METODY KOMPUTEROWE W OBLICZENIACH INŻYNIERSKICH

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "METODY KOMPUTEROWE W OBLICZENIACH INŻYNIERSKICH"

Transkrypt

1 METODY KOMPUTEROWE W OBLICZENIACH INŻYNIERSKICH ĆWICZENIE NR 5 SKRYPTY W PROGRAMIE KOMPUTEROWYM MATLAB Dr inż. Sergiusz Sienkowski

2 ĆWICZENIE NR 5 Skrypty w programie komputerowym Matlab 5.1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest opanowanie umiejętności tworzenia i uruchamiania skryptów w programie komputerowym Matlab Tworzenie i uruchamianie skryptów Skryptem nazywać będziemy plik tekstowy zawierający polecenia i funkcje Matlaba. Zadaniem skryptów jest ułatwienie opracowywania w Matlabie rozbudowanych instrukcji zawierających kombinację poleceń i funkcji. W celu utworzenia skryptu należy nacisnąć przycisk New Script znajdujący się na pasku narzędziowym zakładki HOME lub wybrać z klawiatury kombinację Ctrl+N. W wyniku tej operacji wywołane zostanie okno edytora skryptu. Okno to zostanie osadzone w głównym oknie programu Matlab.

3 Ćwiczenie 5. Skrypty w programie komputerowym Matlab 77 Wyświetlone zostaną również dodatkowe zakładki EDITOR, PUBLISH i VIEW zawierające narzędzia umożliwiające obsługę skryptu i edycję zawartego w nim kodu. W celu zapisu skryptu na dysku komputera lub zapisu postępów w jego opracowywaniu, należy nacisnąć przycisk Save na pasku narzędziowym zakładki EDITOR lub wybrać z klawiatury kombinację Ctrl+S. Podczas pierwszego zapisu skryptu, wyświetlone zostanie okno Select File for Save As umożliwiające zapis skryptu we wskazanym miejscu na dysku komputera.

4 78 Metody komputerowe w obliczeniach inżynierskich Każdy kolejny zapis skutkuje zachowaniem aktualnej zawartości skryptu. Po pierwszym zapisie skryptu na dysku, każde wyjście z okna skryptu do innego okna programu Matlab skutkuje automatycznym zapisaniem zawartości skryptu. Skrypty należą do kategorii m-plików. Zapisuje się je do plików z rozszerzeniem *.m. Ze względu na sposób uruchamiania skryptów, zapisywane są one domyślnie w bieżącym katalogu programu Matlab. Skrypt utworzony w Matlabie uruchamia się w oknie Command Window wpisując po znaku zachęty >> nazwę utworzonego skryptu bez rozszerzenia *.m >>nazwa_skryptu <Enter> Jeżeli skrypt zapisany został w innym miejscu niż bieżący katalog Matlaba, to w celu uruchomienia skryptu należy za pomocą paska narzędziowego, widocznego na poniższym rysunku lub polecania cd('sciezka_do_katalogu'), przejść do katalogu ze skryptem. Można również wykorzystać funkcję path i udostępnić programowi Matlab katalog, w którym skrypt został zapisany. W celu udostępnienia katalogu i uruchomienia skryptu należy wykonać następujące polecenia >>path(path,'sciezka_do_katalogu') <Enter> >>nazwa_skryptu <Enter> Funkcja path listuje ścieżki do katalogów Matlaba. Zagnieżdżenie tej funkcji spowoduje, że ścieżka do katalogu ze skryptem zostanie dołączona do listy ścieżek do katalogów Matlaba.

5 Ćwiczenie 5. Skrypty w programie komputerowym Matlab 79 Przykład. Utworzenie i uruchomienie skryptu skrypt5_1.m umożliwiającego wyświetlanie komunikatu 'Hello World!'. Powyższy skrypt składa się z trzech linii. W linii nr 1 znajduje się komentarz zaczynający się od znaku procenta %. Zastosowanie znaku % powoduje, że tekst, który po nim następuje nie będzie traktowany, jako wykonywalna cześć skryptu. W linii nr 2 znajduje się polecenie clc, którego zadaniem jest wyczyszczenie okna Command Window po uruchomieniu skryptu. W linii nr 3 znajduje się funkcja disp, która umożliwia wyświetlenie komunikatu 'Hello World!'. Uwaga, każda linia wykonywalnej części skryptu powinna zostać zakończona średnikiem. Wykonywanie poleceń i funkcji w skrypcie następuje od góry, w prawo i do dołu. Ponieważ skrypt skrypt5_1.m został zapisany w katalogu bieżącym, to jego uruchomienie polega na wpisaniu w oknie Command Window po znaku zachęty >> nazwy skryptu i naciśnięciu Enter na klawiaturze. Uruchomienie aktywnego skryptu możliwe jest również z zastosowaniem przycisku Run znajdującego się na pasku narzędziowym umieszczonym w zakładce EDITOR lub po naciśnięciu na klawiaturze F5. W wyniku uruchomienia skryptu w oknie Command Window wyświetlony zostanie komunikat 'Hello World!'

6 80 Metody komputerowe w obliczeniach inżynierskich 5.3. Wczytywanie danych do skryptu i ich konwersja W celu wczytania danych do skryptu i ich konwersji należy zastosować polecenia (funkcje) przedstawione w poniższej tabeli. Wczytywanie danych do skryptu następuje po jego uruchomieniu. Konwersja danych następuje w trakcie działania skryptu. Polecenie (funkcja) Opis a=input('tekst') Wprowadzenie do skryptu danej liczbowej i podstawienie jej do zmiennej a. Po uruchomieniu skryptu wyświetlony zostanie tekst 'tekst' (np. 'Podaj wartość liczby a='), po czym na końcu tekstu nastąpi odczekanie na wprowadzenie danej liczbowej, która zostanie podstawiona do zmiennej a, wprowadzenie danej należy potwierdzić naciskając Enter na klawiaturze

7 Ćwiczenie 5. Skrypty w programie komputerowym Matlab 81 a=input('tekst','s') Wprowadzenie do skryptu łańcucha znaków i podstawienie go do zmiennej a. Po uruchomieniu skryptu wyświetlony zostanie tekst 'tekst', po czym nastąpi odczekanie na wprowadzenie łańcucha znaków, który zostanie podstawiony do zmiennej a, wprowadzenie danej należy potwierdzić naciskając Enter na klawiaturze b=eval(a) Jeżeli zmienna a przechowuje łańcuch znaków zawierający nazwy poleceń i/lub funkcji, to funkcja eval umożliwi ich wyodrębnienie i wykonanie, otrzymany wynik zostanie podstawiony do zmiennej b num2str(a) Zamiana liczby rzeczywistej a na łańcuch znaków str2num('tekst') Zamiana łańcucha znaków 'tekst' odpowiadającego liczbie rzeczywistej na tę liczbę. sscanf('tekst','specyfikator') Zamiana łańcucha znaków 'tekst' na wektor wierszowy zawierający elementy otrzymane zgodnie z przyjętym specyfikatorem formatowana

8 82 Metody komputerowe w obliczeniach inżynierskich Specyfikator Opis %f Liczby rzeczywiste %d Liczby całkowite %u Liczby całkowita bez znaku %e Liczba rzeczywista w notacji naukowej %s Ciąg znaków %c Pojedynczy znak Przykład. Utworzenie i uruchomienie skryptu skrypt5_2.m umożliwiającego wykonanie podstawowych operacji arytmetycznych na dwóch liczbach rzeczywistych wprowadzonych z klawiatury. Powyższy skrypt składa się z sześciu linii. W linii nr 3 i 4 znajduje się funkcja input umożliwiająca wprowadzenie danych z klawiatury po uruchomieniu skryptu. W linii nr 5 i 6 znajduje się funkcja disp, której zadaniem jest wyświetlenie wyników operacji arytmetycznych wykonanych na dwóch liczbach rzeczywistych. Argumentem funkcji disp jest czteroelementowy wektor wierszowy. Pierwszy i trzeci element wektora to łańcuchy znaków, drugi i czwarty element to funkcja num2str,

