Spis Treści. Załącznik. Moje opracowania dostępne na forum MBC i artykuły opublikowane na łamach Głosu Wielickiego

Transkrypt

1 Leszek Grabowski Dawne przedmieścia Krakowa ulatująca przeszłość. Część LXV. Łobzów i Bronowice Wielkie, Czarna Wieś, Zwierzyniec, Nowy Świat, Dębniki, Zakrzówek, Kobierzyn. Kraków 2014

2 2 Leszek Grabowski Dawne przedmieścia Krakowa ulatująca przeszłość. Część LXV. Łobzów i Bronowice Wielkie, Czarna Wieś, Zwierzyniec, Nowy Świat, Dębniki, Zakrzówek, Kobierzyn. Kraków Na prawach rękopisu Copyright by Leszek Grabowski Kraków 2014

3 3 Spis Treści 0. Wstęp 4 5 I. Łobzów i Bronowice Wielkie 6-20 II. Czarna Wieś III. Zwierzyniec IV. Nowy Świat V. Dębniki VI. Zakrzówek VII. Kobierzyn Załącznik. Moje opracowania dostępne na forum MBC i artykuły opublikowane na łamach Głosu Wielickiego Fot. nr 1. Z Moniką Bogdanowską podczas Manify w obronie Modraszkowej Łąki na Zakrzówku przed UMK w Krakowie. ( )

4 4 0. Wstęp Część LXV-ta (65) z cyklu: Dawne przedmieścia Krakowa ulatująca przeszłość to kolejna penetracja zachodnich rubieży Krakowa, począwszy od pogranicza Bronowic Wielkich i Łobzowa (rozdział I fot. nr: 2-30), poprzez Czarną Wieś (rozdział II - fot. nr: ), Zwierzyniec (rozdział III ), Dębniki (rozdział V fot. nr: ), Zakrzówek (rozdział VI fot. nr: ), po Kobierzyn (rozdział VII - fot. nr: ). Niejako po drodze zaglądam do Kossakówki (rozdział IV fot. nr: ), gdzie po latach marazmu i niszczycielskiego działania czasu jakby coś drgnęło. Przypominam, że w swoich opracowaniach używam dawnych nazw podkrakowskich wsi, które weszły w skład miasta w ramach kolejnych rozszerzeń, a więc w latach: (utworzenie tzw. Wielkiego Krakowa), 1941 i 1973, a także nazw dzielnic Krakowa z okresu z końca XIX-go wieku, np. Nowy Świat. Rozdział I to wizyta na pograniczu dawnych wsi: Łobzowa i Bronowic Wielkich i spacer po ulicach: Stachiewicza, Chełmońskiego, Modrzejewskiej, Wielkotyrnowskiej, Mehofera, Murarskiej, Zygmuntowskiej i Gnieźnieńskiej, gdzie dawny, podmiejski świat został praktycznie wyparty przez zabudowę mieszkalną osiedla Azory, którego rozwój rozpoczął się od połowy lat 60-tych, gdy w pierwszej kolejności zaczęto tu przesiedlać głównie miejską biedotę zamieszkującą: sutereny, poddasza, pomieszczenia posklepowe, czy malutkie izby zatłoczonego ponad wszelką miarę Krakowa. Obraz Czarnej Wsi (rozdział II) to swoisty kalejdoskop od: wyburzanego po zaledwie pół wieku działalności dawnego budynku Petroinformu (fot. nr: 31-33), poprzez odchodzący świat dawnych Kawiorów (fot. nr: 34-49), po dramatyczne w swej wymowie ujęcia dawnego miejskiego kompleksu sportowego z czasów przedwojennych, a więc: basenów, stadionu lekkoatletycznego i innych boisk sportowych, którymi po drugiej wojnie światowej, a więc w czasach PRL, zarządzała SKS Cracovia (fot. nr: ). Dziś na ich widok po prostu chce mi się płakać, bo dla mojego pokolenia były to ulubione obiekty, więc powstrzymam się od zjadliwych komentarzy. Niestety jest to niechlubny dorobek ćwierćwiecza III RP. Rozdział III to pokłosie kolejnego spaceru po Zwierzyńcu, głównie wzdłuż ulicy Królowej Jadwigi (fot. nr: ) i kolejna próba zbilansowania stanu podmiejskiej zabudowy tej ulubionej przez Krakowian dzielnicy. Niestety obraz jest smutny, bo już niedługo jej wygląd zostanie zubożony o kolejne naprawdę ciekawe obiekty, głównie z okolic przełomu XIX-go i XX-go wieku. Dawną ulicą Spadzistą (dziś Hofmana), kiedyś krętą drogą forteczną, bronioną dwoma bramami (fot. nr: ), docieram pod sam Kopiec Kościuszki (fot. nr 163), wokół którego funkcjonowała jedna głównych cytadel Twierdzy Kraków fort nr 2 Kościuszko (fot. nr 163a). Dziś jego zbocza gwałtownie zarastają (fot. nr 164), podobnie jak wiele innych, znanych miejsc rekreacyjnych na terenie Krakowa i jest to kolejny wątpliwy dorobek czasów III RP.

5 5 Moja fascynacja Dębnikami (rozdział V) ma związek z zachowaną tu jeszcze w wielu miejscach typowo galicyjską zabudową małomiasteczkową, która choć systematycznie niszczona i wyszczerbiana nadal dobrze oddaje klimat z czasów sprzed I wojny światowej, gdy ta podmiejska gmina właśnie wchodziła w skład Wielkiego Krakowa. Krakowskie centusie i paniusie uważały wtedy to miejsce niemal za koniec świata, co znajduje odzwierciedlenie choćby w słowach Anieli Dulskiej w sztuce Zapolskiej: Moralność Pani Dulskiej. Warto odbyć krótki spacer choćby od styku ulic: Konopnickiej i Madalińskiego (fot. nr: ), a następnie ulicami: Powroźniczą (fot. nr: ), Barską (fot. nr: ), Kilińskiego ( ) oraz Pułaskiego i Różaną (fot. nr: ), po Rynek Dębnicki, ciągle czynne dawne targowisko, bo nadal znajduje się tutaj wiele oryginalnych kamienic i domów, w których widocznych jest jeszcze wiele detali zdobniczych sprzed ponad wieku. Moją wizytę na Zakrzówku (rozdział VI) po raz kolejny rozpoczynam od pogranicza z Ludwinowem, gdzie w sąsiedztwie Ronda Grunwaldzkiego szybko kończy się budowa wielkiego gmachu Centrum Kongresowego (fot. nr: i 220), a we fragmencie ulicy Barskiej kiedyś o numerach: (fot. nr: ), jeszcze do niedawna dobrze oddającej przedwojenny klimat, zachodzą zasadnicze przeobrażenia. Systematycznie zanika dawna zabudowa podmiejska ulicy Twardowskiego; ostatnio wyburzony został domek pod nr 16 (fot. nr: ) i przepiękna chałupa pod nr 91 (fot. nr: ), która towarzyszyła mi od najwcześniejszych chwil dzieciństwa, kiedy razem z mamą i bratem zapuszczaliśmy się pod Skały Twardowskiego na pierwsze, dziecięce pikniki, a kilka innych domków już tylko oczekuje na podobny koniec. I na końcu krótki wypad na teren dawnego Kobierzyna, gdzie przy ulicy Kobierzyńskiej, która jeszcze w latach 60-tych posiadała charakter zaniedbanej drogi szutrowej, na odcinku między współcześnie utworzonymi ulicami: Zachodnią i Sąsiedzką, znajdują się: zabytkowa kapliczka typu domkowego (fot. nr: ), dziś już nieco ukośnie ustawiona w stosunku do ulicy oraz raczej współczesny krzyż przydrożny (fot. nr: ), dobrze oddające dawny, podmiejski klimat tej okolicy, do której dotarcie bynajmniej nie było łatwe. O tych dawnych czasach sprzed ponad pół wieku wspominał mi niedawno Janusz Domagała, mój serdeczny przyjaciel i druh szkolny z czasów nauki w Technikum Energetycznym, który tu, w rodzinnym domku matki przy ulicy Kobierzyńskiej, spędził kilka lat swego dzieciństwa. Tereny wokół ulicy Kobierzyńskiej, usytuowane na pograniczu Kobierzyna i Borku Fałęckiego (fot. nr: ), jeszcze kilkanaście lat temu stanowiły enklawy podmiejskiej zieleni, w wielu przypadkach o charakterze dzikich i niedostępnych, bo podmokłych zarośli; dziś jest to obszar intensywnej zabudowy mieszkalnej, gdzie m.in. szybko rozrasta się pobliskie osiedle Ruczaj Zaborze. Zapraszam do obejrzenia albumu, gdzie wiele dodatkowych informacji znajduje się bezpośrednio pod zdjęciami i na kolejny spacer po odchodzącym świecie zachodnich obrzeży Krakowa, który warto zachować w ludzkiej pamięci.

