Fakty na temat oparzeń



Podobne dokumenty
OPARZENIA TERMICZNE I CHEMICZNE

Pierwsza pomoc. Apteczki pierwszej pomocy Urządzenia awaryjne

Taktyka medycznych działań ratowniczych w zdarzeniach na drogach

PRZYCZYNY POWSTAWANIA RAN

Wychłodzenie organizmu groźne dla życia!

WYCHŁODZENIE I ODMROŻENIE

Pierwsza pomoc w wypadkach lawinowych. Wytyczne IKAR - CISA

Sekwencja założeń taktycznych w ratownictwie medycznym Procedura 1. Przybycie na miejsce zdarzenia

Urazy. Zebrała i opracowała Maria Sałamacha

SEKWENCJA ZAŁOŻEŃ TAKTYCZNYCH W RATOWNICTWIE MEDYCZNYM

Poczucie bezpieczeństwa. Pierwsza pomoc

HIPOTERMIA definicje, rozpoznawanie, postępowanie

ZŁAMANIA KOŚCI. Objawy złamania: Możliwe powikłania złamań:

Wiele czynników powoduje starzenie się skóry, a jednym z najbardziej powszechnych objawów tego zjawiska są zmarszczki. Niewiele możemy zrobić, aby

KURS STRAŻKÓW RATOWNIKÓW OSP część II. TEMAT 7: Elementy pierwszej pomocy. Autor: Grażyna Gugała

Zakres tematyczny na stopień RATOWNIK HOPR

ZAŁOŻENIA PROGRAMOWE DO KONKURSU PIERWSZA POMOC DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM

III stopnia - uraz dotyczy nie tylko skóry właściwej, uszkodzone mogą być także znajdujące się pod nią narządy i tkanki, w miejscu oparzenia poszkodow

ROZKŁAD MATERIAŁU EDUKACJA DLA BEZEPIECZEŃSTWA KLASA III GIMNAZJUM

HIPOTERMIA. Praktyczne zasady postępowania przedszpitalnego KWALIFIKOWANA PIERWSZA POMOC. Sylweriusz Kosiński. Tomasz Darocha.

NASTĘPSTWA DZIAŁANIA CIEPŁA I ZIMNA

KONTROLA CZYNNOŚCI ŻYCIOWYCH. - kontrola przytomności, - kontrola drożności dróg oddechowych, - kontrola oddychania, - kontrola krążenia krwi.

Zastosowanie opatrunków hydrożelowych w oparzeniach ciała

WIEDZA Skala: /P-(pamięta nazwę); R- (rozumie, umie wyjaśnić, porównać, wskazać); S- (stosuje, wykorzystuje)/

H200 Materiały wybuchowe niestabilne. H201 Materiał wybuchowy; zagrożenie wybuchem masowym. H202

BÓL W KLATCE PIERSIOWEJ, ZASŁABNIĘCIE, OMDLENIA, PADACZKA. EDUKACJA DLA BEZPIECZEŃSTWA

Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach

Odruch nurkowania 1 / 7. Jak zmienia się tętno w trakcie nurkowania?

SIRIO GŁĘBOKA STYMULACJA KAWITACYJNA

do udzielenia pierwszej pomocy w takich przypadkach. Uraz termiczny może przybrać postać oparzenia słonecznego lub przegrzania.

GRYPA CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ NA TEN TEMAT? CZY WYKORZYSTAŁŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI BY USTRZEC SIĘ PRZED GRYPĄ?

Jakie jest jego znaczenie? Przykładowe zwroty określające środki ostrożności Jakie jest jego znaczenie?

PORAŻENIE PRADEM ELEKTRYCZNYM

Lucyna Wasielewska. Udzielanie pierwszej pomocy - test

Karta charakterystyki mieszaniny

INSTRUKCJE PISEMNE. Czynności, które powinny być wykonane w razie wypadku lub zagrożenia

Załącznik nr 1 Procedury ratownicze z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy

Politechnika Wrocławska Instytut Telekomunikacji, Teleinformatyki i Akustyki

Załącznik 2. Międzynarodowe kody zagrożeń i zaleceń bezpieczeństwa (Risk and Safety Phrases)

Karta charakterystyki mieszaniny

RATOWNICTWO MEDYCZNE Ratownictwo Medyczne

Odzież ochronna przeznaczona dla pracowników przemysłu narażonych na działanie czynników gorących.

INNOWACJA PEDAGOGICZNA "ABC MAŁEGO RATOWNIKA ROZKŁAD MATERIAŁU. Klasa 2

Sekwencja założeń taktycznych w ratownictwie medycznym Procedura 1. Przybycie na miejsce zdarzenia

Zakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A. Informacje dla pacjentów

SUBSTANCJE PROMIENIOTWÓRCZE. SKAŻENIA I ZAKAŻENIA.

ZEPTER INTERNATIONAL POLAND R E G I O N A L M E E T I N G B R A N D M E D I C A L ZEPTER INTERNATIONAL POLAND REGIONAL MEETING WARSZAWA,

Symbole stosowane do oznaczenia niebezpieczeństwa związanego z użyciem związków chemicznych w krajach Unii Europejskiej

T: Krwawienia i krwotoki

POMAGAMY RATOWAĆ ŻYCIE BEATY.COM.PL

KARTA CHARAKTERYSTYKI PREPARATU Pochłaniacz wilgoci

Poszkodowani w wyniku zatrucia tlenkiem węgla w Polsce

HARMONOGRAM CZYNNOŚCI W RAMACH PROJEKTU. POMAGAM jestem bezpieczny, jestem skuteczny

Dobrze będzie wiedzieć co powinno się znaleźć w domowej apteczki i jak wzywać karetkę pogotowia.

Metoksyfluran (Penthrox) Lek. Justyna Kasznia

Opieka pielęgniarska nad pacjentem w oddziale chirurgii ogólnej, po zabiegu operacyjnym, w wybranych jednostkach chorobowych.

Treści kształcenia i wychowania V.2. Dla edukacji systematycznej. uwagi. zagadnienia związane z realizacją programu. przewidywane osiągnięcia uczniów

Karta charakterystyki mieszaniny

Zakres wiedzy i umiejętności niezbędnych do prowadzenia zajęć edukacyjnych w zakresie udzielania pierwszej pomocy:

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO. CIECHOCIŃSKI SZLAM LECZNICZY, proszek do sporządzania roztworu na skórę

Żel dezynfekujący do higienicznego i chirurgicznego odkażania rąk

5 powodów, aby każdego dnia brać astaksantynę

Streszczcenie pracy pt Analiza porównawcza. miejscowych metod pozabiegowej hiopotermii po. operacyjnym usunięciu zatrzymanych trzecich zębów

Karta charakterystyki mieszaniny

Laboratorium Elektronicznej Aparatury Medycznej I

Zwroty R. ToxInfo Consultancy and Service Limited Partnership Tel.:

Decyzje dotyczące resuscytacji krążeniowooddechowej

Załącznik nr 4 do SIWZ. Strona 1

KURS STRAśKÓW RATOWNIKÓW OSP część II. TEMAT 7: Elementy pierwszej pomocy. Autor: GraŜyna Gugała

Przykładowy program szkolenia okresowego pracowników inżynieryjno-technicznych

Kompresy żelowe. Instrukcja użytkowania. Tchibo GmbH D Hamburg 88184AB6X6VI

Karta charakterystyki preparatu niebezpiecznego Płyn do usuwania tapet ATLAS ALPAN

ACOUSTIC WAVE THEAPY X-WAVE TERAPIA FALAMI AKUSTYCZNYMI

Zagrożenia na stanowisku pracy i dobór środków ochrony indywidualnej ochrona oczu (cz. 1)

TETEX CLASSIC Czyściwo przemysłowe wielozadaniowe

PROMIENIOWANIE SŁONECZNE

Żel antycellulitowy ŻEL ANTYCELLULITOWY. Czym jest cellulit? INFORMACJE OGÓLNE

Karta charakterystyki produktu

Opatrunki hydrożelowe w ratownictwie medycznym

EWAKUACJA W SZKOLE JAK TO UGRYŹĆ??? Projekt autorski mł.. bryg. mgr inż.. Arkadiusz Nosal

STORMDRY SUCHY MUR ICOPAL Zabezpiecz mury przed wilgocią, deszczem i podtopieniami

RAMOWY PROGRAM SZKOLENIA OKRESOWEGO PRACOWNIKÓW INŻYNIERYJNO-TECHNICZNYCH

Szczególnie polecamy osobą oczekującym szybkiej poprawy wyglądu. Zabieg jest

Urząd Miasta Bydgoszczy Wydział Zarządzania Kryzysowego, Wydział Edukacji i Sportu 1

HEMOSTATYKI WCHŁANIALNE

Mechanizmy utraty ciepła

RATOWNICTWO I EWAKUACJA SZKOLENIA I EDUKACJA. Szkolenia i edukacja

Profilaktyka porażeń prądem elektrycznym i pierwsza pomoc 1

Kąpiel kwasowęglowa sucha

Uzdatnianie wody. Ozon posiada wiele zalet, które wykorzystuje się w uzdatnianiu wody. Oto najważniejsze z nich:

Karta charakterystyki preparatu niebezpiecznego. Informacje w przypadku sytuacji awaryjnej: (0 22) lub

Kampania jest realizowana od października 2018 r. do marca 2019 r.

