Zmienność pokarmu miejskich pustułek Falco tinnunculus poza sezonemlęgowym: różnice między stanowiskami
|
|
- Paweł Włodarczyk
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Notatki Ornitologiczne 2006, 47: Zmienność pokarmu miejskich pustułek Falco tinnunculus poza sezonemlęgowym: różnice między stanowiskami Michał Żmihorski, Łukasz Rejt Abstrakt: W latach badano zmienność pokarmu warszawskiej populacji pustułki w okresie nielęgowym: jesienią (październik listopad), zimą (grudzień luty) i wczesną wiosną (marzec). Zebrano łącznie 1752 wypluwek z 15 miejsc w Warszawie, z których oznaczono 2390 ofiar. Większość materiału pochodziła z czterech stanowisk, które różniły się stopniem zabudowy, udziałem terenów otwartych i zalesionych. Skład pokarmu był istotnie odmienny między stanowiskami w każdym z trzech sezonów. Udział norników w pokarmie zmniejszał się a udział ptaków zwiększał się wraz z różnorodnością środowiska i udziałem terenów zadrzewionych wokół danego stanowiska. Udział myszy był pozytywnie skorelowany z udziałem zabudowy punktowej i negatywnie z udziałem zabudowy zwartej. Szerokość niszy pokarmowej sokołów była dodatnio skorelowana z różnorodnością środowisk i terenami zadrzewionymi wokół miejsc zbioru wypluwek. Pustułki przebywające w sezonie nielęgowym w Warszawie charakteryzuje znaczna zmienność w składzie pokarmu. Zaobserwowany schemat zmiany składu diety między stanowiskami pozwala przypuszczać, że pustułki preferują zajmowanie stanowisk przez cały rok, nawet jeżeli odbywa się to kosztem zmniejszonej dostępności do głównych ofiar (norników). Variation of the diet of the urban Kestrel Falco tinnunculus outside breeding season: differences between territories. Abstract: Between 1995 and 2003 the authors investigated the variability of the urban Kestrels diet during autumn (Oct. Nov.), winter (Dec. Feb.) and early spring (March). At 15 sites, 1752 pellets containing 2390 prey items were collected. The main part of the material came from four localities, which differed in proportion of dense and dispersed built-up areas, open and afforested territories. The food composition at these locations differed significantly depending on the season. The proportion of microtines in the diet was decreasing whereas that of birds growing with increasing habitat heterogeneity and afforestation of the areas around the localities. The mice proportion was inversely related with the dense and positively related with the dispersed built-up areas proportion. The breadth of the food niche of Kestrels was positively correlated with habitat heterogeneity and afforestation of the areas. Outside breeding season, the Kestrels in Warsaw can be characterized as food generalists. The foraging pattern observed among Warsaw Kestrels, especially diet shifting between different localities, indicates that in the case of urban populations holding the nest sites all year round is important, even if the birds are forced to change their diet composition. 89
2 Zmienność składu pokarmu miejskich populacji pustułki jest stosunkowo dobrze poznana w zachodniej Europie, gdzie populacje tego drapieżnika zamieszkują miasta od początku 20. w. (przegląd w Rejt 2001). W Europie środkowej i wschodniej, gdzie miejskie populacje pustułki pojawiły się stosunkowo niedawno, zwyczaje pokarmowe tych drapieżników dopiero ulegają silnym przekształceniom w porównaniu do warunków naturalnych, co związane jest ze specyfiką zasiedlanego środowiska miejskiego. Dynamiczny proces rozwoju populacji miejskich w tej części kontynentu stwarza okazję do poznania przebiegu poszczególnych procesów ekologicznych, umożliwiających drapieżnikowi adaptację do nowych warunków. Monitorowanie zmienności pokarmu młodych populacji pustułki w miastach Europy środkowej stwarza również możliwość wyciągnięcia wniosków natury ogólnej, dotyczących m.in. procesu drapieżnictwa i reakcji drapieżnika na zmianę bazy pokarmowej (Steiseth & Krebs 1986). Jest to interesujące zwłaszcza w przypadku populacji, które dopiero niedawno stały się osiadłe i przebywają na obszarze miasta cały rok. Oprócz wyrywkowych danych (np. Darolova 1986), brakuje informacji o pokarmie pustułek miejskich w okresie pozalęgowym. Celem tej pracy jest analiza zmienności diety miejskiej populacji pustułki z Warszawy w czasie jesieni, zimy i wczesnej wiosny. Teren badań Badania prowadzono w Warszawie (52 N, 21 E). Większość materiału wykorzystanego w tej pracy została zebrana na czterech stanowiskach, zajmowanych przez pustułki w okresie lęgowym: Pałacu Kultury i Nauki (dalej PKIN), budynku Sejmu Rzeczpospolitej (SEJM), Instytutu Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego (IBD) i budynku przy ul. Makuszyńskiego (MAK). Dwa pierwsze znajdują się w centralnej części miasta (Śródmieście), IBD w odległości kilku kilometrów od centrum (Ochota) zaś MAK w strefie peryferyjnej (Bielany). Zabudowa zwarta stanowiła najmniejszy udział na stanowisku MAK a największy na stanowisku PKIN. Łącznie udział zabudowy wahał się od ok. 70% do ponad 90% powierzchni analizowanych stanowisk (rys. 1). Łączny udział terenów zalesionych i otwartych był nie- % MAK IBD SEJM PKIN Rys. 1. Udział poszczególnych typów krajobrazu na czterech stanowiskach pustułek. (1) tereny otwarte, (2) tereny zadrzewione, (3) zabudowa luźna, (4) zabudowa zwarta Fig. 1. Landscape characteristics within four Kestrels territories. (1) open areas, (2) afforested areas, (3) dispersed built-up areas, (4) dense built-up areas % MAK IBD SEJM PKIN RAZEM (5) Rys. 2. Udział różnych kategorii ofiar w diecie pustułki na poszczególnych stanowiskach. (1) ssaki owadożerne i ssaki nieoznaczone, (2) ptaki, (3) myszy, (4) norniki. W kategorii RA- ZEM uwzględniono również 11 innych stanowisk Fig. 2. Kestrels diet composition in four territories and pooled together. (1) insectivorous and unidentified mammals, (2) birds, (3) mice, (4) voles, (5) total (also 11 other localities included) 90
