AUTOREFERAT. Dr n. med. Dominik Stodulski Katedra i Klinika Otolaryngologii Gdański Uniwersytet Medyczny

Transkrypt

1 AUTOREFERAT Dr n. med. Dominik Stodulski Katedra i Klinika Otolaryngologii Gdański Uniwersytet Medyczny Gdańsk 2018

2 1. Imię i Nazwisko Dominik Stodulski 2. Posiadane dyplomy i stopnie naukowe -z podaniem nazwy, miejsca i roku ich uzyskania oraz tytułu rozprawy doktorskiej: dyplom lekarza uzyskany na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej w Gdańsku (obecnie Gdański Uniwersytet Medyczny) dyplom specjalisty w dziedzinie otorynolaryngologii pod kierunkiem dr n. med. Bożeny Kowalskiej (Centrum Egzaminów Medycznych w Łodzi) stopień naukowy doktora nauk medycznych w zakresie medycyny nadany uchwałą Rady Wydziału Lekarskiego Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego z dnia na podstawie rozprawy doktorskiej: Rak ślinianki przyusznej: analiza kliniczno-patologiczna oraz ocena wyników leczenia (promotor: Prof. dr hab. med. Czesław Stankiewicz) 3. Informacje o dotychczasowym zatrudnieniu w jednostkach naukowych asystent, Katedra i Klinika Chorób Uszu, Nosa, Gardła i Krtani Akademii Medycznej w Gdańsku (obecnie Katedra i Klinika Otolaryngologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego) Od 2011 roku do chwili obecnej- adiunkt Katedry i Kliniki Otolaryngologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego młodszy asystent, Klinika Chorób Uszu, Nosa, Gardła i Krtani Państwowego Szpitala Klinicznego Nr 1 w Gdańsku (obecnie Klinika Otolaryngologii Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego w Gdańsku) Od 2008 roku do chwili obecnej - starszy asystent, Klinika Otolaryngologii Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego w Gdańsku Dominik Stodulski: Autoreferat. Załącznik nr 2 Strona 2

3 4. Wskazane osiągnięcia wynikające z art. 16 ust. 2 z dnia 14 marca 2003 roku o stopniach naukowych i tytule naukowym (DZ.U.nr 65, poz. 595 ze zm.) Osiągniecie naukowe stanowi cykl powiązanych tematycznie publikacji ( ), obejmujący 4 prace oryginalne. Tytuł osiągnięcia naukowego Czynniki wpływające na wyniki leczenia oraz jakość życia u chorych z rakiem ślinianki przyusznej a) Autor/autorzy, tytuł/tytuły publikacji, rok wydania, nazwa wydawnictw 1. Stodulski D, Majewska H, Skálová A, Mikaszewski B, Biernat W, Stankiewicz C. Histological reclassification of parotid gland carcinomas: importance for clinicians. Eur Arch Otorhinolaryngol 2016;273(11): doi: /s IF: 1.660; MNiSzW: Stodulski D, Mikaszewski B, Majewska H, Wiśniewski P, Stankiewicz C. Probability and pattern of occult cervical lymph node metastases in primary parotid carcinoma. Eur Arch Otorhinolaryngol 2017;.274(3): doi: /s IF : 1.546; MNiSzW: Stodulski D, Mikaszewski B, Majewska H, Wiśniewski P, Stankiewicz C. Close surgical margin after conservative parotidectomy in early stage low-/intermediate-grade parotid carcinoma: Outcome of watch and wait policy. Oral Oncol 2017;68:1-4. doi: /j.oraloncology IF: 4.636; MNiSzW: 40 Dominik Stodulski: Autoreferat. Załącznik nr 2 Strona 3

4 4. Stodulski D, Świątkowska-Stodulska R, Mikaszewski B, Kuczkowski J. Health-related quality of life of parotid carcinoma patients - a comparative study with parotid adenoma patients and assessment of the influence of demographic, treatment and pathological factors. Int J Oral Maxillofac Surg 2018 doi: /j.ijom IF: 2.164; MNiSzW: 30 Łączna wartość bibliometryczna cyklu powyżej wymienionych publikacji wynosi: IF: 10,006; MNiSzW: 120 We wszystkich publikacjach, wchodzących w skład osiągnięcia naukowego jestem pierwszym autorem. Oświadczenie dotyczące wykonanych prac oraz mojego procentowego wkładu w powstanie poszczególnych publikacji znajdują się w załączniku 3. Oświadczenia współautorów publikacji, określające indywidualny wkład każdego z nich w powstaniu poszczególnych publikacji przedstawiono w załączniku 5. Badania, będące podstawą przedstawionego osiągnięcia naukowego, prowadziłem w Katedrze i Klinice Otolaryngologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego pod kierunkiem prof. dr hab. med. Czesława Stankiewicza, a następnie prof. dr hab. med. Jerzego Kuczkowskiego. Dominik Stodulski: Autoreferat. Załącznik nr 2 Strona 4

5 b) Omówienie celu naukowego powyższych prac i osiągniętych wyników wraz z omówieniem ich ewentualnego wykorzystania. Guzy gruczołów ślinowych są rzadkie, stanowią 2-3% wszystkich nowotworów głowy i szyi. W większości przypadków rozwijają się w śliniance przyusznej, z czego około 15% stanowią nowotwory złośliwe (raki). Surowy współczynnik zachorowalności na nowotwory złośliwe dużych gruczołów ślinowych w Polsce wynosi 0,8/ dla mężczyzn i 0,7 dla kobiet, co stanowi 0,2% wszystkich nowotworów złośliwych u mężczyzn i 0,3% u kobiet. Powadzenie badań prospektywnych u chorych z tym nowotworem jest bardzo utrudnione z powodu małej liczby przypadków w ciągu roku (8-10 na rok) oraz koniecznym długim (10- letnim) okresem obserwacji. W związku z powyższym dane na temat tego nowotworu są oparte na opublikowanych (retrospektywnych) seriach chorych leczonych na przestrzeni wielu lat w pojedynczych ośrodkach, liczących z reguły około 100 przypadków. Raki gruczołów ślinowych są bardzo heterogenną grupą nowotworów. Rozpoznanie opiera się przede wszystkim na ich cechach morfologicznych, cytologicznych i biologicznych (klinicznych), jednakże klasyfikacja histologiczna Światowej Organizacji Zdrowia (World Health Organization, WHO) nowotworów gruczołów ślinowych ulega ciągłej ewolucji. W pierwszej edycji z 1972 wyróżniono 7 typów raków, w 1991 już 18, natomiast obecnie obowiązujące czwarte wydanie z 2017 roku wyszczególnia aż 22 ich rodzaje. Wprowadzanie nowych podtypów raków wiąże się zarówno z trudnościami w zakwalifikowaniu ich do wcześniej ustalonych grup w oparciu o ich cechy morfologiczne (histologiczne) i fonotyp immunohistochemiczny jak również z uściśleniem kryteriów rozpoznania i wprowadzeniem nowych technik np. badania genetyczne celem potwierdzenia określonej mutacji. Przebieg kliniczny i rokowanie raków gruczołów ślinowych są również zróżnicowane, dlatego wyróżnia się ich trzy stopnie złośliwości: niski (low grade), pośredni (intermediate grade) oraz wysoki (high grade). Podstawowymi kryteriami wpływającymi na zaliczenie raka do poszczególnych stopni złośliwości jest jego typ histologiczny oraz zróżnicowanie. Raki o wysokim stopniu złośliwości cechują się agresywnym przebiegiem klinicznym (naciekowoguzowatym wzrostem), rozsiewem do regionalnych węzłów chłonnych oraz wczesnymi i częstymi przerzutami odległymi (5-letnie przeżycie bezobjawowe waha się od 5 do 45%). Nowotwory low grade cechuje skłonność do naciekania okolicznych tkanek z tendencją do Dominik Stodulski: Autoreferat. Załącznik nr 2 Strona 5

