Ustawa o łagodzeniu skutków w kryzysu ekonomicznego dla pracowników w i przedsiębiorc biorców Wybrane zagadnienia Państwowa Inspekcja Pracy - Okręgowy Inspektorat Pracy w Poznaniu Oddział w Lesznie
Pakiet antykryzysowy Ustawa z 1 lipca 2009r. o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców ( Dz.U.Nr 125 poz. 1035),- obowiązuje od 22.08.2009r. oraz zmiany w ustawach: Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych, Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych, Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, Ustawa o ochronie roszczeń w razie niewypłacalności pracodawcy Przepisy wykonawcze: Rozporządzenie MPiPS z 24 sierpnia 2009r. w sprawie przyznawania i wypłaty świadczeń z FGŚP P przedsiębiorcom w przejściowych trudnościach finansowych (Dz,U,Nr 135 poz. 1112) obowiązuje od 25.08.2009r, Rozporządzenie MPiPS z 24 sierpnia 2009r w sprawie szczegółowych warunków w dofinansowania ze środków w Funduszu Pracy kosztów w szkoleń i studiów w podyplomowych oraz szczegółowych warunków w finansowania stypendiów w i składek na ubezpieczenia społeczne (Dz,U,Nr 136 poz. 1119)- obowiązuje od 26.08.2009r. 25.11.2009r. 2
Zakres podmiotowy ustawy o łagodzeniu skutków w kryzysu.. Przepisy ustawy stosuje się do przedsiębiorc biorców w w rozumieniu art. 4 ustawy z 2.07.2004r o swobodzie działalno alności gospodarczej art. 3 ust. 1 ww. ustawy z 1.07.2009r, Przedsiębiorcą w rozumieniu u.s.d.g. - jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna nie będąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Za przedsiębiorcę uznaje się takŝe wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej. Działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana. Handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóŝ, a takŝe działalność zawodowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły art.. 2 u.s.d.g. Ustawa wyróŝnia dwie grupy przedsiębiorców: I.Przedsiębiorcy bez względu na wielkość i kondycje finansową. II.Przedsiębiorcy, mający przejściowe trudności finansowe. 25.11.2009r. 3
trudnościach finansowych,, to taki zgodnie z art.3 ust.1 ww. ustawy; Spadek obrotów o co najmniej 25% - ilościowo i wartościowo w okresie 3 kolejnych miesięcy po 1 lipca 2008r w porównaniu do tych samych miesięcy w okresie (1.07.2007 30.06.2008r), Nie zalega z płatnościami publicznoprawnymi ( podatki, składki za ubezp. społ. i zdr.) i składkami na Fundusz Pracy, Nie zachodzą przesłanki do ogłoszenia upadłości, Nie jest w trudnej sytuacji finansowej w rozumieniu przepisów wspólnotowych Opracował program naprawczy, który uprawdopodabnia poprawę kondycji finansowej, Nie otrzymał pomocy publicznej na wyposaŝenie lub doposaŝenie stanowiska pracy z Funduszu Pracy, lub od takiej decyzji upłynęło co najmniej 12 miesięcy, Uzyskał zaświadczenie potwierdzające spełnienie warunków z art.. 3 ust. 1 pkt 1-6. 25.11.2009r. 4
Zakres przedmiotowy ustawy Ustawa określa zasady: PrzedłuŜania okresu rozliczeniowego czasu pracy, Ustalania indywidualnego rozkładu czasu pracy, Ograniczenia w zatrudnieniu w zakresie umów na czas określony, ObniŜania wymiaru czasu pracy, Zasad stosowania przestoju ekonomicznego Przyznawanie, wypłaty i zwrot środków na dofinansowanie kosztów szkoleń i studiów podyplomowych pracowników oraz środków na wypłatę stypendiów dla pracowników finansowanych ze środków Funduszu Pracy. Przyznawania, wypłaty i zwrot świadczeń finansowych na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. - art. 1 pkt.1-3 ustawy 25.11.2009r. 5
I. Wszyscy przedsiębiorcy bez względu na sytuacje finansową art. 9 11 i 13 ustawy, zgodnie z art.3 ust.2 ustawy: WydłuŜenie okresu rozliczeniowego do 12 miesięcy, Indywidualny rozkład czasu pracy, Na wniosek pracownika opiekującego się dzieckiem do 14 roku Ŝycia lub członkiem rodziny wymagającym jego osobistej opieki moŝliwość ustalenia indywidualnego rozkładu czasu pracy, Ograniczenia w zatrudnieniu na podstawie umów na czas określony. 25.11.2009r. 6
