Wstęp. Wstęp. Zob. np. OECD, Employment Outlook 2010, s
|
|
- Wacława Markiewicz
- 5 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Rynki pracy państw Unii Europejskiej w okresie kryzysu. Procesy dostosowawcze i działania antykryzysowe, Piotr Maleszyk, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2016 Wstęp Sytuacja na rynkach pracy w okresie globalnego kryzysu finansowo gospodarczego ponownie stała się jednym z najważniejszych problemów społecznych i gospodarczych Unii Europejskiej. Zapoczątkowana kryzysem na rynkach finansowych recesja gospodarcza z lat doprowadziła do gwałtownego spadku zatrudnienia oraz wzrostu stopy bezrobocia do rekordowych poziomów z pierwszej połowy lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku. Z drugiej strony, spadek zatrudnienia w Unii Europejskiej w następstwie recesji okazał się znacznie mniejszy niż można by było tego oczekiwać po głębokości recesji, nawet uwzględniając zjawisko, że zmienne dotyczące rynku pracy są opóźnione w stosunku do zmian tempa wzrostu gospodarczego. Negatywny wpływ spadków produkcji na zatrudnienie został złagodzony zmniejszeniem czasu pracy i godzinowej wydajności pracy, a powszechnie wykorzystywaną przez pracodawców strategią było przechowywanie pracowników. Pewną rolę w podtrzymaniu popytu na pracę odegrało również obniżenie dynamiki płac, jednak redukcje wynagrodzeń okazały się mniej popularną strategią. Szczególnie zastanawiająca jest jednak odmienność procesów przystosowawczych na rynkach pracy poszczególnych państw członkowskich. O ile różnice pod względem głębokości wystąpienia recesji oraz jej okresu były umiarkowane na tle doświadczeń historycznych, o tyle reakcje rynków pracy mierzone zmianą zatrudnienia czy stopy bezrobocia okazały się znacznie bardziej zróżnicowane 1. Co więcej, głębokość spadków produkcji w niewielkim stopniu tłumaczy różnice w zmianach zatrudnienia w poszczególnych państwach członkowskich UE. Na 1 Zob. np. OECD, Employment Outlook 2010, s
2 10 Wstęp tym tle nasuwa się więc pytanie, jakie czynniki zdecydowały o zróżnicowanej wrażliwości rynków pracy na zjawiska kryzysowe? Istnieją także inne powody podjęcia analizy mechanizmów dostosowawczych na rynkach pracy państw UE w warunkach kryzysowych. Po pierwsze, analiza tak głębokiego załamania koniunktury gospodarczej może dostarczyć nowych informacji o funkcjonowaniu rynków pracy w okresach głębokiej recesji. Recesja gospodarcza z lat była najdotkliwsza po II wojnie światowej, poważniejsza niż spadki produkcji w następstwie szoków podażowych w latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku. Tymczasem te ostatnie doprowadziły do silnego wzrostu bezrobocia w wielu państwach Europy Zachodniej, utrzymującego się na wysokim poziomie aż do połowy lat dziewięćdziesiątych. Wnioskowanie o obecnej sytuacji na europejskich rynkach pracy na podstawie analogii do tamtych wydarzeń może być jednak zawodne, gdyż inny jest charakter szoku gospodarczego oddziałującego na zatrudnienie i bezrobocie, a współczesne rynki pracy są niepodobne do tych z lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych, choćby za sprawą przeprowadzonych reform instytucjonalnych zwiększających ich elastyczność. Po drugie, cechy obecnego kryzysu finansowo-gospodarczego pozwalają na rozpoznanie wpływu, jaki na funkcjonowanie rynków pracy wywierają procesy zachodzące na rynku dóbr czy rynku finansowym, na przykład występowanie systemowego kryzysu bankowego, pęknięcie bańki spekulacyjnej na rynku nieruchomości czy załamanie popytu zagranicznego. Po trzecie, cennym osiągnięciem może być zbadanie instytucji rynku pracy w nowych uwarunkowaniach gospodarczych. W dotychczasowych ocenach rozwiązań instytucjonalnych dominował pogląd o potrzebie zwiększenia elastyczności rynku pracy, utożsamianej często z koniecznością jego deregulacji. W poszczególnych państwach reformy rynku pracy miały jednak zróżnicowane kierunek i tempo, a wiele realizowanych zmian miało na celu adaptację rynków pracy do długookresowych wyzwań natury strukturalnej. Między krajowymi rynkami pracy wciąż występują głębokie różnice instytucjonalne, a badania podjęte w rozprawie mogą pozwolić na ponowną ocenę instytucji rynku pracy. Po czwarte, w odpowiedzi na kryzysowe zjawiska gospodarcze państwa członkowskie prowadziły aktywną politykę gospodarczą stabilizującą produkcję i zatrudnienie. Niektóre instrumenty polityki wobec rynku pracy miały nowatorski charakter wobec tradycyjnych instrumentów stabilizacyjnych. Podjęcie próby oceny skuteczności interwencji państwa na rynku pracy może zatem doprowadzić do ustaleń istotnych ze względu na
3 11 skuteczność polityki państwa wobec rynku pracy. Po piąte, oryginalnym podejściem w badaniach jest koncentracja na interakcjach, zarówno między poszczególnymi instytucjami rynku pracy, jak i między instytucjami, szokami gospodarczymi a dyskrecjonalną polityką gospodarczą. W dotychczasowych analizach podejmujących tę problematykę interakcje analizowano przede wszystkim z perspektywy ich wpływu na długookresową równowagę na rynku pracy. Po szóste, potrzebę podjęcia wnikliwej analizy procesów dostosowawczych uzasadnia również aktualna sytuacja gospodarcza. Wysoki poziom bezrobocia stanowi obecnie najbardziej dotkliwy problem społeczno-ekonomiczny wielu państw, a pogłębiające się różnice w sytuacji gospodarczej krajów członkowskich są zagrożeniem dla stabilności Unii Europejskiej, w szczególności unii walutowej. Po siódme, w polskiej literaturze wciąż brakuje opracowania, które w wyczerpujący i całościowy sposób wyjaśniałoby mechanizmy dostosowawcze na rynkach pracy krajów członkowskich Unii Europejskiej do recesji Głównym celem badawczym jest rozpoznanie mechanizmu dostosowań na rynkach pracy państw członkowskich UE do recesji gospodarczej, ze szczególnym uwzględnieniem czynników wywołujących różne reakcje rynków na pogorszenie dynamiki wzrostu gospodarczego oraz towarzyszących im działań antykryzysowych i na tym tle sformułowanie opinii na temat możliwych zagrożeń powrotu zatrudnienia i bezrobocia do poziomów sprzed kryzysu. Dla zrealizowania celu głównego zostały wyodrębnione