III. FOLKUNGOWIE DOM Z BJÄLBO

Transkrypt

1 III. FOLKUNGOWIE DOM Z BJÄLBO WALDEMAR BIRGERSSON (S. 67) MAGNUS LADULÅS (S. 75) BIRGER MAGNUSSON (S. 80) MAGNUS ERIKSSON (S. 82) ERYK MAGNUSSON (S. 84) HAAKON MAGNUSSON (S. 85) ALBRECHT MEKLEMBURSKI (S. 86) 65

2 TABLICA KRÓLEWSKIE I. PRZODKOWIE RODY SZWECJI FOLKUNGÓW Folke Tłusty (wzm. ok. 1100); wg Adama z Bremy (XI w.) tożsamy z Fulkiem z Beaumont, synem Raula z Beaumont i Agaty z Vendôme; wg genealogii z opactwa Varnhem (XIV w.) był synem Ingewalda Folkessona, syna poganina Fulka zwanego Fölbythe (Filbyter) Ingegerda, c órka Kanuta II Świętego, kr óla Danii (?) Arnold (Arnulf), pretendent do tronu Flandrii 1127/28 ( 1157) Ingerda, c órka Piotra Thorstensena Kanut Benedyk t (Bengt) zwany Snivel NN (?) Holmger Birger zwany Brosa, jarl w Szwecji 1174 ( 1202) 1161 Brygida, c órka Haralda IV Gille, króla Norwegii, wdowa po Magnusie Henrikssonie, królu Szwecji (zob. s. 49 w jego biogr.) Magnus zwany Minnesköld ( 1208), ojciec jarla Birgera regenta Szwecji (szczegóły zob. s. 67 w biogr. Waldemara Birgerssona) Karol (1167/99) * * * (?) N córka 1145/50 Kanut Eriksson kr ól Szwecji (zob. s. 52) Filip ( 1200) (8 NN) Kanut, jarl w Szwecji ( 1208) NN, być może córka Kanuta Erikssona, króla Szwecji (zob. s. 53 w jego biogr.) Ingegerda Swerker II Młodszy król Szwecji (zob. s. 52) Folke, jarl w Szwecji ( 1210) NN Magnus * * * Kr ystyna * * * Małgorzata (?) Katarzyna Lars z Tundaland * * * Cecylia 8 Filip Birgersson Aspenäs ( przed 1279) Magnus zwany Broka ( po 1230) zapewne N córka Kanuta Erikssona króla Szwecji (zob. s. 53) Kanut, lagman Västergötlandu ( 1251) Sune, jarl Holmger w Szwecji ( 1247) ( po 1264) p rzed 1237 Helena Krystyna Fastadotter c órka Swerkera II, z Landasjö króla Szwecji (zob. s. 56) (?) Kanut Długi regent, następnie kr ól Szwecji (szczegóły zob. s. 61) (?) Benedykta (Bengta) 8 Jan Ängel * * * N córka Rörik (?) N córka Ulf Karlsson zwany Fasse, jarl w Szwecji ( 1247/48) Lars Ulf zwany Ama ( po 1290) 1. Cecylia Haraldsdotter Vingad Ilija 2. Helena, siostrzenica Waldemara Birgerssona, króla Szwecji (zob. s. 69 w jego biogr.) Katarzyna Eryk Eriksson, kr ól Szwecji (zob. s. 62) * * * Benedykta (Bengta) ( 1261 lub później) (1250?) Światopeł k Knutsson, pan Viby i justycjariusz Östergötlandu ( 1310) * * * N córka 1244/45 Lars Petersson lagman w Östergötlandzie liczne potomstwo 66

3 FOLKUNGOWIE DOM Z BJÄLBO WALDEMAR BIRGERSSON D Z I A D: Magnus Minnesköld Wzmiankowany w źródłach jako brat jarla Birgera Brosy (zob. Tablica I, s. 66); jego przydomek znaczył: Mała Tarcza. Właściciel posiadłości rodowej Bjälbo (Östergötland), od której wzięła początek stosowana w nowszej literaturze nazwa dynastii Folkungów. Zginął na polu bitewnym, albo pod Lena 31 I 1208 r. albo pod Gestilren 17 VII 1210 r. Pierwsza żona Magnusa nie jest znana; miał z nią następujące potomstwo (przyrodnie rodzeństwo jarla Birgera) {(A) (E)}: (A) Benedykt (Bengt). Poza imieniem nic więcej o nim nie wiadomo. (B) Eskil. Lagman Västergötlandu. Jego żoną została w 1217 r. Krystyna, córka szlachcica Nielsa Blaka i księżniczki szwedzkiej Małgorzaty (zob. s. 46 w biogr. Eryka Świętego); nie dochowali się dzieci. Zmarł ok r. (C) Córka (imię nieznane). Jej mężem został Sigtrygg Bengtson Boberg (zm. po 1219). (D) Karol. Biskup Liknköpingu i kanclerz Szwecji z nominacji Jana I Sverkerssona. Poległ 8 VIII 1220 r. w bitwie pod Rotala w Estonii. (E) Elof. Wzmiankowany w latach , wraz z nieznaną małżonką został pochowany w opactwie cysterskim w Alvastra (Östergötland). Pozostawił potomstwo. Drugą żoną Magnusa została Ingryda Ylva, której warto poświęcić nieco więcej miejsca, gdyż uznaje się ją powszechnie za matkę rodu Folkungów (Domu z Bjälbo). Wedle XVI-wiecznego historyka szwedzkiego Olausa Petri jej ojcem był Sune Sik, przypuszczalny syn Swerkera I Starszego (zob. s. 44 w jego biogr.). Na świat przyszła zapewne w latach 80. XII w. Po śmierci męża, który poległ 31 I 1208 lub 17 VII 1210 r., wobec małoletniości synów i pasierbów (zob. poniżej), została faktyczną głową rodu Folkungów. Zgodnie z legendą była powszechnie znaną i respektowaną mistrzynią magii, zwaną Białą Czarownicą. Nie jest pew- 67

4 KRÓLEWSKIE RODY SZWECJI ne, czy dożyła królewskiego awansu Folkungów w 1250 r., prawdopodobnie zmarła między 1250 a 1255 r. (może w 1251 r.) (przyjmowana w części opracowań data 26 X 1252 r. jest przypuszczalnie dniem jej pogrzebu). Magnus Minnesköld i Ingryda mieli dwoje dzieci {(A) (B)}: (A) Benedykt (Bengt). Biskup Linköpingu od 1220 r. Zmarł 4 I 1237 r. Przed przyjęciem święceń był żonaty z nieznaną bliżej kobietą, z którą pozostawił syna: (i) Magnus. Lagman w Östergötlandzie. Poślubił Ragnhildę, której filiacja nie jest znana (zm. 1262), i miał z nią dwoje dzieci (linia jego potomków wygasła w połowie XIV w.). Zmarł w 1263 r. (B) Birger (szczegóły poniżej). O J C I E C: Birger Urodził się zapewne ok. 1200/08 r. Jak się obecnie sądzi, dzieciństwo i wczesną młodość spędził w siedzibie rodowej w Bjälbo. W chwili śmierci ojca (pod Lena w styczniu 1208 r. lub pod Gestilren w lipcu 1210 r.) był nieletni i wraz z braćmi pozostawał pod opieką matki. Ok r. poślubił szwedzką księżniczkę Ingeborgę Eriksdotter (o czym poniżej), a w 1248 r. Eryk Eriksson nadał mu godność jarla oraz Södermanland (Sudermanię). Po śmierci króla w 1250 r. Birger przeforsował wybór swojego syna, a zarazem siostrzeńca zmarłego na króla Szwecji, sam zaś objął przy małoletnim Waldemarze funkcję regenta. Ok r. założył Sztokholm, od końca XIV w. stolicę państwa. Po śmierci pierwszej żony w 1261 r. ożenił się z owdowiałą królową duńską Matyldą (Mechtyldą) (ur. 1225, zm. 1288), córką Adolfa IV, hrabiego Holsztynu z dynastii Schaumburgów; nie mieli dzieci. Zmarł 20/21 X 1266 r. w Jälbolung (Västergötland) i spoczął w nekropolii dynastii Erykidów w opactwie cystersów w Varnhem (Västergötland). Birger pozostawił naturalnego syna z nieznaną kobietą: 1 Grzegorz (Gregers) Birgersson z Ängsjö (zm. 1276); ożenił się z nieznaną bliżej kobietą (zm. przed 9 VI 1282) i miał z nią potomstwo. M A T K A: Ingeborga Eriksdotter Była ona córką króla Szwecji Eryka Knutssona (zob. s. 60 w jego biogr.). Urodziła się zapewne ok r. Po śmierci brata i wstąpieniu na szwedzki tron syna (1250) otrzymała tytuł Matki Króla i pierwszej damy królewskiego dworu. Zmarła przypuszczalnie wskutek komplikacji poporodowych w 1254 r. i została być może pochowana w opactwie cysterskim w Varnhem (Västergötland). 68

