KAWALERIA POLSKA ROLA KAWALERII POLSKIEJ W KAMPANII WRZEŚNIOWEJ 1939 ROKU

Transkrypt

1 KAWALERIA POLSKA ROLA KAWALERII POLSKIEJ W KAMPANII WRZEŚNIOWEJ 1939 ROKU Prezentacja przygotowana w ramach projektu pt.: Śladami ostatniej bitwy kampanii wrześniowej Bitwa pod Kockiem 1939 r. współfinansowanego przez Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych

2 "Rola kawalerii polskiej w kampanii wrześniowej 1939 roku" 2

3 Przed wybuchem II wojny światowej Polska była typowo rolniczym krajem, raczej biednym, podnoszącym się z wieloletniego zapóźnienia gospodarczego. Najpierw 146 lat zaborów, potem I wojna światowa, której front wschodni dosłownie przetaczał się jak walec przez tereny Polski, zaraz potem wojna polsko-bolszewicka - to wszystko sprawiało, że bardzo trudno było dźwignąć kraj z ruiny. Od końca wojny z bolszewicką Rosją do wybuchu II wojny światowej minęło zaledwie 19 lat! Po 146 latach niewoli, wyniszczających wojnach, 19 lat na odbudowanie kraju od nowa, od zera to było wielkie wyzwanie. Żeby lepiej wyobrazić sobie skalę wyzwań, warto porównać je do dzisiejszej rzeczywistości Polski. Otóż, od zmiany ustroju z socjalistycznego na demokratyczny, czyli od pierwszych częściowo wolnych wyborów w 1989 roku do dziś, minęło 27 lat! I nadal borykamy się z wieloma trudnościami, jesteśmy wciąż mniej rozwiniętym krajem, niż państwa Europy Zachodniej. A przecież w 1989 roku mieliśmy Polskę co prawda z niesprawną gospodarką i zapóźnioną w rozwoju ale nie trzeba było odbudowywać kraju z powojennych ruin i zgliszczy. Dziś mamy też o wiele większe możliwości, nowoczesne technologie w tak dogodnych warunkach mieliśmy o 8 lat więcej, niż nasi rodacy przed wojną, na dogonienie krajów zachodniej Europy i to się jeszcze nie udało "Rola kawalerii polskiej w kampanii wrześniowej 1939 roku" 3

4 Kawaleria przed II wojną światową kawaleria polska okresu międzywojennego, to jeden z trzech, obok piechoty i artylerii, głównych rodzajów broni Wojska Polskiego II RP. Przed wybuchem II wojny światowej dysponowaliśmy aż 40 pułkami kawalerii, 10 Dywizjonami Artylerii Konnej i innymi oddziałami konnymi (np. w Korpusie Ochrony Pogranicza czy w dywizjach piechoty). W sumie, na początku czerwca 1939 w polskiej armii służyło ok koni. "Rola kawalerii polskiej w kampanii wrześniowej 1939 roku" 4

5 Dlaczego przed II wojną światową mieliśmy tak dużo wojsk konnych gdy w Europie armie ulegały modernizacji i przesiadały się na samochody, wozy pancerne, czołgi, samoloty? Z jednej strony, wciąż słabe gospodarczo i politycznie państwo nie było w stanie szybko unowocześnić armii. Z drugiej strony, duża liczebność kawalerii w Polsce i słabość naszej armii wynikała z umowy sojuszniczej z Francją, która w zamian za zobowiązanie wsparcia Polski w razie z wojny z Niemcami, czy Rosją postawiła warunek, że państwo polskie ma obowiązek utrzymywania w czasie pokoju 30 dywizji piechoty i 9 brygad kawalerii (40 pułków ). Te kosztowne zobowiązania przyjęte pod naciskiem Francji, wpłynęły na opóźnienie, a w okresie kryzysu gospodarczego w Polsce międzywojennej wręcz na zahamowanie programu modernizacji armii polskiej. Z jeszcze innej strony Polska jak wspomniano była głównie krajem rolniczym o słabo rozbudowanej sieci dróg, stąd transport konny wciąż wydawał się wartościową alternatywą zwłaszcza dla ciężkich pojazdów wojskowych. Poza tym, polska kawaleria była naprawdę świetnie wyszkolona i należała do elity w naszej armii. Wierzono więc w potencjał polskich sił zbrojnych, może niezbyt nowocześnie wyposażonych, ale świetnie wyszkolonych i licznych. Naturalnie, przed wojną dostrzegano potrzebę modernizacji wojska, proces ten został rozpoczęty, jednak został on niestety przerwany napaścią hitlerowskich Niemiec i sowieckiej Rosji. "Rola kawalerii polskiej w kampanii wrześniowej 1939 roku" 5