3 wielki i wahał się w granicach od 6,6% (PKIN) do 32,6% (SEJM). Oprócz tego częściowo wykorzystano również materiał z 11 innych lokalizacji położonych w centrum (n=5) lub na obrzeżach Warszawy (n=6). Metodyka i materiał Do analizy wykorzystano wypluwki zbierane w 15 miejscach w granicach Warszawy, w latach Dietę pustułek porównywano między stanowiskami oddzielnie dla trzech sezonów: jesieni (październik listopad), zimy (grudzień luty) i wczesnej wiosny (marzec). Zebrany materiał oznaczano zgodnie z ogólnie przyjęta metodyką (Raczyński & Ruprecht 1984, Cichocki & Mikusek 2005). Z wypluwek po ich uprzednim namoczeniu wypreparowano elementy kostne, na podstawie których oznaczano liczbę i gatunek ofiar. W przypadku ssaków były to całe czaszki, żuchwy lub siekacze, a w przypadku ptaków górne i dolne części dzioba. Bezkręgowców nie oznaczano a jedynie odnotowywano ich frekwencję w wypluwkach (% wypluwek zawierających bezkręgowce). Wszystkie wypluwki i ich większe fragmenty traktowano oddzielnie, mniejsze fragmenty wypluwek i luźny materiał nie były uwzględniane. Wypreparowane z wypluwek fragmenty oznaczano za pomocą klucza Pucka (1984) i własnego materiału porównawczego. Zmienność między stanowiskami porównywano dla czterech odrębnych lokalizacji, dla których dysponowano dostatecznie dużą próbą materiału (n 178 ofiar). Materiał z pozostałych 11 stanowisk uwzględniono wyłącznie w zestawieniach całościowych (rys. 2). Zebrano łącznie 1752 wypluwek, z których oznaczono 2390 ofiar (MAK 840 ofiar, IBD 352, SEJM 178, PKIN 503, INNE 517). Dla każdego stanowiska i sezonu przedstawiono udział trzech najważniejszych grup ofiar (Microtidae, Muridae, Aves) wyróżnionych na postawie podziału systematycznego oraz frekwencję bezkręgowców. Dla każdego stanowiska i sezonu obliczono również szerokość niszy pokarmowej korzystając ze wzoru Levinsa (1968): B=1/ p i 2, gdzie p i wyraża udział danego typu ofiary wśród wszystkich zjedzonych ofiar. Analizę środowiska miejskiego w promieniu 1 km od miejsca zbioru wypluwek (Salvatti et al. 1999) przeprowadzono za pomocą programu ARC View, na podstawie map topograficznych w skali 1: o aktualności 2002 (wielkość piksela odpowiadała 85 cm w terenie). Dla każdego stanowiska wyróżniono udział zabudowy zwartej (gęsta zabudowa o udziale terenów otwartych i zielonych nieprzekraczającym 20%), zabudowy luźnej (zabudowa o charakterze mozaiki budynków, terenów zalesionych i otwartych), terenów zalesionych (parki, lasy, ogródki działkowe, sady) i terenów otwartych (pola uprawne, nieużytki, łąki, pastwiska, trawniki, torowiska). Ponadto dla każdego stanowiska wyliczono wskaźnik różnorodności środowiskowej korzystając z wzoru Levinsa (1968). Udział trzech najważniejszych grup ofiar i frekwencję bezkręgowców w wypluwkach między czterema stanowiskami testowano testem 2. Korelowano udział poszczególnych grup ofiar w diecie oraz szerokość niszy pokarmowej z udziałem poszczególnych środowisk wokół miejsca zbioru wypluwek i różnorodnością środowiskową (korelacja Pearsona) po uprzednim sprawdzeniu normalności rozkładu (test Kołmogorova-Smirnova). W przypadku korelacji dane z trzech pór roku traktowano niezależnie. Wyniki Zimowa dieta pustułek różniła się istotnie między poszczególnymi stanowiskami. W obrębie czterech stanowisk udział najważniejszych ofiar, jakimi są norniki Microtus sp. wahał się od ok. 41 do 72% w ciągu trzech uwzględnionych sezonów łącznie, a więc 1,8-krotnie. Udział myszy i ptaków był bardziej zmienny: między stanowiskami zanotowano różnice odpowiednio 4,8- i 5,5-krotne (rys. 2). 91
4 Jesienią różnice między stanowiskami były istotne w przypadku trzech wyróżnionych grup ofiar (tab. 1). W czasie zimy różnice w udziale bezkręgowców między lokalizacjami były podobne. Wiosną udział wszystkich czterech grup ofiar różnił się istotnie między poszczególnymi lokalizacjami. We wszystkich trzech porach roku istotne różnice dotyczyły udziału myszy i ptaków na poszczególnych stanowiskach. Udział norników był najwyższy na stanowisku MAK (jesień) i IBD (zima i wiosna). Najniższy zanotowany udział norników w pokarmie dotyczył stanowiska SEJM w czasie sezonu wiosennego (tab. 1). Udział myszy był zawsze najwyższy na stanowisku MAK, a udział ptaków na stanowisku IBD (jesień) i SEJM (zima, wiosna). Dla uwzględnionych czterech lokalizacji stwierdzono negatywną korelację udziału nornikowatych w diecie i powierzchni zadrzewionych (r= 0,73; P=0,007, wszystkie korelacje N=12) oraz różnorodności środowiskowej wokół miejsca zbioru wypluwek (r= 0,80; P=0,002). Udział myszowatych pozytywnie korelował z udziałem zabudowy punktowej i negatywnie z udziałem zabudowy zwartej (odpowiednio r=0,72; P=0,008; r= 0,74; P=0,006). Powierzchnia terenów zadrzewionych oraz różnorodność środowiska były pozytywnie skorelowane z udziałem ptaków w diecie (odpowiednio r=0,84; p=0,001; r=0,75; P=0,005) i z szerokością niszy pokarmowej (odpowiednio r=0,78; p=0,003; r=0,80; P=0,002). Nie stwierdzono istotnych korelacji w przypadku frekwencji bezkręgowców w wypluwkach. Dyskusja Różnice w składzie pokarmu pustułki między stanowiskami były istotne dla większości kategorii ofiar i analizowanych sezonów (tab. 1). Jest to zgodne z oczekiwaniami, ponieważ środowisko miejskie jest bardzo różnorodne, a tym samym zespół potencjalnych ofiar pustułek jest bardzo zróżnicowany w poszczególnych częściach miasta. Zmienność diety między poszczególnymi stanowiskami była stwierdzana w przypadku pustułki (np. Boratyński & Kasprzyk 2005) i wielu innych ptaków drapieżnych polujących na gryzonie (np. Goszczyński et Tabela 1. Różnice w udziale najważniejszych kategorii ofiar w diecie pustułki od jesieni do wiosny. Test 2, wartości przedstawiają procent ofiar Table 1. Differences in the main Kestrel diet composition at four localities during study the period. (1) prey category, (2) autumn, (3) winter, (4) spring, (5) frequency of invertebrates in pellets (% of pellets with invertebrates), ns not significant. 2 test, values denote per cent of prey items Kategoria ofiar (1) PKIN IBD MAK SEJM P Jesień (2) Microtidae 60,5 60,3 65,5 61,3 ns Muridae 2,1 5,9 9,7 8,0 0,013 Aves 6,8 16,2 3,4 16,0 0,000 bezkręgowce frekwencja (5) 20,5 18,7 42,5 41,2 0,000 Zima (3) Microtidae 65,1 76,8 64,8 26,8 0,000 Muridae 3,0 2,7 12,8 8,4 0,002 Aves 9,1 5,4 8,9 28,2 0,000 bezkręgowce frekwencja (5) 11,8 3,4 9,2 8,9 ns Wiosna (4) Microtidae 60,7 73,3 69,1 25,0 0,000 Muridae 2,4 2,9 11,0 9,4 0,001 Aves 0,4 4,6 4,4 21,9 0,000 bezkręgowce frekwencja (5) 4,7 6,3 14,4 4,0 0,017 92
5 al. 1993, Żmihorski 2005) co najczęściej jest związane z różnicami w dostępności poszczególnych ofiar. Udział norników, w wypluwkach z poszczególnych stanowisk był nierównomierny (tab. 1), mimo że pustułka jest uznawana za drapieżnika wyspecjalizowanego w odłowie tych gryzoni (Viitala et al. 1995, Village 1998). Microtidae są głównymi ofiarami pustułki w Warszawie (Rejt 2004, 2006 msc), innych miastach europejskich (np. Darolova 1986, Kübler et al. 2005) i krajobrazie rolniczym w Europie (np. Korpimäki 1985, 1986). Zgodnie z teorią optymalnego żerowania (Optimal Foraging Theory, Pyke 1977, 1984, Steiseth & Krebs 1986) należy przyjąć, że niższy udział nornikowatych w materiale na niektórych stanowiskach (np. SEJM, rys. 2, tab. 1) wynikał z ograniczonej ich dostępności. Zgodnie z wymienioną teorią wzrost dostępności ptaków jako ofiar alternatywnych, związany z większym udziałem terenów zadrzewionych (stanowisko SEJM, rys. 1) nie jest przyczyną obserwowanej tu zmiany diety, czyli niższego udziału nornikowatych i wyższego udziału ptaków. Prawdopodobnie stanowisko SEJM charakteryzuje niższa dostępność norników w promieniu zasięgu łowieckiego pustułki, a wzrost znaczenia ptaków w diecie jest w tej sytuacji zjawiskiem wtórnym. Zastanawiające jest jednak, że pustułki