5 FOLKUNGOWIE DOM Z BJÄLBO R O DZ E Ń S T WO {1 7}: ). 1 Ryksa (Rycheza) Urodziła się zapewne ok r., a w 1251 r. w Oslo poślubiła Haakona Młodego, wspólnie z ojcem króla Norwegii od 1240 r. (ur. Bergen 10 XI 1232, zm. Tønsberg 30 IV lub 5 V 1257), syna Haakona IV Starego, króla Norwegii z dynastii Swerrego Sigurdssona, oraz Małgorzaty, córki księcia Skulego Baardssona. Mieli syna: 1 Swerre Magnus (zm. 1261). Po śmierci Haakona Ryksa wyszła powtórnie za mąż w 1262 r. za Henryka I, pana na Werle (Orlach) i Güstrowie od 1281 r. (ur. ok. 1240, zamordowany przez własnych synów 8 X 1291 w Saal na Rugii), syna Mikołaja I, pana na Rostoce, Meklemburgu, Werle i Güstrowie, którego matką była nieznana z imienia (Krystyna?) księżniczka szwedzka (zob. s. 57 w biogr. Swerkera II Młodszego), i jego żony Jutty, córki Henryka I Tłustego, księcia Anhaltu. Ich dziećmi byli: 1 Mikołaj, współregent ojca (ur. ok. 1262/65, zm. po 15 V 1298). 2 Henryk II, współregent ojca, następnie pan na Werle i Penzlinie (ur. ok. 1265, zm. po 1307); krótko przed 1292 r. ożenił się z Beatrycze (ur. 1270/74, zm. jako mniszka w Szczecinie 1315/16), córką Barnima I Dobrego, księcia pomorskiego, i miał z nią potomstwo. 3 Ryksa (ur. ok. 1270/80, zm. po 1311); w 1284 r. poślubiła Albrechta II Tłustego, księcia brunszwickiego na Lüneburgu i Getyndze (Göttingen) (ur. ok. 1268, zm. 1318), i miała z nim potomstwo. Ryksa (Rycheza) zmarła przed 13 XII 1288 r. Po jej śmierci Henryk I ożenił się z Matyldą (Mechtyldą), córką Jana, księcia brunszwickiego na Lüneburgu, lecz małżeństwo to pozostało bezdzietne. 2 MAGNUS LADULÅS (zob. s. 75). 3 Krystyna Data jej narodzin nie jest znana. Poślubiła Sigge Guttormssona z Ljuny (pochowany w opactwie cysterskim w Alvastra), z którym miała córkę: 1 Helena; poślubiła swojego kuzyna Ulfa Holmgerssona zwanego Ama (zm. po 1290), potomka rodu Folkungów (zob. Tablica I, s. 66), i miała z nim liczne dzieci. Krystyna Birgersdotter zmarła po 1285 r. 4 Katarzyna Urodziła się zapewne ok. (w) 1245 r., a przed 17 X 1259 r. wyszła za mąż za Zygfryda, księcia Anhaltu i Aschersleben od 1252 r., na Köthen i Dessau od 1253 r. (zm. po 25 III 1298), syna Henryka I, księcia Anhaltu i Aschersleben, potomka dynastii askańskiej, oraz jego żony Irmgardy, córki Hermana I, landgrafa Turyngii. Mieli razem następujące potomstwo: 69

6 KRÓLEWSKIE RODY SZWECJI 1 Albrecht I, książę Anhaltu na Köthen i Zerbst, pretendent do niemieckiego tronu cesarskiego (zm. 1316/17); ok. lub w 1289 r. poślubił Lutgardę (ur. ok. 1251, zm. po 1289), córkę Gerharda I, hrabiego Holsztynu, i miał z nią potomstwo, zaś drugą jego żoną została w 1300 r. Agnieszka (zm 1330), córka Konrada I, margrabiego brandenburskiego, z którą miał potomstwo. 2 Henryk, proboszcz katedralny w Halberstadcie (zm. 1340/41). 3 Zygfryd, kanonik katedralny w Magdeburgu, proboszcz u św. Błażeja w Brunszwiku (zm. po 25 II 1317). 4 Herman, komtur Zakonu Niemieckiego w Nessau (zm. po 24 VI 1328). 5 Agnieszka, opatka w Coswig (zm. po 17 VIII 1316). 6 Jadwiga, opatka w Coswig (zm. po 17 VIII 1316). 7 Elżbieta, mniszka w Coswig (zm. po 17 VIII 1316). 8 Judyta, mniszka w Coswig (zm. po 17 VIII 1316). 9 Konstancja, mniszka w Coswig (zm. po 17 VIII 1316). 10 Zofia (zm. po 9 I 1290); wyszła za mąż za Ludwika von Hackeborn (Hakeborn) (zm. 1298) i miała z nim potomstwo. Data śmierci Katarzyny Birgersdotter nie jest znana. 5 Ingeborga W. Dworzaczek przypisuje jej ojcostwo Erykowi, księciu Smålandu, synowi jarla Birgera (zob. poniżej), lecz Cronica Principum Saxonie, a także Annales Lubicenses podają, że żona księcia saskiego Jana i matka książąt saskich Albrechta, Jana i Eryka była córką króla Szwecji, a za takiego powszechnie uważano jarla Birgera, pełniącego oficjalnie urząd regenta, na pewno zaś nie jego syna, księcia Smålandu. Urodziła się zapewne ok. 1245/50 r., a ok r. wyszła za mąż za Jana I, księcia saskiego, tytularnego burgrabiego Magdeburga od 1269 r. (ur. po 1246, zm. 30 VII 1286), syna Albrechta I, księcia saskiego z dynastii askańskiej, i jego trzeciej żony Heleny, córki Ottona I Dziecię, księcia brunszwickiego na Lüneburgu. Ich dziećmi byli: 1 Helena (ur. ok. 1272, zm. po 13 IX 1337); pierwszym jej mężem został ok r. Günter (V), hrabia Schwarzburga na Blankenburgu (zm. 1293/93), drugim zaś, poślubiony w 1294 r. Adolf VI, hrabia Holstein-Schauenburg na Schaumburgu i Pinneburgu (zm. 1315), z którym miała potomstwo. 2 Elżbieta (ur. ok. 1272, zm. przed 1306); w 1287 r. poślubiła Waldemara IV, księcia Szlezwiku (ur. zapewne ok. 1265, zm. 1312), i miała z nim potomstwo. 3 Jan II, książę saski na Lauenburgu (ur. ok. 1275, zm. 1322); jego żoną została ok r. Elżbieta (ur. ok. 1300, zm. przed 1340), córka Henryka I, hrabiego Holsztynu na Rendsburgu, z którą miał potomstwo. 70

7 FOLKUNGOWIE DOM Z BJÄLBO 4 Albrecht III, książę saski na Ratzeburgu (ur. ok. 1281, zm. 1308); w 1302 r. poślubił on Małgorzatę (ur. 1270/80, zm. 1315), wdowę po królu polskim Przemyśle II (zob. s. 73), córkę Albrechta III, margrabiego brandenburskiego. 5 Eryk I, książę saski na Ratzeburgu i Lauenburgu (ur. ok. 1284, zm lub 1361); przed 1316 r. poślubił on Elżbietę (ur. ok. 1302, zm. po 16 X 1349), córkę Bogusława IV, księcia pomorskiego, i miał z nią potomstwo. 6 Zofia, przeorysza w Płockowie (Plötzkau) (zm. 1319). Ingeborga Birgersdotter zmarła 30 VI 1302 r. i spoczęła w Mölln. 6 Eryk Urodził się zapewne w 1250 r. W 1275 r. wraz z bratem Magnusem (Ladulåsem) stanął na czele buntu przeciwko królowi Waldemarowi Birgerssonowi, który w bitwie pod Hova (14 VI) uległ wojskom młodszych braci. 22 VII 1275 r. otrzymał od króla Magnusa tytuł księcia Smålandu (Östergötland), zmarł jednak już 17 XII tego roku i został pochowany u boku ojca w opactwie cysterskim w Varnhem (Västergötland). Nie był żonaty i najpewniej nie dochował się dzieci (por. Ingeborga Birgersdotter, s. 70). 7 Benedykt (Bengt) Urodził się w 1254 r.; starsze opracowania przyjmowały błędnie, że matką Benedykta była druga żona jarla Birgera, Matylda. Początkowo archidiakon w Linköping, po wstąpieniu na tron brata Magnusa w 1275 r. został przezeń mianowany kanclerzem Szwecji. W 1284 r. otrzymał tytuł księcia Finlandii (był pierwszym posiadaczem owego tytułu w historii Szwecji), a w 1286 r. został wybrany biskupem Linköpingu. Zmarł podczas epidemii czarnej śmierci 25 V 1291 r. WALDEMAR BIRGERSSON Urodził się ok r. Po śmierci Eryka Erikssona (2 II 1250 r.) jarl Birger doprowadził do jego wyboru na tron Szwecji, co miało miejsce osiem dni po śmierci króla, a zatem 10 II 1250 r. Koronacja Waldemara odbyła się w 1251 r. w katedrze w Linköping (Östergötland), a dokonał jej biskup Laurencjusz (Lars) I. Niemniej do swojej śmierci w 1266 r. niepodzielne rządy w kraju sprawował, z tytułem regenta, ojciec króla. Pierwszą żoną Waldemara Birgerssona została w 1260 r. w Jönköping (Småland): Zofia Była ona córką Eryka IV Denara od Pługa, króla Danii z dynastii Estrydsenów, i jego żony Jutty, córki Albrechta I, księcia saskiego. 71

