WARSZAWSKA SZKOŁA ZARZĄDZANIA SZKOŁA WYŻSZA OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ

Transkrypt

1 WARSZAWSKA SZKOŁA ZARZĄDZANIA SZKOŁA WYŻSZA OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ dr inż. Andrzej KIJ 1

2 TEMAT: Dozwolony użytek prywatny i publiczny. Prawo własności intelektualnej w Internecie 1. Cel i funkcja dozwolonego użytku 2. Użytek publiczny 3. Pojęcie dozwolonego użytku prywatnego 4. Zakres użytku prywatnego Zakres podmiotowy Zakres przedmiotowy 5. Treść ZAGADNIENIA: 6. Słuszne interesy twórcy 7. Ograniczenia nakładane przez producentów i dystrybutorów utworów a uprawnienia konsumentów 2

3 AKT PRAWNY USTAWA z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych Dz.U Nr 24 poz. 83 Nowelizacja Dz.U poz

4 CEL I FUNKCJA DOZWOLONEGO UŻYTKU Dozwolony użytek należy pojmować jako możliwość korzystania z chronionego utworu bez zgody jego twórcy. Dozwolony użytek jest w jurysprudencji dzielony jest na: Użytek publiczny Użytek własny (osobisty), Jurysprudencja (czasem jurysprudencja ogólna) - termin wieloznaczny związany z naukami prawnymi. Jurysprudencja może być rozumiana jako: - Synonim prawoznawstwa, - Synonim teorii prawa, czyli ogólnej nauki o prawie, -Specyficzna dla krajów anglosaskich ogólna nauka o prawie (odpowiednik kontynentalnej teorii prawa), - Opinie uczonych prawników (a więc doktryna prawa) 4

5 Użytek publiczny głównym kryterium rozróżnienia jest cel, w którym utwór ma zostać wykorzystany należy wziąć pod uwagę zakres podmiotowy, ponieważ użytek publiczny jest kierowany do szerszego kręgu odbiorców, ograniczanego jednak stosownie do danego uprawnienia

6 Użytek publiczny Dozwolony użytek publiczny ma teoretycznie nieograniczony zasięg podmiotów, czego odmówić trzeba użytkowi osobistemu

7 Użytek prywatny Użytku prywatnego (osobistego) nie można traktować jako hojności ustawodawcy. Jest to raczej wyraz realizmu i uznania zasad współżycia społecznego rządzących relacjami międzyludzkimi

8 Zakres podmiotowy użytku prywatnego Zakres własnego użytku osobistego obejmuje korzystanie z pojedynczych egzemplarzy utworów przez krąg osób pozostających w związku osobistym, w szczególności pokrewieństwa, powinowactwa lub stosunku towarzyskiego Po pierwsze nie wskazano stopnia pokrewieństwa lub powinowactwa, a interpretowanie tych pojęć przez pryzmat związku osobistego jest ryzykowne. Po drugie określenie stosunek towarzyski można rozumieć na przeróżne sposoby. W dodatku każda ze stron tego stosunku traktuje go subiektywnie i inaczej, można więc np. uważać za najlepszego przyjaciela kogoś, kto traktuje nas jako zaledwie jednego z kilkudziesięciu znajomych.

9 Zakres przedmiotowy użytku prywatnego

10 Art. 17 Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, twórcy przysługuje wyłączne prawo do korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji oraz do wynagrodzenia za korzystanie z utworu. 1. Bez zezwolenia twórcy wolno nieodpłatnie korzystać z już rozpowszechnionego utworu w zakresie własnego użytku osobistego. Przepis ten nie upoważnia do budowania według cudzego utworu architektonicznego i architektoniczno-urbanistycznego oraz do korzystania z elektronicznych baz danych spełniających cechy utworu, chyba że dotyczy to własnego użytku naukowego niezwiązanego z celem zarobkowym. 2. Zakres własnego użytku osobistego obejmuje korzystanie z pojedynczych egzemplarzy utworów przez krąg osób pozostających w związku osobistym, w szczególności pokrewieństwa, powinowactwa lub stosunku towarzyskiego.

11 Dozwolony użytek własny (osobisty) 1.Bez zezwolenia twórcy wolno nieodpłatnie korzystać z już rozpowszechnionego utworu w zakresie własnego użytku osobistego. Przepis ten nie upoważnia do budowania według cudzego utworu architektonicznego i architektoniczno urbanistycznego oraz do korzystania z elektronicznych baz danych spełniających cechy utworu, chyba że dotyczy to własnego użytku naukowego niezwiązanego z celem zarobkowym. 1.Zakres własnego użytku osobistego obejmuje korzystanie z pojedynczych egzemplarzy utworów przez: krąg osób pozostających w związku osobistym, w szczególności: - pokrewieństwa, - powinowactwa lub - stosunku towarzyskiego. NIE DOTYCZY PROGRAMÓW KOMPUTEROWYCH

12 Dozwolony użytek publiczny Wolno rozpowszechniać w celach informacyjnych w prasie, radiu i telewizji: 1) już rozpowszechnione: a) sprawozdania o aktualnych wydarzeniach, b) aktualne artykuły na tematy polityczne, gospodarcze lub religijne, chyba że zostało wyraźnie zastrzeżone, że ich dalsze rozpowszechnianie jest zabronione (wynagrodzenie) c) aktualne wypowiedzi i fotografie reporterskie (wynagrodzenie) 2) krótkie wyciągi ze sprawozdań i artykułów, (pkt 1 lit. a i b), 3) przeglądy publikacji i utworów rozpowszechnionych, 4) mowy wygłoszone na publicznych zebraniach i rozprawach; (bez możliwości publikacji zbiorów mów jednej osoby), 5) krótkie streszczenia rozpowszechnionych utworów.