6 wznów miejscowych, jednakże przerzuty odległe są rzadkie, a śmiertelność niska (5-20%). Guzy o średnim stopniu złośliwości mają podobny przebieg kliniczny, jednakże gorsze rokowanie (5- letnie przeżycie bezobjawowe wynosi 50-75%). Zdolność raków ślinianki do późnych nawrotów miejscowych oraz przerzutów odległych powoduje konieczność przyjęcia 10-letniego, a nie 5- letniego przeżycia bezobjawowego (disease-free survival, DFS) jako kryterium wyleczenia. Leczenie raka ślinianki przyuszne opiera się przede wszystkim na radykalnym wycięciu zmiany pierwotnej zazwyczaj wraz z regionalnym węzłami chłonnymi. Zakres operacji zależy głównie od zaawansowania nowotworu i może różnić się postepowaniem względem nerwu VII, struktur otaczających (skóra, żuchwa, małżowina uszna) oraz węzłów chłonnych szyi. Radioterapia w przypadku raków ślinianki przyusznej ma zastosowanie jako leczenie uzupełniające, do którego wskazaniami są: wysoki stopień złośliwości, zaawansowanie T3/T4, dodatnie marginesy cięcia chirurgicznego, nawrotowy charakter guza, przerzuty do regionalnych węzłów chłonnych, a także naciekanie nerwów/okołonerwowe, naciekanie naczyń limfatycznych i krwionośnych. Ze względu na niską promienioczułość raków gruczołów ślinowych, radioterapia jako samodzielna metoda ma bardzo ograniczone zastosowanie: leczenie paliatywne w przypadku guzów nieoperacyjnych, u chorych z przeciwwskazaniami ogólnymi lub nie wyrażającymi zgody na zabieg operacyjny. Rozległe resekcje, zwłaszcza z wycięciem nerwu twarzowego oraz w połączeniu z radioterapią są często ostatnią szansą dla chorych jednakże prowadzą do znacznego okaleczenia, co skutkuje istotnym obniżeniem jakości życia. Ustalenie zakresu leczenia (rozległości resekcji) u chorego opiera się na: 1. Rozpoznaniu histopatologicznym, a zwłaszcza stopniu złośliwości; 2. Zaawansowaniu miejscowym (T) możliwości radykalnego wycięcia zmiany z uwzględnieniem rokowania i spodziewanej jakości życia; 3. Stanie węzłów chłonnych szyi (N). Niedoszacowanie zaawansowania choroby (underdiagnosis) i niedostateczne leczenie (inadequatetreatment) zazwyczaj pozbawiają chorego możliwości wyleczenia, natomiast przeszacowanie choroby i zbyt agresywne leczenie (overdiagnosis/overtreatment) związane są z możliwością trwałego okaleczenia pacjenta i niskiej jakości jego dalszego życia. Dominik Stodulski: Autoreferat. Załącznik nr 2 Strona 6

7 Dylematy związane z wyborem odpowiedniego postepowania skłoniły mnie do przeprowadzenia badań mających na celu uzyskanie odpowiedzi na następujące pytania: 1. Jaki wpływ na wyniki leczenia mają zmiany w klasyfikacji histologicznej? 2. W jakim przypadku należy wykonać elektywną operację węzłową i jaki powinien być jej zakres? 3. Co zrobić w przypadku bliskiego marginesu chirurgicznego u chorych po operacji oszczędzającej nerwu twarzowy z powodu wczesnego raka o niskim lub pośrednim stopniu złośliwości? 4. Czy jest różnica w jakości życia pomiędzy chorymi leczonymi z powodu gruczolaków i raków ślinianki przyusznej oraz jakie czynniki mają na nią rzeczywisty wpływ? W pierwszej z przedstawionych prac oryginalnych Histological reclassification of parotid gland carcinomas: importance for clinicians opublikowanej w European Archives of Oto-Rhino-Laryngology (2016) oceniałem kliniczne znaczenie reklasyfikacji/rewizji histologicznej raków ślinianki przyusznej. Jak już wspomniano raki gruczołów ślinowych są bardzo heterogenną grupą nowotworów a klasyfikacja histologiczna WHO nowotworów gruczołów ślinowych ulega ciągłej ewolucji. Prace dotyczące problemu rewizji i reklasyfikacji histologicznej tych nowotworów są nieliczne. Według piśmiennictwa liczącego zaledwie dwie pozycje (z jednego ośrodka), po powtórnej ocenie preparatów histologicznych raków gruczołów ślinowych pierwotne rozpoznanie może być zmienione nawet u 1/3 chorych. Zmiana rozpoznania może dotyczyć jednego typu raka w drugi o tym samym lub innym stopniu złośliwości, ale również przeklasyfikowaniu nowotworu z pierwotnego na wtórny (przerzut) lub zmiany złośliwej na łagodną. Szczególnie te dwie ostatnie sytuacje wiążą się z implikacjami klinicznymi (ryzyko overdiagnosis/overtreatment lub underdiagnosis/inadequatetreatment). W związku z powyższym autorzy przeprowadzili ocenę związku pomiędzy reklasyfikacją/weryfikacja rozpoznania histologicznego a przebiegiem klinicznym raków ślinianki przyusznej. W Katedrze i Zakładzie Patomorfologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego wykonano powtórną ocenę histologiczną i immunohistochemiczną preparatów 111 raków ślinianki przyusznej operowanych w Klinice Otolaryngologii Uniwersytetu Medycznego w Gdański w latach celem ewentualnej weryfikacji rozpoznania i reklasyfikacji. Równoległą weryfikację preparatów histologicznych Dominik Stodulski: Autoreferat. Załącznik nr 2 Strona 7