6 Dysproporcje sił polskich i niemieckich we wrześniu 1939 roku "Rola kawalerii polskiej w kampanii wrześniowej 1939 roku" 6

7 Niemcy hitlerowskie w czasie ataku na Polskę miały ogromną przewagę, ale nie w liczebności wojska była ona ukryta, a w uzbrojeniu jego ilości i technologii. Wojska niemieckie były w większości zmotoryzowane, posiadały silne wsparcie artyleryjskie i pancerne, a do tego dysponowały o wiele silniejszym lotnictwem. Polskie wojsko było dużo gorzej wyposażone, co nie znaczy, że nie mieliśmy nowoczesnej broni a jedynie, że było jej zdecydowanie za mało. Zwłaszcza słabo rozwinięte były formacje pancerne i lotnictwo. Kawalerzyści byli wyposażani w dokładnie taki sam sprzęt wojskowy, jak inne formacje. Także nowinki w uzbrojeniu były na stanie pułków kawaleryjskich i artylerii konnej. Warto podkreślić jedno kawaleria polska była formacją wojskową, która konno jedynie się przemieszczała, wykonywała manewry. WALCZYŁA PIESZO! Dokładnie tak samo, jak piechota. I do takiej formy prowadzenia walki była ćwiczona i wyposażana. Słynne, konne szarże polskiej kawalerii, bardzo stereotypowo i błędnie dziś rozumiane, należały w czasie kampanii wrześniowej do rzadkości. Najczęściej miały za zadanie przebicie się przez linie wroga w celu wyrwania z okrążenia. W rzeczywistości, walka szwoleżerów, ułanów i strzelców konnych, polegała na starciu pieszo. Zatrzymajmy się nad niektórymi, bardzo nowoczesnymi rodzajami uzbrojenia, które polscy żołnierze września 1939 r. mieli na wyposażeniu. "Rola kawalerii polskiej w kampanii wrześniowej 1939 roku" 7

8 Broń Karabin przeciw pancerny wz. 35 Ur Źródło: Michał Banach, Polski karabin przeciwpancerny wz. 35 Ur, "Rola kawalerii polskiej w kampanii wrześniowej 1939 roku" 8

9 Karabin przeciwpancerny wz. 35 został opracowany w Fabryce Karabinów w Warszawie przez zespół konstruktorów pod kierunkiem Józefa Maroszka. Jego wprowadzenie na uzbrojenie polskich oddziałów objęte było ścisłą tajemnicą wojskową. Karabin ten miał być rzekomo produkowany na eksport do Urugwaju, stąd przyjęta nazwa Ur. Dopiero 15 lipca 1939 wyszedł rozkaz zapoznania wybranych żołnierzy i oficerów z obsługą broni. Z dokumentów wynika, że do sierpnia 1939 roku dostarczono polskim oddziałom ponad 3500 sztuk tej broni. Tajność została zachowana do wybuchu wojny i broń ta była całkowitym zaskoczeniem dla Niemców. Karabin okazał się skuteczną bronią, zdolny z odległości mniejszej niż 100 m przebić pancerz każdego czołgu niemieckiego z tego okresu, włącznie z najbardziej zaawansowanym czołgiem tego okresu niemieckim Panzer IV. Po kampanii wrześniowej duża liczba egzemplarzy tej broni została przejęta przez Niemców. Źródła: pl.wikipedia.org; polimaty.pl "Rola kawalerii polskiej w kampanii wrześniowej 1939 roku" 9

