SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT ROBOTY W ZAKRESIE INSTALACJI ELEKTRYCZNYCH

SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT ROBOTY W ZAKRESIE INSTALACJI ELEKTRYCZNYCH Kod CPV 45310000-3 Roboty w zakresie instalacji elektrycznych SPIS TREŚCI 1. Część ogólna: 1.1. Przedmiot Specyfikacji Technicznej (ST) 1.2. Podstawa opracowania 1.3.Wymagania ogólne dotyczące realizacji robót 1.4.Wymagania ogólne wynikające z prawa budowlanego 1.5.Dokumentacja techniczna 1.6.Zmiany rozwiązań projektowych i materiałowych 1.7.Dokumentacja projektowa, przepisy, polskie normy i inne wymagania. 1.8.Potwierdzenie odbioru wykonanych elementów 1.9.Stosowanie sprzętu 1.10.Podstawa płatności 2. Część szczegółowa: 2.1. Wlz i rozdzielnice elektryczne 2.1.1.WLZ wewnętrzne linie zasilające 2.1.1.1.Materiały 2.1.1.2.Technologia i wymagania montaŝu 2.1.1.2.1.Trasowanie 2.1.1.2.2.Kucie bruzd 2.1.1.2.3.Układanie WLZ 2.1.1.2.4. Próby montaŝowe 2.1.1.3.Odbiór robót 2.1.2.Rozdzielnice elektryczne 2.1.2.1.Materiały 2.1.2.2.Technologia i wymagania montaŝu 2.1.2.2.1.Wymagania ogólne dotyczące montaŝu. 2.1.2.2.2.MontaŜ rozdzielnic 2.1.2.2.3.Próby montaŝowe 2.1.2.3.Odbiór robót 2.2.Instalacja oświetleniowa i gniazd wtykowych 2.2.1.Materiały 2.2.2.Technologia i wymagania montaŝu 2.2.2.1.Ogólne wymagania dotyczące robót 2.2.2.2.Trasowanie 2.2.2.3.Kucie bruzd 2.2.2.4.Osadzenie puszek 2.2.2.5.Mocowanie kanałów, korytek i listew instalacyjnych PCV 2.2.2.6.Wprowadzanie przewodów do puszek 2.2.2.7.Przygotowanie końców Ŝył i łączenie przewodów 2.2.2.8.MontaŜ osprzętu 2.2.2.9.MontaŜ opraw oświetleniowych 2.2.3. Odbiór robót 2

2.3.Instalacja siłowa 2.3.1.Materiały 2.3.2.Technologia i wymagania montaŝu 2.3.2.1.Ogólne wymagania dotyczące robót 2.3.2.2.Trasowanie 2.3.2.3.Kucie bruzd 2.3.2.4.Przygotowanie końców Ŝył i łączenie przewodów 2.3.2.5.Podejścia do odbiorników 2.3.2.6. Przyłączenie odbiorników 2.3.3.Odbiór robót 2.4.Instalacja połączeń wyrównawczych 2.4.1.Materiały 2.4.2.Technologia i wymagania montaŝu 2.4.2.1.Trasowanie 2.4.2.2.Kucie bruzd 2.4.2.3.Układanie przewodów ochronnych 2.4.2.4.Łączenie przewodów ochronnych 2.4.2.5.Oznakowanie barwne 2.4.2.6.Próby montaŝowe 2.4.3.Odbiór robót 2.5.Instalacja odgromowa 2.5.1.Materiały 2.5.2.Technologia i wymagania montaŝowe 2.52.1.Zwody poziome 2.5.2.2.Przewody odprowadzające, uziemiające i zaciski kontrolne 2.5.2.3.Badania techniczne i pomiary kontrolne podczas montaŝu 2.5.3. Odbiór robót 3. Przepisy związane 3.1. Akty prawne 3.2. Normy 3.3. Inne dokumenty 3

1. Część ogólna. 1.1. Przedmiot Specyfikacji Technicznej Specyfikacja Techniczna wykonania i odbioru robót Zmiana sposobu uŝytkowania i przebudowa kotłowni na salę ćwiczeń oraz wykonanie instalacji drenarskiej wokół budynku stanowi część dokumentów przetargowych przy zlecaniu, wykonaniu i odbiorze robót wymienionych i określa wymagania w zakresie: - właściwości materiałów, - sposobu i jakości wykonania robót, - oceny prawidłowości wykonania robót, oraz prób, sprawdzeń i odbioru robót. 1.2. Podstawa opracowania Specyfikacje Techniczną wykonania i odbioru robót opracowano na podstawie: - projektu budowlanego, - przedmiaru robót, - rekonesansu w terenie. 1.3.Wymagania ogólne dotyczące realizacji robót Realizacja robót budowlanych musi zawsze odpowiadać wszystkim przepisom technicznobudowlanym i prawnym, dotyczącym danego obiektu i technologii wykonania robót. Szczególną uwagę naleŝy zwrócić na przepisy dotyczące ochrony przeciwpoŝarowej, bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony środowiska. Wykonawca jest zobowiązany do zapewnienia na własny koszt przestrzegania obowiązujących przepisów oraz spełnienia ewentualnych późniejszych, w trakcie budowy, wymogów władz administracyjnych. 1.4.Wymagania ogólne wynikające z prawa budowlanego Do obowiązków Wykonawcy naleŝy wykonywanie robót budowlanych zgodnie z wymogami Prawa Budowlanego. Zamawiający zapewnia na budowie jedynie nadzór inwestorski. Do obowiązków Wykonawcy w tym zakresie, naleŝy w szczególności zatrudnienie kierownika robót w wymaganej specjalności i realizacja zadań wynikających z jego obowiązków. 1.5.Dokumentacja techniczna Dokumentacja techniczna, dostarczona przez Zamawiającego, przed jej przekazaniem na budowę powinna być sprawdzona przez Wykonawcę, w szczególności pod kątem moŝliwości technicznych realizacji zgodnie z przepisami BHP, rodzajem stosowanych materiałów, urządzeń. 1.6.Zmiany rozwiązań projektowych i materiałowych Wszelkie zmiany i odstępstwa od dokumentacji technicznej nie mogą powodować obniŝenia wartości funkcjonalnych i uŝytkowych obiektu, a zmiany dotyczące zmiany projektowanych rozwiązań materiałowych i urządzeń nie mogą powodować zmniejszenia trwałości eksploatacyjnej i zwiększenia kosztów eksploatacji. Wprowadzenie zmiany do ww dokumentacji jest moŝliwe wyłącznie przed złoŝeniem oferty, po zaakceptowaniu proponowanej zmiany przez Zamawiającego w formie odpowiedzi na zapytanie ofertowe. Wniosek zapytanie ofertowe Wykonawca powinien złoŝyć do zamawiającego przed upływem terminu składania ofert (zapytań do SIWZ). Wniosek w tej sprawie powinien zawierać precyzyjnie opisane proponowane rozwiązanie zamienne oraz porównanie parametrów technicznych z rozwiązaniem zawartym w dokumentacji technicznej. Do wniosku naleŝy koniecznie dołączyć dokument potwierdzający, Ŝe wyrób jest dopuszczony do obrotu i stosowania w budownictwie. W trakcie realizacji robót Zamawiający nie dopuszcza wprowadzania zmian poza następującymi przypadkami: - wyrób został wycofany z obrotu i stosowania w budownictwie, - producent lub dystrybutor wyrobu stosuje praktyki monopolistyczne, - zaprojektowane rozwiązanie materiałowe posiada istotne wady (w tym przypadku Zamawiający zastrzega sobie prawo wprowadzenia rozwiązania zamiennego bez skutków finansowych). Decyzje o wprowadzonych zmianach powinny być kaŝdorazowo wpisem inspektora nadzoru do dziennika budowy, a w przypadku uznanych przez niego za konieczne, równieŝ potwierdzone przez projektanta. Wszystkie wskazane w specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót znaki towarowe, nazwy producentów zostały wskazane w celu właściwego (precyzyjnego) opisania przedmiotu zamówienia. Zamawiający dopuszcza stosowanie wyrobów równowaŝnych. NaleŜy stosować wyroby określone w niniejszej specyfikacji lub równowaŝne. 4

