Lotnictwo. Zmiana Program warty rozwoju Wojska Polskiego i jego realizacja

Transkrypt

1 Lotnictwo W 1936 r. kończono realizację dotychczasowego 3-letniego programu rozbudowy lotnictwa. Złożony przez szefa Departamentu Aeronautyki MSWojsk. gen. bryg. Ludomiła Rayskiego latem 1936 r. nowy program miał umożliwić rozbudowę sił powietrznych w ciągu czterech lat do 78 eskadr (w dalszej perspektywie sześcioletniej do 106 eskadr), kładąc nacisk przede wszystkim na współpracę z wojskiem lądowym"; równocześnie jednak założono utworzenie zespołu lotnictwa zdolnego do działań samodzielnych, w szczególności do riposty na bombardowanie ze strony nieprzyjaciela. Po realizacji planu lotnictwo miało być w czasie wojny podzielone na dwie części: lotnictwo armijne, przeznaczone do taktycznej współpracy z wojskami lądowymi, oraz lotnictwo dyspozycyjne Naczelnego Wodza, przeznaczone do samodzielnych działań operacyjnych lub w razie potrzeby do wzmocnienia lotnictwa armijnego. Plan przewidywał, że każdy lądowy związek taktyczny będzie dysponować plutonem lotnictwa towarzyszącego, przydzielanym ze składu armii, która miała ponadto dysponować dwiema eskadrami lotnictwa towarzyszącego, dwiema liniowego i dwiema myśliwskiego oraz plutonem lotnictwa łącznikowego. Reszta eskadr czyli lotnictwo dyspozycyjne miała pozostawać w odwodzie Naczelnego Wodza, przy czym eskadry bombowe (w liczbie 21) oraz pościgowe (w liczbie 10) wchodziły wyłącznie w skład lotnictwa dyspozycyjnego. Jednocześnie z rozbudową eskadr planowano zwiększenie liczby stałych lotnisk, baz lotniczych oraz ośrodków szkolnych. W skład planowanych 78 eskadr miało wchodzić: 126 samolotów towarzyszących, 140 liniowych, 250 myśliwskich i pościgowych oraz 126 bombowych. Łącznie lotnictwo polskie miało dysponować 642 samolotami w pierwszej linii oraz stuprocentowym ich zapasem. Idea rozbudowy lotnictwa, którą realizował od początku lat trzydziestych Dowódca Lotnictwa MSWojsk gen. Rayski zakładała jego wyposażenie w samoloty rodzimej konstrukcji i produkcji, spełniające wysokie wymagania techniczno-bojowe. Lotnictwo myśliwskie, w miejsce dotychczas posiadanych samolotów PZL P-7 i PZL P-11 miało w perspektywie otrzymać nowoczesne samoloty PZL-39 oraz samoloty PZL-50 Jastrząb, które miały też stanowić uzbrojenie lotnictwa pościgowego. Lotnictwo liniowe miało być wyposażone w samoloty PZL-23 Karaś, które miały stopniowo być zastępowane przez samoloty PZL-46 Sum. Uzbrojenie lotnictwa bombowego stanowiłyby samoloty PZL- 30 (późniejszy LWS Żubr), a potem PZL-37 Łoś, a lotnictwa towarzyszącego samoloty RWD-14 Czapla, a w perspektywie LWS-3 Mewa. Samolot PZL 23B Karaś 224

2 Centralne Archiwum Wojskowe Samolot PZL P-11c Samolot RWD-14 Czapla Samolot Lublin R-XIIID 225

3 Ambitne plany gen. Rayskiego okazały się nierealne w konfrontacji z realiami. Okazało się, że preliminowana na rozwój lotnictwa kwota 785 mln zł jest całkowicie niewystarczająca, a opracowanie poszczególnych prototypów oraz wdrażanie ich produkcji twa dłużej, niż planowano. Do wiosny 1939 r. wprowadzono do linii jedynie samoloty liniowe PZL-23 Karaś (które już zaczynały być przestarzałe), obserwacyjne RWD-14 Czapla oraz bombowe PZL-37 Łoś. Całkowitym fiaskiem zakończyły się projekty: PZL-38 Wilk, PZL-39 oraz PZL-30 (LWS Żubr), natomiast w wypadku samolotów PZL-50 Jastrząb, PZL-46 Sum oraz LWS-3 Mewa zdołano jedynie zbudować udane prototypy; rozpoczęcie ich produkcji planowano na rok Samolot PZL (LWS)-30 Żubr Samolot PZL-37b Łoś Prototyp samolotu PZL-46 Sum 226

4 Centralne Archiwum Wojskowe Plan rozbudowy lotnictwa według uchwały KSUS z 13 X 1936 r. Od 1936 roku poważnie wzrosło potencjalne zagrożenie atakami lotniczymi obszaru Polski ze wschodu i zachodu. Zasięg samolotów Niemiec i Rosji pozwalał im na dotarcie do każdego zakątka Polski, niektóre najważniejsze obiekty przemysłowe Śląska i Zagłębia Naftowego były narażone na bezpośredni i szybki atak nie tylko wrogich samolotów, lecz i wojsk lądowych. Wszelki ruch kolejowy na terenie Polski mógł być łatwo sparaliżowany przez zbombardowanie 6 węzłów kolejowych na wschodzie i 7 węzłów na zachodzie. ( ) Wobec wyraźnego rozwoju ilościowego lotnictwa rosyjskiego i niemieckiego, wzrastała bezbronność naszego kraju. (A. Stachula, Obrona powietrzna Polski , Jelenia Góra 2009) 227

5 Propozycje kierownictwa lotnictwa wojskowego dotyczące rozbudowy jednostek lotniczych oraz powiększenia ich potencjału bojowego 228

6 Centralne Archiwum Wojskowe Personel latający i naziemny 142 Eskadry Myśliwskiej (MWP) Personel latający i naziemny 142 Eskadry Myśliwskiej (MWP) Personel latający i naziemny 142 Eskadry Myśliwskiej (MWP) Ubiór polowy lotnika (MWP) Karabin maszynowy lotniczy wz 36 kal. 7,9 mm (MWP) 229

7 Oficerowie lotnictwa Dowódca III dywizjonu myśliwskiego 1 pułku lotniczego Kpt. Zdzisław Krasnodębski Dowódca 2 pułku lotniczego Płk Edward Lewandowski Zastępca dowódcy 3 pułku lotniczego Ppłk Mateusz Iżycki Dowódca 4 pułku lotniczego Płk Bolesław Stachoń 230

8 Centralne Archiwum Wojskowe I zastępca dowódcy lotnictwa MSWojsk. Gen. bryg. inż. Janusz de Beaurain Komendant Grupy Szkół Lotniczych Płk Wacław Iwaszkiewicz Dowódca 1 Grupy Lotniczej Płk dypl. Władysław Heller Dowódca 1 pułku lotniczego Płk Stefan Pawlikowski 231

9 Dowódca dywizjonu szkolnego 5 pułku lotniczego Ppłk dypl. Olgierd Tuskiewicz Dowódca 6 pułku lotniczego Płk Tadeusz Prauss Dowódca 2 batalionu balonowego Ppłk Julian Sielewicz 232