WŁAŚCIWOŚCI METROLOGICZNE PRZYRZĄDÓW POMIAROWYCH WYZNACZENIE WŁAŚCIWOŚCI METROLOGICZNYCH PRZYRZĄDÓW NONIUSZOWYCH I CZUJNIKOWYCH
|
|
- Maciej Jastrzębski
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Instrukcja Zakładu Metrologii i Badań Jakości Nr 2 Podstawy Metrologii WŁAŚCIWOŚCI METROLOGICZNE PRZYRZĄDÓW POMIAROWYCH WYZNACZENIE WŁAŚCIWOŚCI METROLOGICZNYCH PRZYRZĄDÓW NONIUSZOWYCH I CZUJNIKOWYCH Opracował dr inż. Stanisław Fita
2 1. Narzędzia pomiarowe - klasyfikacja. Sprzętem pomiarowym nazywamy ogół środków technicznych przeznaczonych do wykonywania pomiarów, czyli narzędzia pomiarowe i urządzenia pomocnicze. Narzędzia pomiarowe są to urządzenia techniczne przeznaczone do wykonywania pomiarów, obejmujące wzorce miar i przyrządy pomiarowe Wzorzec miary to narzędzie pomiarowe niezmiennie odtwarzające jedną lub kilka znanych wartości danej wielkości. Wzorzec miary służy do wykonywania pomiarów samoistnie lub łącznie z innym narzędziem pomiarowym. Charakterystyczną cechą wzorca miary jest to, że najczęściej nie ma on żadnego elementu ruchomego. W zależności od dokładności i przeznaczenia, rozróżnia się wzorce użytkowe, służące do pomiarów użytkowych, oraz wzorce kontrolne, które służą do sprawdzania innych wzorców lub przyrządów pomiarowych. Etalon - narzędzie pomiarowe przeznaczone do określenia lub zrealizowania, zachowania lub odtwarzania jednostki miary określonej wielkości (albo jej wielokrotności lub podwielokrotności) w celu przekazywania jej przez porównanie innym narzędziem pomiarowym. Metoda etalonowa - sposób odtwarzania jednostki miary, będący w stanie zastąpić etalon podstawowy przez wartości stałe pewnych wielkości ciał bądź przez stałe fizyczne. Przykład: m. e. odtwarzania metra przez długości fal świetlnych. Przyrząd pomiarowy jest to narzędzie służące do przetwarzania wielkości mierzonej albo jednej spośród innych wielkości związanych z wielkością mierzoną na wskazanie lub inna równoznaczną informację. Podobnie jak wzorce przyrządy pomiarowe można podzielić na użytkowe i kontrolne. Przyrząd pomiarowy, który za pomocą jednego wskazania podaje wartość wielkości mierzonej nazywa się wskazującym przyrządem pomiarowym lub miernikiem Jeśli wyznaczanie wartości wielkości mierzonej odbywa się za pomocą całkowania lub sumowania, to taki przyrząd jest nazywany całkującym przyrządem pomiarowym lub licznikiem, przyrządy pomiarowe umożliwiające wykreślną lub cyfrową rejestrację wartości wielkości mierzonej są. rejestrującymi przyrządami pomiarowymi. Inną odmianą narzędzia pomiarowego, umożliwiającą stwierdzenie, czy wartość wielkości mierzonej nie przekracza określonej granicy, lub granic jest sprawdzian. Urządzenia pomiarowe pomocnicze służą do utrzymania właściwych warunków podczas pomiaru, ułatwiają czynności pomiarowe lub zwiększają możliwości narzędzia pomiarowego. Są to Opracował: dr inż. Stanisław FITA 2
3 wszelkiego rodzaju uchwyty, pryzmy, stoły pomiarowe, płyty statywy, lupy, wbudowane w przyrząd poziomnice itp. NARZĘDZIA POMIAROWE Środki pomiarowe Narzędzia pomiarowe Przetworniki pomiarowe Urządzenia pomiarowe pomocnicze Wzorce miar Pomoce pomiarowe Przybory pomiarowe Przyrządy pomiarowe Wzorce miar Liczba odtwarzanych wartości Możliwość zastosowania Przeznaczenie Jednomiarowe Samodzielne Etalony Wielomiarowe Niesamodzielne Wzorce kontrolne Wzorce użytkowe Przyrządy pomiarowe Liczba odtwarzanych wartości Możliwość zastosowania Przeznaczenie Analogowe Cyfrowe Mechaniczne Pneumatyczne Hydrauliczne Elektryczne Optyczne Radiacyjne Rys. 1. Sygnalizujące Wskazujące Sterujące Wskazująco - sygnalizujące Wskazująco - sterujące Wsk. - sygn. - ster. Rejestrujące Całkujące Liczniki Opracował: dr inż. Stanisław FITA 3
4 W literaturze specjalistycznej sprzęt pomiarowy klasyfikuje się według różnych kryteriów, na przykład według sposobu przetwarzania, zasady działania, wypełniania dodatkowych funkcji itp. Klasyfikacje te nie będą tu omawiane a jedynie częściowo przedstawione na diagramie (rys. 1 i 2.) NARZĘDZIA POMIAROWE Kreskowe, kreskowo - końcowe i inkrementalne Kodowe Wzorce miar Końcowe Falowe Wymiaru Wzorce miar Kształtu Elementów złożonych Przyrządy suwmiarkowe Przyrządy mikrometryczne Długościomierze Czujniki Wysokościomierze Maszyny pomiarowe Mikroskopy i projektory Wzorce miar Przyrządy do pomiaru kątów Współrzędnościowe maszyny pomiarowe Interferometry Przyrządy do pomiaru chropowatości i falistości powierzchni Przyrządy do pomiaru kół zębatych Inne Rys. 2. Klasyfikacja przyrządów pomiarowych do pomiaru wielkości geometrycznych Przyrządy pomiarowe. Większość przyrządów pomiarowych wykorzystuje określone zjawisko (lub zjawiska) fizyczne do przetwarzania wielkości mierzonej na wskazanie. Zjawisko te jest zasadą działania przyrządu. Na mierzoną wielkość i jej zmiany reaguje pierwszy z przetworników, nazywany czujnikiem. Zmienia on wielkość wejściową na inną wielkość, Opracował: dr inż. Stanisław FITA 4
5 wygodną do dalszego przetwarzania i porównywania z wartością wzorcową, aż do uzyskania sygnału wyjściowego, najczęściej wskazania. Ciąg przetworników i części łączących przyrządu pomiarowego, znajdujących się między czujnikiem, stanowiącym pierwszy element obwodu, a urządzeniem wskazującym stanowiącym ostatni jego element, nazywany jest torem pomiarowym. 