Sepam B83. Automatyka SZR. Instrukcja obsługi. Wersja v1.1 REF_122013

Transkrypt

1 Sepam B83 Automatyka SZR Wersja v1.1 REF_ Instrukcja obsługi

2 SPIS TREŚCI Strona 1 WSTĘP Opis działania Tryby pracy Tryb standardowy Tryb przyspieszony Tryb powrotny Automatyka PPZ PPZ synchroniczny Blokowanie SZR INSTALACJA Identyfikacja Przenoszenie i transport Jednostka bazowa Opis Montaż Moduł wejść / wyjść cyfrowych MES Schemat podłączeń Moduły opcjonalne Interfejsy komunikacyjne ACE ACE969TP ACE850TP UŻYTKOWANIE Panel operatorski Hasło Przegląd menu Kasowanie sygnalizacji alarmowej Test sygnalizacji optycznej Edycja nastaw Odczyt i kasowanie liczników Program SFT Instalacja Połączenie z Sepam Praca z programem Ustawienia ogólne Przekładnia Rozruch podnapięciowy SZR PPZ synchroniczny Rejestracja cykli SZR Data i czas URUCHAMIANIE Stan wejść / wyjść Stan sygnałów wewnętrznych Pomiary Sygnalizacja alarmowa Modyfikacja parametrów czasowych Liczniki cykli Odczyt i zapis pliku nastaw Komendy systemowe PROBLEMY 37 Sepam B83 Automatyka SZR 1

3 1 WSTĘP 1.1 Opis działania Konieczność zachowania ciągłości dostaw energii elektrycznej do odbiorców wymusza na jej dostawcy stosowania specjalizowanych automatów przełączania zasilania. Coraz częściej nowoczesne instalacje energetyczne zasilane są z wielu źródeł. Urządzenie automatyki SZR pozwala na szybkie wykrycie stanów zakłóceniowych w układzie zasilania i jego przełączenie do układu rezerwowego. Wymagana przy tym jest szybkość i niezawodność łączeń. Te wszystkie cechy oferuje automat SZR zabudowany w przekaźniku Sepam B83. W zależności od potrzeb Sepam B83 może kontrolować 3 wyłączniki w układzie podstawowym (2 na zasilaniu po stronie SN transformatora oraz 1 w polu łącznika szyn) lub 5 wyłączników w układzie rozszerzonym (dodatkowo 2 po stronie WN transformatora). Po zaniku napięcia podstawowego następuje odmierzanie czasu zwłoki To. Jeśli w tym czasie zaniknie pobudzenie kryterium podnapięciowego nie dojdzie do przełączenia zasilania i układ będzie nadal pracował w stanie czuwania. Jeśli po czasie To pobudzenie UT1< lub UT2< nadal będzie się utrzymywało, nastąpi otwarcie wyłącznika strony dolnej transformatora zasilania podstawowego, a następnie sprawdzenie stanu położenia jego wyłącznika. Sekwencja kolejnych operacji zależy od typu rezerwy oraz liczby łączników biorących w niej udział. Rezerwa jawna w układzie podstawowym: Po wyłączeniu wyłącznika transformatora zasilania podstawowego następuje bezzwłocznie załączenie wyłącznika transformatora zasilania rezerwowego po stronie SN oraz sprawdzenie jego stanu położenia. Po stwierdzeniu poprawnego (zamkniętego) stanu wyłącznika generowany jest sygnał udanego cyklu SZR. W przypadku ustawienia pojedynczego cyklu - automatyka SZR zostaje zablokowana. Rezerwa jawna w układzie rozszerzonym: Po wyłączeniu wyłącznika transformatora zasilania podstawowego następuje bezzwłocznie załączenie wyłącznika transformatora zasilania rezerwowego po stronie WN oraz sprawdzenie jego stanu położenia. Po stwierdzeniu poprawnego (zamkniętego) stanu wyłącznika, zamykany jest wyłącznik zasilania rezerwowego po stronie SN i ponowne sprawdzenie jego stanu położenia. Jeśli oba wyłączniki są zamknięte, generowany jest sygnał udanego cyklu SZR. W przypadku ustawienia pojedynczego cyklu - automatyka SZR zostaje zablokowana. Rezerwa ukryta w układzie podstawowym lub rozszerzonym: Po wyłączeniu wyłącznika transformatora zasilania podstawowego następuje bezzwłocznie załączenie wyłącznika sprzęgła oraz sprawdzenie stanu jego położenia. Po stwierdzeniu poprawnego (zamkniętego) stanu wyłącznika generowany jest sygnał udanego cyklu SZR. W przypadku ustawienia pojedynczego cyklu - automatyka SZR zostaje zablokowana. Każdorazowo po rozpoczęciu cyklu uruchamiany jest czas graniczny. Jeśli po jego upływie SZR nie zakończy biegu automatyka zostanie zablokowana. 1.2 Tryby pracy Za pomocą dedykowanych wejść binarnych możliwe jest skonfigurowanie SZR tak, aby pracował w różnych trybach pracy Tryb standardowy W tym trybie po wykonaniu cyklu przełączania zasilań SZR zostanie zablokowany. Odblokowanie możliwe jest poprzez wejście binarne lub komendę systemową. Obowiązują standardowe zwłoki czasowe na pobudzenie automatyki. Sepam B83 Automatyka SZR 2