13 Dozwolony użytek publiczny Instytucje naukowe i oświatowe mogą, w celach dydaktycznych lub prowadzenia własnych badań, -korzystać z rozpowszechnionych utworów w oryginale i w tłumaczeniu oraz sporządzać w tym celu egzemplarze fragmentów opublikowanego utworu. Biblioteki, archiwa i szkoły mogą: -udostępniać nieodpłatnie, w zakresie swoich zadań statutowych, egzemplarze utworów rozpowszechnionych, -sporządzać pojedyncze egzemplarzy utworów rozpowszechnionych, w celu uzupełniania, zachowania lub ochrony własnych swoich zbiorów. -udostępniać zbiory dla celów badawczych lub poznawczych za pośrednictwem końcówek systemu informatycznego (terminali) znajdujących się na terenie tych jednostek.

14 Dozwolony użytek publiczny Wolno w sprawozdaniach o aktualnych wydarzeniach przytaczać utwory udostępniane podczas tych wydarzeń, jednakże w granicach uzasadnionych celem informacji. Wolno przytaczać w utworach stanowiących samoistną całość urywki rozpowszechnionych utworów lub drobne utwory w całości, w zakresie uzasadnionym wyjaśnianiem, analizą krytyczną, nauczaniem lub prawami gatunku twórczości. Wolno w celach dydaktycznych i naukowych zamieszczać rozpowszechnione drobne utwory lub fragmenty większych utworów w podręcznikach i wypisach. Wolno w celach dydaktycznych i naukowych zamieszczać rozpowszechnione drobne utwory lub fragmenty większych utworów w antologiach. W przypadkach, o których mowa powyżej twórcy przysługuje prawo do wynagrodzenia. 14

15 Dozwolony użytek publiczny Ośrodki informacji lub dokumentacji mogą sporządzać i rozpowszechniać - własne opracowania dokumentacyjne oraz - pojedyncze egzemplarze, nie większych niż jeden arkusz wydawniczy, fragmentów opublikowanych utworów (wynagrodzenie) Wolno nieodpłatnie wykonywać publicznie rozpowszechnione utwory podczas ceremonii religijnych, imprez szkolnych i akademickich lub oficjalnych uroczystości państwowych, jeżeli nie łączy się z tym osiąganie pośrednio lub bezpośrednio korzyści majątkowych i artyści wykonawcy nie otrzymują wynagrodzenia, z wyłączeniem imprez reklamowych, promocyjnych lub wyborczych.

16 Dozwolony użytek publiczny PRAWO CYTATU 1. Wolno przytaczać w utworach stanowiących samoistną całość urywki rozpowszechnionych utworów lub drobne utwory w całości, w zakresie uzasadnionym wyjaśnianiem, analizą krytyczną, nauczaniem lub prawami gatunku twórczości. 2. Wolno w celach dydaktycznych i naukowych zamieszczać rozpowszechnione drobne utwory lub fragmenty większych utworów w podręcznikach i wypisach. Twórcy przysługuje prawo do wynagrodzenia. 3. Warunek: wymienienie imienia i nazwiska twórcy oraz źródła. Podanie twórcy i źródła powinno uwzględniać istniejące możliwości. 4. Dozwolony użytek nie może naruszać normalnego korzystania z utworu lub godzić w słuszne interesy twórcy.

17 Nielegalne powielanie i wprowadzanie do obrotu (sprzedaż, wypożyczalnie) filmów utrwalonych na różnych nośnikach (kasety wideo, płyty DVD, CD), Nielegalna projekcja filmu w kinach, Nieautoryzowana retransmisja programów w sieciach telewizji kablowych

18 dekodowanie i nielegalna emisja programów płatnych telewizji produkcja i sprzedaż pirackich dekoderów oraz kart do odbioru zakodowanych płatnych kanałów

19 Przestępczość zorganizowana : - tzw mafia - grupy przestępcze Przestępczość indywidualna

20 Kopiowanie i dystrybucja na dużą skalę Wysoka jakość materiałów wyjściowych oraz produktu finalnego Zorganizowane struktury Wewnętrzna dyscyplina Samokontrola

21 Zjawisko masowe kopiowanie na kasetach video lub płytach CD-R i DVD-R lokalna dystrybucja : - bazary - wypożyczalnie kaset wideo - ogłoszenia w prasie lub w internecie

22 Coraz szerszy dostęp Szybsze łącza Rosnące zagrożenie

23 Nielegalne nośniki : - zjawisko masowe - anonimowość - produkcja na zamówienie - aukcje - dostawa pocztą Wymiana utworów za pośrednictwem sieci P2P

24

25

26 WŁASNOŚĆ INTELEKTUALNA DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ 26