje dydaktyczne i pozadydaktyczne, w których zachowanie ucznia ma nastąpić (np. podczas lekcji przy mapie Półkuli Północnej, podczas pobytu w lesie, etc.) Opisz zachowania ucznia w sytuacji odniesienia (np. na lekcji na mapie uczeń ma wskazać zadane miasto i wyznaczyć trafnie (poprawnie) jego szerokość i długość geograficzną. W terenie naturalnym uczeń ma wskazać przynajmniej dwa sposoby określania kierunku północnego) Opisz konkretne zachowania, jakie ma przejawiać uczeń, zastanów się nad warunkami przejawiania owego zachowania oraz nad standardem określającym minimalny poziom realizacji celu. Napisz cel operacyjny, (zapisz cel operacyjny tak, by najlepiej odzwierciedlał warunki i standardy pomiaru, np. : Podczas samodzielnej pracy na karcie pracy zawierającej schemat mapy Półkuli Północnej uczeń wskaże co najmniej 6 z 10 zadanych przez nauczyciela stolic państw i poprawnie określi ich położenie geograficzne) 40
41 Od celu operacyjnego do metody KIEDY WĘDKARZ IDZIE NA RYBY, ZABIERA TAKĄ PRZYNĘTE, KTÓRA SMAKUJE RYBIE, NIE WĘDKARZOWI" A. Kamiński Jakie metody dobrać do pracy, jakie rodzaje aktywności (jakie procedury) zaplanować w pracy z uczniami, aby osiągnąć cele edukacyjne? (uczniów złapać na wędkę ) Każda metoda przynosi określone korzyści edukacyjne, jeśli jest dopasowana do problemu. 41
42 Ćwiczenie 10 minut Wybierz metody, które najczęściej stosujesz na lekcjach Zastanów się, w jakim celu dobierasz daną metodę. (np. wykład - żeby uczeń poznał określony kontekst/treści, dla wprowadzenia większej partii materiału, dla podsumowania materiału, itp.) 42
43 Ćwiczenie podsumowanie ( na podstawie: Skuteczne metody pracy w szkole podstawowej i gimnazjum pod red. M. Taraszkiewicz) Metoda/procedury osiągania celu wykład czytanie pisanie dyskusja pytania i odpowiedzi pokaz, demonstracje gry dydaktyczne symulacje Po co? żeby uczeń poznał określony kontekst, dla wprowadzenia i podsumowania większych partii materiału ( ) żeby czytał ze zrozumieniem i rozumiał cudze myśli, różne konteksty ( ) żeby umiał właściwie/poprawnie i w różny sposób wyrażać swoje myśli ( ) żeby nauczył się rozmaitości poglądów i ocen oraz umiał stosować i ważyć argumenty ( ) żeby umiał się dziwić i dociekać ( ) żeby zobaczył na własne oczy pewien wycinek opowiadanej rzeczywistości( ) żeby poznawał różne strategie ( ) żeby trenował określone umiejętności w bezpiecznym kontekście ( ) 43
44 metoda/procedury osiągania celu) drama ćwiczenia analiza przypadku karta pracy wizualizacja mapy mentalne metody kreatywne (twórczego rozwiązywania problemów ) Po co? żeby poczuł, przeżył i doświadczył emocji na własnej skórze ( ) żeby dochodził do sprawności w określonej dziedzinie ( ) żeby uczył się na doświadczeniach innych( ) żeby wiedział co/ jak/ kiedy ma robić( ) żeby nauczył się korzystać ze swojej wyobraźni( ) żeby nauczył się obrazów myśli ( ) żeby poszerzać pole możliwości i horyzonty wyobraźni( ) 44
45 Jak sprawić, żeby uczący się "zapomniał o Bożym świecie"? Zaprojektować poprawnie zadania w procesie nauczania: selekcja materiału dydaktycznego właściwy przydział czasu na poszczególne zadania i odpowiednie zaplanowanie przerw zainteresowanie uczących się i ich zaangażowanie w prowadzone zajęcia 45
46 Selekcja materiału dydaktycznego "less is more" (od. ang.: "mniej znaczy więcej"). Zbyt dużo treści w zbyt krótkim czasie (uczenie się skomasowane) jest mało skuteczne (znużenie, trudności w utrzymaniu skupienia, działanie specyficznego enzymu (fosfataza białkowa1)w wyniku którego pogorszeniu ulegają procesy związane z zapamiętywaniem. Przy selekcji materiału stosujemy zasadę Pareto mówiącą o tym, że 80% rezultatów pochodzi z 20% wykonanych czynności. Zasadę Pareto możemy odnieść także do materiału, którzy uczący powinni przyswoić w procesie uczenia się ważne, aby dobrać kluczowe 20% informacji 46
47 Planowanie wg taksonomii celów Przy planowaniu rozważamy, jaki stopień taksonomiczny mają osiągnąć uczący się z punktu widzenia ustalonego celu zajęć i nie przewidujemy elementów związanych ze stopniami wyższymi Czy uczniowie mają (np. wg taksonomii Blooma): odtworzyć poruszane na lekcji treści? rozumieć je? zastosować w praktyce? analizować? dokonać syntezy, czyli formułować wnioski? krytycznie ocenić treści nauczania? 47
48 Ułożenie materiału nauczania w czasie interferencja (inaczej hamowanie), wiąże się z innymi pojęciami: - proakcja (wpływ tego, czego uczymy się wcześniej, na uczenie sie rzeczy kolejnych) - i retroakcja (wpływ tego, czego dowiedzieliśmy się później na to, co zapamiętaliśmy wcześniej) Interferencja to negatywny wpływ proakcji i retroakcji na pamięć (a zatem i uczenie się). Aby zminimalizować skutki interferencji unikamy: umieszczania, jednego po drugim, tematów bardzo podobnych do siebie, stosowania dla tematów bezpośrednio po sobie następujących (nawet sporo różniących się) podobnych metod nauczania (ćwiczeń, przykładów) 48
