Sprawozdanie z działalności rok

Transkrypt

1 Sprawozdanie z działalności 2004 rok 1

2 OPRACOWANIE Maria Błażejowska, Marzena Bochniak, Renata Gałązka, Maria Godlewska, Elżbieta Iwaszko, Barbara Krzymowska-Kordjak, Ewa Skarzyńska- Szczepaniak, Ilona Zawadzka DZIAŁ PLANOWANIA I DOKUMENTACJI NAUKOWEJ WARSZAWA

3 SPIS TREŚCI Podstawowe informacje o działalności Instytutu w 2004 roku... Struktura organizacyjna i obsada personalna Instytutu Psychiatrii i Neurologii... Dyrekcja... Komórki działalności naukowej i usługowo-badawczej... Struktura kadry... Nominacje i awanse... Działalność Rady Naukowej Organy opiniodawczo-doradcze Instytutu... Współpraca ze Światową Organizacją Zdrowia (WHO)... Działalność naukowo-badawcza... I Klinika Psychiatryczna... II Klinika Psychiatryczna... III Klinika Psychiatryczna... IV Klinika Psychiatryczna... Klinika Nerwic... Klinika Psychiatrii Dzieci i Młodzieży... Klinika Psychiatrii Sądowej Klinika Rehabilitacji Psychiatrycznej Centrum Zdrowia Psychicznego... Zakład Psychologii i Promocji Zdrowia Psychicznego... Zakład Badań nad Alkoholizmem i Toksykomaniami... Zakład Organizacji Ochrony Zdrowia... Zespół Profilaktyki i Leczenia Uzależnień... Samodzielna Pracownia Farmakoterapii... I Klinika Neurologiczna... II Klinika Neurologiczna... Zakład Neuroradiologii... Zakład Genetyki... Zakład Neurofizjologii Klinicznej... Zakład Neuropatologii... Zakład Neurochemii... Zakład Farmakologii i Fizjologii Układu Nerwowego... Tablica punktacji naukowej klinik i zakładów... Organizacja sympozjów i konferencji... Działalność z wyboru we władzach krajowych Towarzystw Naukowych i członkostwo honorowe... Działalność we władzach organizacji krajowych związanych z problemami nauki... Działalność pracowników IPiN we władzach innych organizacji krajowych... Działalność z wyboru we władzach zagranicznych Towarzystw Naukowych oraz członkostwo honorowe... Udział w Komitetach PAN i PAU... Udział w Radach Naukowych i Radach Wydziałów... Udział pracowników w zespołach redakcyjnych czasopism krajowych i zagranicznych... Udział Instytutu w nadzorze specjalistycznym... W dziedzinie psychiatrii... W dziedzinie neurologii... Informacja naukowa w Instytucie i poza Instytutem... Działalność w zakresie oświaty zdrowotnej... Działalność szkoleniowa... Współpraca z komisjami i zespołami powołanymi przez Ministra Zdrowia oraz innymi urzędami centralnymi... Współpraca z zagranicznymi placówkami badawczymi... Współpraca z firmami farmaceutycznymi... Działalność usługowa... 3

4 Prace opublikowane... Artykuły - w czasopismach umieszczonych na liście filadelfijskiej... - w innych czasopismach zagranicznych recenzowanych... - w polskich czasopismach recenzowanych umieszczonych w Index Copernicus (KBN Zespół P05) i innych listach ogłoszonych przez KBN... - w innych czasopismach polskich recenzowanych... - w recenzowanych wydawnictwach zbiorowych... Monografie, podręczniki o charakterze naukowym... - autorstwo rozdziału w monografii lub podręczniku w języku angielskim... - autorstwo monografii lub podręcznika w języku polskim lub innym, nieangielskim... - autorstwo rozdziału w monografii lub podręczniku w języku polskim lub innym, nieangielskim... - redakcja naukowa monografii lub podręcznika Monografie i opracowania książkowe o charakterze popularyzatorskim... - autorstwo całości... - redakcja całości... - autorstwo rozdziału... Streszczenia - w czasopismach umieszczonych na liście filadelfijskiej... - w innych czasopismach zagranicznych recenzowanych... - w polskich czasopismach recenzowanych umieszczonych w Index Copernicus (KBN Zespół P05) i innych listach ogłoszonych przez KBN - w innych czasopismach polskich recenzowanych... - w książkach streszczeń... Prace popularno-naukowe... Tłumaczenia... 4

5 PODSTAWOWE INFORMACJE O DZIAŁALNOŚCI INSTYTUTU I NAJWAŻNIEJSZYCH WYDARZENIACH W 2004 ROKU W 2004 roku w Instytucie realizowano: - 57 tematów badawczych w ramach działalności statutowej, - 16 tematów we współpracy międzynarodowej, w tym 7 w ramach programów ramowych Unii Europejskiej - 19 projektów badawczych finansowanych przez KBN oraz uczestniczono w 4 grantach przyznanych innym jednostkom naukowo-badawczym, - 1 program finansowany ze środków Ministerstwa Zdrowia - 31 innych programów badawczych, w tym 22 badania leków. W Instytucie realizowane były następujące granty przyznane przez KBN: Czynniki genetyczne sprzyjające chorobie Alzheimera i otępieniu pochodzenia naczyniowego Grant nr 6 P05B , kierownik badań: prof. dr hab. Hanna Wehr Badania nad efektem fenotypowym delecji 22q11.2 u chorych psychicznie Grant nr 6 P05A , kierownik badań: dr Barbara Pawłowska Udział mikrogleju w patomechanizmie choroby Creutzfeldta-Jakoba Grant nr 6 P05B , kierownik badań: prof. dr hab. Jerzy Dymecki Proces zapalny a stopień zaawansowania zmian miażdżycowych ocenianych ultrasonograficznie w tętnicach szyjnych u chorych po przebytym udarze mózgu lub zawale serca Grant nr 6 P05D , kierownik badań: dr Iwona Kurkowska-Jastrzębska Reaktywność na smak glutaminianu sodu (smak umami): potencjalny marker uzależnienia od alkoholu etylowego? Grant nr 3 P05D , kierownik badań: dr Anna Ścińska Spektroskopia rezonansu magnetycznego w chorobie Wilsona Grant nr 3 P05B , kierownik badań: lek. Beata Tarnacka Ocena wpływu dożylnie podawanego metyloprednizolonu na parametry układu immunologicznego u chorych na stwardnienie rozsiane w trakcie rzutu choroby Grant promotorski nr 3 P05B , kierownik badań: prof. dr hab. Anna Członkowska Ocena funkcji dróg piramidowych i somatosensorycznych u pacjentów z ataksją rdzeniowo-móżdżkową typu 1 (SCA 1) i typu 2 (SCA 2) Grant nr 3 P05B O19 24, kierownik badań: dr Maria Rakowicz Funkcjonowanie zmysłu smaku i podatność na uzależnienia w chorobie Parkinsona w aspekcie zaburzeń układu nagrody Grant nr 3 P05A , kierownik badań: prof. dr hab. Wojciech Kostowski Ślepota na smak 6-n-propylo-2-tiouracylu (PROP) potencjalny marker genetyczny uzależnienia od nikotyny? Grant nr 3 P05D , kierownik badań: lek. Artur Rogowski Neurorozwojowa koncepcja uzależnień w modelu zwierzęcym: uszkodzenie układu 5-HT u szczurów we wczesnym okresie życia Grant nr 3 P05A , kierownik badań: dr hab. Roman Stefański Zachowania samobójcze wśród pacjentów lecznictwa odwykowego Grant nr 3 P05D , kierownik badań: dr Włodzimierz Brodniak 5

