Zatwierdzam Warszawa, marzec 2010 rok Ryszard Stachurski Sekretarz Stanu Zasady kwalifikowania zadań do Wojewódzkich wieloletnich programów rozwoju bazy sportowej w 2010 r. 1. Podstawą do opracowania Programu Rozwoju Bazy Sportowej na dany rok jest wielkość środków Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej przeznaczonych na ten cel przez Ministra Sportu i Turystyki z uwzględnieniem środków na inwestycje kontynuowane i noworozpoczynane. 2. W związku z tym, że Program Rozwoju Bazy Sportowej ma charakter wieloletni przy konstruowaniu programu należy uwzględnić cały cykl realizacji przedsięwzięcia, przy jednoczesnym założeniu obciążenia limitów na rok 2011 i lata dalsze w wysokości nie przekraczającej 60% limitu przyznanego na rok 2010. 3. Minimalna kwota dofinansowania ze środków z Funduszu wynosi 100 tyś. zł. W wyjątkowych wypadkach, gdy zadanie inwestycyjne dotyczy remontu bądź modernizacji, minimalna kwota dofinansowania może wynieść 50 tyś. zł. 4. Przy konstruowaniu Programu Rozwoju Bazy Sportowej należy preferować: budowę sal gimnastycznych na terenach tych gmin, które nie posiadają jeszcze tego typu obiektów, zgodnie ze Strategią rozwoju sportu w Polsce do roku 2015 Sprawne i Aktywne Społeczeństwo, budowę hal sportowych, budowę krytych pływalni o wymiarach niecki nie mniejszej niż 25,0 x 12,5 m. i głębokości 1,2 1,8 m. na terenach tych powiatów, które nie posiadają tego typu obiektów, budowę terenowych urządzeń sportowych, inwestycje, dla których wybrano wykonawcę, inwestycji o krótkich cyklach realizacji, inwestycje odtworzeniowe, podejmowane po zniszczeniach w wyniku klęski żywiołowej, budowę pełnowymiarowych obiektów sportowych, tj. hal sportowych o wymiarach areny nie mniejszej niż 36,0 x 19,0 m, co umożliwia rozgrywki piłki siatkowej, koszykówki, tenisa itp. 5. Nie przewiduje się dofinansowania sal gimnastycznych o wymiarach areny mniejszych niż 24,0 x 12,0 m. (nie dotyczy to adaptacji istniejących obiektów na cele sportowe oraz modernizacji i remontów istniejących sal gimnastycznych). W uzasadnionych przypadkach (uwarunkowania architektoniczno terenowe lub inwestycje o minimum 75% zaawansowania rzeczowego) Minister Sportu i Turystyki może odstąpić od tej zasady i przyjąć do dofinansowania sale gimnastyczne o mniejszych wymiarach areny. 6. Nie przewiduje się dofinansowania pływalni otwartych o charakterze rekreacyjnym, hal sportowych z przykryciem namiotowym lub z powłoką pneumatyczną oraz przyszkolnych boisk sportowych o nawierzchniach z materiałów urazogennych np.: asfaltowych, asfaltobetonowych, z żużla. 7. W Wojewódzkim Programie Rozwoju Bazy Sportowej mogą być ujęte tylko te inwestycje, dla których inwestor posiada dokument stwierdzający prawo dysponowania nieruchomością określone w ustawie Prawo budowlane, kompletną dokumentację projektowo kosztorysową, pozwolenie na budowę (ostateczną decyzję) oraz przedstawi: pisemne zobowiązanie o zabezpieczeniu środków własnych na finansowanie zadania, umowy zawarte przez inwestora z bankiem lub pożyczkodawcą albo wydane przez nich dokumenty potwierdzające zapewnienie udzielenia kredytu lub pożyczki. dokumenty potwierdzające przyznanie dotacji z innych źródeł albo zapewnienie ich przyznania.