4 1.2.2 Tryb przyspieszony Załączenie tego trybu powoduje bezzwłoczne uruchomienie SZR z pominięciem komendy wyłączenia zasilania podstawowego w przypadku wyłączenia wyłącznika przez zabezpieczenia lub przez operatora. W tym przypadku nie jest odmierzana zwłoka czasowa związana z rozruchem automatyki. Aby ustawić tryb działania SZR przyspieszony należy podać napięcie na dedykowane wejście cyfrowe urządzenia Tryb powrotny Przy załączonej opcji automatyka powrotna z chwilą załączenia wyłącznika zasilania rezerwowego automatyka SZR oczekuje na powrót napięcia podstawowego. Jeśli nastąpi powrót napięcia podstawowego następuje bezzwłoczne otwarcie wyłącznika w polu rezerwowym (transformatora lub sprzęgła) i po zwłoce czasowej załączenie wyłącznika zasilania podstawowego. Można łączyć ze sobą 2 tryby pracy: przyspieszony i powrotny. 1.3 Automatyka PPZ Planowe przełączenie zasilania uruchamiane jest po podaniu napięcia na wejście binarne. Automat samoczynnie dostosowuje sekwencje przełączeń w zależności od układu łączników dla rezerwy jawnej. W tym przypadku przełączanie zasilań następuje wskutek decyzji użytkownika, a nie po zadziałaniu zabezpieczeń podnapięciowych. Możliwe jest skonfigurowanie urządzenia tak, aby wykonywany był cykl przełączenia synchronicznego PPZ synchroniczny W celu zapewnienia bezprzerwowej pracy odbiorów przyłączonych do obu sekcji można wykonać przełączenie zasilania stacji w układzie synchronicznym. W tym celu Sepam B83 musi być wyposażony w dodatkowy moduł pomiarowy MCS025, w którym dokonuje się analiza obu napięć: zasilania podstawowego i rezerwowego. Układ na bieżąco śledzi wektory 2 napięć fazowych lub międzyfazowych wirujących niezależnie systemów, dokonuje ich analizy i wysyła do jednostki bazowej B83 informacje o zgodności tych wektorów. Porównaniu poddane zostają 3 wielkości napięć: moduł, faza oraz częstotliwość. Jeśli różnice wszystkich tych wielkości będą jednocześnie mniejsze od zadanych w nastawach B83, moduł MCS025 pobudzi swój styk, którym poda napięcie na wejście I114 jednostki bazowej. Przy braku zezwolenia (niezgodność napięć) sterowanie na załączenie zostanie odrzucone. Po zainicjowaniu sterowania PPZ rozpoczyna się odmierzanie czasu granicznego PPZ. Jego wartość ustawiona fabrycznie na 30 sekund podlega modyfikacji w nastawach. Jeśli w tym czasie zaistnieją warunki do bezprzerwowej zmiany zasilania następuje w pierwszej kolejności zamknięcie wyłącznika zasilania rezerwowego do pracy równoległej transformatorów i po potwierdzeniu jego stanu położenia otwarcie wyłącznika zasilania podstawowego. Przez cały czas trwania cyklu świeci się zielona dioda Cykl PPZ na panelu czołowym B Blokowanie SZR Automatyka SZR blokowana jest w następujących przypadkach: po podaniu napięcia na wejście cyfrowe po wykonaniu pojedynczego cyklu (nie dotyczy trybu SZR powrotnego) po zadziałaniu zabezpieczeń w polach transformatorów zasilających i pola łącznika sprzęgła (blokada trwała) po wykryciu niesprawności w polach pomiarowych (blokada przejściowa) po wykryciu nieprawidłowego stanu kontrolowanych łączników (blokada przejściowa) po przekroczeniu czasu granicznego po otrzymaniu komendy systemowej Automatykę SZR można odblokować: po podaniu napięcia na wejście cyfrowe po otrzymaniu komendy systemowej Sepam B83 Automatyka SZR 3

5 2 INSTALACJA 2.1 Identyfikacja Każdy Sepam dostarczany jest w oddzielnym opakowaniu zawierającym: jedną jednostkę bazową Sepam seria 80, z jego modułem pamięci trwałej i dwoma złączami i 1 baterię 8 spinek sprężynowych 1 naklejkę identyfikacyjną bloku zacisków 1 instrukcję Quick Start ( Szybkie uruchomienie ). Inne opcjonalne akcesoria takie jak moduły, złącza wejść prądowych i kable połączeniowe dostarczane są w osobnych opakowaniach. Aby zidentyfikować Sepam należy sprawdzić 3 etykiety, które można zobaczyć po otwarciu drzwiczek na przednim panelu: etykieta z nr referencyjnym urządzenia jednostki bazowej, naklejona na tylnej ściance drzwiczek na przednim panelu etykiety naklejone na module pamięci trwałej: Sepam B83 Automatyka SZR 4

6 2.2 Przenoszenie i transport Sepam w oryginalnym opakowaniu Transport: Sepam może być transportowany w każde miejsce bez żadnych dodatkowych środków ostrożności przy użyciu wszystkich typowych środków transportu. Przenoszenie: Sepam może być przenoszony bez żadnych dodatkowych środków ostrożności i może być nawet upuszczony na podłogę przez osobę przenoszącą go. Przechowywanie : Sepam może być przechowywany w oryginalnym opakowaniu, w odpowiednich warunkach przez kilka lat : temperatura otoczenia pomiędzy -25 C i +70 C wilgotność 90 %. Zalecane jest raz do roku sprawdzenie warunków przechowywania. Jeśli Sepam został rozpakowany, powinien zostać uruchomiony tak szybko jak to jest możliwe. Sepam B83 Automatyka SZR 5