49 Po co operacjonalizacja i hierarchizacja celów kształcenia? Użyteczność w pracy nauczyciela, ponieważ jest niezbędna do: formułowania celów zajęć edukacyjnych, ustalania wymagań programowych, dobierania metod kształcenia, monitorowania bieżących osiągnięć uczących się, konstruowania sprawdzianów i testów, interpretacji osiągnięć uczących się, oceny jakości kształcenia, ograniczenia encyklopedyzmu w kształceniu, motywowania i aktywizowania uczących się do podejmowania działań dydaktycznych. 49
50 Wymagania programowe Taksonomiczne ujęcie operacyjnych celów kształcenia stanowi punkt wyjścia do programowania treści kształcenia. Wg B. Niemierko treść kształcenia tworzy system nauczanych czynności określonych w trzech wymiarach: 1. Celów kształcenia, sklasyfikowanych według wybranej taksonomii celów, opisujących zamierzone właściwości uczniów; 2. Materiału kształcenia, sklasyfikowanego według działów, bloków tematycznych lub modułów, stanowiącego uporządkowaną informację rzeczową; 3. Wymagań programowych, będących wykazem niezbędnych osiągnięć uczących się. Sformułowanie wymagań polega na określeniu czynności uczących się w taki sposób, żeby ocena ich osiągnięć była możliwa. B. Niemierko za główną przyczynę wyodrębnienia wymagań programowych jako jednego z wymiaru treści kształcenia uznaje potrzebę ich zróżnicowania. Wyselekcjonowane elementy treści kształcenia (cele kształcenia i materiał kształcenia) powinny być posegregowane według poziomów wymagań. 50
51 Poziomy wymagań programowych są zwykle dostosowane do przyjętej skali stopni szkolnych i możliwości rozróżniania poziomów przez nauczycieli, należy wyróżnić wymagania dla wszystkich pozytywnych stopni. 51
52 Poziomy wymagań programowych K - konieczne na ocenę dopuszczającą (2), P - podstawowe na ocenę dostateczną (3), R - rozszerzające na ocenę dobrą (4), D - dopełniające na ocenę bardzo dobrą (5), W - wykraczające (ponadprogramowe) na ocenę celującą (6). 52
53 Tabela: USTALANIE WYMAGAŃ PROGRAMOWYCH (wg B.Niemierko) Wymagania P - podstawowe K - konieczne Elementy treści najbardziej przystępne, najprostsze i najbardziej uniwersalne, najpewniejsze naukowo, niezbędne na danym i wyższych etapach kształcenia, bezpośrednio użyteczne w pozaszkolnej działalności ucznia. najłatwiejsze, najczęściej stosowane, nie wymagające większych modyfikacji, niezbędne do opanowania podstawowych wiadomości i ukształtowania podstawowych umiejętności. 53
54 Wymagania Elementy treści R - rozszerzające D - dopełniające umiarkowanie przystępne, bardziej złożone i mniej typowe, przydatne, ale nie niezbędne na danym i na wyższym etapie kształcenia, pośrednio użyteczne w pozaszkolnej działalności uczniów. trudne do opanowania, złożone i nietypowe, wyspecjalizowane, o trudno przewidywalnym zastosowaniu, nie wykazujące bezpośredniej użyteczności w pozaszkolnej działalności uczniów. W - wykraczające wykraczające trudnością ponad dany poziom szkoły, szczególnie złożone i oryginalne, twórcze naukowo, pozbawione bezpośredniej użyteczności w pozaszkolnej działalności ucznia. 54
55 Wymagania programowe według skali dwustopniowej P podstawowe PP ponadpodstawowe. 55
56 Wymagania P - podstawowe Wymagania programowe według skali dwustopniowej Ocenianie Ocena dostateczna uczeń spełnia wymagania podstawowe Ocena dopuszczająca - uczeń spełnia nie wszystkie wymagania podstawowe, lub spełnia je przy pomocy nauczyciela PP - ponadpodstawowe Ocena bardzo dobra - uczeń spełnia wymagania podstawowe oraz ponadpodstawowe Ocena dobra - uczeń spełnia wymagania podstawowe oraz nie wszystkie ponadpodstawowe Ocena celująca - uczeń spełnia wymagania podstawowe i ponadpodstawowe oraz wykazuje zainteresowanie, aktywność i zaangażowanie 56
57 Wg B. Niemierko : ( ) ustalanie wymagań programowych jest najbardziej samodzielnym i najbardziej twórczym działaniem nauczyciela. 57
58 Od taksonomii celów kształcenia do oceniania Formułowanie przez nauczycieli wymagań edukacyjnych sprzyja: przygotowaniu dokumentacji potrzebnej do ustalenia ocen cząstkowych i klasyfikacyjnych, ustalaniu poziomu uzyskanych przez uczniów osiągnięć w stosunku do wymagań programowych, uzasadnianiu wystawianych ocen, ich jawności, ustalaniu kryteriów szczegółowych, doprowadzających do zobiektywizowania wystawianych ocen, ocenie skuteczności stosowanych metod kształcenia, ocenie skuteczności stosowanych środków dydaktycznych, skutecznej organizacji pracy nauczyciela. 58
59 "Jeżeli nie znasz portu, do którego płyniesz i wiatry nie będą Ci sprzyjać" (Seneka) 59
60 Bibliografia: Netografia: 1. Krótkie ABC nauczyciela,helena Balejko, w: ostrozany.republika.pl/abc_nauczyciela.doc 2. Cele operacyjne w nauczaniu-uczeniu się, Grażyna Piskorska, w: 3. Materiały szkoleniowe Dydaktyka. Cele kształcenia, Małgorzata Sienna. W ramach projektu EFS WSI w Łodzi, w: 4. Słownictwo wykorzystywane /zalecane w opisie efektów kształcenia (w tym tzw. czasowniki operacyjne,w: Bibliografia: 1. Niemierko B., Między oceną szkolną a dydaktyką, Warszawa LearnCoaching. Nauczanie wspierające - materiał szkoleniowy opracowany w ramach projektu Edukacja bez barier w programie Uczenie się przez całe życie, Stowarzyszenie ds. Badania Pracy i Organizacji Przedsiębiorstw REFA Wielkopolska, Poznań Materiały pomocnicze MEN z 2009r., Podstawa programowa z komentarzami, tom 5, str.55; tom 6, str
Materiały dla uczestnika Moduł: Dydaktyka Cele kształcenia