8. Ministerstwo Sportu i Turystyki będzie rozpatrywało tylko kompletne wnioski o dofinansowanie tzn. takie, które spełniają wymogi rozporządzenia Ministra Sportu i Turystyki z dnia 10 lipca 2006 r. w sprawie dofinansowania zadań ze środków Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej (Dz.U. z 2006r. Nr 134, poz. 944 z późn. zm.). 9. Środkami z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej dofinansowywane są obiekty sportowe. W przypadku budowy obiektu o charakterze dydaktyczno sportowym bądź sportowo rekreacyjnym procentowy udział środków z Funduszu dotyczy wyłącznie części sportowej obiektu stanowiącą koszty kwalifikowane. 10. W przypadku budowy pełnowymiarowej sali gimnastycznej na terenie gminy, która nie posiada tego typu obiektu dopuszcza się dofinansowanie do 60% wartości kosztów kwalifikowanych inwestycji. Fakt nieposiadania przez gminę pełnowymiarowej sali gimnastycznej potwierdza podmiot upoważniony do wydania decyzji o celowości realizacji przedsięwzięcia na stronie 4 pkt 10 wniosku o dofinansowanie. Pełnowymiarową salę gimnastyczną stanowi obiekt kubaturowy, z co najmniej jednym pomieszczeniem wielkoprzestrzennym o wymiarach areny minimum 24,0 x 12,0 m i mniejszych niż 36,0 x 19,0 m. Dopuszcza się również dofinansowanie do 60% wartości kosztorysowej inwestycji realizowanych w gminach, o których mowa w art. 20 ust. 6 pkt 1 ustawy z dnia 13 listopada 2003 roku o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz.U. z 2003r. Nr 203, poz. 1966 z póź. zm.). 11. Za podstawę wyliczenia procentowego udziału środków Funduszu należy przyjąć wartość kosztorysową zadania pomniejszoną o koszty uzbrojenia terenu poza lokalizacją inwestycji (np. sieci zasilających, kolektora kanalizacyjnego itp.) zagospodarowania terenu nie związanego bezpośrednio z obiektem sportowym oraz koszty pomieszczeń niezwiązanych z funkcja sportową obiektu. W podstawie wyliczenia procentowego udziału środków z Funduszu mogą być uwzględnione drogi technologiczne oraz drogi pożarowe. 12. Przedmiotem dofinansowania w zakresie wyposażenia obiektu sportowego mogą być urządzenia stałe lub rozbieralne stanowiącą integralną część przedsięwzięcia, zgodnie z jego programowym przeznaczeniem. Nie jest udzielane dofinansowanie na wyposażenie ruchome. Urządzenia montowane na stałe i rozbieralne musza posiadać certyfikaty na wymagania bezpieczeństwa określone w normach krajowych lub międzynarodowych, kryteriach technicznych oraz państwowych przepisach dotyczących bezpieczeństwa. 13. W trakcie realizacji inwestycji nie przewiduje się możliwości zwiększania łącznej kwoty przyznanych środków Funduszu bez indywidualnej zgody Ministra Sportu i Turystyki. Nie dotyczy to inwestycji, których wnioski o środki pochodzące z Unii Europejskiej zostały rozpatrzone negatywnie. O zgodę Ministra Sportu i Turystyki na zwiększenie dofinansowania występuje Marszałek danego województwa. 14. Ostatnia transza środków Funduszu musi być zaplanowana na ten rok budżetowy, w którym przewidziany jest termin zakończenia i rozliczenia realizacji inwestycji. W związku z powyższym przy konstruowaniu Programu należy planować procentowy udział środków Funduszu w wysokości umożliwiającej inwestorowi terminowe regulowanie zobowiązań finansowych i terminowe zakończenie inwestycji. W przypadku zaplanowania finansowego, niezgodnego z harmonogramem rzeczowo finansowym inwestycji Minister Sportu i Turystyki zastrzega sobie prawo do przesuwania środków, w ramach limitu województwa. 15. Niewykorzystane przez inwestora środki przyznane na dany rok obciążają limit roku następnego w danym województwie. 16. Ministerstwo Sportu i Turystyki będzie rozpatrywało tylko te wnioski o dofinansowanie inwestycji, modernizacji i remontów obiektów sportowych które spełniają w/w warunki. 17. Środkami z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej dofinansowywane są obiekty sportowe. W przypadku budowy obiektu o charakterze dydaktyczno sportowym bądź sportowo rekreacyjnym procentowy udział środków z Funduszu dotyczy wyłącznie części sportowej obiektu. 18. Za podstawę wyliczenia procentowego udziału środków Funduszu należy przyjąć wartość kosztorysową zadania pomniejszoną o koszty uzbrojenia terenu poza