7 2.3 Jednostka bazowa Opis Jednostka bazowa wyposażona jest w 5 wyjść przekaźnikowych numerowanych od O1 do O5. Pod boczną klapką znajduje bateria podtrzymująca zarejestrowane zdarzenia i zakłócenia oraz wymienny cardridge z zaprogramowaną strukturą danych dla danego typu pola funkcyjnego. Do jednostki bazowej można montować maks. 3 moduły wejść / wyjść typu MES120, adaptery pomiarowe prądów fazowych i Io typu CCA630 lub CCA634 dodatkowy moduł pomiarowy napięcia typu CCT640 zewnętrzne moduły komunikacyjne (za pomocą dedykowanych kabli) Sepam B83 z aplikacją SZR w układzie podstawowym posiada: 1 moduł wejść / wyjść typu MES120, adapter pomiarowy prądów fazowych CCA630 (nie wykorzystywany w aplikacji lecz niezbędny do prawidłowej pracy całego urządzenia) dodatkowy moduł pomiarowy napięcia typu CCT640 Sepam B83 z aplikacją SZR w układzie rozszerzonym posiada: 2 moduły wejść / wyjść typu MES120, adapter pomiarowy prądów fazowych CCA630 (nie wykorzystywany) dodatkowy moduł pomiarowy napięcia typu CCT640 Standardowo B83 dostarczany jest z wyświetlaczem graficznym, na którym widnieje synoptyka 3 wyłączników: linii zasilania podstawowego, linii zasilania rezerwowego oraz łącznika szyn. Trójpozycyjna stacyjka znajdująca się obok klawiszy funkcyjnych pozbawiona jest swojej pełnej funkcjonalności, albowiem świadomie zrezygnowano z opcji sterowania wyłącznikami z panelu przedniego. W pozycji kluczyka Local możliwe jest tylko kasowanie liczników cykli SZR za pomocą wirtualnej stacyjki Kas.Liczn. zlokalizowanej w prawym dolnym rogu LCD. Dodatkowo pozycja kluczyka (Remote, Local czy Test) ma znaczenie podczas realizacji komend systemowych w przypadku gdy urządzenie podłączone będzie do systemu nadrzędnego. Lista dostępnych komend znajduje się w osobnym rozdziale Komendy systemowe. Sepam B83 Automatyka SZR 6

8 1 wyświetlacz graficzny 2 dioda LED zielona (Sepam OK) 3 dioda LED czerwona (Sepam zablokowany lub uszkodzony) 4 przycisk sterowania na zamknięcie (w aplikacji SZR nieczynny) 5 przycisk sterowania na otwarcie (w aplikacji SZR nieczynny) 6 etykieta opisowa diod LED (wyjmowana) 7 9 diod LED programowalnych 8 przycisk nawigacyjny w górę 9 przycisk potwierdzenia 10 przycisk nawigacyjny w dół 11 port RS232 komunikacji lokalnej z PC 12 przezroczysta klapka 13 przycisk wprowadzania hasła 14 przycisk przełączania do panelu synoptycznego 15 przycisk kasowania Reset 16 przycisk przełączania do panelu sygnalizacji alarmowej 17 przycisk potwierdzania sygnalizacji alarmowej 18 przycisk przełączania do panelu diagnostyki wyłącznika (lub test LED) 19 przycisk przełączania do panelu nastaw funkcji zabezpieczeniowych 20 przycisk przełączania do panelu pomiarowego 21 przycisk przełączania do panelu danych głównych i Logipam 22 3-pozycyjny klucz przełączania trybu pracy Sepam (Zdalny-Lokalny-Test) 23 Bateria litowa 24 Cardridge pamięci 25 Drzwiczki Sepam B83 Automatyka SZR 7

9 1 Jednostka bazowa 2 8 miejsc do montażu zaczepów 3 LED czerwona: Sepam nieaktywny 4 LED zielona: Sepam sprawny 5 Uszczelka A 20-pinowe złącze: Napięcie zasilania 24 VDC VDC, 5 wyjść przekaźnikowych B1 Złącze do pomiaru 3 prądów fazowych (CCA630) lub dodatkowo Io (CCA634) B2 Złącze do pomiaru 3 napięć fazowych U oraz Uo. E 20-pinowe złącze do pomiaru: podstawowych napięć fazowych, napięcia Uo, prądu Io oraz Io C1 Port komunikacyjny 1 C2 Port komunikacyjny 2 F Port komunikacyjny 3 tylko dla modułu ACE850 (Ethernet) D1 Złącze 1 modułu zdalnego D2 Złącze 2 modułu zdalnego H1 Złącze modułu we/wy MES120 H2 Złącze modułu we/wy MES120 H3 Złącze modułu we/wy MES120 Sepam B83 Automatyka SZR 8

10 Wymiary Sepam B83 Automatyka SZR 9

11 2.3.2 Montaż Kierunek montażu spinki sprężynowej Kierunek, w którym spinki sprężynowe są montowane zależy od grubości płyty montażowej. Spinki pokazane jako górne montowane są w kierunku przeciwnym w stosunku do spinek pokazanych jako dolne. Montaż zatablicowy jednostki bazowej Sepam serii 80 montowany jest na płycie montażowej przy użyciu 8 spinek sprężynowych. Powierzchnia montażowa musi być płaska i sztywna, aby zagwarantować szczelność Sepam B83 Automatyka SZR 10

