Bochni nie ominęły krwawe walki w czasie I wojny światowej, kiedy w latach przebiegał tędy front, po czym smutną pamiątką są dwa cmentarze.

Transkrypt

1 Leszek Grabowski Budownictwo ludowe, małomiasteczkowe i dworskie oraz kapliczki i inne pamiątki Ziemi Krakowskiej. Część IV. Bochnia i jej okolice: Łapczyca, Targowisko i Jasień Brzeski. Kraków 2018

2 2 Leszek Grabowski Budownictwo ludowe, małomiasteczkowe i dworskie oraz kapliczki i inne pamiątki Ziemi Krakowskiej. Część IV. Bochnia i jej okolice: Łapczyca, Targowisko i Jasień Brzeski. Kraków Na prawach rękopisu Copyright by Leszek Grabowski Kraków 2018

3 3 Spis Treści 0. Wstęp 4-6 I. Bochnia 7-49 II. Łapczyca III. Targowisko IV. Jasień Brzeski Załącznik. Moje opracowania dostępne w zasobach MBC i artykuły opublikowane na łamach Głosu Wielickiego Fot. 1. W klubie dziennikarzy Pod Gruszką opowiadam o tradycjach Świąt Bożego Narodzenia sprzed pół wieku. Z prawej pan Michał Kozioł, a obok niego jego brat Andrzej, znani i cenieni Krakauerzy, którzy prowadzili to wspominkowe spotkanie. ( )

4 4 0. Wstęp Poniższe opracowanie stanowi IV część cyklu: Budownictwo ludowe, małomiasteczkowe i dworskie oraz kapliczki i inne pamiątki Ziemi Krakowskiej, gdzie tym razem staram się pozbierać zdjęcia wykonane w latach na terenie Bochni i w jej najbliższej okolicy: Łapczycy, Targowisku i Jasieniu Brzeskim. Przypomnę, że poprzednie trzy części z tego cyklu swym zasięgiem terytorialnym obejmowały: Gdów (część I), jego najbliższą okolicę (Bilczyce, Jawczyce i Grzybową część II) oraz Dobczyce i ich najbliższe otoczenie - Dziekanowice i Kornatkę (część III) i w MBC cieszą się sporym zainteresowaniem. Opracowanie składa się z czterech części: I Bochnia (fot. nr: 2-87, II Łapczyca (fot. nr: , III Targowisko (fot. nr: ) i IV Jasień Brzeski (fot. nr: ). Materiał fotograficzny stanowi uporządkowaną i dokładniej opisaną kompilacje dwóch moich wcześniejszych opracowań z cyklu Dawny świat okolic Krakowa : części VIII oraz części XI (patrz załącznik na końcu publikacji). Ponieważ Bochni (część I) generalnie nie znam zbyt dobrze, bo bywam tu rzadko, z reguły okazyjnie, więc ograniczę się jedynie do podania rysu historycznego tego miasta oraz zaprezentowania tylko pobieżnego materiału fotograficznego dotyczącego jego historycznego centrum. Moje zainteresowanie skupi się głównie na zabudowie peryferyjnych kiedyś jego ulic: Brzeskiej i Brodzińskiego. W tym opracowaniu całkowicie pomijam zabytki związane z wydobyciem i produkcją soli, bo są one dokładnie opisane w różnych przewodnikach, a ja nie czuję się fachowcem do ich dokładnego opisania. Nadanie praw miejskich Bochni wiążę się odkryciem złóż soli i sięga roku 1253, a więc czasów panowania Bolesława Wstydliwego. W centrum Bochni do dzisiaj zachował się układ urbanistyczny średniowiecznego miasta, z czworobocznym Rynkiem pośrodku i parami ulic wychodzących w jego narożników pod kątem prostym. Główny Rynek został wytyczony około roku 1370 w końcowym okresie panowania Kazimierza Wielkiego, który przyczynił się do rozwoju miasta. Zmierzch świetności miasta rozpoczął się w połowie XVI wieku, ale szczególnie do jego upadku niekorzystnie przyczyniły się wydarzenia z XVII wieku: epidemie oraz wojna północna, a także najazd szwedzki i przemarsz idących na odsiecz oddziałów węgierskich księcia Rakoczego. W XVIII wieku na zbiedniałe miasto oprócz zniszczeń związanych z Konfederacją Barską dodatkowo spadły klęski pożarów. Po rozbiorach Polski Bochnia znalazła się pod zaborem austriackim. Jej ożywienie gospodarcze związane jest z czasami galicyjskimi, czemu niewątpliwie sprzyjało uruchomienie linii kolejowej na trasie początkowo do Dębicy, co miało miejsce w roku 1856, a niedługo potem do Lwowa. Obraz tej koniunktury gospodarczej przełożył się na obecny wygląd miasta, który zdominowała zabudowa z tego okresu.

5 5 Bochni nie ominęły krwawe walki w czasie I wojny światowej, kiedy w latach przebiegał tędy front, po czym smutną pamiątką są dwa cmentarze. W dniach 7 i 8 września 1939 roku Bochnia stawiała silny opór wojskom niemieckim. Po II wojnie światowej do roku 1975 istniał Powiat Bocheński w ramach Województwa Krakowskiego, a w latach miasto zostało włączone do Województwa Tarnowskiego, po czym powiat został ponownie przywrócony, ale w ramach Województwa Małopolskiego. Wracając do zabudowy Rynku, w pierzei południowej, w narożu z ulicą Sądecką wyróżniają się trzy kamieniczki z przełomu XVII i XVIII wieku, które posiadają charakterystyczne zwieńczenia, w tym dawna siedziba wagi miejskiej pod nr 2. Ciekawie prezentuje się pierzeja zachodnia, przedzielona ulicą Wolnica, z zabudową pod nr 8 i 9, która została ukształtowana od końca XVIII wieku po początek wieku XX. Natomiast w narożu z ulicą Kościuszki 2, pod nr 20 znajduje się późnobarokowa kamieniczka z końca XVIII wieku, przerobiona z dawnego klasztoru Dominikanów, gdzie dziś znajduje się Muzeum im. Stanisława Fiszera. Ciekawie prezentuję się też ulica Kraszewskiego w swym początkowym fragmencie, gdzie galicyjski, małomiasteczkowy klimat jest szczególnie dobrze czytelny. W sąsiedztwie Rynku znajduje się późnogotycki kościół p.w. św. Mikołaja. Ołtarz główny tej fary, który nosi cechy rokokowe, wszak powstał w latach , jest dziełem Piotra Korneckiego z Gdowa, mego sześć razy pradziadka. Może tyle odnośnie historycznego opisu ułatwiającego odbiór zdjęć wykonanych w tym fragmencie Bochni (fot. nr: 26-35). Przejeżdżając przez to piękne miasto solne o bogatej historii, która sięga końca XII wieku, rzuca się w oczy jego urzekający galicyjski klimat. W zabytkowym centrum zahaczyłem jedynie o Rynek i jego najbliższe otoczenie, gdyż biorąc pod uwagę moje założenia programowe skoncentrowałem się na peryferyjnej zabudowie Bochni, która jeszcze bogato występuje wzdłuż ulic: Brzeskiej (fot. nr: 2-21) - drogi dojazdowej do historycznego do centrum od strony Tarnowa i Brodzińskiego (fot. nr: 42-87), trasy wylotowej na Kraków. Ponieważ nie natrafiłem na szerszą ewidencję zabytków, która w przypadku Bochni ogranicza się do scharakteryzowania obiektów historycznych, a nie uwzględnia domów o charakterze podmiejskim, przy ich opisie musiałem zdać się na własną wiedzę, doświadczenie oraz intuicje i zapewne czasem mogłem się pomylić odnośnie ich dokładnego datowania, ale przecież nie o opracowanie naukowe tu chodzi, a jedynie o aspekt popularyzatorski.