6 Hiperhomocysteinemia u pacjentów z zespołami otępiennymi Grant promotorski nr 3 P05B , kierownik badań: doc. dr hab. Danuta Ryglewicz Kliniczna przydatność programu wolumetrii cyfrowej w ocenie struktur płata skroniowego chorych na padaczkę Grant nr 4 T11E , kierownik badań: doc. dr hab. Romana Bogusławska Badania nad identyfikacją mikroaberracji chromosomowych z zastosowaniem technik cytogenetyki molekularnej Grant promotorski nr 3 P05E , kierownik badań: prof. dr hab. Jacek Zaremba Obiektywna i subiektywna ocena zaburzeń emocjonalnych oraz ich związku z zaburzeniami funkcji poznawczych w schizofrenii Grant nr 3 P05B , kierownik badań: prof. dr hab. Marek Jarema Ocena neuroprotekcyjnej roli autoreaktywnych limfocytów T w modelach eksperymentalnej neurodegeneracji Grant nr 2 P05A , kierownik badań: prof. dr hab. Anna Członkowska System wspomaganej komputerowo terapii afazji Grant celowy nr 6 P /c. 5927, kierownik badań dr Joanna Seniów Genetyczne i biochemiczne mechanizmy zróżnicowanego przebiegu mukopolisacharydoz implikacje dla możliwości rokowania przebiegu choroby i prób leczenia Grant nr 2 P05A , kierownik badań: dr Barbara Czartoryska. Pracownicy uczestniczyli w realizacji grantów KBN przyznanych innym jednostkom naukowo-badawczym: Badania nad podłożem molekularnym trzech chorób neurodegeneracyjnych choroby Huntingtona, ataksji rdzeniowo-móżdzkowej typu 1 i typu 2 przebiegających z otępieniem z uwzględnieniem wpływu genetycznych czynników modyfikujących Grant nr PBZ-KBN-042/P05/2001, kierownik badań: prof. dr hab. Tadeusz Mazurczak, główny wykonawca prof. dr hab. Jacek Zaremba Podstawy neurobiologiczne, mechanizmy i metody profilaktyki oraz leczenia uzależnień. Grant nr PBZ-KBN-033/P05/2000, kierownik projektu: prof. dr hab. Ryszard Przewłocki, główny wykonawca prof. dr hab. Wojciech Kostowski Minimalna encefalopatia wrotna u chorych z marskością wątroby optymalizacja metod diagnostycznych i ocena częstości występowania Grant nr 3 P05B , kierownik badań: prof. dr hab. Andrzej Habior, główny wykonawca doc. dr hab. Maria Niewiadomska Plastyczność mózgu po uszkodzeniu: doświadczalna i kliniczna próba strategii wspomagających odzyskanie funkcji po udarze Grant nr PBZ-MIN-001/P05/14, kierownik badań: prof. dr hab. Małgorzata Kossut, główny wykonawca prof. dr hab. Anna Członkowska. Programy międzynarodowe realizowane w 2004 r.: 5 i 6 Program Ramowy Komisji Europejskiej: 5FP/RTD LifeSciHealth; QLG4-CT ; County of Aarhus, Denmark (Koordynator w IPiN: doc. J. Meder, mgr K. Charzyńska-Sierosławska); ISADORA Integrated Services Aimed at Dual Diagnosis and Optimal Recovery from Addiction; Czas realizacji (od-do): 01/11/2002; 31/10/2005 6

7 5FP/RTD LifeSciHealth; QLG4-CT ; Koordynator: Middlesex University of London, UK (Koordynator w IPiN: dr Marta Anczewska); OSCAR Occupational Stress with Mental Health Clients in Acute Response; Czas realizacji (od-do): 01/12/2001; 30/11/2004 5FP/RTD LifeSci Health; QLK2-CT ; Koordynator: Faculty of Medicine University of Gottingen, Germany (Koordynator w IPiN: prof. Jerzy Kulczycki); SEEC- CJD Creutzfeld-Jakob Disease-Surveillance in Central and Eastern European Countries and China; Czas realizacji (od-do): 01/12/2001; 30/11/2004 5FP/RTD LifeSciHealth; QLG3-CT ; Koordynator: Faculty of Medicine University of Gottingen, Germany (Koordynator w IPiN: prof. Jerzy Kulczycki); CJD Markers Early clinical diagnosis of human spongiform encephalopathies by analysis of biological fluids; Czas realizacji (od-do): 01/10/2002; 30/09/2005 5FP/RTD LifeSciHealth; QLG4-CT ; Koordynator: King's College London, UK (Koordynator w IPiN: doc. Danuta Ryglewicz, prof. A. Członkowska); EROS The Use of Stroke Registers to Assess the Quality of Stroke Management across Europe; Czas realizacji (od-do): 01/10/2002; 30/09/2006 6FP/RTD LifeSciHealth; LSHM-CT (PL ); Koordynator: Eberhard Karls - University Tubingen, Germany (Koordynator w IPiN: prof. J. Zaremba, dr. A. Sułek); EUROSCA European integrated project on spinocerebellar ataxias: pathogenesis, genetics, animal models and therapy; Czas realizacji (od-do): 01/01/2004; 01/01/2009 6FP/RTD LifeSciHealth; LSHM-CT ; Koordynator: The University of Sheffield, Sheffield, UK (Koordynator w IPiN: prof. A. Członkowska); EURO-WILSON Wilsons Disease: creating an European Clinical Database and Designing Randomised Controlled Clinical Trials; Czas realizacji (od-do): 01/06/2004; 01/06/2008. Inne projekty Komisji Europejskiej: DG Justice and Home Affairs; JAI/2003/AGIS/191; Koordynator: Centre for Interdisciplinary Addiction Research Hamburg University, Germany (Koordynator w IPiN: dr J. Moskalewicz); AGIS 2003 Female drug users in European prisons (Kobiety zażywające narkotyki osadzone w więzieniach europejskich); Czas realizacji (od-do): 01/09/2003; 31/08/2004 DG Education and Culture; Leonardo da Vinci; UK/01/B/F/PP/ ; Koordynator międzynarodowy: University of Sheffield, Sheffield, UK, współudział w realizacji grantu przyznanego Uniwersytetowi Jagiellońskiemu w Krakowie, Polska; (Koordynator w IPiN: doc. M. Siwiak-Kobayashi); SEPTIMUS Strengthening European Psychotherapy through Innovative Methods and Unification of Standards (Innowacyjne metody i ujednolicenie standardów wsparciem dla europejskiej psychoterapii); Czas realizacji (od-do): ; DG Education and Culture; Socrates-Grundvig 1; CP-1-PL-Grundvig-G1; Koordynator: Bródnowskie Stowarzyszenie Przyjaciół i Rodzin Osób z Zaburzeniami 7