8 KRÓLEWSKIE RODY SZWECJI Urodziła się zapewne ok. 1240/45 r. Ok r. jej małżeństwo z królem uległo rozwiązaniu, po czym powróciła ona do ojczyzny, gdzie zmarła w 1286 r. Potomstwo {1 7}: 1 Eryk Urodził się zapewne ok r., a zmarł w 1261 r. i został pochowany w klasztorze dominikańskim w Sigtunie koło Sztokholmu. 2 Ingeborga Urodziła się zapewne ok. 1260/65 r. a 12 XII 1275 r. poślubiła Gerharda II Ślepego, hrabiego Holsztynu (Holstein) na Plön od 1290 r. (ur. 1254, zm. Plön 28 X 1312), syna hrabiego Gerharda I, potomka rodu Schaumburgów, i jego pierwszej żony Elżbiety, córki Jana I Teologa, księcia meklemburskiego oraz pana na Rostoce i Wismarze, syna nieznanej z imienia księżniczki szwedzkiej (zob. s. 57 w biogr. Swerkera II Młodszego); mieli razem następujące potomstwo: 1 Elżbieta (ur. ok. 1280, zm. 1319); w 1296 r. poślubiła Ottona I, księcia szczecińskiego (ur. 1279, zm. 1344), i miała z nim potomstwo. 2 Gerhard III, proboszcz w Lubece, później hrabia Holsztynu na Segebergu (zm. po 1316); w 1313 r. poślubił Anastazję, córkę Mikołaja, hrabiego Szwerynu na Wittenburgu, i miał z nią kilkoro dzieci Ich córką była Ingeborga, małżonka Konrada I, hrabiego Oldenburga (zm. 1367/68), matka m.in. Chrystiana XI (V), hrabiego Oldenburga, ojca Dytryka, hrabiego Oldenburga (dalsze szczegóły zob. s. 110 w biogr. króla Chrystiana I Oldenburga). 3 Waldemar (zm. 1308). Ingeborga Valdemarsdotter zmarła ok r., a w 1293 r. Gerhard II poślubił margrabiankę brandenburską Agnieszkę i miał z nią dalsze dzieci. 3 Katarzyna Zmarła młodo w 1283 r. 4 Eryk Urodził się w 1271/72 r. W 1291 r. został uwięziony w zamku sztokholmskim z rozkazu króla Birgera, odzyskał jednak wolność w 1302 r. Od 1308 r. był kanclerzem Norwegii, a od 1322 r. pełnił urząd kanclerza Szwecji. Zmarł ok r. Żoną Eryka Valdemarssona została (data nieznana): 72

9 FOLKUNGOWIE DOM Z BJÄLBO Ingeborga Była córką Kanuta Jonssona z rodu Aspenäs, drotsa oraz członka Rady Państwa (Riksradu), i jego żony Katarzyny Bengtsdotter z rodu Folkungów. Nie zachowały się żadne daty. Syn: (i) Waldemar Urodził się najpóźniej ok. 1331/32 r. Wzmiankowany w latach Data jego śmierci nie jest znana. Przed 1347 r. ożenił się z Ingegerdą (Ingeborgą), córką Karola Oreatssona Färla i Heleny Magnusdotter z rodu Folkungów, lub też córką Bo Nielssona Natt och Dag. Drugą jego żoną została przed 1379 r. Helga, córka Anunda Rörikssona oraz Cecylii Magnusdotter, która po śmierci Waldemara wyszła powtórnie za mąż za Ya Königsmarcka, kasztelana zamku sztokholmskiego. Dzieci z pierwszego małżeństwa {(a) (b)}: (a) Eryk Wraz z siostrą ostatni w linii prostej potomek dynastii Folkungów; ożenił się z nieznaną bliżej Ermengardą (zm. 1402/03) i zmarł z końcem XIV lub też z początkiem XV w. (b) Małgorzata Małżonka Chrystiana Broderssona, protoplasty rodu Leijonhufvud, z którego wywodziła się m.in. Małgorzata, druga żona Gustawa I Wazy. 5 Ryksa Urodziła się ok. 1265/70 r., a 11 X 1285 r. na zamku w Nyköping (Södermanland) poślubiła per procura Przemysła II, księcia wielkopolskiego od 1279 r., króla Polski od 1295 r. (ur. Poznań 14 X 1257, zamordowany w Rogoźnie 8 II 1296), syna Przemysła I, księcia wielkopolskiego z dynastii Piastów, i jego żony Elżbiety, córki Henryka II Pobożnego, księcia śląskiego i krakowskiego. Przemysł II był wdowcem po Lutgardzie (zm. 1283), córce Henryka I Pielgrzyma, pana meklemburskiego na Wismarze. Z małżeństwa z Ryksą dochował się córki jedynaczki: 1 Ryksa Elżbieta zwana Reiczką (ur. 1288, zm. 1335); pierwszym jej mężem został w 1303 r. Wacław II, król Czech i Polski (ur. 1271, zm. 1305), z którym miała córkę, a w 1306 r. poślubiła Rudolfa III, księcia Austrii i Styrii oraz króla Czech, zwanego Królem Kaszą (ur. ok. 1282, zm. 1307). 73

10 KRÓLEWSKIE RODY SZWECJI Ryksa zmarła między 1 IX 1288 r. a 19 IV 1293 r. i została pochowana w katedrze śś. Piotra i Pawła w Poznaniu. Po jej śmierci Przemysł II ożenił się po raz trzeci z Małgorzatą, córką Albrechta III, margrabiego brandenburskiego, której z kolei drugim mężem został w 1302 r. Albrecht III, książę saski na Ratzeburgu, po kądzieli wnuk jarla Birgera (zob. s. 71). 6 Marianna Urodziła się zapewne ok. 1270/75 r. i jednocześnie ze starszą siostrą Ryksą wstąpiła w związki małżeńskie. Miało to miejsce 11 X 1285 r. na zamku w Nyköping (Södermanland), a jej małżonkiem został owdowiały Rudolf II, hrabia Diepholz (Diephold) (zm. 1303). Zmarła w bliżej nieustalonym czasie po 1299 r. 7 Małgorzata Urodziła się przypuszczalnie ok. 1270/75 r. a w 1288 r. została mniszką w klasztorze w Skänninge (Östergötland), gdzie zmarła i spoczęła, jednak data śmierci księżniczki nie jest znana. Drugą żoną Waldemara Birgerssona została po 1275 r.: Lukarda Nic bliższego o niej nie wiadomo. Jej małżeństwo z królem Waldemarem (nieuwzględnione zarówno przez Kønigsfeldta jak i Dworzaczka) było zapewne bezdzietne. Zmarła ona po 1296 r. Waldemar Birgersson pozostawił także naturalnego syna: z Juttą (ur. ok. 1246, zm lub 1286/95), księżniczką duńską, rodzoną siostrą swojej pierwszej żony, w latach przeoryszą w klasztorze św. Agnety w Roskilde: 1 Eryk Urodził się w 1273 r. Nic bliższego o nim nie wiadomo, być może jest mylony z legalnym synem królewskim o tym imieniu (zob. s. 72). WALDEMAR BIRGERSSON Po przegranej bitwie pod Hova (14 VI 1275 r.) utracił tron na rzecz młodszego brata Magnusa, niemniej wkrótce z duńską pomocą zdołał zająć Götaland. W 1277 r. Magnus Ladulås musiał oficjalnie uznać starszego brata za księcia Götalandu, a w 1280 r. Waldemar oficjalnie zrzekł się pretensji do szwedzkiego tronu. Ok r. król Magnus odzyskał i na powrót przyłączył wspomniane ziemie do Szwecji, natomiast Waldemar został pojmany i osadzony na zamku w Nyköping (Södermanland), gdzie zmarł 26 XII 1302 r. Spoczął w opactwie cysterskim Vreta koło Linköping (Östergötland). Na tronie szwedzkim zastąpił go jego młodszy brat Magnus. 74

11 FOLKUNGOWIE DOM Z BJÄLBO MAGNUS LADULÅS O J C I E C: Birger (zob. s. 68 w biogr. Waldemara Birgerssona). M A T K A: Ingeborga Eriksdotter (zob. s. 68 w biogr. Waldemara Birgerssona). R O DZ E Ń S T WO: zob. s. 68 w biogr. Waldemara Birgerssona. MAGNUS LADULÅS Urodził się ok r. Szwedzki przymiotnik Ladulås interpretowany jest dwojako: zazwyczaj jako przydomek króla (nie używany za jego życia), który przetłumaczyć by można jako Obrońca Stodół zawdzięczać miał go Magnus wprowadzeniu praw chroniących chłopów przed zbrojnymi bandami włóczącymi się po kraju (W. Skrzetuski); wedle odmiennej hipotezy Ladulås to przeinaczona wersja imienia Ladislaus (Władysław), które stanowiłoby wówczas drugie imię władcy. Po śmierci ojca w 1266 r. został przez Waldemara Birgerssona wyznaczony następcą tronu i otrzymał tytuł księcia Szwecji oraz zapewne Södermanland (Sudermanię). W 1275 r. wraz z młodszym bratem Erykiem stanął na czele buntu przeciwko rządom najstarszego z braci, którego pokonał z duńską pomocą 14 VI w bitwie pod Hova. 22 VII został wybrany królem Szwecji; koronacja miała miejsce 24 V 1276 r. w nowo wybudowanej katedrze w Uppsali, a dokonał jej arcybiskup uppsalski Folke Johansson Ängel (Fulko Angelus). Żoną Magnusa została 11 XI 1276 r. w Kalmarze (Småland): Jadwiga Była ona córką Gerharda I, hrabiego Holsztynu (Holstein) z dynastii Schaumburgów, i jego pierwszej żony Elżbiety, córki Jana I Teologa, księcia meklemburskiego, wnuka króla Swerkera II Młodszego (zob. s. 57 w jego biogr.); rodzony brat Jadwigi Gerhard II Ślepy pojął za żonę bratanicę Magnusa, księżniczkę Ingeborgę (zob. s. 72 w biogr. króla Waldemara Birgerssona). Jadwiga urodziła się ok r., a 2 VI lub 29 VII 1281 r. w Soderköping (Östergötland) została ukoronowana na królową-małżonkę Szwecji jest 75