10 Armata przeciwpancerna wz. 36 Bofors "Rola kawalerii polskiej w kampanii wrześniowej 1939 roku" 10

11 Dywizjony Artylerii Konnej były wyposażone między innymi w świetną armatę przeciwpancerną wz. 36 Bofors Doświadczenia z walk w 1939 r. pokazały, iż armata ta była bronią bardzo skuteczną. Niewielkie wymiary pozwalały na szybkie i łatwe ukrycie działka, zaś siła ognia była wystarczająca, by zniszczyć wszystkie typy czołgów biorących udział w agresji na Polskę. Armata ta mogła przebić pancerz grubości 40 mm z odległości 100 m. Jednak podczas kampanii wrześniowej większość niemieckich czołgów miała dużo cieńszy pancerz (Panzer I, Panzer II, Panzer III o grubości 15 mm, a najcięższy z nich Panzer IV miał w 1939 roku pancerz boczny grubości 30 mm). Niska masa armaty powodowała, iż była ona niezwykle mobilna, szczególnie kiedy wyposażono w nią oddziały kawaleryjskie, mogące przemieszczać armatę praktycznie w dowolnym terenie. Te zalety spowodowały, że armata przeciwpancerna wz 36 Bofors cieszyła się u żołnierzy polskich dobrą reputacją. Rok 1939 był jednym z ostatnich, w których armata ta prezentowała dużą wartość bojową. Kolejne modele czołgów były coraz większe, coraz lepiej opancerzone i czas małokalibrowych działek przeciwpancernych dobiegł końca. Źródło: pl.wikipedia.org "Rola kawalerii polskiej w kampanii wrześniowej 1939 roku" 11

12 Armata polowa 76 mm wz. 02 Rkm wz. 28 Browning "Rola kawalerii polskiej w kampanii wrześniowej 1939 roku" 12

13 Oczywiście, na wyposażeniu Dywizjonów Artylerii Konnej były na wyposażeniu nie tylko lekkie działka typu wz. 36 Bofors. Zaprzęgi konne z równie dużą wprawą transportowały w często trudnym terenie także cięższe działa. Przykładem jest armata wz 1902/26 stanowiąca podstawę wyposażenia każdego DAK. W starciach z niemieckimi czołgami armaty wz. 1902/26 okazały się bronią bardzo dobrą. Do celów przeciwpancernych najlepiej sprawdzały się granaty stalowe wz lub wz W przypadku tej amunicji często wystarczył sam wybuch w pobliżu pojazdu, aby go poważnie uszkodzić lub zniszczyć. Największą bitwą, podczas której użyto armat wz. 1902/26 jako broni przeciwpancernej była bitwa pod Mokrą. W rejonie tej wsi 1 września naprzeciwko siebie stanęły Wołyńska Brygada Kawalerii (z 2 Dywizjonem Artylerii Konnej w składzie) oraz niemiecka 4 Dywizja Pancerna. Podczas bitwy 2 Dywizjon Artylerii Konnej zniszczył kilkadziesiąt niemieckich pojazdów. Źródło: pl.wikipedia.org "Rola kawalerii polskiej w kampanii wrześniowej 1939 roku" 13

14 Przenoszenie ciężkich karabinów maszynowych Źródło: Leszek Zdrach, Pokaz strzelania działonu artylerii konnej w trakcie V Strefy Militarnej 2012 w Podrzeczu, "Rola kawalerii polskiej w kampanii wrześniowej 1939 roku" 14

