Krytyczne spojrzenie na iluminację trzech* miast

Transkrypt

1 Krytyczne spojrzenie na iluminację trzech* miast Według stanu w dniu 01 stycznia 2005! Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku kwiecień 2006 *Gdańsk, Poznań, Wiedeń

2 ILUMINACJA... To efekt działań, które za pomocą oświetlenia sztucznego i innych środków wyrazu eksponują obiekt w porze nocnej, głównie wizualnie. Pojęcie oświetlenie architektoniczne jest szersze i mieści w sobie iluminację (moŝe dotyczyć np. oświetlenia organów w kościele, ale nie jest to iluminacja, bo wnętrze powinno być oświetlone) Podobnie oświetlenie ozdobne

3 Zanieczyszczenie światłem

4 Co w zamian?

5 Nocna panorama Gdańska

6 śuraw Widok z Zielonego Mostu

7 Olśnienie

8 Znów olśnienie Po przejściu przez Bramę Mariacką

9 Ulica Mariacka Latarnie olśniewają, kamieniczki ciemne

10 Zielona Brama Dolna część zbyt ciemna reszta płaska Obiekt martwy ciemne okna Fasada oświetlona lampami sodowymi a przejście zbyt zimnym światłem

11 Długi Targ Bardzo ładnie iluminowany Ratusz Oświetlenie uliczne źródłem olśnienia

12 Kamieniczki przy Długim Targu Czy akurat ten fragment kamieniczki jest szczególnie interesujący? Szczyty ciemne!

13 Wypukłe - wklęsłe

14 Kamieniczki przy Długim Targu Deformacja fasady

15 Perspektywa Latarnie uliczne źródło olśnienia Perspektywa ulicy nieczytelna gdzie jest Złota Brama? Niewidoczna Studnia Neptuna

16 Dwór Artusa Zalana światłem górna cześć dół niewidoczny

17 Trzy kamieniczki Dlaczego są oświetlone i dlaczego akurat ten fragment?

18 Odpowiedź

19 Studnia Neptuna Niewidoczna Złota Brama olśnienie latarniami Neptun ciemny! Ratusz martwy (ciemne okna)

20 Kościół Mariacki Niewidoczny (olśnienie zbyt intensywnym światłem latarń w uliczce

21 Złota Brama Źle widoczna w perspektywie ulicy (latarnie źródłem olśnienia), kamienice ciemne

22 Złota Brama Ciemne okna Nierównomierne oświetlenie metodą zalewową

23 Problem okna Krawędź naleŝy do obiektu. W przypadku okna fragment elewacji jest psychicznie związany z otworem okiennym. Sposobem uniknięcia dyskomfortu estetycznego jest opanowanie tej krawędzi.

24 Inne przykłady

25 Targ Węglowy Niewidoczna zbrojownia i strzelnica św. Jerzego Latarnie olśniewają

26 Nocna panorama miasta Tu jest kościół św. Katarzyny...a tu Baszta Jacek

27 Korzyści ze śniegu Tu jest kościół św. Katarzyny i trochę go widać!

28 Przykład pozytywny Wielki Młyn i kanał Raduni

29 Przykład pozytywny Ratusz Starego Miasta

30 Przykład pozytywny Kościół św. Józefa

31 Kościół Mariacki w perspektywie ulicy

32 ZbliŜamy się Latarnie jak zwykle olśniewają. Obserwujemy dolną część kościoła

33 Kościół Mariacki Jak go widzimy z bliska?

34 Iluminacja dolnej części kościoła

35 Olśniewające naświetlacze

36 Olśniewające naświetlacze 2 Architektura parteru nieczytelna. Fontanna niewidoczna Otoczenie kościoła zupełnie niewidoczne