następujące cele szczegółowe, sprowadzające się do: 1) rozważenia modelowych dostosowań rynku pracy do wahań rozmiarów produkcji oraz wskazania wpływu instytucji i aktywnej polityki gospodarczej na zmienność agregatów rynku pracy, na podstawie dorobku nauk ekonomicznych i dotychczasowych doświadczeń krajów wysoko rozwiniętych (rozdział I); 2) rozpoznania reakcji rynków pracy państw członkowskich na zmniejszenie dynamiki wzrostu gospodarczego oraz zbadania siły i rodzaju wstrząsu gospodarczego jako przesłanek wyjaśniających różnice w dostosowaniach zachodzących na rynkach pracy państw członkowskich (rozdział II); 3) ukazania mechanizmów oddziaływania rozwiązań instytucjonalnych na przebieg procesów dostosowawczych na rynkach pracy do recesji gospodarczej (rozdział III); 4) dokonania przeglądu narzędzi polityki gospodarczej, zastosowanych w celu ograniczenia cyklicznego spadku zatrudnienia oraz oceny ich wpływu na
4 12 Wstęp występowanie różnic w dostosowaniach rynków pracy poszczególnych państw członkowskich (rozdział IV); 5) sformułowania opinii na temat zmian zachodzących na rynkach pracy w okresie niskiej koniunktury przez rozpoznanie związków między analizowanymi dostosowaniami a możliwymi zagrożeniami na europejskich rynkach pracy w średnim okresie (rozdziały II, III i IV). Zakres rzeczowy analiz koncentruje się na dostosowaniach na rynkach pracy państw członkowskich UE do recesji gospodarczej oraz ich uwarunkowaniach, wśród których uwzględniono w szczególności cechy wstrząsów gospodarczych, instytucje rynku pracy, realizowane działania antykryzysowe oraz interakcje wymienionych czynników. W ramach prezentacji zakresu rzeczowego rozprawy zasadne wydaje się sformułowanie trzech dodatkowych uwag o charakterze porządkującym. Pierwsza z nich dotyczy sformułowania recesja Choć jest ona wygodnym i powszechnie stosowanym w literaturze pojęciem, nie oddaje precyzyjnie czasu trwania recesji w poszczególnych państwach członkowskich UE. W większości z nich wystąpiła ona w tych właśnie latach, jednak w niektórych ujemną dynamikę produkcji odnotowano już w roku 2007, lub też jej trwanie przedłużyło się do 2010 roku. W pracy używa się również terminów posiadających szerszy niż recesja zakres znaczeniowy. Są to: kryzys gospodarczy oraz niska koniunktura gospodarcza. Określenia kryzys gospodarczy lub kryzys obejmują zarówno zjawiska kryzysowe na rynkach finansowych, jak i załamanie aktywności gospodarczej w sferze realnej. Z kolei pojęcie niska koniunktura gospodarcza oznacza spadkową fazę cyklu koniunkturalnego, przejawiającą się m.in. spadkiem wzrostu gospodarczego lub spowolnieniem jego tempa, wzrostem bezrobocia czy obniżeniem dochodów ludności. Po drugie, zależność między wielkością produkcji a poziomem zatrudnienia może być analizowana dwukierunkowo. Z jednej strony praca jest czynnikiem produkcji, a więc przyczynia się do wzrostu gospodarczego. W takim ujęciu to wzrost gospodarczy jest w centrum zainteresowania, wysoki poziom bezrobocia oznacza utratę produkcji wynikającą z niepełnego wykorzystania czynnika pracy, a wiodącą rolę we wzroście gospodarczym (w krajach wysoko rozwiniętych) przypisuje się poziomowi kapitału ludzkiego. Znaczenie podażowej strony rynku pracy dla możliwości produkcyjnych gospodarki jest przedmiotem wnikliwych analiz w teoriach wzrostu gospodarczego, które zasadniczo dotyczą procesów zachodzących w długim okresie. Zależność mię-
5 13 dzy dynamiką produktu krajowego a zatrudnieniem można rozpatrywać także w przeciwnym kierunku, gdzie poziom produkcji i popyt na dobra są determinantą zgłaszanego popytu na pracę. W centrum analizy znajduje się sytuacja na rynku pracy, natomiast dynamika wzrostu gospodarczego, jak również szerzej rozumiana sytuacja na rynku dóbr i usług, stanowią ważne uwarunkowanie procesów zachodzących na rynku pracy. Zaprezentowane ujęcie, charakterystyczne dla zwolenników nurtu keynesistowskiego, jest bardziej zasadne w analizie cyklicznych fluktuacji na rynku pracy w krótkim i średnim okresie, kiedy możliwości podażowe gospodarki nie podlegają znaczącym zmianom, a główne przyczyny zmienności bezrobocia wiążą się z wahaniami popytu na pracę. Taka perspektywa badawcza została przyjęta w niniejszej rozprawie. Trzecia uwaga odnosi się do używanego w pracy określenia odporność rynku pracy, opisującego reakcję rynku pracy na zjawiska kryzysowe. W rozprawie przyjęto, że przez wysoką odporność rynku pracy rozumie się stabilność zatrudnienia w warunkach recesji, natomiast niska odporność (bądź wrażliwość) tego rynku oznaczają wysoką elastyczność zatrudnienia względem spadku produktu krajowego brutto. Wyznaczenie ram czasowych rozprawy było zdeterminowane założeniem, że realizacja stawianych w rozprawie celów wymaga przyjęcia perspektywy krótkookresowej. W tradycyjnym ujęciu, w krótkim okresie możliwości podażowe gospodarki są traktowane jako stałe, a przedmiotem zainteresowania są cykliczne fluktuacje produkcji wokół długookresowego trendu, wynikające przede wszystkim z wahań globalnego poziomu popytu. Z perspektywy badania rynku pracy jest to okres, w którym rynek ten jest wytrącany z równowagi przejściowymi wstrząsami gospodarczymi 2. Mając to na uwadze, analizą mechanizmów dostosowawczych na rynku pracy w zasadniczej części rozdziałów drugiego, trzeciego i czwartego objęto lata W średnim horyzoncie czasowym gospodarka powraca do wielkości produkcji wyznaczonej przez podaż czynników produkcji. Z kolei w długim okresie wszystkie czynniki produkcji mogą ulec zmianie, a przedmiotem zainteresowania są modele wzrostu gospodarczego. Jest to okres pozwalający na pełne dostosowanie cen i płac. W ekonomii pracy zagadnieniami długiego okresu są na przykład wysokość stopy bezrobocia w równowadze oraz jej determinanty, czy efekty inwestycji w kapitał ludzki. Por. Np. O. Blanchard, A. Amighini, F. Giavazzi, Macroeconomics. A European Perspective, Prentice Hall 2010, s. 27; D. Snower, Evaluating unemployment policies: what do underlying theories tell us?, [w:] Unemployment policy. Government Options for the Labour Market, red. D. Snower, G. de la Dehesa, Cambridge University Press, 1996, s. 23.
