Apel Fundacji Promocja Zdrowia z okazji Światowego Dnia Rzucania Palenia

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Apel Fundacji Promocja Zdrowia z okazji Światowego Dnia Rzucania Palenia"

Amelia Niemiec
5 lat temu
Przeglądów:

1 Apel Fundacji Promocja Zdrowia z okazji Światowego Dnia Rzucania Palenia W ostatnich dziesięcioleciach osiągnęliśmy w Polsce niezwykły postęp w walce z chorobami odtytoniowymi [1]. Na początku lat 90. spożycie tytoniu w Polsce należało do najwyższych na świecie. Rocznie sprzedawano ponad 100 mld papierosów. Od tego czasu poziom palenia spadł o ponad połowę, a w 2017 konsumpcja papierosów wyniosła około 40 mld sztuk [2]. Od kiedy Polacy zaczęli masowo rzucać palenie, gwałtownie spadać zaczęły również zachorowania i umieralność na choroby przyczynowo związane z papierosami, między innymi raka płuca, zawały serca, czy POChP (przewlekła obturacyjna choroba płuc) [1]. U mężczyzn w wieku lata współczynnik umieralności z powodu raka płuca spadł w latach o ponad połowę [3]. Ciągle jesteśmy jednak na początku drogi do zdrowia. Papierosy nadal pali około 8 mln Polek i Polaków [1]. Jedną z najważniejszych inicjatyw prowadzących do zerwania z tytoniem jest akcja Rzuć palenie razem z nami, stworzona w oparciu o odbywający się w Stanach Zjednoczonych od początku lat 70. Great American Smokeout. W Polsce akcja ta jest prowadzona od początku lat 90. przez Fundację Promocja Zdrowia. Historycznie jest jedną z najskuteczniejszych inicjatyw zdrowotnych w naszym kraju. W niektórych latach nawet do pół miliona byłych palaczy deklarowało, że zerwało z nałogiem właśnie dzięki akcji Rzuć palenie razem z nami. W jej wyniku miliony ekspalaczy w Polsce zyskało średnio o 10 lat życia [4]. Od samego początku specjalną grupą, do których skierowana jest nasza akcja, są rodziny spodziewające się dziecka. Z jednej strony postęp w walce z paleniem wśród kobiet w ciąży w Polsce jest niezwykły. Polska stała się krajem o jednej z najniższych częstości palenia kobiet w ciąży. Badania przeprowadzone w 1990 roku, obejmujące wszystkie kobiety rodzące w 3 województwach: olsztyńskim, białostockim i poznańskim, pokazały, że prawie 30% kobiet paliło w okresie ciąży [5]. W 2017 roku, 27 lat później, w badaniu przeprowadzonym na ogólnopolskiej próbie, w ciąży paliło już tylko ok. 6% kobiet [6]. Z drugiej strony, 6% kobiet palących w okresie ciąży to nadal około 25 tysięcy noworodków bezpośrednio eksponowanych na dym tytoniowy już w łonie matki. Badania naukowe wykazały, że ponad 50% czynników rakotwórczych znajdujących się w dymie papierosowym przenika przez łożysko i dostaje się do organizmu dziecka. Wykazano je między innymi w pierwszej porcji moczu, którą oddaje dziecko po urodzeniu. Dzieci te rodzą się zawsze mniejsze, gorzej przygotowane do życia, obciążone ryzykiem wielu schorzeń wynikających z palenia, takich jak nowotwory czy astma. Gdy ktoś z rodziny pali papierosy w domu, stanowi to dodatkową ekspozycję na dym poprzez wymuszone bierne palenie matki. Fundacja Promocja Zdrowia proponuje, aby w tegoroczny Światowy Dzień Rzucania Palenia w Polsce, który przypada w czwartek 15 listopada, to właśnie rodziny spodziewające się dziecka uczynić głównym tematem akcji. Dzieci powinny być bezwzględnie chronione przed dymem papierosowym. Apelujemy do wszystkich Polaków, organizacji i instytucji, również do Państwa, o poparcie akcji i zaoferowanie wsparcia w rzucaniu palenia rodzinom, które oczekują dziecka. Z poważaniem, prof. dr hab. n. med. Witold Zatoński