8 oraz uzupełniające badania cytogenetyczne przeprowadzono w drugim niezależnym ośrodku referencyjnym (Zakład Patologii Uniwersytetu Karola w Pradze, Wydział Lekarski w Pilźnie, Czechy). W przypadku różnic w ocenie preparatów pomiędzy dwoma ośrodkami wykonywano ponowne badanie i ustalano ostateczne wspólne rozpoznanie. Reklasyfikację wykonano zgodnie z klasyfikacją histologiczną WHO z 2005 roku (wówczas obowiązującą), a także w oparciu o wyniki badań nad nowymi typami histologicznymi nowotworów gruczołów ślinowych. Podstawą zmiany rozpoznania była powtórna ocena mikroskopowa przez doświadczonego w nowotworach gruczołów ślinowych patologa z uwzględnieniem danych klinicznych/follow-up, dodatkowych badan immunohistochemicznych (IHC) oraz badań cytogenetycznych (fluorescent in situ hybridization, FISH) celem potwierdzenia translokacji ETV6-NTRK3 w przypadkach Mammary Analogue Secretory Carcinoma, (MASC) oraz CTRC1-MAML2 and CTRC3-MAML2 dla Mucoepidermoid Carcinoma, (MEC). Następnie przeprowadzono analizę dokumentacji klinicznej chorych oraz danych z follow-up, u których zmieniono rozpoznanie. Przy ocenie przebiegu klinicznego jako czynniki prognostyczne przyjęto stopień zaawansowania klinicznego nowotworu, jego stopień złośliwości i radykalność leczenia chirurgicznego (marginesy). U 25 % chorych zmieniono pierwotne rozpoznanie. Inny typ histologiczny raka stwierdzono w 16 przypadkach. U 6 chorych rozpoznano nowy typ raka gruczołów ślinowych Mammary Analogue Secretory Carcinoma (MASC) w oparciu badania cytogenetyczne (obecność translokacji w obrębie genu ETV6-NTRK3). W 4 kolejnych przypadkach zmieniono rozpoznanie na Salivary Duct Carcinoma (SDC) z dodatnią ekspresję białka HER-2. Ponadto u 2 chorych z Carcinoma Ex Pleomorphic Adenoma (CxPA) stwierdzono, że komponenta złośliwa ma charakter wewnątrztorebkowy ( in situ ). W 6 przypadkach zmieniono rozpoznania raka pierwotnego ślinianki na zmianę wtórną (przerzuty raka nerki, sutka i skóry), a w kolejnych 4 z raka na nowotwór łagodny (gruczolak) i w 1 przypadku na zmianę nienowotworową (necrotizing sialometaplasia). Potencjalnie nietypowy przebieg kliniczny obserwowano u 4 spośród 28 chorych, u których zmieniono rozpoznanie. Z tego u 2 chorych przebieg nowotworu był bardziej agresywny (uogólnienie choroby nowotworowej i zgon), od prognozowanego na podstawie utkania histologicznego i niskiego stopnia złośliwości guza, jego niskiego stopnia zaawansowania oraz radykalności leczenia chirurgicznego. W obu przypadkach guz ślinianki okazał się być zmianą przerzutową. U kolejnych 2 chorych sytuacja była odwrotna długoletni bezobjawowy przebieg po wycięciu z niepewnym marginesem chirurgicznym. W pierwszym Dominik Stodulski: Autoreferat. Załącznik nr 2 Strona 8

9 przypadku zmiana została oceniona jak rak in situ (wewnątrztorebkowy) w obrębie gruczolaka wielopostaciowego, a drugim jako nowotwór niezłośliwy (rzadki wariant myoepithelioma). Podsumowując wyniki można stwierdzić, że ocena histologiczna raków gruczołów ślinowych powinna być przeprowadzana przez doświadczonego w ich ocenie patologa, dysponującego możliwością wykonania szerokiego panelu badań IHC, a w niektórych przypadkach również molekularnych. Bardzo istotny jest również dostęp patologa do pełnych danych klinicznych, w szczególności dotyczący przebytego leczenia innych nowotworów pierwotnych. Reklasyfikacja/weryfikacja histologiczna raków ślinianki przyusznej może wyjaśnić przyczynę nietypowego przebiegu klinicznego u niektórych chorych, a także we wczesnym etapie umożliwia niekiedy wdrożenie uzupełniającej terapii. Kolejna praca Probability and pattern of occult cervical lymph node metastases in primary parotid carcinoma opublikowana w European Archives of Oto-Rhino-Laryngology (2017), miała na celu oszacowanie faktycznego występowania i lokalizacji przerzutów utajonych. Obecność przerzutów do szyjnych węzłów chłonnych znacząco podnosi ryzyko wznowy lokoregionalnej i śmierci, pogarszając 5- i 10-letnie przeżycie całkowite (overall survival, OS) i wolne od nowotwory (DFS) o około połowę. Szczególnym problemem są przerzuty w węzłach N0 (utajone), gdyż w wielu przypadkach odstąpienie od profilaktycznej (elektywnej) operacji węzłowej (elective neck dissection, END) z obawy o overtreatment może zmniejszyć szanse wyleczenia. Oszacowanie faktycznego występowania i lokalizacji przerzutów utajonych w raku ślinianki przyusznej na podstawie piśmiennictwa utrudnia fakt częstego przestawiania łącznie wszystkich dużych gruczołów ślinowych oraz mieszanie przerzutów śród/okołośliniankowych z szyjnymi. Autorzy dokonali kompilacji własnego materiału z przedstawionym w piśmiennictwie światowym celem określenia prawdopodobieństwa i lokalizacji ukrytych szyjnych przerzutów węzłowych w raku ślinianki przyusznej. W latach w Klinice Otolaryngologii leczono 111 chorych z pierwotnym rakiem ślinianki przyusznej leczonych. U 63% chorych nie stwierdzono na podstawie badania klinicznego i badań obrazowych USG, TK lub MRI powiększonych węzłów chłonnych (cn0). Dalszej analizie retrospektywnej poddano dane kliniczne i patologiczne 66 chorych, u których wykonano elektywną operację węzłową. Zakres END zależał głownie od zaawansowania miejscowego (cecha T). Uzupełniającą radioterapię otrzymało 37 chorych. Follow-up dla całej analizowanej grupy wynosił średnio 7,9 roku. Dominik Stodulski: Autoreferat. Załącznik nr 2 Strona 9