15 Zarówno w piechocie, jak i w kawalerii podstawową bronią wsparcia każdego ataku, czy obrony była ciężka broń maszynowa. Z oczywistych względów przewożenie ciężkiego uzbrojenia nastręczało wielu problemów, zwłaszcza przy niedostatku pojazdów wojskowych. W tym przypadku koń często okazywał się niezawodnym środkiem transportu. Tym bardziej, że jak wspomniano wcześniej, w Polsce niewiele było dróg utwardzonych i samochody, czy ciężki sprzęt zmotoryzowany miały nieraz kłopot ze sprawnym pokonywaniem terenu. Plutony ckm w kawalerii były dzięki koniom bardzo mobilne, mogły sprawnie się przemieszczać i zajmować pozycje w trudnym terenie, co było o tyle ważne, że od obecności i wsparcia sekcji ckm w czasie walki, często zależał los walczących żołnierzy. W kawalerii ciężkie karabiny maszynowe transportowano albo na specjalnych wózkach ciągniętych przez konie, albo w jukach na końskich grzbietach. Zastosowanie koni w tym przypadku z pewnością nie obniżało wartości bojowej polskiego wojska. Jednak jak wspomniano, we wrześniu 1939 r. zadecydował efekt skali silnie zmotoryzowane wojska niemieckie, świetnie zaopatrzone w amunicję i paliwo ze strony doskonale zorganizowanego zaplecza, a zwłaszcza wsparte silnym ogniem lotnictwa siały zamęt i spustoszenie w szeregach polskiej armii. Źródło: pl.wikipedia.org "Rola kawalerii polskiej w kampanii wrześniowej 1939 roku" 15

16 We wrześniu 1939 r. poszczególne polskie armie, dywizje i brygady ustępowały pod naporem Niemców atakujących od południowego zachodu, zachodu i północy. Ostatecznie polskie wojska starały się przemieszczać w stronę Warszawy, gdzie miały nadzieję zatrzymać niemiecką nawałę w oczekiwaniu na pomoc ze strony Francji i Anglii W międzyczasie, 17 września od wschodu zaatakowała niespodziewanie Armia Czerwona. W tej sytuacji polskie oddziały mogły albo przebijać się do okrążonej już przez Niemców Warszawy, albo dążyć na południe, by przez Rumunię i Węgry wycofać swoje siły, a następnie wesprzeć walki we Francji. Jedną z takich zorganizowanych grup wojska polskiego, pod nazwą Samodzielna Grupa Operacyjna Polesie dowodził gen. Franciszek Kleeberg. Na drodze do Warszawy, w okolicach Kocka, stanął kleeberczykom niemiecki XIV Korpus Zmotoryzowany w składzie 13. i 29. dywizji piechoty, niemal dwukrotnie przewyższający liczebnie polskie siły. Źródło: pl.wikipedia.org "Rola kawalerii polskiej w kampanii wrześniowej 1939 roku" 16

17 Bitwa pod Kockiem Czas: 2 6 października 1939 r. Miejsce: obszar graniczących współczesnych powiatów - lubartowskiego (z Kockiem), łukowskiego, radzyńskiego i ryckiego. Wynik: taktyczne zwycięstwo Polaków, strategiczne zwycięstwo Niemców Strony konfliktu: Samodzielna Grupa Operacyjna Polesie, dowódca gen. dyw. Franciszek Kleeberg, Siły: żołnierzy, Straty: ok. 300 zabitych XIV Korpus Zmotoryzowany, dowódca gen. Gustav Anton von Wietersheim, Siły: żołnierzy, Straty: ok zabitych i kilkanaście pojazdów Rola kawalerii polskiej w kampanii wrześniowej 1939 roku 17

18 Bitwa pod Kockiem października 1939 r. Grupa Operacyjna POLESIE : 60 Dywizja Piechoty Kobryń 50 Dywizja Piechoty Brzoza Dywizja Kawalerii Zaza : Brygada Kawalerii Plis Brygada Kawalerii Edward Podlaska Brygada Kawalerii żołnierzy Gen. Dyw. Franciszek Kleeberg Rola kawalerii polskiej w kampanii wrześniowej 1939 roku 18