2. Elementy składowe Przetwornikiem pomiarowym nazywa się element (lub zespół elementów) służących do przetwarzania wielkości wejściowej - według określonego prawa - na wielkość wyjściową. Przetworniki mogą stanowić odrębną jednostkę funkcjonalną, zdolną do samodzielnego działania (np. termopara) lub są integralną częścią przyrządu pomiarowego (np. rurka Bourdona manometru). W przyrządach do pomiaru długości, działających w oparciu o przekładnie mechaniczne, nie zawsze da się wyodrębnić konstrukcyjnie część przetwornikową, komparator czy też wzorzec. Dopiero gdy następuje przetwarzanie długości lub kąta na sygnał elektryczny, tor pomiarowy zawiera wszystkie wymienione elementy składowe. Urządzenie wskazujące, jak już wspomniano, jest wyjściowym zespołem przyrządu pomiarowego Jego najbardziej widocznym elementem jest podzielnia to znaczy ta część na której znajduje się podziałka. Wyróżnia się trzy odmiany podziałki, mianowicie podziałkę kreskową, podziałkę cyfrową i podziałkę cyfrowo-kreskową. W przeszłości stosowano podziałki kreskowe, później zaczęto budować przyrządy z podziałka cyfrową oparte głównie na projekcji obrazu podziałki lub lampach wyświetlających cyfry. Dopiero zastosowanie wyświetlaczy ciekłokrystalicznych spowodowało gwałtowne przejście na urządzenia wskazujące cyfrowe. Podziałki kreskowe (analogowe) charakteryzują się małą pojemnością (zawartością) informacji i możliwością popełnienia pomyłki podczas odczytywania wskazań Pozwalają jednak na szybką ocenę stanu wartości. Podziałki cyfrowe pozwalają na znaczne powiększenie zawartości informacji, wskazują wartość w postaci gotowego wskazania bez konieczności obserwacji położenia wskazówki względem podziałki, co eliminuje błędy odczytu. Jednak podziałka cyfrowa nie pozwala na szybką ocenę orientacyjną mierzonej wartości. Dlatego obecnie stosuje się równolegle obie podziałki obok siebie, analogową do szybkiej oceny orientacyjnej i cyfrową do odczytywania dokładnej wartości mierzonej wielkości Charakterystyką statyczną przyrządu pomiarowego jest to zależność opisująca zmianę sygnału Y na wyjściu z przyrządu, wywołaną zmianą sygnału X na wejściu (rys.3). Opracował: dr inż. Stanisław FITA 5
6 Y X - wielkość mierzona Y- wskazanie X Y = F(x) Y X Rys. 3. Charakterystyka statyczna przyrządu pomiarowego Dążeniem konstruktorów przyrządów pomiarowych jest takie dobranie jego przetworników aby zależność Y = F (X) była prostoliniowa. Jednak zwykle jest to zależność zbliżona do prostoliniowej na tyle, by błędy przetwarzania mogły być pominięte. Zależność ta dotyczy stanu ustalonego, to znaczy, że wartość wielkości mierzonej jest stała lub zmienia się na tyle wolno, że jej zmienność w czasie nie wywiera wpływu na wskazanie. W przypadku gdy zmiany wartości wielkości mierzonej są szybkie i wskazania przyrządu nie nadążają za tymi zmianami, zachodzi konieczność wyznaczania charakterystyk dynamicznych. Charakterystyki te nie będą tu omawiane. 3. Właściwości metrologiczne narzędzi pomiarowych Zespół cech pozwalających na ocenę przydatności narzędzi pomiarowych do określonych celów pomiarowych nazywa się charakterystyką metrologiczną, określoną przez poszczególne właściwości metrologiczne Dla pełnej charakterystyki przyrządu, należy podać znaczną liczbę jego cech. Natomiast z punktu widzenia użytkownika przyrządu, tylko znajomość kilku z nich jest niezbędna, a mianowicie: Opracował: dr inż. Stanisław FITA 6
7 - Zakres pomiarowy narzędzia pomiarowego - zakres wartości wielkości mierzonej (albo innych wielkości wyznaczających wielkość mierzoną), dla których narzędzie pomiarowe może być stosowane z błędem nie przekraczającym dopuszczalnych granic, bez szkody dla wytrzymałości trwałości narzędzia i bez naruszenia warunków bezpieczeństwa. Wyróżnia się dolną i górną granicę zakresu pomiarowego. Zastrzeżenie co do wytrzymałości i zachowania warunków bezpieczeństwa dotyczy sygnałów pomiarowych, które są nośnikami energii. Na przykład nie można mierzyć ciśnienia rzędu dziesiątek megapaskali manometrem przeznaczonym do pomiaru ciśnienie rzędu kilkudziesięciu paskali. Przyrządy działający w oparciu o sygnał elektryczny najczęściej są wielozakresowe. Wówczas jako zakres przyrządu traktuje się zakres największy. - Zakres wskazań narzędzia pomiarowego - zakres wartości wielkości mierzonej, które mogą być odczytywane na podzielni narzędzia pomiarowego. Często zakres wskazań pokrywa się z zakresem pomiarowym, ale nie zawsze. Na przykład transametr o zakresie pomiarowym 0 25 mm, ma zakres wskazań ±80 µm. - Wartość działki elementarnej (w e ) - wartość wielkości mierzonej odpowiadająca zmianie wskazania o jedną działkę elementarną. Potocznie - całkowicie błędnie - mówi się, że jest to dokładność narzędzia pomiarowego. Wartość działki elementarnej nie jest ani błędem narzędzia pomiarowego ani tym bardziej jego dokładnością. Dla urządzeń wskazujących cyfrowych jest to jednostka wartości z ostatniej (prawej) pozycji wyświetlacza. Na przykład gdy wskazanie ma postać 20,456mm - wartość działki elementarnej wynosi 0,001 mm. - Długość działki elementarnej (l e ) - odległość między dwoma sąsiednimi wskazami mierzona wzdłuż linii podstawowej podziałki. Dla podziałek prostoliniowych jest to wprost odległość między osiami sąsiednich wskazów. Dla podziałek hakowych, linię podstawową wyznaczają wewnętrzne końce kresek, lub środki najkrótszych kresek. Długość działki elementarnej decyduje o wyrazistości podziałki. - Czułość narzędzia pomiarowego - pochodna wskazania względem wartości wielkości mierzonej, dla danej jej wartości: dw k = dn gdzie: W wskazanie przyrządu pomiarowego, N wielkość zmierzona Czułość może też być wyrażona stosunkiem przyrostu wskazania do przyrostu - odpowiadającego temu wskazaniu - wartości wielkości mierzonej: Opracował: dr inż. Stanisław FITA 7