1.7.Dokumentacja projektowa, przepisy, polskie normy i inne wymagania Obiekt ma spełniać wymagania określone w: - dokumentacji technicznej, - przepisach techniczno budowlanych (Prawa Budowlanego), - Polskich Normach, szczególnie w normach wprowadzonych do obowiązkowego stosowania, - aprobatach technicznych i innych dokumentach normujących wprowadzenie wyrobów do obrotu i stosowania w budownictwie. 1.8.Potwierdzenie odbioru wykonanych elementów Z odbioru elementów robót lub obiektu komisja sporządza protokół, który po zatwierdzeniu przez Zamawiającego stanowi podstawę do rozliczenia robót. W składzie komisji zawsze występuje właściwy inspektor nadzoru inwestorskiego i kierownik robót. 1.9.Stosowanie sprzętu Wykonawca jest zobowiązany do uŝywania takiego sprzętu, który nie powoduje niekorzystnego wpływu na jakość wykonywanych robót. Liczba i wydajność sprzętu musi gwarantować przeprowadzenie robót, zgodnie z zasadami określonymi w dokumentacji projektowej, specyfikacji i wskazaniach inspektora nadzoru w terminie przewidzianym kontraktem. Sprzęt będący własnością Wykonawcy lub wynajęty do wykonania robót ma być utrzymany w dobrym stanie. 1.10.Podstawa płatności 1.Podstawą płatności jest cena jednostkowa, skalkulowana przez wykonawcę, za jednostkę obmiarową, ustaloną dla danej pozycji Przedmiaru Robót, podana w ofercie wykonawczej, zaakceptowana przez zleceniodawcę i potwierdzona w kontrakcie. 2.Dla pozycji kosztorysowych, wycenionych ryczałtowo, podstawą płatności jest kwota podana przez wykonawcę w danej pozycji kosztorysu. 3.Cena jednostkowa robocizny lub kwota ryczałtowa pozycji kosztorysowej powinna uwzględniać wszystkie czynności, wymagania i badania, składające się na wykonanie danej roboty, zgodnie z rozwiązaniami dokumentacji projektowej oraz wymaganiami norm i specyfikacji technicznej. 2. Część szczegółowa. 2.1. Wlz i rozdzielnice elektryczne 2.1.1. WLZ wewnętrzne linie zasilające 2.1.1.1. Materiały Materiały do wykonania WLZ określa dokumentacja projektowa. Wszystkie zakupione przez Wykonawcę materiały dla których normy PN i BN przewidują posiadanie zaświadczenia o jakości lub atestu, powinny być zaopatrzone przez producenta w taki dokument, a ponadto uzyskać akceptację Inwestora przed wbudowaniem. Inne materiały powinny być wyposaŝone w taki dokument na Ŝyczenie inwestora. 2.1.1.2. Technologia i wymagania montaŝu 2.1.1.2.1. Trasowanie Trasowanie naleŝy wykonać uwzględniając konstrukcję budynku oraz zapewniając bezkolizyjność z innymi instalacjami. Trasa instalacji powinna być przejrzysta, prosta i dostępna dla prawidłowej konserwacji i remontów. Wskazane jest aby trasa przebiegała w liniach poziomych i pionowych. 2.1.1.2.2. Kucie bruzd Bruzdy naleŝy dostosować do średnicy przewodu z uwzględnieniem rodzaju i grubości tynku; przy układaniu dwóch lub więcej przewodów w jednej bruździe, szerokość bruzdy powinna być taka, aby odstępy między przewodami wynosiły nie mniej niŝ 5 mm; przewody zaleca się układać jednowarstwowo; Zabrania się: - wykonywania bruzd w cienkich ścianach działowych w sposób osłabiający ich konstrukcję, - kucia bruzd, przebić i przepustów w betonowych elementach konstrukcyjno budowlanych. 2.1.1.2.3.Układanie WLZ Przewody wprowadzone do zestawu złączowego, tablic i rozdzielni powinny mieć nadwyŝkę długości niezbędną do wykonania połączeń. Przewód ochronny powinien być nieco dłuŝszy niŝ pozostałe 5

przewody, zagięcia i łuki w płaszczyźnie przewodu powinny być łagodne, podłoŝe do układania na nim przewodu powinno być gładkie. Zabrania się układania kabla bezpośrednio w betonie, w warstwie wyrównawczej podłogi w złączach płyt itp. bez stosowania osłon w postaci rur. 2.1.1.2.4.Próby montaŝowe Próby montaŝowe naleŝy przeprowadzić po ukończeniu montaŝu, a przed ich zgłoszeniem do odbioru. Z prób montaŝowych naleŝy sporządzić odpowiedni protokół. W zakres tych prób wchodzą następujące czynności: -sprawdzenie trasy Wlz, -sprawdzenie ciągłości Ŝył i powłok instalacyjnych oraz zgodności faz, -pomiar rezystancji izolacji. 2.1.1.3.Odbiór robót -Odbiór częściowy: Do odbiorów częściowych zalicza się odbiory elementów wykonanych robót przewidzianych do zakrycia. Odbiorowi elementów wykonanych robót przewidzianych do zakrycia podlega ułoŝony przewód przed jego zatynkowaniem. -Odbiór końcowy: Do odbioru końcowego wykonanych robót wykonawca powinien przedłoŝyć: - aktualną dokumentację powykonawczą - protokóły prób montaŝowych - inwentaryzację geodezyjną. 2.1.2.Rozdzielnice elektryczne 2.1.2.1. Materiały Materiały do wykonania rozdzielnie określa dokumentacja projektowa. Wszystkie zakupione przez wykonawcę materiały, dla których normy PN i BN przewidują posiadanie zaświadczenia o jakości lub atestu, powinny być zaopatrzone w taki dokument, a ponadto uzyskać akceptację Inwestora przed wbudowaniem. Inne materiały powinny być wyposaŝone w taki dokument na Ŝyczenie Inwestora. Do wykonania rozdzielnic naleŝy bezwzględnie stosować urządzenia rozdzielcze i zabezpieczające, posiadające znak bezpieczeństwa. Rozdzielnice elektryczne dostarczone na miejsce montaŝu powinny mieć wewnętrzne połączenia ochronne. 2.1.2.2.Technologia i wymagania montaŝu 2.1.2.2.1. Wymagania ogólne dotyczące montaŝu. Przed przystąpieniem do montaŝu urządzeń przykręcanych, naleŝy konstrukcje te mocować do podłoŝa w sposób podany w dokumentacji. Niezbędne przepusty i kotwy do mocowania osłon przewodów, dochodzących do urządzeń, zaleca się mocować przed montaŝem tych urządzeń. 