37 Kościół Mariacki Przykład pozytywny Jedna z dwu czytelnych dominant wysokościowych w nocnej panoramie miasta

38 Brama... Przejście nieczytelne Nierównomiernie oświetlona Światło w okna Martwe okna???

39 Uwagi zebrane Dobór obiektów iluminacji wymaga poszerzenia, stosownie do moŝliwości finansowych. Latarnie uliczne zamiast pomagać - przeszkadzają w obserwacji, stanowią one istotne źródło olśnienia. Stosowanie wszędzie metody zalewowej jest bardzo dyskusyjne. Powoduje to, Ŝe istotne detale iluminowanych obiektów są niewidoczne Zaniedbane dolne części iluminowanych obiektów. Zaniedbane istotne dominanty wysokościowe w nocnej panoramie miasta. Działania oświetleniowe czynią wraŝenie przypadkowych - nocny wizerunek miasta wymaga koordynatora

40 Poznań

41 Wrocławska

42 Szkolna

43 Peterplatz Kupiec Poznański Skąd ta iluminacja?

44 Odpowiedź

45 Fara

46 Wnętrze fary

47 Most Przykład pozytywny Rocha

48 Katedra 10 maja kwietnia 2006

49 Portal

50 Św. Jan Nepomucen

51 Odwach

52 Ulica Paderewskiego

53 Wzgórze Przemysława

54 Teatr Polski

55 Pomnik Mickiewicza

56 UAM

57 Opera

58 Hotel Merkury

59 Uwagi zebrane Dobór obiektów iluminacji trafny, wymaga poszerzenia, stosownie do moŝliwości finansowych. Latarnie uliczne zamiast pomagać - przeszkadzają w obserwacji, niejednokrotnie stanowiąc istotne źródło olśnienia. DuŜa dbałość o oświetlanie detali iluminowanych obiektów na etapie projektowania. Eksploatacja pozostawia wiele do Ŝyczenia (wyłączona część naświetlaczy, zmiany barwy lamp metalhalogenowych, brak wymiany wygasłych źródełświatła) Zaniedbane dolne części waŝnych obiektów np.fara. Ciemne istotne punkty nocnego wizerunku miasta (fontanny na Starym Rynku, górna część Odwachu...) Dominanty wysokościowe w nocnej panoramie miasta (np. katedra) zaniedbane. Autor docenia trud i wysiłki finansowe Decydentów, aby nocny Poznań był piękny, ale konieczna jest bardziej staranna eksploatacja opraw w celu zapewnienia większej dbałości o nocny wizerunek miasta.

60 Wiedeń

61 Ostern Verkehrsburo

62 Towarzystwo Muzyczne

63 Opera

64 Bristol

65 Boczna uliczka

66 Stephansdom

67 Dolna część

68 Peterskirche Zbudowany w pocz. XVIII w. przez Gabriela Montaniego i Lukasa von Hildebrandta Barokowy portal Andreasa Altomontego

69 Peterskirche z boku

70 Vermahlungsbrunnen

71 Fryung (udzielano tu azylu obcym i złodziejom) Kiedyś miejsce popularnych rozrywek oraz egzekucji zdrajców (w beczce wody głową w dół)

72 Fryung (udzielano tu azylu obcym i złodziejom) Austriabrunnen Łaba, Dunaj Wisłą i Pad

73 Kto ma kasę, ten oświetla

74 Votivkirche

75 Szklany dom

76 W nocy

77 Hotel Marriot Pałac Koburski

78 Hotel Imperial Dawny pałac Wurtembergów (nocował tu Ryszard Wagner i Adolf Hitler)

79 Schonbrunn

80 Schonbrunn

81 Schonbrunn

82 Schonbrunn

83 Wnioski Wnioski: Iluminacja Wiednia robi wraŝenie przypadkowej oświetla ten, kto ma pieniądze i pragnie manifestować prestiŝ. Pieniądze mają równieŝ reklamodawcy i często wielkopłaszczyznowe reklamy wręcz zasłaniają zabytek, tworząc na nim jasną plamę. Podobne jasne plamy w mniej waŝnych miejscach zanieczyszczająśrodowisko świetlne. Fasadowość działań Wiele waŝnych zabytków tonie w ciemności, a jak juŝ są oświetlone, to tylko elewacja czołowa. Problem olśnienia latarniami, tak powszechny w polskich miastach, w Wiedniu prawie nie występuje