6 14 Wstęp Tak określone ramy czasowe wydają się najbardziej zasadne podczas realizacji celu pracy z kilku powodów. Przede wszystkim, wybór zakresu czasowego został podyktowany chronologią zjawisk kryzysowych. Zapoczątkowany w Stanach Zjednoczonych kryzys finansowy, który osiągnął największe nasilenie w latach , wszedł w globalną fazę we wrześniu 2008 roku po upadku banku Lehman Brothers. Kryzys ten szybko przeniósł się do sektora realnego, wywołując recesję gospodarczą także w Unii Europejskiej. Okres ujemnej dynamiki produktu krajowego brutto trwał od II kwartału 2008 r. do II kwartału 2009 r., a ujemnej dynamiki zatrudnienia od III kwartału 2008 r. do I kwartału 2010 roku. Należy jednak mieć na uwadze zagregowany charakter tych danych. Zróżnicowanie dynamiki zatrudnienia w przekroju branżowym, jak również między poszczególnymi państwami członkowskimi, stanowi argument wskazujący na zasadność włączenia roku 2011 do analizy. Zakończenie analizy zmian właśnie na roku 2011 jest również uzasadnione faktem, że po krótkim okresie względnej stabilizacji gospodarki europejskie weszły w kolejną fazą kryzysu gospodarczego, określaną najczęściej mianem kryzysu zadłużeniowego. Efekty drugiego etapu kryzysu na rynkach pracy zaczęły być dostrzegalne w II połowie 2011 roku, a wyraźne pogorszenie nastąpiło na przełomie lat 2011 i Kolejne zakłócenia gospodarcze (kryzys grecki, reperkusje konfliktu rosyjsko-ukraińskiego czy załamanie na rynku akcji w Chinach) mogą przyczynić się do wydłużenia okresu niskiej koniunktury. Zakończenie analizy dostosowań na rynkach pracy w 2011 roku wydaje się słuszne także dlatego, że skutki recesji z lat na rynkach pracy zmaterializowały się relatywnie szybko na tle doświadczeń historycznych. W niektórych przypadkach podjęto jednak decyzję o odstąpieniu od tak określonych ram czasowych. W analizie wskaźników makroekonomicznych przeprowadzonej w rozdziale drugim niekiedy cofano się o kilka lat po to, by ukazać zmiany kryzysowe na tle tendencji występujących w latach poprzedzających recesję. Było to podyktowane z jednej strony potrzebą sformułowania opinii o skali zmian tych wskaźników w latach malejącej koniunktury, a z drugiej poszukiwaniem związków między dostosowaniami zachodzącymi podczas kryzysu ze zjawiskami występującymi w okresie wysokiej koniunktury poprzedzającej kryzys. Cofnięcie się do okresu przed kryzysem miało miejsce także w rozdziale trzecim, gdy wyjaśnień procesów dostosowawczych poszukiwano w zmianach instytucjonalnych dokonywanych przed 2008 rokiem. Zakres czasowy wydłużano natomiast o lata 2012 i 2013 wtedy, gdy celem
7 15 analizy było sformułowanie opinii na temat możliwych przeszkód w powrocie zatrudnienia i bezrobocia do poziomów sprzed kryzysu. Zakres przestrzenny monografii obejmie 27 państw członkowskich UE, choć w niektórych sytuacjach ograniczenia w dostępności danych powodowały zawężenie grupy analizowanych krajów. W celach porównawczych analizą objęto Unię Europejską jako całość. W punkcie czwartym rozdziału trzeciego analizowano modele instytucjonalne rynków pracy występujące w pięciu państwach członkowskich: Niemczech, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii, Danii i Polsce. Wybór ten podyktowany został: wielkością rynku pracy (preferowano kraje duże), modelem rynku pracy (starano się uwzględnić zróżnicowanie instytucjonalne krajów UE) oraz specyfiką zachodzących dostosowań na rynku pracy (kraje charakteryzowała zróżnicowana odporność rynków pracy). Monografia składała się z czterech rozdziałów. W rozdziale pierwszym dokonano syntezy dorobku teoretycznego oraz doświadczeń krajów wysoko rozwiniętych w zakresie procesów dostosowawczych na rynku pracy do wahań wzrostu gospodarczego mierzonego dynamiką produktu krajowego brutto. Punktem wyjścia była analiza zmienności bezrobocia. Dokonano przeglądu teorii bezrobocia, przybliżono typologię bezrobocia równowagi i nierównowagi oraz mechanizmy histerezy, w rezultacie których cykliczny wzrost bezrobocia może doprowadzić do trwałego wzrostu bezrobocia równowagi. Następnie uwagę skoncentrowano na rodzajach szoków gospodarczych i ich oddziaływaniu na rynek pracy. Analizowano też złożone procesy dostosowawcze na rynku pracy, przedstawiając główne elementy dorobku różnych nurtów ekonomicznych, a następnie weryfikujące je najważniejsze ustalenia badań empirycznych. W części pierwszej monografii odniesiono się także do aspektów teoretycznych i doświadczeń państw rozwiniętych dotyczących instytucji rynku pracy i ich znaczenia dla kształtowania adaptacyjności rynku pracy do szoków ekonomicznych. Dopełnieniem rozważań teoretycznych jest prezentacja poglądów na temat kierunków oddziaływania polityki gospodarczej na rynki pracy w okresach niskiej koniunktury gospodarczej. Rozdział drugi wypełnia analiza procesów dostosowawczych na rynkach pracy państw członkowskich UE w następstwie recesji Analizę rozpoczęto od zidentyfikowania najważniejszych, w odniesieniu do rynku pracy, gospodarczych uwarunkowań procesów dostosowawczych: zmian tempa wzrostu PKB oraz charakteru wywołujących je wstrząsów gospodarczych. W drugiej, największej części rozdziału, w sposób pogłębiony zaprezentowano
8 16 Wstęp dostosowania zatrudnienia, przepływy na rynku pracy, zmiany czasu pracy, wydajności, płac i podaży pracy zachodzące do 2011 roku. W centrum uwagi znalazły się dostosowania obserwowane w krótkim okresie, jednak analizując reakcje poszczególnych agregatów akcentowano także ich wpływ na funkcjonowanie rynków pracy w średnim horyzoncie czasowym. Analiza charakteru szoków gospodarczych oraz mechanizmów dostosowawczych pozwoliła na zidentyfikowanie czynników determinujących wrażliwość bądź odporność rynków pracy na spadki produkcji, które objęto weryfikacją ilościową z wykorzystaniem modelu regresji wielorakiej. Rozdział trzeci poświęcony jest analizie ładu instytucjonalnego na rynkach pracy państw członkowskich, który przez kształtowanie stopnia i rodzaju elastyczności (sztywności) rynku pracy, może stanowić istotne uwarunkowanie dostosowań zachodzących na rynku pracy do recesji gospodarczej z lat W pierwszym punkcie zaprezentowano typologię modeli instytucjonalnych rynku pracy w UE, stanowiącą punkt odniesienia w analizie porównawczej krajów członkowskich. Następnie podjęto próbę identyfikacji znaczenia rozwiązań instytucjonalnych dla poszczególnych rodzajów elastyczności rynku pracy: zatrudnienia, czasu pracy, funkcjonalnej, płac oraz podaży pracy. W kolejnym punkcie dokonano ilościowej weryfikacji wpływu wybranych czynników instytucjonalnych na wrażliwość rynku pracy, posługując się wieloczynnikową analizą kowariancji. Uznano jednak, że poprzestanie na takim podejściu mogłoby umniejszać znaczenie interakcji między poszczególnymi instytucjami dla rodzaju zachodzących dostosowań. Aby wypełnić tę lukę, w kolejnej części rozdziału procesy dostosowawcze zostały zestawione ze strukturą instytucjonalną pięciu wybranych państw członkowskich UE, reprezentujących różne modele rynków pracy: Niemiec, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii, Danii i Polski. Analizę uzupełniają rozważania poświęcone potencjalnym mechanizmom oddziaływania instytucji rynku pracy na poziom bezrobocia równowagi oraz dynamikę zatrudnienia w okresie wychodzenia z kryzysu, przy uwzględnieniu reform realizowanych po 2011 roku. W rozdziale czwartym zaprezentowano główne kierunki realizowanej przez państwa członkowskie aktywnej polityki gospodarczej pod względem ich oddziaływania na procesy dostosowawcze na krajowych rynkach pracy. W pierwszej kolejności dokonano przeglądu działań Unii Europejskiej ograniczających skutki kryzysu na rynkach pracy. Główną część rozdziału stanowi analiza polityki gospodarczej państw członkowskich, dotycząca najpierw
9 17 głównych kierunków polityki makroekonomicznej (pieniężnej i fiskalnej), następnie działań antykryzysowych ukierunkowanych na rynki pracy, obejmujących kolejno: wykorzystanie systemów skróconego czasu pracy, zmiany opodatkowania pracy oraz dostosowania aktywnej i pasywnej polityki rynku pracy. W kolejnym punkcie podjęto natomiast próbę rozpoznania skutków dyskrecjonalnych działań ujawniających się w średnim horyzoncie czasowym i mających istotne znaczenie dla kompleksowej oceny realizowanych działań antykryzysowych. We wnioskach końcowych zawarto podsumowanie wyników rozważań akcentujące najważniejsze osiągnięcia oraz trudności napotkane w trakcie realizowanych badań. Elementem tej części monografii są także propozycje dotyczące kierunków dalszych badań w zakresie funkcjonowania rynków pracy państw członkowskich Unii Europejskiej.