6 6 Najbardziej interesujące mnie obiekty, które przetrwały współczesną burzę dziejową: charakterystyczne domy o małomiasteczkowej urodzie, wille i nieliczne już chałupy, powstały w okresie od końca XIX wieku po lata powojenne, a więc w czasach: galicyjskich, w okresie II RP i początkowym fragmencie Polski Ludowej. Cechą tych domów, co stanowi o ich urodzie, są oryginalne okna drewniane, najczęściej dwukwaterowe, wykonane z cienkich szprosów, nierzadkie ganki, często rzeźbione w drewnie i zdobione szklaną mozaiką. W wielu starszych domach elewacje pokryte są tradycyjnymi boazeriami z podłużnych desek bądź już nowszymi typu łuskowego. Rozdział II to krótki przegląd ostałej jeszcze dawnej zabudowy wsi Łapczyca (fot. nr: ), ukazany w kolejności od strony Krakowa w kierunku Bochni. Migawki z Targowiska zawiera rozdział III (fot. nr: ), gdzie szczególnie koncentruje się na opuszczonym już domu spod nr 231, który jest dobrze widoczny z drogi krajowej nr 94 przez szklane ekrany dźwiękochłonne. I na końcu prezentuję ponad trzydzieści migawek z Jasienia Brzeskiego (rozdział IV fot. nr: ), gdzie w sąsiedztwie drogi krajowej nr 75 dogorywa od ostatnich dwóch dekad kilka tradycyjnych chałup. Kilkanaście zdjęć jest nieprecyzyjnych, bo zostały one wykonane z jadącego samochodu, wszak zatrzymanie się przy tych ruchliwych fragmentach trasy jest praktycznie niemożliwe. Kiedy z przejęciem wykonywałem prezentowane poniżej fotografie myślałem jedynie o własnej satysfakcji i nie zdawałem sobie w pełni sprawy, że pomimo pewnych niedoskonałości warsztatowych, jak przystało na fotografa amatora, już za kilka czy kilkanaście lat będą one miały wartość archiwalną, bo obraz dawnych przedmieść i wsi tak szybko będzie się zmieniał. Szacunek do starych chałup i klimatycznych domów miałem od dziecka i żal mi było, że tak szybko niszczeją i nikt się już nimi nie zainteresuje. Mam więc nadzieję, że ten skromny album, obejmujący Bochnię i wsie z jej sąsiedztwa: Łapczycę, Targowisko i Jasień Brzeski, będzie moim skromnym wkładem na rzecz zachowania pamięci o dawnej zabudowie tego regionu. Mam nadzieję, że cześć IV nie będzie ostatnią, bo na kompilację zdjęć z różnych albumów zasługuje przede wszystkim Wieliczka i jej okolica. Tak się składa, że będący w moim posiadaniu zbiór fotografii o tym miasteczku jest szczególnie bogaty, a i wiedza o nim spora, bo przez kilka lat byłem aktywnym członkiem Klubu Przyjaciół Wieliczki. Zapraszam do zagłębienia się w klimat dawnych czasów.

7 7 I. Bochnia Fot. nr 2 (2-6). Fragment zabudowy ulicy Brzeskiej: dom pod nr 71 i kapliczka typu domkowego. Można przypuszczać, że dom powstał w I ćwierci XX wieku. ( ) Fot. nr 3 (3-4). Oryginalna fasada domu ze zdobionym gankiem. ( )

8 8 Fot. nr 4. ( ) Fot. nr 5. Wspołczesne otoczenie posesji. ( )

9 9 Fot. nr 6. Kapliczka na przedpolu domu pod nr 71. ( ) Fot. nr 7 (7-11). Fragment zabudowy ulicy Brzeskiej o numerach: 48 i 50. ( )

10 10 Fot. nr 8. ( ) Fot. nr 9. Murowany dom z ulicy Brzeskiej 50, który mógł powstać w okresie po II wojnie światowej. ( )

11 11 Fot. nr 10 (10-11). Obity drewnianą boazerią dom z ulicy Brzeskiej 48, pochodzący zapewne z II ćwierci XX wieku. ( ) Fot. nr 11. ( )

12 12 Fot. nr 12 (12-16). Różne ujęcia i detale chałupy z ulicy Brzeskiej 47, która mogła powstać na początku XX wieku. ( ) Fot. nr 13. Oryginalne okienka. ( )

13 13 Fot. nr 14. Zapewne drewniana faktura ukryta pod boazerią z pionowych desek. ( ) Fot. nr 15. ( )

14 14 Fot. nr 16. Lewy bok chałupy. ( ) Fot. nr 17. Fragment zabudowy ulicy Brzeskiej o numerach: 45 i 47. ( )

15 15 Fot. nr 18 (18-19). Zapewne powojenny dom murowany pod nr 45. ( ) Fot. nr 19. ( )

16 16 Fot. nr 20 (20-21). Zapewne drewniany dom z gankiem z ulicy Brzeskiej 35, pokryty łuskową boazerią, który można datować na II ćwierć XX wieku. ( ) Fot. nr 21. ( )

17 17 Fot. nr 22 (22-23). Zabudowa Placu Pułaskiego o nr: 2 i 3, która mogła powstać w I ćwierci XX wieku. ( ) Fot. nr 23. Ażurowe ganki domu spod nr 3. ( )

18 18 Fot. nr 24 (24-25). Wielorodzinny dom z ulicy Sądeckiej 7, który powstać w I ćwierci XX wieku. ( ) Fot. nr 25. ( )

19 19 Fot. nr 26. Zabytkowy, późnobarokowy dom przy Rynku 20/ Kościuszki 2, który powstał pod koniec XVIII wieku z przebudowy klasztoru dominikańskiego. Dziś mieści się w nim Muzeum Okręgowe widok z wylotu ulicy Sądeckiej. ( ) Fot. nr 27 (27-33). Bocheński Rynek, wytyczony około roku 1370 widok od strony wylotu ulicy Sądeckiej w stronę kościoła parafialnego p.w. św. Mikołaja (w tle). ( )

20 20 Fot. nr 28 (28-29). Południowa pierzeja bocheńskiego Rynku o numerach: 1 do 7, z zabudową powstałą od XVII wieku po początek wieku XX. ( ) Fot. nr 29. Zabytkowe kamieniczki o cechach barokowych pod numerami: 1 do 3, zlokalizowane w narożu Rynku i ulicy Sądeckiej. W domu pod nr 2, pochodzącym z XVII wieku, znajdowała się waga miejska. ( )

21 21 Fot. nr 30. Zachodnia pierzeja Rynku o numerach 8 i 9, z kościołem parafialnym w tle. Pośrodku ulica Wolnica. Dom pod nr 8 powstał na przełomie XVIII i XIX wieku, zaś sąsiedni z prawej w połowie XIX wieku i uległ przebudowie na początku XX wieku. ( ) Fot. nr 31 (31-32). Fragment zabudowy północnej pierzei Rynku w pobliżu wlotu ulicy Szewskiej o numerach: 10 do 15, której obecna zabudowa powstała od końca XVIII wieku po początek wieku XX. ( )

