REFLEKSJE NAD SZTUKĄ

Transkrypt

1 REFLEKSJE NAD SZTUKĄ Podstawowym celem nauczania każdego przedmiotu artystycznego jest zachęcanie ucznia do aktywnego uprawiania i odbioru sztuki. Młody człowiek poznając różne dziedziny sztuki doskonali w sobie pozytywne cechy charakteru takie jak kreatywność, czy wytrwałość. Ukształtowanie w uczniach przeświadczenia, że muzyka jest atrakcyjna formą działalności powoduje budzenie muzycznych zainteresowań i wytworzenie pozytywnych motywacji w czasie realizacji zagadnień muzycznych. U szóstoklasisty dochodzi do wzrastania możliwości percepcyjnych, rosną również wymagania w stosunku do niego. Muzyka wraz z plastyką rozwija jego wrażliwość estetyczną i wyczula na zjawiska związane ze sztuką i kulturą. u niektórych osób bodźce dźwiękowe wywołują stale i nieodparcie coś w rodzaju obrazów czy też wizji poszczególnych barw. Bywa też odwrotnie obrazy kojarzą się z pewną paletą brzmień. Zjawisko to może stać się podstawą do tworzenia analogii między muzyka a plastyką. Dlatego też szeroko pojęta kultura nadaje sens naszym działaniom. Po co jednak malować, grać śpiewać? Po to, aby bawić się, marzyć, tworzyć, komunikować się, czyli uczestniczyć w kulturze. Przedstawiona lekcja została zaprezentowana gościom z zaprzyjaźnionej szkoły w Czechach. Miała ona na celu zademonstrowanie nowego systemu nauczania funkcjonującego w polskiej oświacie. Praca w grupach, taniec, śpiew i projektowanie stroju w pełni ukazały, jakie metody pracy z młodym człowiekiem dominują na zajęciach artystycznych w Polsce. To umiejętność współpracy w grupie rówieśniczej, zagospodarowanie wolnej przestrzeni i bardzo potrzeba wyobraźnia plastyczna stanowiły integralną część tego spotkania mającego na celu uwrażliwić i przygotować dziecko do świadomego odbioru sztuki. 1

2 PLAN METODYCZNY - KONSPEKT Przedmiot: Sztuka Klasa: VI a Realizacja: 45 min. Dział programowy: Muzyka w baroku Prowadzący: mgr Urszula Paniczek nauczyciel mianowany Temat: Dlaczego tańczymy? Menuet projektowanie stroju i nauka tańca. Cel główny: zapoznanie ucznia z formą menueta oraz jego układem tanecznym Cel operacyjny: Wiadomości: uczeń zna pojęcie barok oraz jego przedstawicieli, określa cechy tańca, jakim jest menuet Umiejętności: uczeń potrafi określić ramy czasowe epoki baroku, budowę menueta, opanowuje podstawowe kroki taneczne tejże formy muzycznej, projektuje najważniejsze elementy ze stroju dworskiego i wiejskiego charakterystycznego dla epoki baroku Postawa: rozwijanie wrażliwości estetycznej ucznia, zdyscyplinowanie grupy istotne do przeprowadzenia układu tanecznego Metody: problemowo- twórcza, problemowo odtwórcza, ekspozycji Środki: pianino, podręcznik dla klasy VI Muzyka i my, płyta CD J.S.Bach Bouree z II suity orkiestrowej h-moll, W.A.Mozart menuet z Symfonii Esdur KV 543, album - Historia sztuki barok, maski, stroje barokowe Formy pracy: grupowa, indywidualna Przebieg lekcji: CZĘŚĆ WSTĘPNA 1. Powitanie gości z Czech. CZĘŚĆ WŁAŚCIWA 1. Pogadanka na temat tańca i jego roli w społeczeństwie. Dlaczego tańczymy?, Co w nas wyzwala taniec?, Jakie emocje, odczucia, wrażenia dostarcza nam tego rodzaju zabawa? Czy dzieci znają nazwy tańców, które obowiązują we współczesny świecie?(rap, dance, pop) Taniec towarzyski (rumba, samba, cha- cha, twist) każdy pochodzi z innego kraju 2