Makroekonomia David Begg, Stanley Fisher, Gianluigi Vernasca, Rudiger Dornbusch
Makroekonomia David Begg, Stanley Fisher, Gianluigi Vernasca, Rudiger Dornbusch Makroekonomia jest najczęściej używanym podręcznikiem na pierwszych latach studiów ekonomicznych w większości polskich uczelni.
Bardziej szczegółowoWYKŁAD 2. Problemy makroekonomii i wielkości makroekonomiczne
WYKŁAD 2 Problemy makroekonomii i wielkości makroekonomiczne PLAN WYKŁADU Przedmiot makroekonomii Wzrost gospodarczy stagnacja wahania koniunktury Inflacja bezrobocie Krzywa Phillipsa (inflacja a bezrobocie)
Bardziej szczegółowoAdaptacyjność gospodarki polskiej do szoków makroekonomicznych panelowa analiza SVECM
Adaptacyjność gospodarki polskiej do szoków makroekonomicznych panelowa analiza SVECM Piotr Lewandowski Instytut Badań Strukturalnych VII 2008 Wyzwania badawcze Gospodarki krajów naszego regionu od drugiej
Bardziej szczegółowoWspółczesna makroekonomia a teoria dynamicznej gospodarki / Józef Chmiel. Warszawa, cop Spis treści
Współczesna makroekonomia a teoria dynamicznej gospodarki / Józef Chmiel. Warszawa, cop. 2017 Spis treści Przedmowa 9 Wprowadzenie 10 Część I. Główne kierunki ekonomii a teoria dynamicznej gospodarki 25
Bardziej szczegółowoSpis treści. Rozdział I ELEMENTARNE POJĘCIA I PRZEDMIOT EKONOMII
Spis treści Rozdział I ELEMENTARNE POJĘCIA I PRZEDMIOT EKONOMII Wstępne określenie przedmiotu ekonomii 7 Ekonomia a inne nauki 9 Potrzeby ludzkie, produkcja i praca, środki produkcji i środki konsumpcji,
Bardziej szczegółowoAkademia Młodego Ekonomisty
Akademia Młodego Ekonomisty Wahania koniunktury gospodarczej Ożywienie i recesja w gospodarce Dr Joanna Czech-Rogosz Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach 16.04.2012 1. Co to jest koniunktura gospodarcza?
Bardziej szczegółowoPorównanie obecnego kryzysu z roku 2007 z Wielkim Kryzysem z lat 1929-1933 str. 33
Spis treści: Wstęp str. 9 1.Przyczyny wahań cyklicznych Gabriela Wronowska str. 15 Pojęcie i fazy cyklu koniunkturalnego str. 15 Teorie wahań cyklicznych str. 19 Historia wahań cyklicznych str. 29 Porównanie
Bardziej szczegółowoROZDZIAŁ 7 WPŁYW SZOKÓW GOSPODARCZYCH NA RYNEK PRACY W STREFIE EURO
Samer Masri ROZDZIAŁ 7 WPŁYW SZOKÓW GOSPODARCZYCH NA RYNEK PRACY W STREFIE EURO Najbardziej rewolucyjnym aspektem ogólnej teorii Keynesa 1 było jego jasne i niedwuznaczne przesłanie, że w odniesieniu do
Bardziej szczegółowoPYTANIA NA EGZAMIN MAGISTERSKI KIERUNEK: EKONOMIA STUDIA DRUGIEGO STOPNIA. CZĘŚĆ I dotyczy wszystkich studentów kierunku Ekonomia pytania podstawowe
PYTANIA NA EGZAMIN MAGISTERSKI KIERUNEK: EKONOMIA STUDIA DRUGIEGO STOPNIA CZĘŚĆ I dotyczy wszystkich studentów kierunku Ekonomia pytania podstawowe 1. Cele i przydatność ujęcia modelowego w ekonomii 2.
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wstęp (S. Marciniak) 11
Makro- i mikroekonomia : podstawowe problemy współczesności / red. nauk. Stefan Marciniak ; zespół aut.: Lidia Białoń [et al.]. Wyd. 5 zm. Warszawa, 2013 Spis treści Wstęp (S. Marciniak) 11 Część I. Wprowadzenie
Bardziej szczegółowoSpis treści. Przedmowa do wydania polskiego Przedmowa WPROWADZENIE
Spis treści Przedmowa do wydania polskiego Przedmowa xiii xv WPROWADZENIE l Rozdział l. Ekonomiczne opisanie świata 3 1.1. Stany Zjednoczone 4 1.2. Unia Europejska 10 1.3. Chiny 15 1.4. Spojrzenie na inne
Bardziej szczegółowoMAKROEKONOMIA 2. Wykład 1. Model AD/AS - powtórzenie. Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak
MAKROEKONOMIA 2 Wykład 1. Model AD/AS - powtórzenie Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak Plan wykładu 1. Krótkookresowe wahania koniunktury Dynamiczny model zagregowanego popytu i podaży: skutki
Bardziej szczegółowoMakroekonomia. Blok V Cykl koniunkturalny
Makroekonomia Blok V Cykl koniunkturalny Cykl koniunkturalny i jego fazy Cykl koniunkturalny okresowe zmiany poziomu aktywności gospodarczej Fazy cyklu: - Kryzys (A-B) - Depresja (B-C) - Ożywienie (C-D)
Bardziej szczegółowoCykl koniunkturalny. Gabriela Przesławska Uniwersytet Wrocławski Instytut Nauk Ekonomicznych Zakład Polityki gospodarczej
Cykl koniunkturalny Gabriela Przesławska Uniwersytet Wrocławski Instytut Nauk Ekonomicznych Zakład Polityki gospodarczej Cykl koniunkturalny - definicja Cykl koniunkturalny to powtarzające się okresowo
Bardziej szczegółowoKsięgarnia PWN: Pod red. Romana Milewskiego - Elementarne zagadnienia ekonomii. Spis treści
Księgarnia PWN: Pod red. Romana Milewskiego - Elementarne zagadnienia ekonomii Spis treści Od autorów....................................... 13 Rozdział I. Podstawowe pojęcia i przedmiot ekonomii..............
Bardziej szczegółowoKsięgarnia PWN: Praca zbiorowa pod red. Romana Milewskiego Elementarne zagadnienia ekonomii
Księgarnia PWN: Praca zbiorowa pod red. Romana Milewskiego Elementarne zagadnienia ekonomii Od autorów Rozdział I. Podstawowe pojęcia i przedmiot ekonomii 1. Czym się zajmuje ekonomia? 2. Potrzeby ludzkie,
Bardziej szczegółowoWiosenna prognoza na lata : w kierunku powolnego ożywienia gospodarczego
KOMISJA EUROPEJSKA KOMUNIKAT PRASOWY Wiosenna prognoza na lata 2012-13: w kierunku powolnego ożywienia gospodarczego Bruksela 11 maja 2012 r. W związku ze spadkiem produkcji odnotowanym pod koniec 2011
Bardziej szczegółowoPrognoza z zimy 2014 r.: coraz bardziej widoczne ożywienie gospodarcze
KOMISJA EUROPEJSKA KOMUNIKAT PRASOWY Bruksela/Strasburg, 25 lutego 2014 r. Prognoza z zimy 2014 r.: coraz bardziej widoczne ożywienie gospodarcze W zimowej prognozie Komisji Europejskiej przewiduje się
Bardziej szczegółowoZimowa prognoza na lata : do przodu pod wiatr
EUROPEAN COMMISSION KOMUNIKAT PRASOWY Bruksela, 22 lutego 2013 r. Zimowa prognoza na lata 2012-14: do przodu pod wiatr Podczas gdy sytuacja na rynkach finansowych w UE znacząco poprawiła się od lata ubiegłego
Bardziej szczegółowoTeoria Optymalnego Obszaru Walutowego
Teoria Optymalnego Obszaru Walutowego dr Grzegorz Tchorek Biuro ds. Integracji ze Strefą Euro, Narodowy Bank Polski Uniwersytet Warszawski, Wydział Zarządzania Poglądy wyrażone przez autora nie stanowią
Bardziej szczegółowoJesienna prognoza gospodarcza na 2014 r.: powolne ożywienie i bardzo niska inflacja
Komisja Europejska - Komunikat prasowy Jesienna prognoza gospodarcza na 2014 r.: powolne ożywienie i bardzo niska inflacja Bruksela, 04 listopad 2014 Zgodnie z prognozą gospodarczą Komisji Europejskiej
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy. Plan wykładu
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Wahania koniunktury gospodarczej Konrad Walczyk Szkoła Główna Handlowa w Warszawie 22 maja 2013 r. Plan wykładu Co to jest koniunktura gospodarcza? W jaki sposób ją mierzyć?