6 6 I. Łobzów i Bronowice Wielkie Fot. nr 2. W klimacie przedwojennego Łobzowa na styku ulic: Stachiewicza i Chełmońskiego. ( ) Fot. nr 3. Niska zabudowa wzdłuż ulicy Stachiewicza (nr: 26-38). ( )

7 7 Fot. nr 4 (4-6). Podmiejski domek z ulicy Modrzejewskiej 5, który ostał się burzy dziejowej sprzed pól wieku, kiedy powstawało osiedla Azory. ( ) Fot. nr 5. ( )

8 8 Fot. nr 6. ( ) Fot. nr 7. Zabudowa dawnego pogranicza Łobzowa i Bronowic Wielkich na styku ulic: Chełmońskiego (nr: 7-9) i Nałkowskiego. ( )

9 9 Fot. nr 8. Pomieszczenie posklepowe w parterowym domku z ulicy Chełmońskiego 7. ( ) Fot. nr 9. Fragment przedwojennej zabudowy ulicy Chełmońskiego (nr 15). ( )

10 10 Fot. nr 10. Nieco już przebudowany podmiejski domek z ulicy Wielkotyrnowskiej (8a?). ( ) Fot. nr 11 (11-12). Przedwojenny dom z ulicy Mehofera 2.

11 11 Fot. nr 12. ( ) Fot. nr 13 (13-15). Przedwojenna kamieniczka z ulicy Mehofera 4. ( )

12 12 Fot. nr 14. ( ) Fot. nr 15. ( )

13 13 Fot. nr 16 (16-17). Kontrast dwóch światów: dawnej zabudowy skrajnej części Bronowic Wielkich i współczesnych Azorów, wzdłuż ulicy Murarskiej. ( ) Fot. nr 17. Nieco już odległa od oryginału chałupa z ulicy Murarskiej 9. ( )

14 14 Fot. nr 18. Fragment przedwojennej zabudowy z ulicy Murarskiej (nr: 13-15). ( ) Fot. nr 19. Dawne pomieszczenie posklepowe w narożu ulic: Murarskiej i Chełmońskiego. ( )

15 15 Fot. nr 20 (20-22). Zapewne przedwojenny domek z ulicy Zygmuntowskiej 6, który dobrze oddaje klimat Bronowic Wielkich z tego okresu. Fot. nr 21.

16 16 Fot. nr 22. Stali bywalcy tego okna. Fot. nr 23 (23-24). Wzdłuż ulicy Zygmuntowskiej w stronę Kopca Kościuszki.

17 17 Fot. nr 24. Fot. nr 25 (25-26). Chyba ostatnie już chwile podmiejskiego domku z ulicy Zygmuntowskiej 27 (?). ( )

18 18 Fot. nr 26. ( ) Fot. nr 27 (27-29). Zabytkowy krzyż przed ulicą Zygmuntowską.

19 19 Fot. nr 28. ( ) Fot. nr 29. Inskrypcja na cokole. ( )

20 20 Fot. nr 30. Kontrast dwóch światów: pogranicza Łobzowa i Bronowic Wielkich oraz osiedla Azory na styku ulic: Radzikowskiego, głównego kiedyś traktu drożnego tej części Krakowa i Gnieźnieńskiej.

21 21 II. Czarna Wieś Fot. nr 31 (31-33). Właśnie trwa wyburzanie dawnego budynku PETROIFORM-u przy alei 3-Maja 9. W jego miejscu ma powstać nowatorski twór z krzywymi ścianami. ( ) Fot. nr 32. Koniec zaledwie półwiecznego okresu istnienia tego gmachu. ( )

22 22 Fot. nr 33. ( ) Fot. nr 34 (34-43). Podmiejski świat Kawiorów, przysiółka Czarnej Wsi - relikty z ulicy Miechowskiej. Tu opuszczony domek spod nr 9 (fot. nr: 34-37). ( )

23 23 Fot. nr 35. Przysłonięta przez zarośla fasada. ( ) Fot. nr 36. ( )

24 24 Fot. nr 37. ( )

25 25 Fot. nr 38 (38-41). Dawny domek Tobołów z ulicy Miechowskiej 7. ( ) Fot. nr 39.W tych trzech oknach mieszkali Hablowie, bliska rodzina mego ojca.( )

26 26 Fot. nr 40. Miejsce, w którym jako dziecko bywałem pod koniec lat 50-tych. ( ) Fot. nr 41. Okno prawej części fasady. ( )

27 27 Fot. nr 42. Przebudowane już domki spod nr: ( ) Fot. nr 43. Końcowy fragment pierzei ulicy Miechowskiej o numerach: ( )

28 28 Fot. nr 44 (44-50). Ulica Kawiory, która szybko traci swoje dawne oblicze kamienica spod nr 2, z naroża z ulicą Miechowską. ( ) Fot. nr 45. Zabudowa ulicy Kawiory od numeru 8, która powoli zatraca swój dawny wygląd. ( )

29 29 Fot. nr 46. Kamieniczki pod nr: ( ) Fot. nr 47. Fragment zabudowy o nr: ( )

30 30 Fot. nr 48. Początkowy fragment ulicy Kawiory do nr 14. ( ) Fot. nr 48. Fragment ulicy Kawiory - kamienice o nr: ( )

31 31 Fot. nr 49. Końcowy fragment zabudowy ulicy o numerach: ( ) Fot. nr 50. Wejście na dawny, miejski stadion lekkoatletyczny, który po II wojnie światowej, głównie w okresie PRL, użytkowała SKS Cracovia. Teraz jest to już ponoć teren Telefoniki Wisły.

32 32 Fot. nr 51. Dawna kasa, w której kupowałem jeszcze bilety na mecz lekkoatletyczny Polska Włochy, który odbył się tutaj około 1965-go roku. Fot. nr 52. Tak dziś wygląda ruchliwa kiedyś aleja, która łączyła aleje 3-Maja z ulicą Reymonta i wiodła do stadionu lekkoatletycznego i treningowych boisk Cracovii i Wisły.

33 33 Fot. nr 53. Treningowe piłkarzy Wisły boisko w sąsiedztwie ulicy Chodowieckiego. Fot. nr 54 (54-58). Współczesny widok na dawny stadion lekkoatletyczny, po wojnie, co najmniej do lat 90-tych, użytkowany przez SKS Cracovię.