12 W przypadku gdy bezpośredni montaż na drzwiach rozdzielnicy nie jest możliwy, można wykorzystać płytę montażową AMT Moduł wejść / wyjść cyfrowych MES120 Standardowo Sepam B83 wyposażony jest w jeden moduł MES120. Każdy moduł dysponuje 14 wejściami logicznymi i 6 wyjściami przekaźnikowymi - 1 wyjściem przekaźnikowym sterującym i 5 wyjściami przekaźnikowymi sygnalizacyjnymi. W zależności od wykonania sprzętowego dostępne są moduły: MES120 - napięcie wejść 24 do 250 Vdc MES120H - napięcie wejść 110 do 125 Vdc MES120G - napięcie wejść 220 do 250 Vdc Instalacja modułu MES120 do jednostki bazowej włóż 2 piny modułu MES do gniazda 1 jednostki bazowej wyrównaj moduł naprzeciw jednostki bazowej, aby wetknąć go do złącza H częściowo dokręcać dwie śruby montażowe 2 aż do ich zablokowania. Moduły MES120 muszą być montowane w następującej kolejności: jeśli tylko jeden moduł jest wymagany, należy podłączyć go do złącza H1 jeśli wymagane są 2 moduły, należy podłączyć je do złącz H1 i H2 jeśli wymagane są 3 moduły (maksymalna konfiguracja), wykorzystane są 3 złącza H1, H2 i H3. Sepam B83 Automatyka SZR 11

13 2.5 Schemat podłączeń Rys. Schemat podłączeń w układzie podstawowym Oferowany przez Schneider Energy Polska automat SZR oparty na sprzęcie Sepam B83 jest zaprogramowanym sterownikiem PLC przystosowanym do pracy w układzie rezerwy jawnej lub ukrytej dla standardowego układu połączeń rozdzielni wyposażonej w 2 pola zasilające i 1 pole łącznika szyn. Wejścia i wyjścia binarne są swobodnie programowalne jednak ze względu na wgrany wewnętrzny algorytm pracy urządzenia nie zaleca się modyfikowania schematu połączeń zewnętrznych bez wcześniejszego kontaktu z Działem Usług Schneider Electric w Świebodzicach. W przypadku braku potrzeby wykorzystywania wszystkich dostępnych opcji urządzenia dedykowane wejścia i wyjścia należy pozostawić wolne. Wejścia binarne można zasilać wyłącznie napięciem stałym z zakresu właściwego dla zamontowanego modułu MES120 nie zwracając jednak uwagi na polaryzację sygnałów. Do prawidłowego działania urządzenia niezbędne jest zamontowanie zworki na zaciskach E19-E20. Sepam B83 Automatyka SZR 12

14 Rys. Schemat podłączeń w układzie rozszerzonym Sepam B83 Automatyka SZR 13

15 Rys. Schemat podłączeń w układzie z synchronicznym przełączeniem zasilań PPZ Sepam B83 Automatyka SZR 14

16 Warianty podłączenia przekładników fazowych Układ standardowy zakłada podłączenie 3 napięć fazowych po każdej ze stron: zasilania podstawowego i rezerwowego. Możliwe jest jednak wykorzystanie wyłącznie napięć międzyfazowych. Układy podłączeń pokazują poniższe schematy. Pomiar 3 napięć fazowych Pomiar 2 napięć międzyfazowych 2.6 Moduły opcjonalne Interfejsy komunikacyjne Sepam B83 posiada 3 porty komunikacyjne C1, C2 oraz F. W zależności od potrzeb należy podłączyć wybrany moduł komunikacyjny za pomocą kabla. Montaż modułów na szynę DIN. Typ sieci ACE949-2 ACE959 ACE937 ACE969TP-2 ACE969FO-2 ACE850TP ACE850FO S-LAN lub E-LAN S-LAN lub E-LAN S-LAN lub E-LAN S-LAN E-LAN S-LAN E-LAN S-LAN i E-LAN S-LAN i E-LAN Protokół Modbus RTU DNP3 IEC Modbus TCP/IP IEC61850 Interfejs RS485 2-przew RS485 4-przew Swiatłowód Star Swiatłowód Ring 10/100 Tx 2 porty 100 Fx 2 porty Zasilanie DC V V V V Z Sepama Z Sepama Z Sepama AC V V V V Podłączenie Port komunikacyjny C1 / C2 C1 / C2 C1 / C2 C1 / C2 C1 / C2 C1 / C2 C1 / C2 F F Kabel CCA612 CCA612 CCA612 CCA612 CCA612 CCA612 CCA612 CCA614 CCA614 Sepam B83 Automatyka SZR 15

17 2.6.2 ACE949-2 Standardowy moduł do komunikacji za pomocą protokołu Modbus A, B - bloki zacisków dla kabli sieciowych C - gniazdo RJ45 do połączenia interfejsu z jednostką bazową 1 Zielona dioda LED, miga, kiedy komunikacja jest aktywna (wysyłanie lub odbiór w trakcie). 2 Zwora dla impedancji dopasowującej z rezystorem obciążeniowym dla końca linii sieci RS 485, która powinna być ustawiona: - Rc jeśli moduł nie jest w jednym końcu sieci RS485 (pozycja domyślna) - Rc, jeśli moduł jest w jednym końcu sieci RS Klamry kabli sieciowych (wewnętrzna średnica klamry = 6 mm) Sepam B83 Automatyka SZR 16

18 2.6.3 ACE969TP-2 Zaawansowany moduł komunikacyjny z możliwością programowego wyboru protokołu transmisji: Modbus DNP3 IEC Wyposażony w 2 porty E-LAN do systemu nadrzędnego S-LAN inżynieryjny 1 zacisk uziemiający 2 blok zasilania modułu 3 gniazdo RJ45 do połączenia interfejsu z jednostką bazową 4 LED zielona moduł zasilony 5 LED czerwona status modułu - brak: skonfigurowano i poprawna komunikacja - miga: nie skonfigurowano - świeci: moduł uszkodzony 6 złącze serwisowe 7 E-LAN port RS485 8 S-LAN port RS485 Podłączenie do Sepama ACE969TP-2 musi być zasilony napięciem Vdc lub Vac (zaciski e1-e2) Sepam B83 Automatyka SZR 17