Edukacja dla bezpieczeństwa Wymagania edukacyjne na poszczególne stopnie

KARTA CHARAKTERYSTYKI PREPARATU NIEBEZPIECZNEGO

Hannes Buchner. Stres cieplny

KARTA CHARAKTERYSTYKI

NIVORAPID. MAPEI Polska sp. z o.o Gliwice ul. Gustawa Eiffel a 14 tel. : fax:

Wentylacja u chorych z ciężkimi obrażeniami mózgu

Transkrypt:

Fakty na temat oparzeń Co 17 sekund ktoś ulega oparzeniu. W większości oparzenia te nie są znaczne pod względem rozległości i głębokości. Mogą one powstawać w efekcie krótkotrwałego zetknięcia się małym źródłem ciepła o niezbyt wysokiej temperaturze, ale w zależności od wieku osoby poszkodowanej, oparzenia te mogą mieć dla niej poważne konsekwencje. Szczególnie narażone są osoby bardzo młode i w podeszłym wieku. Większość oparzeń, zarówno drobnych jak i poważnych, zdarza się w domu. Wśród poszkodowanych 80% stanowią dzieci oparzenia są w istocie główną przyczyną śmierci u dzieci w wieku od 1 do 14 roku życia. W środowisku domowym istnieją jeszcze dwie kategorie podwyższonego ryzyka są to osoby starsze i niepełnosprawni. Drugim z największych obszarów występowania poważnych oparzeń jest miejsce pracy. Oczywiste jest, że osoby pracujące na liniach produkcyjnych oraz zajmujące się konserwacją urządzeń elektrycznych są szczególnie narażone na codzienny kontakt z urządzeniami stwarzającymi ryzyko oparzenia.innymi obszarami ryzyka jest sfera przemysłu ogólnego, handel samochodami, przemysły chemiczny i rafineryjny, oraz, w nie mniejszym stopniu, usługi gastronomiczne. Oparzenia należy natychmiast schładzać, w przeciwnym razie ciepło będzie niszczyć dotkniętą tkankę oraz tkankę leżącą głębiej, co doprowadzi do oparzenia częściowej grubości skóry (2. stopnia), aż do objęcia oparzeniem całej grubości skóry (3. stopnia). Tak głębokie oparzenia stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia pacjenta i wymagają kosztownego oraz długotrwałego leczenia, często szpitalnego.pożyteczną regułą oceny rozległości oparzenia jest porównanie jego powierzchni z rozłożoną dłonią pacjenta, co równa się około 1% Całkowitej Powierzchni Ciała (CPC). Pęcherz na powierzchni ciała jest wyraźną oznaką, że ciało nie poradziło sobie z absorpcją dostarczonego do niego ciepła. Jeżeli pęcherz rośnie gwałtownie, oznacza to zwykle, że oparzenie objęło część grubości skóry (2. stopnia), a jeżeli powstawanie pęcherza trwało dłuższy czas, istnieje większa szansa, że dotyczy ono tylko powierzchni skóry (1. stopień). Z każdym oparzeniem, w wyniku którego powstał pęcherz należy zgłosić się do lekarza, i raczej nie należy przebijać pęcherza do czasu rozpoczęcia leczenia. Kategorie wysokiego ryzyka oparzeń 0-4 lata Oparzenia od gorących płynów (kuchnia lub łazienka), pożary w domach, chemikalia gospodarcze, porażenia prądem elektrycznym (przegryzienie przewodu) 5-15 lat Pożary w domach, ryzykowne zabawy (ognie sztuczne, ogniska itd.) 15-24 lata Motoryzacja, praca 25-64 lata Praca, przemysł, gorące płyny, chemikalia itp. 65 lat Oparzenia od gorących płynów, gotowanie, wypadki. Główne przyczyny śmierci w wyniku urazów: Wypadki drogowe Urazy penetrujące (u dzieci oparzenia są na 2. miejscu) Upadki Oparzenia W domu oparzenia są główną przyczyną śmierci dzieci w wieku 1 14 lat 2 EDYCJA 2008 OPATRUNKI I KOCE WATERJEL

Klasyfikacja głębokości oparzeń Powierzchniowe (1. stopnia) (Rys 1) Niewielkie oparzenia naskórka Czerwone Wrażliwe na dotyk Suche Brak pęcherzy Przykład: oparzenie słoneczne Leczenie: 3 6 dni BARDZO WAŻNY JEST WIEK (MAŁE DZIECI / STARSI) Rys 1 Oparzenie powierzchniowe Powierzchniowe, częściowo w głąb skóry (2. stopień)(rys 2) Obejmuje naskórek i część grubości skóry Cienkościenne pęcherze wypełnione płynem Różowe Wilgotne Bieleją po naciśnięciu Bardzo wrażliwe na dotyk Leczenie: 2 3 tygodnie, zwykle bez pozostawiania blizn Rys 2 Oparzenie częściowej grubości skóry Głębsze, częściowo w głąb skóry (2. stopień) (Rys 2) Obejmuje warstwę siatkową skóry Pęcherze mają grube ściany i czasem pękają Kolory mieszane: czerwony i biały Reagują na dotyk skóry Leczenie: 3 6 tygodni, mogą pozostawiać blizny, mogą wymagać przeszczepu Pełna głębokość skóry (3. stopnia)(rys 3) Zniszczenie naskórka i skóry właściwej Martwo białe i zwęglone Suche Niewrażliwe na dotyk Wymagają hospitalizacji i przeszczepu skóry Leczenie trwa miesiące lub lata, zależnie od wieku pacjenta Rys 3 Oparzenie pełnej grubości skóry OPATRUNKI I KOCE WATERJEL EDYCJA 2008 3

Dorośli pacjenci z oparzeniami sięgającymi powyżej 10% CPC najprawdopodobniej będą musieli być leczeni w szpitalu. Wyjątkiem od tej reguły są dzieci, dla których wskaźnik ten wynosi 5% CPC, ponieważ powikłania u dzieci są zwykle poważniejsze. Wszystkie oparzenia twarzy, głowy, rąk, stóp, stawów oraz obszaru żeber są uważane za poważne i wymagają hospitalizacji w oddziale leczenia oparzeń. Tlenek węgla zwany jest cichym zabójcą. Nie ma barwy, zapachu, smaku. Jest odpowiedzialny za 80% ofiar śmiertelnych pożarów. Każda osoba z podejrzeniem zatrucia tlenkiem węgla powinna być natychmiast przewieziona do szpitala. Porażenia prądem elektrycznym mają szczególnie niszczące działanie na organizm ludzki. W zależności od źródła energii, jednofazowego, trójfazowego prądu przemiennego, lub prądu stałego, w wyniku porażenia następują zaburzenia pracy serca w formie VF/AF (migotanie komór / przedsionków) lub nieregularności skurczów i rozkurczów serca. Dodatkowo, następuje niezależny od woli skurcz mięśni (napięcie 1000V), powodujący złamania i przemieszczenia kości, skurcz przepony i niedotlenienie. Rany wejściowa i wyjściowa na drodze prądu przez ciało są niewrażliwe na dotyk i sięgają całej grubości skóry. W przypadku porażeń prądem elektrycznym należy zawsze rozważyć unieruchomienie kręgosłupa. Oparzenia chemiczne stanowią reakcję tkanki skórnej na działanie substancji drażniącej i zależą od stężenia i właściwości danej substancji, czasu trwania narażenia na jej działanie oraz mechanizmu chemicznego wpływu na skórę. Szkodliwe działanie substancji chemicznej na skórę trwa do momentu jej zneutralizowania. W przypadku wszelkiego rodzaju substancji płynnych zalecane jest w pierwszej kolejności opłukanie ciała dużą ilością bieżącej wody, a w przypadku substancji proszkowych należy strzepać lub proszek z ciała lub usunąć go szczotką. Bardzo ważne jest, aby przed nałożeniem opatrunku na ranę całkowicie usunąć z niej pozostałości substancji drażniącej, gdyż w przeciwnym razie niszczące działanie będzie trwało nadal, prowadząc do martwicy tkanek. REGUŁA DŁONI We wstępnej fazie leczenia rozmiary oparzeń są zwykle mierzone przy użyciu reguły dziewiątek oraz miary dłoni. Powierzchnia ciała jest dzielona na obszary zajmujące po 9% całości: głowa dorosłego, lewe i prawe ramię mają po 9% (małe części), natomiast górna i dolna część tułowia, lewa i prawa noga mierzą po 18%, genitalia 1% (miara ta jest jednakowa dla wszystkich grup wiekowych). Reguła dłoni jest stosowana do mierzenia oparzeń rozrzuconych po całym ciele. Jeżeli na przykład pacjent ma oparzenia powstałe w wyniku ochlapania ciała, można je zmierzyć porównując do rozłożonej dłoni, co stanowi ok. 1% CPC. Oparzenia u dzieci mierzone są według innej reguły. U dzieci od 0 do 12 miesięcy powierzchnia głowy zajmuje 18% CPC, a nogi po ok. 14% każda. Dla każdych następnych 12 miesięcy odejmuje się 1% powierzchni głowy, a następnie dzieli przez dwa i wynik dodawany jest do każdej nogi, aż do uzyskania proporcji. Wszystkie pozostałe powierzchnie mierzone są zgodnie z regułą dotyczącą dorosłych. 4 EDYCJA 2008 OPATRUNKI I KOCE WATERJEL