34 34 Fot. nr 55 (55-56). W stronę nowego stadionu Wisły. Fot. 56. Ze skocznią w dal na pierwszym planie.

35 35 Fot. nr 57. Wspomnienie skoczni w dal, na której m.in. skakały gwiazdy polskiej królowej sportu, m.in. słynny trójskoczek Józef Szmidt. Fot. nr 58. Widok stadionu od strony dawnych trybun. Na pierwszym planie pozostałości dawnej bieżni, gdzie podczas wspomnianego meczu z Włochami ścigali się m.in.: słynna Irena Kirschenstein oraz znani sprinterzy, z Foikiem i Zielińskim.

36 36 Fot. nr 59. W tym miejscu stała schodkowa trybuna. Fot. nr 60 (60-64). Pochłaniany przez chaszcze i dzikie wino pierwszy z budynków szatni i jego detale. Na zapleczu stadionu lekkoatletycznego funkcjonowały dwa budynki szatni: żeńska i męska, które są (jeszcze) przykładami solidnej architektury międzywojennej.

37 37 Fot. nr 61. W jednym z tych budynków mieszkał Adam Kołodziejczyk, w latach 60-tych i 70-tych najlepszy polski płotkarz na 110 metrów.

38 38 Fot. nr 62. Budynek o nominalnym adresie: aleja 3-Maja 17.

39 39 Fot. nr 63.

40 40 Fot. nr 64. Fot. nr 65 (65-67). Całkowicie pochłonięte przez chaszcze dawne boisko (m.in. do siatkówki), które posiadało kształt amfiteatru. W pobliżu znajdowały się też korty tenisowe.

41 41 Fot. nr 66. Fot. nr 67.

42 42 Fot. nr 68 (68-72). Drugi z budynków szatni (aleja 3-Maja 19) i niełatwa próba uchwycenia jego sylwety oraz detali. Fot. nr 69.

43 43 Fot. nr 70.

44 44 Fot. nr 71. Fot. nr 72.

45 45 Fot. nr 73.Ponad dawnym boiskiem treningowym piłkarzy Cracovii w stronę ulicy Chodowieckiego. Fot. nr 74. Ogrodzenie basenów Cracovii, niezmienne od ponad pół wieku; nieraz wykonywałem przez niego bezpłatne desanty, by zaoszczędzić na bilecie tu od strony stadionu lekkoatletycznego i dawnego brodzika.

46 46 Fot. nr 75 (75-76). Dawny budynek szatni i wejście na basen, gdzie znajdowały się kasy biletowe widoki od strony alei 3-Maja. Fot. nr 76. Zamurowane wejście na baseny.

47 47 Fot. nr 77 (77-78). Narożnik budynku szatni ze współczesnymi tablicami inwestorów i wykonawców przebudowy. Fot. nr 78.

48 48 Fot. nr 79. Ponad dawnym, zasypanym już brodzikiem w stronę basenu średniego o głębokości 170 cm widok od strony stadionu lekkoatletycznego. Fot. nr 80. Miejsce po dawnym brodziku dla dzieci.

49 49 Fot. nr 80. Od strony brodzika w kierunku zasypanego już basenu średniego. Fot. nr 81 (81-89). Budynek dawnych szatni widoki od strony basenu średniego.

50 50 Fot. nr 82. Fot. nr 83. Dawne wyjście na teren basenów, jedno z trzech.

51 51 Fot. nr 84. Ujęcie znad basenu głębokiego ponad zasypanym basenem średnim. Fot. nr 85.

52 52 Fot. nr 86 (86-88). Dawna toaleta męska.

53 53 Fot. nr 87. Fot. nr 88. Nic dodać

54 54 Fot. nr 89. Reklama na dawnym budynku mieszkalnym przylegającym do kompleksu szatni. Fot. nr 90 (90-92). Gruzowisko po zadaszonym pawilonie, który rozciągał się wzdłuż basenu średniego naprzeciw budynku szatni.

55 55 Fot. nr 91. Fot. nr 92. Cegła zapewne jeszcze po budynku krytej wiaty.

56 56 Fot. nr 93 (93-106). Różne ujęcia basenu głębokiego ( cm) bez komentarza, bo brak mi słów na skalę zaniedbań i dewastacji tego pięknego przedwojennego kompleksu, gdzie i ja w dzieciństwie i młodości przeżyłem wiele wspaniałych chwil. Fot. nr 94.

57 57 Fot. nr 95. Fot. nr 96.

58 58 Fot. nr 97. Fot. nr 98.

59 59 Fot. nr 99. Fot. nr 100.

60 60 Fot. nr 101. Fot. nr 102.

61 61 Fot. nr 103. Fot. nr 104.

62 62 Fot. nr 105. Fot. nr 106.

63 63 Fot. nr 107 ( ). Pomieszczenia mieszkalne sportowców w skrajnej części kompleksu szatni tu m.in. mieszkał Bogdan Migacz, słynny hokeista Pasów.

64 64 Fot. nr 108. Fot. nr 109 ( ). Przybudówka do kompleksu dawnych szatni od strony Cichego Kącika widok od strony alei 3-Maja.

65 65 Fot. nr 110. Mniej więcej w tym miejscu gdzieś w połowie lat 70-tych wybudowana została stacja filtrów. Fot. nr 111.

66 66 III. Zwierzyniec Fot. nr 112. Zespół klasztorny Norbertanek widok z mostu na Rudawie. Fot. nr 113. Majestatyczny klasztor Norbertanek od strony ujścia Rudawy do Wisły.

67 67 Fot. nr 114 ( ). Dawna plebania kościoła św. Salwatora z ulicy Królowej Jadwigi 20. Fot. nr 115.

68 68 Fot. nr 116 ( ). Podmiejski domek z ulicy Królowej Jadwigi 22, który przypomina o wyglądzie Zwierzyńca z końca XIX-go wieku. Fot. nr 117.

69 69 Fot. nr 118. Fot. nr 119 ( ). Kolejny relikt podmiejskiej zabudowy ul. Królowej Jadwigi (nr 31).

70 70 Fot. nr 120. Czy to już łabędzi śpiew tego domku? Fot. nr 121.

71 71 Fot. nr 122. Willa Gablenzów, właścicieli pobliskiej fabryki musztardy, spod nr 35. Fot. nr 123 ( ). Dawne budynki Jana Florczyka, mistrza murarskiego: opuszczony domek spod nr 43 i kamieniczka spod nr 41 (w tle).

72 72 Fot. nr 124. Domek Jana Florczyka, obiekt zapewne z XIX-to wieczną metryką. Fot. nr 125 ( ). Galicyjski duchem dom z ulicy Królowej Jadwigi 57, niestety też już opuszczony.

73 73 Fot. nr 126. Fot. nr 127. Kamieniczka z ulicy Królowej Jadwigi 64, która po remoncie zatraciła swój oryginalny wygląd. W miejscu wiejskiej chaty na jej przedpolu powstaje nowy dom.

74 74 Fot. nr 128. Fragment przedwojennej zabudowy ulicy Królowej Jadwigi o numerach: Fot. nr 129. Zwierzyniecka szkoła podstawowa spod nr 78.

75 75 Fot. nr 130 ( ). Relikt wiejskiej zabudowy Zwierzyńca z naroża ulic: Malczewskiego i Zaścianek (nr 4?), który niełatwo dostrzec z drogi. Fot. nr 131.

76 76 Fot. nr 132. Fot. nr 133.