19 Jeśli stosuje się więcej niż 2 moduły jednocześnie w danej magistrali należy je zasilić z obwodów +V i V. W przypadku gdy moduł występuje pojedynczo obwodów zasilania V+, V- nie należy podłączać. Sepam B83 Automatyka SZR 18

20 2.6.4 ACE850TP Moduł komunikacyjny obsługujący protokół IEC61850 z możliwością generowania i odbierania sygnałów GOOSE. 1 LED status modułu - brak: nie zasilono - czerwony miga: nie skonfigurowano - zielony świeci: poprawne działanie - czerwony świeci: moduł uszkodzony lub proces inicjalizacji 2 Status STS: świeci zielony = OK 3 Port Ethernet 2: brak 10Mb/s, zielony 100 Mb/s 4 Port Ethernet 2: miga transmisja danych 5 Port Ethernet 1: brak 10Mb/s, zielony 100 Mb/s 6 Port Ethernet 1: miga transmisja danych 7 blok zasilania 8 zacisk uziemiający 9 gniazdo RJ45 do połączenia interfejsu z jednostką bazową 10 port ethernet P2 RJ45 10/100 TX 11 port ethernet P1 RJ45 10/100 TX Podłączenie do Sepama Moduł należy zasilić napięciem Vdc lub Vac (zaciski 3-4). Za pomocą kabla CCA614 podłączyć gniazdo RJ45 interfejsu z gniazdem F w Sepamie (kolor niebieski). Wykorzystanie pozostałych gniazd zarówno w interfejsie (P1 lub P2), jak i w Sepamie (C1 lub C2) może je trwale uszkodzić. Sepam B83 Automatyka SZR 19

21 3 UŻYTKOWANIE Sepam B83 jest już skonfigurowany, a algorytm działania sprawdzony w Schneider Electric, niemniej w celu zaadaptowania automatyki do warunków pracy na danej stacji wymagana jest modyfikacja niektórych parametrów nastawczych. Dotyczy to progów rozruchowych zabezpieczeń podnapięciowych oraz czasu zwłoki dla rozruchu SZR. Użytkownik może dokonać tych zmian bezpośrednio z klawiatury na panelu czołowym urządzenia lub poprzez dedykowane oprogramowanie SFT2841 wykorzystujące przedni port komunikacyjny RS232. Zmiany działania samego algorytmu pracy SZR również są możliwe, jednak w tym przypadku użytkownik traci prawa gwarancyjne do bezpłatnej naprawy serwisowej przy stwierdzeniu nieprawidłowości w funkcjonowaniu zmodyfikowanej struktury logicznej SZR. Do zmian w strukturze PSL służy licencjonowane oprogramowanie wspomagające SFT Panel operatorski Aktywne nastawy i konfigurację można oglądać z menu wykorzystując przyciski funkcyjne w dolnym rzędzie oraz przyciski sterowania (strzałka w dół, w górę oraz Enter ). Do edycji widocznych parametrów wymagane jest podanie hasła Hasło Nastawy są chronione za pomocą 2 niezależnych haseł: tylko dla funkcji zabezpieczeniowych dla wszystkich parametrów, Aby wprowadzić hasło należy nacisnąć przycisk Hasło X X X X OK Anuluj Następnie wcisnąć przycisk Przy użyciu przycisków oraz wprowadzić hasło i zatwierdzić każdy znak przyciskiem Po wprowadzeniu 4 znaków nacisnąć przycisk UWAGA Domyślnym hasłem poziomu 1 i 2 jest 0000 (podświetlony klawisz OK.) i zatwierdzić Jeśli hasło zostało wprowadzone pomyślnie obok nagłówka menu pojawi się odpowiedni piktogram: możliwa edycja wyłącznie parametrów funkcji zabezpieczeniowych możliwa edycja wszystkich widocznych parametrów Sepam B83 Automatyka SZR 20

22 3.1.2 Przegląd menu Sepam B83 oferuje szereg informacji dotyczących aktualnej konfiguracji, pomiarów i sygnalizacji alarmowej dostępnych bezpośrednio z panelu operatorskiego. Poprzez naciśnięcie poszczególnych przycisków funkcyjnych użytkownik ma dostęp do zawartych tam informacji. Poszczególne grupy funkcyjne podzielone są dodatkowo na zestaw podgrup. Aby przeglądać dane w wybranej grupie funkcyjnej należy stosować się do wspólnych zasad: Nawigacja po nagłówkach podgrup za pomocą przycisków Wejście do danej podgrupy (gdy ta podświetlona na czarno) za pomocą przycisku Przeglądanie poszczególnych stron podgrupy za pomocą przycisku właściwego dla przeglądanej grupy funkcyjnej. Przykładowo aby obejrzeć wartości napięć fazowych należy wcisnąć przycisk grupy Pomiary Następnie przyciskiem przejść do podgrupy Napięcie i zatwierdzić wybór przyciskiem Zostanie wyświetlony ekran z wartościami napięć międzyfazowych. Przyciskiem właściwym dla wybranej grupy (Pomiary ) naciskać tak długo, aż wyświetli się okno z wartościami V1, V2, V3 Ustawienia ogólne Dostęp do podgrup: Główne (zmiana daty i czasu) Moduły Test I/O (test wyjść przekaźnikowych i status wejść cyfrowych) Logipam (stan liczników SZR) Zabezpieczenia Dostęp do podgrup: 27 (rozruch SZR zabezpieczenie podnapięciowe) 59N (kontrola napięcia na linii 110 kv zabezpieczenie nadnapięciowe) Pomiary Dostęp do podgrup: Prąd Napięcie (wartość napięcia pomiarowego zasilania podstawowego U21, U32, U13) Napięcie zasil (wartość napięcia pomiarowego zasilania rezerwowego U 21, U 32, U 13) Częstotliwość Częst.zasilan Moc Energia Wektor Diagnostyka Dostęp do podgrup: Diagnostyka (statystyki wyłączeń) Wyłączenie NR (parametry wyłączenia dla zapamiętanego wyłączenia NR oznacza numer wyłączenia od 0 do 4) Sepam B83 Automatyka SZR 21

