U S Ł U G I A U D I O W I Z U A L N E A P R A W O A U T O R S K I E

Transkrypt

1 U S Ł U G I A U D I O W I Z U A L N E A P R A W O A U T O R S K I E Konferencja PIIT Technologie rozsiewcze telewizji cyfrowej aspekty prawne i regulacyjne Warszawa, 8 lutego 2008 dr Marek Bukowski

2 Prawo autorskie a postęp techniczny Od lat 80 dyskusja o prawie autorskim w świetle postępu technicznego. Dwie koncepcje: Prawo autorskie analogowe Cyfrowe prawo autorskie Prawo autorskie funkcjonujące w niezależnej od aspektów technicznych przestrzeni prawnej

3 Polska ustawa o prawie autorskim a postęp techniczny Polska ustawa nie nadąża za postępem technicznym, zwłaszcza w wobec usług świadczonych drogą elektroniczną. Ustawa konstruowana w stanie, w którym dominującą formą eksploatacji były formy analogowe. Niektóre formy korzystania nie zostały przewidziane przez ustawę.

4 Regulacje prawne dotyczące sieciowego środowiska cyfrowego WIPO traktat z 20 grudnia 1996 (WIPO CRNR/DC/94) Art. 8 [ ] Authors of literary and artistic works shall enjoy the exclusive right of authorizing any communication to the public of their works, by wire or wireless means, including the making available to the public of their works in such a way that members of the public may access these works from a place and at a time individually chosen by them. Dyrektywa 2001/29/WE wprowadziła zdecydowane regulacje dotyczące cyfryzacji - zwielokrotnianie przy pomocy wszelkich środków i w jakiejkolwiek formie - podawanie do publicznej wiadomości, drogą przewodową i bezprzewodową, w taki sposób, że osoby postronne mają do nich dostęp w wybranym przez siebie miejscu i czasie - zwielokrotnianie tymczasowe i przejściowe

5 Regulacje prawne dotyczące sieciowego środowiska cyfrowego Dyrektywa AVMSD (2007/65/EWG) - zmienia dyrektywę 89/552/EWG ( Dyrektywa o telewizji bez granic ) - wprowadza pojęcie audiowizualnej usługi medialnej - uniezależniona od środków technicznych, pod warunkiem dokonywania w ramach sieci łączności elektronicznej -usługi linearne i nielinearne kryterium sposobu relacji pomiędzy użytkownikiem a dostawcą usługi (push/pull) Czy to nowy kierunek zmian dla regulacji prawnoautorskich?

6 Implementacja prawa wspólnotowego Główne zmiany w polskim prawie autorskim Implementacja dyrektywy 20001/29/WE do pr. aut. w latach w 2002 i zmiany ustawy w celu dostosowania jej do wymogów środowiska cyfrowego. - definicja nadania i reemisji - zmiana art. 50 nowa struktura przepisu oraz nowe pola eksploatacji. Art. 50 pkt 3 [...] udostępnianie w taki sposób, aby każdy miał do niego [utworu] dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym. Pole eksploatacji na żądanie ( on demand )

7 Implementacja prawa wspólnotowego Ocena wprowadzonych w prawie autorskim zmian Dokonano mechanicznego implementowania regulacji wynikających z dyrektywy Brak pełnej regulacji dostosowanej do aktualnego stanu techniki Porównanie regulacji dotyczących pól eksploatacji (ogólny katalog praw) Art. 50 pr. aut. 1) zwielokrotnianie egzemplarzy (nośniki materialne) 2) obrót egzemplarzem materialnym 3) rozpowszechnianie? Dyrektywa 2001/29/WE 1) reproductions rights by any means and in any form - materialne - niematerialne 2) right of distribution, lending rights, rental rights 3) communication to the public w tym making available to the public

8 Model prawa autorskiego Rozwój koncepcji prawa autorskiego Model własnościowy monopol autorski Model własnościowy obejmuje wszelkie formy korzystania, niezależnie od stanu techniki. Każda forma korzystania znajduje się w sferze monopolu, chyba, że jest wyraźnie wyłączona. Przykład środowisko sieciowe i reproductions right. Uznano, że każda forma korzystania, w tym również przez pośredników, wkracza w monopol autorski - wszystko co się dzieje w sieci jest formą korzystania. Wprowadzono art pr. aut. i oazy bezpieczeństwa. Najważniejsze formy eksploatacji są wyliczone w ustawie charakterprzykładowy, otwarty katalog. Prawa pokrewne zamknięty katalog, enumeratywne wyliczenia uprawnień.

9 Ustawowa konstrukcja prawa majątkowego Art. 17 pr. aut. Potwierdzenie monopolu prawo korzystania i rozporządzania na wszystkich polach eksploatacji. (sposób korzystania). Każda forma wkroczenia w monopol wymaga zgody lub regulacji ustawowej. Niekiedy ustawodawca rozstrzyga, że określony sposób korzystania wchodzi w zakres monopolu i jest odrębny. Przykład reemisja, usługi na żądanie.