8 k = W N gdzie: W przyrost wskazania przyrządu pomiarowego, N przyrost wielkości zmierzonej Jeśli wartość działki elementarnej i długość działki elementarnej są dla danego przyrządu stałe, wówczas czułość będzie równa stosunkowi długości działki elementarnej - l e, do wartości działki elementarnej - w e. Czułość jest wyrażana jako stosunek jednostki długości do jednostki wielkości mierzonej (np. mm/v). W przypadku gdy wskazanie i wielkość mierzona są tego samego rodzaju czułość jest przełożeniem. - Poprawność wskazań narzędzia pomiarowego - zdolność do dawania wskazań równych poprawnym wartościom wielkości mierzonej. Poprawność jest cechą charakteryzującą narzędzie pomiarowe pod względem jego błędów systematycznych a więc możliwych do wyeliminowania z wyniku pomiaru. Miarą poprawności jest błąd poprawności - suma algebraiczna (wypadkowa) błędów systematycznych, obarczających wskazania narzędzia pomiarowego w określonych warunkach użytkowania. - Wierność wskazań narzędzia pomiarowego - zdolność do dawania wskazań zgodnych ze sobą dla tej samej wartości wielkości mierzonej, przy jednoczesnym pominięciu błędów systematycznych. Rozrzut wskazań narzędzia pomiarowego określa zmienność wyników w serii pomiarów tej samej wartości wielkości mierzonej. Rozrzut wskazań może być wyrażony ilościowo przez odchylenie średnie kwadratowe (standardowe) lub zakres rozrzutu wskazania narzędzia pomiarowego - obszar zmienności wskazań narzędzia pomiarowego wyrażony różnicą między największym x max i najmniejszym x min spośród wskazań w danej serii pomiarów, odpowiadających tej samej wartości wielkości mierzonej: W = x max x min - Błąd wierności - jeden ze wskaźników rozrzutu wskazań narzędzia pomiarowego - najczęściej - średni błąd kwadratowy wierności wskazań. Błędy graniczne wierności - błędy graniczne pojedynczego pomiaru wartości wielkości mierzonej wykonanego w określonych warunkach użytkowania, z pominięciem błędów poprawności narzędzia pomiarowego. Błędy graniczne oblicza się zwykle jako iloczyn średniego błędu kwadratowego wierności współczynnika t: Opracował: dr inż. Stanisław FITA 8
9 e 1 = +ts e 2 = + ts W przypadku rozkładu normalnego błędów oraz dostatecznie dużej liczby pomiarów przyjmuje się na ogół t = 3, co odpowiada prawdopodobieństwu P = 99,73%, że w serii pomiarów nie będą przekroczone błędy graniczne wierności, dla P = 95% - t = 1,96, a dla P = 99% - t = 2,58. W metrologii prawnej wyznacza się błędy graniczne wierności narzędzia pomiarowego jako różnicę algebraiczną największego x max i najmniejszego x min wskazania przyrządu i dla uproszczenia przyjmuje się, że błędy graniczne wierności są równe i wynoszą ±0,5 (x max x min ) - Stałość narzędzia pomiarowego - zdolność narzędzia pomiarowego do zachowywania niezmiennych cech metrologicznych w czasie. - Odwracalność narzędzia pomiarowego - zdolność narzędzia pomiarowego do dawania tego samego wskazania, gdy tę samą wartość wielkości mierzonej osiąga się raz przez zwiększanie wartości wielkości mierzonej od wartości mniejszej, drugi raz przez jej zmniejszanie od wartości większej. Miarą zwrotności jest histereza pomiarowa - błąd odwracalności charakteryzujący się różnicą wskazań narzędzia pomiarowego, gdy tę samą wartość wielkości mierzonej osiąga się raz przy zwiększaniu wartości wielkości mierzonej, drugi raz - przy jej zmniejszaniu. - Pobudliwość narzędzia pomiarowego - właściwość charakteryzująca zdolność narzędzia pomiarowego do reagowania na małe zmiany wielkości mierzonej. Próg pobudliwości to najmniejsza zmiana wartości wielkości mierzonej, która wywołuje dostrzegalną zmianę wskazania narzędzia pomiarowego. - Dokładność narzędzia pomiarowego - właściwość charakteryzująca zdolność narzędzia pomiarowego do wskazywania wartości bliskich rzeczywistej wartości wielkości mierzonej. Błąd dokładności - wypadkowa wartość błędów narzędzia pomiarowego w określonych warunkach użytkowania, zawierająca błędy poprawności i błędy wierności wskazań - Klasa dokładności - zbiór właściwości metrologicznych, umownie oznaczonych wartością dopuszczalnego błędu podstawowego W przypadku przyrządów analogowych, wskazówkowych, klasa dokładności charakteryzuje wartość graniczną niedokładności wskazań wyrażoną w procentach wartości umownej Wartością umowną jest najczęściej górna granica zakresu pomiarowego, ale może nią być też wartość wskazana, zakres wskazań, długość podziałki. Informacje o rodzaju wartości umownej podane są na przyrządzie w formie odpowiedniego symbolu. Na przykład: Opracował: dr inż. Stanisław FITA 9
10 0,5 przyrząd kl. 0,5, dla którego wartością umowną jest zakres pomiarowy, 0,5 przyrząd kl. 0,5, ale wartością umowną jest wartość wskazana, 0,5 przyrząd kl 0,5, dla którego wartością umowną jest zakres wskazań, 1 ~ 0,5 przyrząd kl. 1 dla prądu stałego i kl. 0,5 dla prądu zmiennego. Liczby wyrażające względną niedokładność wskazań w formie klasy są znormalizowane szeregiem: 0,1; 0,2; 0,5; 1; 1,5; 2,5. Na przykład woltomierz klasy 1 o zakresie U n = 10V, w żadnym punkcie skali nie będzie mierzył z błędem większym niż: Un U = ± kl. 100 = ± 0,1V Ponadto Polska Norma definiuje takie cechy jak: częstość największa (najmniejsza) pomiaru. pewność odczytania narzędzia pomiarowego, błędy graniczne dopuszczalne poprawności, poprawka na poprawność narzędzia pomiarowego, błędy graniczne dopuszczalne wierności. histereza pomiarowa graniczna, histereza pomiarowa granic/na dopuszczalna, błąd graniczny pobudliwości, czas odpowiedzi narzędzia pomiarowego, próg rozruchu licznika, błędy graniczne dokładności, błędy graniczne dopuszczalne dokładności. Nie będą one bliżej omawiane. Opracował: dr inż. Stanisław FITA 10
Laboratorium miernictwa elektronicznego - Narzędzia pomiarowe 1 NARZĘDZIA POMIAROWE
Laboratorium miernictwa elektronicznego - Narzędzia pomiarowe 1 NARZĘDZIA POMIAROWE CEL ĆWICZENIA Poznanie źródeł informacji o parametrach i warunkach eksploatacji narzędzi pomiarowych, zapoznanie ze sposobami
Bardziej szczegółowoMetrologia cieplna i przepływowa
Metrologia cieplna i przepływowa Systemy Maszyny i Urządzenia Energetyczne IV rok Badanie manometru z wykorzystaniem piezoelektrycznego przetwornika ciśnienia Instrukcja do ćwiczenia Katedra Systemów Energetycznych
Bardziej szczegółowoMetrologia cieplna i przepływowa
Metrologia cieplna i przepływowa Systemy Maszyny i Urządzenia Energetyczne IV rok Badanie manometru z wykorzystaniem tensometrycznego przetwornika ciśnienia Instrukcja do ćwiczenia Katedra Systemów Energetycznych
Bardziej szczegółowoTemat ćwiczenia. Cechowanie przyrządów pomiarowych metrologii długości i kąta
POLITECHNIKA ŚLĄSKA W YDZIAŁ TRANSPORTU Temat ćwiczenia Cechowanie przyrządów pomiarowych metrologii długości i kąta Cel ćwiczenia Zapoznanie studentów z metodami sprawdzania przyrządów pomiarowych. I.