12 KRÓLEWSKIE RODY SZWECJI to pierwsza udokumentowana koronacja szwedzkiej monarchini. Zasiadała w Radzie Regencyjnej za małoletniości swojego syna Birgera (do 1302 r.) oraz wnuka Magnusa Erikssona, od 1319 r. także jako nominalna regentka Norwegii. Zmarła między 7 III 1324 a 14 II 1326 r. i została pochowana u boku męża w ufundowanym przez niego kościele na wyspie Riddarholmen (Riddarholmskyrkan) w Sztokholmie, który stanowi po dziś dzień nekropolię szwedzkich monarchów. Potomstwo {1 6}: 1 Eryk Urodził się w 1277/78 r., a zmarł w 1279 r. i został pochowany w katedrze w Uppsali. 2 Ingeborga Urodziła się ok. 1278/79 r. i (w czerwcu) 1296 r. w Helsingborgu (Skania) poślubiła Eryka VI zwanego Menved (Mænved), króla Danii od 1286 r. (ur. 1274, zm. Roskilde 13 XI 1319), syna króla Eryka V Klippinga, potomka dynastii Estrydsenów, oraz jego żony Agnieszki, córki Jana I, margrabiego brandenburskiego. Mieli razem następujące potomstwo: 1 Waldemar (zm. 1302). 2 Eryk (zm. dzieckiem). 3 Magnus, bliźniak Eryka (zm. dzieckiem). 4 (?) inne dzieci (zm. w dzieciństwie). 5 Syn (imię nieznane) (ur. i zm. 1318). Po tragicznej śmierci najmłodszego syna, który zmarł wskutek upuszczenia go przez matkę, w 1318 r. Ingeborga wstąpiła do klasztoru klarysek w Roskilde, gdzie zapewne także zmarła 5 VIII 1319 r. Została pochowana w kościele NMP (obecnie św. Benedykta) w Ringsted (wyspa Zelandia, Dania). 3 BIRGER MAGNUSSON (zob. s. 80). 4 Eryk Urodził się ok r. W 1284 r. na zgromadzeniu w Skänninge, jednocześnie z ogłoszeniem starszego brata Birgera następcą tronu, otrzymał z woli ojca tytuł księcia Szwecji, a w 1303 r. król Birger nadał mu Södermanland (Sudermanię). W 1304 r. wraz z młodszym bratem Waldemarem stanął na czele opozycji magnackiej, skierowanej przeciwko rządom Birgera, wskutek czego obaj książęta zostali wygnani do Norwegii; powrócili do kraju po pojednaniu z królem w 1306 r. 29 IX 1306 r. książęta uwięzili Birgera w Hatunie i przejęli kontrolę nad Szwecją, jednak wsku- 76

13 FOLKUNGOWIE DOM Z BJÄLBO tek interwencji duńskiej w 1308 r. musieli uwolnić brata. Ostatecznie na mocy pokoju w Helsingborgu 17 VII 1310 r. Szwecję podzielono pomiędzy synów Magnusa Ladulåsa: Eryk otrzymał Västergötland, Dasland, Värmland oraz region Kalmar, a także Hallandię jako lenno duńskie. W nocy z 10 na 11 XII 1317 r. z rozkazu Birgera jego bracia zostali pojmani i osadzeni w zamku w Nyköping (Södermanland). Zamorzono ich głodem lub też zgładzono w inny sposób przypuszczalnie w lutym lub też między 20 IV a 1 VIII 1318 r., a ciała złożono w kościele św. Mikołaja zwanym Wielkim Kościołem (szw. Storkyrkan) w Sztokholmie. W 1322 r. na polecenie króla Magnusa Erikssona szczątki jego ojca i stryja przeniesiono do katedry w Uppsali. Pierwszą żoną Eryka została w 1302 r. (po 2 XII) w Söderköping (Östergötland): N Thorgilsdotter Była córką Torgilsa (Thurgila, Thorkela) Kuntssona, marszałka Szwecji i regenta w okresie małoletniości króla Birgera; jednocześnie jej siostra Krystyna poślubiła młodszego brata Eryka, księcia Waldemara. Małżeństwo Eryka i córki marszałka Knutssona, pomijane w większości opracowań, wzmiankowane jest przez I slenzkir anna lar; sive Annales islandici, ab anno Christi 803 ad annum 1430 (Kopenhaga 1847), które podaje, że marscalei [regis] filia została poślubiona przez Erico duci. Nieznana z imienia córka Torgilsa Knutssona została oddalona po uwięzieniu ojca, przypuszczalnie w tym samym czasie co żona księcia Waldemara (9 XII 1305). Dalsze jej losy nie są znane. Drugą żoną Eryka została 29 IX 1312 r. w Oslo: Ingeborga Była ona córką Haakona V Długonogiego, króla Norwegii z dynastii Swerrego Sigurdssona (oficjalnie będącej kontynuacją domu z Vestfold), i jego drugiej żony Eufemii, córki Wisława II, księcia Rugii. Urodziła się w 1301 r. Po śmierci męża (1318) otrzymała tytułem oprawy wdowiej Västergötland, Sønderhalland oraz Värmland jako samodzielne lenna (1318), natomiast po wstąpieniu jej syna Magnusa na trony Norwegii i Szwecji (1319) objęła wspólnie z królową Jadwigą Holsztyńską regencję w obu państwach. 21 VI 1327 r. poślubiła swojego kochanka Kanuta Porse, w listopadzie 1326 r. mianowanego księciem Sønderhallandu, Samsö i Kalundborgu, a 11 XI 1329 r. księciem Estlandu (Estonii) (zm. 30 V 1330). Mieli dwóch synów: 77

14 KRÓLEWSKIE RODY SZWECJI 1 2 Haakon i Kanut, książęta Sønderhallandu, obaj zmarli podczas epidemii dżumy w 1350 r. Despotyczne rządy Ingeborgi przyczyniły się wkrótce do utraty przez nią władzy zarówno w Norwegii, jak i w Szwecji (1332). Do czasu osiągnięcia pełnoletności przez synów z drugiego małżeństwa sprawowała w ich imieniu regencję w Sønderhallandzie, a po przedwczesnej śmierci chłopców w 1350 r. została tam uznana suwerenną księżną. Zmarła 17 VI po 1360 r., być może w 1361 r. Potomstwo {(i) (ii)}: (i) MAGNUS ERIKSSON (zob. s. 82). (ii) Eufemia Matka króla ALBRECHTA MEKLEMBURSKIEGO (zob. s. 87 w jego biogr.). 5 Waldemar Urodził się ok r. W 1303 r. otrzymał od króla Birgera tytuł księcia Finlandii, jednak w następnym roku, poróżniony z monarchą, musiał wspólnie ze starszym bratem Erykiem uciekać do Norwegii. Pogodziwszy się z najstarszym bratem, w 1306 r. obaj książęta powrócili do Szwecji. 29 IX tego roku w Hatunie pojmali Birgera i przejęli władzę w kraju, lecz wskutek interwencji duńskiej w 1308 r. musieli oswobodzić brata. 17 VII 1310 r. w Helsingborgu postanowiono podział Szwecji między trzech braci, zgodnie z którym Waldemar zatrzymał Finlandię z Åbo, większość Upplandu oraz wyspę Olandię (Öland) z Borgholmem. Nocą z 10 na 11 XII 1317 r. wraz z Erykiem został pojmany i na rozkaz królewski uwięziony na zamku w Nyköping (Östergötland), gdzie obu braci zamordowano w lutym lub między 20 IV a 1 VIII 1318 r. Pochowano ich w kościele św. Mikołaja, tzw. Wielkim Kościele (Storkyrkan) w Sztokholmie, skąd w 1322 r. na polecenie Magnusa Erikssona ciała książąr przeniesiono do katedry w Uppsali. Pierwszą żoną Waldemara została w 1302 r. (po 2 XII) w Söderköping (Östergötland): Krystyna Była ona córką Torgilsa (Thurgila, Thorkela) Kuntssona, marszałka Szwecji i regenta w okresie małoletniości króla Birgera; jednocześnie jej nieznana z imienia siostra wyszła za mąż za starszego brata Waldemara, Eryka (zob. s. 77). Po uwięzieniu marszałka Knutssona Krystyna została oddalona przez męża, co 78

15 FOLKUNGOWIE DOM Z BJÄLBO miało miejsce 9 XII 1305 r. (zapewne w tym samym czasie książę Eryk rozwiódł się ze swoją żoną); dalsze losy obu sióstr nie są znane. Drugą żoną Waldemara została 29 IX 1312 r. w Oslo: Ingeborga Była ona córką Eryka II Wroga Księży, króla Norwegii z dynastii Swerrego Sigurdssona, oficjalnie kontynuacji dynastii Ynglingów (domu z Vestfold), i jego drugiej żony Izabeli, córki Roberta le Brus (de Bruce), 6. lorda Annandale, pretendenta do tronu Szkocji; w tym samym dniu jej kuzynka i imienniczka poślubiła księcia Eryka. Urodzona zapewne w 1297 r., zmarła ok. 1356/57 r. Syn: (i) Eryk Urodził się w 1316 r. i przypuszczalnie zmarł w dzieciństwie. 6 Ryksa Urodziła się ok. 1285/87 r. i w młodym wieku wstąpiła do sztokholmskiego klasztoru klarysek, gdzie w 1335 r. została wybrana przeoryszą. Zmarła 17 XII 1348 r. w Sztokholmie i spoczęła u boku rodziców w kościele na wyspie Riddarholmen (Riddarholmskyrkan) w Sztokholmie. MAGNUS LADULÅS Zmarł 18 XII 1290 r. w swojej rezydencji na wyspie Visingsö na jeziorze Wettern (południowa Szwecja) i został pochowany w ufundowanym przez siebie kościele na wyspie Riddarholmen (Riddarholmskyrkan) w Sztokholmie. Na tron Szwecji wstąpił jego najstarszy syn Birger. 79