Bardziej szczegółowoRynki pracy państw Unii Europejskiej w okresie kryzysu
Autor, podejmując ważny i ciekawy temat, wykazał wysokie umiejętności analizy naukowej i z powodzeniem zrealizował swoje zamierzenie badawcze. Jest to oryginalne rozwiązanie problemu naukowego, dotychczas
Bardziej szczegółowoSpis treści. Od autorów Przedmowa do wydania trzeciego E. Kwiatkowski
Spis treści Od autorów Przedmowa do wydania trzeciego E. Kwiatkowski CZĘŚĆ I. WPROWADZENIE DO EKONOMII Rozdział 1. Podstawowe pojęcia i przedmiot ekonomii S. Krajewski, R. Milewski 1.1. Czym się zajmuje
Bardziej szczegółowoPYTANIA NA EGZAMIN MAGISTERSKI KIERUNEK: EKONOMIA STUDIA DRUGIEGO STOPNIA. CZĘŚĆ I dotyczy wszystkich studentów kierunku Ekonomia pytania podstawowe
PYTANIA NA EGZAMIN MAGISTERSKI KIERUNEK: EKONOMIA STUDIA DRUGIEGO STOPNIA CZĘŚĆ I dotyczy wszystkich studentów kierunku Ekonomia pytania podstawowe 1. Cele i przydatność ujęcia modelowego w ekonomii 2.
Bardziej szczegółowo7. Zastosowanie wybranych modeli nieliniowych w badaniach ekonomicznych. 14. Decyzje produkcyjne i cenowe na rynku konkurencji doskonałej i monopolu
Zagadnienia na egzamin magisterski na kierunku Ekonomia 1. Znaczenie wnioskowania statystycznego w weryfikacji hipotez 2. Organizacja doboru próby do badań 3. Rozkłady zmiennej losowej 4. Zasady analizy
Bardziej szczegółowoKredytowe instrumenty a stabilność finansowa
Monografie i Opracowania 563 Paweł Niedziółka Kredytowe instrumenty a stabilność finansowa Warszawa 2009 Szkoła Główna Handlowa w Warszawie OFICYNA WYDAWNICZA Spis treści Indeks skrótów nazw własnych używanych
Bardziej szczegółowoEBC Biuletyn Miesięczny Maj 2014
ARTYKUŁ WSTĘPNY Na posiedzeniu 8 maja Rada Prezesów postanowiła, na podstawie regularnej analizy ekonomicznej i monetarnej, pozostawić podstawowe stopy procentowe bez zmian. Napływające informacje w dalszym
Bardziej szczegółowoSpis treści. Część IV. MAKROEKONOMIA
Spis treści Część IV. MAKROEKONOMIA Rozdział 19. Wprowadzenie do makroekonomii 19.1. Podstawowe problemy makroekonomiczne 19.2. Fakty 19.3. Ramy analizy: krótki przegląd 19.4. Rachunek dochodu narodowego
Bardziej szczegółowoSpis treêci. www.wsip.com.pl
Spis treêci Jak by tu zacząć, czyli: dlaczego ekonomia?........................ 9 1. Podstawowe pojęcia ekonomiczne.............................. 10 1.1. To warto wiedzieć już na początku.............................
Bardziej szczegółowoAutorzy książki są pracownikami Katedry Polityki Gospodarczej na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Publikacja prezentuje podstawy ekonomii i polityki gospodarczej przy wykorzystaniu metody instytucjonalnej analizy gospodarki. Zawiera zestaw najważniejszych informacji z historii myśli ekonomicznej, ekonomii
Bardziej szczegółowoJesienna prognoza gospodarcza: stopniowe ożywienie, zewnętrzne ryzyko
KOMISJA EUROPEJSKA KOMUNIKAT PRASOWY Bruksela, 5 listopada 2013 r. Jesienna prognoza gospodarcza: stopniowe ożywienie, zewnętrzne ryzyko W ostatnich miesiącach pojawiły się obiecujące oznaki ożywienia
Bardziej szczegółowoAkademia Młodego Ekonomisty
Akademia Młodego Ekonomisty Wahania koniunktury gospodarczej Ożywienia i recesje w gospodarce Konrad Walczyk Szkoła Główna Handlowa w Warszawie 12 października 216 r. Program wykładu: Co to jest koniunktura
Bardziej szczegółowoOpis dyskusji na posiedzeniu decyzyjnym Rady Polityki Pieniężnej w dniu 6 maja 2015 r.
Opis dyskusji na posiedzeniu decyzyjnym Rady Polityki Pieniężnej w dniu 6 maja 2015 r. Członkowie Rady Polityki Pieniężnej dyskutowali na temat polityki pieniężnej w kontekście bieżącej i oczekiwanej sytuacji
Bardziej szczegółowoWpływ globalnego kryzysu finansowego na polską gospodarkę
Mirosław Gronicki Wpływ globalnego kryzysu finansowego na polską gospodarkę Warszawa 31 maja 2011 r. Spis treści 1. Geneza światowego kryzysu finansowego. 2. Światowy kryzys finansowy skutki. 3. Polska
Bardziej szczegółowoOpis dyskusji na posiedzeniu decyzyjnym Rady Polityki Pieniężnej w dniu 6 lipca 2016 r.
Opis dyskusji na posiedzeniu decyzyjnym Rady Polityki Pieniężnej w dniu 6 lipca 2016 r. Na posiedzeniu członkowie Rady dyskutowali na temat polityki pieniężnej w kontekście sytuacji makroekonomicznej w
Bardziej szczegółowoMakroekonomia II Rynek pracy
Makroekonomia II Rynek pracy D R A D A M C Z E R N I A K S Z K O Ł A G Ł Ó W N A H A N D L O W A W W A R S Z A W I E K A T E D R A E K O N O M I I I I 2 RÓŻNE TYPY BEZROBOCIA Bezrobocie przymusowe To liczba
Bardziej szczegółowo3.1. Istota, klasyfikacja i zakres oddziaływania wydatkowych instrumentów
Spis treści Wprowadzenie... 7 Rozdział 1. Cele, uwarunkowania i obszary działania współczesnej polityki fiskalnej... 11 1.1. Istota, zarys historyczny i uwarunkowania polityki fiskalnej... 12 1.2. Obszary
Bardziej szczegółowoWZROST GOSPODARCZY DEFINICJE CZYNNIKI WZROSTU ZRÓWNOWAŻONY WZROST WSKAŹNIKI WZROSTU GOSPODARCZEGO ROZWÓJ GOSPODARCZY. wewnętrzne: zewnętrzne:
DEFINICJE WZROST GOSPODARCZY ROZWÓJ GOSPODARCZY 1. Wzrost gospodarczy zmiany ilościowe: powiększanie się z okresu na okres podstawowych wielkości makroekonomicznych takich jak czy konsumpcja, inwestycje
Bardziej szczegółowoWprowadzenie CZĘŚĆ I TEORETYCZNE PODSTAWY POLITYKI GOSPODARCZEJ
Książka Współczesna polityka gospodarcza" jest podzielona na pięć części: Teoretyczne podstawy polityki gospodarczej; Główne obszary polityki rozwoju gospodarczego; Polityka stabilizacyjna państwa; Polityka
Bardziej szczegółowoZmiany koniunktury w Polsce. Budownictwo na tle innych sektorów.