Bardziej szczegółowoSpis treści Wstęp Rozdział 1. Metrologia przedmiot i zadania
Spis treści Wstęp Rozdział 1. Metrologia przedmiot i zadania 1.1. Przedmiot metrologii 1.2. Rola i zadania metrologii współczesnej w procesach produkcyjnych 1.3. Główny Urząd Miar i inne instytucje ważne
Bardziej szczegółowoKlasyfikacja przyrządów pomiarowych i wzorców miar
Klasyfikacja przyrządów pomiarowych i wzorców miar Przyrządy suwmiarkowe Przyrządy mikrometryczne wg. Jan Malinowski Pomiary długości i kąta w budowie maszyn Przyrządy pomiarowe Czujniki Maszyny pomiarowe
Bardziej szczegółowoPrzyrządy i przetworniki pomiarowe
Przyrządy i przetworniki pomiarowe Są to narzędzia pomiarowe: Przyrządy -służące do wykonywania pomiaru i służące do zamiany wielkości mierzonej na sygnał pomiarowy Znajomość zasady działania przyrządów
Bardziej szczegółowoZajęcia wprowadzające W-1 termin I temat: Sposób zapisu wyników pomiarów
wielkość mierzona wartość wielkości jednostka miary pomiar wzorce miary wynik pomiaru niedokładność pomiaru Zajęcia wprowadzające W-1 termin I temat: Sposób zapisu wyników pomiarów 1. Pojęcia podstawowe
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 5. POMIARY NAPIĘĆ I PRĄDÓW STAŁYCH Opracowała: E. Dziuban. I. Cel ćwiczenia
ĆWICZEIE 5 I. Cel ćwiczenia POMIAY APIĘĆ I PĄDÓW STAŁYCH Opracowała: E. Dziuban Celem ćwiczenia jest zaznajomienie z przyrządami do pomiaru napięcia i prądu stałego: poznanie budowy woltomierza i amperomierza
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 14. Sprawdzanie przyrządów analogowych i cyfrowych. Program ćwiczenia:
Ćwiczenie 14 Sprawdzanie przyrządów analogowych i cyfrowych Program ćwiczenia: 1. Sprawdzenie błędów podstawowych woltomierza analogowego 2. Sprawdzenie błędów podstawowych amperomierza analogowego 3.
Bardziej szczegółowoSprawdzenie narzędzi pomiarowych i wyznaczenie niepewności rozszerzonej typu A w pomiarach pośrednich
Podstawy Metrologii i Technik Eksperymentu Laboratorium Sprawdzenie narzędzi pomiarowych i wyznaczenie niepewności rozszerzonej typu A w pomiarach pośrednich Instrukcja do ćwiczenia nr 4 Zakład Miernictwa
Bardziej szczegółowoWZORCE I PODSTAWOWE PRZYRZĄDY POMIAROWE
WZORCE I PODSTAWOWE PRZYRZĄDY POMIAROWE 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest: 1. Poznanie podstawowych pojęć z zakresu metrologii: wartość działki elementarnej, długość działki elementarnej, wzorzec,
Bardziej szczegółowoLaboratorium metrologii
Wydział Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki Instytut Technologii Mechanicznej Laboratorium metrologii Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Temat ćwiczenia: Pomiary wymiarów zewnętrznych Opracował:
Bardziej szczegółowowww.wseiz.pl/index.php?menu=4&div=3/ część III,IV i V
W Y D Z I A Ł Z A R Z Ą D Z A N I A www.wseiz.pl/index.php?menu=4&div=3/ część III,IV i V I. Międzynarodowy Układ Jednostek Miar SI 1. Istota i znaczenie metrologii 2. Układ jednostek SI proweniencja;
Bardziej szczegółowoMetrologia cieplna i przepływowa
Metrologia cieplna i przepływowa Systemy Maszyny i Urządzenia Energetyczne IV rok Badanie manometru w różnych pozycjach pracy Instrukcja do ćwiczenia Katedra Systemów Energetycznych i Urządzeń Ochrony
Bardziej szczegółowoWZORCOWANIE URZĄDZEŃ DO SPRAWDZANIA LICZNIKÓW ENERGII ELEKTRYCZNEJ PRĄDU PRZEMIENNEGO
Mirosław KAŹMIERSKI Okręgowy Urząd Miar w Łodzi 90-132 Łódź, ul. Narutowicza 75 oum.lodz.w3@gum.gov.pl WZORCOWANIE URZĄDZEŃ DO SPRAWDZANIA LICZNIKÓW ENERGII ELEKTRYCZNEJ PRĄDU PRZEMIENNEGO 1. Wstęp Konieczność
Bardziej szczegółowoNiepewność pomiaru. Wynik pomiaru X jest znany z możliwa do określenia niepewnością. jest bledem bezwzględnym pomiaru
iepewność pomiaru dokładność pomiaru Wynik pomiaru X jest znany z możliwa do określenia niepewnością X p X X X X X jest bledem bezwzględnym pomiaru [ X, X X ] p Przedział p p nazywany jest przedziałem
Bardziej szczegółowo1.Wstęp. Prąd elektryczny
1.Wstęp. Celem ćwiczenia pierwszego jest zapoznanie się z metodą wyznaczania charakterystyki regulacyjnej silnika prądu stałego n=f(u), jako zależności prędkości obrotowej n od wartości napięcia zasilania
Bardziej szczegółowoSprawdzanie przyrządów analogowych i cyfrowych
AKADEMIA GÓRNICZO - HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA w KRAKOWIE WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI, AUTOMATYKI, INFORMATYKI i ELEKTRONIKI KATEDRA METROLOGII i ELEKTRONIKI LABORATORIUM METROLOGII analogowych i cyfrowych
Bardziej szczegółowoNarzędzia pomiarowe Wzorce Parametrami wzorca są:
Narzędzia pomiarowe zespół środków technicznych umożliwiających wykonanie pomiaru. Obejmują: wzorce przyrządy pomiarowe przetworniki pomiarowe układy pomiarowe systemy pomiarowe Wzorce są to narzędzia
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 3 Temat: Oznaczenia mierników, sposób podłączania i obliczanie błędów Cel ćwiczenia
Ćwiczenie 3 Temat: Oznaczenia mierników, sposób podłączania i obliczanie błędów Cel ćwiczenia Zaznajomienie się z oznaczeniami umieszczonymi na przyrządach i obliczaniem błędów pomiarowych. Obsługa przyrządów
Bardziej szczegółowoDokładność pomiaru: Ogólne informacje o błędach pomiaru
Dokładność pomiaru: Rozumny człowiek nie dąży do osiągnięcia w określonej dziedzinie większej dokładności niż ta, którą dopuszcza istota przedmiotu jego badań. (Arystoteles) Nie można wykonać bezbłędnego
Bardziej szczegółowoDr inż. Paweł Fotowicz. Procedura obliczania niepewności pomiaru
Dr inż. Paweł Fotowicz Procedura obliczania niepewności pomiaru Przewodnik GUM WWWWWWWWWWWWWWW WYRAŻANIE NIEPEWNOŚCI POMIARU PRZEWODNIK BIPM IEC IFCC ISO IUPAC IUPAP OIML Międzynarodowe Biuro Miar Międzynarodowa
Bardziej szczegółowoPrzedmowa Wiadomości ogólne... 17
Spis treści Przedmowa... 13 1. Wiadomości ogólne... 17 1.1. Metrologia i jej podział... 17 1.2. Metrologia wielkości geometrycznych, jej przedmiot i zadania... 20 1.3. Jednostka miary długości... 21 1.4.