23 Alarmy Dostęp do podgrup: Lista (lista ostatnich zdarzeń) Szczegóły (pojedyncze zdarzenia z cechą czasu) Synoptyka Naciśnięcie ostatniego przycisku wyświetla ekran z synoptyką pola (stany łączników oraz wartości napięć po stronie zasilania podstawowego UT1 i rezerwowego UT2) Kasowanie sygnalizacji alarmowej Sygnalizacja alarmowa może zostać skasowania poprzez naciśnięcie przycisku Ten sam przycisk powoduje także skasowanie historii alarmów oraz skasowanie danych diagnostycznych. W celu skasowania podtrzymanej diody LED lub styku przekaźnika wyjściowego należy nacisnąć przycisk i potwierdzić przyciskiem Test sygnalizacji optycznej Test może być zrealizowany poprzez naciśnięcie i przytrzymanie przez 5 sekund przycisku Edycja nastaw Aby móc edytować nastawy należy w pierwszej kolejności wprowadzić poprawne hasło. Parametry podlegające edycji w aplikacji SZR to: Napięcie rozruchowe SZR i czas opóźnienia Dostęp: Zabezpieczenia i Wyłączenie Krzywa Niezalezna Próg = 20 % Zwłoka= 2.00 s OK Anuluj Aby zmodyfikować dany parametr należy go podświetlić (wykorzystując przyciski ) i wcisnąć. Zmodyfikować wartość posługując się ponownie przyciskami i zatwierdzić zmianę klawiszem OK. Nastawy dla strony napięcia rezerwowego dokonuje się w oknie z nagłówkiem 2 (drugi stopień zabezpieczenia podnapięciowego) Sepam B83 Automatyka SZR 22

24 UWAGA Pozostałe parametry takie jak: Przekładnia przekładników napięciowych Czas zwłoki sygnalizacji Up Czas graniczny można modyfikować wyłącznie za pomocą oprogramowania SFT Odczyt i kasowanie liczników Do dyspozycji są 2 liczniki cykli SZR: C01 cykli udanych C02 cykli nieudanych Dostęp: Ustawienia ogólne i Logipam / Liczniki Kasowanie liczników możliwe jest po zmianie położenia kluczyka w stacyjnie w pozycję Local. Dostęp: Synoptyka Aby skasować liczniki należy wybrać za pomocą klawiszy strzałek wirtualny łącznik Kas.Liczn i wcisnąć klawisz. Kwadrat na symbolu łącznika zacznie pulsować. Po naciśnięciu klawisza Zamknięcie lub Otwarcie liczniki zostaną skasowane. Jeśli w ciągu 15 sekund od naciśnięcia klawisza nie zostanie wykonana żadna operacja, możliwość wykonania kasowania wygasa. Sepam B83 Automatyka SZR 23

25 3.2 Program SFT2841 Oprogramowanie to jest niezbędne do pełnej obsługi Sepam. Pozwala na edycję parametrów ogólnych oraz związanych ze wszystkimi funkcjami zabezpieczeniowymi. Udostępnia bogate narzędzia diagnostyczne oraz możliwość odczytu z przekaźnika zarejestrowanych zdarzeń i zakłóceń. Program obsługiwany jest w języku angielskim Instalacja Oprogramowanie sprzedawane jest w wersji trial 30-dniowej. W celu pełnej aktywacji produktu należy zakupić licencję w Scheider Electric Połączenie z Sepam Po uruchomieniu programu SFT2841 pojawi się ekran startowy Praca z Sepam w trybie on-line Otwarcie zapisanego pliku nastaw Jeśli połączenie w trybie on-line nie zakończyło się powodzeniem należy wybrać właściwy numer portu komunikacyjnego w PC Sepam B83 Automatyka SZR 24

26 3.2.3 Praca z programem Po nawiązaniu połączenia pojawia się okno programu. W trybie off-line nieaktywne są zaznaczone na czerwono ikony. W celu uproszczenia obsługi programu w dalszej części instrukcji omówione zostaną tylko te części programu, które mają istotne znaczenie dla aplikacji automatyki SZR. Dostęp do poszczególnych okien funkcyjnych programu możliwy jest po wybraniu odpowiedniej ikony z belki narzędziowej lub wybraniu komendy z menu Operation, Sepam, Application. Po dokonaniu dowolnej zmiany należy ją zatwierdzić klikając na przycisk Apply. Domyślne hasło to Ustawienia ogólne Dostęp do tej części po wybraniu ikony lub komendy Sepam / general settings Na zakładce Sepam hardware można skonfigurować opcjonalne moduły komunikacyjne poprzez zaznaczenie właściwego portu komunikacyjnego (checkbox) i skonfigurowaniu parametrów transmisji danych Sepam B83 Automatyka SZR 25

27 W zależności od typu interfejsu komunikacyjnego dostępne będą różne parametry do skonfigurowania. Przykładowo dla interfejsu ACE949 należy sprawdzić i ewentualnie zmodyfikować adres, prędkość i bit parzystości Przekładnia W celu poprawnej wizualizacji na wyświetlaczu wartości pomiarowych po stronie pierwotnej należy wprowadzić wielkości dotyczące przekładni przekładników napięciowych. Wyboru dokonuje się na zakładce CT-VT sensors w zaznaczonych miejscach Sepam B83 Automatyka SZR 26