3 Każda epoka wnosi swoje zwyczaje i coś nowego dla kultury Odwołanie się do ilustracji w podręczniku Dwie tancerki z malowidła w grobie Menny w Tebach. 2. Kilka słów na temat baroku, w której klimacie odbywać będzie się dalsza część lekcji. Zwrócenie uwagi na pochodzenie słowa barok (z j. portugalskiego barocco zniekształcona perła Przepych, bogactwo, mnóstwo złoceń, kolorów w jednym dziele Ramy czasowe epoki (umieszczenie na tablicy karteczek z tymi danymi) 3. Prezentacja obrazów z albumu Historia sztuki z epoki baroku. 4. Wykorzystanie Pocztu kompozytorów umieszczonego w sali muzycznej do prezentacji 3 przedstawicieli tej epoki Bach, Vivaldi, Haendel (umieszczenie na tablicy karteczek z tymi nazwiskami). 5. Wysłuchanie fragmentu utworu Bacha - Toccatta i fuga d-moll. 6. Wprowadzenie do analizy menueta tańca, na którym będzie opierać się dalsza część lekcji. Powstaje cykl tańców o nazwie suita, która to składa się jeszcze z 4 oddzielnych tańców: menuet, gawot, sarabanda, bourree (umieszczenie na tablicy karteczek z tymi nazwami). Omówienie pochodzenia tego tańca. 7. Wysłuchanie Menueta z Symfonii Es-dur KV 543 W.A.Mozarta. 8. Analiza budowy dzieła: W trakcie słuchania utworu uczniowie wykorzystując litery alfabetu ustalają jego budowę: ABA schemat menueta. 9. Projektowanie elementów stroju dworskiego i wiejskiego wykorzystanie ilustracji z albumu i podręcznika, podział na grupy (szkic, wykorzystanie farb do koloryzacji wzoru). W trakcie pracy klimat epoki podtrzymują dzieła Haendla. 3

4 4

5 10. Zawieszenie powstałych projektów na tablicy. 11. Nauka kroków do menueta. Nauczyciel przedstawia poszczególne kroki bez muzyki Uczniowie starają się go naśladować Zwrócenie uwagi uczniom na element gracji, elegancji, ale przede wszystkim na lekkość poruszania się. Propozycja układu tańca: Pary stoją jedna za drugą w rzędzie, sylwetki wyprostowane, uczniowie trzymają się za wewnętrzne ręce, ich kroki mają być małe a ruchy delikatne, z gracją. TAKTY 1-2: uderzenie o podłogę w miejscu czubkami palców wyciągniętej wewnętrznej nogi. Brak wstępu powoduje, że rozpoczynamy na dwa i uderzamy 5 razy. TAKTY 3-4: 3 małe kroczki do przodu w rytmie ćwierćnut, na raz w takcie 4 dworski ukłon (przed siebie); ukłon polega na przeniesieniu ciężaru ciała na tylną nogę (poprzednia noga wyprostowana, stopa płasko na ziemi), wolna ręka wykonuje półkolisty, elegancki gest. TAKTY 5-8: jak takty 1-4, tylko rozpoczęcie nogą zewnętrzną TAKT 9: krok ze zwrotem ku sobie, ręce podane ku sobie zostają podniesione w górę na raz. TAKT 10: krok od siebie, ręce w dół. TAKT 11-12: czterema krokami w rytmie ćwierćnut obrót wokół własnej osi przez prawe ramię (następuje zatrzymanie na raz w takcie 12). TAKT 13-15: dziewczynka obchodzi 9 krokami stojącego chłopca, lewe ramię wewnątrz. TAKT 16: ukłon jak w takcie 4 i 8, ale twarzami do siebie. Przy powtórzeniu tego samego fragmentu utworu w takcie chłopiec obchodzi dziewczynkę. 12. Wspólne odtańczenie menueta z Symfonii Es-dur KV 543 M. A. Mozarta w odpowiednich strojach barokowych z rekwizytami w postaci masek. CZĘŚĆ ZAKOŃCZENIOWA 1. Podsumowanie wiadomości zdobytych na lekcji. 2. Nagrodzenie tych uczniów ocenami, którzy wykazali się największym zaangażowaniem i wyobraźnią na lekcji. 5