Bardziej szczegółowoObliczanie niepewności rozszerzonej metodą analityczną opartą na splocie rozkładów wielkości wejściowych
Obliczanie niepewności rozszerzonej metodą analityczną opartą na splocie rozkładów wejściowych Paweł Fotowicz * Przedstawiono ścisłą metodę obliczania niepewności rozszerzonej, polegającą na wyznaczeniu
Bardziej szczegółowoPomiary otworów. Ismena Bobel
Pomiary otworów Ismena Bobel 1.Pomiar średnicy otworu suwmiarką. Pomiar został wykonany metodą pomiarową bezpośrednią. Metoda pomiarowa bezpośrednia, w której wynik pomiaru otrzymuje się przez odczytanie
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 15. Sprawdzanie watomierza i licznika energii
Ćwiczenie 15 Sprawdzanie watomierza i licznika energii Program ćwiczenia: 1. Sprawdzenie błędów podstawowych watomierza analogowego 2. Sprawdzanie jednofazowego licznika indukcyjnego 2.1. Sprawdzenie prądu
Bardziej szczegółowoĆw. 8: OCENA DOKŁADNOŚCI PRZYRZĄDÓW POMIAROWYCH
Ćw. 8: OCENA DOKŁADNOŚCI PRZYRZĄDÓW POMIAROWYCH I. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie zasad sprawdzania dokładności wskazań użytkowych przyrządów pomiarowych analogowych i cyfrowych oraz praktyczne
Bardziej szczegółowoMetrologia cieplna i przepływowa
Metrologia cieplna i przepływowa Systemy Maszyny i Urządzenia Energetyczne IV rok Badanie manometru z wykorzystaniem wzorca grawitacyjnego Instrukcja do ćwiczenia Katedra Systemów Energetycznych i Urządzeń
Bardziej szczegółowoLaboratorium Metrologii I Nr ćwicz. Ocena dokładności przyrządów pomiarowych 3
Laboratorium Metrologii Elektrycznej i Elektronicznej Politechnika Rzeszowska Zakład Metrologii i Systemów Pomiarowych Laboratorium Metrologii I Grupa Nr ćwicz. Ocena dokładności przyrządów pomiarowych
Bardziej szczegółowoCENNIK USŁUG METROLOGICZNYCH obowiązuje od 01 stycznia 2018r.
1 23 4 5 6 7 8 Centrum Metrologii Nr 1 CENNIK USŁUG METROLOGICZNYCH obowiązuje od 01 stycznia 2018r. Wzorcowanie przyrządów pomiarowych z zakresu długości i kąta ( w Laboratorium CM-KALIBRATOR) Przyrząd
Bardziej szczegółowoImię i nazwisko (e mail) Grupa:
Wydział: EAIiE Kierunek: Imię i nazwisko (e mail) Rok: Grupa: Zespół: Data wykonania: LABORATORIUM METROLOGII Ćw. 12: Przetworniki analogowo cyfrowe i cyfrowo analogowe budowa i zastosowanie. Ocena: Podpis
Bardziej szczegółowoProjektowanie systemów pomiarowych. 02 Dokładność pomiarów
Projektowanie systemów pomiarowych 02 Dokładność pomiarów 1 www.technidyneblog.com 2 Jak dokładnie wykonaliśmy pomiar? Czy duża / wysoka dokładność jest zawsze konieczna? www.sparkfun.com 3 Błąd pomiaru.
Bardziej szczegółowoMetrologia: charakterystyki podstawowych przyrządów pomiarowych. dr inż. Paweł Zalewski Akademia Morska w Szczecinie
Metrologia: charakterystyki podstawowych przyrządów pomiarowych dr inż. Paweł Zalewski Akademia Morska w Szczecinie Przyrządy z noniuszami: Noniusz jest pomocniczą podziałką, służącą do powiększenia dokładności
Bardziej szczegółowoPomiar rezystancji metodą techniczną
Pomiar rezystancji metodą techniczną Cel ćwiczenia. Poznanie metod pomiarów rezystancji liniowych, optymalizowania warunków pomiaru oraz zasad obliczania błędów pomiarowych. Zagadnienia teoretyczne. Definicja
Bardziej szczegółowoSPRAWDZANIE MIKROMIERZA O ZAKRESIE POMIAROWYM: mm
POLITECHNIKA POZNAŃSKA Instytut Technologii Mechanicznej Zakład Metrologii i Systemów Pomiarowych LABORATORIUM METROLOGII... (Imię i nazwisko) Wydział...Kierunek...Grupa... Rok studiów... Semestr... Rok
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA OPOLSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY Katedra Technologii Maszyn i Automatyzacji Produkcji POMIARY KĄTÓW I STOŻKÓW
POLITECHNIKA OPOLSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY Katedra Technologii Maszyn i Automatyzacji Produkcji TEMAT: Ćwiczenie nr 4 POMIARY KĄTÓW I STOŻKÓW ZADANIA DO WYKONANIA:. zmierzyć 3 wskazane kąty zadanego przedmiotu
Bardziej szczegółowoBŁĘDY GRANICZNE PRZYRZĄDÓW POMIAROWYCH POMIARY NAPIĘCIA I PRĄDU PRZYRZĄDAMI ANALOGO- WYMI I CYFROWYMI
BŁĘDY GANICZNE PZYZĄDÓW POMIAOWYCH POMIAY NAPIĘCIA I PĄDU PZYZĄDAMI ANALOGO- WYMI I CYFOWYMI 1. CEL ĆWICZENIA Poznanie źródeł informacji o warunkach użytkowania przyrządów pomiarowych, przyswojenie pojęć
Bardziej szczegółowoSPRAWDZANIE NARZĘDZI POMIAROWYCH
Zakład Metrologii i Systemów Pomiarowych P o l i t e c h n i k a P o z n ańska ul. Jana Pawła II 4 60-965 POZNAŃ (budynek Centrum Mechatroniki, Biomechaniki i Nanoinżynierii) www.zmisp.mt.put.poznan.pl
Bardziej szczegółowoZakres wymaganych wiadomości do testów z przedmiotu Metrologia. Wprowadzenie do obsługi multimetrów analogowych i cyfrowych
Zakres wymaganych wiadomości do testów z przedmiotu Metrologia Ćwiczenie 1 Wprowadzenie do obsługi multimetrów analogowych i cyfrowych budowa i zasada działania przyrządów analogowych magnetoelektrycznych
Bardziej szczegółowoPODSTAWY ELEKTRONIKI I MIERNICTWA
PODSTAWY ELEKTRONIKI I MIERNICTWA Konsultacje: - czwartki 15.05-15.35 WEL, pok. 56/100 tel. 839-082 jjakubowski@wat.edu.pl 4.1. Pojęcia podstawowe M E T R O L O G I A OGÓLNA TEOTERYCZNA PRAWNA STOSOWANA
Bardziej szczegółowoSposób wykorzystywania świadectw wzorcowania do ustalania okresów między wzorcowaniami
EuroLab 2010 Warszawa 3.03.2010 r. Sposób wykorzystywania świadectw wzorcowania do ustalania okresów między wzorcowaniami Ryszard Malesa Polskie Centrum Akredytacji Kierownik Działu Akredytacji Laboratoriów
Bardziej szczegółowoDr inż. Paweł Fotowicz. Przykłady obliczania niepewności pomiaru
Dr inż. Paweł Fotowicz Przykłady obliczania niepewności pomiaru Stężenie roztworu wzorcowego 1. Równanie pomiaru Stężenie masowe roztworu B m V P m masa odważki P czystość substancji V objętość roztworu
Bardziej szczegółowoKatedra Technik Wytwarzania i Automatyzacji
Katedra Technik Wytwarzania i Automatyzacji METROLOGIA I KONTKOLA JAKOŚCI - LABORATORIM TEMAT: POMIARY ŚREDNIC OTWORÓW I WAŁKÓW . Cele ćwiczenia zapoznanie studentów z podstawowymi narzędziami pomiarowymi
Bardziej szczegółowoPRZYRZĄDY POMIAROWE. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
PRZYRZĄDY POMIAROWE Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Przyrządy pomiarowe Ogólny podział: mierniki, rejestratory, detektory, charakterografy.