zimują w miejscach gdzie dostępność do preferowanych ofiar jest mniejsza i muszą polować na ptaki, co powoduje poszerzenie ich niszy pokarmowej. W sezonie lęgowym wytłumaczeniem obecności pustułek na stanowisku SEJM może być atrakcyjne miejsce na gniazdo. Obserwacje walk między pustułkami oraz między pustułkami a kawkami (Śliwa & Rejt 2006, dane niepubl.) pozwalają sądzić, że konkurencja o miejsce gniazdowe w mieście jest duża, dlatego pustułki zasiedlają nawet stanowiska położone z dala od optymalnych łowisk. Jednak przywiązanie ptaków do konkretnych stanowisk poza sezonem lęgowym wydaje się być nieuzasadnione. Być może pilnowanie miejsca gniazdowego poza sezonem lęgowym zwiększa szanse na utrzymanie go wiosną (Rejt 2006 msc) i ptaki decydują się na to kosztem rezygnacji z sąsiedztwa optymalnych łowisk zapewniających dostępność do preferowanych norników. Trudno wytłumaczyć mechanizm kształtujący negatywną korelację udziału norników w diecie i różnorodności środowiska oraz terenów zadrzewionych wokół miejsc zbioru wypluwek, gdyż nie wiemy dokładnie jak daleko pustułki latają po pokarm, nie znamy także wpływu różnorodności środowiska miejskiego na występowanie i dostępność norników. Zgodnie z zasadą optymalizacji diety (Steiseth & Krebs 1986) wytłumaczenia tej korelacji należy szukać w negatywnym wpływie różnorodności środowiska na dostępność nornikowatych. Z drugiej strony wzrost różnorodności środowiska prawdopodobnie sprawia, że skład potencjalnych ofiar pustułek się zwiększa pojawiają się gatunki, które rzadziej lub w ogóle nie występują w homogennym środowisku miejskim, na co wskazują związki między szerokością niszy pokarmowej i różnorodności środowiska oraz między udziałem ptaków w diecie a udziałem obszarów zadrzewionych w łowisku. Wzrost udziału myszy wraz ze wzrostem zabudowy punktowej i spadkiem zabudowy zwartej w łowisku może być spowodowany preferencjami środowiskowymi tych gryzoni. Korelacje te, mimo że są istotne, wymagają potwierdzenia na materiale z większej liczby stanowisk, gdyż uwzględnienie jedynie czterech miejsc zbioru wypluwek sprawia, że wykazane zależności są mniej wiarygodne. Przedstawiony tu materiał wskazuje, że pustułki występujące w miastach odznaczają się dużą plastycznością w zwyczajach pokarmowych, mimo że dominującą ofiarą, podobnie jak w krajobrazie rolniczym pozostają norniki (Rejt 2004, 2006 msc). Wydaje się, że dostępność poszczególnych ofiar jest drugorzędnym czynnikiem dla rozmieszczenia pustułek w mieście poza sezonem lęgowym, gdyż ptaki potrafią znacznie zmienić dietę, nie zmieniają natomiast (w porównaniu do sezonu lęgowego) miejsc, w których przebywają. Wszystkie cztery analizowane w tej pracy stanowiska były regularnie użytkowane przez pustułki w ko- 93
6 lejnych sezonach lęgowych i pozalęgowych co najmniej od roku 1995, a niektóre z nich znacznie wcześniej (np. Romanowski 1996, Luniak et al. 2001). Cztery przedstawione w tej pracy stanowiska pustułek są zróżnicowane pod względem dominujących komponentów środowiska miejskiego (rys. 1), a tym samym różnią się zespołem potencjalnych ofiar, co stwarza możliwość określenia reakcji drapieżnika na zmienność bazy pokarmowej. Zmienność ta jest tu rozumiana jako zróżnicowanie przestrzenne (między poszczególnymi stanowiskami) a nie czasowe (np. między latami), które najczęściej było uwzględniane w tego typu analizach (np. Korpimäki 1986, Tome 2003). Na podstawie istotnych różnic w składzie pokarmu między stanowiskami (tab. 1) oraz dużego stopnia przywiązania ptaków do rozpatrywanych stanowisk (dane własne) można wnioskować, że pustułka wykazuje istotną reakcję funkcjonalną na zmiany w bazie pokarmowej, przy jednoczesnym braku (lub mniej istotnej) reakcji numerycznej. Jest to schemat reakcji typowy dla generalistów pokarmowych, do których zalicza się pustułkę (np. Korpimäki 1985). Literatura Boratyński Z., Kasprzyk K Does urban structure explain shifts in the food niche of the Eurasian Kestrel (Falco tinnunculus)? Buteo 14: Cichocki J., Mikusek R Wypluwki. Zbiór, przechowywanie i analiza. W: Mikusek R. (red.). Metody Badań i Ochrony Sów, ss FWIE, Kraków. Darolova A Príspevok k poznaniu potravy sokola myšiara (Falco tinnunculus) v Bratislave. Buteo 1: Goszczyński J., Jabłoński P., Lesiński G., Romanowski J Variation in the diet of Tawny Owl Strix aluco L. along an urbanization gradient. Acta Ornithol. 27: Korpimäki E Diet of the Kestrel Falco tinnunculus in the breeding season. Orn. Fenn. 62: Korpimäki E Diet variation, hunting habitat and reproductive output of the Kestrel Falco tinnunculus in the light of the optimal diet theory. Orn. Fenn. 63: Kübler S., Kupko S., Zeller U The kestrel (Falco tinnunculus L.) in Berlin: investigation of breeding biology and feeding ecology. J. Ornithol. 146: Levins R Evolution in changing environments. Princeton University Press. Luniak M., Kozłowski P., Nowicki W., Plit J Ptaki Warszawy Atlas Warszawy 8. IGiPZ PAN, Warszawa. Pucek Z Klucz do oznaczania ssaków Polski. PWN, Warszawa. Pyke G.H Optimal foraging: a selective review of theory and tests. Quart. Rev. Biol. 52: Pyke G.H Optimal foraging theory: a critical review. Ann. Rev. Syst. 15: Raczyński J., Ruprecht A.L The effect of digestion on the osteological composition of owl pellets. Acta Ornithol. 14: Rejt Ł Synurbizacja pustułki Falco tinnunculus cechy populacji miejskiej. W: Indykiewicz P., Barczak T., Kaczorowski G. Bioróżnorodność i ekologia populacji zwierzęcych w środowiskach zurbanizowanych, ss NICE, Bydgoszcz. Rejt Ł Zmienność składu pokarmu pustułki Falco tinnunculus w Warszawie. Not. Orn. 45: Rejt Ł msc. Biologia lęgowa pustułki Falco tinnunculus w środowisku miejskim Warszawy. Praca doktorska, Muzeum i Instytut Zoologii PAN. Romanowski J On the diet of urban Kestrels (Falco tinnunculus) in Warsaw. Buteo 8: Salvati L., Manganaro A., Fattorini S., Piatella E Population features of Kestrels Falco tinnunculus in urban, suburban and rural areas in Central Italy. Acta Ornithol. 34: Stephens D.W., Krebs J.R Foraging Theory. Princeton University Press. Śliwa P., Rejt Ł Pustułka. Monografie Przyrodnicze. Wyd. KP, Świebodzin. Tome D Funcional response of the Long-eared Owl (Asio otus) to changing prey number: a 20-year study. Orn. Fenn. 80:
7 Viitala J., Korpimäki E., Palokangas P., Koivula M Attraction of kestrels to vole scent marks visible in ultraviolet light. Nature 373: Village A Kestrel Falco tinnunculus. BWP Update 2: Żmihorski M Pokarm uszatki Asio otus w krajobrazie rolniczym i leśnym. Not. Orn. 46: Michał Żmihorski, Łukasz Rejt Muzeum i Instytut Zoologii PAN Wilcza 64, Warszawa zmihor@interia.pl 95
Zimowy skład pokarmu uszatki Asio otus w Lublinie
FAUNA MIAST Ochronić różnorodność biotyczną w miastach P. Indykiewicz, L. Jerzak, T. Barczak (red.) SAR Pomorze, Bydgoszcz 2008 s.: 506 510 Jarosław Wiącek 1, Marcin Polak 1 Mariusz Niedźwiedź 2, Sylwia