Studia Podyplomowe Zawód Nauczyciel Przedmiotów Zawodowych Materiały dla uczestnika Moduł: Dydaktyka Cele kształcenia Opracowała: Małgorzata Sienna Recenzował: Janusz Moos -1- I. Cele kształcenia w module
Bardziej szczegółowoANEKS DO WEWNĄTRZSZKOLNYCH ZASAD OCENIANIA SZCZEGÓŁOWE ZASADY I KRYTERIA OCENIANIA
Załącznik nr 1 ANEKS DO WEWNĄTRZSZKOLNYCH ZASAD OCENIANIA SZCZEGÓŁOWE ZASADY I KRYTERIA OCENIANIA 1. Wymagania edukacyjne są to zamierzone osiągnięcia i kompetencje uczniów na poszczególnych etapach kształcenia
Bardziej szczegółowoRÓŻNICOWANIE WYMAGAŃ Ć W I C Z E N I A W O C E N I A N I U
RÓŻNICOWANIE WYMAGAŃ Ć W I C Z E N I A W O C E N I A N I U JAK USTALAĆ KRYTERIA OCENIANIA? Zaczynamy od wymagań podstawowych, które wyznaczają granicę pomiędzy pozytywnymi, a negatywnymi wynikami; od nich
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA DLA KLAS III GIMNAZJUM w Integracyjnej Szkole Podstawowej nr 67 im. Janusza Korczaka w Łodzi
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA DLA KLAS III GIMNAZJUM w Integracyjnej Szkole Podstawowej nr 67 im. Janusza Korczaka w Łodzi Przedmiotowy System Oceniania (w skrócie PSO) jest zgodny z Rozporządzeniem Ministra
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowy system oceniania z matematyki
Przedmiotowy system oceniania z matematyki 1 Uczeń ma prawo znać plan wynikowy z matematyki określający, co uczeń powinien wiedzieć, rozumieć i umieć po zakończeniu procesu nauczania (według poziomów nauczania)
Bardziej szczegółowoOpracowany w oparciu o program. Matematyka z plusem
Opracowany w oparciu o program Matematyka z plusem ZESPÓŁ SZKOLNO - GIMNAZJALNY W SIETESZY MGR ANNA ROSÓŁ Przedmiotowy system oceniania jest zgodny z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia
Bardziej szczegółowoARKUSZ HOSPITACYJNY. (wyłącznie do użytku służbowego)
1. Imię i nazwisko nauczyciela 2. Przedmiot ARKUSZ HOSPITACYJNY (wyłącznie do użytku służbowego) 3. Data 4. Długość jednostki lekcyjnej 5. Klasa szkoła specjalność (zawód) 6. Temat lekcji 7. Typ zajęć
Bardziej szczegółowoKRYTERIA OCENIANIA W CHEMII ZGODNIE Z PSO
KRYTERIA OCENIANIA W CHEMII ZGODNIE Z PSO I. Obszary aktywności Na lekcjach chemii oceniane będą następujące obszary aktywności uczniów: 1. Stopień rozumienia pojęć, terminów i praw chemicznych 2. Sposób
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowe Zasady Oceniania. Edukacja dla bezpieczeństwa.
Przedmiotowe Zasady Oceniania. Edukacja dla bezpieczeństwa. Bydgoszcz 1września 2016r EDUKACJA DLA BEZPIECZEŃSTWA. I Sposoby informowania o przedmiotowych zasadach oceniania. 1.Informacje na temat PZO
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA PRZEDMIOT: GEOGRAFIA KLASA 7
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA PRZEDMIOT: GEOGRAFIA KLASA 7 Podstawowym celem oceniania osiągnięć ucznia jest: pomoc uczniowi w samodzielnym planowaniu własnego rozwoju, motywowanie ucznia do pogłębiania
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowy system oceniania z wiedzy o społeczeństwie. Cele oceniania na lekcjach wos. i umiejętności wynikających z programu nauczania.
Przedmiotowy system oceniania z wiedzy o społeczeństwie. Cele oceniania na lekcjach wos. 1. Ustalenie stopnia opanowania przez ucznia wiadomości i umiejętności wynikających z programu nauczania. 2. Uzyskanie
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowy system oceniania z przedmiotów zawodowych elektronicznych
Przedmiotowy system oceniania z przedmiotów zawodowych elektronicznych I. Obszary aktywności ucznia, które będą podlegać ocenie. 1. Wiedza a) znajomość pojęć, zasad, zagadnień i reguł dotyczących zagadnień
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z fizyki w Szkole Podstawowej nr 3 w Zamościu
Wymagania edukacyjne z fizyki w Szkole Podstawowej nr 3 w Zamościu I.OGÓLNE KRYTERIA OCENIA Wiedzę i umiejętności ucznia ocenia się na poziomach: podstawowym - obejmuje on poziom konieczny i podstawowy,
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z wiedzy o społeczeństwie w szkole podstawowej i gimnazjum
Wymagania edukacyjne z wiedzy o społeczeństwie w szkole podstawowej i gimnazjum Cele oceniania na lekcjach wos. 1. Ustalenie stopnia opanowania przez ucznia wiadomości i umiejętności wynikających z programu
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PRZYRODY DLA KLAS IV - VI
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PRZYRODY DLA KLAS IV - VI I. CEL OCENY Przedmiotem oceny jest: 1 Aktualny stan wiedzy ucznia i jego umiejętności. 2. Tempo przyrostu wiadomości i umiejętności. 3. Stosowanie
Bardziej szczegółowoSZKOŁA PODSTAWOWA IM. MIKOŁAJA KOPERNIKA W BABIAKU
SZKOŁA PODSTAWOWA IM. MIKOŁAJA KOPERNIKA W BABIAKU WYMAGANIA EDUKACYJNE I KRYTERIA OCENIANIA Z GEOGRAFII W KLASACH PIĄTEJ, SIÓDMEJ I ÓSMEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ ORAZ KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM obowiązujące
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE I KRYTERIA OCENIANIA Z GEOGRAFII W KLASACH PIĄTEJ, SZÓSTEJ, SIÓDMEJ I ÓSMEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ obowiązujące od 1 września 2019 r.