2.1.2.2.2.MontaŜ rozdzielnic Urządzenia przyścienne, naścienne oraz wnękowe naleŝy przykręcić do konstrukcji lub osadzić w uprzednio wykonanej wnęce. Po zamocowaniu urządzenia naleŝy: - dokręcić w sposób pewny wszystkie śruby i wkręty w połączeniach elektrycznych i mechanicznych - załoŝyć osłony zdjęte w czasie montaŝu naleŝy zwrócić uwagę na oznakowanie poszczególnych osłon, kaŝda skrzynka i przynaleŝna do niej pokrywa powinny mieć ten sam symbol identyfikacyjny i dotyczy to przypadku umieszczenia schematu na pokrywie kaŝdej skrzynki 2.1.2.2.3.Próby montaŝowe Przed przeprowadzeniem prób montaŝowych wykonawca zobowiązany jest przygotować następujące dokumenty dla zainstalowania urządzeń: -protokóły prób jakości wyrobu przeprowadzonych przez wytwórców lub protokóły odbiorów technicznych dokonanych u wytwórcy, dokumentację techniczno - ruchową (DTR) lub w przypadku jej braku producenta instrukcję obsługi, schematy i opisy techniczne aparatury Właściwe badania odbiorcze naleŝy poprzedzić: - szczegółowymi oględzinami zamontowanych urządzeń i układów, - sprawdzeniu zgodności montaŝu, wyposaŝenia i danych technicznych z dokumentacją i instrukcją producenta. - sprawdzeniem poprawności połączeń obwodów głównych i pomocniczych oraz działaniami aparatów i urządzeń usunięciem zauwaŝonych usterek i braków. Próby odbiorcze urządzeń elektrycznych powinni przeprowadzać pracownicy Wykonawcy posiadający specjalne uprawnienia do wykonywania tego typu prac. 6

Do badań odbiorczych naleŝy przystąpić po zakończeniu montaŝu urządzeń potwierdzonym przez Wykonawcę. O prowadzeniu prób montaŝowych wykonawca powinien powiadomić inspektora nadzoru. Szczegółowe wyniki badań, prób i pomiarów naleŝy podać w protokółach. 2.1.2.3.Odbiór robót Inwestor i wykonawca (kaŝdy w swoim zakresie) powinien: -przygotować dokumentację powykonawczą i przekazać ją z odpowiednim wyprzedzeniem Inwestorowi -sprawdzić kompletność oraz jakość wykonywanych robót i funkcjonowanie urządzeń oraz układów. Końcowego odbioru dokonuje Inwestor, który ustala komisję odbioru z udziałem przedstawicieli wykonawcy, odpowiednich słuŝb technicznych, uŝytkownika, p.poŝ. i itp. Komisja odbioru powinna: -zbadać kompletność, aktualność i stan dokumentacji technicznej i akceptować ją dokonać bezpośrednich oględzin wszystkich elementów rozdzielnic w celu sprawdzenia jakości robót i zgodności z otrzymaną dokumentacją -sprawdzić funkcjonalność urządzeń oraz wyrywkowymi pomiarami zgodności danych z przedstawionymi dokumentami.. 2.2.Instalacje oświetleniowa i gniazd wtykowych 2.2.1.Materiały Materiały do wykonania instalacji elektrycznej oświetleniowej i gniazd wtyczkowych określa dokumentacja projektowa. Wszystkie zakupione przez wykonawcę materiały, dla których normy PN i BN przewidują posiadanie zaświadczenia kontroli jakości lub atestu, powinny być zaopatrzone przez producenta w taki dokument, a ponadto uzyskać akceptację inspektora nadzoru przed wbudowaniem. Inne materiały powinny być wyposaŝone w taki dokument na Ŝyczenie Inwestora. Oświetlenie pomieszczeń budynku naleŝy wykonać przy wykorzystaniu opraw świetlówkowych. Do zasilania opraw oświetlenia podstawowego i ewakuacyjnego naleŝy stosować przewody kabelkowe z Ŝyłami miedzianymi o przekroju Ŝyły 1,5 mm 2 i napięciu izolacji U = 750 V. Do wykonania instalacji gniazd wtyczkowych jednofazowych naleŝy stosować gniazda z tworzywa sztucznego wyposaŝone w kołek ochronny i obciąŝalności 16A. Do zasilania gniazd stosować przewody kabelkowe z Ŝyłami miedzianymi o przekroju Ŝyły 2,5 mm 2 i napięciu izolacji U = 750 V. 2.2.2. Technologia i wymagania montaŝu 2.2.2.1. Ogólne wymagania dotyczące robót Wykonawca robót jest odpowiedzialny za jakość ich wykonania oraz za zgodność z Dokumentacją Projektową, ST i obowiązującymi normami. Ponadto Wykonawca wykona roboty zgodnie z poleceniami Inwestora przy przestrzeganiu poniŝszych zasad: -zapewnienie równomierności obciąŝenia faz linii zasilających przez odpowiednie przyłączanie odbiorów 1-fazowych; -mocowanie puszek w ścianach i gniazd wtyczkowych i wyłączników w sposób nie kolidujący z wyposaŝeniem pomieszczenia; -jednakowego połoŝenia wyłączników klawiszowych w całym pomieszczeniu. 2.2.2.2. Trasowanie Trasowanie naleŝy wykonać uwzględniając konstrukcję budynku oraz zapewniając bezkolizyjność z innymi instalacjami. Trasa instalacji powinna być przejrzysta, prosta i dostępna dla prawidłowej konserwacji i remontów. Wskazane jest aby trasa przebiegała w liniach poziomych i pionowych. 2.2.2.3. Kucie bruzd Bruzdy naleŝy dostosować do średnicy przewodu z uwzględnieniem rodzaju i grubości tynku; przy układaniu dwóch lub więcej przewodów w jednej bruździe, szerokość bruzdy powinna być taka, aby odstępy między przewodami wynosiły nie mniej niŝ 5 mm; przewody zaleca się układać jednowarstwowo; Zabrania się: - wykonywania bruzd w cienkich ścianach działowych w sposób osłabiający ich konstrukcję; - kucia bruzd, przebić i przepustów w betonowych elementach konstrukcyjno - budowlanych. 2.2.2.4.Osadzenie puszek Puszki p/t naleŝy osadzać na ścianach (przed ich tynkowaniem) w sposób trwały za pomocą kołków rozporowych lub klejenia. Puszki powinny być osadzone na takiej głębokości, aby ich górna (zewnętrzna) krawędź po otynkowaniu ściany była zrównana z tynkiem. Przed zainstalowaniem naleŝy w puszce wyciąć wymaganą liczbę otworów dostosowanych do średnicy wprowadzonych przewodów. 2.2.2.5.Mocowanie kanałów, korytek i listew instalacyjnych PCV Wykonać uwzględniając konstrukcję budynku, zapewniając bezkolizyjność z innymi instalacjami. Trasa powinna być prosta w liniach poziomych i pionowych. Kanały, korytka i listwy instalacyjne naleŝy 7

