MySQL podstawy administracji

Transkrypt

1 MySQL podstawy administracji Administracja bazą danych jest zajęciem odpowiedzialnym i wymagającym dużej wiedzy i doświadczenia. Dlatego zajmować się tym raczej powinni ludzie rzeczywiście do tego przygotowani. Jednak, nawet jeśli koś nie zamierza lub nie będzie nigdy w przyszłości administrował bazą danych to spojrzenie na serwer baz danych z punktu widzenia administratora jest doświadczeniem ciekawym i pouczającym. W niniejszej prezentacji są przedstawione niektóre tylko zagadnienia dotyczące codziennego dnia pracy administratora (admina) bazy danych MySQL. Wiele spośród tych zagadnień dotyczy nie tylko administracji bazą danych, ale też administracji serwerem sieciowym, siecią LAN czy też superkomputerem. W praktyce zresztą jest często tak, że osoba, która zarządza serwerem bazodanowym i opiekuje się bazami danych, jest też jednocześnie zaangażowana w administrację lokalną siecią, dbanie o bezpieczeństwo w tej sieci i rozwiązywanie problemów związanych z aplikacjami korzystającymi z bazy danych. Jest to więc zajęcie wymagające bardzo wszechstronnej wiedzy.

2 Zagadnienia, które są omawiane poniżej, można podzielić na następujące: bezpieczeństwo baz danych polecenia SQL służące do administracji bazą danych. przykłady typowych zadań administracyjnych z punktu widzenia użytkowników przykłady typowych zadań administracyjnych z punktu widzenia pracy serwera pliki konfiguracyjne backup baz danych

3 Bezpieczeństwo bazy danych MySQL Baza danych, tak jak każda aplikacja internetowa jest narażona na różnego rodzaju ataki sieciowe. Serwer baz danych nasłuchuje najczęściej na porcie 3306 protokołu TCP i jest narażony na takie same rodzaje ataków jak inne aplikacje internetowe (przepełnienie bufora, podszywanie się pod inny adres IP, ataki DoS, sniffing i inne). Oprócz tego, w bazie danych znajdują się bardzo ważne dane, które powinny być szczególnie chronione przed dostępem do niepowołanych osób. Dostęp do pewnych danych z bazy danych (na przykład hasła w bankach, kody kart elektronicznych) przez niepowołane osoby mógłby doprowadzić do katastrofalnych skutków. MySQL opiera zasady bezpieczeństwa na koncepcji tzw. ACL (ang. Access Control Lists) w przypadku wszystkich połączeń, zapytań i innych operacji wykonywanych przez użytkowników. Jest też odpowiednie wsparcie dla połączeń szyfrowanych SSL między klientem i serwerem baz danych.

4 Większość z omawianych w tej części koncepcji nie jest specyficzna wyłącznie dla pracy z bazą danych MySQL, lecz można je uogólnić również na przypadek innych aplikacji internetowych. Podstawowe zasady bezpieczeństwa podczas pracy na stanowisku admina MySQL Należy bezwzględnie ustawić hasło dla administratora. Jeśli po wydaniu komendy mysql -u root nie zostaniemy poproszeni o hasło, to znaczy że na naszym serwerze bazodanowym jest fatalnie. Nigdy nie wolno dawać dostępu do bazy mysql innym użytkownikom poza administratorem. Jest to sprawa kluczowa, gdyż w tablicach bazy mysql znajdują się definicje dostępu do danych bazy danych dla konkretnych użytkowników, między innymi hasła dostępu. Każdy kto ma dostęp do komputera wymienionego na liście komputerów, z którego można połączyć się z bazą danych, może podszyć się pod innego użytkownika. Należy nauczyć się poleceń systemu nadawania i odbierania uprawnień (polecenia GRANT i REVOKE). Nie należy nigdy dawać zbyt dużej swobody użytkownikom. Lepiej dać mniej niż więcej.

5 Nie należy dawać dostępu do wszystkich baz danych, a jedynie do wybranych. Nie należy też dawać dostępu do baz danych ze wszystkich hostów, a jedynie z wybranych. Nigdy nie należy przechowywać w bazie danych haseł w postaci niezakodowanej. Zamiast tego należy używać funkcji kodujących (na przykład MD5(), SHA1()) lub innych, które używają algorytmów działających tylko w jedną stronę (tylko kodujących). Nie wolno wybierać haseł, które łatwo jest złamać (na przykład odgadnąć). Zatem nie należy absolutnie używać haseł ze słownika, imion, nazwisk, itp. Należy w hasłach stosować znaki specjalne, na przykład cyfry. Dobrym nawykiem jest też używanie w hasłach różnej wielkości liter. Należy zainstalować firewall. To powinno obronić serwer bazy danych przed połową exploitów krążących w sieci. Należy spróbować przeskanować porty na swoim komputerze. Serwer bazy danych MySQL pracuje najczęściej na porcie Ten port nie powinien być dostępny dla innych hostów niż te zdefiniowane w tablicy mysql.user. Można to zrobić na najbliższym routerze albo zdefiniować w firewallu.

6 Wyrażenia SQL służące do administracji bazą MySQL GRANT i REVOKE Polecenie GRANT służy do zakładania kont użytkownikom bazy danych i do nadawania im pewnych przywilejów związanych z dostępem do danych. Polecenie REVOKE służy do odbierania nadanych uprawnień zadanym użytkownikom. Wszystkie dane o użytkownikach i przywilejach jakie posiadają są przechowywane w bazie o nazwie mysql, która dla nieuprawnionych użytkowników nie powinna być nawet widoczna.