9 Ćwiczenie 5. Skrypty w programie komputerowym Matlab 83 której zadaniem jest konwersja liczby rzeczywistej, będącej wynikiem operacji arytmetycznej, na łańcuch znaków. Przykład. Utworzenie i uruchomienie skryptu skrypt5_3.m umożliwiającego wyznaczenie średniej z elementów wektora wierszowego wprowadzonych za pomocą klawiatury. Powyższy skrypt składa się z pięciu linii. W linii nr 3 znajduje się funkcja input umożliwiająca wprowadzenie z klawiatury łańcucha znaków T zawierającego elementy na podstawie, których utworzony zostanie wektor wierszowy X. W linii nr 4 znajduje się dwuparametrowa funkcja sscanf. Drugi parametr tej funkcji to specyfikator formatowania '%f' dzięki któremu nastąpi zamiana łańcucha znaków T na wektor wierszowy X zawierający liczby rzeczywiste. W linii nr 5 znajduje się funkcja disp, której zadaniem jest wyświetlenie komunikatu na który składają się elementy dwuelementowego wektora wierszowego. Pierwszym elementem tego wektora jest łańcuch znaków. Drugi element to funkcja konwertująca na łańcuch znaków wynik obliczania wartości średniej z elementów wektora X. Wartość średnia jest obliczana z zastosowaniem funkcji mean.

10 84 Metody komputerowe w obliczeniach inżynierskich Przykład. Utworzenie i uruchomienie skryptu skrypt5_4.m umożliwiającego obliczenie wartości dowolnej funkcji jednoargumentowej. Powyższy skrypt składa się z sześciu linii. W linii nr 3 znajduje się polecenie umożliwiające wprowadzenie za pomocą funkcji input wzoru jednoargumentowej funkcji w postaci łańcucha znaków. Wprowadzony z klawiatury łańcuch znaków zostaje podstawiony do zmiennej funkcja. Argument wprowadzanej funkcji musi zostać oznaczony przez x. Wynika to z faktu, że dalsza część skryptu zawiera polecenia, które zostaną wykonane tylko wówczas, gdy argument funkcji zostanie w ten sposób oznaczony. W linii nr 4 znajduje się polecenie umożliwiające zadanie wartości zmiennej x w postaci liczby rzeczywistej. W linii nr 5 znajduje się funkcja eval, która umożliwi obliczenie wartości funkcji dla zadanej wartości x. Wynik obliczeń jest podstawiany do zmiennej wynik. W linii szóstej znajduje się funkcja disp, której zadaniem jest wyświetlenie wzoru wprowadzonej funkcji i wartość tej funkcji dla argumentu x Walidacja skryptów Matlab oferuje narzędzia umożliwiające sprawdzenie kodu skryptu w celu wyeliminowania występujących w nim błędów. Poniżej przedstawiono przykład skryptu zawierającego błędy składni kodu, które można wykryć i usunąć przy pomocy narzędzi Matlaba.

11 Ćwiczenie 5. Skrypty w programie komputerowym Matlab 85 Powyższy skrypt zawiera dwa błędy w linii nr 2 i jeden błąd w linii nr 3. Jeden z błędów w linii nr 2 wykrywany jest w czasie rzeczywistym. Sygnalizowane jest to umieszczeniem żółtopomarańczowego znacznika w linii, w której występuje błąd. Wykryty błąd dotyczy braku średnika na końcu polecenia. Po wskazaniu myszką miejsca, w którym znajduje się znacznik, wyświetlony zostanie komunikat błędu wraz z propozycją jego naprawy. Po naciśnięciu przycisku Fix wykryty błąd zostanie naprawiony. Drugi błąd, który występuje w linii nr 2 dotyczy funkcji, której zadaniem jest wprowadzanie danych do skryptu. W tym przypadku nazwa zastosowanej funkcji jest nieprawidłowa. Podobnie jest z trzecim błędem występującym w linii nr 3. Nazwa funkcji, której zadaniem jest wyświetlenie wartości liczbowej zmiennej a jest nieprawidłowa. Błędy w nazwach funkcji nie są wykrywane w czasie rzeczywistym. Aby je wykryć należy w prawym górnym rogu okna skryptu kliknąć na przycisk Show Editor Actions i rozwiniętego menu wybrać opcje Show Code Analyzer Raport i Show Dependency Report.

12 86 Metody komputerowe w obliczeniach inżynierskich W wyniku wybrania tych opcji utworzone zostaną raporty z informującymi o błędach występujących w skrypcie. Wygenerowane raporty pokazują, że Matlab nie rozpoznaje w skrypcie funkcji dip i imput. Takie funkcje mogły w ogóle nie zostać zaimplementowane, nie są wbudowane w Matlaba lub noszą niewłaściwą nazwę. W rozważanym przypadku, powstałe błędy związane są niewłaściwymi nazwami funkcji disp i input.

13 Ćwiczenie 5. Skrypty w programie komputerowym Matlab 87 Wykrycie błędów występujących w skrypcie odbywa się również po uruchomieniu skryptu za pomocą narzędzia Run znajdującego się na pasku narzędziowym w głównym oknie programu Matlab. W przypadku skryptu z powyższego przykładu, w oknie Command Window wyświetlony zostanie komunikat o błędzie dotyczącym funkcji imput, a po jego usunięciu i ponownym uruchomieniu skryptu, wyświetlony zostanie kolejny komunikat o błędzie dotyczącym funkcji dip. Matlab umożliwia analizowanie kodu skryptu z zastosowaniem wbudowanego debuggera 1. Działanie debuggera zostanie wyjaśnione na przykładzie poniższego skryptu. Przykład. Utworzenie i uruchomienie skryptu skrypt5_6.m umożliwiającego obliczenie wartości funkcji f(x)=a x 2 +b x+c w przedziale [-10, 10], gdzie a, b i c to liczby rzeczywiste wprowadzane z klawiatury. 1 Debugger to program umożliwiający dynamiczną analizę skryptów. Taka analiza polega na sprawdzaniu działania fragmentów lub całości kodu, oraz odnajdywaniu i identyfikacji występujących w nim błędów.

14 88 Metody komputerowe w obliczeniach inżynierskich W celu wykorzystania debggura do analizy kodu skryptu należy wykonać poniższe kroki. 1. Umieścić w skrypcie przynajmniej jeden znacznik, dzięki któremu możliwe będzie skorzystanie z narzędzi debggura. W tym celu należy kliknąć w znak "-" znajdujący obok numeru linii skryptu. W wyniku tej operacji utworzony zostanie znacznik w postaci czerwonej kropki. Powtórzenie tej operacji w innym miejscu skryptu, spowoduje umieszczenie kolejnego znacznika. W skrypcie z przykładu znaczniki zostały umieszczone w liniach nr 3 i Uruchomić skrypt za pomocą narzędzia Run z paska narzędziowego w zakładce EDITOR. Jeżeli w skrypcie umieszczone zostały znaczniki, to w tej samej zakładce wyświetlone zostaną narzędzia debuggera widoczne na poniższym rysunku. Znaczenie narzędzi przedstawiono w poniższej tabeli.

15 Ćwiczenie 5. Skrypty w programie komputerowym Matlab 89 Narzędzie Opis Przejście do kolejnego znacznika w kodzie, wszystkie polecenia między znacznikami zostaną wykonane Przejście do kolejnej linii kodu, wszystkie polecenia umieszczone w linii kodu zostaną wykonane Przejście do zagnieżdżonego fragmentu kodu Wyjście z zagnieżdżonego fragmentu kodu Wyłączenie programu debuggera Po uruchomieniu skryptu z przykładu, nastąpi wykonane polecenia clc, i zatrzymanie wykonywania skryptu w miejscu wskazywanym zieloną strzałką w oczekiwaniu na zastosowanie narzędzi debuggera. W tym samym czasie okno Command Window przyjmie postać widoczną na poniższym rysunku.