Bardziej szczegółowoPokarm uszatki Asio otus w krajobrazie rolniczym i leśnym
Notatki Notes Notatki Ornitologiczne 2005, 46: 127 140 Pokarm uszatki Asio otus w krajobrazie rolniczym i leśnym W pracy przedstawiono zimowy pokarm uszatki z dwóch stanowisk różniących się sposobem użytkowania
Bardziej szczegółowoSeasonal changes in the diet of the Long-eared Owl Asio otus in the lower Pilica River valley
Przegląd Przyrodniczy XXVIII, 1 (2017): 101-106 Przemysław Stolarz, Jarosław Stolarz, Grzegorz Lesiński Sezonowa zmienność pokarmu uszatki Asio otus w dolinie dolnej Pilicy Seasonal changes in the diet
Bardziej szczegółowoZnaczenie zadrzewień śródpolnych dla ochrony różnorodności biologicznej krajobrazu rolniczego. Krzysztof Kujawa
Znaczenie zadrzewień śródpolnych dla ochrony różnorodności biologicznej krajobrazu rolniczego Krzysztof Kujawa Różnorodność biologiczna Zróżnicowanie wszystkich żywych organizmów występujących na Ziemi
Bardziej szczegółowoKonkurencja. Wykład 4
Konkurencja Wykład 4 W terenie Eksperyment w terenie 1. manipulacja liczebnością jednego lub dwóch konkurentów 2. obserwacja zmian przeżywalności, płodności itd. 3. porównanie z parametrami obserwowanymi
Bardziej szczegółowoDROBNE SSAKI W POKARMIE TRZECH GATUNKÓW SÓW W DOLINIE DOLNEJ ODRY Small mammals in the diet of three owl species in Lower Odra region (NW Poland)
Przegląd Przyrodniczy XXIII, 2 (2012): 77 85 Michał Żmihorski, Jerzy Romanowski, Mateusz Borowiecki DROBNE SSAKI W POKARMIE TRZECH GATUNKÓW SÓW W DOLINIE DOLNEJ ODRY Small mammals in the diet of three
Bardziej szczegółowoACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS KSZTAŁTOWANIE SIĘ WIELKOŚCI OPADÓW NA OBSZARZE WOJEWÓDZTWA MIEJSKIEGO KRAKOWSKIEGO
ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA GEOGRAPHICA PHYSICA 3, 1998 Elżbieta Cebulak KSZTAŁTOWANIE SIĘ WIELKOŚCI OPADÓW NA OBSZARZE WOJEWÓDZTWA MIEJSKIEGO KRAKOWSKIEGO THE PRECIPITATION ON THE AREA OF CRACOW
Bardziej szczegółowoWp³yw warunków pogodowych w okresie zimowym na sk³ad pokarmu uszatki Asio otus w Lesie D¹browa pod Lublinem
Wp³yw warunków pogodowych w okresie zimowym na sk³ad pokarmu uszatki Asio otus w Lesie D¹browa pod Lublinem Jaros³aw Wi¹cek, Rafa³ Krawczyk, Marcin Polak ARTYKU Y / ARTICLE Abstrakt. Przedmiotem badañ
Bardziej szczegółowoZALEŻNOŚĆ MIĘDZY WYSOKOŚCIĄ I MASĄ CIAŁA RODZICÓW I DZIECI W DWÓCH RÓŻNYCH ŚRODOWISKACH
S ł u p s k i e P r a c e B i o l o g i c z n e 1 2005 Władimir Bożiłow 1, Małgorzata Roślak 2, Henryk Stolarczyk 2 1 Akademia Medyczna, Bydgoszcz 2 Uniwersytet Łódzki, Łódź ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY WYSOKOŚCIĄ
Bardziej szczegółowoInterakcje. Konkurencja a zespół organizmów
Interakcje Konkurencja a zespół organizmów Zespół organizmów Zbiór gatunków (populacji) wykorzystujących tę samą przestrzeń w tym samym czasie wszystkie gatunki na danym obszarze uwarunkowania środowiskowe
Bardziej szczegółowoThe influence of habitat isolation on space use and genetic structure of stone marten Martes foina population
The influence of habitat isolation on space use and genetic structure of stone marten Martes foina population Wpływ izolacji środowiska na użytkowanie przestrzeni i strukturę genetyczną populacji kuny
Bardziej szczegółowoUniwersytet w Białymstoku Wydział Biologiczno-Chemiczny
Uniwersytet w Białymstoku Wydział Biologiczno-Chemiczny Andrzej Łukasz Różycki Fenologia rozrodu i produkcja jaj mew: uwarunkowania i konsekwencje w warunkach środkowej Wisły Promotor pracy: Prof. dr hab.
Bardziej szczegółowoACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS WIELOLETNIA ZMIENNOŚĆ LICZBY DNI Z OPADEM W KRAKOWIE
ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA GEOGRAPHICA PHYSICA 3, 1998 Robert Twardosz WIELOLETNIA ZMIENNOŚĆ LICZBY DNI Z OPADEM W KRAKOWIE LONG-TERM VARIABILITY OF THE NUMBER OF DAYS WITH PRECIPITATION IN CRACOW
Bardziej szczegółowoZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU 2008 BIOLOGIA I HODOWLA ZWIERZĄT LVII Nr 567
Pokarm zimowy płomykówki... 19 ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU 2008 BIOLOGIA I HODOWLA ZWIERZĄT LVII Nr 567 Jan Cichocki 1, Grzegorz Gabryś 1,2, Agnieszka Ważna 1 POKARM ZIMOWY
Bardziej szczegółowoOBSZARY PRZYRODNICZO CENNE W PROCESACH RACJONALNEGO PLANOWANIA PRZESTRZENI
UNIWERSYTET WARMIŃSKO MAZURSKI w OLSZTYNIE WYDZIAŁ GEODEZJI I GOSPODARKI PRZESTRZENNEJ KATEDRA PLANOWANIA I INŻYNIERII PRZESTRZENNEJ OBSZARY PRZYRODNICZO CENNE W PROCESACH RACJONALNEGO PLANOWANIA PRZESTRZENI
Bardziej szczegółowoPOKARM PŁOMYKÓWKI TYTO ALBA I SOWY USZATEJ ASIO OTUS Z POMORZA
S ł u p s k i e P r a c e B i o l o g i c z n e 5 2008 POKARM PŁOMYKÓWKI TYTO ALBA I SOWY USZATEJ ASIO OTUS Z POMORZA THE FOOD OF THE BARN OWL TYTO ALBA AND THE LONG-EARED OWL ASIO OTUS FROM THE POMERANIAN
Bardziej szczegółowoGrzegorz Lesiński Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Grzegorz Lesiński Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Gdy nadchodzi zima, krajowe nietoperze nie znajdują wystarczająco dużo pokarmu i zapadają w sen zimowy czyli hibernację Historia odkrycia
Bardziej szczegółowoPuszcza Białowieska: ptaki, skarby i mity. Przemysław Chylarecki Muzeum i Instytut Zoologii PAN
Puszcza Białowieska: ptaki, skarby i mity Przemysław Chylarecki Muzeum i Instytut Zoologii PAN Tomasz Wesołowski Pracownia Badań Lasu, Uniwersytet Wrocławski Awifauna PB: podstawowe fakty Kompleks leśny
Bardziej szczegółowoMonitoringu krajobrazu prace realizowane w roku 2013
Monitoringu krajobrazu prace realizowane w roku 2013 Marek Rycharski, Zuzanna Oświecimska-Piasko Instytut Technologiczno-Przyrodniczy www.itep.edu.pl PLAN 1. Krajobraz obszarów wiejskich 2. Założenia ogólne
Bardziej szczegółowoEKOLOGIA PTAKÓW SZPONIASTYCH FALCONIFORMES, KRUKA CORVUS CORAX ORAZ SÓW STRIGIFORMES NA WYŻYNIE KRAKOWSKIEJ W 2008 I 2009 ROKU
sim22:makieta 1 11/11/2009 11:31 AM Strona 95 EKOLOGIA PTAKÓW SZPONIASTYCH FALCONIFORMES, KRUKA CORVUS CORAX ORAZ SÓW STRIGIFORMES NA WYŻYNIE KRAKOWSKIEJ W 2008 I 2009 ROKU Maciej Turzański Streszczenie
Bardziej szczegółowoWpływ pory roku i dostępności gryzoni leśnych na skład pokarmu puszczyka Strix aluco w warunkach mozaiki polno leśnej środkowej Polski
sylwan 160 (1): 57 63, 2016 Jakub Gryz, Dagny Krauze-Gryz Wpływ pory roku i dostępności gryzoni leśnych na skład pokarmu puszczyka Strix aluco w warunkach mozaiki polno leśnej środkowej Polski Influence
Bardziej szczegółowoNOTATKI FAUNISTYCZNE
Kulon 19 (2014) 81 Kulon 19 (2014), 81-113 PL ISSN 1427-3098 NOTATKI FAUNISTYCZNE Ptaki Michał Redlisiak, Krzysztof Kajzer, Łukasz Wardecki, Marek Elas GNIAZDOWANIE GAWRONA CORVUS FRUGILEGUS W WARSZAWIE
Bardziej szczegółowoEkonometryczna analiza popytu na wodę
Jacek Batóg Uniwersytet Szczeciński Ekonometryczna analiza popytu na wodę Jednym z czynników niezbędnych dla funkcjonowania gospodarstw domowych oraz realizacji wielu procesów technologicznych jest woda.