28 3.2.6 Rozruch podnapięciowy SZR Konfiguracja funkcji podnapięciowych oraz czasu zwłoki SZR możliwa jest w oknie funkcji zabezpieczeniowych. Dostęp do tej części po wybraniu ikony lub komendy Application / Set protections Odpowiednie parametry znajdują się na zakładce 27 (zabezpieczenie podnapięciowe) Modyfikacji parametrów napięcia rozruchowego oraz czasu zwłoki należy dokonać w zaznaczonych polach. Parametry dla Unit 1 dotyczą napięcia strony zasilania podstawowego (UT1 na schemacie) Parametry dla Unit 2 dotyczą napięcia strony zasilania rezerwowego (UT2 na schemacie) Sepam B83 Automatyka SZR 27

29 3.2.7 PPZ synchroniczny W celu uaktywnienia automatyki PPZ synchronicznego należy zmienić wartość bitu PPZ SYNC na 1 Dostęp do tej części po wybraniu ikony lub komendy Application / Logipam settings Dostęp do parametru znajduje się na zakładce Internal bits Sepam B83 Automatyka SZR 28

30 3.2.8 Rejestracja cykli SZR Sepam każdorazowo po rozpoczęciu cyklu SZR zapisuje jego przebieg w wewnętrznym rejestratorze zakłóceń. W zależności od potrzeb użytkownika, można dostosować parametry czasowe do danej aplikacji. Dostęp do tej części po wybraniu ikony lub komendy Application / Set functions Rejestracja zakłóceń inicjowana jest każdorazowo po pobudzeniu zabezpieczenia podnapięciowego i rejestrowane są informacje o stanie wszystkich wejść binarnych i wyjść przekaźnikowych. Fabryczne ustawienia to 6 rekordów każdy o długości 3 sekund. W celu zmiany tych parametrów należy je zmodyfikować w zaznaczonych polach zwracając uwagę na to, aby nie przekroczyć możliwości operacyjnych pamięci (Memory used powinno być mniejsze od 100%). Odczyt zarejestrowanych danych możliwy jest w oknie Fault recording Dostęp do tej części po wybraniu ikony lub komendy Operation / Disturbance recording Po wskazaniu pojedynczego rekordu można go pobrać klikając na zaznaczony przycisk Sepam B83 Automatyka SZR 29

31 Sepam B83 Automatyka SZR 30

32 3.2.9 Data i czas Dostęp do tej części po wybraniu ikony Zakładka Diagnosis lub komendy Operation / Sepam diagnosis W tym oknie można również zdiagnozować wszelkie nieprawidłowości związane ze sprzętem. Każdy problem oznaczony będzie czerwonym kolorem. Sepam B83 Automatyka SZR 31

33 4 URUCHAMIANIE W czasie uruchamiania Sepam B83 przydatne będą informacje dotyczące aktualnego stanu urządzenia. Większość z tych informacji dostępna jest z poziomu panelu operatorskiego. Cześć jednak możliwa jest do uzyskania wyłącznie poprzez program SFT Stan wejść / wyjść Przed przystąpieniem do testów funkcjonalnych należy sprawdzić, czy wszystkie wejścia binarne i wyjścia przekaźnikowe podłączone są poprawnie (polaryzacja dla wejść nie jest ważna) Stan wejść / wyjść można sprawdzić po wybraniu ikony diagnosis na zakładce Input, output and LED status lub komendy Operation / Sepam Elementy podświetlone na żółto oznaczają aktywne wejścia / wyjścia. Sepam B83 Automatyka SZR 32

34 4.2 Stan sygnałów wewnętrznych Na kolejnej zakładce w tym samym menu (Remote indication status) można sprawdzić stan poszczególnych sygnałów wewnętrznych. Numer sygnału podświetlony na żółto oznacza jego stan wysoki. Lista możliwych do odczytania sygnałów zależy od typu przekaźnika Sepam. Pełna lista sygnałów dostępna jest po kliknięciu na ikonę pomocy Dla aplikacji SZR aktywne sygnały to : Nr Opis sygnału 1 Kontrola obwodu wyłąćzającego 2 Brak zmiany stanu wyłącznika po komendzie sterowniczej 5 Sepam nie skasowany po alarmie 10 Wyłącznik łącznika szyn - zamknięty 14 Zdalne sterowanie załączone 49 Dostępny nowy rejestr zakłóceń 50 Rejestrator zakłóceń zablokowany 51 Zdalna zmiana nastaw zablokowana 81 Rozruch podnapięciowy (po czasie) dla zasilania podstawowego UT1 82 Rozruch podnapięciowy (po czasie) dla zasilania rezerwowego UT2 93 Obecność napięcia 110 kv po stronie zasilania podstawowego UT1 94 Obecność napięcia 110 kv po stronie zasilania rezerwowego UT2 210 Uszkodzony obwód przekładnika napięciowego 219 Uszkodzona bateria 233 Wyłączenie 240 Uszkodzona łączność ethernetowa Sepam B83 Automatyka SZR 33

35 4.3 Pomiary Bieżące pomiary napięć dostępne są po wybraniu ikony zakładce U i I lub komendy Operation / Metering na 4.4 Sygnalizacja alarmowa Sygnalizacja alarmowa zdarzenia rejestrowana jest na bieżąco i wyświetlana jest w 2 oknach: Na zakładce Alarms ostatnie 16 zdarzeń, na zakładce Alarm history ostatnie 250 zdarzeń. Informacji tej nie można zapisać do pliku zewnętrznego dla urządzeń z wersją programową niższą od 8. Dostęp do informacji po wybraniu ikony lub komendy Operation / Alarms Sepam B83 Automatyka SZR 34