mocować do podłoŝa za pomocą kołków rozporowych. Przewody w korytkach kablowych naleŝy układać bez ich mocowania. 2.2.2.6.Wprowadzanie przewodów do puszek Przewody wprowadzone do puszek powinny mieć nadwyŝkę długości niezbędną do wykonania połączeń. Przewód ochronny powinien być nieco dłuŝszy niŝ pozostałe przewody; zagięcia i łuki w płaszczyźnie przewodu powinny być łagodne; podłoŝe do układania na nim przewodów powinno być gładkie; przewody naleŝy mocować do podłoŝa za pomocą klamerek w odstępach około 50 cm wbijając je tak, aby nie uszkodzić izolacji Ŝyły przewodu; do puszek naleŝy wprowadzić tylko te przewody, które wymagają łączenia w puszce, pozostałe przewody naleŝy prowadzić obok puszki. Przed tynkowaniem końce przewodów naleŝy zwinąć w luźny krąŝek i włoŝyć do puszek, a puszki zakryć pokrywami lub w inny sposób zabezpieczyć je przed zatynkowaniem. Zabrania się układania przewodów bezpośrednio w betonie, w warstwie wyrównawczej podłogi, a w złączach płyt itp. bez stosowania osłon w postaci rur. 2.2.2.7.Przygotowanie końców Ŝył i łączenie przewodów Łączenie przewodów naleŝy wykonywać w sprzęcie i osprzęcie instalacyjnym i w odbiornikach: -nie wolno stosować połączeń skręcanych; -przewody muszą być ułoŝone swobodnie i nie mogą być naraŝone na naciągi i dodatkowe napręŝenia; -do danego zacisku naleŝy przyłączać przewody o rodzaju wykonania, przekroju i w liczbie, do jakich zacisk ten jest przystosowany; -długość odizolowanej Ŝyły przewodu powinna zapewniać prawidłowe przyłączenie; -zdejmowanie izolacji i czyszczenie przewodu nie moŝe powodować uszkodzeń mechanicznych; -końce przewodów miedzianych z Ŝyłami wielodrutowymi (linek)powinny być zabezpieczone zaprasowanymi tulejkami. 2.2.2.8. MontaŜ osprzętu W zaleŝności od przeznaczenia pomieszczenia stosować osprzęt z tworzywa sztucznego o stopniu ochrony IP20 dla pomieszczeń suchych i o stopniu ochrony IP44 dla pomieszczeń wilgotnych, magazynów itp. Osprzęt instalacyjny naleŝy mocować w sposób trwały, zapewniający mocne i bezpieczne jego osadzenie oraz naleŝy rozmieszczać w sposób nie kolidujący z wyposaŝeniem pomieszczenia. PołoŜenie wyłączników klawiszowych naleŝy przyjmować takie, aby w całym obiekcie było jednakowe. W pomieszczeniach sanitariatów naleŝy przestrzegać zasady poprawnego rozmieszczenia sprzętu z uwzględnieniem przestrzeni ochronnych. 2.2.2.9. MontaŜ opraw oświetleniowych Przewody opraw oświetleniowych naleŝy łączyć z przewodami wypustów za pomocą złączy świecznikowych; dopuszcza się podłączenie opraw oświetleniowych przelotowo pod warunkiem zastosowania złączy przelotowych. 2.2.3. Odbiór robót -Ogólne zasady kontroli jakości robót: Celem kontroli jest stwierdzenie osiągnięcia załoŝonej jakości wykonywanych robót przy wykonaniu instalacji elektrycznej oświetlenia i gniazd wtyczkowych. Wykonawca ma obowiązek wykonania pełnego zakresu badań na budowie w celu wskazania Inwestorowi zgodności dostarczonych materiałów i realizowanych robót z dokumentacją projektową i ST. Materiały posiadające atest producenta stwierdzający ich pełną zgodność z warunkami podanymi w specyfikacjach, mogą być przez inwestora dopuszczone do uŝycia bez badań. Przed przystąpieniem do badania, wykonawca powinien powiadomić Inwestora o rodzaju i terminie badań. Po wykonaniu badania, Wykonawca przedstawi na piśmie wyniki badań do akceptacji i Inwestora. Wykonawca powiadamia pisemnie Inwestora o zakończeniu kaŝdej roboty zanikającej, którą moŝe kontynuować dopiero po stwierdzeniu przez inwestora załoŝonej jakości. Wykonawca dostarczy Inwestorowi świadectwa, Ŝe wszystkie stosowane urządzenia i sprzęt badawczy posiadają waŝną legalizację, zostały prawidłowo wykalibrowane i odpowiadają wymaganiom nam określających procedury badań. -Kontroli jakości materiałów: Wszystkie materiały do wykonania robót muszą odpowiadać wymaganiom dokumentacji projektowej i ST oraz muszą posiadać świadectwa jakości producentów i uzyskać akceptację Inwestora. W przypadku materiałów, dla których atesty są wymagane, kaŝda partia dostarczona do robót będzie posiadać atest określający w sposób jednoznaczny jej cechy. -Kontrola jakości wykonania robót: Kontrola jakości wykonania robót podlega zgodności wykonania robót z dokumentacją projektową, ST, zaleceniami PN, PBUE i poleceniami inwestora. 8

Po zakończeniu robót naleŝy przeprowadzić próby montaŝowe obejmujące badania i pomiary. Zakres prób montaŝowych wykonawca ma obowiązek uzgodnić z Inwestorem. Z prób montaŝowych naleŝy sporządzić protokół. Po pozytywnym zakończeniu wszystkich badań i pomiarów objętych próbami montaŝowymi naleŝy załączyć instalacje pod napięcie i sprawdzić czy: - punkty świetlne są załączane zgodnie z załoŝonym programem; - w gniazdach wtyczkowych przewody fazowe są dokładnie dołączone do właściwych zacisków. -Odbiór międzyoperacyjny: Odbiory międzyoperacyjne przeprowadza przedstawiciel Inwestora w obecności wykonawcy robót instalacyjnych. Odbiorom międzyoperacyjnym podlegają: osadzone konstrukcje wsporcze przewody, korytka i oprawy oświetleniowe, ułoŝone rury, listwy i korytka przed wciągnięciem przewodu osadzone konstrukcje wsporcze przed zamontowaniem aparatów instalacja przed załączeniem pod napięcie. -Odbiór częściowy: Odbiory częściowe dotyczą robót ulegających zakryciu. Odbiorom tym podlegają: ułoŝone w listwach lecz nie przykryte przewody instalacje podtynkowe przed tynkowaniem inne fragmenty instalacji, które będą niewidoczne lub bardzo trudne do sprawdzenia po zakończeniu robót montaŝowych. Usterki wykryte przy odbiorze częściowym powinny być wpisane do dziennika budowy. Brak wpisu naleŝy traktować jako stwierdzenie naleŝytego stanu elementów i prawidłowości montaŝu. -Odbiór końcowy: Do odbioru końcowego wykonanych robót Wykonawca powinien przedłoŝyć: aktualną dokumentację powykonawczą protokóły prób montaŝowych oświadczenie Wykonawcy o zakończeniu robót i gotowości instalacji do eksploatacji. 2.3.Instalacja siłowa i sterownicza 2.3.1.Materiały Materiały do wykonania instalacji siłowej i sterowniczej określa dokumentacja projektowa. Wszystkie zakupione przez wykonawcę materiały, dla których normy PN i BN przewidują posiadanie zaświadczenia o jakości lub atestu, powinny być zaopatrzone przez producenta w taki dokument, a ponadto uzyskać akceptację inwestora przed wbudowaniem. Inne materiały powinny być wyposaŝone w taki dokument na Ŝyczenie inwestora. Do wykonania instalacji siłowej naleŝy stosować przewody z Ŝyłami miedzianymi o przekrojach Ŝył podanych w dokumentacji. 