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 14. Sprawdzanie przyrządów analogowych i cyfrowych. Program ćwiczenia:
Ćwiczenie 14 Sprawdzanie przyrządów analogowych i cyfrowych Program ćwiczenia: 1 Sprawdzenie błędów podstawowych woltomierza analogowego 2 Sprawdzenie błędów podstawowych amperomierza analogowego 3 Sprawdzenie
Bardziej szczegółowoCENNIK USŁUG METROLOGICZNYCH obowiązuje od 01 stycznia 2019r.
1 23 4 5 6 7 8 Centrum Metrologii Nr 1 CENNIK USŁUG METROLOGICZNYCH obowiązuje od 01 stycznia 2019r. Wzorcowanie przyrządów pomiarowych z zakresu długości i kąta ( w Laboratorium CM-KALIBRATOR) Przyrząd
Bardziej szczegółowoBADANIE STATYCZNYCH WŁAŚCIWOŚCI PRZETWORNIKÓW POMIAROWYCH
BADAIE STATYCZYCH WŁAŚCIWOŚCI PRZETWORIKÓW POMIAROWYCH 1. CEL ĆWICZEIA Celem ćwiczenia jest poznanie: podstawowych pojęć dotyczących statycznych właściwości przetworników pomiarowych analogowych i cyfrowych
Bardziej szczegółowoNiepewności pomiarów
Niepewności pomiarów Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna (ISO) w roku 1995 opublikowała normy dotyczące terminologii i sposobu określania niepewności pomiarów [1]. W roku 1999 normy zostały opublikowane
Bardziej szczegółowoRozdział I. Wiedza ogólna o pomiarach w budowie maszyn Metrologia informacje podstawowe Jednostki miar. Wymiarowanie...
SPIS TREŚCI Wstęp...9 Rozdział I. Wiedza ogólna o pomiarach w budowie maszyn... 13 1. Metrologia informacje podstawowe.....13 1.1. Jednostki miar. Wymiarowanie....14 1.2. Opracowanie wyników pomiarów...
Bardziej szczegółowoWykład 9. Terminologia i jej znaczenie. Cenzurowanie wyników pomiarów.
Wykład 9. Terminologia i jej znaczenie. Cenzurowanie wyników pomiarów.. KEITHLEY. Practical Solutions for Accurate. Test & Measurement. Training materials, www.keithley.com;. Janusz Piotrowski: Procedury
Bardziej szczegółowo3. Przebieg ćwiczenia I. Porównanie wskazań woltomierza wzorcowego ze wskazaniami woltomierza badanego.
Badanie woltomierza 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z rożnymi układami nastawienia napięcia oraz metodami jego pomiaru za pomocą rożnych typów woltomierzy i nabranie umiejętności posługiwania
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 15 BADANIE WZMACNIACZY MOCY MAŁEJ CZĘSTOTLIWOŚCI
1 ĆWICZENIE 15 BADANIE WZMACNIACZY MOCY MAŁEJ CZĘSTOTLIWOŚCI 15.1. CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest poznanie podstawowych właściwości wzmacniaczy mocy małej częstotliwości oraz przyswojenie umiejętności
Bardziej szczegółowoBŁĘDY W POMIARACH BEZPOŚREDNICH
Podstawy Metrologii i Technik Eksperymentu Laboratorium BŁĘDY W POMIARACH BEZPOŚREDNICH Instrukcja do ćwiczenia nr 2 Zakład Miernictwa i Ochrony Atmosfery Wrocław, listopad 2010 r. Podstawy Metrologii
Bardziej szczegółowoPodstawy opracowania wyników pomiarów z elementami analizy niepewności pomiarowych
Podstawy opracowania wyników pomiarów z elementami analizy niepewności pomiarowych dla studentów Chemii (2018) Autor prezentacji :dr hab. Paweł Korecki dr Szymon Godlewski e-mail: szymon.godlewski@uj.edu.pl
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 1. Regulacja i pomiar napięcia stałego oraz porównanie wskazań woltomierzy.
Ćwiczenie nr 1 Regulacja i pomiar napięcia stałego oraz porównanie wskazań woltomierzy. 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest analiza wpływów i sposobów włączania przyrządów pomiarowych do obwodu elektrycznego
Bardziej szczegółowoKATEDRA TECHNOLOGII MASZYN I AUTOMATYZACJI PRODUKCJI ĆWICZENIE NR 2 POMIAR KRZYWEK W UKŁADZIE WSPÓŁRZĘDNYCH BIEGUNOWYCH
KATEDRA TECHNOLOGII MASZYN I AUTOMATYZACJI PRODUKCJI TEMAT ĆWICZENIA: ĆWICZENIE NR 2 POMIAR KRZYWEK W UKŁADZIE WSPÓŁRZĘDNYCH BIEGUNOWYCH ZADANIA DO WYKONANIA: 1. Pomiar rzeczywistego zarysu krzywki. 2.
Bardziej szczegółowoINSTYTUT ELEKTROENERGETYKI POLITECHNIKI ŁÓDZKIEJ BADANIE PRZETWORNIKÓW POMIAROWYCH
INSTYTUT ELEKTROENERGETYKI POLITECHNIKI ŁÓDZKIEJ ZAKŁAD ELEKTROWNI LABORATORIUM POMIARÓW I AUTOMATYKI W ELEKTROWNIACH BADANIE PRZETWORNIKÓW POMIAROWYCH Instrukcja do ćwiczenia Łódź 1996 1. CEL ĆWICZENIA
Bardziej szczegółowoWstęp do teorii niepewności pomiaru. Danuta J. Michczyńska Adam Michczyński
Wstęp do teorii niepewności pomiaru Danuta J. Michczyńska Adam Michczyński Podstawowe informacje: Strona Politechniki Śląskiej: www.polsl.pl Instytut Fizyki / strona własna Instytutu / Dydaktyka / I Pracownia
Bardziej szczegółowoŚWIADECTWO WZORCOWANIA
LP- MET Laboratorium Pomiarów Metrologicznych Długości i Kąta ul. Dobrego Pasterza 106; 31-416 Kraków tel. (+48) 507929409; (+48) 788652233 e-mail: lapmet@gmail.com http://www.lpmet..pl LP-MET Laboratorium
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI 1) z dnia 23 października 2007 r.