8 Psychicznymi POMOST Warszawa, Wincentego 85 (Koordynator w IPiN: doc. Maria Załuska); ICAR Internet Communication and Active Rehabilitation for People with Mental Disorders (Komunikacja przez Internet oraz aktywna rehabilitacja osób z zaburzeniami psychicznymi); Czas realizacji (od-do): ; Projekt współfinansowany przez Komisję Europejską i Duńskie Ministerstwo Zdrowia; Katholieke Nijmegen (prof. Hosann) projekt wielonarodowy (Koordynator w IPiN: prof. Cz. Czabała); IMPHA Integrating Mental Health Promotion Interventions into Countries' Policies, Practice and Healthcare Systems (Integracja działań dotyczących promocji zdrowia psychicznego w polityce, praktyce gospodarczej państw oraz systemach opieki zdrowotnej); Czas realizacji (od-do): ; PHARE 2003 Numer projektu: 2003/ , nr umowy bliźniaczej; 2003/IB/JH/04 Koordynator: Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii: Koordynator Projektu (SPO): Piotr Jabłoński - Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii, Kierownik Projektu (PL): Bogusława Bukowska - Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii (Koordynator w IPiN: mgr Janusz Sierosławski); Tytuł projektu: Fight against drugs - continuation (Zwalczanie narkotyków kontynuacja); Czas realizacji (od-do): ; Granty amerykańskie realizowane w 2004 r.: Grant amerykański Fogarty; grant nr TW05818; Subcontract #F006537; Koordynator: Uniwersytet Michigan, Fogarty International Center Grant (Koordynator w IPiN: prof. Cz. Czabała); Temat: International Substance Abuse Research Programme - Szkolenie w zakresie metodologii badań problemów związanych z nadużywaniem substancji psychoaktywnych; Czas realizacji (od-do): ; , przedłużony do: , przedłużony do: Grant amerykański; grant nr Koordynator: Public Health Institute, Berkeley (Koordynator w IPiN: dr J. Moskalewicz); Temat: Alcohol and injury in Emergency Rooms in Poland - Obciążenie ostrych dyżurów szpitalnych interwencjami alkoholowymi; Czas realizacji (od-do): ; ; przedłużony do: ; przedłużony do: ; przedłużony do: ; przedłużony do: Inne projekty międzynarodowe realizowane w 2004 r.: WHO; HQ/02/087703; Koordynator: Word Health Organisation (Koordynator w IPiN: dr n. med. B. Habrat); WHO Multi-site Collaborative Study on Substitution Treatment of Opioid Dependence and HIV /AIDS; Czas realizacji (od-do): ; WHO; APW POLBCA; Word Health Organisation (Koordynator w IPiN WHO Collaborating Centre: mgr G. Herczyńska); WHO Collaborating for Research and Traninig in Mental Health; Czas realizacji (od-do): ;

9 Ze środków finansowych Ministerstwa Zdrowia: prowadzono jeden program: - Narodowy program profilaktyki i leczenia chorób układu sercowo-naczyniowego na lata , POLKARD , umowa nr 4/178 realizowano jedną ekspertyzę ze środków na działalność wspomagającą badania: - Koszty leczenia ostrej fazy udaru mózgu w poszczególnych regionach Polski oraz grupach wiekowych chorych. Umowa nr 10/Eks/21/2004/462/3646, kierownik badań: prof. Anna Członkowska. Podsumowanie uczestnictwa pracowników w działalności naukowej, dydaktycznej i organizacyjnej Pracownicy Instytutu aktywnie uczestniczyli w życiu naukowym w kraju i na świecie: - opublikowali 720 prac naukowych, - prace publikowane w czasopismach indeksowanych, były cytowane w bazie Science Citation Index razy, - uczestniczyli w 214 konferencjach naukowych, na których przedstawili 548 prezentacji (referaty, doniesienia, postery), - 21 pracowników zasiada we władzach 32 międzynarodowych towarzystw naukowych, a 49 we władzach 21 towarzystw krajowych, - 21 pracowników uczestniczy w pracach komitetów i komisji PAN i PAU, a 12 w pracach rad naukowych innych placówek badawczych, - 11 pracowników jest członkami zespołów redakcyjnych 15 czasopism zagranicznych, a 40 zespołów redakcyjnych 55 czasopism krajowych. Instytut był organizatorem lub współorganizatorem 31 konferencji naukowych. Pracownicy Instytutu uczestniczyli w pracach nadzoru specjalistycznego; dwie osoby są konsultantami krajowymi, cztery konsultantami wojewódzkimi, kilku ekspertami powołanymi przez różne instytucje centralne dla rozwiązywania problemów związanych z lecznictwem psychiatrycznym i neurologicznym. Przeprowadzono kilka wizytacji placówek zdrowotnych. W Instytucie zorganizowano 43 kursy doskonalące, w których uczestniczyło słuchaczy. Przeszkolono osób na miejscach roboczych. Współpracowano z 52 placówkami zagranicznymi w zakresie prowadzenia wspólnych badań i wymiany doświadczeń. Instytut wydaje dwa czasopisma o zasięgu ogólnokrajowym: - Postępy Psychiatrii i Neurologii - Farmakoterapia w Psychiatrii i Neurologii jest współwydawcą: - Psychoterapii - Alkoholizmu i Narkomanii. Każdego roku publikowany jest Rocznik Statystyczny Zakłady psychiatrycznej i neurologicznej opieki zdrowotnej. Instytut przeprowadził procedurę mającą na celu otrzymanie certyfikatu ISO 9001/

10 Instytut kontynuował współpracę ze Światową Organizacją Zdrowia, jest ośrodkiem współpracującym z WHO. Instytut jest Mazowieckim Ośrodkiem Regionalnym Sieci Szpitali Promujących Zdrowie. Odznaczenia, nagrody, wyróżnienia II Klinika Neurologiczna zajęła I miejsce w rankingu Newsweeka" na najlepszy oddział neurologiczny. Trzy czołowe miejsca w rankingu Wprost, Gdzie się leczyć" - dział Psychiatria" zajęły nasze kliniki: 1. II Klinika Psychiatryczna, 2. III Klinika Psychiatryczna, 3. I Klinika Psychiatryczna. Dr Jacek Moskalewicz otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski za zasługi w dziedzinie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, Dr Antoni Zieliński - Złoty Krzyż Zasługi, Mgr Janusz Sierosławski Srebrny Krzyż Zasługi. Prof. Wojciech Kostowski i prof. Jacek Zaremba zostali członkami korespondentami PAN. Mgr Katarzyna Kocoń, mgr Katarzyna Okulicz-Kozaryn, mgr Agnieszka Pisarska - II wyróżnienie za plakat Percepcja zagrożeń związanych z używaniem narkotyków wśród biorących" nastolatków", przyznane przez organizatorów Konferencji Rozwój-Zdrowie- Choroba", Kołobrzeg, r. Lek. Aleksandra Wierzbicka - nagroda w konkursie Mój pacjent z padaczką. Problemy diagnostyczne lub terapeutyczne przyznana za opis przypadku podczas konferencji Psychospołeczne aspekty padaczki, Kraków, r. Działalność lecznicza W oddziałach klinicznych Instytutu leczyło się osób. W poradniach przyklinicznych pacjentom udzielono porad i konsultacji. STRUKTURA ORGANIZACYJNA I SKŁAD OSOBOWY INSTYTUTU PSYCHIATRII I NEUROLOGII 10

11 DYREKCJA Dyrektor Doc. dr hab. Danuta Ryglewicz Zastępca Dyrektora ds. Badań Naukowych Prof. dr hab. Adam Płaźnik Zastępca Dyrektora ds. Lecznictwa Doc. dr hab. Joanna Meder Główny Księgowy mgr Mirosław Miszczak Zastępca Dyrektora ds. Administracyjno-Technicznych mgr inż. Barbara Wiatrowska I Klinika Psychiatryczna Kierownik: prof. dr hab. Jacek Wciórka II Klinika Psychiatryczna Kierownik: prof. dr hab. Stanisław Pużyński III Klinika Psychiatryczna Kierownik: prof. dr hab. Marek Jarema IV Klinika Psychiatryczna Kierownik: doc. dr hab. Maria Załuska Klinika Nerwic Kierownik: doc. dr hab. Maria Siwiak-Kobayashi Klinika Psychiatrii Dzieci i Młodzieży Kierownik: prof. dr hab. Irena Namysłowska Klinika Psychiatrii Sądowej p. o. Kierownika: dr Zenon Kulka Zakład Psychologii i Promocji Zdrowia Psychicznego Kierownik: prof. dr hab. Czesław Czabała Zakład Badań nad Alkoholizmem i Toksykomaniami Kierownik: dr Jacek Moskalewicz Zakład Rehabilitacji Psychiatrycznej Kierownik: doc. dr hab. Joanna Meder Zakład Organizacji Ochrony Zdrowia p. o. Kierownika: dr Bożena Pietrzykowska Zespół Profilaktyki i Leczenia Uzależnień Kierownik: dr Bogusław Habrat Samodzielna Pracownia Farmakoterapii Kierownik: prof. dr hab. Małgorzata Rzewuska 11