36 4.5 Modyfikacja parametrów czasowych Zastosowane w algorytmie SZR parametry czasowe mogą być modyfikowane bezpośrednio za pomocą programu SFT2841. Dostęp do tej części po wybraniu ikony Zakładka Delays lub komendy Application / Logipam settings Nazwa T01 T02 T03 TGR SZR TGR PPZ T06 TUp Opis Wewnętrzna zwłoka czasowa powinna być równa ze zwłoką czasu granicznego TGR SZR Wewnętrzna zwłoka czasowa powinna być równa ze zwłoką czasu granicznego TGR SZR Wewnętrzna zwłoka czasowa powinna być równa ze zwłoką czasu granicznego TGR SZR Czas graniczny SZR Czas graniczny PPZ synchronicznego Czas blokady przejściowej po zaniku U na zasilaniu podstawowym i rezerwowym Czas sygnalizacji Up przy niejednoznacznym stanie położenia 3 wyłączników 4.6 Liczniki cykli Dostęp do tej części po wybraniu ikony Zakładka Counters lub komendy Application / Logipam settings Kasowanie liczników możliwe jest z panelu przedniego (rozdział 3.1.6) 4.7 Odczyt i zapis pliku nastaw Zmodyfikowany plik nastaw można pobrać z urządzenia i zapisać do zewnętrznego pliku. W tym celu należy wybrać z menu komendę Sepam / Unload (Sepam->PC) Aby wgrać zapisaną konfigurację do urządzenia należy wybrać z menu komendę Sepam / Load (PC->Sepam) Sepam B83 Automatyka SZR 35

37 4.8 Komendy systemowe Sepam B83 przystosowany jest do współpracy z systemem nadzoru w jednym z protokołów komunikacyjnych (interfejsy typu ACE). Listę dostępnych sygnałów i komend przedstawia poniższa tabela. Nazwa TS016 TS017 TS018 TS019 TS020 TS021 TS022 TS023 Opis sygnału SZR zablokowany Blokada trwała SZR Blokada przejściowa SZR Udany cykl SZR Nieudany cykl SZR Rozruch podnapięciowy zanik U na zasilaniu podstawowym UT1 Rozruch podnapięciowy zanik U na zasilaniu rezerwowym UT2 Sygnalizacja Up niejednoznaczny stan położenia 3 wyłączników Nazwa TC10 TC11 Zablokowanie SZR Odblokowanie SZR Opis komendy Sepam B83 Automatyka SZR 36

38 5 PROBLEMY Sepam B83 wykonuje na bieżąco autotesty. Jeśli w trakcie pracy pojawią się błędy wyświetlony zostanie ekran alarmowy informujący o możliwej przyczynie błędu Komunikat uszkodzenia na wyświetlaczu dioda ON świeci na panelu operatorskim dioda na panelu operatorskim zintegrowanym świeci stale zielona dioda na panelu tylnym świeci czerwona dioda na panelu tylnym świeci stale Niemożliwa łączność z oprogramowaniem SFT2841 Możliwa przyczyna Akcja Brak modułu pamięci trwałej Wyłącz Sepam. Zainstaluj moduł pamięci trwałej i zabezpiecz go poprzez dokręcenie 2 zintegrowanych śrub. Włącz Sepam ponownie. Główne uszkodzenie wewnętrzne Wymień jednostkę bazową Możliwa łączność z oprogramowaniem SFT2841 Możliwa przyczyna Akcja Konfiguracja sprzętowa jest niekompletna lub nieprawidłowa Złącze CCA630 lub CCT640 w położeniu B1 lub B2 wyświetlone jest na czerwono Złącze w położeniu E wyświetlone jest na czerwono Użyj oprogramowania SFT2841 w trybie podłączony, aby określić przyczynę. Ekran Diagnosis w oprogramowaniu SFT281 wyświetli problemy na czerwono: Ekran diagnostyki Możliwa przyczyna Akcja Brak modułu lub moduł uszkodzony Moduł MES120 w położeniu H1, H2 lub H3 wyświetlony jest na czerwono Oprogramowanie SFT281 wskazuje główne uszkodzenie, ale nie brakuje żadnego modułu. Złącze E niewstawione lub nie ma mostka pomiędzy zaciskami 19 i 20 Brak modułu MES120 Błąd wewnętrzny jednostki bazowej Wstaw i dokręć moduł lub wymień na sprawny Wstaw prawidłowo złącze. Włóż mostek Zainstaluj moduł MES120. Jeśli moduł MES120 jest obecny, sprawdź czy jest wstawiony prawidłowo i przymocuj go dwoma wkrętami. Jeśli uszkodzenie dalej występuje, wymień moduł Wymień jednostkę bazową Komunikat na wyświetlaczu BATERIA ROZLADOWANA Wymień baterię na baterię litową formatu 1/2AA, 3.6 V, 0.8Ah, uważając na dopasowanie polaryzacji. Baterie rekomendowane: model LS14250 f-my SAFT model SL-350/S f-my Sonnenschein Sepam B83 Automatyka SZR 37

39 Schneider Electric Energy Poland Sp. z o.o. Zakład Automatyki i Systemów Elektroenergetycznych Świebodzice, ul. Strzegomska 23/27 Tel. +48 (74) , Fax +48 (74) ref.swiebodzice@schneider-electric.com Sepam B83 Automatyka SZR 38