22 22 Fot. nr 32. Fragment północnej pierzei Rynku o numerach 11 do 15. ( ) Fot. nr 33. Wschodnia pierzeja z zabudową o nr: W domu przy Rynku 20/Kościuszki 2, który powstał pod koniec XVIII wieku z przebudowy klasztoru dominikańskiego, obecnie znajduje się regionalne Muzeum im. Stanisława Fiszera (z prawej), Z lewej domy o nr: 17 i 18. ( )

23 23 Fot. nr 34. Początkowy fragment galicyjskiej duchem zabudowy ulicy Kraszewskiego o nieparzystych numerach. Widok z wylotu ulicy Szewskiej. ( ) Fot. nr 35. Bocheńska fara p.w. Św. Mikołaja, rozległa późnogotycka bazylika usytuowana przy ulicy Placu św. Kingi 9 widok z ulicy Kraszewskiego. ( )

24 24 Fot. nr 36. Fragment galicyjskiej duchem zabudowy ulicy Orackiej o numerach: 5 i 7. ( ) Fot. nr 37. Eklektyczna willa spod nr 5, wybudowana zapewne pod koniec XIX wieku. ( )

25 25 Fot. nr 38. Klasycystyczny dworek w narożu ulic: Solna Góra i Konstytucji 3-Maja 1. ( ) Fot. nr 39 (39-40). Galicyjski zabytek z ulicy Karosek 19. Można przypuszczać, że ten wielorodzinny powstał na początku XX wieku. ( )

26 26 Fot. nr 40. Ganek domu, który jest daleki od oryginału. ( ) Fot. nr 41. Cmentarz wojenny nr 314 z okresu I wojny światowej, zlokalizowany w sąsiedztwie ulicy Ofiar Katynia. Jego projektantem był Karl Schölich. Na cmentarzu pochowano 399 żołnierzy austriackich, 6 żołnierzy niemieckich oraz 12 żołnierzy rosyjskich. Polegli oni lub zmarli w okolicznych szpitalach polowych w okresie od października 1914 do maja ( )

27 27 Fot. nr 42 (42-43). Przedwojenny dom z ulicy Brodzińskiego 1. ( ) Fot. nr 43. ( )

28 28 Fot. nr 44. Początkowy fragment ulicy Brodzińskiego z domem pod nr 2. ( ) Fot. nr 45 (45-49). Dawna chałupa spod nr 2, która mogła powstać pod koniec XIX wieku i jej detale. ( )

29 29 Fot. nr 46. Sciana szczytowa od strony ulicy. ( ) Fot. nr 47 (47-49). Tylna część chałupy. Ujęcia od strony ulicy Wiśnickiej. ( )

30 30 Fot. nr 48. ( ) Fot. nr 49. ( )

31 31 Fot. nr 50 (50-52). Kapliczka z początku ulicy Brodzińskiego i jej detale. ( ) Fot. nr 51. Lico kapliczki, która została posadowiona w roku ( )

32 32 Fot. nr 52. Treść inskrypcji: BOGU najwyższemu w TRÓJCY św. Jedynemu OJCU SYNOWI DUCHOWI św. Niech będzie cześć i chwała po wszystkie wieki AMEN. Napis na cokole (poniżej) jest trudny do odczytania i dobrze widać tylko datę. ( ) Fot. nr 53 (53-55). Fragment zabudowy ulicy Brodzińskiego. Z lewej murowany dom pod nr 15, który można datować na II ćwierć XX wieku. W tle współczesny kościół p.w. św. Pawła Apostoła. ( )

33 33 Fot. nr 54. Fasada z oryginalnymi oknami o cienkich szprosach. ( ) Fot. nr 55. ( )

34 34 Fot. nr 56 (56-59). Dom z efektownym gankiem z ulicy Brodzińskiego 8, który mógł powstać w I dekadzie XX wieku. ( ) Fot. nr 57. ( )

35 35 Fot. nr 58. ( ) Fot. nr 59. Oryginalna weranda, charakterystyczna dla romantycznych willi z przełomu XIX i XX wieku. ( )

36 36 Fot. nr 60. Zapewne powojenny dom wielorodzinny z ulicy Kolanowskiej 8, obity łuskową boazerią. ( ) Fot. nr 61 (61-63). Zapewne powojenny dom z ulicy Brodzińskiego 25. ( )

37 37 Fot. nr 62. Fasada domu, który w parterze zachował oryginalne okna. ( ) Fot. nr 63. ( )

38 38 Fot. nr 64 (64-67). Archaiczna chałupa z ulicy Brodzińskiego 16, która mogła powstać nawet pod koniec XIX wieku, o czym też świadczą typowe dla tego okresu dwupolowe okna. ( ) Fot. nr 65. ( )

39 39 Fot. nr 66. Część gospodarcza w zespole z częścią mieszkalną. ( ) Fot. nr 67. Widok na zagrodę ze stodołą. ( )

40 40 Fot. nr 68. Drewniana, poprzecznie belkowana stodoła, zapewne współczesna chałupie. ( ) Fot. nr 69. Zapewne powojenna willa z ulicy Brodzińskiego 31. ( )

41 41 Fot. nr 70. Fragment zabudowy ulicy Brodzińskiego o numerach: 55 i 57. ( ) Fot. nr 71 (71-72). Nieznany mi obiekt z ulicy Brodzińskiego 55 (może przedwojenna restauracja?). ( )

42 42 Fot. nr 72. ( ) Fot. nr 73. Zapewne powojenny już dom z ulicy Brodzińskiego 57. ( )

43 43 Fot. nr 74(74-77). Kilka ujęć oryginalnego dom, z ulicy Brodzińskiego 46, charakterystycznego dla II ćwierci XX wieku. Fasada pokryta jest typową dla tej okolicy i tego czasu boazerią łuskową. ( ) Fot. nr 75. Fasada z oryginalnymi oknami. ( )

44 44 Fot. nr 76. ( ) Fot. nr 77. ( )

45 45 Fot. nr 78 (78-80). Drewniany dom z gankiem z ulicy Brodzińskiego 44, który mógł powstać w okolicy III/IV dekady XX wieku. ( ) Fot. nr 79 (79-80). Detale fasady: drewniane, dwukwaterowe okna i rzeźbiony w drewnie ganek. ( )

46 46 Fot. nr 80. ( ) Fot. nr 81. Zagroda z ulicy Brodzińskiego 92. Dom o nieoryginalnych oknach, pokryty łuskową boazerią, powstał zapewne przed II wojną światową. ( )

47 47 Fot. nr 82 (82-84). Bliski oryginałowi, pokryty tynkiem zapewne drewniany dom z ulicy Brodzińskiego 113, który mógł powstać gdzieś pod koniec I ćwierci dekady XX wieku. ( ) Fot. nr 83. Fasada z oryginalnymi oknami w bocznych skrzydłach domu. W miejscu zlikwidowanego ganku późniejsze stylowo okno. ( )

48 48 Fot. nr 84. ( ) Fot. nr 85 (85-87). Oryginalny dom z gankiem w sąsiedztwie Obwodnicy (pod nr 267), który mógł powstać w latach 20. XX wieku. ( )