7 Składnia polecenia GRANT jest następująca GRANT typ_przyw [(lista_kolumn)] [, typ_przyw [(lista_kolumn)]]... ON {tablica * *.* baza.*} TO user [IDENTIFIED BY [PASSWORD] 'haslo'] [, user [IDENTIFIED BY [PASSWORD] 'haslo']]... [REQUIRE NONE [{SSL X509}] [CIPHER 'cipher' [AND]] [ISSUER 'issuer' [AND]] [SUBJECT 'subject']] [WITH [GRANT OPTION MAX_QUERIES_PER_HOUR ile MAX_UPDATES_PER_HOUR ile MAX_CONNECTIONS_PER_HOUR ile ]]

8 Składnia polecenia REVOKE jest następująca REVOKE typ_przyw [(lista_kolumn)] [, typ_przyw [(lista_kolumn)]]... ON {tablica * *.* baza.*} FROM user1 [, user2]... lub razem, kiedy chcemy zabrać wszystkie możliwe przywileje wymienionym użytkownikom: REVOKE ALL PRIVILEGES, GRANT OPTION FROM user1 [, user2]...

9 Można wyróżnić 4 poziomy dostępu do bazy danych. o o Poziom globalny Przywileje globalne stosują się do wszystkich baz danych na danym serwerze bazodanowym. Informacja o takich przywilejach jest przechowywana w tablicy mysql.user. Polecenia GRANT ALL ON *.* oraz REVOKE ALL ON *.* stosują się właśnie do przywilejów globalnych. Poziom bazodanowy Przywileje bazodanowe stosują się do wszystkich tablic w danej bazie danych. Informacja o takich przywilejach jest przechowywana w tablicach mysql.db oraz mysql.host. Polecenia GRANT ALL ON nazwa_bazy.* oraz REVOKE ALL ON nazwa_bazy.* dotyczą nadawania i odbierania przywilejów bazodanowych, czyli tylko w bazie danych o nazwie nazwa_bazy.

10 o o Poziom tablicowy Przywileje tablicowe stosują się do wszystkich kolumn w danej tablicy. Informacja o takich przywilejach jest przechowywana w tablicy mysql.tables_priv Polecenia GRANT ALL ON nazwa_bazy.nazwa_tablicy oraz REVOKE ALL ON nazwa_bazy.nazwa_tablicy dotyczą tylko przywilejów tablicowych, czyli dostępu do danych w tablicy o nazwie nazwa_tablicy w bazie o nazwie nazwa_bazy. Poziom kolumnowy Przywileje kolumnowe dotyczą tylko dostępu do konkretnych (wybranych) kolumn danej tablicy. Informacja o takich przywilejach jest przechowywana w tablicy mysql.columns_priv.

11 Usunięcie wszystkich przywilejów polega więc najczęściej na usunięciu odpowiednich danych z kilku tablic bazy mysql. Aby usunąć wszystkie możliwe przywileje danemu użytkownikowi lub użytkownikom, należy posłużyć się następującym poleceniem: REVOKE ALL PRIVILEGES, GRANT OPTION FROM user [, user]... Dla poleceń GRANT i REVOKE, typ przywileju typ_przyw może być m.in. jednym z następujących: Przywilej ALL [PRIVILEGES] ALTER CREATE CREATE TEMPORARY TABLES Znaczenie Wszystkie przywileje poza GRANT OPTION Możliwość wykonywania ALTER TABLE Możliwość wykonywania CREATE TABLE Możliwość wykonywania CREATE TEMPORARY TABLE

12 CREATE VIEW DELETE DROP FILE INDEX INSERT LOCK TABLES RELOAD ALTER SELECT SHOW DATABASES Możliwość wykonywania CREATE VIEW Możliwość wykonywania DELETE Możliwość wykonywania DROP TABLE Możliwość wykonywania SELECT... INTO OUTFILE oraz LOAD DATA INFILE Możliwość wykonywania CREATE INDEX oraz DROP INDEX Możliwość wykonywania INSERT Możliwość wykonywania LOCK TABLES na tablicach, w przypadku których mamy możliwość wykonywania INSERT Możliwość wykonywania FLUSH, na przykład FLUSH PRIVILEGES Możliwość wykonywania ALTER TABLE Możliwość wykonywania SELECT Możliwość wykonywania SHOW DATABASES

13 SHOW VIEW SHUTDOWN SUPER UPDATE USAGE GRANT OPTION Możliwość wykonywania SHOW CREATE VIEW Możliwość zatrzymywania pracy serwera Możliwość wykonywania CHANGE MASTER, KILL, PURGE MASTER LOGS, SET GLOBAL, również pozwolenie na połączenie z bazą nawet w przypadku, kiedy przekroczono maksymalna liczbę połączeń Możliwość wykonywania UPDATE Bez żadnych przywilejów Możliwość nadawania przywilejów innym użytkownikom (bardzo niebezpieczna opcja) Przywileje EXECUTION, FILE, RELOAD, SHOW DATABASES, SHUTDOWN oraz SUPER są przywilejami administracyjnymi i mogą być nadane tylko na poziomie globalnym (używając ON *.*). Pozostałe przywileje mogą być nadawane bardziej specyficznie. Opcji USAGE używamy, kiedy chcemy założyć konto użytkownikowi nie nadając mu żadnych przywilejów.