2.3.2. Technologia i wymagania montaŝu 2.3.2.1.Ogólne wymagania dotyczące robót Ogólne wymagania dotyczące robót podano w ST "Wymagania ogólne". Wykonawca robót jest odpowiedzialny za jakość ich wykonania oraz za zgodność z Dokumentacją Projektową, ST i obowiązującymi normami. Ponadto Wykonawca wykona roboty zgodnie z poleceniami Inwestora przy przestrzeganiu poniŝszych zasad: zapewnienie równomierności obciąŝenia faz linii zasilających przez odpowiednie przyłączanie odbiorników 1-fazowych. 2.3.2.2.Trasowanie Trasowanie naleŝy wykonać uwzględniając konstrukcję budynku oraz zapewniając bezkolizyjność z innymi instalacjami. Trasa instalacji powinna być przejrzysta, prosta i dostępna dla prawidłowej konserwacji i remontów. Wskazane jest aby trasa przebiegała w liniach poziomych i pionowych. 2.3.2.3.Kucie bruzd Bruzdy naleŝy dostosować do średnicy przewodu z uwzględnieniem rodzaju i grubości tynku; przy układaniu dwóch lub więcej przewodów w jednej bruździe, szerokość bruzdy powinna być taka, aby odstępy między przewodami wynosiły nie mniej niŝ 5 mm; przewody zaleca się układać jednowarstwowo; zabrania się wykonywania bruzd w cienkich ścianach działowych w sposób osłabiający ich konstrukcję; zabrania się kucia bruzd, przebić i przepustów w betonowych elementach konstrukcyjno - budowlanych. 2.3.2.4.Przygotowanie końców Ŝył i łączenie przewodów Łączenie przewodów naleŝy wykonywać w sprzęcie i osprzęcie instalacyjnym i w odbiornikach. nie wolno stosować połączeń skręcanych; przewody muszą być ułoŝone swobodnie i nie mogą być naraŝone na naciągi i dodatkowe napręŝenia; do danego zacisku naleŝy przyłączać przewody o rodzaju wykonania, przekroju i w liczbie, do jakich zacisk ten jest przystosowany; długość odizolowanej Ŝyły przewodu powinna zapewniać prawidłowe przyłączenie; zdejmowanie izolacji i czyszczenie przewodu nie moŝe powodować uszkodzeń mechanicznych; końce przewodów miedzianych z Ŝyłami wielodrutowymi (linek)powinny być zabezpieczone zaprasowanymi tulejkami. 2.3.2.5.Podejścia do odbiorników 9

Podejścia do instalacji siłowe do odbiorników naleŝy wykonać w miejscach bezkolizyjnych oraz w sposób estetyczny. Podejścia od przewodów ułoŝonych w podłodze naleŝy wykonać w rurach stalowych lub z tworzywa, zamocowanych pod powierzchnią podłogi. Do odbiorników zamocowanych na ścianach lub stropach podejścia naleŝy wykonać przewodami ułoŝonymi na tych ścianach lub stropach. 2.3.2.6. Przyłączenie odbiorników Miejsca połączeń Ŝył przewodów z zaciskami odbiorników powinny być dokładnie oczyszczone. Samo połączenie musi być wykonane w sposób pewny pod względem elektrycznym i mechanicznym oraz zabezpieczone przed osłabieniem siły docisku i korozją, Przyłączenia sztywne naleŝy wykonywać w rurach sztywnych wprowadzonych bezpośrednio do odbiorników oraz przewodami kabelkowymi i kablami. NaleŜy je wykonać do odbiorników stałych zamocowanych do podłoŝa i nie ulegającym Ŝadnym przesunięciom. Przyłączenia estetyczne naleŝy stosować w przypadku odbiorników naraŝonych na drgania lub przystosowanych do przesunięć i przemieszczeń. Przyłączenia naleŝy wykonywać: przewodami izolowanymi wieloŝyłowymi giętkimi lub oponowymi przewodami izolowanymi jednoŝyłowymi giętkimi w rurach elastycznych przewodami izolowanymi wieloŝyłowymi giętkimi lub oponowymi w rurach elastycznych Przewody wychodzące z rur powinny być zabezpieczone przed mechanicznymi uszkodzeniami izolacji np. przez załoŝenie tulejek izolacyjnych. W miejscach naraŝonych na uszkodzenia mechaniczne przewody doprowadzone do odbiorników muszą być chronione. 2.3.3.Odbiór robót -Ogólne zasady kontroli jakości robót: Celem kontroli jest stwierdzenie osiągnięcia załoŝonej jakości wykonywanych robót przy wykonaniu instalacji elektrycznej oświetlenia i gniazd wtyczkowych. Wykonawca ma obowiązek wykonania pełnego zakresu badań na budowie w celu wskazania inwestorowi zgodności dostarczonych materiałów i realizowanych robót z dokumentacją projektową i ST. Materiały posiadające atest producenta stwierdzający ich pełną zgodność z warunkami podanymi w specyfikacjach, mogą być przez inwestora dopuszczone do uŝycia bez badań. Przed przystąpieniem do badania, wykonawca powinien powiadomić inwestora o rodzaju i terminie badań. Po wykonaniu badania, wykonawca przedstawi na piśmie wyniki badań do akceptacji inwestora. Wykonawca powiadamia pisemnie inwestora o zakończeniu kaŝdej roboty zanikającej, którą moŝe kontynuować dopiero po stwierdzeniu przez inwestora załoŝonej jakości. Wykonawca dostarczy inwestorowi świadectwa, Ŝe wszystkie stosowane urządzenia i sprzęt badawczy posiadają waŝną legalizację, zostały prawidłowo wykalibrowane i odpowiadają wymaganiom nam określających procedury badań. -Kontrola jakości materiałów: Wszystkie materiały do wykonania robót muszą odpowiadać wymaganiom dokumentacji projektowej i ST oraz muszą posiadać świadectwa jakości producentów i uzyskać akceptację inwestora. W przypadku materiałów, dla których atesty są wymagane, kaŝda partia dostarczona do robót będzie posiadać atest określający w sposób jednoznaczny jej cechy. -Kontrola jakości wykonania robót: Kontrola jakości wykonania robót podlega zgodności wykonania robót z dokumentacją projektową, ST, zaleceniami PN, PBUE i poleceniami inwestora. Po zakończeniu robót naleŝy przeprowadzić próby montaŝowe obejmujące badania i pomiary. Zakres prób montaŝowych wykonawca ma obowiązek uzgodnić z inwestorem. Zakres podstawowych prób montaŝowych obejmuje: - pomiar rezystancji izolacji instalacji, który naleŝy wykonać dla kaŝdego obwodu oddzielnie od strony zasilania. Rezystancję izolacji naleŝy mierzyć: - między kolejnymi parami przewodów czynnych, - między kaŝdym przewodem czynnym a ziemią. Z prób montaŝowych naleŝy sporządzić protokół. -Odbiór międzyoperacyjny: Odbiory międzyoperacyjne przeprowadza przedstawiciel inwestora w obecności wykonawcy robót instalacyjnych. Odbiorom międzyoperacyjnym podlegają: osadzone konstrukcje wsporcze kable, ułoŝone rury, listwy i korytka przed wciągnięciem przewodu osadzone konstrukcje wsporcze przed zamontowaniem aparatów instalacja przed załączeniem pod napięcie. -Odbiór częściowy: Odbiory częściowe dotyczą robót ulegających zakryciu. Odbiorom tym podlegają: - ułoŝone w listwach lecz nie przykryte przewody - instalacje podtynkowe przed tynkowaniem - inne fragmenty instalacji, które będą niewidoczne lub bardzo trudne do sprawdzenia po zakończeniu robót montaŝowych 10