WYMAGANIA EDUKACYJNE I KRYTERIA OCENIANIA Z GEOGRAFII W KLASACH PIĄTEJ, SZÓSTEJ, SIÓDMEJ I ÓSMEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ obowiązujące od 1 września 2019 r. Przedmiotowy system oceniania z geografii opracowany
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowy system oceniania (informatyka)
I. Obszary aktywności Przedmiotowy system oceniania (informatyka) Na lekcjach oceniane będą następujące obszary aktywności uczniów: 1. Stopień rozumienia pojęć matematyczno - przyrodniczych 2. Sposób prowadzenia
Bardziej szczegółowoCele kształcenia. Podstawowe informacje
Cele kształcenia Podstawowe informacje Definicja Cele kształcenia - kierunkowskazy, świadomie założone skutki, które chcemy osiągnąć w procesie kształcenia; działania, które mają doprowadzić do danego
Bardziej szczegółowoDydaktyka przedmiotowa
Dr inż. Ewa Janeczek Dydaktyka przedmiotowa "Nauczyciel przedmiotów zawodowych w zakresie organizacji usług gastronomicznych i hotelarstwa oraz architektury krajobrazu - studia podyplomowe" projekt realizowany
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowy system oceniania geografia gimnazjum
Przedmiotowy system oceniania geografia gimnazjum Przedmiotem oceniania są: - wiadomości, - umiejętności, - postawa ucznia i jego aktywność. Formy aktywności podlegającej ocenie: dłuższe wypowiedzi ustne
Bardziej szczegółowoPlanowanie, realizacja i ewaluacja pracy dydaktycznej, opiekuńczej i wychowawczej w kontekście nowej podstawy programowej
Planowanie, realizacja i ewaluacja pracy dydaktycznej, opiekuńczej i wychowawczej w kontekście nowej podstawy programowej Autor programu: Barbara Maciąg Autor scenariusza warsztatów: Marta Kobza Przedstawione
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowy system oceniania. z przedmiotu fizyka w Szkole Podstawowej nr 36 w Krakowie. rok szkolny 2017/2018
Przedmiotowy system oceniania z przedmiotu fizyka w Szkole Podstawowej nr 36 w Krakowie rok szkolny 2017/2018 Realizowany program Świat fizyki - autor Barbara Sagnowska 1 1. Wstęp Wykaz wiadomości i umiejętności
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PRZEDMIOTU ELEMENTY PSYCHOLOGII W LICEUM
Zespół Szkół Nr 4 w Wałbrzychu PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PRZEDMIOTU ELEMENTY PSYCHOLOGII W LICEUM Rok szkolny 2015/2016 Opracowała: mgr Justyna Oleksy Wałbrzych, 1 września 2015r. Przedmiotowy System
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO DLA KLAS IV-VI
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO DLA KLAS IV-VI Przedmiotowy System Oceniania ma na celu: bieżące i systematyczne obserwowanie postępów ucznia w nauce, zaznajomienie ucznia z poziomem
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PRZEDMIOTÓW EKONOMICZNYCH
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PRZEDMIOTÓW EKONOMICZNYCH I. Na lekcjach oceniane będą następujące obszary aktywności uczniów: Kształtowanie pojęć ekonomicznych- sprawdzenie stopnia zrozumienia pojęć ekonomicznych.
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE NIEZBĘDNE
WYMAGANIA EDUKACYJNE NIEZBĘDNE DO UZYSKANIA POSZCZEGÓLNYCH ŚRÓDROCZNYCH I ROCZNYCH OCEN KLASYFIKACYJNYCH Z BIOLOGII W SZKOLE PODSTAWOWEJ KLASA 7 Uczeń otrzyma ocenę celującą, jeżeli: opanuje w pełnym zakresie
Bardziej szczegółowoPLANOWANIE PRACY DYDAKTYCZNEJ
PLANOWANIE PRACY DYDAKTYCZNEJ Planowanie oznacza wytyczanie celów i określanie najlepszej i najprostszej drogi do ich osiągnięcia. Poziomy planowania szkolnego: kierunkowe, wynikowe, metodyczne. Analiza
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowy System Oceniania z matematyki klasy 4 6 Szkoły Podstawowej w Kluczewie. Przedmiotowy System Oceniania z matematyki jest zgodny z:
Przedmiotowy System Oceniania z matematyki klasy 4 6 Szkoły Podstawowej w Kluczewie Przedmiotowy System Oceniania z matematyki jest zgodny z: 1. Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia
Bardziej szczegółowoKRYTERIA OCENIANIA W GEOGRAFII ZGODNIE Z PSO
KRYTERIA OCENIANIA W GEOGRAFII ZGODNIE Z PSO I. Obszary aktywności Na lekcjach geografii oceniane będą następujące obszary aktywności uczniów: 1. Stopień rozumienia pojęć, terminów i zjawisk zachodzących
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowy system oceniania z przyrody dla klas IV VI Szkoły Podstawowej w Wólce Hyżneńskiej
Przedmiotowy system oceniania z przyrody dla klas IV VI Szkoły Podstawowej w Wólce Hyżneńskiej I. Cel oceny. Przedmiotem oceny jest: 1. Aktualny stan wiedzy ucznia i jego umiejętności. 2. Tempo przyrostu
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowy system oceniania z fizyki PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z FIZYKI
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z FIZYKI KONTRAKT Z UCZNIAMI 1. Ocenie podlegają umiejętności i wiadomości określone programem nauczania. 2. Każdy uczeń ma prawo zgłosić 2 nieprzygotowania do lekcji w semestrze.