lokalizacją inwestycji oraz koszty pomieszczeń niezwiązanych z funkcja sportową obiektu. W podstawie wyliczenia procentowego udziału środków z Funduszu mogą być uwzględnione drogi technologiczne oraz drogi pożarowe. 19. Przedmiotem dofinansowania w zakresie wyposażenia obiektu sportowego mogą być urządzenia stałe lub rozbieralne stanowiącą integralną część przedsięwzięcia, zgodnie z jego programowym przeznaczeniem. Nie przewiduje się dofinansowania wyposażenia ruchomego. Montowane urządzenia stałe i rozbieralne musza posiadać certyfikaty na wymagania bezpieczeństwa określone w normach krajowych lub międzynarodowych, kryteriach technicznych oraz państwowych przepisach dotyczących bezpieczeństwa. 20. W trakcie realizacji inwestycji nie przewiduje się możliwości zwiększania łącznej kwoty przyznanych środków Funduszu. Nie dotyczy to inwestycji kontynuowanych (na które umowy o dofinansowanie zostały zawarte do końca roku 2005) oraz tych inwestorów, których projekty są współfinansowane środkami Unii Europejskiej, bądź tych których wnioski o środki pochodzące z Unii Europejskiej zostały rozpatrzone negatywnie. 21. Nie przewiduje się dofinansowania pływalni otwartych o charakterze rekreacyjnym, hal sportowych z przykryciem namiotowym lub z powłoką pneumatyczną oraz przyszkolnych boisk sportowych o nawierzchniach z materiałów urazogennych np.: asfaltowych, asfaltobetonowych, z Polbruku, z żużla popiecowego. 22. W trakcie realizacji inwestycji nie przewiduje się możliwości zwiększania łącznej kwoty przyznanych środków Funduszu. Nie dotyczy to inwestycji kontynuowanych (na które umowy o dofinansowanie zostały zawarte do końca roku 2005) oraz tych inwestorów, których projekty są współfinansowane środkami Unii Europejskiej, bądź tych których wnioski o środki pochodzące z Unii Europejskiej zostały rozpatrzone negatywnie. 23. Ostatnia transza środków Funduszu musi być zaplanowana na ten rok budżetowy, w którym przewidziany jest termin zakończenia i rozliczenia realizacji inwestycji. W związku z powyższym przy konstruowaniu Programu należy planować procentowy udział środków Funduszu w wysokości umożliwiającej inwestorowi terminowe regulowanie zobowiązań finansowych i terminowe zakończenie inwestycji. W przypadku zaplanowania finansowego, niezgodnego z harmonogramem rzeczowo finansowym inwestycji Minister Sportu i Turystyki zastrzega sobie prawo do przesuwania środków, w ramach limitu województwa. 24. Niewykorzystane przez inwestora środki przyznane na dany rok obciążają limit roku następnego. 25. Nie przewiduje się refundowania nakładów poniesionych ze środków własnych lub innych źródeł. 26. Przy konstruowaniu Programu Rozwoju Bazy Sportowej należy preferować: budowę hal sportowych i sal gimnastycznych na terenach tych gmin, które jeszcze nie posiadają tego typu obiektów sportowych, budowę krytych pływalni o wymiarach niecki nie mniejszej niż 25,0 x 12,5 m. i głębokości 1,2 1,8 m. na terenach tych powiatów, które nie posiadają tego typu obiektów, budowę terenowych urządzeń sportowych, inwestycji o krótkich cyklach realizacji, inwestycje odtworzeniowe, podejmowane po zniszczeniach w wyniku klęski żywiołowej, inwestycje wspomagane środkami pochodzącymi z Unii Europejskiej, budowę pełnowymiarowych obiektów sportowych, tj. hal sportowych o wymiarach areny nie mniejszej niż 36,0 x 19,0 m, co umożliwia rozgrywki piłki siatkowej, koszykówki, tenisa itp. inwestycje o wysokim stopniu zaawansowania rzeczowego i finansowego, w szczególności inwestycje w końcowej fazie realizacji.