Usterki wykryte przy odbiorze częściowym powinny być wpisane do dziennika budowy. Brak wpisu naleŝy traktować jako stwierdzenie naleŝytego stanu elementów i prawidłowości montaŝu. -Odbiór końcowy: Do odbioru końcowego wykonanych robót wykonawca powinien przedłoŝyć: - aktualną dokumentację powykonawczą - protokóły prób montaŝowych - oświadczenie wykonawcy o zakończeniu robót i gotowości instalacji do eksploatacji. 2.4.Instalacja połączeń wyrównawczych 2.4.1.Materiały Materiały do wykonania instalacji połączeń wyrównawczych określa dokumentacja projektowa. Wszystkie zakupione przez Wykonawcę materiały, dla których normy PN i BN przewidują posiadanie zaświadczenia o jakości lub atestu, powinny być zaopatrzone przez producenta w taki dokument, a ponadto uzyskać akceptację Inwestora przed wbudowaniem. Inne materiały powinny być wyposaŝone w taki dokument na Ŝyczenie Inwestora. Do wykonania instalacji połączeń wyrównawczych naleŝy stosować: 2.4.2. Technologia i wymagania montaŝu 2.4.2.1. Trasowanie Trasowanie naleŝy wykonać uwzględniając konstrukcję budynku oraz zapewniając bezkolizyjność z innymi instalacjami. Trasa instalacji powinna być przejrzysta, prosta i dostępna dla prawidłowej konserwacji i remontów. Wskazane jest aby trasa przebiegała w liniach poziomych i pionowych. 2.4.2.2. Kucie bruzd Bruzdy naleŝy dostosować do średnicy przewodu z uwzględnieniem rodzaju i grubości tynku; przy układaniu dwóch lub więcej przewodów w jednej bruździe, szerokość bruzdy powinna być taka, aby odstępy między przewodami wynosiły nie mniej niŝ 5 mm; przewody zaleca się układać jednowarstwowo; - zabrania się wykonywania bruzd w cienkich ścianach działowych w sposób osłabiający ich konstrukcję; - zabrania się kucia bruzd, przebić i przepustów w betonowych elementach konstrukcyjno - budowlanych. 2.4.2.3.Układanie przewodów ochronnych Przewody ochronne naleŝy układać tak aby były one dostępne do oględzin, wyjątek stanowią przewody układane w tynku lub pod tynkiem w przypadku zmiany kierunku układania, promień zagięcia powinien być mniejszy od pięciokrotnego wymiaru przewodu (średnicy lub boku w płaszczyźnie gięcia), do głównej szyny wyrównawczej naleŝy przyłączyć części metalowe konstrukcji i wyposaŝenia budynku, uziemione przewody neutralne, zaciski PE rozdzielnic i tablic elektrycznych oraz wszystkie wprowadzone do budynku przewody uziemiające połączone z uziomami sztucznymi i naturalnymi. 2.4.2.4. Łączenie przewodów ochronnych Przewody ochronne powinny być łączone w następujący sposób: połączenia i przyłączenia przewodów ochronnych naleŝy wykonać jako stałe, przerwanie lub rozluźnienie tych połączeń nie powinno być moŝliwe bez uŝycia narzędzi, połączenia stałe moŝna wykonywać przez spawanie, spajanie na zimno, spajanie termiczne, nitowanie lub docisk śrubowy, w przypadku łączenia przewodu ochronnego z osłoną metalową przewód dopuszcza się równieŝ lutowanie.. 2.4.2.5.Oznakowanie barwne Oznakowanie barwne naleŝy wykonać w następujący sposób: przewody ochronne powinny być oznakowane kombinacją barw zielonej i Ŝółtej naleŝy realizować przez naniesienie przylegających do siebie zielono - Ŝółtych pasków o szerokości od 15 do 100 mm kaŝdy. Kombinacja barw zielonej i Ŝółtej nie moŝe być stosowana do Ŝadnych innych celów poza wyróŝnieniem przewodu pełniącego funkcję przewodu ochronnego instalacji połączeń wyrównawczych oznakowanie kombinacją barw zielonej i Ŝółtej naleŝy wykazywać na całej długości przewodu ochronnego dopuszcza się stosowanie barwnych tulejek izolacyjnych w przypadku niemoŝności zabarwienia całych przewodów ochronnych. 2.4.2.6.Próby montaŝowe Po wykonaniu instalacji połączeń wyrównawczych naleŝy przeprowadzić próbę montaŝową w zakresie oględzin wykonanej instalacji połączeń wyrównawczych wraz z urządzeniami i aparatami wchodzącymi w jej skład pomiary rezystancji uziemienia Na podstawie oględzin instalacji połączeń wyrównawczych naleŝy sprawdzić, czy została ona wykonana zgodnie z dokumentacją projektową i wymaganiami ST. W szczególności naleŝy sprawdzić: -prawidłowość połączeń i przebiegu tras przewodów ochronnych umocowanie przewodów ochronnych -rodzaje i wymiary poprzeczne przewodów ochronnych oraz jakość wykonywanych połączeń i przyłączeń 11

-prawidłowość wykonanych zabezpieczeń antykorozyjnych gołych przewodów ochronnych oraz ich połączeń i przyłączeń, oznakowanie barwne przewodów ochronnych, pomiary rezystancji uziomów naleŝy przeprowadzić zgodnie z wymaganiami podanymi w przepisach. 2.4.3.Odbiór robót -Odbiór międzyoperacyjny: Odbiory międzyoperacyjne przeprowadza przedstawiciel Inwestora w obecności Wykonawcy robót instalacyjnych. Odbiorom międzyoperacyjnym podlegają osadzone konstrukcje wsporcze pod przewody ochronne. -Odbiór częściowy: Odbiory częściowe dotyczą robót ulegających zakryciu. Odbiorom tym podlegają: ułoŝone przewody ochronne przed tynkowaniem inne fragmenty instalacji, które będą niewidoczne lub bardzo trudne do sprawdzenia po zakończeniu robót montaŝowych Usterki wykryte przy odbiorze częściowym powinny być wpisane do dziennika budowy. Brak wpisu naleŝy traktować jako stwierdzenie naleŝytego stanu elementów i prawidłowości montaŝu. -Odbiór końcowy: Warunkiem zgłoszenia do odbioru instalacji połączeń wyrównawczych jest: wykonanie wszystkich robót objętych dokumentacją projektową oraz dodatkowymi uzgodnieniami z Inwestorem przedłoŝenie dokumentacji powykonawczej skompletowanie protokołów z badań i pomiarów Odbiór instalacji połączeń wyrównawczych naleŝy przeprowadzić wraz z odbiorem całej instalacji elektrycznej obiektu. 