Jakie typy oparzeń rozróżniamy? Oparzenia możemy podzielić na siedem kategorii: 1. suche-termiczne: spowodowane ogniem, promieniowaniem, wybuchami 2. mokre-termiczne: gorące substancje, para 3. płynne-chemiczne: kwasy, zasady, związku organiczne 4. suche-chemiczne: pudry, cementy, wapienie 5. mechaniczne: otarcia 6. promieniowanie: słoneczne, radioaktywne,jonizowanie 7. krio: poparzenia zimne WE WSZYSTKICH OPARZENIACH CZAS JEST CZYNNIKIEM KRYTYCZNYM! Przedstawione powyżej kategorie należy w kilku słowach skomentować. Np. wybuch pojawia się zarówno w kategorii termicznej jak i mechanicznej. Przyczyna tego jest taka, iż w przypadku wybuchu mamy do czynienia z nagłą emisją ciepła, której towarzyszy fala uderzeniowa wywierająca mechaniczny wpływ na ciało. Należy także uwzględnić mechaniczne skutki działania na organy wewnętrzne. W kategorii oparzeń termicznych mokrych należy podkreślić urazy powodowane przez działanie pary wodnej. Para wodna jest zdolna do przenoszenia 4000 razy więcej ciepła niż suche powietrze i jej działanie może powodować oparzenia górny i donych dróg oddechowych, a nawet pęcherzyków płucnych. Oparzenia zimne są w dość luźny sposób związane z tą grupą i podano je dlatego, że są zaliczane do ogólnych urazów oparzeniowych. W przypadku ran oparzeniowych nie należy usuwać obcych przedmiotów znajdujących się w pobliżu rany. Jeżeli istnieje obawa, że zegarki, biżuteria, odzież itp. mogą ograniczać dostęp do rany, należy zwolnić ich ucisk poprzez np. odpięcie zegarka, otwarcie zapięcia biżuterii lub przecięcie odzieży w punkcie oparzenia. Ma to na celu umożliwienie odtworzenia skóry oraz usprawnienie krążenia w okolicach rany. Oparzenia termiczne mokre powodowane są przez gorące płyny, takie jak wrząca woda, herbata, kawa, olej do smażenia itd. Jeżeli odzież jest nasycona gorącym płynem należy jak najszybciej ją zdjąć (nie przez głowę). Następnie należy schłodzić rany oparzeniowe pod zimną bieżącą wodą lub nałożyć koc Water Jel. Przy pomocy mocnych nożyc można rozciąć ubranie i, o ile to możliwe, zdjąć je z osoby oparzonej. Bardzo trudno poradzić sobie w przypadku oparzenia twarzy przez smołę lub asfalt. Znakomicie sprawdza się w tym zastosowaniu maska na twarz Water Jel. Jej właściwości pozwalają na pochłonięcie temperatury przekraczającej 1000 C, dzięki czemu smoła lub asfalt przechodzą w stan stały, co umożliwia ich łatwe zdjęcie ze skóry twarzy. Maska ma zdolność pochłaniania bardzo wysokich temperatur i przy tym nie wysycha. Oparzenia chemiczne charakteryzują się tym, że ubranie nasączone substancją chemiczną należy jak najszybciej zdjąć z poszkodowanego przed podjęciem jakiejkolwiek akcji ratowniczej. Jeżeli jest to płynna substancja chemiczna, należy ją całkowicie spłukać z miejsca oparzenia, a proszkową substancję chemiczną należy zmieść z ciała (czas wymaganego oczyszczania poprzez spłukiwanie lub zmiatanie jest określany przez lokalnie przepisy). Nie wchodzić do miejsca katastrofy chemicznej bez odpowiedniej ochrony własnego ciała i posiadania osobistego sprzętu ochronnego. Oparzenia mechaniczne/tarcie. Oparzenia te są zwykle powodowane przez szybki ruch skóry stykającej się z nieruchomym przedmiotem. Na przykład zsuwanie się po linie lub ślizganie motocyklisty po nawierzchni po upadku z motocykla. Pomimo, iż rana taka wygląda jak zwykłe zdarcie skóry, w jej okolicy wydzieliła się znaczna ilość ciepła. Oparzenia elektryczne można podzielić na trzy kategorie: właściwe oparzenie elektryczne, oparzenie od łuku elektrycznego i oparzenie termiczne. Jak wcześniej wspomniano istnieją dwa rodzaje źródeł prądu elektrycznego. Prąd przemienny (jedno fazowy lub trójfazowy) oraz prąd stały (piorun, defibrylatory, baterie itp.). OPATRUNKI I KOCE WATERJEL EDYCJA 2008 5

Właściwe oparzenie elektryczne występuje wtedy, gdy prąd elektryczny wchodzi do ciała, tworząc rany w miejscu wejścia i wyjścia (obydwie niewrażliwe na dotyk), i wędruje poprzez ciało po drodze najmniejszego oporu (zwykle nerwy i naczynia krwionośne). Rany takie mają charakter podobny do góry lodowej. Mała, widoczna ranka w miejscu wejścia i wyjścia prądu z ciała, kryje znaczne zmiany w tkankach głębszych. Uwaga: jeżeli prąd przepłynie przez serce, mózg lub organy wewnętrzne, mogą nastąpić poważne zmiany w tych organach. W sytuacji, gdy prąd płynie równolegle do ciała, około 10% prądu płynie przez te ważne organy. Jeśli prąd płynie prostopadle do linii ciała, około 3% jego wartości płynie przez te organy. Oparzenie od łuku elektrycznego. Osoba poszkodowana mogła nie dotykać bezpośrednio żadnego źródła prądu elektrycznego. Łuk występuje zwykle wtedy, gdy występuje wysoka różnica potencjałów na drodze między źródłem napięcia elektrycznego a osobą. Obrażenia takie związane są zwykle z występowanie wysokich napięć. Wyglądają one jak rozrzucone kropki, co wynika z powstania chwilowego prądu płynącego przez ciało człowieka do ziemi. Rzadko występują rany wejściowe i wyjściowe. Bardzo głębokie rany oparzeniowe mogą występować wtedy, gdy ciało znajdzie na drodze łuku elektrycznego. Oparzenia termiczne powodowane są przez iskry lub łuk elektryczny, powodujący zapalenie odzieży osoby poszkodowanej. Oparzeniu takiemu może towarzyszyć właściwe oparzenie elektryczne. Wymagania dotyczące stosowania płynów w resuscytacji osoby poszkodowanej zależą od rozległości i głębokości rany oparzeniowej i są pośrednio związane ze stopniem poważności oparzenia. Należy pamiętać, że płuca mogą zostać uszkodzone w wyniku poważnego oparzenia ciała, nawet, jeżeli nie miało miejsca wdychanie gorącego powietrza lub pary. Oparzenia od promieniowania Oparzenie słoneczne powstaje w wyniku dłuższego narażenia na promieniowanie UV wchodzące w skład promieniowania słonecznego. Uniemożliwienie syntezy DNA i RNA powoduje poważne uszkodzenia komórek skóry prowadzące do obumierania komórek. Może także nastąpić uszkodzenie skóry właściwej i naczyń krwionośnych. Nadmierne wystawianie się na działanie słońca może być przyczyną raka skóry. Naturalny pigment nie daje całkowitej ochrony przed promieniowaniem słonecznym. Promieniowanie jonizujące powstaje zwykle w wyniku awarii w laboratorium lub w trakcie terapii naświetlaniem, chociaż większe zagrożenia stanowią awarie urządzeń nuklearnych, takie jak np. w Czernobylu na Ukrainie w 1986 roku, albo wybuch bomby nuklearnej. Uszkodzenie tkanki powodowane jest przez przenoszenie energii promieniowania do ciała, co stymuluje tworzenie się wysokoaktywnych produktów chemicznych, takich jak wolne rodniki. Produkty takich reakcji chemicznych łączą się z innymi, normalnie tworzonymi produktami przemiany materii i tworzą toksyny przenikające do komórek i powodujące uszkodzenia wewnątrzkomórkowe i cząsteczkowe. Najbardziej narażone są te tkanki, w których komórki dzielą się najszybciej, tj. skóra, szpik kostny oraz organy trawienne. Wśród objawów Ostrego Syndromu Radiacyjnego można wymienić: nudności, wymioty, biegunka, zmęczenie, gorączka i ból głowy, które następują w kilka godzin po napromieniowaniu. Potem następuje okres utajenia, którego długość zależna jest od wielkości pochłoniętej dawki. W dalszej kolejności następują zaburzenia krwi i trawienia. Szkodliwa dawka promieniowania dla całego ciała to powyżej 25 radów. Standardowe prześwietlenie klatki piersiowej w szpitalu naraża pacjenta na działanie 30 miliradów (30/1000 rada). 6 EDYCJA 2008 OPATRUNKI I KOCE WATERJEL