P R O G R A M ROZWOJU BAZY SPORTOWEJ MINISTERSTWA SPORTU I TURYSTYKI Rok 2004 jest rokiem, w którym Polska stanie się członkiem Unii Europejskiej. Nowe zadania, które staną przed naszym krajem dotyczą wszystkich dziedzin życia - w tym także sportu i rekreacji. Rezultaty podejmowanych w tym zakresie działań zależne są od rozwoju infrastruktury sportowej. W związku z tym, Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu tworzy oparty o wzorce europejskie długofalowy "Program Rozwoju Bazy Sportowej". Nadrzędnym celem tego programu jest takie wspomaganie finansowe i organizacyjne rozwoju bazy sportowej, aby możliwe było osiągnięcie modelowego, równomiernego rozłożenia obiektów sportowych na terenie całego kraju umożliwiającego udział w powszechnej kulturze fizycznej możliwie największej części polskiego społeczeństwa niezależnie od wieku, płci, stopnia sprawności fizycznej i statusu materialnego oraz przygotowanie bazy na potrzeby sportu wyczynowego, pozwalającej na uzyskanie przez Polskę wysokiego miejsca w klasyfikacji międzynarodowej. Wspólne działania rządu i samorządu pozwolą na zrealizowanie tego programu do końca roku 2015. Program ten będzie realizowany za pomocą wojewódzkich wieloletnich "Programów Rozwoju Bazy Sportowej". Szczegółowa analiza zadań umieszczanych w programach pozwoli na: 1. prowadzenie racjonalnej polityki z zakresie- finansowania budownictwa sportowego, preferując inicjatywy tych jednostek samorządu terytorialnego, gdzie występują największe niedobory, 2. osiągnięcie właściwego (w stosunku do liczby mieszkańców) stanu nasycenia obiektami kultury fizycznej poszczególnych regionów, 3. uwzględnienie w opracowaniach urbanistycznych zagospodarowania miast i gmin rezerwacji terenów niezbędnych dla kultury fizycznej i sportu, 4. aktywizację zaangażowania środków własnych w realizację programu. Jakkolwiek dla realizacji celu nadrzędnego zasada równomiernego nasycenia obszaru całego kraju powinna być traktowana jako modelowa, to niezbędne jest jej zróżnicowanie rodzajowe i jakościowe w zależności od wpływu określonych terytorialnych jednostek administracyjnych i samorządowych. Należy przyjąć, że funkcjonuje następująca struktura terytorialna: 1. gminy - miejscowości, osiedla dużych miast, 2. powiaty, 3. województwa. Do tego układu organizacyjnego powinna zostać dostosowana ilość, rodzaj i jakość bazy obiektów sportowych. Dla realizacji celu nadrzędnego Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu określiło cele strategiczne, z których wynikają bieżące działania przy planowaniu wojewódzkich wieloletnich "Programów Rozwoju Bazy Sportowej". Są to: 1. Dofinansowanie modernizacji i remontów istniejącej bazy sportowej oraz adaptacja istniejących budynków i budowli na cele sportowe i sportowo-rekreacyjne. 2. Partycypacja w finansowaniu budowy wybranych obiektów sportowych o charakterze edukacyjnym. 3. Wyrównywanie dysproporcji w nasyceniu poszczególnych regionów województwa w urządzenia i obiekty sportowe. 4. Budowa i rozbudowa ośrodków sportu i rekreacji o zasięgu gminnym, powiatowym i wojewódzkim, tak zwanych obiektów węzłowych. 5. Rozbudowa centralnych i regionalnych ośrodków olimpijskich oraz innych obiektów służących przygotowaniom kadry narodowej olimpijskiej wraz z obiektami oznaczeniu ponadregionalnym.
Dofinansowanie modernizacji i remontów istniejącej bazy sportowej lub adaptacja istniejących budynków i budowli na cele sportowe i sportowo - rekreacyjne. Postępująca dekapitalizacja urządzeń i obiektów sportowych, spowodowana głównie niedostatkiem środków finansowych wymaga niejednokrotnie pilnej interwencji. Jakkolwiek odpowiedzialność za utrzymanie we właściwym stanie technicznym, umożliwiającym prawidłową eksploatację, spoczywa na właścicielu obiektu oraz samorządach terytorialnych w pierwszym etapie realizacji programu niezbędne jest uderzeniowe wsparcie działań modernizacyjnych i remontowych. Działania w tej części powinny być skierowane głównie na: 