16 KRÓLEWSKIE RODY SZWECJI BIRGER MAGNUSSON O J C I E C: Magnus Ladulås (zob. s. 75). M A T K A: Jadwiga holsztyńska (zob. s. 75 w biogr. Magnusa Ladulåsa). R O DZ E Ń S T WO: zob. s. 76 w biogr. Magnusa Ladulåsa. BIRGER MAGNUSSON Urodził się w 1280 r. W 1284 r. na zgromadzeniu w Skänninge został z woli ojca obwołany królem. Po jego śmierci w 1290 r. zasiadł na tronie, jednak z uwagi na nieletniość króla rządy w jego imieniu sprawował początkowo Torgils Kuntsson, marszałek Szwecji, który wywierał znaczny wpływ na króla również po jego upełnoletnieniu. Koronacja Birgera miała miejsce 2 XII 1302 r. w Söderköpingu (Östergötland), a dokonał jej prawdopodobnie ówczesny arcybiskup uppsalski Mikołaj (Nils) Alesson. 29 IX 1306 r. w Hatunie został pojmany przez swych młodszych braci, Eryka i Waldemara, i osadzony na zamku w Nyköping (Östergötland), jednak wskutek interwencji swojego szwagra, króla Danii Eryka VI, w 1308 r. odzyskał wolność. Pokój zawarty między synami Magnusa Ladulåsa 17 VII 1310 r. w Helsingborgu ustanawiał podział Szwecji na trzy części: Birger zachował tytuł królewski i otrzymał część Upplandu, Närke, Södermanland (Sudermanię) będący uprzednio w posiadaniu księcia Eryka, Östergötland, wyspę Gotlandię oraz zamki w Sztokholmie i Viborgu. W grudniu 1317 r. doprowadził do uwięzienia i zgładzenia obu braci, po czym na powrót objął rządy nad całą Szwecją, jednak już w roku następnym został obalony przez stronników zamordowanych książąt i zbiegł do Danii. Żoną Birgera Magnussona została 25 XI 1298 r. w Sztokholmie: Małgorzata W Szwecji zwana Martą, była ona córką Eryka V Klippinga, króla Danii z dynastii Estrydsenów, i jego żony Agnieszki, córki Jana I, margrabiego brandenburskiego. Urodziła się zapewne ok r. (przed 1283 r.), 2 XII 1302 r. została wespół z mężem ukoronowa- 80

17 FOLKUNGOWIE DOM Z BJÄLBO na przez arcybiskupa Mikołaja (Nilsa) Alessona na królową-małżonkę Szwecji. Po detronizacji Birgera w 1318 r. schroniła się wraz z nim w ojczystej Danii, gdzie zmarła 2 III 1341 r. Została pochowana u boku małżonka w kościele NMP (obecnie św. Benedykta) w Ringsted na wyspie Zelandia (Dania). Potomstwo {1 6}: 1 Magnus Urodził się IX 1300 r. na zamku w Sztokholmie. W 1304 r. ojciec oficjalnie wyznaczył go swoim następcą. Po obaleniu króla Birgera i jego ucieczce z kraju (1318) pozostał w Sztokholmie, gdzie został pojmany przez stronników swojego kuzyna Magnusa Erikssona (zob. s. 82). 21 X 1320 r. skazano go na śmierć i powieszono 27 X na wyspie Helgeandsholmen w Sztokholmie. Ciało księcia spoczęło w kościele na wyspie Riddarholmen (Riddarholmskyrkan) w Sztokholmie. Magnus Birgersson pozostawił być może naturalną córkę: 1 Karin Magnusdotter z Herrmanshult. 2 Eryk Urodzony zapewne ok. 1300/05 r., a od 1315 r. był wzmiankowany jako archidiakon w Uppsali. Zmarł zapewne przed wygnaniem jego rodziców w 1318 r. (wedle innych autorów w 1319 r.). 3 4 Otto i Waldemar Chronica Archiepiscoporum Lundensium odnotowuje trzech, poza Magnusem, synów króla Birgera i jego żony Małgorzaty: Birgerus rex Suecie, uxor sua Margareta et tres filii sui Ericus, Otto et Valdemarus. O Ottonie i Waldemarze nic więcej nie wiadomo, można jednak przypuszczać, że zmarli przed 1318 r. 5 6 Agnieszka i Katarzyna Wzmiankowane przez Chronica Archiepiscoporum Lundensium jako córki Birgera i królowej Małgorzaty ( Birgerus rex Suecie, uxor sua Margareta, filie sue Agnes et Katherina ). Nic bliższego o nich nie wiadomo, zmarły zapewne przed wygnaniem ich rodziców do Danii w 1318 r. lub też wyjechały wraz z nimi (zostały być może później poślubione przez jakichś możnowładców niemieckich). BIRGER MAGNUSSON Zmarł na wygnaniu 31 V 1321 r. na duńskiej wyspie Zelandia i został pochowany w kościele NMP (obecnie św. Benedykta) w Ringsted na tejże wyspie. 81

18 KRÓLEWSKIE RODY SZWECJI Po wypędzeniu Birgera na tron szwedzki powołano jego bratanka Magnusa Erikssona. MAGNUS ERIKSSON O J C I E C: Eryk Magnusson (zob. s. 76 w biogr. Magnusa Ladulåsa). M A T K A: Ingeborga Hakansdotter (zob. s. 77 w biogr. Magnusa Ladulåsa). S I O S T R A: Eufemia, matka Albrechta Meklemburskiego (zob. s. 87). MAGNUS ERIKSSON Z uwagi na swój homoseksualizm, zyskał u poddanych przydomek Smek (Pieszczoch). Urodził się w 1316 r. Po śmierci swojego dziada po kądzieli, Haakona V Długonogiego, w 1319 r. został wybrany królem Norwegii jako Magnus VII, zaś 8 VII tego roku podczas tingu w Mora powołano go na tron Szwecji; rządy w imieniu nieletniego króla sprawowały jego matka oraz babka (ta druga do swojej śmierci w latach ). W 1332 r. nastąpiło usamodzielnienie Magnusa, który przejął z rąk księżnej Ingeborgi osobiste rządy nad obydwoma królestwami; w tym samym roku wykupił od hrabiego holsztyńskiego Jana duńskie prowincje Skanię oraz Blekinge (zwrócone w 1360 r. Danii). 21 VII 1336 r. w kościele św. Mikołaja (Storkyrkan) w Sztokholmie arcybiskup uppsalski Piotr (Petrus) Filipsson koronował Magnusa na króla Szwecji i Norwegii. 15 VIII 1343 r. podczas zjazdu możnych, który miał miejsce w zamku Varberg (Halland), powołał młodszego syna Haakona na swojego koregenta w Norwegii, natomiast 6 XII 1344 r. uczynił starszego syna Eryka współrządcą w Szwecji, lecz w istocie nadal sprawował faktyczną władzę w obu tych państwach. W 1350 r. dopuścił Eryka do współrządów w Szwecji, a po upełnoletnieniu Haakona w sierpniu 1355 r. przekazał mu tron Norwegii, zatrzymał jednak północą część kraju z Tønsbergiem, Islandią, Orkadami, Szetlandami, Wys- 82

19 FOLKUNGOWIE DOM Z BJÄLBO pami Owczymi i Hålogalandem. W 1357 r. odstąpił starszemu synowi południową Szwecję oraz Finlandię, a od 1359 r. współrządził z nim w całym królestwie. Żoną Magnusa Erikssona została 5 XI 1335 r. w Tønsbergu (Norwegia): Blanka Była ona córką Jana z Flandrii, hrabiego Namur oraz regenta Francji, potomka rodu z Dampierre, i jego drugiej żony Marii, córki Filipa z Artois, seniora Conches. Urodziła się ok r. i w lipcu (22 VII) 1336 r. w kościele św. Mikołaja (Storkyrkan) w Sztokholmie została koronowana przez arcybiskupa Piotra (Petrusa) Filipssona na królową-małżonkę Szwecji i Norwegii. Niepopularna i oskarżana o otrucie syna Eryka, a przez św. Brygidę z Vadsteny potępiona publicznie za zdradę małżeńską, w 1358 r. opuściła Szwecję i osiadła w norweskim Tønsbergu, skąd administrowała prowincjami Vestfold oraz Skienssysla. Zmarła jesienią 1363 r. w Kopenhadze, gdzie bawiła na uroczystościach zaślubin swojego młodszego syna Haakona z księżniczką duńską Małgorzatą. Została zapewne pochowana w kościele NMP (obecnie św. Benedykta) w Ringsted na wyspie Zelandia (Dania). Potomstwo {1 3}: 1 ERYK MAGNUSSON (zob. s. 84). 2 HAAKON MAGNUSSON (zob. s. 85). 3 Córki (imiona nieznane) Król Magnus i Blanka z Namur dochowali się oprócz synów także trzech lub czterech córek. Prawdopodobnie wszystkie one zmarły w młodości. MAGNUS ERIKSSON 15 II 1362 r. w Uppsali powołał swojego młodszego syna, norweskiego króla Haakona, na współregenta Szwecji, jednak w 1363 r. oba zostali zdetronizowani przez szwedzkich możnych, którzy powołali na tron Albrechta Meklemburskiego (zob. s. 86); Magnus wraz z synem schronił się w Norwegii. Próbując odzyskać władzę, 3 III 1365 r. podczas bitwy pod Enköping dostał się do niewoli i został osadzony przez Albrechta w zamku sztokholmskim; odzyskał wolność w sierpniu 1371 r. po rezygnacji z praw do szwedzkiej korony, po czym powrócił do Norwegii. Utonął 1 XII 1374 r. podczas katastrofy okrętu nieopodal Bergen i został pochowany w opactwie cysterskim w Varnhem (Västergötland). 83