19 Obok dwóch dywizji polskiej piechoty, do walki stanęły Dywizja Kawalerii Zaza dowodzona przez gen. Bryg. Zygmunta Podhorskiego i Podlaska Brygada Kawalerii dowodzona przez gen. Bryg. Ludwika Kmicica-Skrzyńskiego. Na Dywizję Kawalerii Zaza składały się siły Brygady Kawalerii Plis dowodzonej przez płk. Kazimierza Plisowskiego oraz Brygady Kawalerii Edward dowodzonej przez płk. Edwarda Milewskiego. Na obszar objęty działaniami SGO Polesie cały czas docierali żołnierze z większych, polskich formacji rozbitych przez Niemców. Formowano z nich kombinowane oddziały, które miały wesprzeć działania SGO Polesie. Przykładem jest pułk kawalerii Bohdan składający się z 2. szwadronu 23 Pułku Ułanów Grodzieńskich, resztek 17 Pułku Ułanów Wielkopolskich i dwóch kompanii junaków. Pułk Bohdan mimo podjęcia działań osłonowych, w samej bitwie nie zdążył wziąć udziału i razem z całą SGO Polesie złożył broń 6 października. Źródła: Cezary Jankowski, Juliusz Tym, Wielka Księga Kawalerii Polskiej , Tom 26, str ; Leon Mitkiewicz, Kawaleria samodzielna Rzeczypospolitej Polskiej w wojnie 1939 roku, str ; pl.wikipedia.org "Rola kawalerii polskiej w kampanii wrześniowej 1939 roku" 19

20 Bitwa pod Kockiem Gen. bryg. Zygmunt Podhorski Dowódca DK Zaza Płk Kazimierz Plisowski Dowódca BK Plis Płk Edward Milewski Dowódca BK Edward "Rola kawalerii polskiej w kampanii wrześniowej 1939 roku" 20

21 Bitwa pod Kockiem Brygada Kawalerii Plis płk Kazimierz Plisowski 2 Pułk Ułanów Grochowskich mjr Antoni Platonoff 10 Pułk Ułanów Litewskich ppłk Kazimierz Karol Busler Dywizjon kawalerii 5 Pułku Ułanów Zasławskich - mjr Bronisław Korpalski - mjr Bronisław Kulik (od 3 września) 1 szwadron pionierów 14 Dywizjon Artylerii Konnej ppłk dypl. Tadeusz Żyborski "Rola kawalerii polskiej w kampanii wrześniowej 1939 roku" 21

22 2 Pułk Ułanów Grochowskich im. Gen. Józefa Dwernickiego 2 października pod Serokomlą 3. szwadron w bohaterskim ataku traci 50% ludzi i dowódcę rtm. Mariana Cyngotta, ale bój o Serokomlę był zwycięski, Niemcy ponosząc ciężkie starty wycofali się. Potem ułani grochowscy walczą na linii Wola Gułowska Helenówek, 4 października toczą bój o Wolę Gułowską, 2. szwadron zaciekle walczy we wsi Zarzecze. Cmentarz w Woli Gułowskiej staje się miejscem krwawej walki 2 Pułku Ułanów z nacierającymi Niemcami. Bój o Wolę Gułowską również był zwycięski. 10 Pułk Ułanów Litewskich jeden szwadron bije się pod Serokomlą, potem we wschodnim rejonie wsi Turzystwo. 5 października pułk idąc w straży przedniej BK Pils przez las Gułowski, napotyka oddziały nieprzyjaciela. 10 puł i 2 puł atakują spieszone i przejmując główny ciężar walki wyrzucają Niemców z lasu, bój przeciąga się do późnego popołudnia, 10 puł ponosi duże straty. Wieczorem przychodzi rozkaz o kapitulacji. Dywizjon kawalerii 5 Pułku Ułanów Zasławskich Całodniowy bój o Serokomlę, w tym walki na bagnety, potem walczą na pozycjach Turzystwo zachód. Po boju pod Serokomlą z pułku zostaje tylko tylu ułanów, że wystarcza na jeden szwadron, który potem 5 października bije się w lesie Gułowskim. 1 szwadron pionierów przy Podlaskiej Brygadzie Kawalerii bije się pod Serokomlą, potem o Wolę Gułowską 14 Dywizjon Artylerii Konnej - celnym ogniem wspiera walczących ułanów. "Rola kawalerii polskiej w kampanii wrześniowej 1939 roku" 22