49 49 Fot. nr 86. ( ) Fot. nr 87. Drewniany ganek pośrodku fasady. ( )

50 50 II. Łapczyca Fot. nr 88. Krajobraz skrajnej części Łapczycy przy wjeździe od strony Krakowa drogą krajową nr 75. ( ). Fot. nr 89 (89-90). Drewniany dom pod nr 175, wybudowany zapewne w latach 20. zeszłego wieku, który na tej fotografii posiada jeszcze charakterystyczne dla tego okresu okna. ( )

51 51 Fot. nr 90. ( ) Fot. nr 91 (91-92). Stara chałupa spod nr 53 (?), którą śmiało można datować na początek XX wieku. ( )

52 52 Fot. nr 92. ( ) Fot. nr 93 (93-94). Może powojenny już dom pod nr 146, który jest pokryty łuskową boazerią i posiada oryginalne dwukwaterowe okna. ( )

53 53 Fot. nr 94. Fasada domu. ( ) Fot. nr 95. Dom pod nr 75, czyli ciekawy przykład oryginalnej zabudowy zapewne z lat 20/30 XX wieku. Fasada z boazerią łuskową i oryginalnymi oknami. ( )

54 54 Fot. nr 96. Rozległy dom spod nr 74, wybudowany zapewne w I ćwierci XX wieku (może dawna plebania?). ( ) Fot. nr 97 (97-98). Dom z gankiem spod nr 167, zapewne pochodzący II ćwierci XX wieku, może już powojenny. ( )

55 55 Fot. nr 98. ( ) Fot. nr 99 (99-100). Ruina oryginalnego domu spod nr 198, pokrytego boazerią z podłużnych desek, który mógł powstać pod koniec I ćwierci XX wieku. ( )

56 56 Fot. nr 100. ( ) Fot. nr 101 ( ). Typowo powojenny dom murowany spod nr 280, który na fasadzie posiada skromną kapliczkę. ( )

57 57 Fot. nr 102. ( ) Fot. nr 103 ( ). Zapewne przedwojenny jeszcze dom spod nr 207 i jego łuskowa boazeria. ( )

58 58 Fot. nr 104. ( ) Fot. nr 105. ( )

59 59 Fot. nr 106. Dom spod nr 156, który powstał zapewne na przełomie III i IV dekady XX wieku, o czym świadczy charakterystyczne dla tego okresu okno po prawej stronie, jedyne oryginalne. ( ) Fot. nr 107. Fragment zapewne jeszcze powojennego domu spod nr 79, obitego pionowo ułożoną boazerią. ( )

60 60 Fot. nr 108 ( ). Zapewne międzywojenny jeszcze dom spod nr 81. I w nim zachowały się oryginalne okna i boazeria łuskowa. ( ) Fot. nr 109. ( )

61 61 Fot. nr 110. Oryginalne detale fasady. ( ) Fot. nr 111. Powojenny dom murowany spod nr 82, które zapewne został wybudowany w okolicy roku 1960; w obu skrzydłach zachowały się oryginalne okna o cienkich szprosach. ( )

62 62 III. Targowisko Fot. nr 112 ( ). Widoki ponad Rabą w stronę grodziska Chełmie z fragmentu drogi krajowej nr 75 biegnącej ku autostradzie A-4. ( ) Fot. nr 113. ( )

63 63 Fot. nr 114. Z kościołem w Chełmie w tle. ( ) Fot. nr 115 ( ). Oryginalny dom pod nr 231, zlokalizowany na styku krajowych dróg: 75 i 94 tu widok na jego tylną cześć od strony tej pierwszej z nich. ( )

64 64 Fot. nr 116 ( ). Boczny fragment domu w ujęciu z drogi krajowej nr 94. ( ) Fot. nr 117. ( )

65 65 Fot. nr 118 ( ). Fasada opuszczonego oryginału, który mógł powstać na przełomie I i II dekady XX wieku ( ) Fot. nr 119. ( )

66 66 Fot. nr 120. ( ) Fot. nr 121. Lewy bok domu. ( )

67 67 Fot. nr 122. Dom przy drodze krajowej nr 94 (pod nr 116??), pochodzący zapewne z I ćwierci XX wieku ujęcie z samochodu. ( ) Fot. nr 123. Powojenny dom spod nr 333. ( )

68 68 Fot. nr 124 ( ). Zapewne przedwojenna jeszcze willa spod nr 46, zlokalizowana przy drodze krajowej nr 75 w narożu z ulicą Podrabie. ( ) Fot. nr 125. Detale jej fasady. ( )

69 69 IV. Jasień Brzeski Fot. nr 126 ( ). Zagroda i archaiczna chałupa spod nr 196, która może pochodzić z I ćwierci XX wieku, o czym może świadczyć jego poprzecznie belkowana faktura. ( ) Fot. nr 127. Dom i poprzecznie do niego stojąca stodoła. ( )

70 70 Fot. nr 128 ( ). Kilka ujęć fasady chałupy od strony drogi krajowej nr 75. ( ) Fot. nr 129. Detale chałupy. ( )

71 71 Fot. nr 130. ( ) Fot. nr 131. Tylna część chałupy. ( )

72 72 Fot. nr 132 ( ). Zapewne międzywojenny dom i zagroda spod nr 194. Można przypuszczać, że w oryginale w miejscu drzwi znajdował się ganek. ( ) Fot. nr 133. ( )

73 73 Fot. nr 134. Widok ca całą zagrodę. ( ) Fot. nr 135. Okryty już sidingiem drewniany dom spod nr 174. ( )

74 74 Fot. nr 136 ( ). Dom z gankiem spod nr 170, pokryty drewnianą boazerią, charakterystyczny dla zabudowy z II ćwierci XX wieku. ( ) Fot. nr 137. ( )

75 75 Fot. nr 138. ( ) Fot. nr 139 ( ). Kilka ujęć postępującej ruiny chałupy spod nr 166 (?), którą można datować na I ćwierć XX wieku. ( )

76 76 Fot. nr 140. ( ) Fot. nr 141. ( )

77 77 Fot. nr 142. ( ) Fot. nr 143

78 78 Fot. nr 144. Widok na dawną zagrodę ze stodołą na tyłach. ( ) Fot. nr 145 ( ). Zabytkowa kapliczka z roku 1887 przy drodze krajowej nr 75 na styku z boczną drogą przed posesją nr 140. ( )

79 79 Fot. nr 146. W licu na dole św. Franciszek, a na górze scena Wniebowzięcia N. Maryji Panny. ( ). Fot. nr 147. Z lewym boku na dole św. Stanisław, a na górze św. Salomea. ( )

80 80 Fot. nr 148. W prawym boku na dole św. Jan Chrzciciel, a na górze św. Zofia. ( ) Fot. nr 149. Zwieńczenie z Golgotą. ( )

81 81 Fot. nr 150. Inskrypcja na cokole. ( ) Fot. nr 151 ( ). Kilka ujęć fasady ruiny oryginalnego domu spod nr 140, który można datować na przełom I i II ćwierci zeszłego wieku ujęcia z drogi krajowej nr 75. ( )

82 82 Fot. nr 152. ( ) Fot. nr 153. ( )

83 83 Fot. nr 154. ( ) Fot. nr 155. Tylny fragment domu. ( )

84 84 Fot. nr 156 ( ). Zapewne powojenny dom spod nr 149, tu w stanie sprzed przebudowy. ( ) Fot. nr 157. Stan po niedawnej przebudowie. ( )

85 85 Fot. nr 158. Tył archaicznego kompleksu mieszkalno-gospodarczego spod nr 130. ( ) Fot. nr 159. Ruina oryginalnego domu drewnianego spod nr 31, który mógł powstać na przełomie I i II ćwierci XX wieku. ( )

86 86 Załącznik Moje opracowania dostępne w zasobach Małopolskiej Biblioteki Cyfrowej i Europeany oraz artykuły opublikowane na łamach Głosu Wielickiego LESZEK GRABOWSKI leszek.grabowski@interia.pl Facebook: Grabowski/ Na wzniesieniu nad dawnym kamieniołomem Libana. W tle Kopiec Krakusa i Mój Kraków.