20 KRÓLEWSKIE RODY SZWECJI ERYK MAGNUSSON O J C I E C: Magnus Eriksson (zob. s. 82). M A T K A: Blanka z Namur (zob. s. 83 w biogr. Magnusa Erikssona). R O DZ E Ń S T WO: zob. s. 83 w biogr. Magnusa Erikssona. ERYK MAGNUSSON Urodził się w 1337 r. W 1342 r. na riksdagu w Skänninge król Magnus wyznaczył go następcą szwedzkiego tronu i nadał tytuł księcia Skanii, a 6 XII 1344 r. powołał syna na swojego koregenta w Szwecji, lecz z racji na jego małoletniość nadal sprawował faktyczne rządy. W 1350 r. Eryk został dopuszczony do współrządów. a w 1355 r. podniósł rebelię przeciwko ojcu, na którym wymusił oddanie mu we władanie południowej Szwecji oraz Finlandii (1357). Z początkiem 1359 r. między Magnusem i Erykiem doszło do porozumienia i od tego czasu sprawowali wspólne rządy w całej Szwecji. Żoną Eryka Magnussona została w grudniu 1355 r. lub na początku 1356 r. w Berlinie: Beatrycze Była ona córką Ludwika IV Bawarskiego, cesarza rzymsko-niemieckiego z dynastii Wittelsbachów, i jego drugiej żony Małgorzaty, hrabiny Holandii, Zelandii (nie mylić z duńską wyspą o tej samej nazwie) i Hainaut, córki hrabiego Wilhelma III Dobrego. Urodziła się w 1344 r., a zmarła 12 XII 1359 r. na dżumę lub też w połogu (być może otruta) i została zapewne pochowana u boku męża w Riddarholmskyrkan w Sztokholmie. Potomstwo: 1 Synowie (imiona nieznane) Bliźnięta, urodziły się i zmarły w 1359 r. ERYK MAGNUSSON Zmarł 21 VI 1359 r. na dżumę (być może otruty) i spoczął w kościele na wyspie Riddarholmen (Riddarholmskyrkan) w Sztokholmie. 84

21 FOLKUNGOWIE DOM Z BJÄLBO Po jego bezpotomnej śmierci, w 1362 r. Magnus Eriksson powołał na koregenta swojego młodszego syna Haakona, króla Norwegii. HAAKON MAGNUSSON O J C I E C: Magnus Eriksson (zob. s. 82). M A T K A: Blanka z Namur (zob. s. 83 w biogr. Magnusa Erikssona). R O DZ E Ń S T WO: zob. s. 83 w biogr. Magnusa Erikssona. HAAKON MAGNUSSON Urodził się w sierpniu (ok. 15 VIII) 1340 r. Na mocy postanowień traktatu z Varbergu (15 VIII 1343) Magnus Eriksson zobowiązał się przekazać Haakonowi tron norweski, kiedy ten dojdzie do tzw. lat sprawnych. Nastąpiło to w sierpniu 1355 r. i wówczas książę wstąpił na tron Norwegii, przyjmując imię Haakona VI (niemniej król Magnus zatrzymał w swoim ręku północną część tego kraju). 15 II 1362 r. w Uppsali ojciec powołał go na swojego współwładcę w Szwecji, jednak już w 1363 r. oboje zostali pozbawieni tronu przez szwedzkich możnych, którzy obwołali królem Albrechta Meklemburskiego (zob. następny biogr.); obaleni Haakon i Magnus schronili się w Norwegii. Żoną Haakona Magnussona została (ok. 9) IV 1363 r. w kościele Panny Marii (obecnej katedrze) w Kopenhadze: MAŁGORZATA DUŃSKA (zob. s. 97). Syn: 1 Olaf II IV Urodził się w grudniu 1370 r. Po śmierci dziada, Waldemara IV, 3 V 1376 r. w Slagelse (wyspa Zelandia) został obwołany królem Danii jako Olaf II, zaś śmierć ojca VIII/IX (1 V?) 1380 r. uczyniła go władcą Norwegii, gdzie panował jako Olaf IV (od tego czasu do 1814 r. oba wspomniane kraje łączyła unia). Z uwagi na 85

22 KRÓLEWSKIE RODY SZWECJI nieletniość monarchy, regencję w jego imieniu sprawowała matka, królowa Małgorzata. W grudniu 1385 r. Olaf oficjalnie osiągnął pełnoletność, jednak realna władza pozostała w rękach Małgorzaty; w tym samym dniu młody król przyjął także tytuł dziedzica Szwecji. Zmarł nagle 3 VIII 1387 r. w zamku Fasterbo (Skania) i został pochowany w klasztorze cysterskim w Søro (wyspa Zelandia, Dania). Był bezżenny i bezpotomny, na nim wygasła dynastia Folkungów. HAAKON MAGNUSSON Zmarł w trakcie przygotowań do wyprawy na Szwecję VIII/IX (lub 1 V) 1380 r. na zamku w Oslo i został pochowany w zrujnowanym w XVI w. kościele mariackim (Mariakirken) tamże. Władzę w Szwecji sprawował od 1363 r. siostrzeniec Magnusa Erikssona, Albrecht Meklemburski. ALBRECHT MEKLEMBURSKI O J C I E C: Albrecht II Zwany Wielkim oraz Lisem z Meklemburgii, był synem Henryka II Lwa, pana na Meklemburgu, Stargardzie i Roztoce, potomka dynastii meklemburskiej, i jego drugiej żony Anny, córki Albrechta II Zwyrodniałego, księcia saskiego na Wittenberdze. Urodził się w 1318 r. i po śmierci ojca w styczniu 1329 r. wraz z młodszym bratem Janem odziedziczył jego włości, na które składały się Meklemburg, Stargard i Roztoka; z racji na młody wiek braci władzę w ich imieniu sprawowali regenci. Rządy osobiste przejął Albrecht II po osiągnięciu pełnoletności w 1336 r. 86

23 FOLKUNGOWIE DOM Z BJÄLBO Dekretem wydanym w Pradze 8 VII 1348 r. cesarz Karol IV podniósł Albrechta i Jana do rangi książąt Rzeszy, a 25 XI 1352 r. doszło między nimi do podziału ojcowizny, zgodnie z którym Albrechtowi II przypadł w udziale Meklemburg i Roztoka. W 1358 r. zakupił Szweryn (Schwerin, pol. Zwierzyn), który stał się odtąd jego stałą siedzibą. Po wyniesieniu syna na tron Szwecji w 1363 r. sprawował do swojej śmierci faktyczną władzę w tym kraju. Zmarł 18 II 1379 r. na zamku w Szwerynie i został pochowany w klasztorze cystersów w Doberanie. Pierwszą żoną Albrechta II została (10 IV) 1336 r. w Roztoce księżniczka szwedzka Eufemia Eriksdotter (zob. poniżej), a przed 4 III 1378 r. poślubił on Adelajdę (zm lub 1405, ewentualnie później), córkę Ulryka, hrabiego Honstein na Kelbra (miał z nią syna imieniem Albrecht, urodzonego w 1379 r. i zmarłego w tym samym roku), która po jego śmierci wyszła za Fryderyka VIII Starszego, hrabiego Beichlingen na Sachsenburgu. M A T K A: Eufemia Eriksdotter Jej ojcem był Eryk Magnusson, książę Södermanlandu (zob. s. 76 w biogr. Magnusa Ladulåsa). Urodziła się ok r., a zmarła między 27 X 1363 a 16 VI 1370 r. (raczej bliżej tej drugiej daty). Miejsce jej pochówku nie jest znane (być może Doberan). R O DZ E Ń S T WO {1 4}: ). 1 Henryk III Urodził się ok r. i po śmierci ojca (1379) wspólnie z młodszymi braćmi, królem Szwecji Albrechtem (jako książę meklemburski Albrecht III) oraz Magnusem I, objął władzę w księstwie meklembursko-szweryńskim. Zginął 24 IV 1383 r. podczas turnieju w Wismarze i został pochowany w klasztorze cysterskim w Doberanie. Pierwszą żoną Henryka III została przed 3 VI 1362 r. (w 1361?): Ingeborga Była ona córką Waldemara IV Atterdaga, króla Danii z dynastii Estrydesnów, i jego żony Helwigi, córki Eryka II, księcia Szlezwiku, potomka bocznej linii tejże dynastii, starszą siostrą Małgorzaty Duńskiej (zob. s. 98 w jej biogr.). Na świat przyszła 1 IV 1347 r., a zmarła przed 16 VI 1370 r. Miejsce pochówku nieznane (Doberan?). Potomstwo {(i) (iv)}: (i) Eufemia Urodziła się zapewne w 1361/62 r. Jej mężem został 16 VI 1377 r. Jan V, pan na Werle i Güstrowie (ur. 1340, zm. 24 VIII 1377/78), syn Mikołaja III, pana na Werle, Wenden i Güstrowie, potomka bocznej linii dynastii meklemburskiej, oraz jego drugiej żony Matyl- 87