Elżbieta Adamowicz Instytut Rozwoju Gospodarczego Szkoła Główna Handlowa w Warszawie Zmiany koniunktury w Polsce. Budownictwo na tle innych sektorów. W badaniach koniunktury przedmiotem analizy są zmiany
Bardziej szczegółowoMakroekonomia 1 Wykład 12: Zagregowany popyt i zagregowana podaż
Makroekonomia 1 Wykład 12: Zagregowany popyt i zagregowana podaż Gabriela Grotkowska Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Horyzont czasu w makroekonomii Długi okres Ceny są elastyczne i
Bardziej szczegółowoOpis dyskusji na posiedzeniu decyzyjnym Rady Polityki Pieniężnej w dniu 2 grudnia 2015 r.
Opis dyskusji na posiedzeniu decyzyjnym Rady Polityki Pieniężnej w dniu 2 grudnia 2015 r. Na posiedzeniu członkowie Rady dyskutowali na temat polityki pieniężnej w kontekście bieżącej i przyszłej sytuacji
Bardziej szczegółowoAKADEMIA MŁODEGO EKONOMISTY
AKADEMIA MŁODEGO EKONOMISTY WAHANIA KONIUNKTURY GOSPODARCZEJ OŻYWIENIE I RECESJA W GOSPODARCE DR JAROSŁAW CZAJA Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu 17 października 2016 r. KONIUNKTURA GOSPODARCZA DEFINICJA
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wstęp Dariusz Rosati... 11. Część I. Funkcjonowanie strefy euro
Spis treści Wstęp Dariusz Rosati.............................................. 11 Część I. Funkcjonowanie strefy euro Rozdział 1. dziesięć lat strefy euro: sukces czy niespełnione nadzieje? Dariusz Rosati........................................
Bardziej szczegółowoAkademia Młodego Ekonomisty
WAHANIA KONIUNKTURY GOSPODARCZEJ Ożywienie i recesja w gospodarce Przemysław Pluskota Uniwersytet Szczeciński 17 listopada 2016r. Co to jest koniunktura gospodarcza? W jaki sposób ją mierzyć? Dlaczego
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy OŜywienie i recesja w gospodarce Wahania koniunktury gospodarczej prof. ElŜbieta Adamowicz Szkoła Główna Handlowa w Warszawie 9 października 2012 r. Program wykładu Co
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI. Wprowadzenie... 9
SPIS TREŚCI Wprowadzenie... 9 ROZDZIAŁ I Teoretyczne ujęcie innowacji... 11 1. Innowacje-proces innowacyjny-konkurencyjność... 11 2. System innowacyjny na poziomie regionu... 15 3. System innowacyjny a
Bardziej szczegółowoOpis dyskusji na posiedzeniu decyzyjnym Rady Polityki Pieniężnej w dniu 6 kwietnia 2016 r.
Opis dyskusji na posiedzeniu decyzyjnym Rady Polityki Pieniężnej w dniu 6 kwietnia 2016 r. Na posiedzeniu członkowie Rady dyskutowali na temat polityki pieniężnej w kontekście sytuacji makroekonomicznej
Bardziej szczegółowoRomuald Jończy. Migracje zagraniczne z obszarów wiejskich województwa opolskiego po akcesji Polski do Unii Europejskiej
Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Katedra Ekonomii i Gospodarowania Środowiskiem Politechnika Opolska Katedra Ekonomii Rozwoju i Polityki Ekonomicznej Romuald Jończy Migracje zagraniczne z obszarów
Bardziej szczegółowoMAKROEKONOMIA II KATARZYNA ŚLEDZIEWSKA
MAKROEKONOMIA II KATARZYNA ŚLEDZIEWSKA WYKŁAD VII: CYKLE KONIUNKTURALNE Co to jest cykl koniunkturalny? Mierzenie cyklu koniunkturalnego Fakty dot. cyklu koniunkturalnego Cykle koniunkturalne w klasycznej
Bardziej szczegółowoWYZWANIA DLA KRAJÓW I WSPÓŁCZESNEJ EKONOMII ORAZ MOŻLIWOŚCI ICH REALIZACJI W SYSTEMACH GOSPODARCZYCH OPARTYCH NA DOKTRYNIE NEOLIBERALIZMU
Spis treści WSTĘP... 9 Rozdział I WYZWANIA DLA KRAJÓW I WSPÓŁCZESNEJ EKONOMII ORAZ MOŻLIWOŚCI ICH REALIZACJI W SYSTEMACH GOSPODARCZYCH OPARTYCH NA DOKTRYNIE NEOLIBERALIZMU... 13 1. Wyzwania stojące przed
Bardziej szczegółowoOpis dyskusji na posiedzeniu decyzyjnym Rady Polityki Pieniężnej w dniu 2 września 2015 r.
Opis dyskusji na posiedzeniu decyzyjnym Rady Polityki Pieniężnej w dniu 2 września 2015 r. Członkowie Rady Polityki Pieniężnej dyskutowali na temat polityki pieniężnej w kontekście bieżącej i oczekiwanej
Bardziej szczegółowoPRZEPŁYWY KAPITAŁU MIĘDZYNARODOWEGO A WZROST GOSPODARCZY
UNIWERSYTET EKONOMICZNY w POZNANIU Paweł Śliwiński PRZEPŁYWY KAPITAŁU MIĘDZYNARODOWEGO A WZROST GOSPODARCZY w krajach Europy Srodkowo-Wschodniej w latach 1994-2008 B 380901 WYDAWNICTWO UNIWERSYTETU EKONOMICZNEGO
Bardziej szczegółowo- potrafi wymienić. - zna hierarchię podział. - zna pojęcie konsumpcji i konsumenta, - zna pojęcie i rodzaje zasobów,
WYMAGANIA EDUKACYJNE PRZEDMIOT: Podstawy ekonomii KLASA: I TH NUMER PROGRAMU NAUCZANIA: 2305/T-5 T-3,SP/MEN/1997.07.16 L.p. Dział programu 1. Człowiek - konsument -potrafi omówić podstawy ekonomii, - zna
Bardziej szczegółowoMakroekonomia 1 Wykład 13: Model ASAD i szoki makroekonomiczne
Makroekonomia 1 Wykład 13: Model ASAD i szoki makroekonomiczne Gabriela Grotkowska Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Plan wykładu Sytuacja na rynku pracy a położenie krzywej AS Krótko-
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wstęp. 2. Procykliczność w działalności bankowej na gruncie teorii zawodności mechanizmu rynkowego i finansów
Spis treści Wstęp 1. Ryzyko a pojęcie cykliczności, procykliczności i antycykliczności zjawisk sfery realnej i systemu finansowego gospodarki 1.1. Wprowadzenie 1.2. Definicje zjawiska cyklu koniukturalnego,
Bardziej szczegółowoMODEL AS-AD. Dotąd zakładaliśmy (w modelu IS-LM oraz w krzyżu keynesowskim), że ceny w gospodarce są stałe. Model AS-AD uchyla to założenie.