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA PIERWSZEGO ETAPU EDUKACYJNEGO. w Szkole Podstawowej w Ziminie
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA PIERWSZEGO ETAPU EDUKACYJNEGO w Szkole Podstawowej w Ziminie I CELE OCENIANIA Celem przedmiotowego systemu oceniania wypracowanego w naszej szkole jest: 1. Kształtowanie u
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z FIZYKI
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z FIZYKI Przedmiotowy system oceniania z fizyki w gimnazjum sporządzono w oparciu o : 1. Rozporządzenie MEN z dnia 21.03.2001 r. 2. Statut Szkoły 3. Wewnątrzszkolny system
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWE OCENIANIE Z PRZYRODY
PRZEDMIOTOWE OCENIANIE Z PRZYRODY W SZKOLE PODSTAWOWEJ W CHORZEWIE W KLASACH IV VI I. Główne założenia PO... 2 II. Obszary aktywności podlegające ocenie... 2 III. Sposoby sprawdzania wiadomości i umiejętności
Bardziej szczegółowoII Liceum Ogólnokształcące im. Ks. Prof. Józefa Tischnera W Wodzisławiu Śl. WYMAGANIA EDUKACYJNE FIZYKA
II Liceum Ogólnokształcące im. Ks. Prof. Józefa Tischnera W Wodzisławiu Śl. WYMAGANIA EDUKACYJNE FIZYKA Opracował: Tadeusz Winkler Obowiązuje od 1 września 2018r. 1 Narzędzia i częstotliwość pomiaru dydaktycznego
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowe zasady oceniania z plastyki Kl. IV
Przedmiotowe zasady oceniania z plastyki Kl. IV 1. Cele przedmiotowych zasad oceniania: Poinformowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych. Niesienie pomocy uczniowi w samodzielnym planowaniu
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowy system oceniania z wiedzy o społeczeństwie. w gimnazjum
Przedmiotowy system oceniania z wiedzy o społeczeństwie w gimnazjum Wiedzę i umiejętności ucznia z wiedzy o społeczeństwie sprawdza się poprzez: - obowiązkowe sprawdziany. Jeśli uczeń opuścił sprawdzian
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PRZYRODY
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PRZYRODY Przedmiotem oceny są: 1. Wiadomości: Uczeń: a) zapamięta: pojęcia, fakty, zjawiska, określenia; b) rozumie: pojęcia, istotę faktów, zjawisk, zależności zachodzące
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowy System Oceniania z informatyki dla. Szkoły Podstawowej i Gimnazjum Specjalnego. Przy Specjalnym Ośrodku Szkolno - Wychowawczym w Lubsku
Przedmiotowy System Oceniania z informatyki dla Szkoły Podstawowej i Gimnazjum Specjalnego Przy Specjalnym Ośrodku Szkolno - Wychowawczym w Lubsku Na rok szkolny 2008/2009 (4-6 szkoły podstawowej, oraz
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA - BIOLOGIA I. PSO z biologii powstał w oparciu o analizę następujących dokumentów:
PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA - BIOLOGIA I. PSO z biologii powstał w oparciu o analizę następujących dokumentów: Załącznik nr 2.8 1. Rozporządzenie MEN w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z fizyki II klasa Akademickie Gimnazjum Mistrzostwa Sportowego.
Wymagania edukacyjne z fizyki II klasa Akademickie Gimnazjum Mistrzostwa Sportowego. I. Wymagania programowe 1. Obserwowanie i opisywanie zjawisk fizycznych i astronomicznych. 2. Posługiwanie się metodami
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PRZYRODY W KLASACH IV VI
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PRZYRODY W KLASACH IV VI I. CEL OCENY Przedmiotem oceny jest 1. Aktualny stan wiedzy ucznia i jego umiejętności. 2. Tempo przyrostu wiadomości i umiejętności. 3. Stosowanie
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z MATEMATYKI. w Publicznej Szkole Podstawowej z Oddziałami Integracyjnymi im. Tadeusza Kościuszki w Połańcu
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z MATEMATYKI w Publicznej Szkole Podstawowej z Oddziałami Integracyjnymi im. Tadeusza Kościuszki w Połańcu I Przedmiotem oceny są umiejętności, wiedza i postawa ucznia 1)
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z PRZYRODY. Nauczyciel: mgr Marzena Szymańska
1 PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z PRZYRODY Nauczyciel: mgr Marzena Szymańska 2 1. Zasady oceniania są zgodne ze Szkolnym Systemem Oceniania w Szkole Podstawowej im. Adama Mickiewicza w Skalmierzycach.