2 Odsetek kobiet palących w ciąży, Polska [5-14] , Literatura: 1. Zatoński WA, Zatoński M. Poland s rapid lung cancer decline in the years The first step towards the eradication of lung cancer in Poland. Health Prob Civil 2017; 11(4): Zatoński WA, Zatoński M, Janik-Koncewicz K, Połtyn-Zaradna K, Wijatkowska K, Marciniak A. Hundred years of cigarette smoking in Poland: three phases of the tobacco epidemic. J Health Inequal 2017; 3(2): Zatoński WA, Tukiendorf A and HPF team. Lung cancer mortality decline among middle-aged men and women in Poland and the UK. J Health Inequal 2017; 3(2): Zatoński W. Droga do zdrowia. Historia przeciwdziałania chorób odtytoniowych w Polsce. Fundacja Promocja Zdrowia, Warszawa Szamotulska K, Brzeziński ZJ. Palenie tytoniu przez kobiety ciężarne a stan biologiczny noworodka w Polsce. Alkohol Narkom 2000; 13(3): Państwowa Inspekcja Sanitarna. Raport z badania zachowania zdrowotne kobiet w ciąży. Warszawa Adamek R, Florek E, Piekoszewski W, Anholcer A, Kaczmarek E. Wpływ narażenia na dym tytoniowy oraz wybranych czynników społeczno-ekonomicznych na występowanie małej urodzeniowej masy ciała. Przegl Lek 2005; 62(10): (za Seńczuk) 8. Wierzejska R, Jarosz M, Sawicki W, Stelmachow J, Siuba M. Antyzdrowotne zachowania kobiet ciężarnych. Tytoń, alkohol, kofeina. Żyw Człow 2011; 38(2): Pirogowicz I, Gryboś-Jagielska A, Patyk M, Popecki P, Pirogowicz A. Narażenie kobiet w ciąży na dym tytoniowy badania porównawcze w odstępie 5-letnim (2005 i 2010 r.). Family Medicine & Primary Care Review 2012; 14(3): Wojtyła C, Wojtyła-Buciora P. Cigarette smoking among pregnant women in Poland. J Health Inequal 2017; 3(1): Korzeniowska K, Cieślewicz A, Pawlaczyk M, Pawlaczyk M, Jabłecka A. Postawy kobiet ciężarnych i ich otoczenia wobec nałogu palenia tytoniu. Farmacja Współczesna 2013; 6: Adamek R, Adamek AM, Zysnarska M, Kara Izabella, Gromadecka-Sutkiewicz M, Więckowska B, Kalupa W, Maksymiuk T. Palenie papierosów w ciąży i nadciśnienie tętnicze najsilniejszymi determinantami małej urodzeniowej masy ciała noworodków. Hygeia Public Health 2013; 49(2): Instytut Medycyny Wsi im. Witolda Chodźki. Raport "Zachowania zdrowotne kobiet w ciąży". Lublin Lange S, Probst Ch, Rehm J, Popova A. National, regional, and global prevalence of smoking during pregnancy in the general population: a systematic review and meta-analysis. Lancet Glob Health 2018; 6(7): e769-e776.

Podobne dokumenty

Rak płuca wyzwania. Witold Zatoński Centrum Onkologii Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie

Rak płuca wyzwania. Witold Zatoński Centrum Onkologii Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie Rak płuca wyzwania Witold Zatoński Centrum Onkologii Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie Innowacje w leczeniu RAKA PŁUC ocena dostępności w Polsce Warszawa, 1 marca 14 Nowotwory główna przyczyna