Dz.U.2007.209.1513 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI 1 z dnia 23 października 2007 r. w sprawie wymagań którym powinny odpowiadać wodomierze oraz szczegółowego zakresu sprawdzeń wykonywanych podczas prawnej
Bardziej szczegółowoCharakterystyka mierników do badania oświetlenia Obiektywne badania warunków oświetlenia opierają się na wynikach pomiarów parametrów świetlnych. Podobnie jak każdy pomiar, również te pomiary, obarczone
Bardziej szczegółowoc) d) Strona: 1 1. Cel ćwiczenia
Strona: 1 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest ugruntowanie wiadomości dotyczących pomiarów wielkości geometrycznych z wykorzystaniem prostych przyrządów pomiarowych - suwmiarek i mikrometrów. 2. Podstawowe
Bardziej szczegółowo2. Narysuj schemat zastępczy rzeczywistego źródła napięcia i oznacz jego elementy.
Ćwiczenie 2. 1. Czym się różni rzeczywiste źródło napięcia od źródła idealnego? Źródło rzeczywiste nie posiada rezystancji wewnętrznej ( wew = 0 Ω). Źródło idealne posiada pewną rezystancję własną ( wew
Bardziej szczegółowoWyznaczanie budżetu niepewności w pomiarach wybranych parametrów jakości energii elektrycznej
P. OTOMAŃSKI Politechnika Poznańska P. ZAZULA Okręgowy Urząd Miar w Poznaniu Wyznaczanie budżetu niepewności w pomiarach wybranych parametrów jakości energii elektrycznej Seminarium SMART GRID 08 marca
Bardziej szczegółowoWYDZIAŁ.. LABORATORIUM FIZYCZNE
W S E i Z W WASZAWE WYDZAŁ.. LABOATOUM FZYCZNE Ćwiczenie Nr 10 Temat: POMA OPOU METODĄ TECHNCZNĄ. PAWO OHMA Warszawa 2009 Prawo Ohma POMA OPOU METODĄ TECHNCZNĄ Uporządkowany ruch elektronów nazywa się
Bardziej szczegółowo10-2. SPRAWDZANIE BŁĘDÓW PODSTAWOWYCH PRZYRZĄDÓW POMIAROWYCH. 1. Cel ćwiczenia
Motto: Używanie nie sprawdzonych przyrządów pomiarowych jest takim samym brakiem kultury technicznej, jak przykręcanie śruby kombinekami zamiast odpowiednim kluczem 0- SPRAWDZANIE BŁĘDÓW PODSTAWOWYCH PRZYRZĄDÓW
Bardziej szczegółowo1 z :33
1 z 6 2013-11-14 21:33 Dz.U.2008.2.2 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI 1) z dnia 21 grudnia 2007 r. w sprawie wymagań, którym powinny odpowiadać ciepłomierze i ich podzespoły, oraz szczegółowego zakresu
Bardziej szczegółowoMETROLOGIA. Dr inż. Eligiusz PAWŁOWSKI Politechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki
METROLOGIA Dr inż. Eligiusz PAWŁOWSKI Politechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki Prezentacja do wykładu dla EINS Zjazd 2, wykład nr 3, 4 Prawo autorskie Niniejsze materiały podlegają ochronie
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI 1) z dnia...2006 r.
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI 1) z dnia...2006 r. w sprawie wymagań, którym powinny odpowiadać instalacje pomiarowe do ciągłego i dynamicznego pomiaru ilości cieczy innych niż woda oraz szczegółowego
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM Z FIZYKI
Projekt Plan rozwoju Politechniki Częstochowskiej współfinansowany ze środków UNII EUROPEJSKIEJ w ramach EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU SPOŁECZNEGO Numer Projektu: POKL.04.01.01-00-59/08 INSTYTUT FIZYKI WYDZIAŁINśYNIERII
Bardziej szczegółowoPOMIARY KĄTÓW I STOŻKÓW
WYDZIAŁ MECHANICZNY Katedra Technologii Maszyn i Automatyzacji Produkcji Ćwiczenie nr 4 TEMAT: POMIARY KĄTÓW I STOŻKÓW ZADANIA DO WYKONANIA:. zmierzyć trzy wskazane kąty zadanego przedmiotu kątomierzem
Bardziej szczegółowoWAT - WYDZIAŁ ELEKTRONIKI INSTYTUT SYSTEMÓW ELEKTRONICZNYCH. Przedmiot: CZUJNIKI I PRZETWORNIKI Ćwiczenie nr 1 PROTOKÓŁ / SPRAWOZDANIE
Grupa: WAT - WYDZIAŁ ELEKTRONIKI INSTYTT SYSTEMÓW ELEKTRONICZNYCH Przedmiot: CZJNIKI I PRZETWORNIKI Ćwiczenie nr 1 PROTOKÓŁ / SPRAWOZDANIE Temat: Przetworniki tensometryczne /POMIARY SIŁ I CIŚNIEŃ PRZY
Bardziej szczegółowoTemat: SZACOWANIE NIEPEWNOŚCI POMIAROWYCH
Temat: SZCOWNIE NIEPEWNOŚCI POMIROWYCH - Jak oszacować niepewność pomiarów bezpośrednich? - Jak oszacować niepewność pomiarów pośrednich? - Jak oszacować niepewność przeciętną i standardową? - Jak zapisywać
Bardziej szczegółowoPomiary wymiarów zewnętrznych (wałków)
Pomiary wymiarów zewnętrznych (wałków) I. Cel ćwiczenia. Zapoznanie się ze sposobami pomiaru średnic oraz ze sprawdzaniem błędów kształtu wałka, a także przyswojeniu umiejętności posługiwania się stosowanymi
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 11 maja 2019 r. Poz. 878
Warszawa, dnia 11 maja 2019 r. Poz. 878 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI I TECHNOLOGII 1) z dnia 25 kwietnia 2019 r. w sprawie urządzeń niezbędnych do wykonywania instalacji, sprawdzania, przeglądów
Bardziej szczegółowoOkreślanie niepewności pomiaru
Określanie niepewności pomiaru (Materiały do ćwiczeń laboratoryjnych z przedmiotu Materiałoznawstwo na wydziale Górnictwa i Geoinżynierii) 1. Wprowadzenie Pomiar jest to zbiór czynności mających na celu
Bardziej szczegółowoODPOWIEDŹ DO ZAPYTANIA O WYJAŚNIENIE TREŚCI SIWZ
Rzeszów, dnia 3.08.2016 ODPOWIEDŹ DO ZAPYTANIA O WYJAŚNIENIE TREŚCI SIWZ Dotyczy zamówienia Dostawa przyrządów pomiarowych(4 części)w ramach zadania: Poprawa jakości i warunków kształcenia zawodowego w
Bardziej szczegółowoTemat 3 (2 godziny) : Wyznaczanie umownej granicy sprężystości R 0,05, umownej granicy plastyczności R 0,2 oraz modułu sprężystości podłużnej E
Temat 3 (2 godziny) : Wyznaczanie umownej granicy sprężystości R,5, umownej granicy plastyczności R,2 oraz modułu sprężystości podłużnej E 3.1. Wstęp Nie wszystkie materiały posiadają wyraźną granicę plastyczności
Bardziej szczegółowoPOMIARY WYMIARÓW ZEWNĘTRZNYCH, WEWNĘTRZNYCH, MIESZANYCH i POŚREDNICH
PROTOKÓŁ POMIAROWY Imię i nazwisko Kierunek: Rok akademicki:. Semestr: Grupa lab:.. Ocena.. Uwagi Ćwiczenie nr TEMAT: POMIARY WYMIARÓW ZEWNĘTRZNYCH, WEWNĘTRZNYCH, MIESZANYCH i POŚREDNICH CEL ĆWICZENIA........