10 Autorskie prawo majątkowe a stosunki umowne Stosunki umowne określanie pól eksploatacji na potrzeby obrotu prawami Art. 50 pr. aut. ogólny katalog praw. Zasadnicze problemy związane z pojęciem pola eksploatacji Zasady konstruowania umów: - wymóg specyfikacji pól (art. 41 ust. 2 pr. aut.) - umowa dotyczy tylko pól znanych w chwili zawarcia (art. 41 ust. 4 pr. aut.) -odrębne wynagrodzenie za każde odrębne pole eksploatacji (art. 49 pr. aut.) Niekonsekwencja pojęciowa ustawodawcy pole eksploatacji (art. 50), sposób korzystania (art. 49 ust.1, 41 ust. 5), zakres korzystania (art. 67 ust. 1) tylko umowy licencyjne.

11 Problem wyznaczania pól eksploatacji Przykład nadawanie Ogólne prawo nadawania, składają się na nie odrębne pola eksploatacji. Bezprzewodowe Przewodowe Satelitarne Cyfrowe Analogowe Cyfrowe Analogowe IP DVB-T DVB-H IP DVB-C Pola eksploatacji element natury obiektywnej! Ich wyróżnienie musi mieć uzasadnienie.

12 Pola eksploatacji a technologie Przykład nadawanie Różnorodność form wyróżnienia nadawania w ramach sieci elektronicznych Formy cyfrowego nadania : - webcasting - simulcasting własny Technologie cyfrowe : -IPTV (protokoły internetowe np. MULTICAST IGMP) - GSM/WAP/EDGE UMTS (protokoły telefonii mobilnej - DVB-H) Nie każda nowa technologia jest odrębnym sposobem korzystania. Co jest odrębnym polem eksploatacji?

13 Wyznaczanie odrębnego pola eksploatacji Cel wyodrębnienia odrębnego pola eksploatacji ochrona twórcy wynagrodzenia za każdy sposób korzystania Kryteria wyznaczenia nowego pola eksploatacji: 1. Odrębne znaczenie ekonomiczne 2. Odrębność techniczna 3. Inny krąg odbiorców 4. Kryteria inne, nierelewantne dla tych technologii

14 Wyznaczanie odrębnego pola eksploatacji Odrębne pole eksploatacji Ogólne prawo ogólne pola eksploatacji Kategorie pól eksploatacji (pola eksploatacji) np. nadanie bezprzewodowe Wariacje w ramach pola eksploatacji. Szczególne modele biznesowe Pełna swoboda licencjonowania Cząstkowe pola eksploatacji Zakres korzystania Ocena dokonywana casu ad casum. Krzyżowanie się kryteriów wyznaczania pól eksploatacji.

15 Rozpowszechnianie utworów w telefonii mobilnej Art. 50 pkt 3 pola eksploatacji rozpowszechnianie Pojęcie rozpowszechniania Art. 6 ust. 1 pkt 3 Utworem rozpowszechnionym jest utwór, który za zezwoleniem twórcy został w jakikolwiek sposób udostępniony publicznie. Nadawanie rozpowszechnianie drogą emisji radiowej lub telewizyjnej prowadzonej w sposób bezprzewodowy (naziemny lub satelitarny) lub w sposób przewodowy (art. 6 ust. 1 pkt 4) Dyrektywa AVMSD dynamiczna interpretacja pojęcia audycja. Czy możliwa interpretacja dynamiczna pojęcia nadawania? on demand Formuła pull Usługi linearne Wszelkie sieci Nadawanie w środowisku sieciowym = wszelkie usługi linearne Projekt WIPO z 8 marca wyłączenie nadań w sieciach.

16 Usługi audiowizualne w telefonii mobilnej - kwalifikacja Odrębne pola eksploatacji przy konwergentnych usługach audiowizualnych w telefonii komórkowej 1. Przekaz o charakterze telewizyjnym dostarczany abonentom sieci telefonii mobilnej. 2. Kombinacja środków technicznych technologia telewizyjna, przekaz poprzez Internet i przekaz protokołami mobilnymi. 3. Różne rodzaje: przekaz w formie linearnej bądź nielinearnej. 4. Nowe formaty: np. mobisode. Utwór inspirowany orzeczenie SN z 1972r.: Kryterium rozgraniczającym dzieło inspirowane od dzieła zależnego należy uznać takie twórcze przetworzenie elementów dzieła inspirującego, że o charakterze dzieła inspirowanego decydują już jego własne, indywidualne elementy. Ocena powinna następować co do każdej, konkretnej formy korzystania za pomocą przyjętych kryteriów wyznaczania nowego pola eksploatacji.

17 Problem praktyczny co obejmuje definicja nadawania? Art. 70 ust. 2 1 pkt 3 dodatkowe wynagrodzenie dla współtwórców utworu audiowizualnego wynagrodzenie z tytułu nadawania utworu w telewizji lub poprzez inne środki publicznego udostępniania utworów.?

18 Dziękuję za uwagę