Przedszpitalna pomoc w przypadku oparzeń Przedszpitalna pomoc w oparzeniach - 4 podstawowe warunki Schłodzić miejsce oparzenia Zapobiec dalszemu zanieczyszczaniu rany Zatrzymać płyny ustrojowe na ranie oparzeniowej Nie wywoływać hipotermii Tradycyjnie woda jest podstawowym środkiem chłodzącym, ale dla skutecznego ochłodzenia miejsca oparzenia potrzeba znacznej ilości wody, np. w celu ochłodzenia oparzenia o powierzchni 2,5% CPC i sięgającego częściowo w głąb skóry potrzeba około 120 litrów. (Woda bieżąca z kranu płynąca przez 15 20 minut). Woda z kranu nie jest substancją czystą, w dodatku płynie przez niejałową atmosferę i pada na wymagające sterylności miejsce oparzenia. Woda może spłukać z rany ważne dla procesu leczenia płyny ustrojowe oraz może wywołać hipotermię, nawet jeśli jest to woda o temperaturze 15 20 C, jeśli taka jest w ogólne osiągalna. Temperatura wody w kranie zależy od miejsca geograficznego oraz pory roku, tzn. różne będą temperatury wody na Alasce, w Japonii, Wielkiej Brytanii, Rosji, Hiszpanii, Polsce itd., a także różne będą temperatury wody w lecie, jesieni, zimie i na wiosnę. W zależności od temperatury miejsca oparzenia opatrunki solankowe wysychają w czasie od 23 do 45 sekund, po czym przyklejają się do rany. Także suche opatrunki najprawdopodobniej przykleją się do rany oparzeniowej, zwiększając czas niezbędny do późniejszego odkrycia rany i podjęcia jej leczenia. Żadnych kremów ani maści!! Grupy ryzyka powstania Hipotermii Niemowlęta i małe dzieci Pacjenci z rozległymi oparzeniami Pacjenci z oparzeniami rejonu kręgosłupa Osoby starsze Pacjenci ze wstrząsem Pacjenci z wieloma urazami CHŁODZIĆ OPARZENIE A NIE PACJENTA Po wielu badaniach dowiedziono, że jedną z głównych przyczyn hipotermii u ofiary oparzenia jest sposób udzielenia pierwszej pomocy przed przyjazdem lekarza. Kiedy ktoś ulegnie oparzeniu (zwłaszcza dziecko), natychmiastową reakcją jest zanurzenie tej osoby w zimnej wodzie lub umieszczenie jej pod zimnym prysznicem. W rezultacie nie tylko miejsce oparzenia jest ochłodzone. To z kolei prowadzi do obniżenia temperatury wewnętrznej ciała osoby poszkodowanej. Należy pamiętać, że dziecko ma większą powierzchnię skóry niż dorosły. Także skóra jest dużo cieńsza i nie w pełni wykształcona. Właściwa ocena sytuacji i osoby poszkodowanej w wyniku oparzenia jest bardzo ważna dla dalszego leczenia takiego pacjenta. Wiek osoby oparzonej jest jednym z krytycznych czynników, jakie należy uwzględniać. Na przeciwległym względem dzieci końcu skali są osoby powyżej 50 roku życia. Ich ciało nie ma już takich jak wcześniej zdolności regeneracyjnych i zdolność znoszenia stresu jest obniżona, w wyniku czego oparzenia są głębsze, a ich leczenie bardziej skomplikowane. OPATRUNKI I KOCE WATERJEL EDYCJA 2008 7

Co trzeba wiedzieć przed ochłodzeniem poszkodowanego po przyjeździe na miejsce wypadku należy ustalić następujące fakty Wiek pacjenta, czy jest bardzo młody, czy bardzo stary. Czy pacjent jest przytomny, czy nie. Czy pacjent jest na dworze, czy w budynku. Czy znajduje się pod działaniem środka chłodzącego. Czy ma na sobie ubranie, i czy jest ono suche czy mokre. Czy był zanurzony w wodzie, opłukany pod natryskiem, i przez jak długi czas. Ustalić szacunkową temperaturę środka chłodzącego. Czy ochłodzenie nastąpiło natychmiast po oparzeniu (jeśli nie, to w jakim czasie potem). Czy rany oparzeniowe są nadal zbyt gorące. Czy pacjentowi jest teraz zimno, czy przyjemnie chłodno (nie ma potrzeby dalszego ochładzania). Ewentualnie zmierzyć temperaturę błony bębenkowej ucha (jeśli wymagają tego przepisy). WaterJel - pierwsza pomoc w przypadku oparzeń Firma Water Jel Technologies Plc jest od 25 lat liderem na światowym rynku, oferując wypróbowane i uznane produkty do pierwszej pomocy w przypadku oparzeń, wykorzystywane w przedszpitalnym leczeniu ofiar oparzeń. Zdobyte przez wiele lat działalności doświadczenie służy w codziennej pracy ratownikom medycznym, specjalistom leczenia oparzeń oraz poszkodowanym. Water Jel jest dobrze znany wśród pracowników ratownictwa medycznego, straży pożarnej, ratownictwa morskiego i lotniskowego oraz w wojsku, przemyśle, usługach gastronomicznych, w Formule I i na innych wyścigach samochodowych na całym świecie. Water Jel w 96% składa się z czystej, demineralizowanej wody, 4% olejku z drzewa herbacianego o jakości medycznej oraz dodatku specjalnego środka żelotwórczego o jakości medycznej, pozwalającego na uzyskanie formy lepkiej, absorbującej ciepło błony wodnej nakładanej na miejsce oparzenia. Specjalny żel nie zawiera składników aktywnych, zatem nie jest klasyfikowany jako produkt farmaceutyczny, lecz jako produkt medyczny klasy Iib. Firma Water Jel Technologies prowadzi cały czas badania naukowo-wdrożeniowe, mające na celu sprostanie rosnącym wymaganiom przedszpitalnej opieki nad oparzeniami. Warunki oraz okres przechowywania zawsze należą do głównych czynników skuteczności środków pierwszej pomocy, w której czas gra główną rolę. Opatrunki Water Jel mogą być przechowywane w szerokim zakresie temperatur, od 5 C do +35 C, dzięki czemu możliwe jest stałe przechowywanie tych opatrunków w pojazdach lub śmigłowcach ratowniczych, bez konieczności zapewnienia im specjalnych warunków przechowywania. Następną korzyścią z posiadania opatrunków Water Jel jest ich czas przydatności, wynoszący maksimum 5 lat, co zostało potwierdzone przez amerykańską instytucję FDA (Federal Drug Administration). 8 EDYCJA 2008 OPATRUNKI I KOCE WATERJEL