24 KRÓLEWSKIE RODY SZWECJI dy (Mechtyldy), córki Jana III, hrabiego holsztyńskiego na Plön. Zmarła bezdzietnie po 6 VIII 1400 r. (ii) Albrecht IV Urodził się zapewne ok r. W 1371 lub 1375 r. Waldemar IV Atterdag wyznaczył Albrechta będącego jego najstarszym wnunkiem sukcesorem korony duńskiej, lecz po śmierci króla w 1375 r. jego młodsza córka Małgorzata wprowadziła na tron własnego syna Olafa (zob. s. 85 w biogr. Haakona Magnussona). Po śmierci ojca (24 IV 1383) Albrecht został księciem meklemburskim na Szwerynie, współrządząc ze swym stryjem Magnusem I (zob. s. 89). Zmarł w 1387/88 r., po 24 VI. Żoną Albrechta IV została (rok zaślubin nieznany) Elżbieta, córka Mikołaja, hrabiego holsztyńskiego na Rendsburgu, która po śmierci Albrechta wyszła za mąż (1404) za Eryka V, księcia saskiego na Lauenburgu. Zmarła bezdzietnie 25 I 1416 r. i została pochowana w Kamieniu Pomorskim. (iii) Maria Matka ERYKA POMORSKIEGO (zob. s. 99). (iv) Ingeborga Urodziła się w 1368 r. Poświęciła się służbie Kościołowi. W 1376 r. wstąpiła do klasztoru klarysek w Rybnicy (Ribnitz), gdzie w 1395 r. została wybrana przeoryszą. Zmarła 28 IX 1408 r. i została zapewne pochowana w opactwie rybnickim. Drugą żoną księcia Henryka III została przed 26 II 1377 r.: Matylda (Mechtylda) Była ona córką Bernarda II, pana Werle (Orlach) na Waren, potomka bocznej linii dynastii meklemburskiej, i jego żony Elżbiety, córki Jana III, hrabiego holsztyńskiego na Plön. Nie zachowały się żadne daty, nie jest też znane potomstwo z tego związku. 2 Ingeborga Urodziła się ok r. i w lutym (15?) 1360 r. w Berlinie wyszła za mąż za Ludwika VI zwanego Rzymianinem, księcia Górnej Bawarii w latach , a od 1351 r. margrabiego brandenburskiego (ur. Rzym 7 V 1328, zm. Berlin 14 V 1365), syna cesarza Ludwika IV Bawarskiego, potomka bawarskiej linii dynastii Wittelsbachów, i jego drugiej żony Małgorzaty, hrabiny Holandii, Zelandii i Hainaut, córki hrabiego Wilhelma III Dobrego; Beatrycze rodzona siostra Ludwika VI na przełomie 1355/56 r. poślubiła Eryka Magnussona, króla Szwecji (zob. s. 84). Rok po śmierci Ludwika Rzymianina, z którym nie dochowała się dzieci, w czerwcu 1366 r. Ingeborga poślubiła Henryka II Żelaznego, hrabiego Holsztynu oraz księcia Szlezwiku od 1340 r. (ur. ok. 1317, zm. po 16 XI 1384/89), syna Gerharda III, hrabiego holsztyńskiego z rodu Schaum- 88

25 FOLKUNGOWIE DOM Z BJÄLBO burgów, oraz Zofii, córki Mikołaja II, pana meklemburskiego na Parchimiu i Güstrowie. Ich dziećmi byli: 1 Gerhard V, hrabia Holsztynu i książę Szlezwiku (ur. ok. 1370?, zginął 1404); jego żoną została ok r. Katarzyna (zm. 1417/22), córka Magnusa II, księcia brunszwickiego na Lüneburgu, z którą miał potomstwo. 2 Albrecht II, hrabia Holsztynu (ur. ok. 1370/75?, zm. 1403); jego żoną została Agnieszka, córka Eryka IV, księcia saskiego na Lauenburgu. 3 Henryk III, biskup Osnabrück (ur. ok. 1370/80, zm. 1421). 4 Zofia (ur. ok. 1370/80, zm. 1448); ok r. poślubiła ona Bogusława VIII Starszego, księcia pomorskiego na Słupsku (ur. ok. 1365, zm. 1418), i miała z nim potomstwo. Ingeborga zmarła po 25 VII 1395 r. i spoczęła w rodzinnej krypcie hrabiów holsztyńskich w Itzehoe. 3 Anna Urodzona zapewne ok. 1340/45 r., między 4 XII 1362 r. a 21 IX 1365 r. wyszła za potomka dynastii Schaumburgów Adolfa IX, hrabiego holsztyńskiego (zm. 26 I 1390), syna Jana, hrabiego holsztyńskiego na Kilonii, Segebergu, Plön i Langelandzie, oraz jego drugiej żony Mirosławy, córki Mikołaja I, hrabiego Szwerynu (Schwerin) na Wittenburgu. Małżeństwo to pozostało bezdzietne. Anna zmarła w 1415 r., po 26 I. 4 Magnus I Urodził się ok r. i po śmierci ojca (1379) wspólnie z braćmi, Henrykiem III (od 1383 r. z jego synem Albrechtem IV, zob. s. 87) oraz z królem szwedzkim Albrechtem (Albrecht III), współrządził w księstwie meklembursko-szweryńskim. Zmarł 1 IX 1384 r. Przypuszczać można, że został pochowany u cystersów w Doberanie tradycyjnym miejscu spoczynku członków dynastii meklemburskiej. Żoną Magnusa I została poślubiona między 5 VII 1362 r. (data zaręczyn) a 7 VII 1369 r.: Elżbieta Była ona córką Barnima IV Dobrego, księcia pomorskiego na Wołogoszczy (Wolgast) i Rugii, potomka dynastii Gryfitów, i Zofii, zapewne córki Jana III, pana meklemburskiego na Werle (Orlach). Urodziła się przypuszczalnie między 1350 a 1357 r., a zmarła między 5 X 1388 a 4 I 1398 r., najpewniej po 5 X 1388 r. i spoczęła zapewne u boku małżonka w kościele klasztornym opactwa cysterskiego w Doberanie. Potomstwo {(i) (ii)}: (i) Jan IV Urodził się przed 1370 r. Po śmierci ojca (1 IX 1384) współrządził w Meklemburgii-Szwerynie ze swoim kuzynem Albrechtem IV (zm. 89

26 KRÓLEWSKIE RODY SZWECJI 1387/88) oraz stryjem, królem szwedzkim Albrechtem (III) (zm. 1412), a następnie z jego synem Albrechtem V, w imieniu którego do 1415 r. sprawował rządy regencyjne. Od 1422 r. zgłaszał pretensje do tronu Szwecji, jako potomek (ze starszej linii) króla Waldemara IV Atterdaga. Zmarł 16 X 1422 r. na zamku w Szwerynie (Schwerin) i został pochowany w opactwie cystersów w Doberanie. Żonaty najpierw z Juttą (zm. 7 X 1415, pochowana w opactwie cysterskim w Szwerynie), córką Ottona II (III), hrabiego Hoya, a po jej śmierci (od 1416 r.) z Katarzyną (zm. po 18 XI 1448, pochowana przypuszczalnie w Doberanie), córką Eryka IV, księcia saskiego na Lauenburgu. Potomstwo z pierwszego małżeństwa {(a) (b)}: (a) Magnus (zm. po 27 XII 1408). (b) Co najmniej dwie córki (zm. młodo). Potomstwo z drugiego małżeństwa {(a) (b)}: (c) Henryk IV Gruby (ur. 1417, zm. 9 III 1477). Książę meklemburski na Wenden i Stargardzie. W maju 1423 r. ożenił się z Dorotą (ur. Berlin 9 II 1420, zm. Rhena 19 I 1491), córką Fryderyka I, elektora brandenburskiego z dynastii Hohenzollernów. Ich potomkowie władali Meklemburgią (od 1815 r. z tytułem wielkich książąt) do 1918 r. (d) Jan V (ur. 1418, zm. 1 XI 1442/13 I 1443). Książę meklemburski na Szwerynie. Zapewne 17 IX 1436 r. poślubił Annę (ur. przed 1424, zm. na Pomorzu krótko przed 21 XI 1459), córkę Kazimierza V, księcia szczecińskiego; nie mieli dzieci. (ii) Eufemia Urodziła się zapewne ok r. i między 15 I a 18 X 1397 r. wyszła za mąż za Baltazara, pana Werle na Güstrowie, od 1418 r. księcia Wenden (zm. 5 IV 1421), syna Wawrzyńca, pana Werle na Güstrowie i Goldbergu, potomka bocznej linii dynastii meklemburskiej, oraz Matyldy (Mechtyldy), córki Mikołaja IV, pana meklemburskiego na Werle-Goldbergu. Zmarła bezdzietnie w 1416 r. i została pochowana w Güstrowie. Po jej śmierci książę Baltazar ożenił się powtórnie z Jadwigą, córką Gerharda VI, księcia Szlezwiku, jednak i z nią nie dochował się dzieci. ALBRECHT MEKLEMBURSKI Urodził się ok. 1338/40 r. Po detronizacji Magnusa Erikssona i Haakona Magnussona, zebrany 30 XI 1363 r. w Sztokholmie riksdag ofiarował mu koronę Szwecji, a 18 II 1364 r. przy Kamieniach z Mora nieopodal Uppsali tradycyjnym miejscu obioru szwedzkich władców Albrecht został uroczyście obwołany królem. Nie- 90

