Warsztaty na temat transgranicznych ocen oddziaływania na środowisko w dniach w Europejskim Centrum Edukacji, zamek Wartin

Transkrypt

1 Warsztaty na temat transgranicznych ocen oddziaływania na środowisko w dniach w Europejskim Centrum Edukacji, zamek Wartin Ocena oddziaływania na środowisko w Meklemburgii - Pomorzu Przednim

2 Główny radca stanu Kai Umland Ministerstwo Rolnictwa, Środowiska i Ochrony Konsumentów Meklemburgii-Pomorza Przedniego Paulshöher Weg Schwerin k.umland@lu.mv-regierung.de 2

3 Podstawy, kompetencje i partnerzy do kontaktów do badań środowiskowych w Meklemburgii-Pomorzu Przednim Podział Część 1: Podstawy, kompetencje i partnerzy do kontaktów do badań środowiskowych 1. podstawy prawne 2. kompetencje i partnerzy do kontaktów Część 2: Ocena oddziaływania na środowisko na przykładzie przedsięwzięcia: elektrownia węglowa Lubmin 3

4 Część 1: Podstawy, kompetencje i partnerzy do kontaktów do badań środowiskowych Podstawy prawne transgranicznej oceny oddziaływania na środowisko (OOŚ) -Płaszczyzna międzynarodowa: UN-ECE Konwencja o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym z roku Konwencja z Espoo, art. 8 dot. współpracy bilateralnej - Prawo europejskie: Dyrektywa 85/337/EWG o w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne - UVP-RL, art. 7 o udziale w postępowaniu w kontekście transgranicznym - Bilateralne umowy międzynarodowe Umowa o współpracy w obszarze ochrony środowiska z roku 1994 (obowiązuje od 1998) Umowa o wodach granicznych (1992) Polsko-niemiecka umowa o OOŚ -> podpisana dnia w Neuhardenberg -> weszła w życie (Niemcy: Ustawa z dnia , dziennik ustaw II str. 595) - prawo krajowe (D): Płaszczyzna federalna: Ustawa o ocenach oddziaływania na środowisko 8 9b UVPG Prawo krajowe: Ustawa o ocenie oddziaływania na środowisko w Mecklemburgii-Pomorzu Przednim (LUVPG M-V), 3,5 LUVPG M-V 4

5 Podstawy prawne transgranicznej strategicznej oceny oddziaływania na środowisko (SUP) Protokół dot. strategicznej oceny oddziaływań na środowisko do konwencji o ocenie oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym (Protokół SEA) Dyrektywa 2001/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko Ustawa wprowadzająca strategiczne oceny oddziaływania na środowisko i o wykonaniu dyrektywy 2001/42/WE (SUPG): zasadniczo zmiana ustawy o ocenie oddziaływania na środowisko ( 14 i kolejne UVPG) 4 ustawy o ocenach oddziaływaniu na środowisko w Meklemburgii-Pomorzu Przednim (LUVPG M-V) 5

6 Ocena oddziaływania na środowisko jako procedura niesamodzielna WAŻNE: W Niemczech OOŚ (oraz strategiczna OOŚ) są procedurami NIESAMODZIELNYMI, tzn. ocena oddziaływania na środowisko zintegrowana jest w daną specjalistyczną procedurę wydawania decyzji, co oznacza, że: Na temat OOŚ oraz decyzji o wydaniu pozwolenia na przedsięwzięcie podejmowana jest tylko jedna decyzja na podstawie ustaw z danej dziedziny (nie ma osobnej decyzji dot. OOŚ). Kompetencje odnośnie OOŚ zależą od tego, kto prowadzi postępowanie z danej dziedziny. Jeżeli prawo o OOŚ nie zawiera żadnych regulacji stojących w sprzeczności z prawem z danej dziedziny, w rozumieniu istniejących tam standardów minimalnych, np. odnośnie regulacji terminów, to obowiązują regulacje prawa z danej dziedziny, np. prawo o ochronie przed immisjami zakłada 7 miesięcy dla postępowania o wydanie pozwolenia z udziałem opinii publicznej, w innym przypadku 3 miesiące i dotyczy to także procedury z OOŚ Prawo z poszczególnych dziedzin zawiera częściowo własne regulacje na temat OOŚ 6