TAJEMNICA OLEJKU DRZEWA HERBACIANEGO Profesjonalną metodą schładzania ran oparzeń daje Water Jel. Składa się z 96 procent z czystej demineralizowanej wody, olejku drzewa herbacianego oraz medycznie zatwierdzoną mieszanka bakterii wspomagających i chroniących ranę. Żel nie zawiera żadnych substancji aktywnych. Dlatego też nie jest traktowany jako środek obrotu farmaceutycznego, ale jest klasyfikowany jako środek pomocniczy klasy IIB. Takie postanowienia dotyczą również sposobu przechowywania i terminu przydatności produktu. Olejek z drzewa herbacianego jest tradycyjnym australijskim produktem, uznawanym za naturalny środek kuracji. Rdzenni Australijczycy używają olejku od tysięcy lat. Uzyskują go przez destylacje parową z liści drzewa herbacianego. Drzewko herbaciane (Melaleuca Alternifolia) tak samo jak eukaliptus i mirt należą do rodziny mirtowatych. Naturalnym środowiskiem życia roślin jest północno wschodnie wybrzeże Australii. Jedną z podstawowych hipotez na działanie olejku z drzewa herbacianego jest destylacja produktu. To dzięki niej, największa zaleta olejku zostaje wydobyta możliwa czystość opatrunku z olejkiem. Produkty Water Jel dzięki tej metodzie są medycznie sterylne i spełniają standardy największej czystości. Water Jel używa olejku z drzewa herbacianego w bardzo niskim stężeniu, ale bardzo wysokiej jakości, tak aby zachować najbardziej optymalne oddziaływanie na leczenie oparzeń. Alergiczne reakcje na kontakt z olejkiem z drzewa herbacianego nie są znane. CHŁODZENIE PRZEZ TRANSFER CIEPŁA W związku z tym, że służby ratownicze podlegają ciągłym udoskonaleniom i pracują w warunkach bardzo niekorzystnych produkty z którymi pracują muszą być jak najbardziej praktyczne i solidne. Water Jel jest tym bardziej wartościowym produktem, bowiem mieści się w wielu specyfikacjach warunków użytkowania. I tak możemy go używać np. w warunkach temperatur od -5 do +35 stopni Celsjusza. Specjalne wymagania wobec składowania są niepotrzebne. Restrykcyjne normy amerykańskie dotyczące przechowywania środków użytku codziennego FDA spełnione przez Water Jel dają podstawę do wydania gwarancji na przechowywanie produktu przez 5 lat. Dodatkowo produkty mają oznaczenie bezpieczeństwa CE. Różnica między produktami Water Jel a wodą to przede wszystkim metoda chłodzenia. Kiedy woda chłodzi przez parowanie, opatrunek hydrożelowy wyciąga ciepło z oparzenia dzięki specjalnemu żelowi. Dzięki temu ciepło zostaje usunięte bardzo szybko a i tym samym ból staje się mniejszy. Kompresy są nasączone żelem o wadze 13 krotnie większej niż on sam. Co tak naprawdę zachodzi w powłoce żelowej? Tajemnica tkwi w przepływie ciepła, fizyce i konwekcji. Ciepło absorbowane przez Water Jel (nawet temperatura 1000º C może być pochłaniana) przenika przez kolejne powierzchnie opatrunku i dalej jest wydalane do otoczenia. Temperatura zostaje oddana do opatrunku tylko z miejsca oparzenia, a nie z całego ciała. Ryzyko wychłodzenia całego organizmu jest wyeliminowane. OPATRUNKI I KOCE WATERJEL EDYCJA 2008 9

SPECJALNA MASKA NA TWARZ Szczególnym produktem jest maska na twarz. Ochrona tak ważnej i wrażliwej części ciała jest możliwa również w wersji Water Jel. Twarz znajduje się w miejscu często bardzo narażonym na poparzenia. Istnieje również duże zagrożenie poparzenia głowy. Mózg ma za zadanie utrzymywać procesy życiowe, oddychania i pracy serca, głównie przez nerw Phrenikus i zaciskanie mięśnia przepony. Jeśli mózg dozna urazu, zagrożone są pozostałe procesy życiowe. Do tego z głową związane są 4 z 5 zmysłów: wzroku, węchu, słuchu i smaku. Są one dla człowieka ekstremalnie niezbędne, również ze względu na drogę oddychania przez nos i buzię. Maska Water Jel jest przystosowana do kształtu głowy i mierzy 30*40 cm, z wyciętymi otworami na nos i oczy. Żel jest nieszkodliwy dla oczu i skóry twarzy. Aby maska na ustach nie blokowała dopływu tlenu do organizmu wycięte są w niej kształty na styl litery H. Kompres jest na tyle duży, że obejmuje również uszy i brodę. Szczególnie uszy narażone są na silne obrażenia, bowiem zbudowane są z chrząstki. 7 CZERWCA 2005 LONDYN ZAMACH BOMBOWY W METRZE Produkty Water-jel stosowane są w wielu nieszczęśliwych sytuacjach. Przedstawiamy zatem historię pt.: Kobieta z maską na twarzy, która obiegła świat po zamachy bombowym w Londynie. Zdarzenie rozegrało się w ciągu kilku godzin 7 czerwca 2005r. w Londynie, kiedy przez wybuch bomby przypadkowa kobieta została poparzona w twarz. Jej oblicze nig dy nie zostało poznane. Na zdjęciu, które obiegło cały świat zaraz po zamachu, można zobaczyć kobietę w nieokreślonym wieku w zadbanym ciemnym żakiecie, z torebką w ręku w kontraście z zakrwawionymi nogami i białą maska na twarzy. Prowadzi ją młody człowiek, ponieważ maska ogranicza pole widzenia. Obydwoje idą w pośpiechu i obawie, jakby spodziewali się kolejnej eksplozji.nie potrzeba było dużo czasu, aby media dowiedziały się nazwiska kobiety. Chodziło o 24 letnią Davinię Turrell, absolwentkę prawa Uniwersytetu Bournemouth. Ofiarą zamachu stała się przypadkiem w drodze do pracy jadąc okrężna linia metra do stacji Edgware Road. Na pytanie co czuła, kobieta odpowiedziała, że pamięta jedynie moment eksplozji i kule płomieni. Więcej nie pamięta nic. Nie pamięta również, jak wydostała się ze stacji metra, oraz jak ostatecznie znalazł ją Paul Dadge (28). Mężczyzna ten to były strażak, który znalazł się na placu Triage w momencie eksplozji i od razu po włożeniu rękawiczek zabezpieczających udzielił pierwszej pomocy ofiarom z podejrzeniem poparzenia za pomocą Water Jel. Dadge zobaczył zdezorientowaną Davine Turrell, kiedy stała na chodniku. Przez panikę i chaos jaki panował po wybuchu, nikt nie pomógł kobiecie. Dadge, dzięki swojemu doświadczeniu i wykształceniu, od razu spostrzegł, że kobieta doznała poparzenia twarzy, głowy jak również lewej nogi. Dadge troszczył się głównie o poparzenia, nie mógł zająć się resztą krwawiących ran. Założył kobiecie maskę Water Jel na twarz i wytłumaczył, że maskę należy dociskać delikatnie do twarzy. W między czasie starał się uspokoić kobietę. Po tym jak Davinia Turrell zaczęła ufać strażakowi i uspokoiła się odrobinę, można było ja przenieść do punktu zbiorowej pomocy w Hotelu Hilton Metropolia, skąd została przewieziona do szpitala w Chelsea, Westminster. Tego samego dnia poparzenia 24 letniej kobiety zostały leczone w szpitalu. Rany były mniej groźne niż wydawało się wcześniej. W takim wypadku, Davinia Turrell już po krótkim czasie mogła opuścić klinikę. Lekarze prowadzący obrażenia kobiety, stwierdzili, że tylko dzięki adekwatnemu i szybkiemu postępowaniu przy poparzeniu jej rany zostały wyleczone w całości. 10 EDYCJA 2008 OPATRUNKI I KOCE WATERJEL

DLACZEGO UŻYWAĆ NA TWARZ MASKĘ WATER-JEL? Najbardziej ważną częścią ciała, którą należy ochronić przed oparzeniami jest twarz. Mamy tam 5 zmysłów, które tworzą naszą tożsamość. Rozmiary maski na twarz wynoszą 30.5 x 40.5 cm i jest tam miękka oprawa ze skrzydełkami na oczy, nos i usta, co pozwala na ominięcie tych części, oddychanie i mruganie powiekami. Wymiary są bardzo wygodne, a cały opatrunek w pełni zabezpiecza przed powstaniem uszkodzeń termicznych na uszach zbudowanych z chrząstki. Chrząstka może rozpuścić się w dużej temperaturze. Maski sięgają także do brody, gdzie jest określona laboratoryjnie pewna, optymalna dawka żelu, efektywnie chroniąca tę część ciała. Studia nad efektywnością Water-Jel Water Jel został przebadany przez różnorodne instytuty i jednostki. Dobre wyniki widoczne są nie tylko przy klinicznych testach, ale przede wszystkim w praktycznym zastosowaniu. Hydrożele zostały już w wielu krajach sklasyfikowane jako odrębny produkt. W ośrodku szkoleniowym w Ostrawie (Czechy) prowadzone są badania na temat Water Jel, które maja poświadczać o bakteriostatycznym środowisku opatrunków. Zgodnie z angielskim czasopismem Burns (VOl. 21, Nr. 1, 1995, strony 47-49) Water Jel znosi grzyby i mikroby w 13 na 15 testowanych próbach. Jedynie beztlenowce i po części różne formy paciorkowców znoszone są gorzej. Przy klinicznym badaniu przeprowadzonym przez ten sam instytut przebadanych zostało 78 pacjentów z ciężkimi poparzeniami. Przez pierwsze 24 do 48 godzin stosowano produkty Water Jel. W części również służby ratownicze mogły korzystać z produktów przy niesieniu pierwszej pomocy. Przy 66 pacjentach nie zauważono żadnych infekcji rany oparzenia, przy innych wdała się infekcja wtórna. Pytanie, na ile Water Jel zabezpiecza przez wychłodzeniem rany, wyjaśnił Uniwersytet w Miami (Floryda, USA). Tutaj udowodniono, że produkty Water Jel redukują temperaturę rany, dzięki swoim właściwościom absorpcji. Dodatkowo tylko ciepło z oparzenia zostaje pochłonięte możliwość hipotermii zostaje wykluczona, reakcje alergiczne również nie zostały stwierdzone (1988 USA Ohio Północny Instytut Nauki). W 1990 Armia Amerykańska stwierdziła, że produkt w pełni zabezpiecza rany po poparzeniach fosforem. W Niemczech Inspekcja Pracy sprawdziła produkty Water-Jel pod względem przydatności dla służb pierwszej pomocy (AGAN). Wyniki badań pokrywają się z badaniami międzynarodowymi jw. Porównywano również różnice pomiędzy stosowaniem wody oraz stosowaniem opatrunków Water-Jel. Oczywiście przy stosowaniu wody bieżącej obserwowano możliwość zagrożenia hipotermią, kiedy produkty Water-Jel charakteryzowały się dużo lepszą efektywnością. W bezpośrednim porównaniu z bieżącą wodą widać, że chłodzenie oparzeń pacjenta produktami Water-Jel daje dużo lepsze efekty bez zagrożenia hipotermią. Praktyczne zastosowanie produktów Water-Jel uznane zostało przez AGAN w ramach międzynarodowego badania oparzeń w latach 2001 (styczeń) do 2003 (grudzień). 202 użycia produktu Water-Jel zostały udokumentowane. Przy 68 procentach chodziło o ciężkie poparzenia, przy 32 procentach o mniejsze. 98 procent użytkowników Water-Jel stwierdziła stosowanie jako proste. 66 procent pacjentów uznało ulgę po zastosowaniu opatrunków. OPATRUNKI I KOCE WATERJEL EDYCJA 2008 11