77 77 Fot. nr 134. Podmiejski domek z ulicy Królowej Jadwigi 88. Fot. nr 125. Przedwojenna kamienica spod nr 94. Z prawej betonowy fundament po dawnej zwierzynieckiej chałupie spod nr 96, którą udało mi się jeszcze uchwycić w 2009r.

78 78 Fort. nr 136 ( ). Bliska oryginałowi, ponad stuletnia romantyczna willa z ulicy Królowej Jadwigi 101. Fot. nr 137.

79 79 Fot. nr 138. Fot. nr 139. Nowa zabudowa spod nr 104, zmieniająca klimat tego głównego zwierzynieckiego traktu.

80 80 Fot. nr 140 ( ). Podmiejski domek z ulicy Królowej Jadwigi 118a. W dole pusty plac po pięknym dworku spod nr 120. Fot. nr 141.

81 81 Fot. nr 142. Schron przydrożny z ulicy KJ 124 d, który stanowi jedyną pozostałość po bramie Wola Justowska. Fot. nr 142. Urokliwy domek spod nr 132A.

82 82 Fot. nr 144 ( ). Chyba najstarszy, bo pewnie z dwustuletni relikt dawnej zabudowy Zwierzyńca z ulicy Królowej Jadwigi 127, gdzie nadal gospodaruje Pani Czesia. Fot. nr 145.

83 83 Fot. nr 146. Fot. nr 147. Ulica Hofmana, dawna Spadzista, kiedyś kręta droga forteczna.

84 84 Fot. nr 148 ( Oryginalny domek z ulicy Hofmana 6. Fot. nr 149.

85 85 Fot. nr 150 ( ). Modernistyczna willa Vlastimila Hofmana spod nr 15. Fot. nr 151.

86 86 Fot. nr 152 ( ). Willa z ulicy Hofmana 17, z ciekawym, niestety przysłoniętym przez zieleń witrażem na ścianie fasady Fot. nr 153.

87 87 Fot. nr 154. Fot. nr 155 ( ). Pozostałości zespołu bramnego 3b fortu Kościuszko ze środkowego odcinka ulicy Hofmana (nr 21-23?).

88 88 Fot. nr 156. Fot. nr 157.

89 89 Fot. nr 158. Fot. nr 159 ( ). Spore pozostałości zespołu bramnego 3a fortu Kościuszko przy końcu ulicy Hofmana.

90 90 Fot. nr 160. Fot. nr 161.

91 91 Fot. nr 162. Fot. nr 163. Kopiec Kościuszki i współczesna mu, bo pochodząca z lat pięćdziesiątych XIX-go wieku, kaplica św. Bronisławy.

92 92 Fot. nr 163a. Koszary fortu nr 2 Kościuszko. W tle bastion nr V. Fot. nr 164. Tyle tylko można uchwycić z zakrzaczonego stoku na tzw. dworskim, który spod Kopca opada w kierunku ulicy Królowej Jadwigi.

93 93 IV. Kossakówka Fot. nr 165 ( ). Czyżby w wyglądzie willi Kosaków, czyli słynnej Kossakówka, coś drgnęło na lepsze? Oby była to zapowiedź lepszych czasów dla tego wyjątkowego dla kultury Krakowa miejsca. ( ) Fot. nr 166. Kossakówka z Placu Kossaka 4-4A. ( )

94 94 Fot. nr 167. ( ) Fot. nr 168. ( )

95 95 Fot. nr 169. ( ) Fot. nr 170. ( )

96 96 V. Dębniki Fot. nr 171 ( ). Panoramy Wawelu z dębnickiego brzegu Wisły. ( ) Fot. nr 172.

97 97 Fot. nr 174. W stronę nowej zabudowy ulicy Powiśle, gdzie dominuje szpetna fasada Hotelu Sheraton. Fot. nr 175 ( ). Fragment galicyjskiej zabudowy początkowego odcinka ulicy Konopnickiej (nr: 3-11) pomiędzy ulicami: Madalińskiego i Powroźniczą tu widok z wylotu ulicy Zamkowej. ( )

98 98 Fot. nr 176. Zabudowa ulicy Konopnickiej o numerach: 3-13 widok z Mostu Dębnickiego. Fot. nr 177. ( )

99 99 Fot. nr 178 ( ). Budynek Biblioteki Publicznej z naroża ulic: Konopnickiej i Powroźniczej 2. ( ) Fot. nr 179. Widok od strony ogrodu. ( )

100 100 Fot. nr 180. Kaplica pod wezwaniem św. Piotra i Pawła przy ulicy Madalińskiego 11 (u wylotu ulicy Barskiej). ( ) Fot. nr 181 ( ). Galicyjski duchem, początkowy odcinek ulicy Barskiej (tu o numerach: 3-13). ( )

101 101 Fot. nr 182. Fragment zabudowy ulicy Barskiej o numerach: 3-7. ( ) Fot. nr 183. Naroże ulic: Barskiej i Zduńskiej. ( )

102 102 Fot. nr 184. Willa Stefana Marko, przedwojennego właściciela zakładów obuwniczych na Ludwinowie, z ulicy Zduńskiej 18. ( ) Fot. nr 185 ( ). Secesyjna willa z ulicy Barskiej 24, dzieło Romana Bandurskiego, mieszkańca tej ulicy. ( )

103 103 Fot. nr 186. ( )

104 104 Fot. nr 187. ( )

105 105 Fot. nr 188. Kolejna willa z ulicy Barskiej pod nr 26. ( ) Fot. nr 189. Dwuczęściowa kamienica własna Romana Bandurskiego spod nr 30. ( )

106 106 Fot. nr 190 ( ). W galicyjskim klimacie fragmentu ulicy Barskiej o numerach: ( ) Fot. nr 191. ( )

107 107 Fot. nr 192 ( ). Na styku ulic: Barskiej (nr 41) i Kilińskiego (nr: 3-7). ( ) Fot. nr 193. Domek z ulicy Kilińskiego 3 i kamieniczka z ulicy Barskiej 41. ( )

108 108 Fot. nr 194. Fragment ulicy Kilińskiego o numerach: ( ) Fot. nr 195. Uroczy podmiejski oryginał z ulicy Kilińskiego 13. ( )

109 109 Fot. nr 196 ( ). Fragment ulicy Pułaskiego (nr 3-5) na styku z ulicą Różaną. ( ) Fot. nr 197. Podmiejski domek z w głębi ulicy Pułaskiego nr 3 (?). ( )

110 110 Fot. nr 198 ( ). Willa z naroża ulic Różanej i Pułaskiego (nr 5?) widoki z ulicy Różanej. ( ) Fot. nr 199. ( )

111 111 Fot. nr 200. Fragment zabudowy ulicy Różanej o numerach: ( ) Fot. nr 201. Początkowy fragment ulicy Różanej o nr: 2-18A. ( )

112 112 Fot. nr 202. Relikty parterowej zabudowy ulicy Różanej (nr: 16-18). ( ) Fot. nr 203. Początkowy odcinek ulicy Różanej o nr: 2-8. ( )

113 113 Fot. nr 204. Bliska oryginałowi galicyjska kamieniczka z ulicy Różanej 8. ( ) Fot. nr 205. Początkowy fragment ulicy Różanej o nr: 1-5. ( )

114 114 VI. Zakrzówek Fot. nr 205 ( ). Zabytkowa kapliczka słupowa, dawna latarnia z pogranicza: Dębnik, Zakrzówka i Ludwinowa, na tle nowopowstającej zabudowy wokół ulicy Bułhaka. W tle nowopowstające apartamentowce przy ulicy Wygranej. ( )

115 115 Fot. nr 206.