Bardziej szczegółowoWARUNKI TERMICZNE W CENTRUM BIELSKA-BIAŁEJ
Inżynieria Ekologiczna Ecological Engineering Vol. 46, Feb. 2016, p. 161 165 DOI: 10.12912/23920629/61480 WARUNKI TERMICZNE W CENTRUM BIELSKA-BIAŁEJ Konrad Sikora 1, Janusz Leszek Kozak 1 1 Wydział Inżynierii
Bardziej szczegółowoWykonane przez Firmę Milvus Szymon Wójcik. Złocieniec, lipiec 2018 r.
Opinia ornitologiczna i chiropterologiczna z zaleceniami kompensacji przyrodniczej na potrzeby termomodernizacji budynku przy ul. Leśnej 12 w Złocieńcu Wykonane przez Firmę Milvus Szymon Wójcik Złocieniec,
Bardziej szczegółowoACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS. WIELOLETNIA ZMIENNOŚĆ WYSTĘPOWANIA BURZ W SZCZECINIE, ŁODZI, KRAKOWIE I NA KASPROWYM WIERCHU W LATAm
ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA GEOGRAPHICA PHYSICA 3, 1998 Zuzanna Bielec WIELOLETNIA ZMIENNOŚĆ WYSTĘPOWANIA BURZ W SZCZECINIE, ŁODZI, KRAKOWIE I NA KASPROWYM WIERCHU W LATAm 1954-1993 LONG-TERM VARIABILITY
Bardziej szczegółowoPrzedmiot wybieralny 14. Kod przedmiotu. Informacje ogólne. Nazwa przedmiotu Przedmiot wybieralny WB-OSP-PW-14-Ć-S15_pNadGenC5HW1.
Przedmiot wybieralny 14... opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Przedmiot wybieralny 14... Kod przedmiotu 13.9-WB-OSP-PW-14-Ć-S15_pNadGenC5HW1 Wydział Kierunek Wydział Nauk Biologicznych
Bardziej szczegółowoPODAŻ CIĄGNIKÓW I KOMBAJNÓW ZBOŻOWYCH W POLSCE W LATACH 2003 2010
Problemy Inżynierii Rolniczej nr 3/2011 Jan Pawlak Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach Oddział w Warszawie PODAŻ CIĄGNIKÓW I KOMBAJNÓW ZBOŻOWYCH W POLSCE W LATACH 2003 2010 Streszczenie W
Bardziej szczegółowoSCENARIUSZ ZAJĘĆ SZKOLNEGO KOŁA NAUKOWEGO Z PRZEDMIOTU BIOLOGIA PROWADZONEGO W RAMACH PROJEKTU AKADEMIA UCZNIOWSKA
SCENARIUSZ ZAJĘĆ SZKOLNEGO KOŁA NAUKOWEGO Z PRZEDMIOTU BIOLOGIA PROWADZONEGO W RAMACH PROJEKTU AKADEMIA UCZNIOWSKA Temat lekcji Jak się dowiedzieć, co je sowa? Na podstawie pracy Kingi Cierplikowskiej
Bardziej szczegółowoZnaczenie monitoringu populacji ssaków kopytnych w ochronie dużych drapieżników
Znaczenie monitoringu populacji ssaków kopytnych w ochronie dużych drapieżników Krzysztof Schmidt Instytut Biologii Ssaków PAN, Białowieża Duże ssaki drapieżne występujące w Polsce Fot. H. Schmidt Fot.
Bardziej szczegółowoSmall mammals in pellets of the tawny owl Strix aluco from the village of Paszkówka near Cracow
ARTYKUŁY Drobne ssaki w Paszkówce koło Krakowa na podstawie analizy zrzutek puszczyka Strix aluco Small mammals in pellets of the tawny owl Strix aluco from the village of Paszkówka near Cracow GRZEGORZ
Bardziej szczegółowoZimowy pokarm srokosza Lanius excubitor w krajobrazie rolniczym wschodniej Polski
Zimowy pokarm srokosza Lanius excubitor w krajobrazie rolniczym wschodniej Polski Skład pokarmu ptaków może zmieniać się w zależności od wielu czynników, m.in. położenia geograficznego, warunków pogodowych
Bardziej szczegółowoJakub Benedykt Gryz, Dagny Krauze-Gryz WYBIÓRCZOŚĆ POKARMOWA PUSTUŁEK FALCO TINNUNCULUS GNIAZDUJĄCYCH W DOLINIE PILICY
Kulon 16 (2011) 63 Kulon 16 (2011), 63-73 PL ISSN 1427-3098 Jakub Benedykt Gryz, Dagny Krauze-Gryz WYBIÓRCZOŚĆ POKARMOWA PUSTUŁEK FALCO TINNUNCULUS GNIAZDUJĄCYCH W DOLINIE PILICY Jakub Benedykt Gryz, Dagny
Bardziej szczegółowoInwentaryzacja i kontrola zasiedlenia gniazd ptaków drapieŝnych i rzadkich na obszarze Bieszczadzkiego Parku Narodowego w sezonie 2010
Inwentaryzacja i kontrola zasiedlenia gniazd ptaków drapieŝnych i rzadkich na obszarze Bieszczadzkiego Parku Narodowego w sezonie 2010 Opracowanie, prace terenowe: Pirga Bartosz B.Pirga 2010. UŜytkowane
Bardziej szczegółowoSWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny. Wydział Zamiejscowy we Wrocławiu. Karolina Horodyska
SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny Wydział Zamiejscowy we Wrocławiu Karolina Horodyska Warunki skutecznego promowania zdrowej diety i aktywności fizycznej: dobre praktyki w interwencjach psychospołecznych
Bardziej szczegółowoLiczebność i rozmieszczenie pustułki Falco tinnunculus w Szczecinie w latach 2002 2003
Ptaki Pomorza 1 2010 7-16 Liczebność i rozmieszczenie pustułki Falco tinnunculus w Szczecinie w latach 2002 2003 DOROTA MUSIELAK Abstrakt: W latach 2002 2003 prowadzono badania nad liczebnością i rozmieszczeniem
Bardziej szczegółowoZALEŻNOŚĆ POMIĘDZY ROZŁOGIEM ZIEMNIAKÓW POD KRZAKIEM A LICZEBNOŚCIĄ, STRUKTURĄ I MASĄ BULW
Inżynieria Rolnicza 1(18)/28 ZALEŻNOŚĆ POMIĘDZY ROZŁOGIEM ZIEMNIAKÓW POD KRZAKIEM A LICZEBNOŚCIĄ, STRUKTURĄ I MASĄ BULW Barbara Krzysztofik, Piotr Nawara, Paweł Skonieczny Katedra Techniki Rolno-Spożywczej,
Bardziej szczegółowoModelowanie statystyczne siedlisk ptaków leśnych w OSO Lasy Puszczy nad Drawą
Modelowanie statystyczne siedlisk ptaków leśnych w OSO Lasy Puszczy nad Drawą Michał Żmihorski, Klub Przyrodników, Muzeum i Instytut Zoologii PAN zmihorski@miiz.waw.pl Plan ochrony Drawieńskiego Parku
Bardziej szczegółowoZałoŜenia dla wyznaczenia ostoi Ŝubra w Bieszczadach