10 Podczas okresu obserwacji u 9 chorych wystąpiła wznowa lokoregionalna, a u 10 chorych stwierdzono przerzuty odległe (płuco, kości, wątroba, węzły chłonne pachowe). 30,3% chorych zmarło z powodu choroby. W poszukiwaniu czynnika ryzyka utajonych przerzutów do węzłów chłonnych szyi badano następujące zmienne: wiek, płeć, cecha pt (T1+T2 vs T3+T4a), wielkość guza, naciek skóry, porażenie nerwu twarzowego, unieruchomienie guza, naciekanie pozagruczołowe, lokalizacja (płat powierzchowny vs cały gruczoł), stopień złośliwości (wysoki vs pośredni/niski), utkanie histologiczne, przerzuty do węzłów chłonnych około-/wewnątrzśliniankowych. Ze względu na mnogość typów histologicznych do analizy statystycznej podzielono je na podstawie piśmiennictwa na trzy grupy różniące się ryzykiem przerzutów węzłowych (niskie<20%, średnie 20-50% i wysokie >50%). Wykonano systematyczny przegląd piśmiennictwa (prace oryginalne) analizującego problem przerzutów do węzłów chłonnych szyi w raku ślinianki przyusznej zindeksowanego w elektronicznych bazach PUBMED i Scopus (od stycznia 1990 do grudnia 2015 roku) z użyciem następujący słów kluczowych: ślinianka przyuszna, gruczoły ślinowe, rak, elektywna operacja węzłowa, utajone przerzuty do węzłów chłonnych, przerzuty regionalne. W przeglądzie uwzględniono również pozycje piśmiennictwa analizowanych prac. Do pracy wybrano publikacje zawierające dane o czynnikach ryzyka i lokalizacji przerzutów do szyjnych węzłów chłonnych raka ślinianki przyusznej. Celem oszacowania przerzutów utajonych do poszczególnych poziomów węzłów chłonnych na szyi na większej grupie chorych wykonano kompilację uzyskanych danych. Przerzuty utajone stwierdzono u 30,3% chorych, u których wykonano END. Najczęściej stwierdzono je w adenocarcinoma not other specified (NOS) HG, mucoepidermoid carcinoma HG oraz carcinoma ex pleomorphic adenoma. Spośród badanych zmiennych, w analizie jednoczynnikowej istotność statystyczną wykazano jedynie dla obecności przerzutów do węzłów chłonnych około-/wewnątrzśliniankowych, naciekania pozagruczołowego oraz utkania histologicznego związanego z wysokim ryzykiem przerzutów utajonych. Zwiększały one ryzyko utajonych przerzutów węzłowych odpowiednio o 6,1, 4,4 oraz 6,6 razy. W analizę wieloczynnikowej niezależnymi czynnikami wiążącymi się znamiennie statystycznie z obecnością przerzutów w węzłach chłonnych szyi okazały się tylko dwie pierwsze zmiennie. Najczęstszą lokalizacją przerzutów utajonych w analizowanej grupie chorych był poziom II (80%), następnie III (45%) oraz V (30%). Przy zestawieniu własnego materiału z danymi z Dominik Stodulski: Autoreferat. Załącznik nr 2 Strona 10

11 piśmiennictwa (5 serii) uzyskano grupę 80 chorych z przerzutami utajonymi wyłącznie do szyjnych węzłów chłonnych wyłonioną spośród 650 chorych z cn0 (12,3%). W tym zestawieniu odsetek przerzutów do poszczególnym poziomów wynosił w kolejności malejącej: 69%- II, 22,5% -III, 20% - I, 16% - V oraz 7,5% w IV. Na podstawie powyższych danych można wyciągnąć wniosek, że END należy wykonać bezwzględnie we wszystkich rakach T3/T4aN0 z minimalnym zakresem poziomów II i III. Zaleca się usunięcie również poziomów I i Va. Natomiast w przypadku raków T1/T2 o wysokim stopniu złośliwości/utkaniu histologicznym związanym z wysokim ryzykiem przerzutów utajonych w biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej (BAC) należy wykonać END z poziomami II, III (ewentualnie dodatkowo przy lokalizacji guza w kwadrancie przednio-dolnym poziom I, a w tylno-dolnym- poziom Va). Oceny zasadności polityki watch and wait w przypadku bliskiego marginesu we wczesnych, mniej agresywnych rakach była tematem kolejnej pracy opublikowanej w prestiżowym Oral Oncology (2017) pt.: Close surgical margin after conservative parotidectomy in early stage low-/intermediate-grade parotid carcinoma: Outcome of watch and wait policy. Dotychczas, poza moimi badaniami, nie opublikowano prac oceniających zasadność takiego postępowania. Chorzy z wczesnym rakiem ślinianki przyusznej mają wysoką szansę na wyleczenie z zachowaniem czynności nerwu twarzowego przy zastosowaniu leczenia chirurgicznego jako jedynej metody. W tych przypadkach chirurg często balansuje pomiędzy radykalnością zabiegu a zachowaniem nerwu VII. Wycięcie nerwu twarzowego, mimo różnych technik rekonstrukcji, wiąże się z dużym defektem kosmetycznym i czynnościowym, natomiast dodatni margines chirurgiczny jest niezależnym czynnikiem wpływającym negatywnie na rokowanie. Przy dodatnim marginesie konieczna jest chirurgiczna radykalizacja (często z koniecznością wycięcia nerwu VII) i/ lub radioterapia. W przypadku bliskiego marginesu po wycięciu wczesnych (T1/T2) mało agresywnych raków i przy braku innych wskazań do uzupełniającego leczenia, postępowanie nie jest tak oczywiste, a przy braku standardów zazwyczaj wybiera się na wyrost uzupełniającą radioterapią, obawiając się postępowania wyczekującego (watch and wait) jako zbyt ryzykownego. Problem ten jest szczególnie istotny, gdyż dotyczy blisko połowy chorych z tej grupy. Celem oceny zasadności polityki watch and wait autorzy dokonali analizy własnego materiału. Spośród 78 chorych operowanych w Klinice Otolaryngologii z powodu pierwotnego raka ślinianki przyusznej w latach Dominik Stodulski: Autoreferat. Załącznik nr 2 Strona 11