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z GEOGRAFII GIMNAZJUM 24
PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z GEOGRAFII GIMNAZJUM 24 1. Sposób informowania o wymaganiach na poszczególne oceny: a) informacja ustna przekazana uczniowi przez nauczyciela w terminie do 2 tygodni od rozpoczęcia
Bardziej szczegółowoKRYTERIA OCENIANIA Z MATEMATYKI
KRYTERIA OCENIANIA Z MATEMATYKI Kryteria oceniania z matematyki są zgodne z Wewnątrzszkolnym Systemem Oceniania w Zespole Szkół w Rajczy. Nauczanie matematyki w szkole podstawowej w klasach IV odbywa się
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE I. Przedmiotem oceny są: wiedza i umiejętności oraz wykorzystywanie własnych możliwości; wiadomości i umiejętności ucznia wynikającez podstawy programowej
Bardziej szczegółowoKryteria oceniania z chemii I
Kryteria oceniania z chemii I 1. Ocenianiu podlegają następujące formy aktywności uczniów: sprawdziany obejmują wiadomości z większej partii materiału, są zapowiedziane co najmniej tydzień wcześniej, kartkówki
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowy system oceniania w Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 3 we Wrocławiu
Przedmiotowy system oceniania w Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 3 we Wrocławiu Przedmiotowy System Ocenia jest zgodny z Wewnątrzszkolnym Systemem Oceniania i jest jego integralną częścią. Zasady ogólne
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PRZYRODY DLA KLASY VI SZKOŁA PODSTAWOWA W SKRZATUSZU
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PRZYRODY DLA KLASY VI SZKOŁA PODSTAWOWA W SKRZATUSZU I. CEL OCENY Przedmiotem oceny jest 1. Aktualny stan wiedzy ucznia i jego umiejętności. 2. Tempo przyrostu wiadomości
Bardziej szczegółowoZasady Oceniania Przedmiot: Matematyka
I. Kontrakt między nauczycielem i uczniem Zasady Oceniania Przedmiot: Matematyka 1. Każdy uczeń jest oceniany zgodnie z zasadami sprawiedliwości. 2. Prace klasowe, sprawdziany i odpowiedzi ustne są obowiązkowe.
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE. niezbędne do otrzymania przez ucznia poszczególnych. śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z geografii.
WYMAGANIA EDUKACYJNE niezbędne do otrzymania przez ucznia poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z geografii Klasa 1 Ocenę celująca otrzymuje uczeń, który: 1. opanował wiadomości
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z FIZYKI W ZESPOLE SZKÓŁ IM. MARII SKŁODOWSKIEJ CURIE W DZIAŁOSZYNIE
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z FIZYKI W ZESPOLE SZKÓŁ IM. MARII SKŁODOWSKIEJ CURIE W DZIAŁOSZYNIE Bożena Rak Podstawa prawna: Przedmiotowy system oceniania sporządzono w oparciu o Rozporządzenie Ministra
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowy System Oceniania. Historia i społeczeństwo klasa IV VI szkoła podstawowa. Marian Grabas
Przedmiotowy System Oceniania Historia i społeczeństwo klasa IV VI szkoła podstawowa Marian Grabas I. Nauczanie historii i społeczeństwa odbywa się według programów nauczania dla II etapu edukacyjnego:
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne na poszczególne stopnie szkolne z geografii w klasie I gimnazjum Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: - opanował wiadomości i
Wymagania edukacyjne na poszczególne stopnie szkolne z geografii w klasie I gimnazjum Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: - opanował wiadomości i umiejętności wykraczające poza program nauczania, będące
Bardziej szczegółowoPropozycja sprawdzania osiągnięć uczniów, formy i kryteria oceniania z historii w klasach I - III gimnazjum.
Propozycja sprawdzania osiągnięć uczniów, formy i kryteria oceniania z historii w klasach I - III gimnazjum. 1. Formułowanie wymagań i dobór kryteriów: - celem ewaluacji wiedzy z historii jest ocena osiągnięć
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PLASTYKI W KLASACH 4 6 W SP18 W ZIELONEJ GÓRZE Ocenianie osiągnięć jest w przypadku plastyki trudne ze względu na
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PLASTYKI W KLASACH 4 6 W SP18 W ZIELONEJ GÓRZE Ocenianie osiągnięć jest w przypadku plastyki trudne ze względu na duże różnice w uzdolnieniach uczniów oraz subiektywizm
Bardziej szczegółowoSzkoła Podstawowa nr 3 im. Jana Pawła II w Gdańsku. PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA z HISTORII
Rok szkolny 2018/2019 PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA z HISTORII I. PODSTAWA PRAWNA: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowy system oceniania fizyka
Przedmiotowy system oceniania fizyka 1. Cele oceniania - Zapoznanie uczniów z ich osiągnięciami edukacyjnymi i postępami w nauce. - Pomoc uczniowi w samodzielnym planowaniu swojego rozwoju. - Motywowanie
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z GEOGRAFII
Gimnazjum w Malanowie ul. Parkowa 29 62-709 Malanów PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z GEOGRAFII DLA KLAS I-III GIMNAZJUM Opracowała: Elżbieta Wietrzyk - nauczyciel geografii Rok szkolny 2013/2014 1 Podstawa
Bardziej szczegółowoKonferencja Organizacja kształcenia w szkole ogólnodostępnej
Konferencja Organizacja kształcenia w szkole ogólnodostępnej wykład Zasady dostosowania wymagań edukacyjnych dla uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego Małgorzata Karwala
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowy System Oceniania na lekcjach historii w gimnazjum
Przedmiotowy System Oceniania na lekcjach historii w gimnazjum I. PRZEDMIOT OCENY Przedmiotem oceny są: II. Wiadomości (wiedza) Umiejętności Aktywność podczas zajęć edukacyjnych Aktywność pozalekcyjna
Bardziej szczegółowo4) praktyczne opanowanie umiejętności ogólnych i specjalistycznych, których wpojenie należy do celów nauczania przewidzianych programem nauczania,
I. Przedmiotem oceny są: 1) wiadomości i umiejętności według programu nauczania z języka polskiego dla zasadniczej szkoły zawodowej w zakresie podstawowym, o programie nauczania z języka polskiego w danej
Bardziej szczegółowoProces kształcenia zawodowego. Opracował: Zbigniew Prokop
Proces kształcenia zawodowego Opracował: Zbigniew Prokop Cele i treści kształcenia zawodowego Celem kształcenia zawodowego jest przygotowanie do życia i twórczej postawy w społeczeństwie. Kształtowanie
Bardziej szczegółowoMatematyka z kluczem - program nauczania matematyki zgodny z podstawą programową z dnia 14 lutego 2017 r.