Schładzanie - prosto z torebki Przedszpitalna terapia chłodząca jest uznanym środkiem stosowanym jako pierwsza pomoc w przypadku oparzeń. Skuteczne zastosowanie chłodzenia może zmniejszyć rozległość oraz głębokość zniszczeń tkanek, a także zmniejszyć ból. Jednakże stosowanie klasycznej terapii chłodzącej z użyciem wody niesie ze sobą ryzyko CHŁ hipotermii. Większość dostępnych w handlu zestawów na oparzenia opartych jest na terapii wodnej oraz na zasadzie transferu ciepła poprzez parowanie. System opracowany na bazie żelu Water-Jel jest wyjątkiem od tej zasady. Rys 4 Zastosowanie opatrunku Water-Jel. Jałowy opatrunek zawierający żel na bazie wody jest nakładany bezpośrednio na ranę oparzeniową w ODZENIE OPARZEŃ Poprzez szybkie schłodzenie rany oparzeniowej można znacznie zmniejszyć zakres cieplnego zniszczenia tkanki skórnej. Jednym z głównych efektów działania żelu jest przerwanie niszczącego działania ciepła. Po oparzeniu nadmiar ciepła pozostaje głębszych warstwach skóry. Chłodzenie powoduje przepływ ciepła na powierzchnię skóry i przerwanie efektu po-oparzeniowego. Jeżeli uszkodzone ciepłem tkan- z ki nie zostaną w porę schłodzone, to w wyniku działania efektu po-oparzeniowego oparzenie drugiego stopnia może przekształcić się w oparzenie trzeciego stopnia Po krótkim ochłodzeniu rany oparzeniowej można skutecznie zmniejszyć związany nią ból. Działanie przeciwbólowe jest oparte na zasadzie przerwania wydzielania substancji i informacyjnych bólu (mediatorów, neuroprzekaźników) w oparzonej skórze (tromboksan, prostaglandyna, leukotrien). Oprócz tego mediatory mają kluczowe znaczenie O w patogenezie oparzeń. Uwolnienie dużych ilości tych substancji powoduje powstanie zespołu wycieku kapilarnego z obrzękiem, obniżeniem ciśnienia krwi wstrząsem, co może prowadzić do zespołu ostrych zaburzeń oddechowych (ARDS). Rys 5 Terapia chłodząca z zastosowaniem maski Water-Jel na twarz u pacjenta z oparzeniami twarzy oraz uszkodzeniami dróg oddechowych po wybuchu benzyny. PATRUNKI WATER JEL NA OPARZENIA Water Jel jest to specjalny żel produkowany z połączenia 96% demineralizowanej, sterylnej wody ze specjalnie dobranymi składnikami żelującymi. Dodatkowo Water- Jel zawiera olejek z drzewa herbacianego o działaniu bakteriostatycznym, co pomaga zmniejszyć ryzyko zakażenia rany oparzeniowej. W przypadku ran już zainfekowanych następuje proces ich dezynfekcji (tab. 1). Materiałem nośnym żelu jest wysokiej jakości opatrunek poliestrowy o specjalnej budowie, która umożliwia nieograniczony przepływ żelu przez tkaninę opatrunku (rys. 1). Jałowe opatrunki oferowane są w rozmiarach od 5 x 15 cm, do 244 x 183 cm. Pod kątem oparzeń twarzy przygotowano specjalną maskę na twarz. Maska ta może być stosowana nawet u pacjentów zaintubowanych (rys. 2). Opatrunki Water-Jel są pakowane jałowo i mogą być przechowywane przez 5 lat. Rys 6 Zastosowanie koca Water-Jel 12 EDYCJA 2008 OPATRUNKI I KOCE WATERJEL

System Water-Jel sposób działania Oparzenie WaterJel Skóra Rys 7 Sposób działania Water-Jel (na podstawie badań laboratoryjnych) Ciepło jest odbierane z rany i przenoszone bezpośrednio do żelu. Działanie Water-Jel w chłodzeniu ran oparzeniowych polega przepływie ciepła z rany do żelu (rys. 3). Temperatura miejsca oparzenia szybko spada, co daje ulgę w bólu i powoduje zmniejszenie zakresu uszkodzeń tkanki skórnej. Wewnątrz warstwy żelu Water-Jel rozpoczyna się przepływ ciepła (konwekcja). Energia ciepła jest rozprowadzana na całej powierzchni żelu. Na zewnętrznej powierzchni żelu ciepło jest uwalniane do powietrza (rys. 3). Efekt buforowania warstwy Water-Jel prowadzi do szybkiego odprowadzenia ciepła z rany oparzeniowej bez zbędnego obniżania temperatury ciała otaczającego ranę (rys. 4). Dzięki temu znacznie obniżone jest zagrożenie hipotermią. Wzrost liczby bakterii po czasie 34,1 C 42,5 C Bakteria 30 min 60 min 240 min 72,4 C WaterJel Staphylococcus aureus + ujemny Streptococcus pyogenes + ujemny Oparzenie Skóra 30 sekund po oparzeniu Streptococcus agalactiae + ujemny Streptococcus faecalis + ujemny Escherichia coli ujemny ujemny 28,3 C 37,7 C Klebsiella pneumoniae ujemny ujemny 52,1 C Oparzenie WaterJel Skóra Po 2 minutach Enterobacter cloacae ujemny ujemny Serratia marcescens ujemny ujemny Proteus vulgaris ujemny ujemny Pseudomonas aeruginosa ujemny ujemny 27,6 C 30,1 C 36,6 C Oparzenie Rys 8 Zmiany temperatury przy stosowaniu Water-Jel WaterJel Skóra Po 4 minutach Acinetobacter calcoaceticus ujemny ujemny Clostridium perfringens + ujemny Clostridium difficile (+) średni Candida albicans + ujemny Candida tropicalis + ujemny PORÓWNANIE TERAPII OCHŁADZAJĄCYCH: ZIMNA WODA I OPATRUNKI WATER- 38 JEL Temp ( C) 37,5 37 36,5 36 35,5 35 34,5 0 10 20 30 40 50 60 70 80 time (min) Water Jel 90 Woda 100 110 120 130 140 150 Zastosowanie zimnej wody o temp. 15-20 C (o ile jest dostępna) do ochładzania oparzeń jest skuteczne i szybko zmniejsza temperaturę rany oparzeniowej. Największą wadą klasycznej terapii zimną wodą jest wywoływanie hipotermii. W szczególności niemowlęta, małe dzieci i osoby starsze są zagrożone utratą nadmiernej ilości ciepła poprzez ochładzanie zimną wodą (tab. 2). W tych grupach podwyższonego ryzyka terapia zimną wodą powinna być stosowana bardzo ostrożnie, pod ścisłą kontrolą, z częstym sprawdzaniem istotnych parametrów życiowych, zwłaszcza temperatury wewnętrznej ciała. Bardzo często zdarza się, że ofiary oparzeń przywożone do szpitali specjalistycznych mają temperaturę ciała obniżoną do 30 C lub jeszcze niższą (hipotermia). Rys 9 Porównanie temperatury wewnętrznej ciała przy chłodzeniu obu nóg wodą o temperaturze 15 C oraz za pomocą koca ratowniczego Water-Jel. OPATRUNKI I KOCE WATERJEL EDYCJA 2008 13