Kajetan Perzanowski Aleksandra Wołoszyn Gałęza Maciej Januszczak Stacja Badawcza Fauny Karpat Muzeum i Instytut Zoologii PAN ZałoŜenia dla wyznaczenia ostoi Ŝubra w Bieszczadach W Bieszczadach bytują dwie
Bardziej szczegółowoJan Cichocki 1, Grzegorz Gabryś 1,2
Drobne ssaki... 17 ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU 2008 BIOLOGIA I HODOWLA ZWIERZĄT LVI Nr 566 Jan Cichocki 1, Grzegorz Gabryś 1,2 Drobne ssaki (Mammalia: Insectivora et Rodentia)
Bardziej szczegółowoPorównanie składu pokarmowego uszatek Asio otus zimujących w Starych Skoszewach (Park Krajobrazowy Wzniesień Łódzkich) w latach i 2015
Porównanie składu pokarmowego uszatek Asio otus zimujących w Starych Skoszewach (Park Krajobrazowy Wzniesień Łódzkich) w latach 2001-2002 i 2015 Maciej Kamiński, Kamila Gach, Andrzej Zieleniak, Janusz
Bardziej szczegółowoSztuczne schronienia dla ptaków
Sztuczne schronienia dla ptaków dr Romuald Mikusek Obidza, 23.05.2013 w Krakowie fot. C. Korkosz fot. R. Mikusek fot. G. Leśniewski fot. R. Mikusek Program Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska
Bardziej szczegółowoOCENA ZRÓŻNICOWANIA W DOSTĘPNOŚCI DO NATURALNYCH TERENÓW ZIELENI W WARSZAWIE PRZY UŻYCIU STANDARDU SDNTZ
OCENA ZRÓŻNICOWANIA W DOSTĘPNOŚCI DO NATURALNYCH TERENÓW ZIELENI W WARSZAWIE PRZY UŻYCIU STANDARDU SDNTZ Agata Winiarska, Gabriela Maksymiuk, Renata Giedych Wydział Ogrodnictwa, Biotechnologii i Architektury
Bardziej szczegółowoSkład pokarmu puszczyka Strix aluco na wybranych stanowiskach Lubelszczyzny
Wiącek J., Polak M., Kucharczyk M., Grzywaczewski G., Jerzak L. (red.) Ptaki Środowisko ZagroŜenia Ochrona Wybrane aspekty ekologii ptaków LTO, Lublin 2009 Skład pokarmu puszczyka Strix aluco na wybranych
Bardziej szczegółowoDrobne ssaki Zespołu Przyrodniczo-Krajobrazowego Dolina Mrogi na podstawie analizy wypluwek puszczyka Strix aluco
88 Notatki florystyczne, faunistyczne i mykobiotyczne GRZEGORZ LESIŃSKI, JAKUB GRYZ, DAGNY KRAUZE-GRYZ Drobne ssaki Zespołu Przyrodniczo-Krajobrazowego Dolina Mrogi na podstawie analizy wypluwek puszczyka
Bardziej szczegółowoNATURA 2000. www.ek-kom.pl. Janusz Bohatkiewicz. EKKOM Sp. z o.o. Regietów, 21 stycznia 2010
DROGI SAMORZĄDOWE X LAT AKTUALNE PROBLEMY ZWIĄZANE Z OBSZARAMI NATURA 2000 Janusz Bohatkiewicz EKKOM Sp. z o.o. www.ek-kom.pl Regietów, 21 stycznia 2010 Krótka informacja nt. obszarów NATURA 2000 SYSTEM
Bardziej szczegółowoWspomnienie o śp. Profesorze Jacku Goszczyńskim (1946-2012) w pierwszą rocznicę śmierci
Wspomnienie o śp. Profesorze Jacku Goszczyńskim (1946-2012) w pierwszą rocznicę śmierci 1 października 2013 roku minęła pierwsza rocznica śmierci prof. Jacka Goszczyńskiego. Odszedł nagle, w dniu rozpoczęcia
Bardziej szczegółowoAnaliza stanu istniejącego i optymalizacja dostępu do usług publicznych na przykładzie bibliotek
Analiza stanu istniejącego i optymalizacja dostępu do usług publicznych na przykładzie bibliotek Agnieszka Gajda Biblioteka Kraków. Stan obecny oraz kierunki rozwoju jednolitej sieci miejskich bibliotek
Bardziej szczegółowoOpinia ornitologiczna dotycząca planowanej budowy elektrowni wiatrowych w gminie Osiek Jasielski.
PARUS PRACOWNIA EKSPERTYZ ŚRODOWISKOWYCH ul. Heweliusza3/35 60-281 Poznań NIP: 781-175-36-42 REGON: 301577956 Tel. +48 607-781-904 Opinia ornitologiczna dotycząca planowanej budowy elektrowni wiatrowych
Bardziej szczegółowoSKŁAD POKARMU SOWY USZATEJ ASIO OTUS
Ptaki Śląska 12 (1998): 145-154 Aurelia Pawłowska-Indyk, Jolanta Bartmańska, Franciszek Indyk SKŁAD POKARMU SOWY USZATEJ ASIO OTUS FOOD OF THE LONG-EARED OWL ASIO OTUS Spośród sów najlepiej poznano dietę
Bardziej szczegółowoMETODY STATYSTYCZNE W BIOLOGII
METODY STATYSTYCZNE W BIOLOGII 1. Wykład wstępny 2. Populacje i próby danych 3. Testowanie hipotez i estymacja parametrów 4. Planowanie eksperymentów biologicznych 5. Najczęściej wykorzystywane testy statystyczne
Bardziej szczegółowoWykonane przez Firmę Milvus Szymon Wójcik. Złocieniec, lipiec 2018 r.
Opinia ornitologiczna i chiropterologiczna z zaleceniami kompensacji przyrodniczej na potrzeby termomodernizacji budynku przy ul. Bydgoskiej 4 w Złocieńcu Wykonane przez Firmę Milvus Szymon Wójcik Złocieniec,
Bardziej szczegółowoLiczebność kopciuszka Phoenicurus ochruros w Szczecinie, Policach i okolicznych obszarach wiejskich
Ptaki Pomorza 1 2010 63-69 Liczebność kopciuszka Phoenicurus ochruros w Szczecinie, Policach i okolicznych obszarach wiejskich KRZYSZTOF ADAMCZAK, PIOTR NOWACKI, DARIUSZ WYSOCKI Abstrakt: W latach 2006
Bardziej szczegółowoWykonane przez Firmę Milvus Szymon Wójcik. Złocieniec, lipiec 2018 r.
Opinia ornitologiczna i chiropterologiczna z zaleceniami kompensacji przyrodniczej na potrzeby termomodernizacji budynku przy ul. Wolności 2 w Złocieńcu Wykonane przez Firmę Milvus Szymon Wójcik Złocieniec,
Bardziej szczegółowoPokarm polnej populacji błotniaka łąkowego Circus pygargus w okresie pisklęcym na Nizinie Południowopodlaskiej i Mazowieckiej
Janiszewski T., Pędziwilk A., Wojciechowski Z. 2004. Rozmieszczenie i liczebność dzierlatki Galerida cristata i kląskawki Saxicola torquata w Łodzi w latach 1994 2002. Not. Orn. 45: 49 53. Lesiński G.