14 Jedynymi przywilejami (typ_przyw), które można użyć określając dostęp na poziomie tablicowym, są: SELECT, INSERT, UPDATE, DELETE, CREATE, DROP, GRANT OPTION, INDEX oraz ALTER Jedynymi przywilejami (typ_przyw), które można określić przy dostępie do kolumn, są: SELECT, INSERT oraz UPDATE W przypadku określania przywilejów na poziomie globalnym, bazodanowym lub tablicowym, polecenie GRANT ALL przypisze tylko te przywileje, które można przypisać na danym poziomie. Na przykład, jeśli użyjemy GRANT ALL ON baza.* a więc będziemy chcieli nadać wszystkie przywileje na poziomie bazodanowym, wówczas nie zostanie nadany żaden przywilej tylko-globalny, na przykład FILE. W przypadku poziomu kolumnowego (a więc wtedy, gdy w poleceniu GRANT podamy listę kolumn), musimy wyszczególnić wszystkie przywileje, jakie mają być nadane. Nie można w tym przypadku użyć GRANT ALL.

15 DROP USER Składnia polecenia DROP USER jest następująca DROP USER user Polecenie DROP USER usuwa konto które nie ma żadnych przywilejów, usuwając odpowiednie wpisy z tablicy user w bazie mysql.

16 Aby usunąć z bazy konto użytkownika, należy wykonać następujące kroki: 1. wykonać polecenie SHOW GRANTS aby dowiedzieć się, jakie przywileje posiada dany użytkownik, którego konto chcemy usunąć, np. SHOW GRANTS FOR root@'localhost'; GRANT ALL PRIVILEGES ON *.* TO 'root'@'localhost' WITH GRANT OPTION Użyć polecenia REVOKE aby odebrać wszystkie przywileje użytkownikowi, które zostały wyświetlone poleceniem SHOW GRANTS. Ta procedura usunie wszystkie wpisy dla danego konta, z tablic z bazy mysql, zawierających informacje o przywilejach, poza wpisami w tablicy user. Usunie też wszystkie globalne przywileje w tablicy user 3. Użyć polecenia DROP USER aby usunąć odpowiednie wpisy z tablicy user.

17 SET PASSWORD Polecenie SET PASSWORD służy do przypisania hasła dla istniejącego konta użytkownika. Ustawienie hasła samemu sobie: SET PASSWORD = PASSWORD('jakies haslo'); Ustawienie hasła zadanemu użytkownikowi: SET PASSWORD FOR uzytkownik = PASSWORD('haslo'); lub w nowszych wersjach: ALTER USER uzytkownik IDENTIFIED BY 'haslo'; Wartość uzytkownik powinna być w formacie 'nazwa_uzytkownika'@'nazwa_hosta', gdzie nazwa_uzytkownika oraz nazwa_hosta są wartościami pól odpowiednio User oraz Host z tablicy mysql.user danego rekordu. Te dwa pola jednoznacznie identyfikują konto użytkownika (w tablicy mysql.user pola User oraz Host razem tworzą klucz unikalny).

18 Na przykład, gdybyśmy w tablicy mysql.user mieli rekord z polami User oraz Host o wartościach odpowiednio równych student oraz %.edu.pl, wówczas ustawienie hasła mogłoby wyglądać tak SET PASSWORD FOR 'student'@'%.edu.pl' = PASSWORD('haslo'); lub równoważnie za pomocą dwóch poleceń: UPDATE oraz FLUSH PRIVILEGES UPDATE mysql.user SET Password=PASSWORD('haslo') WHERE User='student' AND Host='%.edu.pl'; FLUSH PRIVILEGES;

19 Programy dostarczane z MySQL, służące do administracji bazą MySQL Poniżej omówiono niektóre z programów dostarczanych wraz z serwerem bazy danych MySQL. Większość z nich posiada wiele innych opcji, których nie omówiono. Aby dowiedzieć się czegoś na temat możliwych opcji tych poleceń, wystarczy w przypadku każdego z programów wydać następującą komendę: shell> nazwa_programu --help lub po prostu shell> nazwa_programu UWAGA! Wyrażenie shell> oznacza umowny znak zachęty systemu operacyjnego działającego w trybie linii komend w Windows w pracowniach komputerowych może to być np. C:\users\student lub #.

20 mysqladmin Jest to program służący do przeprowadzania czynności administracyjnych. Można przy pomocy tego polecenia sprawdzić status serwera baz danych, sprawdzić konfigurację, utworzyć i usunąć bazy danych, i inne. Sposób wywołania: shell> mysqladmin [opcje] komenda1 [opcje_komendy] komenda2... mysqladmin rozumie nastepujące komendy: o o o o create nazwa_bazy utworzenie bazy danych o nazwie nazwa_bazy. drop nazwa_bazy usunięcie bazy danych o nazwie nazwa_bazy. extended-status wyświetla status serwera i aktualne wartości zmiennych. flush-hosts opróżnia z informacji pamięć hosta.

21 o flush-logs "wypuszcza" wszystkie informacje czekające na zapisanie do plików dziennika. o flush-privileges odświeża informacje o przywilejach zapisanych w tablicach. o flush-status wyczyszcza zmienne statusu. o flush-tables "wypuszcza" wszystkie informacje czekające z jakichś powodów do zapisania w tablicach. o flush-threads opróżnia z informacji pamięć wątków. o kill id, id,..., "zabija" wątki serwera o odpowiednich numerach id. o password nowe_haslo zmienia hasło użytkownikowi, który właśnie posługuje się komendą mysqladmin.