116 116 Fot. nr 207 ( ). Dwa światy skrajnej części Zakrzówka. W tle Centrum Kongresowe w ostatniej fazie budowy widoki z ulicy Konopnickiej. ( ) Fot. nr 208.

117 117 Fot. nr 209. Fot. nr 210. Coraz bardziej okrawany i przebudowywany fragment przedwojennej zabudowy ulicy Barskiej o numerach: ( )

118 118 Fot. nr 211 ( ). Plac budowy parkingu przy Centrum Kongresowym. W tle ruina kamienicy z ulicy Barskiej 65. ( ) Fot. nr 212.

119 119 Fot. nr 212 ( ). Resztki dawnego sadu na styku ulic: Konopnickiej i Barskiej, który dobrze oddaje umykający podmiejski klimat. ( ) Fot. nr 213. ( )

120 120 Fot. nr 214. ( ) Fot. nr 215.

121 121 Fot. nr 216. Fot. nr 217 ( ). Tyle dziś pozostało z fragmentu zabudowy ulicy Barskiej o nr: ruina kamieniczki spod nr 65. ( )

122 122 Fot. nr 218. ( ) Fot. nr 219. ( )

123 123 Fot. nr 220. Centrum Kongresowe z wylotu ulicy Twardowskiego. ( ) Fot. nr 221. Ostatni już relikt w początkowym fragmencie ulicy Twardowskiego, domek pod nr 14. ( )

124 124 Fot. nr 222. Plac po wyburzonym właśnie domku spod nr 16. W tle nowopowstająca zabudowa ulicy Dworskiej. ( ) Fot. nr 223. Kamieniczka z ulicy Twardowskiego 80. ( )

125 125 Fot. nr 224. Świeżo wyremontowana kamieniczka z ulicy Twardowskiego 87. ( ) Fot. nr 225 ( ). Wspomnienie pięknego kiedyś podmiejskiego domku z ulicy Twardowskiego 91. Zdjęcia tuż sprzed wyburzenia. ( )

126 126 Fot. nr 226. ( ) Fot. nr 227. ( )

127 127 Fot. nr 228. ( ) Fot. nr 229 ( ). Wyjątkowej urody ganek( )

128 128 Fot. nr 230. ( ) Fot. nr 231. ( )

129 129 Fot. nr 232. ( )

130 130 Fot. nr 233 ( ). A to już pusty plac. ( ) Fot. nr 234. ( )

131 131 Fot. nr 235. ( ) Fot. nr 236 ( ). Opuszczony już domek z ulicy Twardowskiego 93. ( )

132 132 Fot. nr 237. ( ) Fot. nr 238. Kolejny relikt dawnej zabudowy Zakrzówka spod nr 96. ( )

133 133 Fot. nr 239 ( ). Dalekie od oryginałów domki z ulicy Twardowskiego: 107 i 109. ( ) Fot. nr 240. ( )

134 134 Fot. nr 241 ( ). Końcowy fragment ulicy Twardowskiego z ruiną domu pod nr 117, w którym prawdopodobnie mieszkali pracownicy pobliskiego kamieniołomu. ( ) Fot. nr 242. ( )

135 135 Fot. nr 243. ( ) Fot. nr 244. Skały Twardowskiego widok z wylotu ulicy Twardowskiego. ( )

136 136 Fot. nr 245. Panorama Śródmieścia Krakowa ze szczytu Skał Twardowskiego. ( ) Fot. nr 246. Ze Skał Twardowskiego w stronę Kopca Kościuszki. ( )

137 137 Fot. nr 247. Krakowski Fiord ze szczytu Skał Twardowskiego. W tle osiedle Ruczaj Zaborze i nowopowstający Kampus UJ. ( ) Fot. nr 248. Leśniczówka ukryta w sąsiedztwie ulicy Do Groty (formalnie Zielna 105?). ( )

138 138 VII. Kobierzyn Fot. nr 249 ( ). Raczej współczesny krzyż z ulicy Kobierzyńskiej, który został posadowiony w bliskości współczesnej ulicy Zachodniej. Fot. nr 250.

139 139 Fot. nr 251 ( ). Zabytkowa kapliczka typu domkowego z ulicy Kobierzyńskiej, ustawiona pod lekkim skosem w stosunku do współczesnej drogi. W tle zabudowania nowoutworzonej ulicy Sąsiedzkiej, kiedyś Przyzby. Fot. nr 252.

140 140 Fot. nr 253. Fot. nr 254. Zapewne międzywojenny dom z ulicy Kobierzyńskiej 131(?). (u wylotu współczesnej ulicy Sąsiedzkiej).

141 141 Fot. nr 255. Ciągle wolne tereny zielone na obszarze od ulicy Zalesie w kierunku ulic: Torfowej i Studzianki. Chyba tylko kwestią czasu jest ich zabudowa. Fot. nr 256. Sceneria wokół ulicy Zalesie w stronę ulicy Sąsiedzkiej.

142 142 Moje opracowania dostępne na forum Małopolskiej Biblioteki Cyfrowej i Europeany oraz artykuły opublikowane na łamach Głosu Wielickiego LESZEK GRABOWSKI (1953) leszek.grabowski@interia.pl Facebook: Grabowski/ Na wzniesieniu nad dawnym kamieniołomem Libana. W tle Kopiec Krakusa i Mój Kraków.

143 143 A. Opracowania dotyczące Krakowa A.1. Wspomnienia 1. Obraz Krakowa lat 60-tych we wspomnieniach z dzieciństwa. Edycja XIV Moja przygoda z Technikum Energetycznym w Krakowie w latach Edycja VII. A.2. Fotografie archiwalne 1. Kraków i jego okolice w fotografii z lat Kraków i Małopolska w fotografii z końca XX-go wieku. A.3. Albumy o Krakowie I. Współczesny Kraków w klimacie z fotografii Ignacego Kriegera. 1. Część I. Śródmieście Część II. Kazimierz, Stradom i Podgórze Część III. Obrzeża Starego Miasta i dawne przedmieścia. Kleparz, Biały Prądnik, Krowodrza, Piasek, Nowy Świat, Zwierzyniec i Półwsie, Dębniki, Wesoła, Grzegórzki, Wola Duchacka, Prokocim Część IV. Uzupełnienia. Śródmieście, Piasek, Wesoła, Stradom, Kazimierz i Podgórze. Edycja II Część V. Uzupełnienia krakowski kalejdoskop. Śródmieście, Kleparz, Wesoła, Piasek, Nowy Świat, Półwsie i Zwierzyniec, Stradom, Kazimierz, Podgórze.

144 144 II. Podglądanie starego Krakowa. 1. Część I. Zabytkowe Śródmieście. Wokół Rynku Głównego. Kwiecień 2009 lipiec Część II. Zabytkowe Śródmieście. Dawny Okół i jego przedpole. Kwiecień 2009 lipiec Część III. Wawel i jego okolice, Stradom i Kazimierz. Kwiecień 2009 sierpień Część IV. Podgórze. Przekrój przez rok Część V. Podgórze. Sierpień 2010 czerwiec Kamieniołom Libana w marcu III. Dawne przedmieścia Krakowa - ulatująca przeszłość. 1. Część I. Bieżanów, Prokocim, Wola Duchacka. Edycja II Część II. Piaski Wielkie, Kurdwanów, Jugowice Część III. Zakrzówek, Dębniki, Ludwinów Część IV. Zwierzyniec i Półwsie, Przegorzały, Wola Justowska, Czarna Wieś i Kawiory Część V. Łęg, Mogiła, Krzesławice, Bieńczyce. Edycja II 6. Część VI. Uzupełnienia: Prokocim, Wola Duchacka, Rżąka, Piaski Wielkie, Ludwinów, Zakrzówek, Dębniki i Mogiła. Edycja II Część VII. Bronowice Małe i Wielkie, Krowodrza i Biały Prądnik. Edycja II 8. Część VIII. Płaszów, Kosocice i Rajsko Część IX. Uzupełnienia (cd): Bieńczyce, Mogiła, Łęg, Prokocim, Wola Duchacka i Piaski Wielkie Część X. Kobierzyn i Skotniki, Tyniec i Pychowice