MODEL AS-AD Dotąd zakładaliśmy (w modelu IS-LM oraz w krzyżu keynesowskim), że ceny w gospodarce są stałe. Model AS-AD uchyla to założenie. KRZYWA AD Krzywą AD wyprowadza się z modelu IS-LM Każdy punkt
Bardziej szczegółowoJEDNOLITA POLITYKA PIENIĘŻNA EUROPEJSKIEGO BANKU CENTRALNEGO, A HETEROGENICZNOŚĆ STREFY EURO. mgr Dominika Brózda Uniwersytet Łódzki
JEDNOLITA POLITYKA PIENIĘŻNA EUROPEJSKIEGO BANKU CENTRALNEGO, A HETEROGENICZNOŚĆ STREFY EURO mgr Dominika Brózda Uniwersytet Łódzki Plan wystąpienia 1. Ogólne założenia polityki pieniężnej EBC 2. Dywergencja
Bardziej szczegółowoBardzo dobra Dobra Dostateczna Dopuszczająca
ELEMENTY EKONOMII PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Klasa: I TE Liczba godzin w tygodniu: 3 godziny Numer programu: 341[02]/L-S/MEN/Improve/1999 Prowadzący: T.Kożak- Siara I Ekonomia jako nauka o gospodarowaniu
Bardziej szczegółowoMakroekonomia Gregory N. Mankiw, Mark P. Taylor
Makroekonomia Gregory N. Mankiw, Mark P. Taylor Popularny w USA i Europie Zachodniej podręcznik przeznaczony do studiowania makroekonomii na pierwszych latach studiów. Obejmuje takie zagadnienia, jak rachunek
Bardziej szczegółowoRecenzja rozprawy doktorskiej mgr Bartosza Rymkiewicza pt. Społeczna odpowiedzialność biznesu a dokonania przedsiębiorstwa
Prof. dr hab. Edward Nowak Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Katedra Rachunku Kosztów, Rachunkowości Zarządczej i Controllingu Recenzja rozprawy doktorskiej mgr Bartosza Rymkiewicza pt. Społeczna odpowiedzialność
Bardziej szczegółowoEBC Biuletyn Miesięczny Styczeń 2012
ARTYKUŁ WSTĘPNY Na posiedzeniu 12 stycznia 2012 r. Rada Prezesów postanowiła, na podstawie regularnej analizy ekonomicznej i monetarnej, pozostawić podstawowe stopy procentowe bez zmian, po obniżkach o
Bardziej szczegółowoPrzegląd prognoz gospodarczych dla Polski i świata na lata 2013-2014. Aleksander Łaszek
Przegląd prognoz gospodarczych dla Polski i świata na lata 2013-2014 Aleksander Łaszek Wzrost gospodarczy I Źródło: Komisja Europejska Komisja Europejska prognozuje w 2014 i 2015 roku przyspieszenie tempa
Bardziej szczegółowoSytuacja gospodarcza przedsiębiorstw w województwie podkarpackim w III kwartale 2017 r. w świetle badań ankietowych NBP
Narodowy Bank Polski Oddział Okręgowy w Rzeszowie Sytuacja gospodarcza przedsiębiorstw w województwie podkarpackim w III kwartale 2017 r. w świetle badań ankietowych NBP Rzeszów / 14 grudnia 2017 Informacje
Bardziej szczegółowoWprowadzenie CZĘŚĆ I TEORETYCZNE PODSTAWY POLITYKI GOSPODARCZEJ
Spis treści Wprowadzenie...... 11 CZĘŚĆ I TEORETYCZNE PODSTAWY POLITYKI GOSPODARCZEJ Rozdział 1 Istota i zakres przedmiotowy polityki gospodarczej - Aneta Kosztowniak, Marzena Sobol 17 1.1. Pojęcie, zakres
Bardziej szczegółowoMakroekonomia 1 Wykład 12: Zagregowany popyt i zagregowana podaż
Makroekonomia 1 Wykład 12: Zagregowany popyt i zagregowana podaż Gabriela Grotkowska Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Nasz mapa drogowa Krzyż keynesowski Teoria preferencji płynności
Bardziej szczegółowoRozdział XIII KAPITAŁ FINANSOWY 1. Podaż kapitału finansowego 2. Popyt na kapitał finansowy
Spis treści WSTĘP Rozdział I WYZWANIA DLA KRAJÓW I WSPÓŁCZESNEJ EKONOMII ORAZ MOŻLIWOŚCI ICH REALIZACJI W SYSTEMACH GOSPODARCZYCH OPARTYCH NA DOKTRYNIE NEOLIBERALIZMU 1. Wyzwania stojące przed krajami
Bardziej szczegółowo8874/16 ap/lo/mm 1 DGG 1A
Rada Unii Europejskiej Bruksela, 13 maja 2016 r. (OR. en) 8874/16 ECOFIN 392 UEM 157 FIN 296 WYNIK PRAC Od: Do: Dotyczy: Sekretariat Generalny Rady Delegacje Trybunał Obrachunkowy, sprawozdanie specjalne
Bardziej szczegółowoEkonomia 1 sem. TM ns oraz 2 sem. TiL ns wykład 06. dr Adam Salomon
1 sem. TM ns oraz 2 sem. TiL ns wykład 06 dr Adam Salomon : ZATRUDNIENIE I BEZROBOCIE 2 Podaż pracy Podaż pracy jest określona przez decyzje poszczególnych pracowników, dotyczące ilości czasu, który chcą
Bardziej szczegółowoWykład XII Unia Gospodarczo-Walutowa
Gospodarka i funkcjonowanie Unii Europejskiej Wykład XII Unia Gospodarczo-Walutowa Optymalny obszar walutowy Kiedy do euro? Danemu krajowi opłaca się przyjąć wspólną walutę wtedy, kiedy korzyści z tym
Bardziej szczegółowoZMIANY KOSZTÓW PRACY W GOSPODARCE NARODOWEJ POLSKI W ŚWIETLE PRZEPŁYWÓW MIĘDZYGAŁĘZIOWYCH W LATACH 1995 2005
TOMASZ KUJACZYŃSKI ZMIANY KOSZTÓW PRACY W GOSPODARCE NARODOWEJ POLSKI W ŚWIETLE PRZEPŁYWÓW MIĘDZYGAŁĘZIOWYCH W LATACH 1995 2005 Streszczenie: W artykule omówiono zmiany kosztów pracy zachodzące w gospodarce
Bardziej szczegółowoPolityka fiskalna (budżetowa) dr Krzysztof Kołodziejczyk
Polityka fiskalna (budżetowa) dr Krzysztof Kołodziejczyk https://flic.kr/p/b6mlmh Plan 1. Definicja polityki fiskalnej 2. Instrumentarium polityki fiskalnej 3. Budżet państwa - deficyt budżetowy - dług
Bardziej szczegółowoSpis treści. Część I Dane makroekonomiczne
Podręcznik obejmuje wykład makroekonomii i należy do najczęściej wykorzystywanych na uczelniach europejskich i amerykańskich. Autorzy przedstawili: wprowadzenie do makroekonomii (w tym rachunek dochodu
Bardziej szczegółowoOpis dyskusji na posiedzeniu decyzyjnym Rady Polityki Pieniężnej w dniu 15 kwietnia 2015 r.
Opis dyskusji na posiedzeniu decyzyjnym Rady Polityki Pieniężnej w dniu 15 kwietnia 2015 r. Członkowie Rady Polityki Pieniężnej dyskutowali na temat polityki pieniężnej w kontekście bieżącej i oczekiwanej
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne przedmiot "Podstawy ekonomii" Dział I Gospodarka, pieniądz. dopuszczający
Wymagania edukacyjne przedmiot "Podstawy ekonomii" Dział I Gospodarka, pieniądz. wyróżnić potrzeby ekonomiczne, wymienić podstawowe rodzaje środków zaspokajających potrzeby, rozróżnić podstawowe zasoby
Bardziej szczegółowogospodarcze powinno wesprzeć wzrost w gospodarce światowej, w tym również w strefie euro.
ARTYKUŁ WSTĘPNY Na posiedzeniu w dniu 2 lipca 2009 r. Rada Prezesów postanowiła, na podstawie prowadzonej regularnie analizy ekonomicznej i monetarnej, pozostawić podstawowe stopy procentowe bez zmian.