16 90 Metody komputerowe w obliczeniach inżynierskich 3. Zastosować narzędzia debuggera w celu przeanalizowania kodu skryptu. W przykładzie, w wyniku zastosowania narzędzia Step, nastąpi realizacja polecenia z linii nr 3 i przejście do linii nr 4 skryptu. Będzie temu towarzyszyła konieczność podania w oknie Command Window wartości liczbowej, która zostanie podstawiona pod zmienną a. Uwaga, jeżeli w linii zawierającej funkcję num2str zastosowane zostanie narzędzie Step In, to nastąpi przejście do sprawdzenia zagnieżdżonego kodu funkcji num2str, który umieszczony jest w m-pliku Matlaba o nazwie num2str.m. Uwaga, jeżeli w linii zawierającej znacznik zastosujemy narzędzie Continue, to nastąpi przejście do kolejnego znacznika, przy czym wszystkie polecenia między znacznikami zostaną wykonane. Kontynuowanie stosowania narzędzia Step spowoduje realizację poleceń umieszczonych w kolejnych liniach skryptu, aż do wyświetlenia wartości funkcji.

17 Ćwiczenie 5. Skrypty w programie komputerowym Matlab Program ćwiczenia 1. Utworzyć w Matlabie skrypt o nazwie skrypt5_1.m, który po uruchomieniu wyświetli w oknie Command Window informacje o podgrupie laboratoryjnej, zgodnie z poniższym schematem "Metody komputerowe w obliczeniach inżynierskich Dane osobowe: Anna Nowak, Jan Kowalski Grupa: 11 AiR-SP/A Podgrupa laboratoryjna nr: 1". 2. Utworzyć w Matlabie skrypt o nazwie skrypt5_2.m, który po uruchomieniu będzie pobierał dane osobowe, nazwę grupy i numer podgrupy, a następnie wyświetli w oknie Command Window informacje o podgrupie laboratoryjnej zgodnie ze schematem przedstawionym w punkcie Utworzyć w Matlabie skrypt o nazwie skrypt5_3.m, który po uruchomieniu wyświetli w oknie Command Window wyniki obliczania rezystancji zastępczej układu a) szeregowo połączonych rezystorów, b) równolegle połączonych rezystorów. Rezystancje rezystorów wprowadzić do skryptu za pomocą łańcucha znaków. Wskazówka. Do obliczenia rezystancji zastępczej zastosować funkcję sum oraz tablicowe odwracanie wektora.

18 92 Metody komputerowe w obliczeniach inżynierskich 4. Utworzyć w Matlabie skrypt o nazwie skrypt5_4.m, który wyświetli w oknie Command Window wynik obliczania prądu elektrycznego płynącego przez układ szeregowo połączonych rezystorów umieszczonych w zamkniętym obwodzie elektrycznym. Wartość prądu obliczyć korzystając z Prawa Ohma na podstawie spadku napięcia na układzie szeregowo połączonych rezystorów i rezystancji zastępczej tego układu. 5. Utworzyć w Matlabie skrypt o nazwie skrypt5_5.m, który po uruchomieniu wyświetli w oknie Command Window wyniki obliczania a) wartości średniej, b) wartości skutecznej, c) wartości międzyszczytowej, na podstawie wyników pomiaru napięcia elektrycznego multimetrem cyfrowym. Wyniki pomiaru napięcia wprowadzić do skryptu za pomocą łańcucha znaków. Wskazówka. Zastosować do obliczeń funkcję mean oraz tablicowe potęgowanie wektora. Literatura [1] Luzar M., Metody komputerowe w obliczeniach inżynierskich, Wykład dla Studentów Automatyki i Robotyki, WIEA, UZ, [2] Czajka M., MATLAB. Ćwiczenia, Helion 2005 [3] Mrozek B., Mrozek Z., MATLAB i Simulink. Poradnik użytkownika, Helion 2004

METODY KOMPUTEROWE W OBLICZENIACH INŻYNIERSKICH

METODY KOMPUTEROWE W OBLICZENIACH INŻYNIERSKICH METODY KOMPUTEROWE W OBLICZENIACH INŻYNIERSKICH ĆWICZENIE NR 1 WPROWADZENIE DO PROGRAMU KOMPUTEROWEGO MATLAB Dr inż. Sergiusz Sienkowski ĆWICZENIE NR 1 Wprowadzenie do programu komputerowego Matlab 1.1.

Bardziej szczegółowo

METODY KOMPUTEROWE W OBLICZENIACH INŻYNIERSKICH

METODY KOMPUTEROWE W OBLICZENIACH INŻYNIERSKICH METODY KOMPUTEROWE W OBLICZENIACH INŻYNIERSKICH ĆWICZENIE NR 1 WPROWADZENIE DO PROGRAMU KOMPUTEROWEGO MATLAB Dr inż. Sergiusz Sienkowski ĆWICZENIE NR 1 Wprowadzenie do programu komputerowego Matlab 1.1.

Bardziej szczegółowo

METODY KOMPUTEROWE W OBLICZENIACH INŻYNIERSKICH

METODY KOMPUTEROWE W OBLICZENIACH INŻYNIERSKICH METODY KOMPUTEROWE W OBLICZENIACH INŻYNIERSKICH ĆWICZENIE NR 9 WYRAŻENIA LOGICZNE, INSTRUKCJE WARUNKOWE I INSTRUKCJE ITERACYJNE W PROGRAMIE KOMPUTEROWYM MATLAB Dr inż. Sergiusz Sienkowski ĆWICZENIE NR

Bardziej szczegółowo

Krótki kurs obsługi środowiska programistycznego Turbo Pascal z 12 Opracował Jan T. Biernat. Wstęp

Krótki kurs obsługi środowiska programistycznego Turbo Pascal z 12 Opracował Jan T. Biernat. Wstęp Krótki kurs obsługi środowiska programistycznego Turbo Pascal 7.0 1 z 12 Wstęp Środowisko programistyczne Turbo Pascal, to połączenie kilku programów w jeden program. Środowisko to zawiera m.in. kompilator,

Bardziej szczegółowo

METODY KOMPUTEROWE W OBLICZENIACH INŻYNIERSKICH

METODY KOMPUTEROWE W OBLICZENIACH INŻYNIERSKICH METODY KOMPUTEROWE W OBLICZENIACH INŻYNIERSKICH ĆWICZENIE NR 4 RACHUNEK TABLICOWY NA MACIERZACH W PROGRAMIE KOMPUTEROWYM MATLAB Dr inż. Sergiusz Sienkowski ĆWICZENIE NR 4 Rachunek tablicowy na macierzach

Bardziej szczegółowo

AKADEMIA MORSKA W SZCZECINIE WI-ET / IIT / ZTT. Instrukcja do zajęc laboratoryjnych nr 1 AUTOMATYZACJA I ROBOTYZACJA PROCESÓW PRODUKCYJNYCH

AKADEMIA MORSKA W SZCZECINIE WI-ET / IIT / ZTT. Instrukcja do zajęc laboratoryjnych nr 1 AUTOMATYZACJA I ROBOTYZACJA PROCESÓW PRODUKCYJNYCH AKADEMIA MORSKA W SZCZECINIE WI-ET / IIT / ZTT Instrukcja do zajęc laboratoryjnych nr 1 AUTOMATYZACJA I ROBOTYZACJA PROCESÓW PRODUKCYJNYCH II rok Kierunek Logistyka Temat: Zajęcia wprowadzające. BHP stanowisk

Bardziej szczegółowo

Ćw. 0: Wprowadzenie do programu MultiSIM

Ćw. 0: Wprowadzenie do programu MultiSIM Ćw. 0: Wprowadzenie do programu MultiSIM Wstęp Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z programem MultiSIM przeznaczonym do analiz i symulacji działania układów elektronicznych. Zaznajamianie się z tym programem

Bardziej szczegółowo

Wstęp do Informatyki i Programowania Laboratorium: Lista 1 Środowisko programowania

Wstęp do Informatyki i Programowania Laboratorium: Lista 1 Środowisko programowania Wstęp do Informatyki i Programowania Laboratorium: Lista 1 Środowisko programowania Przemysław Kobylański Polecenie 1 Zaloguj się do systemu Linux i uruchom okno terminala. Polecenie 2 Utwórz za pomocą