Stwierdzenie tego faktu może prowadzić niektórych specjalistów od oparzeń do wniosków, aby sprzeciwiać się stosowaniu przedszpitalnej terapii ochładzającej, ponieważ hipotermia powoduje wiele komplikacji oraz wysoki odsetek śmiertelności u pacjentów oparzeń. Ważność utrzymywania wewnętrznej temperatury ciała w czasie terapii oparzeń jest wykazywana przez dane uzyskane na podstawie badań prowadzonych w centrum leczenia oparzeń. Zmniejszenie temperatury wewnętrznej o 1 C w chwili przyjazdu do szpitala prowadzi do zwiększenia śmiertelności o 43% (Lonnecker 2001). GRUPY RYZYKA HIPOTERMII DLA TERAPII ZIMNĄ WODĄ Małe dzieci i niemowlęta Pacjenci z rozległymi oparzeniami Pacjenci z oparzeniami tułowia Pacjenci w podeszłym wieku Pacjenci w stanie wstrząsu Pacjenci z wieloma urazami Metoda W celu porównania temperatury wewnętrznej ciała w czasie ochładzania wodą i opatrunkami Water-Jel przeprowadzono wiele prób z udziałem młodych, zdrowych ochotników. Monitorowano temperaturę ciała jednocześnie w odbycie i na błonie bębenkowej (temperatura wewnętrzna / Pro 3000 Braun) oraz na powierzchni skóry. W pierwszym doświadczeniu ochładzano obydwie nogi ochotników za pomocą wody o temp. 15 C. Po terapii zimną wodą nie można było prowadzić dalszych prób, ponieważ u młodych, zdrowych ochotników wystąpiło kilka przypadków hipotermii. Należało zaczekać na odzyskanie ciepłoty ciała; próby kontynuowano od następnego dnia. W drugim doświadczeniu stosowano opatrunki Water-Jel do okrycia obydwu nóg aż do końca ud (rys. 5). Wyniki Stosowanie terapii zimną wodą na obydwu nogach powodowało spadek temperatury ciała u wszystkich ochotników (rys. 6). Stwierdzono, że przy prowadzeniu terapii przez zalecany czas od 20 do 30 minut hipotermia występuje nawet u młodych i zdrowych osób. Temperatura mierzona w odbycie zmieniała się bardzo powoli i z opóźnieniem 50 minut od rozpoczęcia terapii zimną wodą; pomiary wykonane w odbycie wykazały spadek temperatury wewnętrznej ciała. Odczyt temperatury błony bębenkowej reagował znacznie szybciej i wykazywał spadek temperatury ciała już w czasie ochładzania. Temperaturę skóry można skutecznie obniżyć za pomocą opatrunków Water-Jel. Nie stwierdzono klinicznie istotnego spadku temperatury ciała w doświadczeniach wykonanych z użyciem opatrunków Water-Jel. Water-Jel: Studium 2000 Praktyczne badania systemu Water-Jel przeprowadzono w ramach międzynarodowego studium, w którym udział wzięło kilka ośrodków naukowych. Badania rozpoczęto w styczniu 2001 i w ramach doświadczeń w 56 karetkach pogotowia umieszczono zestawy opatrunków Water-Jel na oparzenia (rys. 7). Dane były zbierane przez lokalne zespoły ratownicze i dokumentowane na specjalnym formularzu. - 14 EDYCJA 2008 OPATRUNKI I KOCE WATERJEL

Doświadczenie laboratoryjne z Water-Jel Studium było koordynowane przez Instytut Medycyny Ratunkowej w Markdorf, Niemcy. Aktualnie posiadamy opis 131 przypadków oparzeń leczonych za pomocą opatrunków Water-Jel. Analiza zebranych do tej pory danych wykazuje pozytywne tendencje zmniejszania bólu, zmniejszenie zapotrzebowania na środki przeciwbólowe oraz łatwość stosowania systemu Water-Jel. Wyniki badań w ramach studium Spośród 131 udokumentowanych przypadków ponad połowa dotyczyła dzieci do 15 roku życia (n = 69 / 53%). Grupa dzieci do 2 lat stanowiła większość (n = 46 / 35%). Wśród oparzeń częściej występowały sparzenia niż przypalenia (sparzenia 67% / przypalenia 33%). Układ doświadczalny do pomiaru rozkładu temperatury w czasie ochładzania za pomocą opatrunków Water-Jel. Układ doświadczalny do pomiaru przepływu ciepła przez warstwę żelu. Na początku ogrzewania wstrzyknięto kroplę atramentu na środek żelu. Konwekcyjny przepływ ciepła powoduje przemieszczanie się cząsteczek atramentu w strumieniu ciepła. Nasze zespoły pogotowia ratunkowego twierdziły w 98%, że opatrunki Water-Jel są bardzo łatwe lub łatwe w użyciu. Tylko w trzech przypadkach ich użycie określono jako trudne. Te trzy przypadki dotyczyły dzieci z oparzeniami klatki piersiowej. Nie było przypadków, w których stosowanie opatrunków byłyby przez zespołu ratunkowe określane jako bardzo trudne lub niemożliwe. Wyniki zebrane od lekarzy pogotowia ratunkowego odnośnie stosowania znieczulenia u pacjentów z oparzeniami okazały się interesujące. Po nałożeniu opatrunku Water-Jel u 73% pacjentów uzyskano odpowiednią lub stałą redukcję bólu. Nawet w 9 przypadkach była to całkowita ulga w bólu. Pomimo tego zaskakująco częste było stosowanie przez lekarzy znieczulenia. W wielu przypadkach znieczulenie podawano nawet wtedy, gdy ulga w bólu uzyskana dzięki Water-Jel była przez pacjenta oceniana jako odpowiednia, trwała lub nawet całkowita. Podsumowanie Przedszpitalna terapia chłodząca jest uznanym i skutecznym środkiem stosowanym jako pierwsza pomoc w przypadku oparzeń. Powoduje ona zmniejszenie bólu i powinna być powszechnie stosowana. W czasie terapii ochładzającej należy unikać hipotermii ze względu na zwiększoną śmiertelność i wysoki odsetek powikłań. System Water-Jel oferuje możliwość skutecznego ochładzania oparzeń przy znacząco niższym zagrożeniu hipotermią. Opatrunki Water-Jel wykazały doskonałe właściwości łagodzenia bólu oraz działanie bakteriostatyczne. Należy na koniec dodać, że powszechna dostępność sprawia, iż Water-Jel to doskonały system terapii przedszpitalnej. W celu zbadania sposobu działania systemu Water-Jel wykonano kilka doświadczeń laboratoryjnych. Doświadczenia przeprowadzono w standaryzowanych warunkach. Miejscowe ogrzewanie od dołu generuje strumień ciepła płynący na zewnątrz żelu. WaterJel to pierwszy element pomocy w przypadku oparzeń w ramach terapii ratunkowej i szpitalnej. Po krótkim czasie energia porusza się do góry i wydostaje na powierzchnię żelu. Na powierzchni ciepło rozpływa się w kierunku brzegów żelu (czerwona strzałka kanał wstrzyknięcia atramentu) Gotowe do użycia opakowanie, zapewniające szybkie i wygodne zastosowanie. Zapewnia szybką i długotrwałą ulgę w bólu. Zawiera naturalny środek antyseptyczny, który zapobiega rozwojowi bakterii.1 Nawet po dłuższym zastosowaniu produkt nie przylgnie trwale do ran. Jest łatwy do usunięcia, bez sprawiania bólu pacjentowi. Nie wywołuje reakcji alergicznej i jest nietoksyczny (przebadane klinicznie 4). Nie jest tłusty i nie tworzy trwałej powłoki nad raną. Zapobiega hipotermii. Pochłania nadmiar ciepła z tkanek poprzez proces przewodzenia ciepła. Przystosowany do wszystkich rodzajów oparzeń, niezależnie od etiologii 2, głębokości i rozległości. Bakteriostatyczny, rozpuszczalny w wodzie, ulega biodegradacji. Oferowany w różnych rozmiarach, ułatwia dostosowanie opatrunku do wielkości rany. Stosowanie wykazuje lepszą relację koszt / efektywność ze względu na zmniejszenie wymagań względem dalszej terapii oraz niezbędnych późniejszych środków leczniczych. OPATRUNKI I KOCE WATERJEL EDYCJA 2008 15

Opatrunki OPATRUNKI HYDROŻELOWE, SCHŁADZAJĄCE, STERYLNE WATER-JEL ML WJ0818.20 ML WJ1216.20 ML WJ0818.20 ML WJ0416.28 ML WJ0206.60 ML WJ0404.60 OPATRUNKI Sterylne opatrunki Water-Jel na oparzenia skutecznie zmniejszają ból po doznanymurazie, chłodzą oparzenie i działają zapobiegawczo przeciwko zanieczyszczeniu razysubstancjami znajdującymi się w powietrzu. Tę samą technologię żelową zastosowano w innego rodzaju opatrunkach zakładanych na oparzone miejsce. Opatrunki te uzyskały pozytywną ocenę lekarzy, są wykonane z nietkanego poliestru i dostępne w 5 dogodnych rozmiarach. Poni waż żelowa formuła jest rozpuszczalna w wodzie, opatrunek nie będzie kleił się do rany, a żel nie będzie łatwo wydostawał się poza opatrunek. Wszystkie opatrunki mogą być stosowane zewnętrznie, na wybrane miejsca lub całe oparzenie. NR ARTYKUŁU WYMIARY DOPUSZCZENIE GWARANCJA ML WJ0206.60 5x15cm CE, FDA 5 lat ML WJ0404.60 10x10cm CE, FDA 5 lat ML WJ0416.28 10x40cm CE, DA 5 lat ML WJ0818.20 20x46cm CE, FDA 5 lat ML WJ0820.20 20x50cm CE, FDA 5 lat ML WJ1216.20 30x40cm CE, FDA 5 lat 16 EDYCJA 2008 OPATRUNKI I KOCE WATERJEL