7 Obowiązek OOŚ zgodnie z prawem niemieckim, etapy procedury OOŚ Ustalenie obowiązku przeprowadzenia OOŚ: absolutny [X] lub po sprawdzeniu poszczególnego przypadku [A/S] ( 3a i nast. UVPG) realizacja i dokumentowanie wyników ogłoszenie publiczne, jeżeli OOŚ nie jest wymagana (Screening) Ustalenie ram badania oraz poinformowanie o dokumentach, które prawdopodobnie będzie trzeba złożyć (Scoping) (transgraniczne) włączenie urzędów, regularny termin: 1 miesiąc (transgraniczne) włączenie opinii publicznej: wyłożenie dokumentacji zawsze przez okres jednego miesiąca, następnie 2 tygodnie na składanie zastrzeżeń, ogłoszeń i przeprowadzanie rozpraw administracyjnych otwartych dla społeczeństwa Wypracowanie Podsumowania Skutków dla Środowiska oraz działań, za pomocą których uniknąć można niekorzystnych skutków. Ocena skutków dla środowiska oraz uwzględnienie ich przy podejmowaniu decyzji Decyzja o pozwoleniu/ ogłoszenie - w przypadku kilku postępowań o wydanie pozwolenia: ocena łączna wiodącego organu 7

8 Ustalenie obowiązku przeprowadzenia OOŚ Prawo europejskie pozwala krajom członkowskim na zastosowanie dla projektów według załącznika II do dyrektywy 85/337/EWG różnych procedur (patrz kryteria zgodnie z załącznikiem III): -> Ocena poszczególnych przypadków LUB ustalenie progów Niemcy: w przypadku wielu projektów dokonuje się oceny poszczególnych przypadków (patrz załącznik 1 do UPVG oraz załącznik 1 do LUVPG M-V) w podziale na: Badanie A (ogólne badanie wstępne danego przypadku): jeżeli przedsięwzięcie zgodnie z przybliżoną oceną i kryteriami (załącznik 2 UVPG = załącznik III do dyrektywy 85/337/EWG) może mieć znaczne negatywne skutki dla środowiska Badanie S (badanie wstępne danego przypadku w odniesieniu do lokalizacji): jeżeli przedsięwzięcie mimo nieznacznej wielkości lub efektywności zgodnie z podanymi wyżej kryteriami z uwagi na cechy lokalizacji (załącznik 2 punkt 2 do UVPG = załącznik III punkt 2 do dyrektywy 2/337/EWG) może mieć znaczne negatywne skutki dla środowiska WAŻNE: Należy udokumentować przeprowadzenie badania pojedynczego przypadku, a w przypadku negatywnego wyniku należy to ogłosić -nie można go osobno zaskarżać 8

9 Przykłady postępowań z różnych dziedzin z OOŚ Prawo o ochronie przed immisjami (punkt 1-9 załącznika 1 do UVPG, 4 i kolejne Federalnej ustawy o ochronie przed immisjami, 4. i 9. BImSchV) Energia atomowa (punkt 11 załącznika 1 do UVPG, 7, 9 i kolejne Ustawy o energii jądrowej) Składowiska odpadów (punkt 12 załącznika 1 do UVPG, 31 i następne Ustawy o gospodarowaniu obiegiem surowców oraz ustawy o odpadach) Przedsięwzięcia z zakresu gospodarki wodnej z użytkowaniem lub umocnieniem zbiorników i cieków wodnych (punkt 13 załącznika 1 do UVPG, np. 18c, 8, 68 Ustawy o gospodarce wodnej) Przedsięwzięcia komunikacyjne (punkt 14 załącznika 1 do UVPG, 14 Ustawy o drogach wodnych, 17 Ustawy o federalnych drogach tranzytowych, 6, 8 Ustawy o ruchu lotniczym) Górnictwo (punkt 15 załącznik 1 UVPG, 55 Federalnej ustawy o górnictwie) Scalanie gruntów (punkt 16 załącznik 1 UVPG, 4 i kolejne Ustawy o scalaniu gruntów) Przedsięwzięcia w obszarze lasów (punkt 17 załącznik 1 UVPG, 9, 10 Federalnej ustawy o lasach) Przedsięwzięcia budowlane (punkt 18 załącznik 1 UVPG, 35 Ustawy budowlanej) Przedsięwzięcia z zakresu urządzeń przesyłowych - np. elektryczność/ gaz/ woda [substancje niebezpieczne] (np. 20 UVPG) 9