Bardziej szczegółowo

Zawartość. Wstęp. Moduł Rozbiórki. Wstęp Instalacja Konfiguracja Uruchomienie i praca z raportem... 6

Zawartość. Wstęp. Moduł Rozbiórki. Wstęp Instalacja Konfiguracja Uruchomienie i praca z raportem... 6 Zawartość Wstęp... 1 Instalacja... 2 Konfiguracja... 2 Uruchomienie i praca z raportem... 6 Wstęp Rozwiązanie przygotowane z myślą o użytkownikach którzy potrzebują narzędzie do podziału, rozkładu, rozbiórki

Bardziej szczegółowo

Instalowanie VHOPE i plików biblioteki VHOPE

Instalowanie VHOPE i plików biblioteki VHOPE Instalowanie VHOPE i plików biblioteki VHOPE Krok 1. Zainstaluj aplikację VHOPE Przed rozpoczęciem korzystania z materiałów prezentacyjnych znajdujących się na tym dysku USB należy zainstalować na komputerze

Bardziej szczegółowo

Prezentacja multimedialna MS PowerPoint 2010 (podstawy)

Prezentacja multimedialna MS PowerPoint 2010 (podstawy) Prezentacja multimedialna MS PowerPoint 2010 (podstawy) Cz. 1. Tworzenie slajdów MS PowerPoint 2010 to najnowsza wersja popularnego programu do tworzenia prezentacji multimedialnych. Wygląd programu w

Bardziej szczegółowo

Tworzenie nowego projektu w asemblerze dla mikroprocesora z rodziny 8051

Tworzenie nowego projektu w asemblerze dla mikroprocesora z rodziny 8051 Tworzenie nowego projektu w asemblerze dla mikroprocesora z rodziny 8051 Katedra Automatyki, Wydział EAIiE Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie Marcin Piątek Kraków 2008 1. Ważne uwagi i definicje Poniższy

Bardziej szczegółowo

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania KOMPUTEROWE SYSTEMY STEROWANIA (KSS)

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania KOMPUTEROWE SYSTEMY STEROWANIA (KSS) Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania KOMPUTEROWE SYSTEMY STEROWANIA (KSS) Temat: Platforma Systemowa Wonderware cz. 2 przemysłowa baza danych,

Bardziej szczegółowo

Kier. MTR Programowanie w MATLABie Laboratorium. 1. Tworzenie m-plików skryptowych i uruchamianie skryptów

Kier. MTR Programowanie w MATLABie Laboratorium. 1. Tworzenie m-plików skryptowych i uruchamianie skryptów Kier. MTR Programowanie w MATLABie Laboratorium Ćw. 3 M-pliki skryptowe w MATLABie. Instrukcje programowania: if, switch, for, while, break, return Wprowadzenie. Tworzenie m-plików skryptowych i uruchamianie

Bardziej szczegółowo

Formy dialogowe w środowisku Gnome

Formy dialogowe w środowisku Gnome Środowisko graficzne Gnome posiada wiele atrakcyjnych funkcji, które często nie są przez administratorów wykorzystywane. Jedną z nich jest dołączony zestaw form dialogowych o nazwie Zenity ( http://library.gnome.org/users/zenity/stable/

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie do programowania w języku Visual Basic. Podstawowe instrukcje języka

Wprowadzenie do programowania w języku Visual Basic. Podstawowe instrukcje języka Wprowadzenie do programowania w języku Visual Basic. Podstawowe instrukcje języka 1. Kompilacja aplikacji konsolowych w środowisku programistycznym Microsoft Visual Basic. Odszukaj w menu startowym systemu

Bardziej szczegółowo

Cyfrowe Przetwarzanie Obrazów i Sygnałów

Cyfrowe Przetwarzanie Obrazów i Sygnałów Cyfrowe Przetwarzanie Obrazów i Sygnałów Laboratorium EX0 Wprowadzenie Joanna Ratajczak, Wrocław, 2018 1 Cel i zakres ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się ze środowiskiem Matlab/Simulink wraz

Bardziej szczegółowo

Programowanie w języku Python. Grażyna Koba

Programowanie w języku Python. Grażyna Koba Programowanie w języku Python Grażyna Koba Kilka definicji Program komputerowy to ciąg instrukcji języka programowania, realizujący dany algorytm. Język programowania to zbiór określonych instrukcji i

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 1. Matlab podstawy (1) Matlab firmy MathWorks to uniwersalny pakiet do obliczeń naukowych i inżynierskich, analiz układów statycznych

Ćwiczenie 1. Matlab podstawy (1) Matlab firmy MathWorks to uniwersalny pakiet do obliczeń naukowych i inżynierskich, analiz układów statycznych 1. Matlab podstawy (1) Matlab firmy MathWorks to uniwersalny pakiet do obliczeń naukowych i inżynierskich, analiz układów statycznych i dynamicznych, symulacji procesów, przekształceń i obliczeń symbolicznych

Bardziej szczegółowo

Temat: Organizacja skoroszytów i arkuszy

Temat: Organizacja skoroszytów i arkuszy Temat: Organizacja skoroszytów i arkuszy Podstawowe informacje o skoroszycie Excel jest najczęściej wykorzystywany do tworzenia skoroszytów. Skoroszyt jest zbiorem informacji, które są przechowywane w

Bardziej szczegółowo

Makropolecenia w PowerPoint Spis treści

Makropolecenia w PowerPoint Spis treści Makropolecenia w PowerPoint Spis treści Co to jest makro?... 2 Tworzenie prostego makropolecenia w PowerPoint... 2 Przypisywanie makropoleceń do wstążki.... 5 Zapisywanie prezentacji z makrem.... 7 ZADANIE...

Bardziej szczegółowo

Inwentarz Optivum. Jak wykorzystać kolektor danych do wypełniania arkuszy spisowych?

Inwentarz Optivum. Jak wykorzystać kolektor danych do wypełniania arkuszy spisowych? Inwentarz Optivum Jak wykorzystać kolektor danych do wypełniania arkuszy spisowych? Kolektor danych jest to urządzenie, które umożliwia automatyczną identyfikację kodów kreskowych. Program Inwentarz Optivum

Bardziej szczegółowo

Dlaczego stosujemy edytory tekstu?

Dlaczego stosujemy edytory tekstu? Edytor tekstu Edytor tekstu program komputerowy służący do tworzenia, edycji i formatowania dokumentów tekstowych za pomocą komputera. Dlaczego stosujemy edytory tekstu? możemy poprawiać tekst możemy uzupełniać

Bardziej szczegółowo

Instrukcja korzystania ze skryptu kroswalidacja.py

Instrukcja korzystania ze skryptu kroswalidacja.py Instrukcja korzystania ze skryptu kroswalidacja.py 1) Wczytać do SGeMS plik z danymi pomiarowymi dwukrotnie (Menu Objects Load Object): raz jako dane, a za drugim razem pod inną nazwą, np. punkty jako

Bardziej szczegółowo

Projekt ZSWS. Instrukcja uŝytkowania narzędzia SAP Business Explorer Analyzer. 1 Uruchamianie programu i raportu. Tytuł: Strona: 1 z 31

Projekt ZSWS. Instrukcja uŝytkowania narzędzia SAP Business Explorer Analyzer. 1 Uruchamianie programu i raportu. Tytuł: Strona: 1 z 31 Strona: 1 z 31 Explorer Analyzer 1 Uruchamianie programu i raportu PoniŜsze czynności uruchamiają program Bex Analyzer oraz wybrany raport z hurtowni danych. 1. uruchom z menu Start>Programy>Business Explorer>Analyzer

Bardziej szczegółowo

PROGRAM DO PLANOWANIA ZAKUPÓW wg CPV/CPC

PROGRAM DO PLANOWANIA ZAKUPÓW wg CPV/CPC PROGRAM DO PLANOWANIA ZAKUPÓW wg CPV/CPC Październik 2007 1 1. WSTĘP Program Plan CPV służy do sporządzania planów zakupów na materiały i usługi dla jednostek Uniwersytetu Śląskiego według numerów CPV.

