W kręgu kultury niderlandzkiej na Żuławach Wiślanych i w Gdańsku

Transkrypt

1 W kręgu kultury niderlandzkiej na Żuławach Wiślanych i w Gdańsku

2 Żuławy Wiślane Żuławy Wiślane najmłodsza kraina geograficzna Polski. To tereny u ujścia Wisły, część Pobrzeża Wschodniopomorskiego, pokryte żyznym osadem nanoszonym przez Wisłę. Obszar ten stanowi jedyny w swoim rodzaju kompleks przyrodniczo-krajobrazowy o wybitnych zasobach przyrodniczych w skali europejskiej.

3

4 Raczki Elbląskie- najniższa depresja Najniższa depresja w Polsce - 1,8 m p.p.m.

5 Grabiny Zameczek- najwyższe wzniesienie Najwyższe wzniesienie Żuław Wiślanych mierzy 14,6 m n.p.m

6 Domy podcieniowe Domy podcieniowe to najsłynniejsze z zabytków Żuław. Mają one konstrukcję szkieletową z drewna, wypełnioną czerwoną cegłą lub otynkowaną, z charakterystycznym wielosłupowym podcieniem wysuniętym przed zasadniczą część budynku. Liczba słupów w podcieniu może być różna (ponoć, im było ich więcej tym bogatszy mieszkał w domu gospodarz), sam podcień może być częściowo zamknięty lub ustawiony z innej strony.

7 Szlak domów podcieniowych Trasa: Koszwały Miłocin Trutnowy Osice Steblewo Krzywe Koło

8 Koszwały W centrum wsi na "terpie" stoi zbudowany w 1792 r. żuławski dom podcieniowy. W 1959 r. przeprowadzono pełną konserwacja obiektu.

9 MIŁOCIN Dom podcieniowy zbudowany w 1731 r. Podcień został wsparty na ośmiu słupach podpierających pięterko z ozdobną elewacją o konstrukcji szkieletowej. Wypełniono ją drobną cegiełką (tzw. holenderką). Podczas całościowego remontu obiekt przystosowano do funkcji domu mieszkalnego wielorodzinnego.

10 TRUTNOWY Dom zagrodniczy, barokowy, zbudowany przez Jerzego Besenera w 1720 roku. Dom posiada oryginalną konstrukcję szkieletową, o ozdobnym układzie belek: prostokatnym, skośnym, falistym i rombowym. Całość wypełniona jest murem ceglanym.

11 STEBLEWO Dom podcieniowy z 2. poł. XVIII w. Podcień ma osiem słupów (cztery od frontu i po dwa boczne) dźwigających piętro konstrukcji szkieletowej. Dach mansardowy. Drzwi wejściowe późnobarokowe. Słupy podcienia w formie kolumn ozdobnych, wsparte na ceglanych cokołach. Dom podcieniowy 2 poł. XVIII w., gruntowny remont w 1959 r. Parter murowany, druga kondygnacja w konstrukcji szkieletowej. Podcień ośmiosłupowy, dach mansardowy z lukarnami.

12 KRZYWE KOŁO Dom podcieniowy z pocz. XIX w. gruntownie odnowiony w latach Podcień od strony zachodniej zoastał wsparty na 4 słupach; dźwigających piętro o konstrukcji szkieletowej, wypełnionej cegłą, potynkowane.

13 Trutnowy. Dom podcieniowy.

14 Trutnowy. Dom podcieniowy. Sień.

15 Trutnowy. Dom podcieniowy

16

17 Gdańsk Gdańsk był w przeszłości jednym z najbardziej zróżnicowanych pod względem narodowościowym miastem Rzeczypospolitej. Mieszkali tu także przybysze z Niderlandów. Pierwsi mennonici przybyli do Gdańska około 1550 roku.

18 Wybitni artyści niderlandzcy, których dzieła możemy do dzisiaj podziwiać w Gdańsku - Wilhelm van den Blocke (ok ) był rzeźbiarzem. W 1588 r. wykonał manierystyczny wystrój fasady zachodniej Bramy Wyżynnej. - Isaac van den Blocke (? -1628) był malarzem nawiązującym do malarstwa Vredemana de Vriesa, jest autorem malowideł ukazujących wielkość i bogactwo miasta, które zostały umieszczone na suficie Wielkiej Sali Rady (Sali Czerwonej) Ratusza Głównego Miasta. - Abraham van den Blocke ( ) był architektem i rzeźbiarzem, w 1596 roku otrzymał obywatelstwo gdańskie, w Gdańsku prowadził jedno z pierwszych przedsiębiorstw rzeźbiarsko-budowlanych. W latach wykonał w kamieniu ołtarz w kościele św. Jana, w 1611 roku został budowniczym miejskim i według własnego projektu wzniósł Bramę Złotą, wykonał też nową fasadę Dworu Artusa oraz zbudował Złotą Kamieniczkę. W 1613 roku zaprojektował fontannę Neptuna, którą wykonał również artysta z Niderlandów Adrian de Vries.

19 Złota Brama wykonana według projektu Abraham van den Blocke, rycina z XVIII w.

20 - Jednym z najznakomitszych rodów patrycjuszowskich w Gdańsku byli Uphagenowie. Prawie w każdym pokoleniu były wśród nich osoby pełniące ważną rolę w życiu miasta (kupcy, armatorzy, rajcy i ławnicy, rzemieślnicy i artyści, autorzy dzieł historycznych i rozpraw naukowych). Dom Uphagena przy ulicy Długiej

21 Antoni van Obberghen ( ) był architektem i fortyfikatorem. W 1586 roku zamieszkał w Gdańsku, a w roku 1592 otrzymał tytuł budowniczego miejskiego, przed jego uzyskaniem wzniósł na Starym Mieście swoje pierwsze większe gdańskie dzieło - Ratusz Starego Miasta przy ul. Korzennej (w stylu renesansu niderlandzkiego). Za najświetniejszy gmach wzniesiony przez van Obberghena uchodzi gdańska Zbrojownia. Antoni van Obberghen zbudował też fortyfikacje w Gdańsku i Wisłoujściu oraz gmach Towarzystwa Przyrodniczego.

22 Świątynia pomennonicka z I połowy XIX w. w Gdańsku

23 ,,Sąd Ostateczny Hansa Memlinga z 1473 r. Muzeum Narodowe w Gdańsku.

24 Dziękuję za uwagę