87 87 A. Opracowania dotyczące Krakowa A.1. Wspomnienia 1. Obraz Krakowa lat 60-tych we wspomnieniach z dzieciństwa. Edycja XVIII Moja przygoda z Technikum Energetycznym w Krakowie w latach Edycja VII skorygowana. A.2. Fotografie archiwalne 1. Kraków i jego okolice w fotografii z lat Kraków i Małopolska w fotografii z końca XX-go wieku. A.3. Albumy o Krakowie I. Współczesny Kraków w klimacie z fotografii Ignacego Kriegera. 1. Część I. Zabytkowe Śródmieście Część II. Kazimierz, Stradom i Podgórze Część III. Obrzeża Starego Miasta i dawne przedmieścia. Kleparz, Biały Prądnik, Krowodrza, Piasek, Nowy Świat, Zwierzyniec i Półwsie, Dębniki, Wesoła, Grzegórzki, Wola Duchacka, Prokocim Część IV. Uzupełnienia. Śródmieście, Piasek, Wesoła, Stradom, Kazimierz i Podgórze. Edycja II Część V. Uzupełnienia krakowski kalejdoskop. Śródmieście, Kleparz, Wesoła, Piasek, Nowy Świat, Półwsie i Zwierzyniec, Stradom, Kazimierz, Podgórze. A.4. Kraków i jego okolice na rodzinnych slajdach z lat Część I. Lata Część II. Kraków - lata Część III. Okolice Krakowa - lata

88 88 II. Podglądanie starego Krakowa. 1. Część I. Zabytkowe Śródmieście. Wokół Rynku Głównego. Kwiecień 2009 lipiec Część II. Zabytkowe Śródmieście. Dawny Okół i jego przedpole. Kwiecień 2009 lipiec Część III. Wawel i jego okolice, Stradom i Kazimierz. Kwiecień 2009 sierpień Część IV. Podgórze. Przekrój przez rok Część V. Podgórze. Sierpień 2010 czerwiec Kamieniołom Libana w marcu Część VI. Dawna IV dzielnica Piasek Część VII. Dawna IV dzielnica Piasek (c.d.) 8. Część VIII. Dawna VI dzielnica Wesoła Część IX. Dawna III dzielnica Nowy Świat. III. Dawne przedmieścia Krakowa - ulatująca przeszłość. 1. Część I. Bieżanów, Prokocim, Wola Duchacka. Edycja II Część II. Piaski Wielkie, Kurdwanów, Jugowice Część III. Zakrzówek, Dębniki, Ludwinów Część IV. Zwierzyniec i Półwsie, Przegorzały, Wola Justowska, Czarna Wieś i Kawiory Część V. Łęg, Mogiła, Krzesławice, Bieńczyce. Edycja II 6. Część VI. Uzupełnienia: Prokocim, Wola Duchacka, Rżąka, Piaski Wielkie, Ludwinów, Zakrzówek, Dębniki i Mogiła. Edycja II Część VII. Bronowice Małe i Wielkie, Krowodrza i Biały Prądnik. Edycja II 8. Część VIII. Płaszów, Kosocice i Rajsko.

89 89 9. Część IX. Uzupełnienia (cd): Bieńczyce, Mogiła, Łęg, Prokocim, Wola Duchacka i Piaski Wielkie Część X. Kobierzyn i Skotniki, Tyniec i Pychowice Część XI. Spacer po południowych i zachodnich obrzeżach Krakowa. Mogiła, Bieżanów, Prokocim i Piaski Wielkie, Wola Duchacka i Kurdwanów, Swoszowice i Jugowice, Łagiewniki, Zakrzówek, Czarna Wieś i Bronowice Małe, Nowa Wieś i Krowodrza Część XII. Biały Prądnik (c.d.), Czerwony Prądnik, Czyżyny, Rakowice, Mistrzejowice, Zesławice, Grębałów, Bieńczyce (c.d.), Krzesławice (c.d.) i Piaski Wielkie (c.d.) Część XIII. Uzupełnienia: Bieżanów, Rajsko, Swoszowice, Łagiewniki i Pychowice Część XIV. Uzupełnienia: Mogiła, Krzesławice, Rakowice (Wieczysta) i Prokocim Część XV. Czarna Wieś i Kawiory, Wola Justowska i Las Wolski, Półwsie Zwierzynieckie, Zwierzyniec oraz Dębniki i Zakrzówek w zimowej szacie Część XVI. Mogiła (cd), Bronowice Małe (cd), Łobzów, Zakrzówek (c.d.) i Skotniki Część XVII. Górka Narodowa, Witkowice i Biały Prądnik. Mini dodatekprzykłady dawnego budownictwa wiejskiego z terenu Ziemi Krakowskiej i Polski Południowej Część XVIII. Zwierzyniec (Salwator), Wola Duchacka, Pychowice, Bodzów i Kostrze, Rżąka. Krakowskie i podkrakowskie krajobrazy Część XIX. Umykające krakowskie i podkrakowskie krajobrazy: Bonarka, Płaszów i Podgórze, Prokocim Stary i Nowy, Rżąka, Krzyszkowice, Kosocice i Piaski Wielkie Dawne przedmieścia Krakowa ulatująca przeszłość (część XX). Stara Mogiła, Mydlniki, Chełm i Wola Justowska Część XXI. Umykające krakowskie i podkrakowskie krajobrazy (c.d.). Łęg, Dębniki, Zakrzówek Część XXII. Umykające krakowskie i podkrakowskie krajobrazy (c.d.). Wola Duchacka, Piaski Wielkie, Rżąka i Łagiewniki.