Koce KOCE HYDROŻELOWE, SCHŁADZAJĄCE, STERYLNE WATER-JEL ML WJ7260 ML WJ9672 ML WJP7260 ML WJP3630 ML WJ3630.4 KOCE HYDROŻELOWE Użycie koców hydrożelowych schładzających WJ3630 na oparzenia Water-Jel jest najszybszą, najłatwiejszą i najbardziej bezpośrednią metodą podczas prowadzenia akcji udzielania pierwszej pomocy w oparzeniach. Kiedy narzucimy go na ofiarę, nasiąknięty żelem koc zmniejszy ból, schłodzi miejsce oparzenia i zapobiegnie zakażeniu substancjami szkodliwymi znajdującymi się w powietrzu. Może być również użyty w przypadku pojawienia się płomieni na ofierze lub do zgaszenia małych ognisk. Koce te są wyprodukowane ze 100 %-owej wełny czesankowej i są w stanie wchłonąć ogromną ilość płynów - aż 13-krotną wartość swojej wagi. Wełna jest nasączona żelem, którego skład jest oparty na wodzie, jest bakteriostatyczny i ulega biodegradacji. Koce są dostępne w trzech rozmiarach i pakowane w bardzo widocznych, pomarańczowych pojemnikach, które mogą być zaczepione na ścianie lub zafoliowane w miękkich opakowaniach, kiedy powierzchnia przechowywania jest ograniczona. NR ARTYKUŁU WYMIARY DOPUSZCZENIE GWARANCJA ML WJ3630.4 91 x 76 CE, FDA 5 lat ML WJP3630.4 91 x 76 CE, FDA 5 lat ML WJ7260.4 183 x 152 CE, FDA 5 lat ML WJP7260.4 183 x 152 CE, DA 5 lat ML WJ9672 244 x 183 CE, FDA 5 lat OPATRUNKI I KOCE WATERJEL EDYCJA 2008 17

Żele ŻELE SCHŁADZAJĄCE WATER-JEL ML BJ535 ML BJ120 ML BJ60 ML BJ50 ML BJ335 ŻELE W przypadku oparzeń o niewielkiej rozległości z powodzeniem można stosować żele na oparzenia w buteleczkach lub saszetkach. Ich sposób działania i skład jest oparty na takiej samej technologii, jak ta używana w kocach i sterylnych opatrunkach na oparzenia. Żele na oparzenia zmniejszają ból i schładzają skórę w przypadku małych oparzeń. Mają działanie aseptyczne i stanowią doskonałą barierę przeciwko czynnikom powodującym wzrost ciepła. Są dostępne w poręcznych buteleczkach po 120, 60 i 50 ml z wygodnymi pompkami dozującymi lub w saszetkach 3.5 gramowych pakowanych po 3 lub 5. Bardzo przydatne w domowych apteczkach. Doskonale sprawdzają się w przypadku oparzeń kuchennych w zakładach gastronomicznych oraz punktach żywienia zbiorowego. Okres przydatności do użycia wynosi 3 lata. WYMIARY DOPUSZCZENIE GWARANCJA 50 ml CE, FDA 3 lat 60 ml CE, FDA 3 lat 120 ml CE, FDA 3 lat 3x3,5g CE, FDA 3 lat 5x3,5g CE, FDA 3 lat 18 EDYCJA 2008 OPATRUNKI I KOCE WATERJEL

Zestawy ZESTAWY NA OPARZENIA ŚCIENNE EBS.UNIT1 ZESTAW OPATRUNKÓW, ŚCIENNY(DUŻY) Skład zestawu: 2*0404 (opatrunek 10 x 10 cm), 2*0416 (opatrunek 10 x 40 cm), 1*1216 (opatrunek na twarz 30 x 40 cm), 1*BJ60 (żel w buteleczce), 1*BJ535 (żel w saszetce), 2*bandaż, 1*nożyczki Numer artykułu DOPUSZCZE- NIE GWARANCJA ML EBS.UNIT1 CE, FDA 5 lat EBS.UNIT2 ZESTAW OPATRUNKÓW, ŚCIENNY (KOC) Skład zestawu: 1*P3630 (koc 91 x 76 cm) Numer artykułu DOPUSZCZE- NIE GWARANCJA ML EBS.UNI2 CE, FDA 5 lat EBS.UNIT3 ZESTAW OPATRUNKÓW, ŚCIENNY (MAŁY) Skład zestawu: 1*0206 (opatrunek 5 x 15 cm), 1*0404 (opatrunek 10 x 10 cm), 2*BJ335 (żel w saszetce), 2*bandaż, 1*nożyczki Numer artykułu DOPUSZCZE- NIE GWARANCJA ML EBS.UNI3 CE, FDA 5 lat OPATRUNKI I KOCE WATERJEL EDYCJA 2008 19

Zestawy ZESTAWY OPATRUNKÓW HYDROŻELOWYCH, SCHŁADZAJĄCYCH WATER-JELL ZESTAW OPATRUNKÓW NA OPARZENIA - KARETKA BK.LG.WJE Zestaw opatrunków na oparzenia - karetka Przeznaczony do zastosowania przez jednostki ratownictwa medycznego. Skład zestawu: 1*P3060 (koc 91 x 76 cm), 1*0820 (opatrunek na dłoń 20 x 50 cm), 1*0818 (opatrunek 20 x 46 cm), 2*0416 (opatrunek 10 x 40 cm), 1*1216 (opatrunek na twarz 30 x 40 cm), 4*bandaż, 1*nożyczki Numer artykułu DOPUSZCZE- NIE GWARANCJA ML BK.LG.WJE CE, FDA 5 lat ZESTAW OPATRUNKÓW NA OPARZENIA - STRAŻ POŻARNA* BK.SM.WJE Zestaw opatrunków na oparzenia - straż pożarna Przeznaczony do zastosowania przez jednostki ratownictwa pożarnego zarówno PSP jak OSP. Skład zestawu: 2*0206 (opatrunek 5 x 15 cm), 2*0416 (opatrunek 10 x 40 cm), 1*1216 (opatrunek na twarz 30 x 40 cm), 2*bandaż, 1*nożyczki Numer artykułu DOPUSZCZE- NIE GWARANCJA ML BK.SM.WJE CE, FDA 5 lat * Zgodnie z informacjami zawartymi w Wytyczne Komendanta Głównego PSP w sprawie realizacji zadań z zakresu ratownictwa medycznego przez strażaków KSRG z 5 lipca 2004 opatrunki hydrożelowe schładzające stanowią integralną część wypasażenia medycznego jednostek strazy pożarnej. 20 EDYCJA 2008 OPATRUNKI I KOCE WATERJEL

Zestawy ZESTAWY OPATRUNKÓW HYDROŻELOWYCH, SCHŁADZAJĄCYCH WATER-JELL ZESTAW OPATRUNKÓW NA OPARZENIA - PRZEMYSŁ BK.SM.IBK Zestaw opatrunków na oparzenia - przemysł Przeznaczony do zastosowania w zakładach pracy oraz halach produkcyjnych. Skład zestawu: 2*0206 (opatrunek 5 x 15 cm), 2*0404 (opatrunek 10 x 10 cm), 1*0416 (opatrunek 10 x 40 cm), 1*1216 (opatrunek na twarz 30 x 40 cm), 1*BJ60 (żel w buteleczce), 1*bandaż, 1*nożyczki Numer artykułu DOPUSZCZE- NIE GWARANCJA ML BK.SM.IBK CE, FDA 5 lat ZESTAW OPATRUNKÓW NA OPARZENIA - CATERING Zestaw opatrunków na oparzenia - catering Przeznaczony do zastosowania w kuchniach hotelowych, zakładach gastronomicznych oraz w fast-foodach. Skład zestawu: 2*0206 (opatrunek 5 x 15 cm), 2*0404 (opatrunek 10 x 10 cm), 1*0416 (opatrunek 10 x 40 cm), 1*BJ60 (żel w buteleczce), 1*bandaż, 1*nożyczki Numer artykułu DOPUSZCZE- NIE GWARANCJA ML BK.SM.CBK CE, FDA 5 lat OPATRUNKI I KOCE WATERJEL EDYCJA 2008 21