2.5.Instalacja odgromowa 2.5.1.Materiały Materiały do wykonania instalacji odgromowej określa dokumentacja projektowa. Wszystkie zakupione przez wykonawcę materiały, dla których normy PN i BN przewidują posiadanie zaświadczenia o jakości lub atestatu, powinny być zaopatrzone w taki dokument a ponadto uzyskać akceptację inwestora przed wbudowaniem.. Inne materiały powinny być wyposaŝone w taki dokument na Ŝyczenie Inwestora 2.5.2.Technologia i wymagania montaŝowe 2.5.2.1.Zwody poziome Druty stal. ocynk. Fi 8 mm przeznaczone na zwody naleŝy przed montaŝem wyprostować za pomocą wstępnego napręŝenia lub przy zastosowaniu odpowiedniego urządzenia prostującego. Zwody poziome naleŝy instalować na stałe przy uŝyciu odpowiednich wsporników odstępowych lub wsporników do złączy napręŝających Układ i lokalizacja zwodów powinny być zgodne z dokumentacją. Wszystkie nie przewodzące elementy budowlane, wystające nad powierzchnią dachu naleŝy wyposaŝyć w zwody niskie połączone z siecią zwodów zamocowanych na powierzchni dachu zwody naleŝy prowadzić bez ostrych zagięć i załamania ( promień zagięcia nie moŝe być mniejszy niŝ 10 cm ); nad szczelinami dylatacyjnymi naleŝy stosować kompensację do mocowania zwodów naleŝy stosować wsporniki, uchwyty i złączki zgodnie z normami przy zastosowaniu wsporników naruszających szczelność pokrycia dachowego po ich zamontowaniu naleŝy uszczelnić miejsca zainstalowania lepikiem w przypadku pokrycia papą, a przy pokryciu blachą - przez oblutowanie. 2.5.2.2.Przewody odprowadzające, uziemiające i zaciski kontrolne Przewody odprowadzające naleŝy instalować po moŝliwie najkrótszej drodze pomiędzy zwodem a przewodem uziemiającym. Przewody odprowadzające i uziemiające mogą być układane: - na zewnętrznych ścianach obiektu budowlanego na wspornikach lub metodą bezuchwytową jako instalacje napręŝane. - wewnątrz obiektu budowlanego moŝna instalować jeŝeli wymagają tego względy bezpieczeństwa, albo względy estetyczne. Przewody odprowadzające wewnętrzne powinny być ułoŝone w rurze PVC lub w bruździe zakrytej materiałem nie przewodzącym i niepalnym (np. tynkiem). Rury powinny być zatopione w betonie lub układane pod tynkiem. W rurze lub w bruździe z przewodem odprowadzającym nie naleŝy umieszczać innych instalacji. Połączenia przewodów odprowadzających ze zwodami naleŝy wykonać jako spawane, śrubowe lub zaciskane, połączenia przewodów odprowadzających z uziomem naleŝy wykonać za pomocą zacisków probierczych usytuowanych pomiędzy przewodem odprowadzającym a uziemiającym. Znormalizowane zaciski probiercze powinny mieć co najmniej dwie śruby zaciskowe M6 lub jedna śrubę M10 ; naleŝy je umieszczać i osłaniać w taki sposób, aby były łatwo dostępne na potrzeby okresowej konserwacji oraz podczas pomiaru rezystancji uziomu. Połączenia przewodów uziemiających z uziomami 12

naleŝy wykonywać przez spawanie lub za pomocą połączeń śrubowych przewody uziemiające naleŝy chronić przed korozją przez pomalowanie farbą antykorozyjną lub lakierem asfaltowym do wys. 0,3 m nad ziemią i do głębokości 0,2 m w ziemi. Uziomy poziome naleŝy układać na głębokości nie mniejszej niŝ 0,5 m i w odległości nie mniejszej niŝ 1 m od zewnętrznej krawędzi obiektu budowlanego. 2.5.2.3.Badania techniczne i pomiary kontrolne podczas montaŝu Badania powinny obejmować następujące czynności: - oględziny części nadziemnej - polegają one na sprawdzeniu zgodności z dokumentacją projektową rozmieszczenia poszczególnych elementów urządzenia piorunochronnego oraz na sprawdzeniu wymiarów i rodzaju połączeń elementów instalacji odgromowej, - sprawdzanie ciągłości połączeń, które naleŝy wykonać za pomocą omomierza lub mostka do pomiaru rezystancji, przyłączonego z jednej strony do zwodów z drugiej do przewodu uziemiającego na wybranych losowo gałęziach urządzenia, - pomiaru rezystancji uziemienia, który naleŝy wykonać mostkiem do pomiaru uziemień lub metodą techniczną. 2.5.3.Odbiór Przy przekazywaniu obiektu do eksploatacji wykonawca zobowiązany jest do dostarczyć inwestorowi dokumentację powykonawczą urządzenia piorunochronnego a w szczególności: - --- dokumentację techniczną z naniesionymi na niej ewentualnymi zmianami. - protokół badań technicznych i pomiarów kontrolnych wg punktu 2.6.2.3 - dziennik budowy z adnotacjami dotyczącymi kontroli robót ulegających zakryciu. - Odbiór częściowy: W ramach odbioru częściowego naleŝy dokonać kontroli robót ulegających zakryciu. Kontrola ta obejmuje: - sprawdzenie instalacji uziemiającej w wykopach przed ich zasypaniem. - Odbiór końcowy: Przed przystąpieniem do odbioru robót wykonawca powinien: - przygotować dokumentację powykonawczą - przygotować komplet protokółów badań ' - sporządzić oświadczenie o zakończeniu robót - przygotować metrykę urządzenia piorunochronnego Komisja odbiorowa powołana przez inwestora powinna: - zbadać aktualność i kompletność dokumentacji powykonawczej - zbadać dostarczone przez wytwórcę ( dostawcę) świadectwa jakości elementów i materiałów oraz je zaakceptować - zbadać kompletność protokółów pomiarów i prób na zgodność z dokumentacją oraz zaakceptować wyniki tych pomiarów i badań - przeprowadzić oględziny urządzenia piorunochronnego z punktu widzenia zgodności z dokumentacją, materiałów, wymiarów i rozmieszczenia - sporządzić protokół odbiorczy z uwzględnieniem wszystkich podstawowych uwag i podjętych zaleceń. 3. Przepisy związane 3.1. Akty prawne Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (z późniejszymi zmianami). Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (z późniejszymi zmianami). Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r., w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. nr 75 z 2002 r. poz. 690). Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 18 maja 2005r., w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie(dz. U. nr 96 z 2005r., poz. 817). Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 17 września 1999r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach i instalacjach energetycznych (Dz. U. nr 80 z 1999r., poz. 912). - Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006r. w sprawie ochrony przeciwpoŝarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów. 3.2. Normy - PN-IEC 60364-1:2000 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Zakres, przedmiot i wymagania podstawowe. - PN-1EC 60364-3:2000 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ustalanie ogólnych charakterystyk. 13