Bardziej szczegółowoODPORNOŚĆ STALIWA NA ZUŻYCIE EROZYJNE CZĘŚĆ II. ANALIZA WYNIKÓW BADAŃ
Szybkobieżne Pojazdy Gąsienicowe (15) nr 1, 2002 Stanisław JURA Roman BOGUCKI ODPORNOŚĆ STALIWA NA ZUŻYCIE EROZYJNE CZĘŚĆ II. ANALIZA WYNIKÓW BADAŃ Streszczenie: W części I w oparciu o teorię Bittera określono
Bardziej szczegółowoRaport uproszczony nr 1 w miesiącach marzec maj 2015
Raport uproszczony nr 1 zawierający informacje o ptakach wędrownych, bytujących i lęgowych zebrane w trakcie liczeń transektowych w miesiącach marzec maj 2015 Monitoring został wykonany w ramach kontynuacji
Bardziej szczegółowoRóżnorodność, zagrożenia i ochrona pszczół na terenach rolniczych
Różnorodność, zagrożenia i ochrona pszczół na terenach rolniczych dr Weronika Banaszak-Cibicka Zakład Hodowli Owadów Użytkowych Instytut Zoologii Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Krajobraz rolniczy
Bardziej szczegółowoSowy. Przygotowała Zuzia Górska
Sowy Przygotowała Zuzia Górska Puchacz Długość ciała (wraz z dziobem i ogonem): 60 78 cm Długość ogona: 23 29 cm Rozpiętość skrzydeł: 155 180 cm Waga: 1,6 2,8 kg samce; 2,3 4,2 kg samice Liczba jaj: 2
Bardziej szczegółowoRaport z analizy wpływu elementów ekstensywnego krajobrazu rolniczego na żerowanie bocianów białych
Raport z analizy wpływu elementów ekstensywnego krajobrazu rolniczego na żerowanie bocianów białych Białystok, 10 października 2018 roku 1 Cel W Polsce występuje jedna z największych populacji lęgowych
Bardziej szczegółowoGmina: Chocz (n. Chocz, Olesiec Nowy, Olesiec Stary) Celem inwestycji jest budowa obwodnicy miasta Chocz w ciągu drogi wojewódzkiej nr 442
I.47. Droga nr 442 m. Chocz. 47 Droga nr 442 m. Chocz Lokalizacja przedsięwzięcia Charakterystyka ogólna i cel przedsięwzięcia Powiat pleszewski Gmina: Chocz (n. Chocz, Olesiec Nowy, Olesiec Stary) Celem
Bardziej szczegółowoRynek Powierzchni Magazynowych w Polsce Q3 2015
Rynek Powierzchni Magazynowych w Polsce W trzecim kwartale br. odnotowano dalszy wzrost aktywności deweloperów na rynku nowoczesnych powierzchni przemysłowych i magazynowych w Polsce. Łączne zasoby nowoczesnej
Bardziej szczegółowoACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS
ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA GEOGRAPHICA PHYSICA 3, 1998 Danuta Limanówka ZMIENNOŚĆ WARUNKÓW TERMICZNYCH WYBRANYCH MIAST POLSKI CHANGES OF THE THERMAL CONDmONS IN THE SELECTED POLISH CITIES Opracowanie
Bardziej szczegółowoDrobne ssaki Chojnowskiego Parku Krajobrazowego w pokarmie puszczyka Strix aluco
ARTYKUŁY Drobne ssaki Chojnowskiego Parku Krajobrazowego w pokarmie puszczyka Strix aluco Chrońmy Przyr. Ojcz. 70 (1): 63 67, 2014 Small mammals of Chojnowski Landscape Park in the diet of the tawny owl
Bardziej szczegółowoPotencjał parków warszawskich do świadczenia usług ekosystemowych
dr inż. Renata Giedych dr inż. Gabriela Maksymiuk Katedra Architektury krajobrazu Wydział Ogrodnictwa, Biotechnologii i Architektury Krajobrazu Szkoła Głowna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Potencjał
Bardziej szczegółowoSłowne: pogadanka, analiza wykresów, praca z tekstem, indywidualna, grupowa.
1. Cele lekcji a) Wiadomości zna charakterystyczne cechy biologii ptaków drapieżnych, zna środowisko życia ptaków drapieżnych, wie, jakie cechy musi posiadać środowisko, aby stanowiło dogodną przestrzeń
Bardziej szczegółowoFormy i skala oddziaływania zwierzyny na las
Formy i skala oddziaływania zwierzyny na las Zbigniew Borowski Zakład Ekologii Lasu Instytut Badawczy Leśnictwa Jan Błaszczyk Generalna Dyrekcja Lasów Państwowych Wstęp Wysokie zagęszczenia kopytnych mają
Bardziej szczegółowoBadania genetyczne nad populacją jelenia w północno-wschodniej Polsce
Badania genetyczne nad populacją jelenia w północno-wschodniej Polsce Magdalena Niedziałkowska, Bogumiła Jędrzejewska, Jan Marek Wójcik Instytut Biologii Ssaków PAN w Białowieży Cele badań 1) Poznanie
Bardziej szczegółowoKonkurencja. wykład 4 Konkurencja a zespół organizmów
Konkurencja wykład 4 Konkurencja a zespół organizmów Zespół organizmów Zbiór gatunków (populacji) wykorzystujących tę samą przestrzeń w tym samym czasie wszystkie gatunki na danym obszarze uwarunkowania
Bardziej szczegółowoPolityka Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska wobec inwestycji infrastrukturalnych
Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Olsztynie Maria Mellin Polityka Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska wobec inwestycji infrastrukturalnych Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie
Bardziej szczegółowoWystępowanie i biologia wybranych gatunków ptaków gnieżdżących się w Bieszczadach Zachodnich
Występowanie i biologia wybranych gatunków ptaków gnieżdżących się w Bieszczadach Zachodnich Orelec, 23.05.2015 Ptaki polskich Bieszczadów W polskich Bieszczadach stwierdzono występowanie przeszło 200
Bardziej szczegółowoUniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Wydział Biologii i Ochrony Środowiska
Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Kierunek i poziom studiów: Biologia, poziom drugi Sylabus modułu: Ekologia miasta. kod modułu: 2BL_52 1. Informacje ogólne koordynator modułu Dr hab. Ryszard Ciepał
Bardziej szczegółowoEfekt kształcenia dla kursu. W01 Objaśnia podstawowe pojęcia z zakresu biologii i ekologii ptaków
KARTA KURSU Nazwa Nazwa w j. ang. Biologia ptaków Biology of birds Kod Punktacja ECTS* 1 Koordynator Dr Łukasz Binkowski Zespół dydaktyczny Dr Łukasz Binkowski mgr Jacek Maślanka Opis kursu (cele kształcenia)
Bardziej szczegółowoKSZTAŁTOWANIE MIKROKLIMATU W STREFIE PRZEBYWANIA LUDZI W OBIEKTACH SAKRALNYCH
KSZTAŁTOWANIE MIKROKLIMATU W STREFIE PRZEBYWANIA LUDZI W OBIEKTACH SAKRALNYCH WOLSKI Leszek 1 JELEC Paweł 2 1,2 Zakład Instalacji Budowlanych i Fizyki Budowli, Politechnika Warszawska ABSTRACT This script
Bardziej szczegółowoAnomalie gradientu pionowego przyspieszenia siły ciężkości jako narzędzie do badania zmian o charakterze hydrologicznym
Anomalie gradientu pionowego przyspieszenia siły ciężkości jako narzędzie do badania zmian o charakterze hydrologicznym Dawid Pruchnik Politechnika Warszawska 16 września 2016 Cel pracy Zbadanie możliwości
Bardziej szczegółowoDrapieżnictwo II. (John Stuart Mill 1874, tłum. własne)
Drapieżnictwo II Jeżeli w ogóle są jakikolwiek świadectwa celowego projektu w stworzeniu (świata), jedną z rzeczy ewidentnie zaprojektowanych jest to, by duża część wszystkich zwierząt spędzała swoje istnienie
Bardziej szczegółowoWyniki inwentaryzacji na poszczególnych transektach i punktach nasłuchowych 1. Wyniki inwentaryzacji w punkcie nr 1:
Wyniki inwentaryzacji na poszczególnych transektach i punktach nasłuchowych 1. Wyniki inwentaryzacji w punkcie nr 1: Jest to punkt nasłuchowy zlokalizowany przy moście drogowym, nad kanałem łączącym Jezioro
Bardziej szczegółowoADAPTCITY przygotowanie strategii adaptacji do zmian klimatu dla Warszawy. Leszek Drogosz, Biuro Infrastruktury, Urząd m.st.
ADAPTCITY przygotowanie strategii adaptacji do zmian klimatu dla Warszawy Leszek Drogosz, Biuro Infrastruktury, Urząd m.st. Warszawy Projekt Adaptcity Zmiany klimatu to obecnie jedno z największych wyzwań
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 2 Wyniki obliczeń poziomu hałasu wzdłuż dróg wojewódzkich na terenie Gminy Czarnków
Tab. A Podstawowe dane wykorzystane do przeprowadzenia obliczeń poziomu hałasu wzdłuż dróg wojewódzkich na terenie Gminy Czarnków średnia ilość pojazdów prędkość liczba pojazdów/h nr ciężkich [%] pojazdów
Bardziej szczegółowoSowy Strigiformes środkowej części Kampinoskiego Parku Narodowego
Ornis Polonica 2010, 51: 252 261 Sowy Strigiformes środkowej części Kampinoskiego Parku Narodowego Adam Olszewski, Bartłomiej Woźniak, Tomasz Chodkiewicz, Jerzy Lewtak Abstrakt: W publikacji przedstawiono
Bardziej szczegółowoSTATYSTYKA MATEMATYCZNA
STATYSTYKA MATEMATYCZNA 1. Wykład wstępny. Teoria prawdopodobieństwa i elementy kombinatoryki 2. Zmienne losowe i ich rozkłady 3. Populacje i próby danych, estymacja parametrów 4. Testowanie hipotez 5.