I. Wstęp 1. Przedmiotowe Zasady Oceniania (PZO) są zgodne z: Rozporządzeniem MEN w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów. Wewnątrzszkolnym Systemem Oceniania w Szkole Podstawowej w Tolkmicku
Bardziej szczegółowoKryteria ocen z zakresu historii w klasie IV, V, VI
Kryteria ocen z zakresu historii w klasie IV, V, VI Zasady pracy ucznia na lekcji: od ucznia wymaga się systematycznego przygotowania do lekcji /powinien posiadać podręcznik, zeszyt ćwiczeń, przybory do
Bardziej szczegółowoKRYTERIA I ZASADY OCENIANIA Z MATEMATYKI. zgodne z Wewnątrzszkolnymi Zasadami Oceniania w Zespole Szkół przy ul. Grunwaldzkiej 9 w Łowiczu.
KRYTERIA I ZASADY OCENIANIA Z MATEMATYKI zgodne z Wewnątrzszkolnymi Zasadami Oceniania w Zespole Szkół przy ul. Grunwaldzkiej 9 w Łowiczu. Nauczanie matematyki w szkole podstawowej w klasach IV VI odbywa
Bardziej szczegółowoSzkoła Podstawowa nr 3 im. Jana Pawła II w Gdańsku (Gimnazjum nr 3 im. Jana Pawła II w Gdańsku)
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE (II i III klasa gimnazjalna Szkoły Podstawowej nr 3) Rok szkolny 2017/2018 I. PODSTAWA PRAWNA: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA PRZYRODA. I. OBSZARY AKTYWNOŚCI UCZNIA W czasie lekcji przyrody oceniane są następujące obszary aktywności ucznia:
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA PRZYRODA I. OBSZARY AKTYWNOŚCI UCZNIA W czasie lekcji przyrody oceniane są następujące obszary aktywności ucznia: a) Komunikowanie się z zastosowaniem języka przyrodniczego.
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne na poszczególne oceny z przedmiotu historia w odniesieniu do nowej podstawy programowej.
Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny z przedmiotu historia w odniesieniu do nowej podstawy programowej. Klasy: 1, 2 Zasadnicza Szkoła Zawodowa 1, 2 Technikum Zawodowe 1 Liceum Ogólnokształcące dla
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowe zasady oceniania z geografii w XLII Liceum Ogólnokształcącym im. M. Konopnickiej w Warszawie
Przedmiotowe zasady oceniania z geografii w XLII Liceum Ogólnokształcącym im. M. Konopnickiej w Warszawie 1. 1. Podstawą Przedmiotowych Zasad Oceniania z geografii (PZO-G) jest Rozporządzenie Ministra
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA PLASTYKA KL.IV - VI
PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA PLASTYKA KL.IV - VI Ocenianie osiągnięć w przypadku plastyki nie jest proste i jednoznaczne. Należy brać pod uwagę różnice w uzdolnieniach uczniów, oraz subiektywizm odbioru
Bardziej szczegółowoBIOLOGIA Szkoła podstawowa Przedmiotowy System Oceniania
BIOLOGIA Szkoła podstawowa Przedmiotowy System Oceniania 1. Wstęp: A. Przedmiotowy system oceniania z biologii jest zgodny z wewnątrzszkolnym systemem oceniania zawartym w statucie szkoły. B. Oceny są
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSYEM OCENIANIA Z PODSTAW PRZEDSIĘBIORCZOŚCI W I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCYM W PIEKARACH ŚLĄSKICH
PRZEDMIOTOWY SYSYEM OCENIANIA Z PODSTAW PRZEDSIĘBIORCZOŚCI W I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCYM W PIEKARACH ŚLĄSKICH 1. CELE KSZTAŁCENIA I. Komunikacja i podejmowanie decyzji. Uczeń wykorzystuje formy komunikacji
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE Przedmiotowy System Oceniania został opracowany dla klas szkół średnich liceum profilowanego i technikum dla programu nauczania DKOS 5002-4\04 wydawnictwa
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z przedmiotów zawodowych TOT Obsługa informatyczna w turystyce Organizacja imprez i usług w turystyce Obsługa turystyczna
Wymagania edukacyjne z przedmiotów zawodowych TOT Obsługa informatyczna w turystyce Organizacja imprez i usług w turystyce Obsługa turystyczna 1. Cele oceniania: poinformowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowy System Oceniania z Fizyki dla L.O., Technikum i Z.S.Z
Przedmiotowy System Oceniania z Fizyki dla L.O., Technikum i Z.S.Z 1. Ocenianie wewnątrzszkolne osiągnięć edukacyjnych ucznia polega na rozpoznaniu przez nauczycieli poziomu i postępów w opanowaniu przez
Bardziej szczegółowodopuszczający dostateczny dobry bardzo dobry celujący
Przedmiotowy system oceniania z fizyki 1. Przedmiotowy system oceniania z fizyki jest zgodny z WSO. Ocenianie ma na celu: a. poinformowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i postępach w tym
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA KLAS 4-6 SZKOŁY PODSTAWOWEJ
1 PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA KLAS 4-6 SZKOŁY PODSTAWOWEJ Opracowany na podstawie: -Rozporządzenia MEN z dnia 19.04.1999r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów.
Bardziej szczegółowomgr Lucjan Lukaszczyk nauczyciel informatyki PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z INFORMATYKI W SZKOLE PODSTAWOWEJ IM. KAROLA MIARKI W PIELGRZYMOWICACH
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z INFORMATYKI W SZKOLE PODSTAWOWEJ IM. KAROLA MIARKI W PIELGRZYMOWICACH 1. Cele oceniania: 1. Bieżące, okresowe, roczne rozpoznanie i określenie poziomu opanowania kompetencji
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z MATEMATYKI. W KLASACH IV VI SZKOŁY PODSTAWOWEJ im. ORŁA BIAŁEGO W BORAWEM
PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z MATEMATYKI W KLASACH IV VI SZKOŁY PODSTAWOWEJ im. ORŁA BIAŁEGO W BORAWEM 1. Procedury osiągania celów Podstawową formą organizacyjną nauczania matematyki w szkole jest lekcja.