1. poprawę warunków sanitarnych dla osób uczestniczących w zajęciach sportowych, 2. podniesienie warunków bezpieczeństwa dla osób uprawiających sport oraz widzów na imprezach sportowych, 3. poprawę estetyki obiektów, 4. dostosowanie obiektów do wymogów krajowych lub międzynarodowych organizacji imprez. Celowa jest również adaptacja istniejących budynków i budowli na cele sportowe i sportowo rekreacyjne. Niezagospodarowane, bądź nieprawidłowo użytkowane obiekty ulegają stopniowej dekapitalizacji, a przy niewielkich nakładach finansowych można je adaptować dla potrzeb sportu i rekreacji. Partycypacja w finansowaniu budowy wybranych obiektów sportowych o charakterze edukacyjnym. Cel ten powinien być realizowany poprzez wspomaganie budowy tych obiektów, które spełniają funkcje znacznie szersze niż "klasa do nauki W.F.". Dofinansowanie dotyczyć powinno przede wszystkim inwestycji polegających na budowie, rozbudowie, przebudowie lub modernizacji następujących obiektów sportowych: 1. pełnowymiarowych sal gimnastycznych o wymiarach 24x12 m (docelowo hal sportowych o wymiarach 36,0 m x 19,0 m lub większe), 2. terenowych urządzeń sportowych ("zielone" sale gimnastyczne). Na szczególnych warunkach należy traktować Szkoły, Mistrzostwa Sportowego, jako placówki spełniające bardzo ważną rolę w realizacji. programu szkolenia sportowego najbardziej utalentowanej młodzieży. Wyrównywanie dysproporcji w nasyceniu poszczególnych regionów województwa w urządzenia i obiekty sportowe. Jak wynika z przeprowadzonej oceny stanu istniejącego w wielu województwach występują duże niedobory poszczególnych rodzajów obiektów w stosunku do ilości mieszkańców. Mamy również do czynienia ze zjawiskiem niewystępowania niektórych rodzajów obiektów w gminach. W chwili obecnej około 10% gmin nie posiada pełnowymiarowej sali gimnastycznej. W celu wyrównania tych dysproporcji przy projektowaniu wieloletnich "Programów Rozwoju Bazy Sportowej" należy przyjmować następujące wskaźniki: 1. stadiony i boiska do gier wielkich 1 obiekt na 15.000 mieszkańców 2. ogólnodostępne sale gimnastyczne 1 obiekt na 19.000 mieszkańców 3. ogólnodostępne hale sportowe 1 obiekt na 50.000 mieszkańców 4. lodowiska sztucznie zamrażane 1 obiekt na 300.000 mieszkańców 5. pływalnie kryte 1 obiekt na 50.000 mieszkańców 6. pływalnie otwarte 1 obiekt na 30.000 mieszkańców
Budowa i rozbudowa ośrodków sportu i rekreacji o zasięgu gminnym, powiatowym i wojewódzkim, tak zwanych obiektów węzłowych. Dla prawidłowego programowania przedsięwzięć inwestycyjnych i późniejszej ich realizacji przyjmuje się docelowe nasycenie właściwymi, zorganizowanymi ośrodkami sportowymi obszaru całego kraju. Należy przyjąć jako modelowe, trzy grupy wielkości ośrodków, którym odpowiada następujący program budowy urządzeń i obiektów sportowych: Grupa I mały ośrodek gminny, między gminny lub międzyszkolny 1. boisko uniwersalne do małych gier zespołowych lub boisko do piłki nożnej, 2. zespół urządzeń lekkoatletycznych z bieżnią prostą 4- torową (mineralną) umożliwiającą bieg na 110 m przez płotki, 3. zestaw urządzeń sprawnościowych typu ścieżka zdrowia, 4. hala sportowa o wymiarach 36,0 x 19,0 m, 5. zaplecze sanitarno - szatniowe (w odrębnym budynku przy realizacji programu urządzeń terenowych, albo przy hali sportowej lub pływalni), 6. zespół kortów tenisowych, oraz w zależności od zainteresowań środowiska, w miarę możliwości, a także warunków lokalnych - do wyboru: 1. kręgielnia terenowa, 2. sezonowe lodowisko wylewane, 3. strzelnica sportowa służąca także jako tor łuczniczy, 4. ścieżka rowerowa, 5. boisko do piłki siatkowej plażowej, 6. mały ośrodek jeździecki, 7. kryta pływalnia 4-torowa. Grupa II ośrodki o charakterze powiatowym, dzielnicowym w dużych miastach. Poza obiektami wymienionymi w grupie I - dodatkowo (lub wymiennie): 1. boisko z bieżnią ogólną 4 - torową i widownią ziemną na około 200 osób, 2. wielofunkcyjny pawilon sportowy, 3. hala sportowa o wymiarach 36,0 x 19,0 m z widownią