12 Centrum Zdrowia Psychicznego Kierownik: dr Katarzyna Prot-Klinger I Klinika Neurologiczna Kierownik: doc. dr hab. Danuta Ryglewicz II Klinika Neurologiczna Kierownik: prof. dr hab. Anna Członkowska Zakład Neuroradiologii Kierownik: doc. dr hab. Romana Bogusławska Zakład Genetyki Kierownik: prof. dr hab. Jacek Zaremba Zakład Neurofizjologii Klinicznej Kierownik: doc. dr hab. Maria Niewiadomska-Wolska Zakład Neuropatologii Kierownik: doc. dr hab. Teresa Wierzba-Bobrowicz Zakład Neurochemii Kierownik: prof. dr hab. Adam Płaźnik Zakład Farmakologii i Fizjologii Układu Nerwowego Kierownik: prof. dr hab. Wojciech Kostowski WHO Collaborating Centre Kierownik: doc. dr hab. Danuta Ryglewicz Laboratorium Diagnostyki Klinicznej Kierownik: mgr Małgorzata Świderska Dział Informacji i Dokumentacji Naukowej Kierownik: dr Ilona Zawadzka Biblioteka Naukowa Kierownik: mgr Zofia Sybilska KADRA W Instytucie Psychiatrii i Neurologii w 2004 r. było zatrudnionych osoby. Pracownicy zatrudnieni w pełnym wymiarze godzin 924 osoby w tym: pracownicy zatrudnieni na siatce instytutowej 148 w tym: - pracownicy naukowi pracownicy badawczo-techniczni 5 - pracownicy inżynieryjno-techniczni 37 pracownicy służby zdrowia 776 w tym: - lekarze 63 - psycholodzy 46 - inni pracownicy z wyższym wykształceniem 38 - pielęgniarki sanitariusze technicy medyczni 41 - pozostali pracownicy 182 Pracownicy zatrudnieni w niepełnym wymiarze godzin 119 osób w tym: 12

13 pracownicy zatrudnieni na siatce instytutowej 33 - pracownicy naukowi 29 - pracownicy badawczo-techniczni 2 - pracownicy inżynieryjno-techniczni 2 pracownicy zatrudnieni na siatce służby zdrowia 86 osób w tym: - lekarze 28 - psycholodzy 14 - inni pracownicy z wyższym wykształceniem 8 - technicy medyczni 14 - terapeuci zajęciowi 9 - pielęgniarki 3 - sekretarka 1 - pozostali pracownicy 9 13

14 STRUKTURA KADRY NAUKOWEJ 1. Profesorowie i docenci zatrudnieni w pełnym wymiarze godzin 19 w tym: profesorowie 10 docenci 9 zatrudnieni w niepełnym wymiarze godzin 10 w tym: profesorowie 7 docenci 3 2. Adiunkci i asystenci zatrudnieni w pełnym wymiarze godzin 87 w tym: adiunkci 54 asystenci 33 zatrudnieni w niepełnym wymiarze godzin 19 w tym: adiunkci 16 asystenci 3 Jednocześnie IPiN zatrudnia 46 rezydentów, których wynagrodzenie finansowane jest ze środków Ministerstwa Zdrowia. NOMINACJE I AWANSE W 2004 roku Dyrektor IPiN po zaopiniowaniu przez Radę Naukową powołał: na stanowisko adiunkta: dr med. Grażynę Gromadzką Prac. Neuroimmunologii II Kl. Neurologiczna dr med. Tomasza Szafrańskiego III Kl. Psychiatryczna dr med. Dorotę Kukulską III Kl. Psychiatryczna dr med. Katarzynę Prot-Klinger Centrum Zdrowia Psychicznego dr med. Jarosława Ryterskiego Z-d Neuroradiologii dr med. Pawła Mierzejewskiego Z-d Farmakologii i Fizjologii Ukł. Nerw. na stanowisko asystenta naukowego: mgr Krzysztofa Bobrowskiego PROM dr Iwonę Sarzyńską-Długosz II Kl. Neurologiczna dr med. Halinę Sienkiewicz-Jarosz I Kl. Neurologiczna mgr Tomasza Stępnia Z-d Neuropatologii stopień doktora nauk uzyskali: lek. med. Witold Simon Kl. Nerwic lek. med. Grażyna Gromadzka Prac. Neuroim. II Kl. Neurologiczna lek. med. Paweł Mierzejewski Z-d Farmakologii i Fizjologii Ukl. Nerw. lek. med. Tomasz Litwin II Kl. Neurologiczna lek. med. Izabela Niedźwiedzka-Siuda I Kl. Psychiatryczna lek. med. Iwona Sarzyńska-Długosz II Kl. Neurologiczna tytuł doktora habilitowanego uzyskał: 14

15 dr med. Roman Stefański Z-d Farmakologii i Fizjologii Ukł. Nerw. tytuł profesora uzyskała: doc. dr hab. Małgorzata Rzewuska specjalizację IIº z zakresu neurologii uzyskali: lek. med. Anna Baranowska II Kl. Neurologiczna lek. med. Zofia Łysiak II Kl. Neurologiczna lek. med. Wojciech Czepiel II Kl. Neurologiczna specjalizację IIº z zakresu psychologii klinicznej uzyskała: mgr Renata Komajda Zesp. Rehabilitacji Neurologicznej specjalizację IIº z zakresu psychiatrii uzyskali: lek. med. Tomasz Tafliński III Kl. Psychiatryczna lek. med. Krzysztof Tyczyński I Kl. Psychiatryczna lek. med. Jacek Węgrzyn I Kl. Psychiatryczna lek. med. Marek Grochowski III Kl. Psychiatryczna lek. med. Adam Woźniak III Kl. Psychiatryczna lek. med. Jarosław Torbiński II Kl. Psychiatryczna lek. med. Sławomir Fornal II Kl. Psychiatryczna lek. med. Agnieszka Księżopolska II Kl. Psychiatryczna lek. med. Agnieszka Borzym II Kl. Psychiatryczna lek. med. Alicja Multarzyńska I Kl. Psychiatryczna lek. med. Cezary Markuszewski II Kl. Psychiatryczna lek. med. Paweł Potocki Kl. Psych. Dzieci i Mł. specjalizację Iº z zakresu rehabilitacji ruchowej uzyskali: mgr Marta Sidaway Zesp. Rehabilitacji Neurologicznej mgr Joanna Koba Zesp. Rehabilitacji Neurologicznej mgr Adam Siger Zesp. Rehabilitacji Neurologicznej mgr Iwona Plażuk Z-d Rehabilitacji Neurologicznej mgr Monika Pietrzak Z-d Rehabilitacji Neurologicznej mgr Julita Głowadzka Z-d Rehabilitacji Neurologicznej mgr Iwona Wojcierzek Z-d Rehabilitacji Neurologicznej mgr Edyta Czernicka Z-d Rehabilitacji Neurologicznej specjalizację IIº z zakresu rehabilitacji ruchowej uzyskali: dr Maciej Krawczyk Z-d Rehabilitacji Neurologicznej tytuł magistra uzyskali: Ewa Tyrała Klinika Nerwic, pielęgniarka Dagmara Borys Oddz. Rehab. Neurologicznej, pielęgniarka Iwona Jeziorska Oddz. Dzienny Grottgera, specjalista terapeuta Danuta Turzyńska specjalista, Z-d Neurochemii Barbara Krawiec I Kl. Psychiatryczna F-1, pielęgniarka Edyta Pyzińska III Kl. Psychiatryczna F-9, pielęgniarka Aleksander Kiedas bhp Marcin Stelmach Z-d Rehabilitacji Neurologicznej Monika Sobolewska Księgowość 15