22 o o o o o o ping sprawdza, czy serwer MySQL jest uruchomiony. Jeśli serwer działa, to zwróci wartość 0 lub mysqld is alive, natomiast wartość 1 zostanie zwrócona jeśli MySQL nie działa. processlist pokazuje listę aktywnych wątków serwera. Wynik jest taki sam, jakbyśmy w trybie interaktywnym wydali polecenie SQL SHOW PROCESSLIST. reload przeładowuje informacje o przywilejach użytkowników. refresh "wypuszcza" wszystkie informacje czekające do zapisania w tablicach, zamyka, a następnie otwiera pliki dziennika (pliki log). shutdown zatrzymuje pracę serwera baz danych. status wypisuje w skrócie informacje o statusie pracy serwera. Jest to skrócona informacja, jaką uzyskujemy w trybie interaktywnym, jeśli wykonamy polecenie status.

23 o o variables wyświetla wartości zmiennych serwera bazy danych version wyświetla wersję serwera bazy danych i dodatkowo status. Można próbować wpisać zamiast pełnej nazwy komendy jej skróconą postać. Na przykład: shell> mysqladmin proc stat Id User Host db Command Time State Info paws localhost Query 0 show processlist Uptime: 3542 Threads: 1 Questions: 11 Slow queries: 0 Opens: 6 Flush tables: 1 Open tables: 0 Queries per second avg: 0.003

24 mysqlshow mysqlshow jest programem służącym do szybkiego spojrzenia na bazę danych, strukturę tablic w bazie, na kolumny i indeksy. mysqlshow jest jakby poleceniem wywoływanym z linii komend, które zastępuje część możliwości poleceń SQL SET oraz SHOW Sposób wywołania: shell> mysqlshow [opcje] [baza [tablica [kolumna]]] Jeśli nie podamy żadnych nazw baz danych, wówczas wszystkie dopasowane nazwy zostaną użyte zamiast tych wyrażonych explicite, tzn. zostaną pokazane wszystkie dostępne nazwy baz danych (ekwiwalent polecenia SQL show databases;). Jeśli nie podamy nazw tablic, wówczas wszystkie tablice w zadanej bazie zostaną wyświetlone (ekwiwalent polecenia SQL show tables). Jeśli nie podamy nazw kolumn, wówczas wszystkie kolumny dla zadanej tablicy zadanej bazy zostaną pokazane.

25 Można użyć wyrażenia regularnego z powłoki lub z MySQL-a (`*', `?', `%' lub `_'). Wówczas nastąpi dopasowywanie wzorca. Przykłady: shell> mysqlshow Databases bank mysql prod test wydatki albo shell> mysqlshow test Tables dostawy klient sesje towar zamowienia Uwaga aby obejrzeć dane zastrzeżone tylko dla wybranego użytkownika, należy podać opcje logowania/hasła: u user p, np. u root -p.

26 perror perror jest programem służącym do wyjaśniania co oznacza dany kod błędu. W większości błędów systemowych, MySQL wypisuje krótką wiadomość tekstową (która często niewiele mówi) oraz kod błędu, np. shell> wiadomość... (errno: #) shell> wiadomość... (Errcode: #) Dzięki poleceniu perror możemy dowiedzieć się co znaczy ten kod błędu, który wyświetlił nam MySQL, a więc dowiedzieć się czegoś więcej na temat błędu, który popełniliśmy my lub użytkownicy. Sposób wywołania: shell> perror [opcje] kod_bledu... Na przykład shell> perror Error code 13: Permission denied Error code 64: Machine is not on the network

27 Inne komendy dostępne po instalacji MySQL: mysqlbinlog - służy do analizy logów serwera MySQL, zapisanych w postaci binarnej. mysqlcheck - służy do analizy i ewentualnej naprawy tablic mysqldump - służy do wykonania backupu danych. Opisane szerzej w dalszej części wykładu. mysqlimport - służy do wykonania importu danych, tak jak polecenie SQL LOAD DATA INFILE.

28 Przykłady najczęstszych działań administratora dotyczących pracy serwera Uruchomienie serwera baz danych MySQL /Linux/ Serwer baz danych jest uruchamiany tak samo jak inne programy oparte o zasadę działania demonów. Po uruchomieniu demona, zaczyna on nasłuchiwać na odpowiednim porcie zestawu protokołów TCP/IP i kiedy dostaje sygnał od niższych warstw stosu protokołu, rozpoczyna analizę żądania. MySQL dostarcza specjalny skrypt o nazwie mysql.server służący do uruchamiania demona MySQL. Czasem sam plik jest nazywany w różnych dystrybucjach w różny sposób, na przykład mysqld, mysql-server.sh lub po prostu mysql. Skrypt ten uruchamia demona MySQL dołączając odpowiednie opcje albo ze specjalnego pliku konfiguracyjnego, lub też z linii komend. /Windows/ Serwer zwykle uruchamia się dedykowanym programem okienkowym, np. XAMPP Control Panel w XAMPP.