Bardziej szczegółowoBez względu na powód zmian jest cieplej
Bez względu na powód zmian jest cieplej Jeden ze skutków zmian klimatu: zwiększenie prawdopodobieństwa wystąpienia zjawisk ekstremalnych -5.5 C -2.75 C +2.75 C +5.5 C IPCC, 2004 1 Tempo metabolizmu/ Utrata
Bardziej szczegółowoEmerytury nowosystemowe wypłacone w grudniu 2018 r. w wysokości niższej niż wysokość najniższej emerytury (tj. niższej niż 1029,80 zł)
Emerytury nowosystemowe wypłacone w grudniu 18 r. w wysokości niższej niż wysokość najniższej emerytury (tj. niższej niż 9,8 zł) DEPARTAMENT STATYSTYKI I PROGNOZ AKTUARIALNYCH Warszawa 19 1 Zgodnie z art.
Bardziej szczegółowoZbigniew Borowski & Jakub Borkowski Instytut Badawczy Leśnictwa
Zbigniew Borowski & Jakub Borkowski Instytut Badawczy Leśnictwa Populacja bobra w Polsce, podobnie jak w wielu innych krajach, w ostatnich 30 latach odnotowała nagły wzrost liczebności z 270 do ponad???
Bardziej szczegółowoPTASI KALENDARZ 2013 KWIECIEŃ KOS (Turdus merula) Drozdy (Turdidae)
PTASI KALENDARZ 2013 KWIECIEŃ KOS (Turdus merula) Drozdy (Turdidae) Kos (Turdus merula), należy do rodziny drozdów. Samiec jest cały czarny, oprócz żółtego dzioba oraz żółtej obrączki wokół oka, ze stosunkowo
Bardziej szczegółowoCracow University of Economics Poland. Overview. Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005
Cracow University of Economics Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005 - Key Note Speech - Presented by: Dr. David Clowes The Growth Research Unit CE Europe
Bardziej szczegółowoRÓŻNORODNOŚĆ BIOSFERY WBNZ 845
RÓŻNORODNOŚĆ BIOSFERY WBNZ 845 (Biogeografia ekologiczna i ewolucyjna) WYKŁAD 1 January Weiner INOŚ ORGANIZACJA KURSU OK. 15 SPOTKAŃ: WYKŁADY OBECNOŚĆ NIE JEST OBOWIĄZKOWA, ALE ZALECANA JEDNO ZADANIE DOMOWE
Bardziej szczegółowoDyspersja wybranych gatunków dużych ssaków RYŚ, WILK i ŁOŚ uwarunkowania środowiskowe i behawioralne
Dyspersja wybranych gatunków dużych ssaków RYŚ, WILK i ŁOŚ uwarunkowania środowiskowe i behawioralne mgr MARCIN GÓRNY 1, mgr WOJCIECH LEWANDOWSKI 2, dr hab. RAFAŁ KOWALCZYK 1 1 INSTYTUT BIOLOGII SSAKÓW
Bardziej szczegółowoDyrektywa Siedliskowa NATURA 2000. Dyrektywa Ptasia N2K - UE. N2K w Polsce. N2K w Polsce
NATURA 2000 Dyrektywa Siedliskowa Sieć obszarów chronionych na terenie Unii Europejskiej Celem wyznaczania jest ochrona cennych, pod względem przyrodniczym i zagrożonych, składników różnorodności biologicznej.
Bardziej szczegółowoTeoria optymalnego żerowania - optimal foraging theory Robert MacArthur i Eric Pianka, oraz w niezależnej publikacji J. M.
Teoria optymalnego żerowania - optimal foraging theory Robert MacArthur i Eric Pianka, oraz w niezależnej publikacji J. M. Emlen (1966) Z uwagi na kluczowe znaczenie sukcesu pokarmowego w przeżyciu zwierzęcia
Bardziej szczegółowoDIET COMPOSITION OF LONG-EARD OWL ASIO OTUS NESTING IN THE AREA OF GŁUCHÓW COMMUNE (CENTRAL POLAND) Summary. Martyna Paczuska
Kulon 21 (2016) 109 Stolarz P., Lesiński 2015. Zimowo-wiosenny pokarm uszatki Asio otus w dolinie dolnej Pilicy. Parki Nar. Rez. Przyr. 34: 92-96. Romanowski J. 1988. Trophic ecology of Asio otus (L.)
Bardziej szczegółowoWALORY ŚRODOWISKA KULTUROWEGO CIĘŻKOWICKO-ROŻNOWSKIEGO PARKU KRAJOBRAZOWEGO NA PRZYKŁADZIE GMIN GROMNIK I CIĘŻKOWICE
SIM23:Makieta 1 12/10/2009 3:30 PM Strona 180 WALORY ŚRODOWISKA KULTUROWEGO CIĘŻKOWICKO-ROŻNOWSKIEGO PARKU KRAJOBRAZOWEGO NA PRZYKŁADZIE GMIN GROMNIK I CIĘŻKOWICE Beata Fornal-Pieniak, Małgorzata Kosewska
Bardziej szczegółowoKonspekt lekcji biologii w gimnazjum klasa I
mgr Piotr Oleksiak Gimnazjum nr.2 wopatowie. Temat. Cechy populacji biologicznej. Konspekt lekcji biologii w gimnazjum klasa I Zakres treści: Populacja cechy charakterystyczne: liczebność, zagęszczenie,
Bardziej szczegółowoZMIANY ODŻYWIANIA SIĘ KOBIET W CZASIE CIĄŻY
Agnieszka Palka, Kamil Rzeźnikowski Akademia Morska w Gdyni ZMIANY ODŻYWIANIA SIĘ KOBIET W CZASIE CIĄŻY Dieta kobiety ciężarnej jest istotnym czynnikiem wpływającym na zdrowie zarówno matki, jak i dziecka.
Bardziej szczegółowoRÓŻNORODNOŚĆ BIOSFERY WBNZ 845
RÓŻNORODNOŚĆ BIOSFERY WBNZ 845 (Biogeografia ekologiczna i ewolucyjna) WYKŁAD 1 January Weiner INOŚ ORGANIZACJA KURSU OK. 15 SPOTKAŃ: WYKŁADY OBECNOŚĆ NIE JEST OBOWIĄZKOWA, ALE ZALECANA JEDNO ZADANIE DOMOWE
Bardziej szczegółowoZagrożenia dla korytarzy ekologicznych w Polsce
Zagrożenia dla korytarzy ekologicznych w Polsce Program Budowy Dróg Krajowych na lata 2011 2015 Rafał T. Kurek Cel strategicznej OOS 2 Określenie oddziaływania skutków realizacji Programu Budowy Dróg Krajowych
Bardziej szczegółowoDOBOWE AMPLITUDY TEMPERATURY POWIETRZA W POLSCE I ICH ZALEŻNOŚĆ OD TYPÓW CYRKULACJI ATMOSFERYCZNEJ (1971-1995)
Słupskie Prace Geograficzne 2 2005 Dariusz Baranowski Instytut Geografii Pomorska Akademia Pedagogiczna Słupsk DOBOWE AMPLITUDY TEMPERATURY POWIETRZA W POLSCE I ICH ZALEŻNOŚĆ OD TYPÓW CYRKULACJI ATMOSFERYCZNEJ
Bardziej szczegółowoImię i nazwisko . Błotniaki
Imię i nazwisko email Błotniaki Błotniaki, to liczący 13 gatunków rodzaj ptaków drapieżnych z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae), rzędu sokołowych (Falconiformes), występujących w Eurazji, Afryce
Bardziej szczegółowo4003 Świstak Marmota marmota latirostris
4003 Świstak Marmota marmota latirostris Liczba i lokalizacja obszarów i stanowisk monitoringowych Gatunek występuje wyłącznie w regionie alpejskim. Monitoring obejmuje cały teren występowania świstaka
Bardziej szczegółowoWnioski dla praktyki i gospodarki leśnej
Wnioski dla praktyki i gospodarki leśnej Grzegorz Neubauer, Tomasz Chodkiewicz, Przemysław Chylarecki, Arkadiusz Sikora, Tomasz Wilk, Zbigniew Borowski Zadanie realizowane w ramach umowy nr OR.271.3.12.2015
Bardziej szczegółowo