Bardziej szczegółowoPOMIARY REZYSTANCJI. Cel ćwiczenia. Program ćwiczenia
Pomiary rezystancji 1 POMY EZYSTNCJI Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie typowych metod pomiaru rezystancji elementów liniowych i nieliniowych o wartościach od pojedynczych omów do kilku megaomów,
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM WZORCUJĄCEGO Nr AP 106
ZAKRE AKREDYTACJI LABORATORIUM WZORCUJĄCEGO Nr A 106 wydany przez OLKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. zczotkarska 42 Wydanie nr 12 Data wydania: 7 kwietnia 2017 r. Nazwa i adres LABORATORIUM
Bardziej szczegółowoZAAWANSOWANYCH MATERIAŁÓW I TECHNOLOGII
WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA Wydział Nowych Technologii i Chemii KATEDRA ZAAWANSOWANYCH MATERIAŁÓW I TECHNOLOGII Temat: Metrologia wielkości geometrycznych Podstawy Inżynierii Wytwarzania T 3: metrologia
Bardziej szczegółowoPrzetworniki cyfrowo analogowe oraz analogowo - cyfrowe
Przetworniki cyfrowo analogowe oraz analogowo - cyfrowe Przetworniki cyfrowo / analogowe W cyfrowych systemach pomiarowych często zachodzi konieczność zmiany sygnału cyfrowego na analogowy, np. w celu
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM WZORCUJĄCEGO Nr AP 106
ZAKRE AKREDYTACJI LABORATORIUM WZORCUJĄCEGO Nr A 106 wydany przez OLKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. zczotkarska 42 Wydanie nr 11 Data wydania: 09 maja 2016 r. Nazwa i adres LABORATORIUM OMIAROWE
Bardziej szczegółowoSYLABUS. Nazwa jednostki prowadzącej Wydział Matematyczno Przyrodniczy Centrum Mikroelektroniki i Nanotechnologii
SYLABUS Nazwa Wprowadzenie do metrologii Nazwa jednostki prowadzącej Wydział Matematyczno Przyrodniczy przedmiot Centrum Mikroelektroniki i Nanotechnologii Kod Studia Kierunek studiów Poziom kształcenia
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH
INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH Politechnika Śląska w Gliwicach INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH BADANIE TWORZYW SZTUCZNYCH OZNACZENIE WŁASNOŚCI MECHANICZNYCH PRZY STATYCZNYM ROZCIĄGANIU
Bardziej szczegółowoINFORMACJA NA TEMAT UTRZYMANIA I STOSOWANIA DUŻYCH WZORCÓW MASY DO BADANIA I WZORCOWANIA WAG
Zatwierdzam do stosowania Barbara Lisowska Wiceprezes GUM INFORMACJA NA TEMAT UTRZYMANIA I STOSOWANIA DUŻYCH WZORCÓW MASY DO BADANIA I WZORCOWANIA WAG (Opracowana przez Laboratorium Wag i Dużych Wzorców
Bardziej szczegółowoWprowadzenie do rachunku niepewności pomiarowej. Jacek Pawlyta
Wprowadzenie do rachunku niepewności pomiarowej Jacek Pawlyta Fizyka Teorie Obserwacje Doświadczenia Fizyka Teorie Przykłady Obserwacje Przykłady Doświadczenia Przykłady Fizyka Potwierdzanie bądź obalanie
Bardziej szczegółowoBadziak Zbigniew Kl. III te. Temat: Budowa, zasada działania oraz rodzaje mierników analogowych i cyfrowych.
Badziak Zbigniew Kl. III te Temat: Budowa, zasada działania oraz rodzaje mierników analogowych i cyfrowych. 1. MIERNIKI ANALOGOWE Mierniki magnetoelektryczne. Miernikami magnetoelektrycznymi nazywamy mierniki,
Bardziej szczegółowoUśrednianie napięć zakłóconych
Politechnika Rzeszowska Katedra Metrologii i Systemów Diagnostycznych Laboratorium Miernictwa Elektronicznego Uśrednianie napięć zakłóconych Grupa Nr ćwicz. 5 1... kierownik 2... 3... 4... Data Ocena I.
Bardziej szczegółowoPRZETWORNIKI C / A PODSTAWOWE PARAMETRY
PRZETWORIKI C / A PODSTAWOWE PARAMETRY Rozdzielczość przetwornika C/A - Określa ją liczba - bitów słowa wejściowego. - Definiuje się ją równieŝ przez wartość związaną z najmniej znaczącym bitem (LSB),
Bardziej szczegółowoStruktury specjalizowane wykorzystywane w mikrokontrolerach
Struktury specjalizowane wykorzystywane w mikrokontrolerach Przetworniki analogowo-cyfrowe i cyfrowoanalogowe Interfejsy komunikacyjne Zegary czasu rzeczywistego Układy nadzorujące Układy generacji sygnałów
Bardziej szczegółowoĆw. 18: Pomiary wielkości nieelektrycznych II
Wydział: EAIiE Kierunek: Imię i nazwisko (e mail): Rok:. (2010/2011) Grupa: Zespół: Data wykonania: Zaliczenie: Podpis prowadzącego: Uwagi: LABORATORIUM METROLOGII Ćw. 18: Pomiary wielkości nieelektrycznych
Bardziej szczegółowoPOMIAR NAPIĘCIA STAŁEGO PRZYRZĄDAMI ANALOGOWYMI I CYFROWYMI. Cel ćwiczenia. Program ćwiczenia
Pomiar napięć stałych 1 POMIA NAPIĘCIA STAŁEGO PZYZĄDAMI ANALOGOWYMI I CYFOWYMI Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie: - parametrów typowych woltomierzy prądu stałego oraz z warunków poprawnej ich
Bardziej szczegółowoMETROLOGIA. Dr inż. Eligiusz PAWŁOWSKI Politechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki
METROLOGIA Dr inż. Eligiusz PAWŁOWSKI Politechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki Prezentacja do wykładu dla EINS Zjazd 2, wykład nr 3, 4 Prawo autorskie Niniejsze materiały podlegają ochronie
Bardziej szczegółowoKATEDRA TECHNOLOGII MASZYN I AUTOMATYZACJI PRODUKCJI ĆWICZENIE NR 1
KATEDRA TECHNOLOGII MASZYN I AUTOMATYZACJI PRODUKCJI TEMAT ĆWICZENIA: ĆWICZENIE NR 1 SPRAWDZANIE PŁYTEK WZORCOWYCH ZADANIA DO WYKONANIA: 1. Ustalić klasę dokładności sprawdzanych płytek wzorcowych na podstawie:
Bardziej szczegółowoTeoria błędów. Wszystkie wartości wielkości fizycznych obarczone są pewnym błędem.
Teoria błędów Wskutek niedoskonałości przyrządów, jak również niedoskonałości organów zmysłów wszystkie pomiary są dokonywane z określonym stopniem dokładności. Nie otrzymujemy prawidłowych wartości mierzonej
Bardziej szczegółowo