10 Środki zaskarżania decyzji do projektów objętych obowiązkiem OOŚ Sprzeciw wobec wydanej decyzji ( 68 i następne Ustawy o ustroju sądów administracyjnych i postępowaniach przed nimi - VwGO) gdzie: w urzędzie, który podjął decyzję odnośnie przedsięwzięcia Termin: jeden miesiąc od (publicznego) ogłoszenia (w przypadku przesłania uzyskanie wiedzy w Polsce) Uprawnienie do zaskarżenia: możliwe subiektywne złamanie prawa/ uznane zrzeszenia środowiskowe Przedmiot administracyjnego postępowania odwoławczego: Ocena zgodności z prawem (oraz celowości): -> Urząd wydaje Decyzję odwoławczą (jeżeli nie uwzględni zażalenia na decyzję) - Pozew przeciwko decyzji odwoławczej ( 42 VwGO) gdzie: Sąd administracyjny właściwy dla siedziby pozwanego organu Termin: w ciągu miesiąca od doręczenia Uprawnienia do składania pozwu: możliwe subiektywne złamanie prawa/ uznane zrzeszenia środowiskowe Pozwany: Organ kraju związkowego Meklemburgia - Pomorze Przednie -> Odwołanie do Wyższego Sądu Administracyjnego Meklemburgii - Pomorza Przedniego -> ewentualnie rewizja do Federalnego Sądu Administracyjnego (Lipsk) 10

11 Przegląd procedury strategicznej oceny oddziaływania na środowisko Ewentualnie badanie wstępne (Screening) - ustalenie wymogu badania z udziałem organów środowiskowych łącznie z informowaniem opinii publicznej Rozpatrzenie i ustalenie ram badania i jego metod, szczególnie zakresu i stopnia uszczegółowienia uwzględnianych w raporcie środowiskowym informacji (Scoping) z włączeniem organów środowiskowych Wypracowywanie raportu środowiskowego Przeprowadzenie konsultacji organów środowiskowych, opinii publicznej oraz ewentualnie państw sąsiednich na bazie projektu planu bądź programu oraz raportu środowiskowego Uwzględnienie raportu środowiskowego oraz wyników konsultacji przy wypracowywaniu i przed przyjęciem planu lub programu Ogłoszenie decyzji z umożliwieniem dostępu do przyjętego planu lub programów oraz podsumowującego oświadczenia o ocenie oddziaływania na środowisko 11

12 Kompetencje i partnerzy do kontaktów organów wydających pozwolenia w Meklemburgii-Pomorzu Przednim (wybór) Krajowy Urząd ds. Środowiska, Ochrony Przyrody i Geologii Dyrektor dr Harald Stegemann Goldberger Strasse Güstrow Tel.: / Faks: / Internet: poststelle@lung.mv-regierung.de (organ właściwy np. w zakresie postępowań zatwierdzania planów dot. rozbudowy zbiorników wodnych) 12

13 Państwowy Urząd Rolnictwa i Środowiska Pomorza Przedniego Pan Horst Wroblewski Badenstraße Stralsund Telefon: (03831) Faks: (03831) Poststelle@staluvp.mv-regierung.de Internet: Odpowiedzialny np. za wydawanie pozwoleń na obiekty zgodnie z BImSchG (np. obiekty przemysłowe, elektrownie, siłownie wiatrowe), za procedury wydawania pozwoleń na podstawie prawa wodnego, procedury wydawania pozwoleń w związku z ochroną przyrody dla wód przybrzeżnych) 13

14 Partner do kontaktów: Urząd Górniczy Stralsund Kierownik: Pan Martin Froben Frankendamm Stralsund adres pocztowy: PF Stralsund Telefony / Faks: / , / poststelle@ba.mv-regierung.de, info@bergamt-mv.de (odpowiedzialny np. za procedury górnicze w związku z eksploatacją złóż surowców naturalnych) 14

15 Partnerzy do kontaktów w ministerstwach Meklemburgii-Pomorza Przedniego (wybór) Ministerstwo Rolnictwa, Środowiska i Ochrony Konsumentów Pan dr Karsten Bugiel (Tel.: ) k.bugiel@lu.mv-regierung.de Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Turystyki Pan Robert Räuker (Tel.: ) r.raeucker@wm.mv-regierung.de Ministerstwo Komunikacji, Budownictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich Pan Helmuth von Nicolai helmuth.v.nicolai@vm.mv-regierung.de Tel.:

16 Część 2: Przebieg transgranicznej procedury OOŚ na przykładzie elektrowni węglowej Lubmin Przegląd przedsięwzięcia i stan postępowania Początkowo planowano wzniesienie i eksploatację elektrowni węglowej o mocy około 3700 MW th i z chłodzeniem obiegowym. Inwestycja w elektrownię opalaną węglem kamiennym nie będzie realizowana, inwestor wycofał się. Nowy inwestor planuje elektrownię gazową z turbinami parowymi. Dokumenty wniosku nie zostały jeszcze złożone, nie można więc jeszcze powiedzieć nic o ewentualnej konieczności przeprowadzenia transgranicznej OOŚ. 16

17 Przebieg OOŚ z włączeniem organów polskich W związku z zapytaniem polskiego Ministerstwa Ochrony Środowiska StAUN Stralsund pismem z dnia poinformował, że nie są oczekiwane znaczne negatywne transgraniczne oddziaływania. Polskie Ministerstwo Ochrony Środowiska pismem z dnia zażądało przeprowadzenia transgranicznej oceny oddziaływania na środowisko. Zgodnie z art. 3 ust. 1 polsko-niemieckiej umowy o OOŚ organ wydający pozwolenie jest tym samym zobowiązany przeprowadzić transgraniczną OOŚ. Pismem z dnia państwowy Urząd ds. Środowiska i Przyrody Stralsund przesłał przetłumaczoną wersję dokumentacji OOŚ i zgodnie z art.7 polsko-niemieckiej umowy o OOŚ zaoferował przeprowadzenie konsultacji. Strona polska potwierdziła otrzymanie dokumentacji pismem z dnia i przyjęła ofertę przeprowadzenia konsultacji. W dniach odbyły się rozmowy konsultacyjne w Stralsundzie oraz wizyta na miejscu w Lubmin. Pismem z dnia strona polska zawnioskowała zgodnie z art.3 ustęp 2 polsko-niemieckiej umowy o OOŚ ponowną ocenę oddziaływań obiektu na środowisko i to z uwzględnieniem później wykonanych prac łącznie z obniżonymi wartościami emisji oraz wszystkich istniejących bądź planowanych obiektów. Z polskiego punktu widzenia powinny ona być podstawą ponownych konsultacji. 17

18 Główne kwestie poruszane podczas konsultacji, część 1 Utrzymywanie w czystości powietrza - emisje oraz immisje do powietrza oraz aktualne wartości graniczne Zastosowane dane meteorologiczne (róża wiatrów) przy prognozie immisji oraz aktualność tych danych Monitoring emisji i immisji, szczególnie pyłów, pomiar ciągły? Koncentracja drobnego pyłu PM 2,5 Metoda rachunku rozprzestrzeniania, Austal 2000 i pytania na temat lokalizacji źródeł immisji po stronie polskiej Zasięg zanieczyszczenia powietrza po polskiej stronie 18

19 Główne kwestie poruszane podczas konsultacji, część 2 Wpływ elektrowni na sąsiadujące wody/ pytania co do wpływu ocieplenia wód Możliwa eutrofizacja wód oraz możliwe inne negatywne oddziaływania Możliwy negatywny wpływ na Zatokę Pomorską Pytania dotyczące prewencji oraz zapobiegania ciężkim wypadkom (dyr. Seveso II) Oddziaływania intensywnego transportu węgla i innych surowców na wody śródlądowe, np. szlak Odry Badanie skumulowanego wpływu innych inwestycji 19

20 Wynik konsultacji Wiele punktów udało się wyjaśnić ku obopólnemu zadowoleniu. W kwestii innych problemów organy niemieckie przesłały polskiemu Generalnemu Dyrektorowi ds. Ochrony Środowiska kolejne dokumenty. Kilka kwestii zgodnie z opinią polskiej strony wymagało dalszych badań, zażądano uzupełnienia OOŚ i ewentualnie ponownych konsultacji. Z uwagi na to, że elektrownia węglowa nie będzie realizowana, nie wymaga ona już dalszych uzgodnień. Odnośnie planowanej elektrowni gazowej z turbinami parowymi nie można jeszcze sformułować nic konkretnego. 20

21 Dziękuję Państwu za uwagę! 21