145 Część XI. Spacer po południowych i zachodnich obrzeżach Krakowa. Mogiła, Bieżanów, Prokocim i Piaski Wielkie, Wola Duchacka i Kurdwanów, Swoszowice i Jugowice, Łagiewniki, Zakrzówek, Czarna Wieś i Bronowice Małe, Nowa Wieś i Krowodrza Część XII. Biały Prądnik (cd), Czerwony Prądnik, Czyżyny, Rakowice, Mistrzejowice, Zesławice, Grębałów, Bieńczyce (cd), Krzesławice (cd) i Piaski Wielkie (cd) Część XIII. Uzupełnienia: Bieżanów, Rajsko, Swoszowice, Łagiewniki i Pychowice Część XIV. Uzupełnienia: Mogiła, Krzesławice, Rakowice (Wieczysta) i Prokocim Część XV. Czarna Wieś i Kawiory, Wola Justowska i Las Wolski, Półwsie Zwierzynieckie, Zwierzyniec oraz Dębniki i Zakrzówek w zimowej szacie Część XVI. Mogiła (cd), Bronowice Małe (cd), Łobzów, Zakrzówek (cd) i Skotniki Część XVII. Górka Narodowa, Witkowice i Biały Prądnik. Mini dodatekprzykłady dawnego budownictwa wiejskiego z terenu Ziemi Krakowskiej i Polski Południowej Część XVIII. Zwierzyniec (Salwator), Wola Duchacka, Pychowice, Bodzów i Kostrze, Rżąka. Krakowskie i podkrakowskie krajobrazy Część XIX. Umykające krakowskie i podkrakowskie krajobrazy: Bonarka, Płaszów i Podgórze, Prokocim Stary i Nowy, Rżąka, Krzyszkowice, Kosocice i Piaski Wielkie Dawne przedmieścia Krakowa ulatująca przeszłość (część XX). Stara Mogiła, Mydlniki, Chełm i Wola Justowska Część XXI. Umykające krakowskie i podkrakowskie krajobrazy (cd). Łęg, Dębniki, Zakrzówek Część XXII. Umykające krakowskie i podkrakowskie krajobrazy (cd). Wola Duchacka, Piaski Wielkie, Rżąka i Łagiewniki Część XXIII. Umykające krakowskie i podkrakowskie krajobrazy (cd). Zwierzyniec (Salwator i Sikornik) i Las Wolski Część XXIV. Umykające krakowskie i podkrakowskie krajobrazy (cd). Rybitwy, Płaszów, Rżąka, Piaski Wielkie, Wola Duchacka i Zakrzówek.

146 Część XXV. Wola Duchacka, Płaszów, Łagiewniki i Małe Bronowice(cd) Część XXVI. Wola Duchacka, Prokocim, Zwierzyniec, Czarna Wieś i Wola Justowska. Umykające krakowskie i podkrakowskie krajobrazy (cd) Część XXVII. Grzegórzki, Dąbie, Płaszów, Jugowice i Swoszowice Część XXVIII. Jesienny rekonesans po południowych przedmieściach Krakowa Płaszów, Wola Duchacka, Prokocim, Rżąka i Piaski Wielkie Część XXIX. Jesienny rekonesans po ginącym świecie: Ludwinowa, Zakrzówka i Dębnik Część XXX. Zimowa sceneria dawnych przedmieść Krakowa: Krowodrza, Nowa i Czarna Wieś, Zwierzyniec, Bielany, Dębniki i Piaski Wielkie Część XXXI. Łobzów, Krowodrza, Zakrzówek, Pychowice, Łagiewniki i Rżąka Część XXXII. Zwierzyniec, Czarna i Nowa Wieś oraz Łobzów Część XXXIII. Sikornik, Las Wolski, Bielany i Przegorzały Część XXXIV. Stary Prokocim, Piaski Wielkie (Świątniki, Podedworze i Podlesie), Wola Duchacka, Rżąka, obrzeże Płaszowa i Podgórza Część XXXV. Wola Duchacka, Kosocice i Barycz, Płaszów, Rybitwy, Bieńczyce i Olsza Część XXXVI. Wiosenny rekonesans po południowych obrzeżach miasta. Płaszów (Bagry), Stary Prokocim, Wola Duchacka, Piaski Wielkie, Kurdwanów, Kosocice, Łagiewniki, Zakrzówek, Dębniki, Półwsie i Zwierzyniec Część XXXVII. Wola Justowska i Las Wolski, Półwsie i Zwierzyniec, Łagiewniki, Jugowice, Rajsko i Kosocice Część XXXVIII. Wola Duchacka, Piaski Wielkie i Prokocim Część XXXIX. Borek Fałęcki, Bonarka, Dębniki, Zakrzówek, Półwsie i Zwierzyniec, były Obóz Koncentracyjny Płaszów Część XL. Czyżyny, Rybitwy i Ludwinów.

147 Część XLI. Warszawskie, Krowodrza, Nowa Wieś, Czarna Wieś, Półwsie i Zwierzyniec, Kurdwanów i Borek Fałęcki Część XLII. W zimowej scenerii Pleszowa i Mogiły Część XLIII. W jesiennej i zimowej scenerii: Woli Duchackiej, Piasków Wielkich i Rżąki Część XLIV. W jesiennym i zimowym klimacie Prokocimia Część XLV. Płaszów, Olsza i Rakowice Część XLVI. Raz jeszcze Zwierzyniec Część XLVII. Wzdłuż tradycyjnego Zakrzówka i wokół Skał Twardowskiego Część XLVIII. Krowodrza, Półwsie Zwierzynieckie, Zwierzyniec i Sikornik, Wola Justowska i Las Wolski, Dębniki, Zakrzówek, Łagiewniki Część XLIX. Podgórze okolice Bonarki i kamieniołom Libana, teren KL Płaszów na skraju Woli Duchackiej, Wola Duchacka, Prokocim, Piaski Wielkie, Jugowice, Kurdwanów, Kosocice, Rajsko i Barycz Część L. Borek Fałęcki, Kobierzyn, Skotniki i Pychowice Część LI. Stary Płaszów i Bagry, Prokocim, Bieżanów, Piaski Wielkie Część LII. Zakrzówek i Skały Twardowskiego, Wola Duchacka, teren dawnego KL Płaszów i jego obrzeże, Podgórze Kopiec Krakusa, Mały Płaszów i Rybitwy, Bieżanów Część LIII. Krakowski kalejdoskop: Zakrzówek, Borek Fałęcki, Łagiewniki, Kurdwanów, Wola Duchacka, Prokocim, Piaski Wielkie, Kosocice Część LIV. Krowodrza, Łobzów, Nowa Wieś, Czarna Wieś i Zwierzyniec Część LV. Zakrzówek, Ludwinów, Wola Duchacka, Piaski Wielkie i Prokocim Część LVI. Krowodrza, Czarna Wieś, Zwierzyniec, Półwsie Zwierzynieckie, Wola Duchacka, Prokocim, Piaski Wielkie, Rajsko Część LVII. Krzesławice, Dębniki, Zakrzówek, Ludwinów