12 wyodrębniono i poddano dalszej analizie kliniczno-histologicznej grupę 32 chorych po parotidektomii z zachowaniem nerwu VII, u których margines chirurgiczny był ujemny tj 1, ale bliski 5 i którzy nie otrzymali uzupełniającej radioterapii z powodu innych wskazań (włączają zaawansowanie T3/T4 i/lub wysoki stopień złośliwości i/lub naciekanie nerwów/okołonerwowe i/lub naciekanie naczyń limfatycznych/krwionośnych i/lub przerzuty do węzłów chłonnych szyi). We wszystkich przypadkach przeprowadzono rewizje histologiczną zgodnie z obowiązującą klasyfikacją WHO guzów gruczołów ślinowych, a także w oparciu o wyniki badań nad nowymi typami histologicznymi tych nowotworów. Margines chirurgiczny wahał się od 1 do 3mm, nie stwierdzono u żadnego chorego marginesu w zakresie >3 < 5mm. Wszyscy pacjenci pozostawali pod ścisłą kontrolą kliniczną od 60 do 186 miesięcy (średnia dla analizowanej grupy miesięcy). W ramach kontroli przez pierwsze 2 lata co 3 miesiące wykonywano badanie kliniczne (palpacyjne), w kolejnych latach (3,4,5 rok) co 6 miesięcy, a w dalszych raz do roku. Obrazowanie (MR) w ciągu pierwszych 2 lat wykonywano co 6 miesięcy, w kolejnych latach raz do roku lub bezzwłocznie w przypadku podejrzenia klinicznego nawrotu nowotworu. W okresie obserwacji jeden chory zmarł po 72 miesiącach od zabiegu z przyczyn nieonkologicznych, pozostali chorzy żyją i kontynuują follow up. U 9,38%, chorych wystąpiła wznowa miejscowa w okresie od 36 do 56 miesięcy. 5-letnie DFS wynosiło 90,6%. Nawrót leczony był chirurgicznie z następową radioterapii uzyskując przeżycie całkowite (overall survival, OS) od 104 do 107 miesięcy. Ostatecznie 10-letnie OS wyniosło 96,3% (95%CI 76,5%-99,5%). Wszyscy chorzy z nawrotem nowotworu mieli rozpoznanie histologiczne epithelial-myoepithelial carcinoma o niskim stopniu złośliwości, bez innych cech wyróżniających w analizowanej grupie. Podsumowując, można przyjąć, że polityka watch & wait ze ścisłym follow-up jest zasadna w przypadku bliskiego marginesu po wycięciu wczesnych raków ślinianki przyusznej o pośrednim lub niskim stopniu złośliwości. Epithelial-myoepithelial carcinoma należy uznać jako nowotwór wyższego ryzyka nawrotu. Ostatnia z cyklu praca Health-related quality of life of parotid carcinoma patient -a comparative study with parotid adenoma patients and assessment of the influence of demographic, treatment and pathological factors opublikowana w International Journal Of Oral and Maxillofacial Surgery (2018) dotyczyła jakości życia u chorych leczonych z powodu raka ślinianki przyusznej. Usunięcie ślinianki przyusznej wraz nerwem twarzowym Dominik Stodulski: Autoreferat. Załącznik nr 2 Strona 12

13 (parotidektomia radykalna) jest bardzo okaleczającym zabiegiem, który prowadzi do złożonego zaburzenia rysów twarzy, jej mimiki oraz powłok skórnych, skutkiem czego może nastąpić znaczne pogorszenie jakości życia. Jest to szczególnie ważne ponieważ obszar ten jest stale widoczny dla innych i pełni istotną rolę w życiu (np. wyrażanie uczuć). Nie bez znaczenia jest również uzupełniająca radioterapia, która może potęgować negatywny wpływ leczenia chirurgicznego. Ocenę jakości życia u chorych leczonych z powodu raka ślinianki przyusznej oczywiście utrudnia fakt, że jest to nowotwór rzadki. W związku z czym prace dotyczące tego problemu są bardzo nieliczne, w większości oparte na małym materiale chorych i przeprowadzone przy użyciu różnych, często niezwalidowanych kwestionariuszy. Uzasadnione zatem wydaje się podejmowanie dalszych badań tego problemu. Badanie jakości życia zależnej od zdrowia (health related quality of life, HRQoL) przeprowadzono przy użyciu kwestionariuszy Europejskiej Organizacji na rzecz Badań i Leczenia Raka (European Organisation for Research and Treatment of Cancer, EORTC) QLQ-C30 oraz QLQ-H&N35 u żyjących chorych wyodrębnionych spośród operowanych w Klinice Otolaryngologii w latach z powodu pierwotnego raka ślinianki przyusznej (159 chorych). Grupę kontrolną wyłoniono spośród 288 chorych leczonych chirurgicznie w latach z powodu niezłośliwych nowotworów (gruczolaków) przyusznicy. W obrębie grupy badanej analizowano również wpływ na jakość życia czynników demograficznych (płeć, wiek, wykształcenie, miejsce zamieszkania), czynników związanych z leczeniem i jego wynikami (rodzaj parotidektomii, wykonanie operacji węzłowej, uzupełniająca radioterapia, wznowa nowotworu) oraz czynników patologicznych (zaawansowanie TN, stopień złośliwości, margines chirurgiczny). Z badania wykluczono chorych z zaburzeniami psychiatrycznymi, ciężkimi chorobami przewlekłymi oraz z drugimi nowotworami złośliwymi. Kwestionariusz EORTC QLQ-C30 służy do sumarycznego badania poczucia zdrowia oraz oceny funkcjonowania w wymiarze fizykalnym, emocjonalnym i społecznym. Zawiera 30 pytań pogrupowanych w 5 skalach funkcyjnych: funkcjonowanie fizyczne, funkcjonowanie w rolach życiowych, funkcjonowanie emocjonalne, funkcjonowanie poznawcze i funkcjonowanie społeczne. Zawiera także 3 skale objawowe: zmęczenie, nudności i wymioty i ból oraz 6 pojedynczych pytań oceniających natężenie następujących objawów/problemów: duszności, bezsenności, utraty apetytu, zaparcia, biegunki i trudności finansowych. Dwa pytania dotyczą globalnej oceny stanu zdrowia. Wszystkie pytania odnoszą się do ostatniego tygodnia. Odpowiedzi na pytania zawarte w kwestionariuszu występują w skali Dominik Stodulski: Autoreferat. Załącznik nr 2 Strona 13