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie do Scilab: podstawy języka Scilab

Wprowadzenie do Scilab: podstawy języka Scilab Wprowadzenie do Scilab: podstawy języka Scilab Magdalena Deckert, Izabela Szczęch, Barbara Wołyńska, Bartłomiej Prędki Politechnika Poznańska, Instytut Informatyki Narzędzia Informatyki Narzędzia Informatyki

Bardziej szczegółowo

14. TWORZENIE MAKROPOLECEŃ

14. TWORZENIE MAKROPOLECEŃ 14. TWORZENIE MAKROPOLECEŃ Makro (inaczej makropolecenie) jest ciągiem poleceń i instrukcji programu MS Word, działającym i uruchamianym podobnie jak pojedyncze polecenie, służące do automatycznego wykonania

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY AUTOMATYKI. MATLAB - komputerowe środowisko obliczeń naukowoinżynierskich - podstawowe operacje na liczbach i macierzach.

PODSTAWY AUTOMATYKI. MATLAB - komputerowe środowisko obliczeń naukowoinżynierskich - podstawowe operacje na liczbach i macierzach. WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI I AUTOMATYKI Katedra Inżynierii Systemów Sterowania PODSTAWY AUTOMATYKI MATLAB - komputerowe środowisko obliczeń naukowoinżynierskich - podstawowe operacje na liczbach i macierzach.

Bardziej szczegółowo

Stałe, znaki, łańcuchy znaków, wejście i wyjście sformatowane

Stałe, znaki, łańcuchy znaków, wejście i wyjście sformatowane Stałe, znaki, łańcuchy znaków, wejście i wyjście sformatowane Stałe Oprócz zmiennych w programie mamy też stałe, które jak sama nazwa mówi, zachowują swoją wartość przez cały czas działania programu. Można

Bardziej szczegółowo

Podręcznik użytkownika programu. Ceremonia 3.1

Podręcznik użytkownika programu. Ceremonia 3.1 Podręcznik użytkownika programu Ceremonia 3.1 1 Spis treści O programie...3 Główne okno programu...4 Edytor pieśni...7 Okno ustawień programu...8 Edycja kategorii pieśni...9 Edytor schematów slajdów...10

Bardziej szczegółowo

SKRYPTY. Zadanie: Wyznaczyć wartość wyrażenia arytmetycznego

SKRYPTY. Zadanie: Wyznaczyć wartość wyrażenia arytmetycznego 1 SKRYPTY Zadanie: Wyznaczyć wartość wyrażenia arytmetycznego z = 1 y + 1+ ( x + 2) 3 x 2 + x sin y y + 1 2 dla danych wartości x = 12.5 i y = 9.87. Zadanie to można rozwiązać: wpisując dane i wzór wyrażenia

Bardziej szczegółowo

Szkolenie dla nauczycieli SP10 w DG Operacje na plikach i folderach, obsługa edytora tekstu ABC. komputera dla nauczyciela. Materiały pomocnicze

Szkolenie dla nauczycieli SP10 w DG Operacje na plikach i folderach, obsługa edytora tekstu ABC. komputera dla nauczyciela. Materiały pomocnicze ABC komputera dla nauczyciela Materiały pomocnicze 1. Czego się nauczysz? Uruchamianie i zamykanie systemu: jak zalogować się do systemu po uruchomieniu komputera, jak tymczasowo zablokować komputer w

Bardziej szczegółowo

P R Z E T W A R Z A N I E S Y G N A Ł Ó W B I O M E T R Y C Z N Y C H

P R Z E T W A R Z A N I E S Y G N A Ł Ó W B I O M E T R Y C Z N Y C H W O J S K O W A A K A D E M I A T E C H N I C Z N A W Y D Z I A Ł E L E K T R O N I K I Drukować dwustronnie P R Z E T W A R Z A N I E S Y G N A Ł Ó W B I O M E T R Y C Z N Y C H Grupa... Data wykonania

Bardziej szczegółowo

Narzędzie informatyczne wspomagające dokonywanie ocen pracowniczych w służbie cywilnej

Narzędzie informatyczne wspomagające dokonywanie ocen pracowniczych w służbie cywilnej Narzędzie informatyczne wspomagające dokonywanie ocen pracowniczych w służbie cywilnej elektroniczne formularze arkuszy ocen okresowych i pierwszej oceny Instrukcja użytkownika Wersja 1.0 DSC KPRM 2015

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 1: Pierwsze kroki

Ćwiczenie 1: Pierwsze kroki Ćwiczenie 1: Pierwsze kroki z programem AutoCAD 2010 1 Przeznaczone dla: nowych użytkowników programu AutoCAD Wymagania wstępne: brak Czas wymagany do wykonania: 15 minut W tym ćwiczeniu Lekcje zawarte

Bardziej szczegółowo

Rys.1. Technika zestawiania części za pomocą polecenia WSTAWIAJĄCE (insert)

Rys.1. Technika zestawiania części za pomocą polecenia WSTAWIAJĄCE (insert) Procesy i techniki produkcyjne Wydział Mechaniczny Ćwiczenie 3 (2) CAD/CAM Zasady budowy bibliotek parametrycznych Cel ćwiczenia: Celem tego zestawu ćwiczeń 3.1, 3.2 jest opanowanie techniki budowy i wykorzystania

Bardziej szczegółowo

BIBLIOTEKA LOKALNE CENTRUM WIEDZY PRAKTYCZNEJ PRZEWODNIK PO NARZĘDZIACH WARSZTAT NR 1: ARKUSZE KALKULACYJNE - MINI SKRYPT

BIBLIOTEKA LOKALNE CENTRUM WIEDZY PRAKTYCZNEJ PRZEWODNIK PO NARZĘDZIACH WARSZTAT NR 1: ARKUSZE KALKULACYJNE - MINI SKRYPT BIBLIOTEKA LOKALNE CENTRUM WIEDZY PRAKTYCZNEJ PRZEWODNIK PO NARZĘDZIACH WARSZTAT NR 1: ARKUSZE KALKULACYJNE - MINI SKRYPT 1. Wprowadzenie Arkusze kalkulacyjne Google umożliwiają łatwe tworzenie, udostępnianie

Bardziej szczegółowo

Edytor tekstu OpenOffice Writer Podstawy

Edytor tekstu OpenOffice Writer Podstawy Edytor tekstu OpenOffice Writer Podstawy OpenOffice to darmowy zaawansowany pakiet biurowy, w skład którego wchodzą następujące programy: edytor tekstu Writer, arkusz kalkulacyjny Calc, program do tworzenia

Bardziej szczegółowo

CZĘŚĆ A PIERWSZE KROKI Z KOMPUTEREM

CZĘŚĆ A PIERWSZE KROKI Z KOMPUTEREM CZĘŚĆ A PIERWSZE KROKI Z KOMPUTEREM 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE PC to skrót od nazwy Komputer Osobisty (z ang. personal computer). Elementy komputera można podzielić na dwie ogólne kategorie: sprzęt - fizyczne

Bardziej szczegółowo

Baza wiedzy instrukcja

Baza wiedzy instrukcja Strona 1 z 12 Baza wiedzy instrukcja 1 Korzystanie z publikacji... 2 1.1 Interaktywny spis treści... 2 1.2 Przeglądanie publikacji... 3 1.3 Przejście do wybranej strony... 3 1.4 Przeglądanie stron za pomocą

Bardziej szczegółowo

Laboratorium MATLA. Ćwiczenie 1

Laboratorium MATLA. Ćwiczenie 1 Laboratorium MATLA Ćwiczenie 1 Opracowali: - dr inż. Beata Leśniak-Plewińska - dr inż. Jakub Żmigrodzki Zakład Inżynierii Biomedycznej, Instytut Metrologii i Inżynierii Biomedycznej, Wydział Mechatroniki

Bardziej szczegółowo

Rozkłady zajęć- notatki

Rozkłady zajęć- notatki Rozkłady zajęć- notatki... 1 Wprowadzanie notatek... 1 Zapisanie notatki... 2 Notatka zawierające grafikę... 2 Słowa kluczowe... 3 Drukowanie notatek... 4 Rozkłady zajęć- notatki To rozszerzenie dostępne

Bardziej szczegółowo

Formatowanie tekstu przy uz yciu stylo w

Formatowanie tekstu przy uz yciu stylo w Formatowanie tekstu przy uz yciu stylo w Czy stosowanie wciąż tego samego formatowania albo zmienianie koloru, rozmiaru lub rodzaju czcionki w celu wyróżnienia tekstu należy do często wykonywanych czynności?