Bardziej szczegółowoAkademia Młodego Ekonomisty
Akademia Młodego Ekonomisty Wahania koniunktury gospodarczej OŜywienie i recesja w gospodarce prof. ElŜbieta Adamowicz Szkoła Głowna Handlowa w Warszawie 3 kwietnia 2012 r. Program wykładu: Co to jest
Bardziej szczegółowoProjekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego na podstawie modelu NECMOD
Warszawa,.. r. Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego na podstawie modelu NECMOD Instytut Ekonomiczny Plan prezentacji. Zmiany pomiędzy rundami prognostycznymi Zmiana założeń
Bardziej szczegółowoNazwa modułu w języku angielskim Macroeconomics Obowiązuje od roku akademickiego 2013/2014
KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Z-ZIPN1-015 Nazwa modułu Makroekonomia Nazwa modułu w języku angielskim Macroeconomics Obowiązuje od roku akademickiego 2013/2014 A. USYTUOWANIE MODUŁU W SYSTEMIE
Bardziej szczegółowoSpis treści Wstęp 1. Ryzyko a pojęcie cykliczności, procykliczności i antycykliczności zjawisk sfery realnej i systemu finansowego gospodarki
Wstęp... 11 1. Ryzyko a pojęcie cykliczności, procykliczności i antycykliczności zjawisk sfery realnej i systemu finansowego gospodarki... 23 1.1. Wprowadzenie... 23 1.2. Definicje zjawiska cyklu koniukturalnego,
Bardziej szczegółowo10 Wstęp Wschodniej i największych pod względem potencjału ludnościowego i gospodarczego, natomiast w uzasadnionych przypadkach zakres podmiotowy anal
WSTĘP W 2014 roku minęło dziesięć lat członkostwa Polski w Unii Europejskiej, wystarczająco długi okres, aby dokonać oceny rozwoju gospodarki, procesu zmian strukturalnych, korzyści wynikających z funkcjonowania
Bardziej szczegółowoPrognozy gospodarcze dla
Prognozy gospodarcze dla Polski po I kw. 21 Łukasz Tarnawa Główny Ekonomista Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, 13.5.21 Gospodarka globalna po kryzysie finansowym Odbicie globalnej aktywności gospodarczej
Bardziej szczegółowoDoświadczenia ostatniego kryzysu wskazują, że zestaw możliwych do wykorzystania środków na rzecz ograniczenia skutków niestabilności systemu finan-
Punktem wyjścia do dyskusji na temat nowego podejścia do zdefiniowana parametrów stabilności systemu finansowego powinny być zmiany otoczenia zewnętrznego i uwarunkowań wewnętrznych, które w ostatnich
Bardziej szczegółowoŚ W I A TEORIA I PRAKTYKA Z PERSPEKTYW RACJONALNYCH WYBORÓW EKONOMICZNYCH. Eugeniusz M. Pluciński
Ś W I A E U R O P A P O L S K A TEORIA I PRAKTYKA Z PERSPEKTYW RACJONALNYCH WYBORÓW EKONOMICZNYCH Eugeniusz M. Pluciński BYDGOSZCZ - KRAKÓW 2008 SPIS TREŚCI WSTĘP 9 CZĘŚCI WPROWADZENIE DO EKONOMII GOSPODARKI
Bardziej szczegółowoRaport - badanie koniunktury województwa wg metodyki ZZK I kwartał 2013
Raport - badanie koniunktury województwa wg metodyki ZZK I kwartał 2013 Pomiar koniunktury wg metodyki ZZK Ogólny pomiar koniunktury w województwie zachodniopomorskim (ZZK Syntetyczny, ZZK Usługi, ZZK
Bardziej szczegółowoLista 5. Cykle koniunkturalne
Zad. 1. Dopasuj definicję do podanych zdań: Lista 5 Cykle koniunkturalne 1. Cykl gospodarczy 2. Cykl koniunkturalny 3. Długość cyklu 4. Amplituda wahań 5. Trend 6. rodukt potencjalny 7. Luka KB 8. Cykl
Bardziej szczegółowoWyzwania dla sektora finansowego związane ze środowiskiem niskich stóp procentowych
Anna Trzecińska, Wiceprezes NBP Wyzwania dla sektora finansowego związane ze środowiskiem niskich stóp procentowych Warszawa / XI Kongres Ryzyka Bankowego BIK / 25 października 2016 11-2002 5-2003 11-2003
Bardziej szczegółowoTeorie migracji Ekonomiczno społeczne skutki migracji Otwarcie niemieckiego rynku pracy:
Łukasz Pokrywka 23.05.2011 Teorie migracji Ekonomiczno społeczne skutki migracji Otwarcie niemieckiego rynku pracy: o Emigracja Polaków po przystąpieniu do UE o Sytuacja społeczno-gospodarcza Niemiec o
Bardziej szczegółowoPolityka pieniężna i fiskalna
Polityka pieniężna i fiskalna Spis treści: 1. Ekspansywna i restrykcyjna polityka gospodarcza...2 2. Bank centralny i jego polityka: operacje otwartego rynku, zmiany stopy dyskontowej, zmiany stopy rezerw
Bardziej szczegółowoWykaz skrótów. Słowo wstępne
Wykaz skrótów Słowo wstępne Rozdział pierwszy Pojęcia 1.Początki ekonomii (Marcin Smaga) 2.Definicja ekonomii (Tadeusz Włudyka, Marcin Smaga) 3.Prawidłowości i prawa ekonomiczne (Tadeusz Włudyka, Marcin
Bardziej szczegółowoWahania koniunktury gospodarczej
Akademia Młodego Ekonomisty Wahania koniunktury gospodarczej Ożywienie i recesja w gospodarce Anna Gardocka-Jałowiec Uniwersytet w Białymstoku 20 października 2016 r. Co to jest koniunktura gospodarcza?
Bardziej szczegółowoOdniesienie do opisu efektów kształcenia dla obszaru nauk społecznych WIEDZA K_W01
Efekty kształcenia dla kierunku EKONOMIA studia drugiego stopnia profil ogólnoakademicki Forma studiów: stacjonarne i niestacjonarne Wydział Ekonomii Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu Umiejscowienie
Bardziej szczegółowoEBC Biuletyn Miesięczny Sierpień 2008
ARTYKUŁ WSTĘPNY Na posiedzeniu w dniu 7 sierpnia 2008 r. Rada Prezesów postanowiła na podstawie regularnie prowadzonej analizy ekonomicznej i monetarnej utrzymać podstawowe stopy procentowe na niezmienionym
Bardziej szczegółowoAkademia Młodego Ekonomisty
Akademia Młodego Ekonomisty Wahania Koniunktury gospodarczej Dr Adam Baszyński Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu 14 maja 215 r. Plan prezentacji Co to jest koniunktura gospodarcza? W jaki sposób ją mierzyć?
Bardziej szczegółowoArt. 127 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej: 1. Głównym celem ESBC (Eurosystemu) jest utrzymanie stabilności cen.
Jednolita polityka pieniężna EBC, a zróżnicowanie strefy euro mgr Dominika Brózda Plan wystąpienia 1. Ogólne założenia polityki pieniężnej EBC 2. Rozbieżność gospodarek strefy euro, a jednolita polityka
Bardziej szczegółowoGlobalny kryzys ekonomiczny Geneza, istota, perspektywy
Globalny kryzys ekonomiczny Geneza, istota, perspektywy prof. dr hab. Piotr Banaszyk, prof. zw. UEP Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu Wydział Gospodarki Międzynarodowej Agenda 1. Przyczyny globalnego
Bardziej szczegółowoMakroekonomia - opis przedmiotu
Makroekonomia - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Makroekonomia Kod przedmiotu 14.3-WK-MATP-Ma-W-S14_pNadGen6IRKR Wydział Kierunek Wydział Matematyki, Informatyki i Ekonometrii Matematyka
Bardziej szczegółowo