23 Bitwa pod Kockiem Brygada Kawalerii Edward płk Edward Milewski 3 Pułk Szwoleżerów Mazowieckich mjr Edward Witkowski 1 Pułk Ułanów Krechowieckich ppłk Karol Anders 3 Pułk Strzelców Konnych ppłk dypl. Jan Małysiak 4 Dywizjon Artylerii Konnej ppłk Ludwik Kiok 11 szwadron pionierów "Rola kawalerii polskiej w kampanii wrześniowej 1939 roku" 23

24 3 Pułk Szwoleżerów Mazowieckich im. Płk Jana Kozietulskiego w ramach BK Edward prowadził skuteczne, zwycięskie walki z oddziałami niemieckiej 13 DP Zmotoryzowanej w rejonie wsi Poznań, Charlejów, Budziska. 1 Pułk Ułanów Krechowieckich im. Płk Bolesława Mościckiego - u boku 3 pułku szwoleżerów w dniu 3 października naciera bezskutecznie na kierunku Czarna-Poznań, potem 4 października z lepszym rezultatem w przeciwnatarciu dociera do Helenowa. 3 Pułk Strzelców Konnych im. Hetmana Polnego Koronnego Stefana Czarnieckiego strzelcy dwa razy rozbijali doszczętnie Niemców, raz 3 października zniszczyli obsługę niemieckiej artylerii stacjonującej we wsi Poznań, innym razem rozbili podjazd pancerny odrzucony przez 60 DP pod Wolą Okrzejską. Bardzo dramatyczne, ale i wyjątkowe było zakończenie szlaku bojowego strzelców z 3 psk. Rozkaz gen. Kleeberga o kapitulacji nie dotarł do pułku, w nocy z 5 na 6 października strzelcy prowadząc konie w ręku we wsi Kalinowy Dół dostali się w zasadzkę niemiecką, zginęło wiele koni, które osłoniły swoich żołnierzy. W Kalinowym Dole zatem, po północy rozegrała się ostatnia walka regularnego oddziału polskiego w kampanii wrześniowej. Pułk 3 Strzelców Konnych został tam rozbity i jako jedyny nie złożył broni razem z pozostałymi oddziałami SGO Polesie. 4 Dywizjon Artylerii Konnej bierze udział w boju o Wolę Gułowską, celnym ogniem niszcząc pozycje niemieckie. 11 szwadron pionierów Suwalska Brygada Kawalerii "Rola kawalerii polskiej w kampanii wrześniowej 1939 roku" 24

25 Bitwa pod Kockiem Podlaska Brygada Kawalerii gen. bryg. Ludwik Kmicic-Skrzyński 9 Pułk Strzelców Konnych im. gen. Kazimierza Pułaskiego - płk Tadeusz Antonii Falewicz 5 Pułk Ułanów Zasławskich 10 Pułk Ułanów Litewskich 14 Dywizjon Artylerii Konnej "Rola kawalerii polskiej w kampanii wrześniowej 1939 roku" 25