Bardziej szczegółowo

1. Przypisy, indeks i spisy.

1. Przypisy, indeks i spisy. 1. Przypisy, indeks i spisy. (Wstaw Odwołanie Przypis dolny - ) (Wstaw Odwołanie Indeks i spisy - ) Przypisy dolne i końcowe w drukowanych dokumentach umożliwiają umieszczanie w dokumencie objaśnień, komentarzy

Bardziej szczegółowo

Jak przygotować pliki gotowe do publikacji w sieci za pomocą DigitLabu?

Jak przygotować pliki gotowe do publikacji w sieci za pomocą DigitLabu? Jak przygotować pliki gotowe do publikacji w sieci za pomocą DigitLabu? Po zainstalowaniu DigitLabu na komputerze otrzymujemy pakiet programów niezbędnych do przygotowania cyfrowych wersji obiektów tekstowych.

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA LABORATORIUM ELEKTROTECHNIKI

INSTRUKCJA LABORATORIUM ELEKTROTECHNIKI INSTRUKCJA LABORATORIUM ELEKTROTECHNIKI BADANIE ZJAWISKA REZONANSU W SZEREGOWYM OBWODZIE RLC PRZY POMOCY PROGRAMU MATLAB/SIMULINK Autor: Tomasz Trawiński, Strona /7 . Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest

Bardziej szczegółowo

Instrukcja instalacji i obsługi modemu ED77 pod systemem operacyjnym Windows 98 SE (wydanie drugie)

Instrukcja instalacji i obsługi modemu ED77 pod systemem operacyjnym Windows 98 SE (wydanie drugie) Instrukcja instalacji i obsługi modemu ED77 pod systemem operacyjnym Windows 98 SE (wydanie drugie) UWAGA Podstawowym wymaganiem dla uruchomienia modemu ED77 jest komputer klasy PC z portem USB 1.1 Instalacja

Bardziej szczegółowo

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania Teoria sterowania MATLAB komputerowe środowisko obliczeń naukowoinżynierskich podstawowe informacje Materiały

Bardziej szczegółowo

Funkcje standardowe. Filtrowanie

Funkcje standardowe. Filtrowanie SoftwareStudio 60-349 Poznań, ul. Ostroroga 5 Tel. 061 66 90 641, 061 66 90 642 061 66 90 643, 061 66 90 644 Fax 061 86 71 151 mail: poznan@softwarestudio.com.pl Funkcje standardowe Filtrowanie 2 Filtrowanie

Bardziej szczegółowo

PROBLEMY TECHNICZNE. Co zrobić, gdy natrafię na problemy związane z użytkowaniem programu DYSONANS

PROBLEMY TECHNICZNE. Co zrobić, gdy natrafię na problemy związane z użytkowaniem programu DYSONANS PROBLEMY TECHNICZNE Co zrobić, gdy natrafię na problemy związane z użytkowaniem programu DYSONANS Jeżeli stwierdziłeś występowanie błędów lub problemów podczas pracy z programem DYSONANS możesz skorzystać

Bardziej szczegółowo

Tworzenie zamówienia. Tworzenie zamówienia ME21N. Instrukcja robocza. Cel Zastosuj tę procedurę, aby utworzyć zamówienie.

Tworzenie zamówienia. Tworzenie zamówienia ME21N. Instrukcja robocza. Cel Zastosuj tę procedurę, aby utworzyć zamówienie. Tworzenie zamówienia ME21N Cel Zastosuj tę procedurę, aby utworzyć zamówienie. Wymagania wstępne Zapisane w systemie zgłoszenie zapotrzebowania. Ścieżka menu Użyj poniższych ścieżek menu, aby rozpocząć

Bardziej szczegółowo

Podstawy JavaScript ćwiczenia

Podstawy JavaScript ćwiczenia Podstawy JavaScript ćwiczenia Kontekst:

Bardziej szczegółowo

METODY KOMPUTEROWE W OBLICZENIACH INŻYNIERSKICH

METODY KOMPUTEROWE W OBLICZENIACH INŻYNIERSKICH METODY KOMPUTEROWE W OBLICZENIACH INŻYNIERSKICH ĆWICZENIE NR 2 OBLICZENIA ARYTMETYCZNE W PROGRAMIE KOMPUTEROWYM MATLAB Dr inż. Sergiusz Sienkowski 2.1. Cel ćwiczenia ĆWICZENIE NR 2 Obliczenia arytmetyczne

Bardziej szczegółowo

KOMPUTEROWE METODY SYMULACJI W ELEKTROTECHNICE I ELEKTRONICE. ZASADA DZIAŁANIA PROGRAMU MICRO-CAP

KOMPUTEROWE METODY SYMULACJI W ELEKTROTECHNICE I ELEKTRONICE. ZASADA DZIAŁANIA PROGRAMU MICRO-CAP KOMPUTEROWE METODY SYMULACJI W ELEKTROTECHNICE I ELEKTRONICE. ZASADA DZIAŁANIA PROGRAMU MICRO-CAP Wprowadzenie. Komputerowe programy symulacyjne dają możliwość badania układów elektronicznych bez potrzeby

Bardziej szczegółowo

https://portal.clusterix.pl:8443 trainxx tramxx

https://portal.clusterix.pl:8443 trainxx tramxx Logowanie 1. Otworzyć w oknie przeglądarki adres: https://portal.clusterix.pl:8443 2. Zalogować się używając konta, użytkownik: trainxx, hasło: tramxx Delegacja certyfikatu proxy 1. Zalogować poprzez ssh

Bardziej szczegółowo

Klawiatura. Klawisze specjalne. Klawisze specjalne. klawisze funkcyjne. Klawisze. klawisze numeryczne. sterowania kursorem. klawisze alfanumeryczne

Klawiatura. Klawisze specjalne. Klawisze specjalne. klawisze funkcyjne. Klawisze. klawisze numeryczne. sterowania kursorem. klawisze alfanumeryczne Klawiatura Klawisze specjalne klawisze funkcyjne Klawisze specjalne klawisze alfanumeryczne Klawisze sterowania kursorem klawisze numeryczne Klawisze specjalne Klawisze specjalne Klawiatura Spacja służy

Bardziej szczegółowo

Wymagania Uczeń zna zasady bezpiecznej pracy z komputerem. Uczeń stosuje się do regulaminu szkolnej pracowni komputerowej.

Wymagania Uczeń zna zasady bezpiecznej pracy z komputerem. Uczeń stosuje się do regulaminu szkolnej pracowni komputerowej. I. EDUKACJA WCZESNOSZKOLNA 6 Uczeń samodzielnie wykonuje wszystkie zadania na lekcji, zadania dodatkowe. Jego wiadomości i umiejętności wykraczają poza te, które zawarte są w programie nauczania zajęć

Bardziej szczegółowo

Cw.12 JAVAScript w dokumentach HTML

Cw.12 JAVAScript w dokumentach HTML Cw.12 JAVAScript w dokumentach HTML Wstawienie skryptu do dokumentu HTML JavaScript jest to interpretowany, zorientowany obiektowo, skryptowy język programowania.skrypty Java- Script mogą być zagnieżdżane

Bardziej szczegółowo

MultiBoot Instrukcja obsługi

MultiBoot Instrukcja obsługi MultiBoot Instrukcja obsługi Copyright 2009 Hewlett-Packard Development Company, L.P. Informacje zawarte w niniejszym dokumencie mogą zostać zmienione bez powiadomienia. Jedyne warunki gwarancji na produkty

Bardziej szczegółowo

OPERACJE NA PLIKACH I FOLDERACH

OPERACJE NA PLIKACH I FOLDERACH OPERACJE NA PLIKACH I FOLDERACH Czym są pliki i foldery? krótkie przypomnienie Wszelkie operacje można przedstawić w postaci cyfrowej. Do tego celu wykorzystywane są bity - ciągi zer i jedynek. Zapisany

Bardziej szczegółowo

Programowanie obiektowe

Programowanie obiektowe Programowanie obiektowe Laboratorium 1. Wstęp do programowania w języku Java. Narzędzia 1. Aby móc tworzyć programy w języku Java, potrzebny jest zestaw narzędzi Java Development Kit, który można ściągnąć

Bardziej szczegółowo

Windows Commander (WinCmd)

Windows Commander (WinCmd) Windows Commander (WinCmd) Windows Commander jest wygodnym i funkcjonalne narzędziem do zarządzania plikami. Stanowi on pewną konkurencję do Eksploratora Windows. Okno główne programu WinCmd składa się

Bardziej szczegółowo

Fragment tekstu zakończony twardym enterem, traktowany przez edytor tekstu jako jedna nierozerwalna całość.

