Kryzys monarchii piastowskiej

Transkrypt

1 Kryzys monarchii piastowskiej

2 1. Panowanie Mieszka II ( , ) Koronacja w 1025r.; w testamencie chrobry pominął Bezpryma i Ottona Zaangażował się w konflikt z Niemcami (wyprawy na Saksonię) 1031 r. najazd Rusi (Jarosław Mądry) oraz Niemiec (Konrad II); (spory dynastyczne wewn. państwa, bracia proszą o pomoc przyjaciół z zagranicy)

3 Utrata Grodów Czerwieńskich oraz Łużyc i Milska; być może również Moraw i Słowacji Wygnanie Mieszka Przejęcie władzy przez braci

4 2. Kryzys monarchii piastowskiej Władzę przejmuje Bezprym za cenę rezygnacji z korony królewskiej 1032 r. wraca Mieszko; wspólne rządy z Ottonem oraz Dytrykiem (synem przyrodniego brata Bolesława Chrobrego) Po śmierci Mieszka II w 1034r. nastał czas rozbicia wewn. państwa

5 Pogańskie powstanie ludowe Niezadowolenie ludności z powodu danin i podatków na rzecz państwa i kościoła Powroty do wiary pogańskiej Czas rządów samowładców Miecław stworzył księstwo na Mazowszu

6 Najazd Brzetysława 1039r r. książę czeski Brzetysław najechał kraj Zniszczenie wielkopolski, zniszczył grody (m.in. Gniezno) Zabrał szczątki św. Wojciecha Przyłączył do Czech Śląsk

7 3. Kazimierz Odnowiciel ( ) i odbudowa państwa zbyt słaba Polska = zbyt mocne Czechy słaba Polska = silny Miesław słaba Polska = nawrót do pogaństwa ziem polskich Sojusz z Niemcami (pomoc Niemiec w przejęciu władzy) Sojusz z Rusią (ślub z Marią Dobroniegą, siostrą Jarosława Mądrego)

8 Powrót do kraju w 1040r. i stopniowe opanowywanie ziem; 1. Opanowanie Małopolski z Krakowem 2. Opanowanie Wielkopolski r. odzyskanie Mazowsza 4. Odzyskanie Pomorza (?) opanowanie sbrojnie Śląska; 1054 r. zjazd w Kwedlinbburgu Śląsk do Polski za cenę trybutu 500 grzywien srebra i 30 grzywien złota (grzywna = 0,20 kg)

9 Odnowiciel 1. Odbudowa grodów 2. Podział kraju na prowincje (większe jednostki administracyjne położone wokół grodów) 3. Przeniesienie siedziby/stolicy do Krakowa (ok. 1040r.) 4. Wprowadził beneficjum zamiast danin jako wynagrodzenie; zasady użytkowanie w ten sposób ziemi rozwiązywało tzw. prawo rycerskie 5. Początek kształtowania się w Polsce rycerstwa 6. Wzrost majątków kościoła

10 4. Król Bolesław Śmiały(Szczodry) Prowadził samodzielną politykę zagraniczną, często sprzecznie z wolą cesarza Angażował się w konflikty wewnętrzne na Węgrzech Zaniechał płacenie trybutu ze Śląska; konflikt z Czechami interwencje dynastyczne na Rusi; odzyskał Grody Czerwieńskie Strata Pomorza Gdańskiego

11 Koronacja królewska 1076 Spór o inwestyturę (walka cesarza z papieżem; s.363) Bolesław popiera papieża Grzegorza VII Nagroda korona królewska w 1076r. Odrodzenie się arcybiskupstwa w Gnieźnie oraz ustanowienie biskupstwa w Płocku Fundacja klasztoru w Tyńcu, Mogilnie, Lubiniu

12 5. Panowanie Władysława Hermana Duuuża rola palatyna (wojewody) Sieciecha, faktycznie to on rządził; m.in. mógł bić monetę ze swoim wizerunkiem Bierna polityka księcia Władysława Herman/Sieciech przeszedł do obozu cesarskiego, wznowił płatność trybuntu ze Śląska, zrezygnował z korony, w 1079r. Utracił Grody Czerwieńskie

13 Bunt przeciw Sieciechowi Bunt możnych (oraz synów Zbigniewa i Bolesława) głównie przeciw palatynowi 1097 r. zmuszenie Hermana do podziału państwa Zbigniew otrzymał Wielkopolskę, Bolesław Małopolskę i Śląsk, Władysław Herman Mazowsze i władzę zwierzchnią 1099r. Wspólna wyprawa braci przeciw Sieciechowi i Hermanowi; pokonanie i wygnanie Sieciecha ( )

14 6. Konflikt Bolesława Krzywoustego ( ) ze Zbigniewem Zbigniew miał tereny Wielkopolski i Mazowsza Bolesław Małopolska i Śląsk Zbigniew polityka zachowawcza i ugodowa; uznawał zależność od cesarza i nie zamierzał podbijać Pomorza Bolesław przeciwnie ; dodatkowo sojusze z Węgrami i Rusią oraz najazdy na Pomorze

15 Wojna polsko-niemiecka 1109r. Konflikt między braćmi; wygnanie Zbigniewa w 1008r. Pomoc z Niemiec; W 1109 r. Henryk V najechał Polskę; przez Bytom, Głogów, Wrocław bez sukcesów Obrona Głogowa Zbigniew wraca, ale zostaje oślepiony śmiertelnie i w 1112r. umiera Publiczna pokuta księcia Bolesława

16 7. Podbój i chrystianizacja Pomorza 1116 r. opanowanie Pomorza Gdańskiego, do 1122 r. opanowanie Pomorza Zachodniego (książę Warcisław żłożył Krzywoustemu hołd) Biskup bamberski Otton chrystianizował Pomorzan Biskupstwa włocławskie i lubuskie 1135 r. w Merseburgu zjazd, na którym Krzywousty zobowiązał się do płacenia cesarzowi hołdu z Pomorza i Rugii 1136 r. wydano bullę gnieźnieńską, potwierdzającą istnienie niezależnego arcybiskupstwa gnieźnieńskiego