26 Podlaska BK miała zadanie ubezpieczania SGO Polesie od zachodu. W nocy z 3 na 4 października Podlaska BK otrzymała zadanie powstrzymania 29. Dywizji Piechoty Zmotoryzowanej, której ataku spodziewano się z kierunku Żelechowa lub Stoczka Łukowskiego. Pozycje przyjęte przez PBK: - na prawym skrzydle 9 Pułk Strzelców Konnych (Wróblin, Otrznóg, wieś Ogniwa); - na lewym skrzydle 5 Pułk Ułanów Zasławskich (Radoryż Kościelny, 5 szwadron we wsi Fiukówka); - Odwód: dywizjon kawalerii KOP Niewirków (rejon folwarku Anielin), pułk kawalerii Bohdan w miejscowości Krzywda (potem Wólka Radoryska); - Stanowiska ogniowe 14 dak w rejonie m. Krzywda (tam też stanowisko dowodzenia) 9 Pułk Strzelców Konnych podjazd 9 psk w dniu 4 października potwierdza obecność oddziałów sowieckich w Łukowie. 5 października 9 psk i dyw. kaw. KOP Niewirków oraz 5 puł zostały zaatakowane przez oddziały niemieckiej 29. DPZmot. Równocześnie pułk Bohdan obsadził rejon Wólki Radoryskiej w celu ubezpieczenia lewego skrzydła Brygady. Oba natarcia niemieckie zostały odparte, jednakże zarówno 9 psk, jak i 5 puł musiały opuścić swoje skrajne pozycje. Odpierając niemieckie natarcie PBK nie dopuściła do połączenia niemieckiej 29 DPZmot. z 13 DPZmot. walczącą z głównymi siłami SGO Polesie. Po południu PBK otrzymała rozkaz zerwania styczności z nieprzyjacielem i wycofania się. W nocy z 5 na 6 października PBK odeszła w rejon wsi Lipiny, gdzie dołączyła do BK Zaza i razem z nią skapitulowała. "Rola kawalerii polskiej w kampanii wrześniowej 1939 roku" 26

27 "Rola kawalerii polskiej w kampanii wrześniowej 1939 roku" 27

28 "Rola kawalerii polskiej w kampanii wrześniowej 1939 roku" 28

29 Gdy 5 października w Warszawie Hitler odbierał defiladę zwycięstwa, Niemcy przegrywają ostatecznie bój o Wolę Gułowską, Polacy zdobywają sprzęt i jeńców. Sukces w Woli Gułowskiej stał się hasłem do ataku BK "Edward", której pododdziały zdobywają pozycje we wsiach Charlejów i Poznań. Niemcy wycofują się w popłochu porzucając broń W rejonie Woli Gułowskiej zdecydowały się losy bitwy. Żołnierze z 60 dywizji piechoty Kobryń wygrywają starcie i pokonują niemiecką 13 DPZmot., gen. Otto, jej dowódca, wydaje rozkaz do odwrotu. W tym czasie Podlaska BK gen. Kmicica-Skrzyńskiego prowadzi skuteczne walki z 29 DPZmot. Sukces osiągnięty 5 października, czyli praktycznie rozbicie niemieckiej 29. DPZmot. został przekreślony meldunkiem o braku amunicji i środków opatrunkowych. W sytuacji taktycznego zwycięstwa, ale przy braku możliwości prowadzenia dalszej walki, gen. Kleeberg, we wsi Hordzieżka podejmuje decyzję o kapitulacji. Gen. Podhorski z DK "Zaza" odmówił początkowo kapitulacji i chciał przebijać się na południe, jednak następnego dnia rano zmienił decyzję. Informacja o kontynuowaniu walki przez gen. Podhorskiego wzbudziła duży niepokój wśród Niemców. 6 października do godziny 1.00 w nocy trwała wymiana ognia między wojskami polskimi a niemieckimi, ok parlamentariusze polscy przekazują uzgodniony tekst aktu kapitulacji. Ze względu na krótki termin pełnomocnictw akt kapitulacji musiał podpisać osobiście gen. Kleeberg w kwaterze dowódcy 13. DPZMot. generała Paula Otto. Źródło: pl.wikipedia.org "Rola kawalerii polskiej w kampanii wrześniowej 1939 roku" 29