29 Demon MySQL, mysqld, akceptuje wiele opcji podawanych albo z linii komend, albo też wpisywanych do plików konfiguracyjnych. Aby dowiedzieć się więcej o tych opcjach można wydać komendę: shell> mysqld --help Aby uruchomić serwer baz danych MySQL należy uruchomić skrypt, dostarczany przez twórców MySQL, z opcją start. A zatem: shell> mysql-server.sh start Zostaną wtedy wczytane wszystkie opcje z plików konfiguracyjnych (jeśli takie istnieją) i zostanie rozpoczęte nasłuchiwanie na porcie 3306 (lub innym, jeśli tak zdecydujemy), czyli rozpocznie się praca serwera baz danych. Ponieważ najczęściej opcje konfiguracyjne dla demona baz danych jak też dla innych programów dostarczanych wraz z serwerem baz danych (na przykład klient bazy danych MySQL, program do backupów mysqldump i inne) umieszcza się dla porządku w specjalnym pliku konfiguracyjnym, zatem w dalszej części zostaną omówione niektóre opcje oraz sama idea pliku konfiguracyjnego MySQL.

30 Plik my.cnf Programy MySQL, tak jak wiele innych programów, mogą czytać pewne opcje startowe z tzw. plików konfiguracyjnych. Takie pliki są wygodnym sposobem na zadanie wielu opcji podczas uruchamiania programów MySQL, których nie potrzeba wówczas wpisywać przy każdym kolejnym wykonywaniu programu. W systemach Windows (XAMPP) jest to plik C:\xampp\mysql\bin\my.ini W systemach UNIX-owych plikiem konfiguracyjnym jest: plik /etc/my.cnf DATADIR/my.cnf defaults-extra-file ~/.my.cnf opcje globalne opcje serwerowe plik zadany po opcji --defaults-extra-file=sciezka opcje użytkownika

31 DATADIR oznacza katalog z bazami danych. Najczęściej jest to katalog /var/db/mysql, albo /usr/local/mysql/data, albo /usr/local/var. MySQL szuka plików konfiguracyjnych w kolejności takiej jak to wymieniono, a więc najpierw w katalogu /etc, następnie w katalogu DATADIR itd. Kiedy znajdzie odpowiedni plik, szuka dalej w pozostałych miejscach i jeśli znajdzie odpowiedni plik czyta z niego opcje konfiguracyjne, przy czym jeśli zdefiniowano w kolejnym pliku tą sama opcję to zostaje ona nadpisana przez nową wartość. Sposób podawania opcji w pliku konfiguracyjnym jest podobny do sposobu podawania opcji w linii komend, tyle, że należy ominąć poprzedzające dwa myślniki. Na przykład --quick lub --host=localhost w linii komend powinny być zastąpione odpowiednio przez quick i host=localhost w pliku konfiguracyjnym.

32 Kilka zasad dotyczących składni w my.ini: puste linie są ignorowane. linie komentarzy rozpoczynają się znakiem # lub ;. [grupa] w nawiasach kwadratowych jest nazwą programu, którego dotyczą odpowiednie opcje pisane w następnych liniach, na przykład [mysqld] albo [mysqldump] Po tej linii wszystkie opcje pisane w następnych liniach dotyczą tego właśnie programu. opcja jest to równoważne użyciu --opcja w linii komend. opcja=wartość jest to równoważne użyciu --opcja=wartość w linii komend set-variable=nazwa_zmiennej=wartość jest to równoważne użyciu --set-variable=nazwa_zmiennej=wartość w linii komend. Polecenie to przypisuje zadanej zmiennej bieżącą wartość.

33 Przykład: [client] port=3306 socket=/tmp/mysql.sock [mysqld] port=3306 socket=/tmp/mysql.sock key_buffer_size=16m max_allowed_packet=8m character-set-server=latin2 #skip-networking [mysql] default-character-set=latin2 [mysqldump] quick Grupa [client] jest czytana przez wszystkie programy klienckie ale nie jest czytana przez mysqld. Dzieki temu możemy zadać opcje dla wszystkich programów klienckich, które korzystają z serwera baz danych

34 Zatrzymanie pracy serwera bazy danych MySQL Aby bezpiecznie zatrzymać pracę serwera baz danych należy posłużyć się skryptem mysql-server.sh lub programem o innej nazwie, jak to zostało wyżej opisane. shell> mysql-server.sh stop Można też wydać polecenie shell> mysqladmin shutdown lub też wydać odpowiednie polecenie SQL SHUTDOWN; Proces zatrzymywania pracy serwera bazy danych jest dość ważnym procesem, w szczególności wówczas, gdy serwer baz danych jest mocno obciążony. Zachodzi bowiem wtedy niebezpieczeństwo, że rozpoczęte liczne transakcje i inne działania nie zostaną poprawnie zakończone.

35 Proces zatrzymania pracy serwera baz danych można podzielić na następujące etapy: 1. Rozpoczęcie procesu zatrzymania. Następuje po uruchomieniu którejś z wyżej wymienionych komend. Może też ten proces być zainicjowany gdy serwer otrzyma odpowiedni sygnał od systemu operacyjnego. W systemach UNIX będzie to SIGTERM a w systemie Windows sygnał od menadżera zadań. 2. Jeśli to konieczne, to zostaje uruchomiony specjalny proces (wątek) zatrzymywania pracy serwera 3. Serwer przestaje akceptować nowe połączenia Odbywa się to poprzez zamknięcie możliwości połączeń sieciowych. 4. Serwer zatrzymuje aktualne zadania Transakcje są kończone poprzez ROLL BACK (a zatem nie są wykonywane w całości) natomiast inne działania mogą być częściowo wykonane a częściowo niewykonane. 5. Wypuszczane są wszystkie dane czekające z jakichś powodów w buforach i zamykane są tablice. 6. Następuje rzeczywiste zatrzymanie pracy serwera

36 Analizowanie danych dziennika pracy bazy danych (logów) Każdy administrator bazy danych musi troszczyć się o to jak pracuje baza danych i sprawdzać, czy nie dzieje się z nią coś złego. Do tego służą specjalne pliki (tzw. logi) do których są zapisywane różne informacje o pracy serwera, procesie jego uruchamiania i zatrzymywania, jak też (na życzenie) o działaniach użytkowników). Ciekawych informacji może też dostarczać sam system operacyjny, o ile jest w stanie to zrobić (na przykład system Windows niewiele pod tym względem potrafi). Do administratora baz danych należy systematyczne przeglądanie logów pracy serwera i wyciąganie wniosków z wydarzeń związanych z pracą serwera.