II. Przedsiębiorcy w przejściowych trudnościach finansowych: Rozwiązania prawne wymienione w ww. pkt. I, Dodatkowo; ObniŜony wymiar czasu pracy do 6 miesięcy, nie więcej, niŝ do. etatu. Przestój ekonomiczny do 6 miesięcy, Finansowanie świadczeń i składek z FGŚP, Fundusz szkoleniowy, z którego moŝna finansować koszty szkoleń i studiów podyplomowych i wypłata stypendiów, Szczególna ochrona stosunku pracy w okresie pobierania ww. świadczeń związanych z przestojem lub obniŝonym wymiarem czasu pracy i w okresie bezpośrednio przypadającym po tych okresach nie dłuŝej ogółem, niŝ przez okres 12 miesięcy. 25.11.2009r. 7
WydłuŜony okres rozliczeniowy JeŜeli jest to uzasadnione przyczynami obiektywnymi lub technologicznymi lub dotyczącymi organizacji czasu pracy, PrzedłuŜenie nie więcej niŝ do 12 miesięcy, Warunek zachowania ogólnych zasad bezpieczeństwa i zdrowia pracowników, Warunek nienaruszania prawa pracownika do dobowego i tygodniowego odpoczynku ( art. 132, 133 K. p.), W tym okresie, indywidualny rozkład czasu pracy pracownika moŝe przewidywać róŝnicowanie liczby godzin pracy okresy dłuŝszej pracy równowaŝy się okresami niewykonywania pracy- w ramach obowiązującego pracownika wymiaru czasu pracy, W tym okresie wynagrodzenie pracownika nie moŝe być niŝsze od minimalnego wynagrodzenia, Harmonogram ustala się na okresy obejmujące co najmniej 2 miesiące. 25.11.2009r. 8
PrzedłuŜony okres rozliczeniowy wprowadza się: JeŜeli u przedsiębiorcy działa organizacja związkowa: W Układzie Zbiorowym Pracy lub w Porozumieniu zawartym z z.o.z.. JeŜeli nie jest moŝliwe uzgodnienie treści ze wszystkim z.o.z, wówczas uzgadnia z organizacjami reprezentatywnymi (zgodnie z art.. 241 25a K.p.), JeŜeli nie działa organizacja związkowa: W porozumieniu zawartym z przedstawicielami pracowników wyłonionymi w trybie przyjętym u danego przedsiębiorcy. Obowiązek przekazania kopii Porozumienia do właściwego w okręgowego inspektora pracy- w terminie 3 dni roboczych od dnia zawarcia porozumienia. - art.9 ww. ustawy Okres obowiązywania do 31.12.2011r. 25.11.2009r. 9
Indywidualny rozkład czasu pracy Jeden z elementów uelastycznienia czasu pracy- art.. 10 ww. ustawy. RóŜne godziny rozpoczynania i kończenia pracy. Ponowne rozpoczęcie pracy w tej samej dobie pracowniczej nie stanowi pracy w godzinach nadliczbowych, Nie moŝe naruszać prawa do dobowego i tygodniowego odpoczynku. Warunki wprowadzenia: JeŜeli eli u przedsiębiorcy działa a organizacja związkowa: zkowa: W Układzie Zbiorowym Pracy lub w Porozumieniu zawartym z z.o.z.. JeŜeli nie jest moŝliwe uzgodnienie treści ze wszystkim z.o.z, wowczas uzgadnia z organizacjami reprezentatywnymi (zgodnie z art. 241.25a K.p.), JeŜeli eli nie działa a organizacja związkowa: zkowa: W porozumieniu zawartym z przedstawicielami pracowników wyłonionymi w trybie przyjętym u danego przedsiębiorcy. 25.11.2009r. 10
c.d. Indywidualny rozkład czasu pracy Wniosek pisemny o indywidualny rozkład czasu pracy moŝe złoŝyć pracownik, który: opiekuje się dzieckiem do 14 roku Ŝycia, członkiem rodziny, wymagającym osobistej opieki pracownika ze względu na stan zdrowia. Przedsiębiorca uwzględnia wniosek. Wyjątek! Gdy nie pozwala na to rodzaj pracy lub jej organizacja. - art.11 ww. ustawy Okres obowiązywania do 31.12.2011r. 25.11.2009r. 11