90 Część XXIII. Umykające krakowskie i podkrakowskie krajobrazy (c.d.). Zwierzyniec (Salwator i Sikornik) i Las Wolski Część XXIV. Umykające krakowskie i podkrakowskie krajobrazy (c.d.). Rybitwy, Płaszów, Rżąka, Piaski Wielkie, Wola Duchacka i Zakrzówek Część XXV. Wola Duchacka, Płaszów, Łagiewniki i Małe Bronowice (c.d.) Część XXVI. Wola Duchacka, Prokocim, Zwierzyniec, Czarna Wieś i Wola Justowska. Umykające krakowskie i podkrakowskie krajobrazy (c.d.) Część XXVII. Grzegórzki, Dąbie, Płaszów, Jugowice i Swoszowice Część XXVIII. Jesienny rekonesans po południowych przedmieściach Krakowa Płaszów, Wola Duchacka, Prokocim, Rżąka i Piaski Wielkie Część XXIX. Jesienny rekonesans po ginącym świecie: Ludwinowa, Zakrzówka i Dębnik Część XXX. Zimowa sceneria dawnych przedmieść Krakowa: Krowodrza, Nowa i Czarna Wieś, Zwierzyniec, Bielany, Dębniki i Piaski Wielkie Część XXXI. Łobzów, Krowodrza, Zakrzówek, Pychowice, Łagiewniki i Rżąka Część XXXII. Zwierzyniec, Czarna i Nowa Wieś oraz Łobzów Część XXXIII. Sikornik, Las Wolski, Bielany i Przegorzały Część XXXIV. Stary Prokocim, Piaski Wielkie (Świątniki, Podedworze i Podlesie), Wola Duchacka, Rżąka, obrzeże Płaszowa i Podgórza Część XXXV. Wola Duchacka, Kosocice i Barycz, Płaszów, Rybitwy, Bieńczyce i Olsza Część XXXVI. Wiosenny rekonesans po południowych obrzeżach miasta. Płaszów (Bagry), Stary Prokocim, Wola Duchacka, Piaski Wielkie, Kurdwanów, Kosocice, Łagiewniki, Zakrzówek, Dębniki, Półwsie i Zwierzyniec Część XXXVII. Wola Justowska i Las Wolski, Półwsie i Zwierzyniec, Łagiewniki, Jugowice, Rajsko i Kosocice Część XXXVIII. Wola Duchacka, Piaski Wielkie i Prokocim.

91 Część XXXIX. Borek Fałęcki, Bonarka, Dębniki, Zakrzówek, Półwsie i Zwierzyniec, były Obóz Koncentracyjny Płaszów Część XL. Czyżyny, Rybitwy i Ludwinów Część XLI. Warszawskie, Krowodrza, Nowa Wieś, Czarna Wieś, Półwsie i Zwierzyniec, Kurdwanów i Borek Fałęcki Część XLII. W zimowej scenerii Pleszowa i Mogiły Część XLIII. W jesiennej i zimowej scenerii: Woli Duchackiej, Piasków Wielkich i Rżąki Część XLIV. W jesiennym i zimowym klimacie Prokocimia Część XLV. Płaszów, Olsza i Rakowice Część XLVI. Raz jeszcze Zwierzyniec Część XLVII. Wzdłuż tradycyjnego Zakrzówka i wokół Skał Twardowskiego Część XLVIII. Krowodrza, Półwsie Zwierzynieckie, Zwierzyniec i Sikornik, Wola Justowska i Las Wolski, Dębniki, Zakrzówek, Łagiewniki Część XLIX. Podgórze okolice Bonarki i kamieniołom Libana, teren KL Płaszów na skraju Woli Duchackiej, Wola Duchacka, Prokocim, Piaski Wielkie, Jugowice, Kurdwanów, Kosocice, Rajsko i Barycz Część L. Borek Fałęcki, Kobierzyn, Skotniki i Pychowice Część LI. Stary Płaszów i Bagry, Prokocim, Bieżanów, Piaski Wielkie Część LII. Zakrzówek i Skały Twardowskiego, Wola Duchacka, teren dawnego KL Płaszów i jego obrzeże, Podgórze Kopiec Krakusa, Mały Płaszów i Rybitwy, Bieżanów Część LIII. Krakowski kalejdoskop: Zakrzówek, Borek Fałęcki, Łagiewniki, Kurdwanów, Wola Duchacka, Prokocim, Piaski Wielkie, Kosocice Część LIV. Krowodrza, Łobzów, Nowa Wieś, Czarna Wieś i Zwierzyniec Część LV. Zakrzówek, Ludwinów, Wola Duchacka, Piaski Wielkie i Prokocim

92 Część LVI. Krowodrza, Czarna Wieś, Zwierzyniec, Półwsie Zwierzynieckie, Wola Duchacka, Prokocim, Piaski Wielkie, Rajsko Część LVII. Krzesławice, Dębniki, Zakrzówek, Ludwinów Część LVIII. Łagiewniki, Płaszów, (Przedmieście) Warszawskie Część LIX. Wola Duchacka, Prokocim, Piaski Wielkie, Rżąka, Rajsko Część LX. Wola Justowska, Zwierzyniec, Półwsie Zwierzynieckie (Błonia), Czarna Wieś, Nowy Świat (Kossakówka), Dębniki, Zakrzówek, Bodzów Część LXI. Wola Duchacka, Prokocim, Piaski Wielkie Część LXII. Mogiła, Rakowice, Grzegórzki Część LXIII. Przegorzały, Podgórze, Kosocice, Rajsko i Łagiewniki Część LXIV. Wola Duchacka, Prokocim, Piaski Wielkie, Łagiewniki, Krzyszkowice Część LXV. Łobzów, Bronowice Wielkie, Czarna Wieś, Półwsie Zwierzynieckie, Zwierzyniec, Nowy Świat, Dębniki, Zakrzówek, Kobierzyn Część LXVI. Krakowski kalejdoskop: Olsza, Krowodrza, Nowa Wieś, Czarna Wieś, Zwierzyniec, Dębniki, Zakrzówek, Kobierzyn i Borek Fałęcki, Kostrze, Tyniec, Prokocim Część LXVII. Zachodnie i południowe rubieże Krakowa. Piasek, Zwierzyniec, Wola Justowska, Przegorzały, Bielany i ich obrzeże, Dębniki, Zakrzówek, Ludwinów, Płaszów, Prokocim, Piaski Wielkie, Kurdwanów, Borek Fałęcki i Łagiewniki Część LXVIII. Warszawskie (Przedmieście), Olsza, Piasek, Czarna Wieś, Wola Justowska, Zwierzyniec, Przegorzały, Dębniki, Zakrzówek, Ludwinów, Podgórze, Wola Duchacka, Płaszów, Prokocim, Piaski Wielkie, Rżąka i Łagiewniki Część LXIX. Dębniki, Zakrzówek, Wola Duchacka, Płaszów, Prokocim, Rżąka, Piaski Wielkie, Kosocice, Rajsko, Bieńczyce Część LXX. Piasek, Czarna Wieś i Półwsie Zwierzynieckie Część LXXI. Zwierzyniec, Wola Justowska, Przegorzały i Bielany. Dodatkowo - wizyta u Hansa, rzeźbiarza, na Zwierzyńcu.