Bardziej szczegółowoWprowadzanie opisu przedmiotu do uniwersyteckiego katalogu przedmiotów w systemie USOS - instrukcja dla koordynatorów
wersja z dnia 10 czerwca 2011 r. Wprowadzanie opisu przedmiotu do uniwersyteckiego katalogu przedmiotów w systemie USOS - instrukcja dla koordynatorów Instrukcja ma na celu ułatwienie realizacji obowiązków
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z MATEMATYKI W KLASACH IV-VIII SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. MARII KONOPNICKIEJ W MIĘKISZU NOWYM
PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z MATEMATYKI W KLASACH IV-VIII SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. MARII KONOPNICKIEJ W MIĘKISZU NOWYM Przedmiotowe zasady oceniania z matematyki opracowane zostały na podstawie zatwierdzonego
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z PRZYRODY w Szkole Podstawowej nr 17 im. Małgorzaty Kozery-Gliszczyńskiej w Pabianicach
PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z PRZYRODY w Szkole Podstawowej nr 17 im. Małgorzaty Kozery-Gliszczyńskiej w Pabianicach I. CEL OCENY Przedmiotem oceny jest 1. Aktualny stan wiedzy ucznia i jego umiejętności.
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowy system oceniania z fizyki
Przedmiotowy system oceniania z fizyki I. Wstęp Program nauczania fizyki realizowany jest w wymiarze 2 godz. tygodniowo. Ocenie podlegają umiejętności i wiadomości określone podstawą programową. Wykaz
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowy system oceniania w klasie III w roku szkolnym 2015/16.
Przedmiotowy system oceniania w klasie III w roku szkolnym 2015/16. Ocenianie to proces gromadzenia informacji o postępach i osiągnięciach ucznia. Ocenianie osiągnięć edukacyjnych polega na rozpoznawaniu
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne na poszczególne stopnie z fizyki dla klasy I:
Wymagania edukacyjne na poszczególne stopnie z fizyki dla klasy I: I. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: posiada wiedzę i umiejętności znacznie wykraczającą poza zakres materiału programowego, która
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z FIZYKI W SZKOLE PODSTAWOWEJ IM. ARKADEGO FIEDLERA
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z FIZYKI W SZKOLE PODSTAWOWEJ IM. ARKADEGO FIEDLERA W BYTYNIU W ROKU SZKOLNYM 2018 / 2019 Przedmiotowy System Oceniania z Fizyki dotyczy uczniów klas VII i VIII Szkoły Podstawowej
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA KLAS 4-6 SZKOŁY PODSTAWOWEJ
1 PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA KLAS 4-6 SZKOŁY PODSTAWOWEJ Opracowany na podstawie: - Rozporządzenia MEN z dnia 19.04.1999r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów,
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowy System Oceniania z zajęć komputerowych oraz informatyki dla Szkoły Podstawowej w Żarkach 1. Cele oceniania:
Przedmiotowy System Oceniania z zajęć komputerowych oraz informatyki dla Szkoły Podstawowej w Żarkach 1. Cele oceniania: Ocenianie wewnątrzszkolne ma na celu: 1. Bieżące, okresowe, roczne rozpoznanie i
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne na poszczególne stopnie szkolne z geografii w klasie I gimnazjum Ocenę celująca otrzymuje uczeń, który: - opanował wiadomości i
Wymagania edukacyjne na poszczególne stopnie szkolne z geografii w klasie I gimnazjum Ocenę celująca otrzymuje uczeń, który: - opanował wiadomości i umiejętności znacznie wykraczające poza program nauczania,
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne na poszczególne stopnie z fizyki dla klasy VII:
Wymagania edukacyjne na poszczególne stopnie z fizyki dla klasy VII: I. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: posiada wiedzę i umiejętności znacznie wykraczającą poza zakres materiału programowego, która
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PLASTYKI W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 2 W PLESZEWIE. Barbara Walter
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PLASTYKI W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 2 W PLESZEWIE Barbara Walter Pleszew, sierpień 2019 Celem nowoczesnego oceniania jest: rozpoznawanie uzdolnień,zainteresowań i pasji ucznia
Bardziej szczegółowoRealizacja podstawy programowej w klasach IV VI szkoły podstawowej poprzez różne formy aktywności
Realizacja podstawy programowej w klasach IV VI szkoły podstawowej poprzez różne formy aktywności Małgorzata Tubielewicz tubielewicz@womczest.edu.pl Co to są metody aktywizujące? Metody aktywizujące to
Bardziej szczegółowoSZKOŁA PODSTAWOWA W KOWALEWIE POMORSKIM IM. MARII KONOPNICKIEJ PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PRZYRODY DLA KLAS IV VI
SZKOŁA PODSTAWOWA W KOWALEWIE POMORSKIM IM. MARII KONOPNICKIEJ PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PRZYRODY DLA KLAS IV VI I. CEL OCENY Przedmiotem oceny jest 1. Aktualny stan wiedzy ucznia i jego umiejętności.
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z HISTORII
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA 1. Przedmiotem oceniania są: Z HISTORII Wiadomości (wiedza przedmiotowa). Umiejętności (posługiwanie się datami i faktami historycznymi, a także konieczność wyciągania z nich
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowy system oceniania z historii dla uczniów Gimnazjum.
Przedmiotowy system oceniania z historii dla uczniów Gimnazjum. 1. Przedmiotowy System Oceniania został opracowany na podstawie Wewnątrzszkolnego Systemu Oceniania (WSO) zgodnego z Rozporządzeniem Ministra
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE DOTYCZĄ PRZEDMIOTÓW:
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z ZAWODOWYCH PRZEDMIOTÓW GASTRONOMICZNYCH dla zawodów: technik żywienia i usług gastronomicznych kucharz kucharz (Branżowa Szkoła I Stopnia) kelner WYMAGANIA EDUKACYJNE DOTYCZĄ PRZEDMIOTÓW:
Bardziej szczegółowo