16 Edyta Mikołajczyk Biblioteka Naukowa Kinga Kosiarek Klinika Nerwic mgr Paweł Mierzejewski druga specjalność, Z-d Farmak. i Fizjol. U. N. Licencjat uzyskali: Agnieszka Żokowska Klinika Psych. Dzieci i Młodzieży, pielęgniarka Martyna Łysoń Ruch Chorych Beata Woźniak Dział Księgowości Monika Twardowska Ośrodek Terapii Uzależnień, pielęgniarka Krzysztof Kacprzak informatyk Justyna Iwon Centrum Zdrowia Psychicznego 16

17 Tabela 1. Tytuły naukowe, stopnie, specjalizacje uzyskane przez pracowników poszczególnych klinik i zakładów Tytuł Stopień Stopień Specj. Specj. Tytuł Licencjat Klinika/Zakład prof. dr hab. dr II st. I st. mgr I Klinika Psychiatryczna II Klinika Psychiatryczna III Klinika Psychiatryczna IV Klinika Psychiatryczna Klinika Nerwic Klinika Psychiatrii Dzieci i Młodzieży Klinika Psychiatrii Sądowej Zakład Psychologii i Promocji Zdrowia Psychicznego Zakład Badań nad Alkoholizmem i Toksykomaniami Klinika Rehabilitacji Psychiatrycznej Zakład Organizacji Ochrony Zdrowia Zespół Profilaktyki i Leczenia Uzależnień Samodzielna Pracownia Farmakoterapii Centrum Zdrowia Psychicznego I Klinika Neurologiczna II Klinika Neurologiczna Zakład Neuroradiologii Zakład Genetyki Zakład Neurofizjologii Klinicznej Zakład Neuropatologii Zakład Neurochemii Zakład Farmakologii i Fizjologii Układu Nerwowego Laboratorium Diagnostyki Klinicznej DZIAŁALNOŚĆ RADY NAUKOWEJ PRZEWODNICZĄCY WICE-PRZEWODNICZĄCY WICE-PRZEWODNICZĄCY SEKRETARZ prof. dr hab. Stanisław Pużyński prof. dr hab. Irena Namysłowska prof. dr hab. Jacek Zaremba dr Jacek Moskalewicz Rada Naukowa - kadencja Prof. dr hab. Adam Bilikiewicz 2. Doc. dr hab. Romana Bogusławska-Walecka 3. Prof. dr hab. Jacek Bomba 4. Lek. med. Celina Brykczyńska 17

18 5. Prof. dr hab. Czesław Czabała 6. Prof. dr hab. Zbigniew Czernicki 7. Prof. dr hab. Anna Członkowska 8. Prof. dr hab. Andrzej Członkowski 9. Prof. dr hab. Anna Fidziańska-Dolot 10. Prof. dr hab. Urszula Fiszer 11. Prof. dr hab. Adam Frączek 12. Mgr Grażyna Herczyńska 13. Prof. dr hab. Marek Jarema 14. Dr Iwona Kurkowska-Jastrzębska 15. Prof. dr hab. Danuta Kądzielawa 16. Doc. dr hab. Maria Siwiak-Kobayashi 17. Prof. dr hab. Wojciech Kostowski 18. Mgr Renata Krawczyk 19. Dr Włodzimierz Kuran 20. Prof. dr hab. Jerzy Landowski 21. Mgr Wanda Langiewicz 22. Prof. dr hab. Janusz Limon 23. Doc. dr hab. Joanna Mikulska -Meder 24. Dr Jacek Moskalewicz (sekretarz) 25. Doc. dr hab. Jerzy Mroziak 26. Prof. dr hab. Irena Namysłowska (wiceprzewodnicząca) 27. Doc. dr hab. Maria Niewiadomska 28. Prof. dr hab. Przemysław Nowacki 29. Prof. dr hab. Antonina Ostrowska 30. Prof. dr hab. Adam Płaźnik 31. Prof. dr hab. Stanisław Pużyński (przewodniczący) 32. Prof. dr hab. Janina Rafałowska 33. Doc. dr hab. Danuta Ryglewicz 34. Doc. dr hab. Małgorzata Rzewuska 35. Prof. dr hab. Waldemar Szelenberger 36. Dr Włodzimierz Szyszkowski 37. Prof. dr hab. Jacek Wciórka 38. Doc. dr hab. Maria Załuska 39. Prof. dr hab. Jacek Zaremba (wiceprzewodniczący) 40. Prof. dr hab. Mirosław Ząbek Przy Radzie Naukowej funkcjonują następujące komisje: I. KOMISJA NAUKI I WSPÓŁPRACY Z ZAGRANICĄ: Koordynator: prof. dr hab. Czesław Czabała Członkowie Komisji: 1. prof. dr hab. Marek Jarema 2. prof. dr hab. Jacek Wciórka 3. dr Cezary Żechowski 4. prof. dr hab. Anna Członkowska 5. dr Joanna Seniów 6. dr Halina Sienkiewicz-Jarosz 7. dr Iwona Kurkowska-Jastrzębska 18

19 8. prof. dr hab. Hanna Wehr 9. prof. dr hab. Wojciech Kostowski 10. doc. dr hab. Maria Niewiadomska 11. doc. dr hab. Teresa Wierzba-Bobrowicz 12. dr Grażyna Świątkiewicz 13. lek. med. Celina Brykczyńska 14. doc. dr hab. Przemysław Bieńkowski 15. dr Tadeusz Parnowski II. KOMISJA DO SPRAW PRACOWNICZYCH ORAZ KWALIFIKACJI I OCENY PRACOWNIKÓW NAUKOWYCH I BADAWCZO-TECHNICZNYCH Koordynator: prof. dr hab. Marek Jarema Członkowie: 1. dr Włodzimierz Kuran 2. prof. dr hab. Irena Namysłowska 3. prof. dr hab. Jacek Wciórka III. KOMISJA DO SPRAW APARATURY NAUKOWEJ I DIAGNOSTYCZNEJ Koordynator: dr Iwona Kurkowska-Jastrzębska Członkowie: 1. doc. dr hab. Romana Bogusławska-Walecka 2. dr Krystyna Niedzielska 3. mgr Małgorzata Świderska 4. dr Anna Rozenfeld 5. mgr inż. Czesław Głazowski IV. KOMISJA EKONOMICZNO-BUDŻETOWA Koordynator: dr Włodzimierz Szyszkowski Członkowie: 1. dr Barbara Czartoryska 2. mgr Grażyna Herczyńska 3. mgr Anna Indulska 4. doc. dr hab. Małgorzata Rzewuska 5. Małgorzata Urbaniak 6. mgr Wanda Langiewicz V. KOMISJA do spraw ZMIAN w REGULAMINIE RADY NAUKOWEJ Koordynator: doc. Maria dr hab. Załuska Członkowie: 1. doc. dr hab. Małgorzata Rzewuska 2. lek. Celina Brykczyńska 3. dr Bożena Pietrzykowska 4. mgr Wanda Langiewicz 19