37 MySQL posiada kilka różnych plików - dzienników pracy. Plik log nazwa_hosta.err mysql_error.log log dla tablic log zapytań log binarny log "powolny" Informacja w tym pliku informacje o problemach związanych z uruchomieniem, zatrzymaniem i pracą serwera baz danych informacje o zmianach w tablicach informacje o działaniach użytkowników informacja o wszystkich wydawanych poleceniach, które zmieniły dane w tablicach informacja o wszystkich poleceniach, które wykonywały się dłużej niż to określono w zmiennej long_query_time i o tych, które nie używały indeksów. Domyślnie, wszystkie logi znajdują się w katalogu razem z plikami danych bazy danych. Można sprawić, aby serwer baz danych wyczyścił bufor pamięci informacji dla plików log i zrzucił oczekujące w buforze dane do logów (polecenia shell> mysqladmin flush-logs lub shell> mysqladmin refresh

38 Pliki binarne służą do pewniejszego odtworzenia danych w bazie danych w wypadku ich nagłego uszkodzenia. W plikach tych bowiem jest informacja o wszystkich poleceniach, które zmieniały dane w bazie danych. Aby serwer mógł pisać informacje do logów binarnych, to należy albo uruchomić serwer baz danych z opcją --log-bin albo też w pliku konfiguracyjnym wpisać linijkę z log-bin. Uwaga. Pliki logów binarnych zajmują sporo miejsca na serwerze bazodanowym. Dlatego należy do zmiennej max_binlog_size wstawić odpowiednią wartość w bajtach. Jeśli ta wartość zostanie przekroczona, wówczas plik jest zamykany i plikiem dla logów binarnych staje się wtedy inny plik, różniący się najczęściej numerem w nazwie. Wszystkie pliki binarne logów można usunąć poleceniem RESET MASTER. Aby dowiedzieć się co takiego wykonywali użytkownicy w bazach danych MySQL należy albo uruchomić serwer baz danych z opcją --log albo też w pliku konfiguracyjnym wpisać linijkę z log. Wtedy wszystkie polecenia wykonywane przez użytkowników będą zapisywane do tego pliku dziennika.

39 Wygląda to mniej więcej następująco: Time Id Command Argument :43:45 1 Connect root@localhost on :43:49 1 Query show tables :43:54 1 Query show databases :43:58 1 Query SELECT DATABASE() 1 Init DB mysql :44:15 1 Query select Host,User,Password from user :44:17 1 Quit

40 Przykłady najczęstszych działań administratora dotyczących użytkowników Dodanie nowego konta użytkownika bazy danych MySQL Nowe konto dla użytkownika bazy (baz) danych można założyć na kilka sposobów: 1. Używając polecenia GRANT 2. Bezpośrednio manipulując zawartością odpowiednich tablic w bazie mysql. 3. Używając polecenia CREATE USER (od wersji 5.x) a potem GRANT 4. Używając różnych programów z interfejsem, np. phpmyadmin Preferowany jest pierwszy lub trzeci sposób założenia konta, z uwagi na mniejsze prawdopodobieństwo popełnienia błędu. Aby dodać konto użytkownika należy najpierw połączyć się z bazą danych mysql jako administrator, który powinien mieć prawo do wykonywania poleceń INSERT w bazie mysql oraz do wykonywania RELOAD. Następnie jako administrator możemy już dodawać konta użytkowników.

41 Przykłady: GRANT ALL PRIVILEGES ON *.* TO IDENTIFIED BY 'haslo' WITH GRANT OPTION; GRANT ALL PRIVILEGES ON *.* TO IDENTIFIED BY 'haslo' WITH GRANT OPTION; GRANT RELOAD,PROCESS ON *.* TO GRANT USAGE ON *.* TO W dwóch pierwszych przypadkach założono konto użytkownikowi o identyfikatorze x z hasłem haslo. Obydwa konta mają uprawnienia administratora, ze wszystkimi możliwymi przywilejami, nawet z przywilejami nadawania i odbierania przywilejów. Pierwsze konto ('x'@'localhost') może być używane tylko przy połączeniu z lokalnego komputera (localhost), natomiast drugie konto ('x'@'%') z dowolnego innego komputera. Warto zauważyć, że aby móc korzystać z konta 'x' z dowolnego komputera należy posiadać obydwa konta. Powodem tego jest różnica w zawartości w polu Host tablicy mysql.user i w sposobie sortowania