84 Wnioski końcowe Nie wystarczy dobrze zaprojektować iluminację bardzo waŝna jest równieŝ jej właściwa eksploatacja! Brak osoby koordynującej działania iluminacyjne, w mieście prowadzi do chaosu oświetleniowego. Przedstawione przykłady wskazują tendencję rozwojową iluminacji od romantyzmu i poszukiwania piękna do twardej rzeczywistości finansowej.

85 Obawy Autora O tym, co będzie oświetlone decyduje, przede wszystkim KASA. Kto ma pieniądze, ten zaznacza swój prestiŝ za pomocą oświetlenia. Dobrze, jeśli decydują o tym osoby obdarzone smakiem artystycznym (vide Stary Browar), źle jeśli efektem ambicji staje się chaos. Przedstawione przykłady z Wiednia wskazują na to, Ŝe oświetla ten, kto ma pieniądze, a prawdziwie wartościowe obiekty zostają przesłonięte reklamami lub oświetla się tylko fasadowo (to, co przyciągnie turystę). Autor obawia się, Ŝe taka tendencja zapanuje równieŝ u nas (pierwsze objawy dają się juŝ zaobserwować).

86 O Autorze: Dr inŝ. Paweł Baranowski urodził się 10.X.1952 roku w Poznaniu. W 1976 roku ukończył studia na Wydziale Elektrycznym Politechniki Poznańskiej. Pracował jako projektant, majster, nauczyciel (równieŝ akademicki), fizyk, elektronik i dyrektor. Zajmował się weterynarią, zootechniką, handlem, marketingiem, psychologią i nawet grał w piłkę noŝną jako ksiądz (przegrywając 0:14). Rozprawę doktorską (promotor Prof. Mieczysław Banach) obronił w 1987 roku. Ukończył równieŝ studia podyplomowe, dotyczące projektowania podwozi samochodów, ale specjalnie się tym nie chwali, bo niewiele z nich zrozumiał. Jest autorem rozmaitych publikacji, dotyczących regulacji strumienia świetlnego urządzeń oświetleniowych, eksploatacji oświetlenia, psychofizjologii widzenia, aktywnym uczestnikiem konferencji naukowych z dziedziny techniki świetlnej, prakseologii i kognitywistyki. Członek Prezydium Polskiego Komitetu Oświetleniowego oraz Polskiego Towarzystwa Kognitywistycznego. Autor ksiąŝek Nabziebył Nowak oraz Szylkretowa pelisa z gipiury. Zupełny antytalent wokalny i taneczny. Z doświadczeń wynika równieŝ, Ŝe nie nadaje się do małŝeństwa, prowadzenia kuchni, dbałości o jakiekolwiek rośliny oraz do naśladownictwa św. Gerarda. Paweł Baranowski prowadzi w ASP w Gdańsku zajęcia dydaktyczne dotyczące szeroko pojmowanej psychofizjologii widzenia i relacji międzyludzkich oraz barwy i światła. Ponadto zajmuje się projektowaniem oświetlenia architektonicznego oraz szkoleniami z technik negocjacji i sztuki perswazji. Zainteresowania: robienie dowcipów, kognitywistyka, psychologia poznawcza i społeczna, film, literatura i przede wszystkim miłe towarzystwo. Niepalący, przesądny (wierzy, Ŝe nieszczęście przynoszą: wrzos, kamień, Świnoujście i w to, Ŝe choinka nie moŝe stać w domu dłuŝej niŝ do 2 lutego, bo ktoś umrze w rodzinie). Kontakt: paolo@hot.pl