20 W 2004 roku Rada Naukowa odbyła 7 posiedzeń plenarnych oraz 8 posiedzeń Prezydium. W okresie tym Rada podjęła kilkadziesiąt ważnych decyzji w ramach zadań przewidzianych w Regulaminie Rady Naukowej IPiN. Opiniowanie kandydatów na funkcje dyrektora, zastępców dyrektora oraz kierowników komórek organizacyjnych Instytutu: 1. Rada Naukowa zatwierdziła kandydaturę doc. dr hab. Danuty Ryglewicz na stanowisko kierownika I Kliniki Neurologicznej IPiN ( r.) oraz pozytywnie zaopiniowała kandydaturę doc. dr n. med. Joanny Mikulskiej-Meder na stanowisko kierownika Kliniki Rehabilitacji Psychiatrycznej ( r.). Ustalanie perspektywicznych kierunków działalności naukowej, rozwojowej i wdrożeniowej Instytutu: 2. Rada Naukowa zaaprobowała propozycje restrukturyzacji opieki psychiatrycznej w IPiN, w tym powołanie Centrum Zdrowia Psychicznego w IPiN oraz upoważniła Dyrekcję do kontynuowania działań w tym kierunku ( r.). Opiniowanie kierunkowych planów tematycznych i finansowych Instytutu oraz rocznych sprawozdań dyrektora z wykonania zadań: 3. Rada przyjęła sprawozdanie merytoryczne z działalności IPiN za rok 2003 ( r.) oraz sprawozdanie finansowe za 2003 rok ( r.). 4. Rada zatwierdziła plan naukowy na rok 2005 ( r.) i plan rzeczowo-finansowy na 2004 rok ( r.). 5. Rada Naukowa poparła starania Dyrekcji IPiN o fundusze strukturalne. Pozytywnie zaopiniowała działania Dyrekcji Instytutu mające na celu dokonanie inwestycji współfinansowanych ze środków Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego, w tym na kompleksową informatyzację Instytutu oraz na zakup tomografu komputerowego i rezonansu magnetycznego ( r.). 6. Rada Naukowa poparła kierunki proponowanych zmian legislacyjnych polegających na umocowaniu ustawowym Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego (NPOZP) oraz na powołaniu Rzecznika Praw Osób z Zaburzeniami Psychicznymi ( r.). Opiniowanie regulaminu organizacyjnego Instytutu oraz regulaminu pracy: 7. Rada zatwierdziła projekt zmian w Regulaminie Organizacyjnym IPiN (pos r.). Opiniowanie kwalifikacji osób na stanowiska pracowników naukowych i badawczotechnicznych oraz dokonywanie okresowej oceny dorobku tych pracowników: 20

21 8. Na podstawie opinii Komisji Do Spraw Pracowniczych oraz Kwalifikacji i Oceny Pracowników Naukowych i Badawczo-Technicznych, Rada zatwierdziła wnioski o: - zatrudnienie na stanowisku adiunkta 6 osób, - zatrudnienie na stanowisku asystenta 7 osób, - przedłużenie zatrudnienia na etatach naukowych 4 osób. Opiniowanie wniosków o przyznanie stypendiów naukowych: 9. Rada Naukowa pozytywnie zaopiniowała 2 wnioski o przyznanie stypendiów doktorskich. 10. Rada uzupełniła skład Komisji do spraw Studium Doktoranckiego o 2 osoby, wybierając do Komisji dwoje przedstawicieli Rady - prof. Antoninę Ostrowską i prof. Czesława Czabałę ( r.). 11. Rada zatwierdziła 2 zmiany w Regulaminie Komisji do spraw Studium Doktoranckiego ( r.). Przeprowadzanie postępowania o nadanie tytułu naukowego na zasadach określonych w odrębnych przepisach: 12. Rozpoczęte zostało 1 postępowanie o nadanie tytułu naukowego profesora doc. dr hab. Danucie Ryglewicz ( r.). 13. Rada Naukowa poparła wnioski o mianowanie prof. dr hab. Małgorzaty Rzewuskiej na stanowisko profesora ( r.) oraz dr hab. Romana Stefańskiego na stanowisko docenta w Instytucie Psychiatrii i Neurologii ( r.). Przeprowadzanie przewodów doktorskich i habilitacyjnych: 14. Zakończony został 1 przewód habilitacyjny dr n.med. Romana Stefańskiego ( r.). 15. Zakończono 7 przewodów doktorskich, w wyniku których stopień doktora nauk medycznych w 2004 roku otrzymali: dr Izabela Niedźwiedzka-Siuda za pracę pt.: Zaburzenia wglądu a funkcjonowanie poznawcze chorych na schizofrenię, promotor: prof. dr hab. Jacek Wciórka; dr Witold Simon za pracę pt.: Motywacja do psychoterapii jako czynnik wpływający na wyniki leczenia psychoterapią behawioralno-poznawczo-społeczną w Klinice Nerwic IPiN, promotor: doc. dr hab. Maria Siwiak-Kobayashi; dr Adrianna Michalak-Wilczek za pracę pt.: Udary niedokrwienne u dzieci etiologia, aspekty kliniczne i radiologiczne, promotor: prof. dr hab. Anna Członkowska; dr Marek Nowaczenko za pracę pt.: Morfologia zmian miażdżycowych w tętnicach szyjnych w obrazie ultrasonograficznym u chorych z udarem niedokrwiennym mózgu, promotor: prof. dr hab. Anna Członkowska; dr Iwona Sarzyńska-Długosz za pracę pt.: Czynniki ryzyka, przebieg kliniczny oraz rokowanie w powtórnych udarach mózgu, promotor: prof. dr hab. Anna Członkowska; 21

22 dr Arkadiusz Węglewski za pracę pt.: Diagnostyczna i prognostyczna wartość oznaczania białka S100B w surowicy krwi u chorych ze świeżym udarem mózgu, promotor: doc. dr hab.danuta Ryglewicz; dr Tomasz Litwin za pracę pt.: Ocena wpływu deksametazonu na proces zapalny oraz uszkodzenie komórek dopaminergicznych w modelu zwierzęcym choroby Parkinsona wywoływanym przez 1-metylo-4-fenylo-1, 2, 3, 6-tetrahydropirydyne (MPTP) u myszy, promotor: prof. dr hab. Anna Członkowska. 16. Otwarto 11 przewodów doktorskich: lek. Piotra Czapińskiego, promotor: doc. dr hab. Maria Niewiadomska; lek. Agaty Horeckiej-Lewitowicz, promotor: prof. dr hab. Irena Namysłowska; lek. Adama Kobayashi, promotor: prof. dr hab. Anna Członkowska; lek. Bogusława Kostkiewicza, promotor: doc. dr hab. Anatol Dowżenko; mgr Moniki Nowak-Szymańskiej, promotor: prof. dr hab. Czesław Czabała; mgr Marzeny Pyk, promotor: prof. dr hab. Czesław Czabała; lek. Barbary Remberk, promotor: prof. dr hab. Irena Namysłowska; lek. Beaty Sawickiej, promotor: doc. dr hab. Danuta Ryglewicz; lek. Janiny Skalskiej, promotor: prof. dr hab. Irena Namysłowska; lek. Piotra Świtaja, promotor: prof. dr hab. Jacek Wciórka; lek. Anny Tomankiewicz-Zawadzkiej, promotor: prof. dr hab. Jacek Zaremba. Wybór 2 elektorów do rady Głównej Jednostek Badawczo-Rozwojowych: 17. Rada Naukowa wybrała spośród swoich członków dwóch elektorów do reprezentowania Instytutu Psychiatrii i Neurologii w wyborach do Rady Głównej Jednostek Badawczo- Rozwojowych V kadencji: doc. dr hab. Joannę Mikulską-Meder oraz doc. dr hab. Marię Załuską ( r.). Promocja wybitnych osiągnięć naukowych: 8. Rada Naukowa poparła i zgłosiła kandydaturę prof. dr hab. Wojciecha Kostowskiego na członka korespondenta Polskiej Akademii Nauk ( r.). 19. Rada zatwierdziła nowy Regulamin przyznawania Wyróżnień Rady Naukowej ( r.). 20. Rada Naukowa zaakceptowała propozycję przyznawania premii naukowej dla pracowników IPiN za wyróżnione prace opublikowane w danym roku kalendarzowym ( r.) Inne: 21. Rada Naukowa podjęła dyskusję na temat technicznych i etycznych aspektów leczenia chirurgicznego zaburzeń psychicznych. Wprowadzenie do dyskusji wygłosili: prof. Zbigniew Czernicki, prof. Mirosław Ząbek, prof. Jacek Wciórka ( r.) 22