27 FOLKUNGOWIE DOM Z BJÄLBO mniej do 1379 r., tj. do swojej śmierci, faktyczną władzę w Szwecji sprawował ojciec króla, książę Albrecht II Meklemburski, po którym odziedziczył on jako Albrecht III udział w rządach nad księstwem meklembursko-szweryńskim. W 1389 r. w Szwecji wybuchło powstanie skierowane przeciwko rządom Albrechta, a 24 II 1389 r. pod Falköping wojska Meklemburczyka uległy zjednoczonym siłom duńsko-norweskim. Pokonany Albrecht wspólnie z najstarszym synem Erykiem dostał się do duńskiej niewoli, osadzony z rozkazu królowej Małgorzaty w zamku Lindholmen (Skania). Oboje odzyskali wolność 26 IX 1395 r. na mocy pokoju w Skanör za cenę wydania królowej stawiającego wciąż opór Sztokholmu. Pierwszą żoną Albrechta została w 1359 r. (kontrakt ślubny sygnowany 12 X 1352 r. w Wismarze): Rychilda (Ryszarda) Była ona córką Ottona I, hrabiego Szwerynu (Schwerin) z dynastii Guncelinów, i Matyldy (Mechtyldy), córki Jana III, pana meklemburskiego na Werle-Goldbergu. Urodziła się zapewne ok r., a zmarła między 23 IV a 11 VI 1377 r. Została pochowana w kościele dominikańskim w Sztokholmie. Potomstwo {1 3}: 1 Eryk Urodził się po 1359 r., a 24 II 1389 r. wspólnie z ojcem dostał się do duńskiej niewoli i został osadzony w zamku Lindholmen w Skanii. Wolność odzyskał 26 IX 1395 r. zgodnie z postanowieniami pokoju w Skanör. Działając z rozkazu króla Albrechta, na początku 1397 r. podbił wyspę Gotlandię i zajął jej główne miasto Visby. Niebawem jednak zachorował na dżumę i zmarł 26 VII 1397 r. Został pochowany w kościele NMP w Visby. Żoną Eryka została między 10 a 15 (12 a 13?) II 1396 r. : Zofia Jej ojcem był Bogusław VI, książę pomorski na Wołogoszczy (Wolgast) z dynastii Gryfitów, matką zaś jego pierwsza żona Judyta (Jutta), córka Eryka II, księcia saskiego na Lauenburgu. Urodziła się przed 1380/81 r. Po śmierci Eryka, między 7 IV 1398 a 23 II 1399 r. wyszła za mąż za Mikołaja V, pana Werle (Orlach) na Waren od 1401 r. (zm. po 21 I 1408), syna Jana, koregenta na Werle, potomka bocznej linii dynastii meklemburskiej, i Agnieszki, córki Mikołaja V, księcia Werle na Parchimiu; ich córką była: 1 Judyta (Jutta) (zm. przed 1427); małżonka Henryka, księcia meklemburskiego na Stargardzie (zm. 1466). 91

28 KRÓLEWSKIE RODY SZWECJI Istnieją różne wersje dalszych losów Zofii. Wedle jednej z nich zmarła ona przed swoim drugim mężem i została pochowana w klasztorze cystersów w Doberanie, alternatywnie przeżyła Mikołaja V i po 1408 r. poślubiła możnowładcę z Turyngii, Konrada Starszego, pana Tannrode na Straussfurcie. 2 Córka (imię nieznane) Urodziła się zapewne ok. 1360/65 r. a zmarła po 1 V 1376 r. 3 Rychilda (Ryszarda) Urodziła się ok. 1360/65 r. Dnia 10 II 1388 r. w Pradze odbyły się jej zaślubiny z Janem, księciem Zgorzelca oraz margrabią Łużyc Dolnych od 1377 r., władcą Nowej Marchii od 1378 r. i administratorem księstwa Luksemburga w latach (ur. Praga 22 VI 1370, zm. (otruty?) Neuzelle 1 III 1396), syna Karola IV, cesarza rzymsko-niemieckiego i króla Czech, potomka dynastii Luksemburgów (inaczej limburskiej), i jego czwartej żony Elżbiety, córki Bogusława V Wielkiego, księcia pomorskiego na Słupsku. Mieli razem córkę: 1 Elżbieta, dziedziczka Luksemburga (ur. 1390, zm. 1451); jej pierwszym mężem został w 1409 r. Antoni, książę Brabancji i Limburgii (ur. 1384, poległ pod Agincourt 1415), a w 1417 lub 1418 r. owdowiała Elżbieta poślubiła Jana III zwanego Bezlitosnym, księcia Dolnej Bawarii na Straubing (ur. 1374, otruty 1425). Obydwa te małżeństwa pozostały bezdzietne. Rychilda zmarła po 5 (15) III 1400 r. Drugą żoną króla Albrechta została 12/13 II 1396 r. w Szwerynie: Agnieszka Wywodziła się ona z dynastii Welfów, jako córka Magnusa II Młodszego (zwanego również Torquatusem), księcia brunszwickiego na Lüneburgu, i jego żony Katarzyny, córki Bernarda III, księcia Anhaltu na Bernburgu. Urodziła się ok. 1360/65 r. Jej pierwszym mężem był Burchard (Busso) V, hrabia Mansfeld (zm. 1389/92), syn hrabiego Gebharda IV oraz Matyldy, córki Güntera XXI, hrabiego Schwarzburga i antykróla niemieckiego. Z małżeństwa tego przyszła na świat córka: 1 Matylda (wzmiankowana 1403/19); poślubiła Fryderyka, hrabiego Beichlingen (poległ 1426), i miała z nim potomstwo. Po śmierci Burcharda, latem 1389 r. Agnieszka ponownie wstąpiła w związek małżeński. Jej mężem został Bogusław VI, książę pomorski na Wołogoszczy (Wolgast) od 1376 r. (ur. 1350/56, zm. Wołogoszcz 7 III 1393), syn księcia Barnima IV Dobrego, potomka 92

29 FOLKUNGOWIE DOM Z BJÄLBO dynastii Gryfitów, i jego żony Zofii, zapewne córki Jana III, pana meklemburskiego na Werle (Orlach); Bogusław VI był uprzednio żonaty z Judytą (Juttą), córką Eryka II, księcia saskiego na Lauenburgu, z którą miał kilkoro dzieci, jednak małżeństwo z Agnieszką pozostało bezpotomne. Albrecht Meklemburski był jej trzecim mężem. Zmarła między 1 VIII 1430 a 22 XII 1434 r. i spoczęła u boku jedynego syna w kościele NMP w Gadebusch (Meklemburgia). Syn: 1 Albrecht V Urodził się ok r. Po śmierci ojca (31 III 1412) odziedziczył część księstwa meklembursko-szweryńskiego, gdzie współrządził z Janem IV (zob. s. 89). Do 1415 r. pozostawał jako nieletni pod opieką kuzyna, z którym w 1419 r. ufundował uniwersytet w Rostoce. Po śmierci Jana IV (16 X 1422) w imieniu małoletnich synów zmarłego, Henryka IV i Jana V, objął regencję w należącej do nich części księstwa. Zmarł między 1 VI a 6 XII 1423 r. i został pochowany w kościele NMP w Gadebusch (Meklemburgia). Dnia 23 V 1423 r. na zamku w Tangermunde poślubił: Małgorzatę Była ona córką Fryderyka I, elektora brandenburskiego z dynastii Hohenzollernów (Zollernów), oraz Elżbiety, córki Fryderyka Mądrego, księcia Dolnej Bawarii na Straubing. Na świat przyszła w 1383 r. Po rychłej śmierci Albrechta, z którym nie miała dzieci, wyszła za mąż 20 VII 1441 r. w Ingolstadt za Ludwika VIII zwanego Garbatym (także Młodszym), księcia Górnej Bawarii na Ingolstadt od 1441 r. (ur. Paryż 1 IX 1403, zm. Ingolstadt 7 IV 1445), syna księcia Ludwika VII Brodatego z bawarskiej linii dynastii Wittelsbachów, i jego pierwszej żony Anny, córki Jana I, hrabiego Vendôme. Miała z nim córkę Katarzynę (ur. 1443, zm. 1446) i być może jeszcze jedno dziecko, którego płeć i imię nie są znane. Trzecim mężem Małgorzaty został jej ochmistrz Marcin, hrabia Waldenfels (zm. przed 7 V 1472), było to jednak małżeństwo morganatyczne i przed jego zawarciem Małgorzata musiała się zrzec tytułu księżnej Bawarii, co nastąpiło 6 XII 1447 r. Zmarła 27 VII 1465 r. w Landshut (Bawaria) i została pochowana w klasztorze cystersów w Seligenthal koło Landshut. ALBRECHT MEKLEMBURSKI Po odzyskaniu wolności wyjechał do Meklemburgii, gdzie współrządził z bratankiem Janem IV. Jako król Szwecji abdykował for- 93

30 KRÓLEWSKIE RODY SZWECJI malnie 25 XI 1405 r. we Flensburgu (Szlezwik). Zmarł 31 III/1 IV 1412 r. w Doberanie i spoczął w tamtejszym klasztorze cysterskim. W 1388 r. władzę nad Szwecją objęła królowa Danii Małgorzata, wdowa po królu szwedzko-norweskim Haakonie Magnussonie. 94