42 danych zawartych w tej tablicy. Praktycznym wynikiem tego jest fakt, że MySQL odróżnia konto dla połączeń z localhosta w sposób wyjątkowy. Jeżeli chcemy więc mieć dostęp rzeczywiście ze wszystkich komputerów, musimy założyć dwa konta: jedno do połączeń z localhosta, a drugie do połączeń ze wszystkich innych komputerów. Trzecie konto ma nazwę admin i nie ma hasła. Tego konta można używać tylko z localhosta. Użytkownikowi admin nadano przywileje wykonywania poleceń RELOAD oraz PROCESS. Oznacza to, że ten użytkownik może wykonywać polecenia mysqladmin reload, mysqladmin refresh, oraz mysqladmin flush-xxx oraz mysqladmin processlist. Nie nadano żadnych przywilejów dostępu do danych w żadnej bazie danych. Czwarte konto ma nazwę someone i nie ma ustawionego hasła. Można używać tego konta do połączeń z localhosta. Nie nadano żadnych szczególnych przywilejów (USAGE). Oznacza to zapewne, że te przywileje zostaną nadane później.

43 Następny przykład to założenie trzech kont i nadanie im dostępu do zadanych baz danych. Każde z tych kont ma nazwę 'normal' i hasło 'haslo' GRANT SELECT, INSERT, UPDATE, DELETE, CREATE, DROP ON bank.* TO 'normal'@'localhost' IDENTIFIED BY 'haslo'; GRANT SELECT,INSERT,UPDATE,DELETE,CREATE,DROP ON wydatki.* TO 'normal'@'whitehouse.gov' IDENTIFIED BY 'haslo'; GRANT SELECT, INSERT, UPDATE, DELETE, CREATE, DROP ON klient.* TO 'normal'@'serwer.domena' IDENTIFIED BY 'haslo';

44 Użytkownicy normal mają następujące prawa: W pierwszym przypadku dostęp do wszystkich danych z bazy bank ale tylko z localhosta. W drugim przypadku dostęp do wszystkich danych z bazy wydatki ale tylko z hosta whitehouse.gov. W trzecim przypadku dostęp do wszystkich danych z bazy klient ale tylko z hosta serwer.domena. Usunięcie konta użytkownika bazy danych MySQL Aby usunąć konto użytkownika z bazy danych MySQL należy posłużyć się albo poleceniem DROP USER (od wersji 4.1.1) lub też po prostu odpowiednim poleceniem DELETE. W obydwu przypadkach trzeba najpierw dowiedzieć się, jakie przywileje posiada właściciel konta (polecenie SHOW GRANTS) a następnie usunąć przywileje i dopiero na końcu usunąć konto użytkownika.

45 A zatem w przypadku użytkownika normal@localhost (konto do połączeń z bazą bank z localhosta) SHOW GRANTS FOR 'normal'@'localhost'; GRANT USAGE ON *.* TO 'normal'@'localhost' IDENTIFIED BY PASSWORD '*05A8A1A73083F F13D11C8AA5CCD9681' GRANT SELECT, INSERT, UPDATE, DELETE, CREATE, DROP ON `bank`.* TO 'normal'@'localhost' REVOKE ALL PRIVILEGES, GRANT OPTION FROM 'normal'@'localhost'; DROP USER 'normal'@'localhost';

46 W przypadku użytkownika SHOW GRANTS FOR GRANT USAGE ON *.* TO IDENTIFIED BY PASSWORD '*05A8A1A73083F F13D11C8AA5CCD9681' GRANT SELECT, INSERT, UPDATE, DELETE, CREATE, DROP ON `wydatki`.* TO REVOKE SELECT, INSERT, UPDATE, DELETE, CREATE, DROP ON `wydatki`.* FROM DROP USER

47 A w przypadku użytkownika normal@serwer.domena SHOW GRANTS FOR 'normal'@'serwer.domena'; GRANT USAGE ON *.* TO 'normal'@'serwer.domena' IDENTIFIED BY PASSWORD '*05A8A1A73083F F13D11C8AA5CCD9681' GRANT SELECT, INSERT, UPDATE, DELETE, CREATE, DROP ON `klient`.* TO 'normal'@'serwer.domena' REVOKE SELECT, INSERT, UPDATE, DELETE, CREATE, DROP ON `klient`.* FROM 'normal'@'serwer.domena'; DROP USER 'normal'@'serwer.domena';

48 Wprowadzanie ograniczeń i nadawanie przywilejów dla konta użytkownika Poza opisanymi wyżej zmianami przywilejów dla kont użytkowników można uściślić też ograniczenia dotyczące stopnia wykorzystywania możliwości serwera baz danych i udostępniania zasobów baz danych. Możemy ograniczać możliwość korzystania z następujących zasobów serwera baz danych (począwszy od MySQL wersji 4.0.2): o o o Liczba zapytań na godzinę dla zadanego konta, Liczba zmian w bazie na godzinę dla zadanego konta, Liczba połączeń na godzinę dla zadanego konta. GRANT ALL ON klient.* TO 'user'@'localhost' IDENTIFIED BY 'haslo' WITH MAX_QUERIES_PER_HOUR 20 MAX_UPDATES_PER_HOUR 10 MAX_CONNECTIONS_PER_HOUR 5;

49 SHOW GRANTS FOR GRANT USAGE ON klient.* TO IDENTIFIED BY PASSWORD '*05A8A1A73083F F13D11C8AA5CCD9681' WITH MAX_QUERIES_PER_HOUR 20 MAX_UPDATES_PER_HOUR MAX_CONNECTIONS_PER_HOUR GRANT ALL PRIVILEGES ON `klient`.* TO 'user'@'localhost' Wpisy o takich ograniczeniach pojawiają się w tabeli user bazy mysql w odpowiednich polach. Domyślną wartością tych pól jest wartość 0, co znaczy - bez ograniczeń. Jeśli więc w poleceniu GRANT nie umieścimy klauzul ograniczających zakres używania zasobów bazy danych, wtedy domyślnie zostanie dodane: "możliwość korzystania bez ograniczeń".