23 WSPÓŁPRACA ZE ŚWIATOWĄ ORGANIZACJĄ ZDROWIA We wrześniu 2004 r. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) przedłużyła na kolejne 4 lata nasz status Ośrodka Współpracującego. Jest to nie tylko wyraz uznania pozycji IPiN na arenie międzynarodowej, ale także rezultat wysokiej oceny naszego dotychczasowego wkładu w programy i projekty WHO. Zakres współpracy został nieznacznie zmodyfikowany i obecnie przedstawia się następująco: 1. pomoc instytucjom i agendom rządowym w Polsce i w Europie Środkowej i Wschodniej oraz organizacjom pozarządowym w formułowaniu i wdrażaniu polityki i programów ochrony zdrowia psychicznego, 2. badania naukowe w zakresie zdrowia psychicznego, neurologii i substancji psychoaktywnych, ze szczególnym uwzględnieniem tych, które prowadzić będą do opracowania, opartych na wiedzy, programów promocji zdrowia, programów prewencji zaburzeń psychicznych, neurologicznych i uzależnień, 3. szkolenia na temat problemów zdrowia psychicznego w podstawowej opiece zdrowotnej oraz aspektów zdrowia publicznego, zaburzeń neurologicznych i substancji psychoaktywnych, 4. konsultacje i wymiana informacji. W ramach punktu 1 proponowane zadania są następujące: uaktualnianie i wprowadzanie w życie Narodowego Programu Zdrowia Psychicznego, opracowanie Programu Promocji Zdrowia Psychicznego, monitorowanie wdrożenia Ustawy o Ochronie Zdrowia Psychicznego, monitorowanie standardów opieki psychiatrycznej, koordynacja neurologicznej części Narodowego Programu Chorób Układu Sercowo-Naczyniowego, monitorowanie wprowadzania w życie trzech celów Narodowego Programu Zdrowia, opracowywanie programów i strategii agend rządowych zajmujących się polityką wobec alkoholu i narkotyków. W punkcie 2 znalazło się 8 tematów badawczych. Dotyczą one: epidemiologii zaburzeń psychicznych i neurologicznych, zasobów opieki psychiatrycznej i neurologicznej, dyskryminacji osób z zaburzeniami psychicznymi, kosztów opieki środowiskowej, stresu zawodowego, samobójstw, udarów mózgu, uwarunkowań nadużywania substancji psychoaktywnych i ich zapobieganiu, także wśród dzieci i młodzieży. Współpraca bezpośrednia między WHO i IPiN w 2004 r. dotyczyła przede wszystkim realizacji Dwuletniej Umowy o Współpracy, badań, konsultacji i wymiany informacji. 23

24 I. Dwuletnia Umowa o Współpracy W ramach podpisanej, między Regionalnym Biurem WHO dla Europy oraz Rządem Polskim, umowy dwuletniej na lata dotyczącej strategicznych potrzeb Polski w dziedzinie ochrony zdrowia, IPiN realizuje zadanie priorytetowe zdrowie psychiczne. Efektem prowadzonych działań ma być poprawa ochrony zdrowia psychicznego, dla zmniejszenia obciążenia chorobami psychicznymi w społeczeństwie. Planowane są trzy zadania: aktualna ocena rozpowszechnienia zaburzeń psychicznych i efektywności opieki psychiatrycznej, organizacja konferencji dotyczącej implementacji przyjętego przez władze państwowe Narodowego Programu Zdrowia Psychicznego, z udziałem przedstawicieli WHO i ONZ, organizacja Centrum Zdrowia Psychicznego w IPiN, opracowanie wytycznych dla jego działania i organizacja podobnych Centrów w innych ośrodkach w kraju. Dla omówienia realizacji umowy z krótką wizytą roboczą w Instytucie przebywał C. Artundo, konsultant i doradca Dyrektora Regionalnego Biura WHO dla Europy. Zgodnie z proponowanymi etapami realizacji umowy, B. Pietrzykowska i L. Boguszewska opracowały pierwszą wersję raportu przedstawiającego aktualne problemy psychiatrycznej opieki zdrowotnej w Polsce. II. Projekty badawcze 1. Leczenie uzależnienia od narkotyków a infekcja HIV/AIDS (WHO Collaborative Research Project on Drug Dependence Treatment and HIV/AIDS) Kontynuacja międzynarodowego projektu badawczego zainicjowanego przez Centralę Genewską WHO. Jego celem jest ocena skuteczności substytucyjnego leczenia uzależnienia od opioidów. Zespół Profilaktyki i Leczenia Uzależnień IPiN (ZPiLU) prowadził drugi etap badań. (szczegóły: sprawozdanie z badań naukowych ZPiLU). Doświadczenia polskie dotyczące leczenia uzależnienia od opioidów opisał B. Habrat w dokumencie The practices and context of pharmacotherapy of opioid dependence in Central and Eastern Europe, opublikowanym przez WHO (WHO/MSD/MSB/04.1). W ramach projektu w marcu 2004 r. A. Uchtenhagen, główny koordynator projektu, przebywał z wizytą roboczą w IPiN. 2. Badania naukowe w dziedzinie zdrowia psychicznego w krajach o niskim i średnim dochodzie (Atlas Research: a WHO Project on Mental Health Research in Low- and Middle Income Countries) Celem projektu badawczego zainicjowanego przez Departament Zdrowia Psychicznego i Uzależnień od Substancji Psychoaktywnych WHO w Genewie było uzyskanie informacji na temat badań naukowych w zakresie zdrowia psychicznego, prowadzonych w krajach o 24

25 średnich i niskich dochodach. W pierwszej fazie prowadzonego projektu ( ) został opisany system sterowania nauką i na tym tle stan badań naukowych w dziedzinie zdrowia psychicznego w Polsce. Dwukrotnie wyjaśniano i precyzowano odpowiedzi na zawarte w kwestionariuszu pytania dotyczące badań naukowych w dziedzinie zdrowia psychicznego na poziomie krajowym. Druga faza projektu miała na celu zebranie danych z instytucji prowadzących badania naukowe w zakresie zdrowia psychicznego. 22 stronicowa ankieta, przygotowana przez zespół WHO, została przetłumaczona, zaadoptowana do warunków polskich i przesłana do 54 ośrodków zajmujących się badaniami naukowymi w zakresie zdrowia psychicznego (zaburzenia psychiczne, komponenty neurologiczne i genetyczne zaburzeń psychicznych, psychologia kliniczna i zdrowia publicznego, uzależnienia od narkotyków i alkoholu, niepełnosprawność intelektualna). Odpowiedź uzyskano z 38 placówek naukowych. Na podstawie tych odpowiedzi, danych statystycznych, oficjalnych dokumentów i informacji zebranych z różnych instytucji rządowych w trakcie pierwszego etapu projektu powstało opracowanie: Mental health research and research infrastructure in Poland at the beginning of 21 th century. Artykuł został przesłany do Centrali WHO w Genewie. Można szacować, że liczba osób zajmujących się badaniami w zakresie szeroko rozumianego zdrowia psychicznego wynosi ok. 800, co stanowi ok. 6% ogólnej liczby pracowników naukowych w dziedzinie nauk medycznych. Kobiety stanowią ok. 55%, młodzi pracownicy, poniżej 40. roku życia ok. 30%. Nie odbiegają te liczby zbytnio od średniej krajowej w nauce. ¾ badaczy pracuje w klinikach psychiatrii i neurologii, 20% podejmuje zagadnienia nauk podstawowych, a 8% zajmuje się społecznymi czy epidemiologicznymi aspektami zdrowia psychicznego. Ze względu na skomplikowany system finansowania nauki w Polsce, wiele trudu wymagało oszacowanie wydatków na badania naukowe w dziedzinie zdrowia psychicznego. Można przyjąć, że w roku 2003 przeznaczono na nie ok. 8 milionów złotych, co stanowi w przybliżeniu ok. 10% ogółu funduszów nauk medycznych. Ok. 6% artykułów z dziedziny nauk medycznych dotyczy zdrowia psychicznego. Największa liczba artykułów dotyczy zaburzeń organicznych, zaburzeń afektywnych, schizofrenii oraz zaburzeń psychicznych dzieci i młodzieży. Najmniejsza liczba prac poświęconych jest niepełnosprawności intelektualnej i samobójstwom. Artykuły w języku angielskim z zakresu farmakologii i genetyki zaburzeń psychicznych znacząco przeważają nad anglojęzycznymi artykułami dotyczącymi innych zagadnień. Zainteresowanie badaniami w dziedzinie zdrowia psychicznego jest niewielkie zarówno wśród społeczeństwa, jak i, co szczególnie ważne, wśród decydentów. Choć współpraca między ośrodkami polskimi i zagranicznymi wyraźnie się poprawiła, nadal nie jest jeszcze satysfakcjonująca. Również współpraca między ośrodkami naukowymi w Polsce nie jest dostatecznie rozwinięta. Ogólnie biorąc, mimo napotykanych trudności, stan badań naukowych w dziedzinie zdrowia psychicznego można ocenić optymistycznie: odpowiadają one na aktualne pytania badawcze i na zapotrzebowanie praktyczne, ich poziom, biorąc pod uwagę posiadane zasoby ludzkie, finansowe i techniczne, jest dobry. Bolesną, od lat wysuwaną przeszkodą, są niskie nakłady finansowe przeznaczone na badania. 25