148 Część LVIII. Łagiewniki, Płaszów, (Przedmieście) Warszawskie Część LIX. Wola Duchacka, Prokocim, Piaski Wielkie, Rżąka, Rajsko Część LX. Wola Justowska, Zwierzyniec, Półwsie Zwierzynieckie (Błonia), Czarna Wieś, Nowy Świat (Kossakówka), Dębniki, Zakrzówek, Bodzów Część LXI. Wola Duchacka, Prokocim, Piaski Wielkie Część LXII. Mogiła, Rakowice, Grzegórzki Część LXIII. Przegorzały, Podgórze, Kosocice, Rajsko i Łagiewniki Część LXIV. Wola Duchacka, Prokocim, Piaski Wielkie, Łagiewniki, Krzyszkowice Część LXV. Łobzów, Bronowice Wielkie, Czarna Wieś, Półwsie Zwierzynieckie, Zwierzyniec, Nowy Świat, Dębniki, Zakrzówek, Kobierzyn. IV. Krakowskie panoramy i widoki 1. Część I. Wiosna Część II. Lato Część III. Jesień Część IV. Zima 2011/ Część V. Wiosna Część VI. Lato Część VII. Jesień Część VIII. Ostatnia zima rżąckiego uroczyska, czyli przykład symbiozy człowieka i przyrody po krakowsku Część IX. Zima 2012/13. Krowodrza, Łobzów, Nowa Wieś, Czarna Wieś, Zwierzyniec, Zakrzówek, Ludwinów, Podgórze (Kopiec Krakusa), Wola Duchacka, Piaski Wielkie, Rajsko, Prokocim i Płaszów (Bagry).

149 Część X. Przedwiośnie Edycja II. Krowodrza, Nowa i Czarna Wieś, Zwierzyniec, Podgórze, Wola Duchacka, Borek Fałęcki, Płaszów, Piaski Wielkie, Rżąka, Krzyszkowice Część XI. Wiosna Rondo Mogilskie, wokół Wisły, Zwierzyniec, Półwsie Zwierzynieckie, Zakrzówek Skały Twardowskiego, Podgórze Kopiec Krakusa, Las Bonarka, Płaszów - Bagry, Wola Duchacka, Prokocim, Piaski Wielkie, rżąckie ugory, Rajsko, Krzyszkowice Część XII. Lato Kopiec Piłsudskiego, Las Wolski, podnóże Kopca Kościuszki, Skały Twardowskiego, dębnicki brzeg Wisły, Krzesławice, Płaszów Bagry, Wola Duchacka (teren dawnego KL Płaszów i Park Duchacki), Piaski Wielkie, rżąckie ugory, Kosocice, Krzyszkowice Część XIII. Jesień Rondo Mogilskie, Las Wolski i Wola Justowska, Czarna Wieś, Zwierzyniec (Sikornik i Kopiec Kościuszki), Półwsie Zwierzynieckie (Błonia), Nowy Świat (Kossakówka), Dębniki, Zakrzówek (okolice Ronda Grunwaldzkiego; Krakowski Fiord), Pychowice, Kostrze i Bodzów, Podgórze (Wzgórze Lasoty; Kopiec Krakusa) Część XIV. Jesień 2013 c.d. Wola Duchacka (teren dawnego KL Płaszów; Park Duchacki i jego okolice), Prokocim, Płaszów Bagry, Piaski Wielkie, Rżąka, Rajsko, Kosocice, Krzyszkowice Chabrowe Wzgórze. Dodatek Migawki z Cmentarza Rakowickiego ( ) Część XV. Zima i przedwiośnie Planty, Wola Justowska i Las Wolski, Przegorzały, Zwierzyniec (Sikornik i Kopiec Kościuszki), Dębniki, Zakrzówek, Pychowice, Krowodrza, Grzegórzki, Rakowice Czyżyny i Mogiła Część XVI. Zima i przedwiośnie c.d. Podgórze (Zabłocie i Kopiec Krakusa), Płaszów (Bagry), Wola Duchacka (KL Płaszów i Park Duchacki), Prokocim, Piaski Wielkie, Rżąka, Krzyszkowice. Dodatek Migawki z Cmentarza Rakowickiego (c.d.) Część XVII. Wiosna Wawel, Kossakówka, Czarna Wieś, Zwierzyniec (Sikornik), Wola Justowska Las Wolski Półwsie Zwierzynieckie (Błonia), Dębniki, Zakrzówek, Czyżyny-Rakowice Część XVIII. Wiosna 2014 c.d. Płaszów - Bagry, Wola Duchacka, Prokocim, Piaski Wielkie, Łagiewniki, Borek Fałęcki, Kosocice, Barycz, Krzyszkowice, Wieliczka.

150 150 V. Drzwi krakowskich kamienic czynszowych i domów podmiejskich 1. Część I. Piasek i Nowy Świat Część II. Śródmieście, Stradom, Kazimierz, Wesoła, Dębniki i Podgórze 3. Część III. Śródmieście (cd.), Piasek (cd.), podmiejski Kraków Część IV. Śródmieście (cd.), Kleparz, Wesoła (cd.) Część V. Śródmieście, Piasek, Kleparz i Wesoła uzupełnienia Część VI. Wesoła, Stradom i Kazimierz (cd.) oraz podmiejska Krowodrza Część VII. Piasek, Wesoła, Kazimierz i Podgórze uzupełnienia Część VIII. Piasek uzupełnienia. VI. Detale krakowskich czynszówek i domów. Wybrane drzwi i portale, klamki, okna i obramienia, witraże i figury naścienne. 1. Część I. Zabytkowe Śródmieście Część II. Kleparz, Stradom, Kazimierz, Wesoła, Piasek i Nowy Świat Część III. Kalejdoskop krakowski i Kraków podmiejski Część IV. Śródmieście, Wesoła, Kleparz, Piasek, Stradom, Podgórze, podmiejska Mogiła.

151 151 VII. Krakowskie i podkrakowskie jeziora, stawy, rozlewiska i mokradła 1. Część I. Dawna plaża pod Wawelem, Planty, Bronowice Wielkie, Czarna Wieś, Błonia, Zwierzyniec, Mydlniki i Kryspinów, Zakrzówek, Ludwinów, pogranicze Pychowic i Bodzowa, pychowickie łąki, Przegorzały i Bielany, posolvay owskie stawy w Borku Fałęckim, okolice Bonarki, kamieniołom Libana, teren KL Płaszów, Bagry, nabrzeże Wisły w Rybitwach i Płaszowie, Dąbie, łąki mogilskie, Bieńczyce i Olsza Część II. Parki: w Nowym i Starym Prokocimiu, Wola Duchacka, Piaski Wielkie, Rżąka, Krzyszkowice, Rajsko, Kosocice, Barycz i Wieliczka. VIII. Liczne albumy o Krakowie i jego okolicach opublikowane na mojej stronie serwisu społecznościowego Facebook:

152 152 B. Opracowania dotyczące Ziemi Gdowskiej B.1. Sagi i historie rodzinne 1. Saga rodu Grabowskich z Bilczyc i Liplasa koło Gdowa. Edycja X Saga rodu Chanków i Kędrynów z Podolan i okolic Gdowa. Edycja VI uzup Szkic do historii badań nad drzewem genealogicznym rodu Chanków z Podolan i okolic Gdowa Notka o rodach: Kaletów Wójcioków, Augustynków Frysiów i Mrozowskich z Bilczyc koło Gdowa. Edycja V uzup. B.2 Albumy o Ziemi Gdowskiej I. Gdów i jego okolice odchodzący świat 1. Część I. Edycja II. Gdów, Bilczyce, Liplas, Podolany, Wola Zręczycka, Jaroszówka, Lipnica Murowana Część II. Gdów, Przebieczany, Marszowice, Jaroszówka, Kobylec, Klęczana, Wola Zręczycka Część III. Edycja II. Wiatowice, Niegowić, Marszowice, Gdów i inne. Szlak Papieski odcinek od Klęczany do Łapanowa Część IV. Edycja II. Bilczyce, Gdów, Podolany, Wola Zręczycka i Zręczyce Część V. Bilczyce, Liplas, Marszowice, Gdów i Grzybowa Część VI. Zagórzany, Gdów, Podolany, Jaroszówka, Wieniec, Nieznanowice, Marszowice, Bilczyce i Łazany Część VII. Lednica Górna, Trąbki, Łazany Bilczyce, Gdów, Marszowice, Wola Zręczycka i Zagórzany Część VIII. Łazany, Gdów, Niegowić, Krakuszowice, Grodkowice, Klęczana, Kobylec i Łapanów 9. Część IX. Nieznanowice, Pierzchów, Cichawa. Szlak Papieski odcinek od Niegowici do granic Klęczany.