określony Okres zatrudnienia na podstawie umowy na czas określony, a takŝe łączny okres zatrudnienia na podstawie kolejnych umów o pracę na czas określony nie moŝe przekraczać 24 miesięcy. Za kolejną umowę na czas określony uwaŝa się umowę zawartą przed upływem 3 m-cy od rozwiązania poprzedniej umowy na czas określony. -art. 13 ww. ustawy Przepisy ustawy stosuje się do umów zawartych na czas określony, trwających w dniu wejścia w Ŝycie ustawy tj. 22.08.2009r, JeŜeli termin rozwiązania umowy, zawartej na czas określony przed dniem 22.08.2009r, przypada po dniu 31.12.2011r umowa rozwiązuje się z upływem okresu, na który została zawarta. 25.11.2009r. 12
Ograniczenia przy umowach na czas określony Limit 24 miesięcy trwania umów na czas określony, jest liczony od 22.08.2009r. Oznacza to, Ŝe przykładowo: JeŜeli w dniu 22.08.2009r umowa na czas określony juŝ trwała, to moŝe trwać do 21.08.2011r. Nie wolno tego okresu przedłuŝyć. Wówczas to chcąc kontynuować zatrudnienie to tylko na podstawie umowy na czas nie określony. Okres obowiązywania do 31.12.2011r.- art.34 ust.1 ww. ustawy Natomiast umowa na czas określony trwająca w dniu 1.01.2012, będzie traktowana jako pierwsza w rozumieniu przepisów art.25.1 k.p. ( art.. 34 ust. 2 ww. ustawy) 25.11.2009r. 13
ObniŜony wymiar czasu pracy Dotyczy przedsiębiorcy w przejściowych trudnościach finansowych: MoŜliwość obniŝenia wymiaru czasu pracy, nie więcej niŝ do ½ etatu, wraz z proporcjonalnym obniŝeniem wynagrodzenia- bez konieczności dokonywania indywidualnych wypowiedzeń zmieniających, w trybie art. 42 k.p. Okres obniŝonego wymiaru - nie dłuŝej niŝ 6 miesięcy, Prawo pracownika w tym okresie do świadczeń: na częściowe zrekompensowanie przez rząd, obniŝenia wymiaru do wysokości 70% zasiłku dla bezrobotnych ze środków FGŚP ( obecnie 402,50 tj. 70% z 575 zł)- na wniosek przedsiębiorcy. Resztę dopłaci przedsiębiorca. stypendium w okresie szkolenia lub studiów podyplomowych - wypłacane ze środków Funduszu Pracy do wysokości 100% zasiłku dla bezrobotnych (obecnie 575 zł), zgodnie z art. 24 ww. ustawy - art.12. ww. ustawy 25.11.2009r. 14
c.d. ObniŜony wymiar czasu pracy Warunki wprowadzenia: JeŜeli u przedsiębiorcy działa organizacja związkowa: W Układzie Zbiorowym Pracy lub w Porozumieniu zawartym z z.o.z.. JeŜeli eli nie jest moŝliwe uzgodnienie treści ze wszystkim z.o.z, wówczas w wczas uzgadnia z organizacjami reprezentatywnymi (zgodnie z art.. 241.25a K.p.), JeŜeli nie działa organizacja związkowa: W porozumieniu zawartym z przedstawicielami pracowników w wyłonionymi w trybie przyjętym u danego przedsiębiorcy. Treść zmian: Określa się co najmniej: a/ grupy zawodowe objęte zamiarem obniŝenia wymiaru czasu pracy, b/ wysokość obniŝonego wymiaru, c/okres obowiązywania. Okres obowiązywania do 31.12.2011r.- art.. 34 ust.1 ww. ustawy 25.11.2009r. 15
Przestój j ekonomiczny Dotyczy przedsiębiorcy w przejściowych trudnościach finansowych: Uprzednia zgoda pracownika, wyraŝona na piśmie, w zakresie objęcia go przestojem ekonomicznym, Okres przestoju nie dłuŝej niŝ 6 miesięcy, Prawo pracownika w tym okresie do świadczeń: na częściowe zaspokojenie wynagrodzenia - finansowanych z FGŚP, do wysokości 100% zasiłku dla bezrobotnych ( obecnie 575 zł) na wniosek przedsiębiorcy. Resztę dopłaci przedsiębiorca. gwarantowane minimalne wynagrodzenie, stypendium w okresie szkolenia lub studiów podyplomowychwypłacane ze środków Funduszu Pracy do wysokości 100% zasiłku dla bezrobotnych. - art.4. ww. ustawy Okres obowiązywania nie dłuŝej niŝ do 31.12.2011r.- art.34 ust. 3 ww. ustawy 25.11.2009r. 16
Nowe formy subwencji finansowanych ze środków w FGŚP- przyznawanych na wniosek przedsiębiorcy w w przejściowych trudnościach finansowych : Świadczenia dla pracownika( na okres do 6 m-cy łącznie) : świadczenie na częś ęściowe zaspokojenie wynagrodzeń pracowniczych za czas przestoju ekon. ( do 100% wys. zasiłku) z gwarancją minimalnego wynagrodzenia. świadczenie na częś ęściowe zrekompensowanie obniŝonego onego wymiaru czasu pracy ( do 70% wys. zasiłku )-bez) gwarancji minimalnego wynagrodzenia. Świadczenia dla przedsiębiorców: świadczenia na opłacanie składek na ubezp. społ.. pracowników świadczeń przyznawanych, jak wyŝej, moŝliwo liwość renegocjacji warunków w spłaty naleŝno ności Funduszu, powstałych przed 30.06.2008r, któremu udzielono poŝyczki (w trybie ustawy o FGŚP P z 1993r). Pomoc udzielana jest do 31.12.2011r art.33 ww. ustawy 25.11.2009r. 17