14 4-stopniowej ( Nigdy -1 punkt, Czasami - 2 punkty, Często - 3 punkty, Bardzo często - 4 punkty) oceniającej stopień nasilenia analizowanych parametrów. Do każdego pytania chory wybiera jedną odpowiedź. Moduł specyficzny dla raków głowy i szyi ( EORTC QLQ-H&N35) ocenia specyficzne objawy związane z nowotworami głowy i szyi oraz ich leczeniem i zawiera łącznie 35 pytania. 24 pytania dla 7 zagadnień: ból, połykanie, zmysły, mowa, jedzenie w towarzystwie innych osób, kontakty towarzyskie, seksualność oraz 11 pojedynczych pytań dotyczących problemów z zębami, trudności w otwieraniu ust, suchości w jamie ustnej, gęstej śliny, kaszlu, poczucia choroby, przyjmowania leków przeciwbólowych, stosowania suplementów żywieniowych, konieczności założenia sondy żołądkowej oraz spadku lub wzrostu masy ciała. Podobnie jak w kwestionariuszu QLQ C-30 na każde pytanie chory udziela jednej odpowiedzi z 4-stopniowej skali, z wyjątkiem 6 ostatnich pytań z odpowiedziami tak lub nie. Na zastosowanie kwestionariuszy uzyskano zgodę EORTC. W grupie raków uzyskano 52% odpowiedzi, a w grupie kontrolnej (gruczolaki) jedynie 23%. W wykonanej analizie statystycznej nie stwierdzono różnić istotnych statystycznie w zakresie danych demograficznych pomiędzy grupą badaną i kontrolną, jak również pomiędzy osobami, które wypełniły kwestionariusz a tymi które tego nie zrobiły. Mediana czasu od zakończenia leczenia do przeprowadzenia ankiety wynosiła średnio 4 lata dla raków i 2 lata dla gruczolaków. Wszyscy chorzy leczeni byli chirurgicznie. Podstawową różnicę pomiędzy dwoma grupami stanowił zakres leczenia części chorych z rakiem: resekcja nerwu VII (30%), operację węzłową (50%) oraz zastosowanie uzupełniającej radioterapii (60%). Stwierdzono, że jakość życia u chorych z rakiem była wyraźnie gorsza w porównaniu z chorymi po leczeniu gruczolaków. Różnice istotne statystycznie dotyczyły 13 na 33 parametry, w tym globalnej oceny stanu zdrowia i 10 objawów. W skalach funkcyjnych występowały zaburzenia o charakterze poznawczym, natomiast spośród objawów gorsze wyniki dotyczyły bezsenności, utraty apetytu, bólu, problemów z połykaniem, suchości w jamie ustnej i gęstej śliny, jak również problemów ze zmysłami, mową i jedzeniem w towarzystwie innych osób. U chorych z rakiem stwierdzono różnice statystyczne dla funkcjonowania fizycznego pomiędzy grupami wiekowymi > 55 i <55 lat. Nie obserwowano istotnych różnic dla płci, wykształcenia oraz miejsca zamieszkania. Na globalną ocenę stanu zdrowia negatywny wpływ miała parotidektomia z poświęceniem nerwu VII, wykonanie operacji węzłowej na szyi oraz uzupełniająca radioterapia. Poza tym rodzaj parotidektomii wpływał na kontakty społeczne, a operacja węzłowa Dominik Stodulski: Autoreferat. Załącznik nr 2 Strona 14

15 na funkcjonowanie społeczne i utratę wagi ciała. Uzupełniająca radioterapia miała bardzo duży wpływ na jakość życia. Gorsze wyniki dotyczyły funkcjonowania społecznego, kontaktów społecznych, utraty apetytu i wagi, otwierania jamy ustnej oraz problemów finansowych. Nawrót choroby pogarszał funkcjonowanie w rolach życiowych, kontakty społeczne, nasilał zmęczenie, utratę apetytu oraz problemy z otwieraniem jamy ustnej. Spośród czynników patologicznych, wysokie zaawansowanie miejscowe, obecność przerzutów do węzłów chłonnych szyi oraz wysoki stopień złośliwości guza miały istotny negatywny wpływ na globalną ocenę stanu zdrowia. Chorzy z T3+T4 mieli również gorsze funkcjonowanie w wymiarze emocjonalnym i społecznym, kontaktach społecznych, częstsze problemy z otwieraniem jamy ustnej oraz wyższy odsetek utraty wagi ciała. Obecność przerzutów do węzłów chłonnych wiązała się z częstszymi problemami z jedzeniem w towarzystwie innych osób oraz utratą wagi. Wysoki stopień złośliwości miał istotny statystycznie wpływ na problemy z mową i utratę wagi. Wyniki tego badania wykazały gorszą jakość życia u chorych z rakiem ślinianki przyusznej w porównaniu z pacjentami leczonymi z powodu gruczolaków. W grupie chorych z rakiem na jakość życia największy wpływ miały: wysoki stopień zaawansowania miejscowego i regionalnego, wysoki stopień złośliwości nowotworów i związane z tymi czynnikami agresywniejsze leczenie (radykalna parotidektomia, operacja węzłowe na szyi, uzupełniająca radioterapia), a także starszy wiek. Na podstawie przeprowadzonych i opublikowanych przeze mnie badań można wysnuć następujące wnioski: Na każdym etapie leczenia chorych z rakiem ślinianki przyusznej konieczna jest ścisła współpraca pomiędzy klinicystą a patologiem dysponującym odpowiednim doświadczeniem i zapleczem laboratoryjnym. W przypadku nietypowego przebiegu klinicznego konieczna jest weryfikacja rozpoznania histopatologicznego. Chorzy z rakiem ślinianki przyusznej T1/T2N0 o niskim lub pośrednim stopniu złośliwości mogą być leczeni wyłącznie chirurgicznie. Najlepszą opcją jest parotidektomia z zachowaniem nerwu twarzowego pod warunkiem uzyskania co najmniej Dominik Stodulski: Autoreferat. Załącznik nr 2 Strona 15

16 1 mm marginesu chirurgicznego. Elektywna operacja węzłowa w tej grupie jest niezalecana. We wszystkich innych przypadkach konieczne jest przeprowadzenie operacji węzłowej (elektywnej bądź terapeutycznej). Konieczne jest poinformowanie chorego, zwłaszcza z wysokim zaawansowaniem miejscowym i regionalnym nowotworu, o konsekwencjach leczenia i możliwości znacznego obniżenia jakości życia, a także zapewnienie odpowiedniego wsparcia psychologicznego i/lub odpowiednich działań usprawniających podczas i po zakończeniu leczenia. 5. Omówienie pozostałych osiągnięć naukowo-badawczych a) Analiza bibliometryczna Mój dorobek naukowy obejmuje 33 opublikowanych prac o łącznej wartości IF 31,523 i liczbie punktów KBN/MNiSzW 526 (włączając publikacje stanowiące osiągnięcie naukowe), Liczba cytowań wg bazy Scopus wynosi 137. Liczba cytowań wg bazy Web of Science wynosi 106. Indeks Hirscha: wg bazy Scopus wynosi 6, wg bazy Web of Science wynosi 5. Listę publikacji nie wchodzących w skład osiągnięcia w rozumieniu art.16 ust.2 ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym załączono jako odrębny dokument (załącznik 3). Łączna liczba doniesień zjazdowych wynosi 53 Wykaz doniesień zjazdowych znajduje się w załączniku 3. Podsumowanie działalności naukowo-badawczej przedstawia analiza bibliometryczna z dnia roku opracowana przez Pracownię Bibliograficzną Biblioteki Głównej Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego zgodnie z zasadami przyjętymi przy obliczaniu punktacji na potrzeby Dominik Stodulski: Autoreferat. Załącznik nr 2 Strona 16