153 Część X. Edycja II. Łazany, Bilczyce, Gdów, Pierzchów, Niegowić i Wiatowice Część XI. Jawczyce, Liplas, Gdów, Wola Zręczycka, Kobylec; wybrane archiwalia Część XII. Gdów, Marszowice, Jaroszówka, Kobylec; kilka wyburzonych już chałup z Gdowa, Marszowic i Kobylca. C. Opracowania dotyczące Ziemi Krakowskiej. I. Dawny świat okolic Krakowa C.1. Albumy o Ziemi Krakowskiej 1. Część I. Dobczyce i Dziekanowice Część II. Wieliczka i Rożnowa Część III. Wieliczka i jej okolice (cd). Wieliczka, Czarnochowice, Lednica Górna, Przebieczany, Biskupice, Szczygłów, Surówki Zabłocie Część IV. Wieliczka i jej okolice (cd). Wieliczka, Krzyszkowice, Lednica Górna, Czarnochowice i Śledziejowice Część V. Łapanów i jego okolice. Łapanów, Kobylec, Jaroszówka, Szlak Papieski odcinek od Łapanów do Kobylca Część VI. Dobczyce i ich okolice (cd). Dobczyce i Kornatka 7. Część VII. Mozaika podkrakowska. Edycja II. Puszcza Niepołomicka i jej okolice, Brzesko Nowe, Pleszów, Kościelniki i Górka Kościelnicka, Zielonki, Korzkiew i ich okolice, Rudawa i jej okolice, Wola Zręczycka i Zagórzany, wokół Dobczyc i Podchybie koło Lanckorony. Dodatek Podkarpacie, okolice Rzeszowa: Świlcza, Mrowla i Bratkowice Część VIII. Bochnia i jej okolice. Ziemia Tarnowska. Edycja III. Bochnia, Łapczyca, Lipnica Murowana, Jasień Brzeski, Tarnów i Ładna. Cmentarze wojenne o okresu I-ej wojny światowej z okolic Tarnowa Część IX. Wieliczka i jej okolice (cd). Wokół centrum Wieliczki, Krzyszkowice oraz panoramy z Chabrowego Wzgórza, Śledziejowice i Kokotów.

154 Część X. Wieliczka i jej okolice (cd). Edycja II. Lednica Górna, wokół centrum Wieliczki, Krzyszkowice oraz panoramy z Chabrowego Wzgórza, krajobrazy wokół Baryczy Część XI. Bochnia i jej okolice (cd). Bochnia i Łapczyca Część XII. Wieliczka i jej okolice (cd). Rekonesans wokół wzgórza Pod Baranem Część XIII. Wieliczka i jej okolice (cd.). Migawki z Wieliczki. Jeszcze jeden spacer po dawnych Krzyszkowicach Część XIV. Edycja II. Wieliczka i jej okolice cd. Galicyjskiej Wieliczki ciąg dalszy, Wzgórze Kaim Część XV. Edycja II. Migawki z trasy: Staniątki, Niepołomice, Wola Batorska, Uście Solne, Szczurowa, Żabno, Ujście Jezuickie, Opatowiec, Gręboszów. Cmentarze wojenne i pomniki z okresu I-ej wojny światowej (cd.): Wola Batorska - Sitowiec, Biskupice Radłowskie, Otfinów, Ujście Jezuickie, Gręboszów. Okolice Brzeska i Tarnowa uzupełnienia. D. Przydrożne zabytki sztuki sakralnej z rejonów: Krakowa, jego okolic i Ziemi Krakowskiej I. Zabytkowe figury, kapliczki i krzyże przydrożne z rejonu Krakowa i jego okolic. 1. Część I. Dawne przedmieścia Krakowa i podkrakowskie wsie Część II. Centrum Krakowa w obrębie dawnego rdzenia austriackiej twierdzy Część III. Ziemia Krakowska. Wieliczka, Gdów, Dobczyce i ich okolice Część IV. Centrum Krakowa w obrębie dawnego rdzenia austriackiej twierdzy uzupełnienia Część V. Ziemia Krakowska cd. Wieliczka i jej okolice, Trąbki, Łazany, Gdów i jego okolice, Szlak Papieski: Niegowić Marszowice Klęczana - Kobylec - Łapanów, Łapanów i jego okolice, Niepołomice i ich okolice, Dołęga koło Szczurowej, Kościelniki, Bochnia i jej okolice, Dębno Tarnowskie, Żabno i jego okolice, Wola Pogórska.

155 155 E. Artykuły w Głosie Wielickim 1. Nr 1 (styczeń 2009) Odchodzący świat. 2. Nr 2 (luty 2009) Negatyw na szklanej płytce. 3. Nr 10 (październik 2009) Zapomniany mieszkaniec Bilczyc ; o Franciszku Augustynku Antonim Wichurze - w setną rocznicę jego narodzin. 4. Nr 12 (grudzień 2009) Bilczyce z lat mego dzieciństwa 5. Nr 1 (styczeń 2010) Bajeczna chałupa mojej babki z Bilczyc. Część Nr 2 (luty 2010) Bajeczna chałupa mojej babki z Bilczyc. Część Nr 3 (marzec 2010) Bajeczna chałupa mojej babki z Bilczyc. Część Nr 4 (kwiecień 2010) Gdów z lat mojego dzieciństwa - początku lat 60-tych XX-go wieku. Część Nr 5 (maj 2010) Gdów z lat mojego dzieciństwa - początku lat 60-tych XX-go wieku. Część Nr 6 (czerwiec 2010) Tradycja nazw i przezwisk z dawnych Bilczyc. Część Nr 7 (lipiec 2010) Tradycja nazw i przezwisk z dawnych Bilczyc. Część Nr 8 (sierpień 2010) Moja prababka Magdusia. Część Nr 10 (październik 2010) Moja prababka Magdusia. Część Nr 1 (styczeń 2011). Wspomnienie Marcina Ciężarka. 15. Nr 2 (luty 2011). Jan Kaczmarczyk zapomniana ofiara zbrodni katyńskiej. 16. Nr 3 (marzec 2012). Moja Babcia Bogdzina. 17. Nr 9 (wrzesień 2012). Z dziejów dworu w Bilczycach. Artykuł z Wiadomości ( ) O mnie. Barbara Bączek. Dokumentalista z sercem Dziennik Polski ( ) O mnie. Paulina Polak. Fotografuje taki Kraków, który powoli przechodzi do przeszłości. Gazeta Gdowianin Artykuły i notki na temat Ziemi Gdowskiej, publikowane na internetowej stronie w/w gazety