Fragment tekstu zakończony twardym enterem, traktowany przez edytor tekstu jako jedna nierozerwalna całość. Formatowanie akapitu Fragment tekstu zakończony twardym enterem, traktowany przez edytor tekstu jako jedna nierozerwalna całość. Przy formatowaniu znaków obowiązywała zasada, że zawsze przez rozpoczęciem

Bardziej szczegółowo

Automatyzowanie zadan przy uz yciu makr języka Visual Basic

Automatyzowanie zadan przy uz yciu makr języka Visual Basic Automatyzowanie zadan przy uz yciu makr języka Visual Basic Jeśli użytkownik nie korzystał nigdy z makr, nie powinien się zniechęcać. Makro jest po prostu zarejestrowanym zestawem naciśnięć klawiszy i

Bardziej szczegółowo

WyŜsza Szkoła Zarządzania Ochroną Pracy MS EXCEL CZ.2

WyŜsza Szkoła Zarządzania Ochroną Pracy MS EXCEL CZ.2 - 1 - MS EXCEL CZ.2 FUNKCJE Program Excel zawiera ok. 200 funkcji, będących predefiniowanymi formułami, słuŝącymi do wykonywania określonych obliczeń. KaŜda funkcja składa się z nazwy funkcji, która określa

Bardziej szczegółowo

Instrukcja szybkiej obsługi

Instrukcja szybkiej obsługi Instrukcja szybkiej obsługi Uwaga!!! Dla prawidłowego działania wymagany jest program Excel 2003 lub nowszy. Program należy ściągnąć ze strony internetowej i zapisać na dysku twardym. Wyjście z programu

Bardziej szczegółowo

Wczytywanie cenników z poziomu programu Norma EXPERT... 2. Tworzenie własnych cenników w programie Norma EXPERT... 4

Wczytywanie cenników z poziomu programu Norma EXPERT... 2. Tworzenie własnych cenników w programie Norma EXPERT... 4 Spis treści Wczytywanie cenników z poziomu programu Norma EXPERT... 2 Tworzenie własnych cenników w programie Norma EXPERT... 4 Wczytywanie cenników z poziomu serwisu internetowego www.intercenbud.pl do

Bardziej szczegółowo

Projekt efizyka. Multimedialne środowisko nauczania fizyki dla szkół ponadgimnazjalnych. Prawa Kirchhoffa. Ćwiczenie wirtualne

Projekt efizyka. Multimedialne środowisko nauczania fizyki dla szkół ponadgimnazjalnych. Prawa Kirchhoffa. Ćwiczenie wirtualne Projekt efizyka Multimedialne środowisko nauczania fizyki dla szkół ponadgimnazjalnych. Prawa Kirchhoffa Ćwiczenie wirtualne Marcin Zaremba 2015-03-31 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach

Bardziej szczegółowo

Poradnik instalacyjny sterownika CDC-ACM Dla systemów Windows

Poradnik instalacyjny sterownika CDC-ACM Dla systemów Windows Poradnik instalacyjny sterownika CDC-ACM Dla systemów Windows Wersja 1.00 Do użytku z wersją sterownika CDC-ACM 1.0 i nowszymi Spis treści 1 Przegląd systemu... 2 Wprowadzenie... 2 2 Instalacja... 3 2.1

Bardziej szczegółowo

Baltie - programowanie

Baltie - programowanie Baltie - programowanie Chcemy wybudować na scenie domek, ale nie chcemy sami umieszczać przedmiotów jak w trybie Budowanie, ani wydawać poleceń czarodziejowi jak w trybie Czarowanie. Jak utworzyć własny

Bardziej szczegółowo

mfaktura Instrukcja instalacji programu Ogólne informacje o programie www.matsol.pl biuro@matsol.pl

mfaktura Instrukcja instalacji programu Ogólne informacje o programie www.matsol.pl biuro@matsol.pl mfaktura Instrukcja instalacji programu Ogólne informacje o programie www.matsol.pl biuro@matsol.pl Instalacja programu 1. Po włożeniu płytki cd do napędu program instalacyjny powinien się uruchomić automatyczne.

Bardziej szczegółowo

Ministerstwo Finansów

Ministerstwo Finansów Ministerstwo Finansów System e-deklaracje Instrukcja użytkownika Wersja 1.00 1/21 SPIS TREŚCI I. INFORMACJE OGÓLNE...3 WYMAGANIA NIEZBĘDNE DO SKŁADANIA DEKLARACJI ZA POMOCĄ INTERAKTYWNYCH FORMULARZY...3

Bardziej szczegółowo

UONET+ - moduł Sekretariat

UONET+ - moduł Sekretariat UONET+ - moduł Sekretariat Jak na podstawie wbudowanego szablonu utworzyć własny szablon korespondencji seryjnej? W systemie UONET+ w module Sekretariat można tworzyć różne zestawienia i wydruki. Dokumenty

Bardziej szczegółowo

I. EDUKACJA WCZESNOSZKOLNA

I. EDUKACJA WCZESNOSZKOLNA I. EDUKACJA WCZESNOSZKOLNA 6 Uczeń samodzielnie wykonuje wszystkie zadania na lekcji, zadania dodatkowe. Jego wiadomości i umiejętności wykraczają poza te, które zawarte są w programie nauczania zajęć

Bardziej szczegółowo

Włączanie/wyłączanie paska menu

Włączanie/wyłączanie paska menu Włączanie/wyłączanie paska menu Po zainstalowaniu przeglądarki Internet Eksplorer oraz Firefox domyślnie górny pasek menu jest wyłączony. Czasem warto go włączyć aby mieć szybszy dostęp do narzędzi. Po

Bardziej szczegółowo

Wymagania oceniające dla klasy II 2018/2019

Wymagania oceniające dla klasy II 2018/2019 oceniające dla klasy II 2018/2019 Praca z komputerem Uczeń zna zasady bezpiecznej pracy z komputerem. Uczeń stosuje się do regulaminu szkolnej pracowni komputerowej. D - Podczas pracy przy komputerze wymaga

Bardziej szczegółowo

Elektroniczny Urząd Podawczy

Elektroniczny Urząd Podawczy Elektroniczny Urząd Podawczy Dzięki Elektronicznemu Urzędowi Podawczemu Beneficjent może wypełnić i wysłać formularz wniosku o dofinansowanie projektów w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa

Bardziej szczegółowo

Ogranicz listę klasyfikacji budżetowych do powiązanych z danym kontem księgowym

Ogranicz listę klasyfikacji budżetowych do powiązanych z danym kontem księgowym Zależności i kontrola danych budżetowych w systemie Sz@rk FK 1. Wstęp Począwszy od wersji Sz@rk FK 2011 (11.03.30) wprowadzono do programu finansowoksięgowego nowe możliwości dotyczące kontrolowania poprawności

Bardziej szczegółowo

Metody i analiza danych

Metody i analiza danych 2015/2016 Metody i analiza danych Macierze Laboratorium komputerowe 2 Anna Kiełbus Zakres tematyczny 1. Funkcje wspomagające konstruowanie macierzy 2. Dostęp do elementów macierzy. 3. Działania na macierzach

Bardziej szczegółowo

MATLAB - laboratorium nr 1 wektory i macierze

MATLAB - laboratorium nr 1 wektory i macierze MATLAB - laboratorium nr 1 wektory i macierze 1. a. Małe i wielkie litery nie są równoważne (MATLAB rozróżnia wielkość liter). b. Wpisanie nazwy zmiennej spowoduje wyświetlenie jej aktualnej wartości na

Bardziej szczegółowo

Currenda EPO Instrukcja Konfiguracji. Wersja dokumentu: 1.3

Currenda EPO Instrukcja Konfiguracji. Wersja dokumentu: 1.3 Currenda EPO Instrukcja Konfiguracji Wersja dokumentu: 1.3 Currenda EPO Instrukcja Konfiguracji - wersja dokumentu 1.3-19.08.2014 Spis treści 1 Wstęp... 4 1.1 Cel dokumentu... 4 1.2 Powiązane dokumenty...