26 Projekt prowadziła mgr G. Herczyńska. III. Konferencje i spotkania robocze 1. Spotkania przygotowawcze do konferencji ministerialnej na temat zdrowia psychicznego: Odpowiedzieć na wyzwania, budować rozwiązania (WHO European Ministerial Conference on Mental Health: Facing the Challenges, Building Solutions), mającej się odbyć w Helsinkach, stycznia 2005 r. Spotkania gromadziły ekspertów w dziedzinie polityki zdrowia psychicznego: profesjonalistów, uczonych, polityków, przedstawicieli organizacji pozarządowych. W czasie spotkań dyskutowano poszczególne problemy polityki zdrowia psychicznego oraz sformułowania, które winny znaleźć się w deklaracji końcowej konferencji w Helsinkach. Na wszystkie konferencje przygotowawcze zostali zaproszeni jako eksperci, pracownicy IPiN. Ich głos liczył się w czasie dyskusji nad poszczególnymi problemami deklaracji końcowej. Konferencja Strategie zapobiegania samobójstwom (Suicide Prevention Strategies), Bruksela, marzec 2004 r. Na konferencji zorganizowanej przez Biuro Regionalne WHO dla Europy i Ministerstwo Zdrowia Belgii dyskutowano programy zapobiegania samobójstwom, sformułowano rekomendacje dla strategii prewencyjnych. Analizowano programy zapobiegania samobójstwom dzieci i młodzieży prowadzone w Danii, inicjatywy podjęte w Niemczech, doświadczenia belgijskie. Prof. Cz. Czabała aktywnie uczestniczył w dyskusjach w grupach roboczych. Konferencja Stres społeczny i zdrowie psychiczne (Societal Stress and Mental Health), Moskwa, 3-5 czerwca 2004 r. Konferencja zorganizowana została przez Regionalne Biuro WHO dla Europy oraz Instytut Psychiatrii Ministerstwa Zdrowia Rosji. Uczestniczyli w niej przedstawiciele krajów Unii Europejskiej, byłych republik ZSRR oraz grupa znanych rosyjskich uczonych zajmujących się problematyką stresu. Celem konferencji było omówienie skutków społecznych i ekonomicznych przemian, jakie przeżywały kraje europejskie w latach 90. zeszłego stulecia. Dyskutowano źródła i czynniki stresu społecznego, jego skutki i możliwości jego zapobieganiu. W krajach Europy Środkowej i Wschodniej źródłem stresu są dramatyczne zmiany ustrojowe, natomiast w starych krajach członkowskich Unii Europejskiej są to konflikty etniczne czy ataki terrorystyczne. Przedstawiono również sytuację w Rosji i w Chinach. Opracowano rekomendacje dla polityki zdrowotnej i w szczególności polityki zdrowia psychicznego. W konferencji uczestniczyła dr B. Mroziak. W grupie dyskusyjnej zaproponowała, na podstawie doświadczeń polskich, kilka rozwiązań zapobiegania i przezwyciężania stresu społecznego. 26

27 Konferencja Porównanie problemów zdrowia psychicznego i czynników ryzyka w krajach Unii Europejskiej (Comparing Mental Health and Risk Factors Across EU Countries), Paryż, 30 czerwca 2004 r. Celem konferencji, zorganizowanej przez Regionalne Biuro WHO dla Europy oraz Unię Europejską, była analiza zdrowia psychicznego ludności poszczególnych krajów Unii Europejskiej oraz omówienie wskaźników użytecznych z punktu widzenia ewaluacji i przeprowadzania porównań. Przedstawiono wyniki programu badawczego, w ramach którego zebrano dane statystyczne i epidemiologiczne na temat stanu zdrowia psychicznego ludności krajów, starych członków Unii. Z nowych członków Unii zaproszono na spotkanie tylko przedstawicieli Czech i Polski. Dr E. Słupczyńska-Kossobudzka, uczestniczyła w obradach okrągłego stołu, przedstawiając stan promocji zdrowia psychicznego, prewencji zaburzeń psychicznych oraz opieki psychiatrycznej w Polsce. Konferencja Zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży (Mental Health of Children and Adolescents), Luxemburg, września 2004 r. Konferencję organizowało, we współpracy z Unią Europejską i rządem Luksemburga, Regionalne Biuro WHO dla Europy. Na spotkaniu omawiano szeroki wachlarz problemów dotyczących zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży: promocja, prewencja, działalność służb psychiatrycznych, nadużywanie alkoholu i narkotyków. Przedstawiono program zdrowotny Unii Europejskiej na lata , z uwzględnieniem postulatu integralnego włączenia zdrowia psychicznego do zdrowia publicznego. Wysłuchano opinii młodzieży Luksemburga. Prof. I. Namysłowska brała czynny udział w obradach plenarnych, grupach roboczych oraz w warsztacie dotyczącym promocji zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży. Przedstawiła badania prowadzone przez IPiN nad profilaktyką zaburzeń odżywiania uczennic szkół warszawskich. Konferencja Zdrowie psychiczne i praca zawodowa (Mental Health and Working Life), Tallin, 4-5 października 2004 r. Celem konferencji była analiza wpływu pracy na zdrowie psychiczne pracowników. Omawiano podstawowe mechanizmy wpływu pracy na zdrowie psychiczne, identyfikowano czynniki, zastanawiano się nad skuteczniejszymi sposobami prewencji problemów natury psychicznej spowodowanych obciążeniem czy przeciążeniem pracą. Ważnym problemem było znalezienie rozwiązań dla zatrudnienia osób cierpiących na zaburzenia psychiczne. Poddano pod dyskusję przedsięwzięcia wprowadzane przez różne firmy w krajach europejskich dla walki ze stresem. Przedstawiono rekomendacje poprawy sytuacji. Dr M. Anczewska uczestniczyła w dyskusjach i warsztatach spotkania. Przedstawiła wyniki prowadzonych w IPiN badań na temat czynników i mechanizmów powstawania stresu zawodowego w Polsce, w szczególności stresu pracowników służb psychiatrycznych (Identification of basic mechanisms, stressors and stress buffering factors in order to prevent work-based mental health problems and burnout). 27