17 analizy bibliometrycznej wymaganej przez Centralną Komisję ds. Stopni i Tytułów, którą zamieszczono w załączniku 6. b) Tematyka pozostałych prac badawczych Moje zainteresowania naukowe koncentrują się głównie wokół problematyki nowotworów dużych gruczołów ślinowych, w szczególności raka ślinianki przyusznej. W 2010 roku zaowocowały one pracą doktorską pt.: Rak ślinianki przyusznej: analiza kliniczno-patologiczna oraz ocena wyników leczenia. Na jej podstawie opublikowałem dwie prace oceniające czynniki rokownicze w tej chorobie. W pierwszej [Stodulski D i wsp. (2012) Signs and symptoms of parotid gland carcinoma and their prognostic value. Int. J. Oral Maxillofac. Surg.] wykazałem, że stopień złośliwości raka przyusznicy wydaje się być czynnikiem mającym największy wpływ na jego przebieg kliniczny. Wszystkie objawy wskazujące na złośliwy charakter nowotwory tzw. objawy złośliwości wiążą się z wysokim zaawansowaniem klinicznym i niekorzystnym rokowaniem, a spośród nich największe znaczenie prognostyczne ma porażenie nerwu twarzowego oraz naciek skóry. Wyniki zawarte w drugiej pracy [Stodulski D i wsp. (2012) Are all prognostic factors in parotid gland carcinoma well recognized? Eur Arch Otorhinolaryngol potwierdziły, że naciek żuchwy, nerwu twarzowego i skóry wpływają w sposób niekorzystny na wyniki leczenia, zmniejszając szanse na wyleczenie odpowiednio 4,13, 2,38 i 2,04 razy. Badania potwierdziły wartość obowiązującej klasyfikacji TNM, jednakże wykazały również jej istotną wadę, gdyż nie uwzględnia ona zajęcia przestrzeni przygardłowej - istotnego negatywnego czynnika rokowniczego. Kolejne badania przeprowadzone we współpracy z Zakładem Radiologii GUMed dotyczyły zastosowania i wartości badania metodą rezonansu magnetycznego (MR) z oceną dyfuzji i perfuzji w przedoperacyjnym różnicowaniu pomiędzy zmianami złośliwymi i niezłośliwymi ślinianki przyusznej. Wykazały one, że dynamiczne badanie MR jest wysoce czułe i swoiste w ocenie poszczególnych typów histologicznych nowotworów ślinianki przyusznej i stanowi ważne uzupełnienie biopsji cienkoigłowej. Na podstawie wyników badań stworzono również oparty na obrazie przedoperacyjnego MR algorytm diagnostyczny dla chorych z guzami ślinianki przyusznej. Badania te zaowocowały cyklem czterech prac opublikowanych w renomowanych czasopismach z listy filadelfijskiej. Dominik Stodulski: Autoreferat. Załącznik nr 2 Strona 17

18 Równie owocna była współpraca z Zakładem Patomorfologii GUMed oraz Zakładem Patologii Uniwersytetu Karola w Pradze (Wydział Lekarski w Pilźnie, Czechy) w zakresie badań nad nowymi typami nowotworów złośliwych gruczołów ślinowych. W pracy autorstwa Majewska H, Skálová A, Stodulski D, Klimková A, Steiner P, Stankiewicz C, Biernat W. (2015) Mammary analogue secretory carcinoma of salivary glands: a new entity associated with ETV6 gene rearrangement. Virchows Arch., cytowanej w najnowszej Klasyfikacji Histologicznej Guzów Głowy i Szyi WHO (2017), przedstawiono po raz pierwszy serię (mammary analogue) secretory carcinoma pochodzącą z polskiego ośrodka. Inne wspólne opublikowane badania dotyczyły problemu diagnostyki różnicowej w przypadku przerzutów raka jasnokomórkowego nerki do ślinianki przyusznej, przemiany złośliwej gruczolaka wielopostaciowego dużych gruczołów ślinowych oraz zaburzeń genetycznych w rakach wywodzących się z gruczołów ślinowych. Z tematem ślinianek związana była również praca przedstawiająca materiał Kliniki Otolaryngologii w Gdańsku dna temat chorób nowotworowych, zapalnych oraz kamicy gruczołów ślinowych u dzieci i młodzieży. Tylko nieliczne prace dotyczą tej problematyki, w związku z czym stanowi ona ważną pozycję w praktyce lekarzy otolaryngologów, a także pediatrów, chirurgów szczękowo-twarzowych. W 2010 roku rozpocząłem prace nad stworzeniem skali do oceny czynności nerwu twarzowego po operacji ślinianki przyusznej, gdyż istniejące systemy nie pozwalają na precyzyjne stopniowanie specyficznych zaburzeń nerwu występujących po parotidektomii np. izolowany, niewielki niedowład jednej gałęzi nerwu VII. Stworzona skala pozwala na jakościową i ilościową ocenę funkcji nerwu twarzowego, a także cechuje się większą dokładnością i zgodnością pomiędzy obserwacjami w porównaniu z istniejącymi systemami, krótkim czasie badania i łatwymi do zapamiętania zasadami. Skala do oceny czynności nerwu twarzowego po parotidektomii była zaprezentowana po raz pierwszy podczas XLV Zjazdu Polskiego Towarzystwa Otorynolaryngologów Chirurgów Głowy i Szyi w Gdańsku w 2012 roku i została bardzo pozytywnie odebrana przez liczne grono polskich otolaryngologów. Wyniki prac nad skalą zostały opublikowane w 2014 roku [Stodulski i wsp. Facial nerve grading after parotidectomy. Eur Arch Otorhinolaryngol]. Problem diagnostyki i leczenia usznopochodnego zapalenia kości podstawy czaszki został omówiony w moich dwóch publikacjach. Pierwsza z nich dotyczyła wartości scyntygrafii kości w rozpoznaniu tego schorzenia [Stodulski D i wsp. (2005) The usefulness of bone scannning for the Dominik Stodulski: Autoreferat. Załącznik nr 2 Strona 18