Bardziej szczegółowo

e-podręcznik dla seniora... i nie tylko.

e-podręcznik dla seniora... i nie tylko. Pliki i foldery Czym są pliki? Plik to w komputerowej terminologii pewien zbiór danych. W zależności od TYPU pliku może to być: obraz (np. zdjęcie z imienin, rysunek) tekst (np. opowiadanie) dźwięk (np.

Bardziej szczegółowo

WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI, AUTOMATYKI I INFORMATYKI INSTYTUT AUTOMATYKI I INFORMATYKI KIERUNEK AUTOMATYKA I ROBOTYKA STUDIA STACJONARNE I STOPNIA

WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI, AUTOMATYKI I INFORMATYKI INSTYTUT AUTOMATYKI I INFORMATYKI KIERUNEK AUTOMATYKA I ROBOTYKA STUDIA STACJONARNE I STOPNIA WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI, AUTOMATYKI I INFORMATYKI INSTYTUT AUTOMATYKI I INFORMATYKI KIERUNEK AUTOMATYKA I ROBOTYKA STUDIA STACJONARNE I STOPNIA PRZEDMIOT : : LABORATORIUM PODSTAW AUTOMATYKI 1. WSTĘP DO

Bardziej szczegółowo

Zaawansowane aplikacje internetowe - laboratorium

Zaawansowane aplikacje internetowe - laboratorium Zaawansowane aplikacje internetowe - laboratorium Web Services (część 3). Do wykonania ćwiczeń potrzebne jest zintegrowane środowisko programistyczne Microsoft Visual Studio 2005. Ponadto wymagany jest

Bardziej szczegółowo

KATEGORIA OBSZAR WIEDZY NR ZADANIA. 2.1.2. Podstawowe informacje i czynności

KATEGORIA OBSZAR WIEDZY NR ZADANIA. 2.1.2. Podstawowe informacje i czynności Moduł 2 - Użytkowanie komputerów - od kandydata wymaga się zaprezentowania wiedzy i umiejętności w zakresie wykorzystania podstawowych funkcji komputera klasy PC i jego systemu operacyjnego. Kandydat powinien

Bardziej szczegółowo

Podstawy MATLABA, cd.

Podstawy MATLABA, cd. Akademia Górniczo-Hutnicza Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Elektroniki Przetwarzanie Sygnałów Studia Podyplomowe, Automatyka i Robotyka Podstawy MATLABA, cd. 1. Wielomiany 1.1. Definiowanie

Bardziej szczegółowo

ŁĄCZENIE POZYCJI Z RECEPTY

ŁĄCZENIE POZYCJI Z RECEPTY ŁĄCZENIE POZYCJI Z RECEPTY System umożliwia realizację sprzedaży wynikającej z danej pozycji recepty w taki sposób, aby poszczególne pozycje sprzedaży, mogły być przekazane w szczegółowym raporcie refundacyjnym

Bardziej szczegółowo

Instrukcja użytkownika

Instrukcja użytkownika Generator Wniosków o Dofinansowanie dla Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata 2007-2013 Instrukcja użytkownika Aplikacja współfinansowana ze środków Europejskiego Funduszu

Bardziej szczegółowo

Informatyka Edytor tekstów Word 2010 dla WINDOWS cz.1

Informatyka Edytor tekstów Word 2010 dla WINDOWS cz.1 Wyższa Szkoła Ekologii i Zarządzania Informatyka Edytor tekstów Word 2010 dla WINDOWS cz.1 Slajd 1 Uruchomienie edytora Word dla Windows otwarcie menu START wybranie grupy Programy, grupy Microsoft Office,

Bardziej szczegółowo

Zakład Systemów Rozproszonych

Zakład Systemów Rozproszonych Zakład Systemów Rozproszonych Politechnika Rzeszowska Moduł 5: Wybrane programy użytkowe Edytor Vi Edytor Vi uruchamiany jest w oknie terminala. Przy jego pomocy możemy dokonywać następujących operacji:

Bardziej szczegółowo

Przykład 1 -->s="hello World!" s = Hello World! -->disp(s) Hello World!

Przykład 1 -->s=hello World! s = Hello World! -->disp(s) Hello World! Scilab jest środowiskiem programistycznym i numerycznym dostępnym za darmo z INRIA (Institut Nationale de Recherche en Informatique et Automatique). Jest programem podobnym do MATLABa oraz jego darmowego

Bardziej szczegółowo

Laboratorium Systemów SCADA

Laboratorium Systemów SCADA Laboratorium Systemów SCADA Ćwiczenie 4. Tworzenie skryptów w programie InTouch Opracował: dr hab. inż. Sebastian Dudzik 1. Cel ćwiczenia Zapoznanie się z rodzajami skryptów w programie InTouch. Zapoznanie

Bardziej szczegółowo

Szanowni Państwo. Należy przy tym pamiętać, że zmiana stawek VAT obejmie dwie czynności:

Szanowni Państwo. Należy przy tym pamiętać, że zmiana stawek VAT obejmie dwie czynności: Szanowni Państwo Zapowiedź podniesienia stawek VAT stała się faktem. Zgodnie z ustawą o podatku od towarów i usług z dniem 1 stycznia 2011 roku zostaną wprowadzone nowe stawki VAT. Obowiązujące aktualnie

Bardziej szczegółowo

Zmienne powłoki. Wywołanie wartości następuje poprzez umieszczenie przed nazwą zmiennej znaku dolara ($ZMIENNA), np. ZMIENNA=wartosc.

Zmienne powłoki. Wywołanie wartości następuje poprzez umieszczenie przed nazwą zmiennej znaku dolara ($ZMIENNA), np. ZMIENNA=wartosc. Zmienne powłoki Zmienne powłoki (shell variables) to tymczasowe zmienne, które mogą przechowywać wartości liczbowe lub ciągi znaków. Związane są z powłoką, Przypisania wartości do zmiennej następuje poprzez

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 10.1. Zmiana sposobu uruchamiania usług

Ćwiczenie 10.1. Zmiana sposobu uruchamiania usług Rozdział 10. Zarządzanie komputerem Ćwiczenia zawarte w tym rozdziale prezentują najważniejsze narzędzia służące do konfigurowania i monitorowania pracy komputera. Ponieważ system Windows XP został opracowany

Bardziej szczegółowo

UMOWY INSTRUKCJA STANOWISKOWA

UMOWY INSTRUKCJA STANOWISKOWA UMOWY INSTRUKCJA STANOWISKOWA Klawisze skrótów: F7 wywołanie zapytania (% - zastępuje wiele znaków _ - zastępuje jeden znak F8 wyszukanie według podanych kryteriów (system rozróżnia małe i wielkie litery)

Bardziej szczegółowo

Uruchomienie aplikacji Plan lekcji w przeglądarce Internet Explorer

Uruchomienie aplikacji Plan lekcji w przeglądarce Internet Explorer Uruchomienie aplikacji Plan lekcji w przeglądarce Internet Explorer Aplikacja Plan lekcji wykonana jest w technologii ClickOnce. Przeglądarki internetowe na ogół domyślnie blokują uruchamianie aplikacji

Bardziej szczegółowo