- PN-IEC 60364-4-41:2000 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przeciwporaŝeniowa. - PN-IEC 60364-4-42:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed skutkami oddziaływania cieplnego. - PN-IEC 60364-4-43:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed prądem przetęŝeniowym. - PN-IEC 60364-4-443:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed przepięciami. Ochrona przed przepięciami atmosferycznymi lub łączeniowymi. - PN-IEC 60364-4-444:2001 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed przepięciami. Ochrona przed zakłóceniami elektromagnetycznymi (EMI) w instalacjach obiektów budowlanych. - PN-IEC 60364-4-45:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed obniŝeniem napięcia. - PN-IEC 60364-4-46:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Odłączanie izolacyjne i łączeniowe. - PN-IEC 60364-4-47:2001 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Stosowanie środków ochrony zapewniających bezpieczeństwo. Postanowienia ogólne. Środki ochrony przed poraŝeniem prądem elektrycznym. - PN-IEC 60364-4-473:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Stosowanie środków ochrony zapewniających bezpieczeństwo. Środki ochrony przed prądem przetęŝeniowym. - PN-IEC 60364-4-481:1994 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Dobór środków ochrony w zaleŝności od wpływów zewnętrznych. Wybór środków ochrony przeciwporaŝeniowej w zaleŝności od wpływów zewnętrznych. -PN-IEC 60364-4-482:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Dobór środków ochrony w zaleŝności od wpływów zewnętrznych. Ochrona przeciwpoŝarowa. - PN-IEC 60364-5-51:2000 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaŝ wyposaŝenia elektrycznego. Postanowienia ogólne. - PN-IEC 60364-5-52:2002 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaŝ wyposaŝenia elektrycznego. Oprzewodowanie. - PN-IEC 60364-5-523:2001 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaŝ wyposaŝenia elektrycznego. ObciąŜalność prądowa długotrwała przewodów. - PN-IEC 60364-5-53:2000 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaŝ wyposaŝenia elektrycznego. Aparatura rozdzielcza i sterownicza. - PN-IEC 60364-5-534:2003 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaŝ wyposaŝenia elektrycznego. Urządzenia do ochrony przed przepięciami. - PN-IEC 60364-5-537:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaŝ wyposaŝenia elektrycznego. Aparatura rozdzielcza i sterownicza. Urządzenia do odłączania izolacyjnego i łączenia. - PN-IEC 60364-5-54:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaŝ wyposaŝenia elektrycznego. Uziemienia i przewody ochronne. - PN-IEC 60364-5-548:2001 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaŝ wyposaŝenia elektrycznego. Układy uziemiające i połączenia wyrównawcze instalacji informatycznych. - PN-IEC 60364-5-559:2003 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaŝ wyposaŝenia elektrycznego. Inne wyposaŝenie. Oprawy oświetleniowe i instalacje oświetleniowe. - PN-IEC 60364-5-56:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaŝ wyposaŝenia elektrycznego. Instalacje bezpieczeństwa. - PN-IEC 60364-6-61:2000 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Sprawdzanie. Sprawdzanie odbiorcze. - PN-IEC 60364-7-701:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Wymagania dotyczące specjalnych instalacji lub lokalizacji. Pomieszczenia wyposaŝone w wannę lub/i basen natryskowy. - PN-IEC 60364-7-704:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Wymagania dotyczące specjalnych instalacji lub lokalizacji. Instalacje na terenie budowy i rozbiórki. - PN-IEC 60364-7-706:2000 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Wymagania dotyczące specjalnych instalacji lub lokalizacji. Przestrzenie ograniczone powierzchniami przewodzącymi. 14

- PN-IEC 60364-7-707:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Wymagania dotyczące specjalnych instalacji lub lokalizacji. Wymagania dotyczące uziemień instalacji urządzeń przetwarzania danych. - PN-EN 61140:2003(U) Ochrona przed poraŝeniem prądem elektrycznym. Wspólne aspekty instalacji i urządzeń. - PN-EN 60529:2003 Stopnie ochrony zapewnianej przez obudowy (Kod IP). - PN-EN 60664-1:2003 Koordynacja izolacji urządzeń elektrycznych w układach niskiego napięcia. Część 1: Zasady, wymagania i badania. - N SEP-E-004 Norma SEP. Elektroenergetyczne i sygnalizacyjne linie kablowe. Projektowanie i budowa. - PN-EN 50146:2002 (U) WyposaŜenie do mocowania kabli w instalacjach elektrycznych. - PN-EN 61537:2003 (U) Systemy korytek i drabinek instalacyjnych do prowadzenia przewodów. - PN-EN 12464-1:2004 Światło i oświetlenie. Oświetlenie miejsc pracy. Miejsca pracy we wnętrzach. - PN-EN 1838: 2005 Zastosowania oświetlenia. Oświetlenie awaryjne. - PN-86/E-05003/01 Ochrona odgromowa obiektów budowlanych. Wymagania ogólne. - PN-89/E-05003/03 Ochrona odgromowa obiektów budowlanych. Ochrona obostrzona. - PN-92/E-05003/03 Ochrona odgromowa obiektów budowlanych. Ochrona specjalna. - PN-IEC 61024-1:2001 Ochrona odgromowa obiektów budowlanych. Zasady ogólne. - PN-IEC 61024-1-1:2001 Ochrona odgromowa obiektów budowlanych. Zasady ogólne. Wybór poziomów ochrony dla urządzenia piorunochronnego. - PN-IEC 61024-1-2:2001 Ochrona odgromowa obiektów budowlanych. Zasady ogólne. Przewodnik B Projektowanie, montaŝ, konserwacja i sprawdzenie urządzeń piorunochronnych. - PN-IEC 61312-1:2001 Ochrona przed piorunowym impulsem elektromagnetycznym. Zasady ogólne. - IEC 60364-7-710 Instalacje w obiektach budowlanych wymagania dla pomieszczeń uŝytkowanych medycznie. 3.3. Inne dokumenty - Warunki Techniczne Wykonania i Odbioru Robót Budowlano MontaŜowych" - Część V Instalacje elektryczne - wyd. COBR ElektromontaŜ - Przepisy Budowy Urządzeń Energetycznych Opracował: mgr inŝ. Tomasz Słapek 15