składaną na około 300 osób, a w miarę możliwości hala sportowa o wymiarach 44,0 x 22,0 m, 4. kryta pływalnia 6 - torowa o długości niecki 25 m. Grupa III osiedla wojewódzkie. Poza obiektami z grup I i II dodatkowo (lub wymiennie): 1. stadion z bieżnią 6-8 torową z widownią na około 1000 osób, 2. wielofunkcyjny pawilon sportowy, 3. pływalnia kryta 6-8 torowa o długości niecki 25 m, 4. hala sportowa wielofunkcyjna o wymiarach 44,0 x 22,0 m z widownią na około 400-800 osób. Rekreacyjne obiekty osiedlowe w zależności od zainteresowań środowiska, jak na przykład: 1. kręgielnia wielotorowa - kryta, 2. ściana do wspinaczek górskich, 3. terenowe trasy rowerowe i biegów przełajowych. Rozbudowa centralnych i regionalnych ośrodków olimpijskich oraz innych obiektów służących przygotowaniom kadry narodowej i olimpijskiej wraz z obiektami o znaczeniu ponadregionalnym. Należy dążyć do zwiększenia uczestnictwa samorządów w budowach obiektów o szczególnym znaczeniu dla sportu, gdyż poza potrzebami ogólnokrajowymi przyczyniają się one do popularyzacji sportu polskiego poprzez stworzenie młodzieży możliwości użytkowania obiektów wysokiej klasy. Są to obiekty przeznaczone dla przygotowań olimpijskich, umożliwiające organizację imprez ogólnopolskich oraz międzynarodowych zawodów rangi mistrzostw świata i Europy.
Do obiektów tych zalicza się: 1. obiekty specjalistyczne dla określonych dyscyplin wytypowane przez poszczególne związki sportowe, 2. ośrodki przygotowań olimpijskich - Centralny Ośrodek Sportu, 3. specjalistyczne obiekty sportowe w szkołach wyższych ze szczególnym uwzględnieniem Akademii Wychowania Fizycznego. Obiekty o znaczeniu ponadregionalnym lokalizowane należy tam, gdzie zainteresowanie określoną dyscypliną było i jest znacznie ponad przeciętne, gdzie trudna sytuacja gospodarcza nie spowodowała zmniejszenia zainteresowania sportem, a środowisko znalazło środki na cele sportowe. Niezależnie od rodzaju celu przy ocenie i wyborze projektów należy uwzględniać następujące zasady: 1. eksploatacja obiektów będzie prowadzona na zasadzie ogólnej dostępności, szczególnie urządzeń terenowych dla dzieci i młodzieży, z odpłatnym korzystaniem z wybranych urządzeń i obiektów (korty tenisowe, odnowa biologiczna, pływalnie, kąpieliska itd.); 2. zapewniona będzie zasada dostępności wszystkich obiektów dla osób niepełnosprawnych fizycznie (bez barier architektonicznych); 3. inwestycje objęte programem inwestycji o szczególnym znaczeniu dla sportu oraz te na których mają odbywać się zawody międzynarodowe muszą spełniać wymagania właściwych międzynarodowych organizacji sportowych. 4. urządzenia terenowe posiadać będą sztuczne oświetlenie przedłużające czas ich eksploatacji; 5. preferencja powinna być nadana inwestycjom polegającym na budowie zespołów obiektów wspólnie wykorzystywanych przez kilka podmiotów (centra między gminne). Powinny one doprowadzić do zmniejszenia niedoboru bazy i racjonalnego nasycenia regionu, a w konsekwencji kraju; 6. preferencja powinna być zapewniona dla inwestycji uzupełniających już istniejące zespoły obiektów sportowych. Pozwoli to na stworzenie optymalnych warunków wykorzystania tych zespołów. Ideą takiego postępowania jest także dbałość o obniżenie kosztów przyszłej eksploatacji; 7. należy jednocześnie przyjmować, że podmiotem dopuszczonym do współdziałania w realizacji programu, a więc wnioskującym o dofinansowanie realizacji zadań ukierunkowanych na rozwój bazy sportowej jest przede wszystkim samorząd terytorialny (gmina miejska lub wiejska) - jako właściciel obiektu sportowego. Założenie to przyjęto z uwagi na zakładaną partycypację finansową tego organu w przedsięwzięciu oraz możliwość udzielenia zabezpieczenia finansowego przyznanych środków pochodzących z dopłat do gier liczbowych. Stwarza to również realne i efektywne możliwości związane z komunalizacją obiektów sportowych, a tym samym nałożenie na samorząd odpowiedzialności za ich utrzymanie we właściwym stanie użytkowym.