50 Aby zatem zmienić ograniczenia (lub ich brak) dla już istniejącego konta, należy użyć polecenia GRANT USAGE na poziomie globalnym (ON *.*), na przykład: GRANT USAGE ON *.* TO WITH MAX_QUERIES_PER_HOUR 100; Wyrażenie powyższe pozostawia istniejące przywileje bez zmian, i modyfikuje jedynie ograniczenia do korzystania z zasobów. Odwrotnym zadaniem jest usunięcie istniejących ograniczeń do korzystania z zasobów. W tym celu należy ustawić wartość pola ograniczenia na równą 0. Na przykład, aby usunąć ograniczenie liczby połączeń na godzinę użytkownika student należy użyć następującego polecenia: GRANT USAGE ON *.* TO 'student'@'localhost' WITH MAX_CONNECTIONS_PER_HOUR 0;

51 Zliczanie liczby wykorzystywania zasobów przez danego użytkownika odbywa się ilekroć tylko użytkownik wykonuje pewne działania (jeśli oczywiście nadaliśmy polom opisanym wyżej wartości inne niż zero). Jeśli na przykład użytkownik student wykona w czasie krótszym niż godzina maksymalną dopuszczalną dla niego liczbę połączeń z bazą danych, wówczas kolejne połączenia do pełnej godziny są odrzucane i pojawia się odpowiednia informacja. Podobnie jest w przypadku innych ograniczeń. Istnieje sposób na wyzerowanie aktualnej liczby wykorzystania zasobów. Można to zrobić dla wszystkich kont razem, albo tylko dla wybranych kont. o o Aby wyzerować limity dla wszystkich kont, należy posłużyć się poleceniem: FLUSH USER_RESOURCES lub FLUSH PRIVILEGES lub komendą shell> mysqladmin reload. Aby wyzerować liczniki dla wybranego konta użytkownika, należy posłużyć się poleceniem takim samym jakbyśmy dopiero określali limity wykorzystywania zasobów a więc odpowiednim poleceniem GRANT USAGE, w którym określimy wartość limitu taką, jaka aktualnie jest.

52 Backup bazy MySQL Nawet najlepiej zabezpieczony serwer baz danych (ochrona przed intruzami, wirusami i atakami sieciowymi, jak też ochrona przed awarią sprzętową (zasilacze awaryjne, macierze dyskowe)) nie są w stanie w 100% zabezpieczyć danych i struktury danych w bazie danych. Dlatego niezbędne jest poczynienie kroków zabezpieczających dane z serwera bazy danych, dzięki którym możliwe będzie szybkie odtworzenie stanu możliwie tuż przed awarią. Do tego służy kopia zapasowa (ang. backup) bazy danych. Do wykonywania kopii zapasowych służy program mysqldump. Można go używać bądź to do wykonywania backupu wybranych tablic z wybranej bazy danych, backupu całej bazy danych, kilku baz danych, lub też do przetransmitowania danych do innego serwera bazodanowego SQL (niekoniecznie MySQL). Kopia zapasowa (backup) będzie zawierać zestaw poleceń SQL, dzięki którym można będzie odtworzyć całą strukturę bazy danych (definicje tablic, relacje i indeksy) oraz dane z tej bazy (polecenia INSERT).

53 Polecenie mysqldump posiada wiele opcji. O ich znaczeniu możemy się dowiedzieć wydając polecenie shell> mysqldump --help Istnieją generalnie trzy sposoby wykonania mysqldump: shell> mysqldump [opcje] nazwa_bazy [tablice] shell> mysqldump [opcje] --databases baza1 [baza2...] shell> mysqldump [opcje] --all-databases We wszystkich tych wypadkach zrzut (ang. dump) bazy danych nastepuje do pliku STDOUT. Dlatego normalnie przekierowuje się strumień wyjścia do pliku, który wówczas będzie rzeczywiście naszą kopią zapasową, np. shell> mysqldump moja_baza > backup_moja_baza.sql

54 Wówczas odtwarza się taką bazę danych jednym poleceniem: shell> mysql moja_baza < backup_moja_baza.sql lub też: shell> mysql -e "source /sciezka_do_pliku/backup_moja_baza.sql" moja_baza Jeśli nie podamy żadnych nazw tabel, lub jeśli użyjemy opcji --databases lub też --all-databases wówczas całe bazy danych zostaną skopiowane do kopii zapasowej. UWAGA! Program mysqldump może nie poradzić sobie z dużymi bazami danych (o rozmiarze rzędu kilku GB i więcej) w takim wypadku należy użyć specjalizowanych narzędzi do kopiowania dużych baz danych, np. BigDump (

55 Kilka przykładów: Skopiowanie bazy danych z jednego serwera baz danych do innego: shell> mysqldump nazwa_bazy mysql --host=nazwa_hosta -C nazwa_bazy Zrzut kilku baz danych do jednego pliku: shell> mysqldump --databases baza1 [baza2...] > bazy.sql Zrzut wszystkich baz danych do jednego pliku: shell> mysqldump --all-databases > bazy.sql