93 Część LXXII. Piasek, Zwierzyniec, Wola Justowska, Olszanica, Zakrzówek, Pychowice, Podgórze, Wola Duchacka, Płaszów, Prokocim, Piaski Wielkie, Rżąka, Łagiewniki, Borek Fałęcki, Rakowice Część LXXIII. Nowy Świat, Czarna Wieś, Półwsie Zwierzynieckie, Zwierzyniec, Bielany, Dębniki, Zakrzówek, Ludwinów, Podgórze, Płaszów Wola Duchacka, Prokocim, Piaski Wielkie, Rżąka, Krzyszkowice, Grzegórzki, Olsza, Bieńczyce, Batowice. IV. Krakowskie panoramy i widoki 1. Część I. Wiosna Część II. Lato Część III. Jesień Część IV. Zima 2011/ Część V. Wiosna Część VI. Lato Część VII. Jesień Część VIII. Ostatnia zima rżąckiego uroczyska, czyli przykład symbiozy człowieka i przyrody po krakowsku Część IX. Zima 2012/13. Krowodrza, Łobzów, Nowa Wieś, Czarna Wieś, Zwierzyniec, Zakrzówek, Ludwinów, Podgórze (Kopiec Krakusa), Wola Duchacka, Piaski Wielkie, Rajsko, Prokocim i Płaszów (Bagry) Część X. Przedwiośnie Edycja II. Krowodrza, Nowa i Czarna Wieś, Zwierzyniec, Podgórze, Wola Duchacka, Borek Fałęcki, Płaszów, Piaski Wielkie, Rżąka, Krzyszkowice Część XI. Wiosna Rondo Mogilskie, wokół Wisły, Zwierzyniec, Półwsie Zwierzynieckie, Zakrzówek Skały Twardowskiego, Podgórze Kopiec Krakusa, Las Bonarka, Płaszów - Bagry, Wola Duchacka, Prokocim, Piaski Wielkie, rżąckie ugory, Rajsko, Krzyszkowice

94 Część XII. Lato Kopiec Piłsudskiego, Las Wolski, podnóże Kopca Kościuszki, Skały Twardowskiego, dębnicki brzeg Wisły, Krzesławice, Płaszów Bagry, Wola Duchacka (teren dawnego KL Płaszów i Park Duchacki), Piaski Wielkie, rżąckie ugory, Kosocice, Krzyszkowice Część XIII. Jesień Rondo Mogilskie, Las Wolski i Wola Justowska, Czarna Wieś, Zwierzyniec (Sikornik i Kopiec Kościuszki), Półwsie Zwierzynieckie (Błonia), Nowy Świat (Kossakówka), Dębniki, Zakrzówek (okolice Ronda Grunwaldzkiego; Krakowski Fiord), Pychowice, Kostrze i Bodzów, Podgórze (Wzgórze Lasoty; Kopiec Krakusa) Część XIV. Jesień 2013 c.d. Wola Duchacka (teren dawnego KL Płaszów; Park Duchacki i jego okolice), Prokocim, Płaszów Bagry, Piaski Wielkie, Rżąka, Rajsko, Kosocice, Krzyszkowice Chabrowe Wzgórze. Dodatek Migawki z Cmentarza Rakowickiego ( ) Część XV. Zima i przedwiośnie Planty, Wola Justowska i Las Wolski, Przegorzały, Zwierzyniec (Sikornik i Kopiec Kościuszki), Dębniki, Zakrzówek, Pychowice, Krowodrza, Grzegórzki, Rakowice Czyżyny i Mogiła Część XVI. Zima i przedwiośnie c.d. Podgórze (Zabłocie i Kopiec Krakusa), Płaszów (Bagry), Wola Duchacka (KL Płaszów i Park Duchacki), Prokocim, Piaski Wielkie, Rżąka, Krzyszkowice. Dodatek Migawki z Cmentarza Rakowickiego (c.d.) Część XVII. Wiosna Wawel, Kossakówka, Czarna Wieś, Zwierzyniec (Sikornik), Wola Justowska Las Wolski Półwsie Zwierzynieckie (Błonia), Dębniki, Zakrzówek, Czyżyny-Rakowice Część XVIII. Wiosna 2014 c.d. Płaszów - Bagry, Wola Duchacka, Prokocim, Piaski Wielkie, Łagiewniki, Borek Fałęcki, Kosocice, Barycz, Krzyszkowice, Wieliczka Część XIX. Lato Śródmieście - Planty, Piasek, Czarna Wieś, Kazimierz, Zakrzówek, Pychowice, Kobierzyn Część XX. Lato 2014 c.d. Podgórze, Płaszów - Bagry, Wola Duchacka, Wieliczka. Migawki z Cmentarza Rakowickiego i jego okolic Część XXI. Lato 2014 c.d. Wisła i jej sąsiedztwo, Rudawa i jej okolice, Wola Justowska (Las Wolski), Pychowice i Kobierzyn, Kostrze i Bodzów, Tyniec, Piekary, Płaszów (Bagry), Rżąka, Wieliczka.

95 Część XXII. Jesień Wzdłuż Wisły, Kossakówka, Śródmieście, Kazimierz, Piasek, Czarna Wieś (Park Jordana), Półwsie Zwierzynieckie (Błonia), Zwierzyniec (Sikornik), Wola Justowska, obrzeżem Lasu Wolskiego Część XXIII. Jesień 2014 c.d. Dębniki, Zakrzówek, Ludwinów, Pychowice Część XXIV. Jesień 2014 c.d. Podgórze, Płaszów (Bagry), Wola Duchacka, Prokocim, Piaski Wielkie, Rżąka, Borek Fałęcki i Łagiewniki, Wieliczka, Puszcza Niepołomicka Część XXV. Przedzimie Wola Justowska, Zwierzyniec(Sikornik), Półwsie Zwierzynieckie(Błonia), Kazimierz, Podgórze, Wola Duchacka, Prokocim, Rżąka, Piaski Wielkie, Kurdwanów Część XXVI. Zima 2014/2015. Śródmieście, Kazimierz, Piasek, Czarna Wieś (Park Jordana), Półwsie Zwierzynieckie (Błonia), Zwierzyniec (Sikornik), Dębniki, Zakrzówek (Skały Twardowskiego), Podgórze (Kopiec Krakusa), Wola Duchacka (dawny KL Płaszów i Park Duchacki), Płaszów (Bagry) Prokocim, Rżąka, Kosocice, Wieliczka Część XXVII. Przedwiośnie Śródmieście, Piasek, wzdłuż Rudawy, Zwierzyniec wzdłuż Wisły, Przegorzały, Bielany, Kryspinów, Aleksandrowice, Dębniki, Zakrzówek, Podgórze, Płaszów (Bagry), Wola Duchacka, Rżąka Część XXVIII. Wiosna Zabytkowe Śródmieście, Piasek, Półwsie Zwierzynieckie (Błonia), Wzdłuż Rudawy, Zwierzyniec (Sikornik), Wola Justowska i Las Wolski, Wzdłuż Wisły, Dębniki, Zakrzówek, Ludwinów, Pychowice Część XXIX. Wiosna 2015(c.d.) Podgórze, Wola Duchacka, Płaszów (Bagry), Prokocim, Piaski Wielkie, Rżąka, Łagiewniki, Borek Fałęcki, Kosocice, Krzyszkowice, Wieliczka Część XXX. Lato 2015 Śródmieście, Wesoła, Piasek, Półwsie Zwierzynieckie (Błonia), Zwierzyniec, Wola Justowska i Las Wolski, Dębniki, Zakrzówek, Ludwinów, Pychowice, Podgórze, Wola Duchacka, Płaszów (Bagry), Prokocim, Rżąka, Łagiewniki Część XXXI. Jesień Śródmieście i Wawel, Kleparz, Piasek, Półwsie Zwierzynieckie (Błonia), Czarna Wieś, Zwierzyniec, Wola Justowska i Las Wolski, Bielany, Kryspinów i Olszanica.