- akt wykonawczy Rozporządzenie MPiPS z 24 sierpnia 2009r. w sprawie przyznawania i wypłaty świadczeń z FGŚP P przedsiębiorcom w przejściowych trudnościach finansowych ( Dz,U,Nr 135 poz. 1112) obowiązuje od 25.08.2009r, Przewidywany jest wniosek przedsiębiorcy składający się z 2-ch części: A/ wniosek o wydanie zaświadczenia,, stwierdzający o przejściowych trudnościach finansowych, B/ wniosek o zawarcie umowy o przyznaniu pomocy z FGŚP. ( do tego wniosku dołą łącza się m.in. pisemne zgody pracowników na objęcie ich przestojem ekonomicznym). 25.11.2009r. 18
Fundusz szkoleniowy (art.67 Ustawy o promocji.) Nowe formy dofinansowania kosztów w szkoleń i studiów w podyplomowych pracowników- z Funduszu Pracy, przyznawanych, dla przedsiębiorc biorców w w przejściowych trudnościach finansowych na ich wniosek przedsiębiorcy ; Warunek: utworzenie przez przedsiębiorc biorcę funduszu szkoleniowego - przeznaczonego na finansowanie kosztów szkolenia ustawicznego, na zasadach określonych w UZP lub regulaminie funduszu szkoleniowego. (Minimalny odpis na fundusz, dokonany przez pracodawcę, to 0,25 % funduszu płac w danym roku). 1. Dofinansowanie kosztów szkolenia pracowników, skierowanych na szkolenie - za okres nieprzekraczający 6 m-cy, 2. Dofinansowanie kosztów studiów podyplomowych, skierowanych pracowników za okres do 12 miesięcy. ( do 80 % kosztów na jednego pracownika nie więcej niŝ 300% przeciętnego wynagrodzenia). Skierowanie odbywa się na podstawie osobno zawartej umowy z pracownikiem. 25.11.2009r. 19
3. Finansowanie stypendium dla pracownika za okres szkolenia lub studiów podyplomowych - ze środków Funduszu Pracy; - w okresie obniŝonego wymiaru czasu pracy w wys. 100% zasiłku, - w okresie przestoju ekonomicznego w wys. do 100% zasiłku. 4. Finansowanie przez starostę składek na ubezpieczenie społ. naliczonych od wypłaconych ww. stypendium. Pomoc udzielana jest do 31.12.2011r art.33 ust. 2 ww. ustawy 25.11.2009r. 20
Przepis wykonawczy: Rozporządzenie MPiPS z 24 sierpnia 2009r w sprawie szczegółowych warunków dofinansowania ze środków Funduszu Pracy kosztów szkoleń i studiów podyplomowych oraz szczegółowych warunków finansowania stypendiów i składek na ubezpieczenia społeczne (Dz,U,Nr 136 poz. 1119)- obowiązuje od 26.08.2009r Przewiduje: I etap Skierowanie pracownika na szkolenie poprzez zawarcie odrębnej umowy, II etap Wniosek do Starosty o zawarcie umowy o dofinansowanie kosztów w szkoleń oraz finansowanie stypendiów w i składek na ubezpieczenia społeczne. 25.11.2009r. 21
Ochrona stosunku pracy Przedsiębiorca w przejściowych trudnościach finansowych nie moŝe e wypowiedzieć umowy o pracę z przyczyn niedotyczących cych pracownika : 1/ w okresie lub w okresach pobierania przez pracownika: - świadczenia na częś ęściowe zaspokojenie wynagrodzeń pracowniczych za czas przestoju ekonomicznego -świadczenia na częś ęściowe zrekompensowanie obniŝonego onego wymiaru czasu pracy lub - stypendium dla pracownika za okres szkolenia lub studiów podyplomowych - ze środków w Funduszu Pracy, lub 2/ w okresie lub okresach przypadających bezpośrednio ww. po okresie lub okresach nie dłuŝej d jednak niŝ przez łączny okres 6 m-cy. - art.6 ww. ustawy (Wraz z okresem pobierania świadczeń 25.11.2009r. okres ochronny wynosi 22 12 m-cy.)
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ 25.11.2009r. 23