19 diagnosis and evaluation of otogenic skull base osteomyelitis. Nucl Med Rev Cent East Eur], natomiast w drugiej przedstawiono unikalny przypadek usznopochodnego zapalenia kości podstawy czaszki o etiologii grzybiczej wraz z zestawieniem piśmiennictwa na ten temat [Stodulski D i wsp. (2006) Otogenic skull base osteomyelitis caused by invasive fungal infection. Case report and literature review. Eur Arch Otorhinolaryngol]. Tematyka otologiczna dotyczyła również innej pracy, w której badano etiologię, symptomatologię i wyniki leczenia perlaków u dzieci [Kuczkowski J, Babiński D, Stodulski D. (2004) Perlak wrodzony i nabyty ucha środkowego u dzieci. Otolaryngol Pol]. Oprócz publikacji poświęconych nowotworom gruczołów ślinowych jestem autorem lub współautorem innych prac z zakresu onkologii głowy i szyi. W oparciu o własne doświadczenia przedstawiono w nich problem diagnostyki i leczenia przerzutów odległych do narządów głowy i szyi [Stodulski D i wsp., (2006) Przerzuty raka nerki do narządów głowy i szyi. Otolaryngol. Pol.], możliwości leczenia z zastosowaniem różnych metod rekonstrukcyjnych rozległych nowotworów dna jamy ustnej [Skorek A, Jankau J, Drogoszewska B, Kiciński K, Stodulski D, Graczyk M, Ankiewicz A. (2011) Doświadczenia własne w leczeniu zaawansowanych nowotworów dna jamy ustnej. Otolaryngol. Pol], a także zagadnienie nowotworów nosa i zatok przynosowych oraz części nosowej gardła w aspekcie pracy lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej [Stodulski D, Stankiewicz C. (2013) Probl. Med. Rodz]. Kolejnym obszarem badań był oczodół. W pracach przedstawiono własne wyniki leczenia urazów oczodołu [Skorek A, Stankiewicz C, Babiński D, Ostrowska A, Stodulski D. (2007) Urazy oczodołu. Otolaryngol. Pol.] oraz zastosowanie tomografii komputerowej do pomiarów krytycznych odległości w obrębie oczodołu w planowaniu bezpiecznych dostępów chirurgicznych [Skorek A, Szurowska E, Raczyńska D, Szmuda T, Stodulski D. (2014) Orbital size measurement based on computed tomography imaging for surgical safety. Folia Morphol]. We współpracy z Kliniką Endokrynologii powstała praca dotycząca zespołu Tolosa-Hunta [Świątkowska-Stodulska R, Stodulski D, Babińska A, Piskunowicz M, Sworczak K. (2017) Bilateral Tolosa-Hunt syndrome mimicking pituitary adenoma. Endocrine]. Jej wyniki podkreślają m.in. konieczność ścisłej współpracy pomiędzy endokrynologiem, otolaryngologiem, okulista i radiologiem przy rozpoznaniu i leczeniu tego rzadkiego schorzenia. Po raz pierwszy w Polsce przedstawiłem problem żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej (ŻChZZ) w otolaryngologii - chirurgii głowy i szyi. Na podstawie doświadczeń własnych, Dominik Stodulski: Autoreferat. Załącznik nr 2 Strona 19

20 przeglądu piśmiennictwa oraz istniejących rekomendacji dla innych specjalizacji zabiegowych został stworzony schemat profilaktyki ŻChZZ dla otolaryngologii [Stodulski D i wsp. (2005) Profilaktyka żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej w otolaryngologii - chirurgii głowy i szyi. Otolaryngol Pol]. Publikacja na temat zaburzeń krzepnięcia w guzach przysadki była efektem współpracy z Klinikami Endokrynologii i Hematologii [Świątkowska-Stodulska R, Babińska A, Mital A, Stodulski D, Sworczak K. (2015) Hemostatic disorders in hormonally active pituitary tumors. Exp. Clin. Endocrinol. Diabet.]. Opublikowane prace kazuistyczne dotyczyły przede wszystkim własnych doświadczeń w leczeniu rzadkich nowotworów gardła [Stodulski D i wsp. (2003) Złośliwy obłoniak gardła i przestrzeni przygardłowej: opis przypadku. Otorynolaryngol. Przegl. Klin], krtani [Stodulski D, Stankiewicz C, Rzepko R, Kowalska B. (2007) Angiomyolipoma of the larynx: case report. Eur Arch Otorhinolaryngol.], ślinianki przyusznej [Mollin E, Stodulski D, Stankiewicz C. (2017) Rozległy gruczolak wielopostaciowy płata dodatkowego współistniejący z guzem Warthina płata powierzchownego ślinianki przyusznej. Pol. Przegl. Otorynolaryngol.], jak również postepowania w przypadku ciężkim powikłań zapalenia migdałków podniebiennych [Skorek A, Stodulski D, Stankiewicz C. (2004) Ciężkie powikłania regionalne i odległe zapalenia migdałków podniebiennych : opis przypadku. Otolaryngol Pol]. Jestem również współautorem pracy dotyczącej historii medycyny [Kuczkowski J, Cieszyńska J, Plichta Ł, Tretiakow D, Stodulski D. (2015) Hermann Gutzmann ( ): The Father of Phoniatrics, an Independent Specialty. J Voice]. Obecnie kontynuuję pracę związane z problemem przerzutów utajonych do węzłów chłonnych szyi w raku ślinianki przyusznej. Doświadczenia nabyte podczas stażu w Department of Otolaryngology/Head & Neck Surgery Vrije Universiteit w Amsterdamie, Holandia skłoniły mnie do podjęcia badań nad przydatnością identyfikacji węzła wartowniczego w raku przyusznicy, które prowadzę we współpracy z Zakładem Medycyny Nuklearnej GUMed. We wrześniu 2017 roku odbyłem staż w Klinik und Poliklinik für Hals-Nasen- Ohrenheilkunde/Chirurgie w Bonn, Niemcy, gdzie miałem możliwość zapoznania się z nowoczesnymi technikami rekonstrukcyjnymi stosowanymi u chorych po rozległych resekcjach z powodu nowotworów. Umożliwiło mi to stworzenie we współpracy z Zakładem Medycyny Sądowej własnego programu mającego na celu doskonalenie umiejętności chirurgicznych Dominik Stodulski: Autoreferat. Załącznik nr 2 Strona 20

21