96 Część XXXII. Jesień 2015 (c.d.). Zakrzówek, Pychowice i okolica, Wola Duchacka, Płaszów (Bagry), Prokocim, Rżąka, Krzyszkowice, Wieliczka Część XXXIII. Przedzimie i zima 2015/2016. Zabytkowe Śródmieście, Kleparz, Piasek, Stradom i Kazimierz, Czarna Wieś, Półwsie Zwierzynieckie, Zwierzyniec, Wola Justowska i Las Wolski, Przegorzały, Bielany, Kryspinów, Dębniki, Zakrzówek, Pychowice Część XXXIV. Przedzimie i zima 2015/2016. c.d. Podgórze (kamieniołom Libana), Wola Duchacka (Park Duchacki i KL Płaszów), Bagry i stary Płaszów, Prokocim, Piaski Wielkie, Rżąka, Kosocice, Rajsko, Krzyszkowice Część XXXV. Wiosna Zabytkowe Śródmieście, Wesoła, Stradom, Wzdłuż Wisły od Ludwinowa do Dębnik, Piasek, Półwsie Zwierzynieckie (Błonia), Zwierzyniec, Bielany, Cmentarz Rakowicki, Czyżyny Część XXXVI. Wiosna 2016 (c.d.) Podgórze, Na styku Ludwinowa i Zakrzówka, Dębniki, Pychowice, Łagiewniki, Wola Duchacka, Płaszowskie Bagry, Prokocim, Rżąka, Kosocice, Barycz, Krzyszkowice, Wieliczka, Kłaj, Marszowice, Wola Zręczycka, Zagórzany Część XXXVII. Lato Piasek, Kazimierz, Zwierzyniec, Wola Duchacka, Płaszów, Prokocim, Rżąka, Łagiewniki, Borek Fałęcki. 38. Część XXXVIII. Jesień Planty, Wesoła, Piasek, Półwsie Zwierzynieckie, Zwierzyniec, Wola Justowska, Bielany, Kryspinów, Olszanica, Cmentarz Rakowicki Część XXXIX. Jesień 2016 (c.d.). Dębniki, Zakrzówek, Pychowice, Podgórze, Wola Duchacka, Płaszów (Bagry), Prokocim, Piaski Wielkie, Rżąka, Rajsko Część XL. Zima 2016/2017. Śródmieście, Piasek, Wesoła, Zwierzyniec, Wola Justowska, Kazimierz, Podgórze, Wola Duchacka, Płaszów, Prokocim, Piaski Wielkie, Rżąka, Borek Fałęcki, Olsza, Czyżyny-Rakowice. 41. Część XLI. Wiosna Śródmieście, Wawel i jego otoczenie, Kazimierz, Piasek, Czarna Wieś, Półwsie Zwierzynieckie, Zwierzyniec, Las Wolski (Sowiniec), Bielany, Grzegórzki, Cmentarz Rakowicki, Mistrzejowice, Batowice Część XLII. Wiosna 2017 c.d. Dębniki, Zakrzówek, Ludwinów, Pychowice, Podgórze, Wola Duchacka, Płaszów (Bagry), Prokocim, Piaski Wielkie, Rżąka, Krzyszkowice.

97 97 V. Drzwi krakowskich kamienic czynszowych i domów podmiejskich 1. Część I. Piasek i Nowy Świat Część II. Śródmieście, Stradom, Kazimierz, Wesoła, Dębniki i Podgórze 3. Część III. Śródmieście (c.d.), Piasek (c.d.), podmiejski Kraków Część IV. Śródmieście (c.d.), Kleparz, Wesoła (c.d.) Część V. Śródmieście, Piasek, Kleparz i Wesoła uzupełnienia Część VI. Wesoła, Stradom i Kazimierz (c.d.) oraz podmiejska Krowodrza Część VII. Piasek, Wesoła, Kazimierz i Podgórze uzupełnienia Część VIII. Piasek uzupełnienia. VI. Detale krakowskich czynszówek i domów. Wybrane drzwi i portale, klamki, okna i obramienia, witraże i figury naścienne. 1. Część I. Zabytkowe Śródmieście Część II. Kleparz, Stradom, Kazimierz, Wesoła, Piasek i Nowy Świat Część III. Kalejdoskop krakowski i Kraków podmiejski Część IV. Śródmieście, Wesoła, Kleparz, Piasek, Stradom, Podgórze, podmiejska Mogiła Część V. Śródmieście, Wesoła, Piasek, Nowy Świat, Czarna Wieś, Podgórze. Podmiejski Kraków: Zakrzówek i Wola Duchacka Część VI. Uzupełnienia: Śródmieście, Kleparz, Piasek i Podgórze. Podmiejski Kraków: Krowodrza, Nowa Wieś, Wola Justowska, Zwierzyniec, Zakrzówek, Ludwinów i Tyniec.

98 98 VII. Krakowskie i podkrakowskie jeziora, stawy, rozlewiska i mokradła 1. Część I. Dawna plaża pod Wawelem, Planty, Bronowice Wielkie, Czarna Wieś, Błonia, Zwierzyniec, Mydlniki i Kryspinów, Zakrzówek, Ludwinów, pogranicze Pychowic i Bodzowa, pychowickie łąki, Przegorzały i Bielany, posolvay owskie stawy w Borku Fałęckim, okolice Bonarki, kamieniołom Libana, teren KL Płaszów, Bagry, nabrzeże Wisły w Rybitwach i Płaszowie, Dąbie, łąki mogilskie, Bieńczyce i Olsza Część II. Parki: w Nowym i Starym Prokocimiu, Wola Duchacka, Piaski Wielkie, Rżąka, Krzyszkowice, Rajsko, Kosocice, Barycz i Wieliczka. VIII. Liczne albumy o Krakowie i jego okolicach opublikowane na mojej stronie serwisu społecznościowego Facebook:

99 99 B. Opracowania dotyczące Ziemi Gdowskiej B.1. Sagi i historie rodzinne 1. Saga rodu Grabowskich z Bilczyc i Liplasa koło Gdowa. Edycja XV Saga rodu Chanków i Kędrynów z Podolan i okolic Gdowa. Edycja VI uzup Szkic do historii badań nad drzewem genealogicznym rodu Chanków z Podolan i okolic Gdowa Notka o rodach: Kaletów Wójcioków, Augustynków Frysiów i Mrozowskich z Bilczyc koło Gdowa. Edycja IX. B.2 Albumy o Ziemi Gdowskiej I. Gdów i jego okolice odchodzący świat 1. Część I. Gdów, Bilczyce, Liplas, Podolany, Wola Zręczycka, Jaroszówka, Lipnica Murowana. Edycja II Część II. Gdów, Przebieczany, Marszowice, Jaroszówka, Kobylec, Klęczana, Wola Zręczycka Część III. Wiatowice, Niegowić, Marszowice, Bilczyce, Gdów, Grzybowa, Zręczyce, Wola Zręczycka, Klęczana, Łapanów, Szlak Papieski - odcinek od Klęczany do Łapanowa. Edycja II Część IV. Bilczyce, Gdów, Podolany, Wola Zręczycka i Zręczyce. Edycja II Część V. Bilczyce, Liplas, Niegowić, Gdów i Grzybowa Część VI. Zagórzany, Gdów, Podolany, Jaroszówka, Wieniec, Nieznanowice, Marszowice, Bilczyce i Łazany Część VII. Lednica Górna, Trąbki, Łazany Bilczyce, Gdów, Marszowice, Wola Zręczycka i Zagórzany Część VIII. Łazany, Gdów, Niegowić, Krakuszowice, Grodkowice, Klęczana, Kobylec i Łapanów 9. Część IX. Nieznanowice, Pierzchów, Cichawa. Szlak Papieski odcinek od Niegowici do granic Klęczany.