Instytut Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu dr Ewa Kacprzak Stan i perspektywy rozwoju agroturystyki w województwie wielkopolskim
województwo wielkopolskie nie prowadzące Ŝadnej działalności gospodarczej 11,9% prowadzące wyłącznie działalność pozarolniczą 2,6% Struktura działalności gospodarczej w indywidualnych gospodarstwach rolnych 2002 prowadzące działalność rolniczą i pozarolniczą 11,9% prowadzące wyłącznie działalność rolniczą 73,6% nie prowadzące Ŝadnej działalności gospodarczej 22,2% Polska prowadzące wyłącznie działalność pozarolniczą 3,5% prowadzące działalność rolniczą i pozarolniczą 8,8% prowadzące wyłącznie działalność rolniczą 65,4%
2002 Gospodarstwa agroturystyczne indywidualne w liczbie w ogólnej w ogólnej liczbie w ogólnej liczbie Wyszczególnienie gospodarstw liczbie gospodarstw indyw. gospodarstw Liczba agroturystycznych gospodarstw prowadzących agroturystycznych ogółem indyw. działalność gospod. indywidualnych % Dolnośląskie 317 99,4 0,23 1,53 6,61 Kujawsko-pomorskie 140 99,3 0,12 0,94 2,92 Lubelskie 193 100,0 0,06 0,62 4,02 Lubuskie 122 99,2 0,22 1,59 2,54 Łódzkie 130 98,5 0,06 0,49 2,71 Małopolskie 1092 100,0 0,29 2,26 22,75 Mazowieckie 257 98,1 0,07 0,57 5,36 Opolskie 60 98,4 0,08 0,78 1,25 Podkarpackie 302 99,7 0,10 0,93 6,29 Podlaskie 202 100,0 0,17 1,68 4,21 Pomorskie 424 100,0 0,55 3,60 8,84 Śląskie 317 99,7 0,13 0,91 6,61 Świętokrzyskie 111 98,2 0,06 0,60 2,31 Warmińsko-mazurskie 426 99,5 0,53 4,86 8,88 źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS Wielkopolskie 301 98,0 0,15 1,03 6,27 Zachodniopomorskie 405 99,0 0,57 3,48 8,44 Polska 4799 99,4 0,16 1,33 100
Gospodarstwa agroturystyczne 2002 438 gospodarstw agroturystycznych dysponujących ponad 4 tys. miejsc noclegowych. Poznań gm. Międzychód 21 gospodarstw gm. Kobyla Góra 14 gm. Sieraków - 12 gm. Wronki 12 gm. Krzywiń - 10 Źródło: opracowano na podstawie danych uzyskanych w zamiejscowych oddziałach WODR
Gospodarstwa agroturystyczne 2009 396 gospodarstw agroturystycznych Poznań gm. Międzychód 19 gospodarstw gm. Wronki 12 gm. Kobyla Góra 11 gm. Kwilcz - 11 gm. Krzywiń 11 gm. KrzyŜ Wlkp. 11 gm. Sieraków - 10 Rozmieszczenie gospodarstw agroturystycznych jest w znacznym stopniu związane z atrakcyjnością przyrodniczą terenu (tereny rekreacyjne, prawne formy ochrony przyrody, dostępność do zbiorników wodnych). Źródło: opracowano na podstawie danych WODR
SPECYFIKA WIELKOPOLSKIEJ AGROTURYSTYKI 1. Dominacja gospodarstw agroturystycznych całorocznych 2. ZróŜnicowany poziom wyposaŝenia technicznego gospodarstw liczba pokoi zazwyczaj nie przekracza 5, parkingi, altanki, wiaty, wypoŝyczalnie rowery sprzęt wodny, boiska, place zabaw dla dzieci,..., sale kominkowe, korty tenisowe, kryte ujeŝdŝalnie, sauny 3. Wzrost liczby gospodarstw łączących działalność agroturystyczną z produkcja ekologiczną ok. 30 gospodarstw ekoagroturystycznych
4. Podstawowe usługi to: róŝnorodne formy rekreacji w gospodarstwie (100% gospodarstw), nocleg (93% gospodarstw w województwie, 87% gospodarstw w aglomeracji poznańskiej), wyŝywienie (56% gospodarstw w województwie, 61% gospodarstw w aglomeracji poznańskiej)
Atrakcje znajdujące się w ofertach gospodarstw agroturystycznych kuligi 14,6 bryczki 25,9 kąpiele 31,8 wędkowanie 37,2 jazda konna 37,2 ognisko, grill 47,6 spacery 49,7 grzybobranie 54,2 0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 % Specyfika aglomeracyjnych gospodarstw agroturystycznych polega na róŝnorodnej ofercie produktu agroturystycznego. Systematycznie wzbogacana jest oferta rekreacyjna gospodarstw agroturystycznych. Intuicyjne dąŝenie do specjalizacji właścicieli gospodarstw agroturystycznych (jazda konna, edukacja zielone szkoły).
Atrakcje znajdujące się w ofertach gospodarstw agroturystycznych aglomeracji poznańskiej kuligi 31,8 bryczki praca w gospodarstwie 36,4 38,6 kąpiele wędkowanie gril 47,7 50,0 52,3 jazda konna 56,8 grzybobranie 65,9 ognisko 75,0 gry zespołowe 77,3 0 10 20 30 40 % 50 60 70 80 90
5. Widoczna specjalizacja w obsłudze : miłośników jazy konnej (ośrodki jeździeckie), dzieci, rodzin z dziećmi w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym (edukacja) 6. Lepsza promocja ofert agroturystycznych (internet). Ponad 66% gospodarstw ma swoja nazwę, ¼ posiada własną stronę internetową.
7. Trudny do określenia (oceny) poziom oferty agroturystycznej Ocena jakości usług gospodarstw agroturystycznych Kategoryzacja Wiejskiej Bazy Noclegowej Obecnie w bazie PFTW GG znajduje się zaledwie 10 skategoryzowanych gospodarstw z woj. wielkopolskiego. *** 10% kategoria standard kategoria * kategoria ** kategoria *** - 5 gospodarstw - 2 gospodarstwa - 2 gospodarstwa - 1 gospodarstwo ** 20% * 20% standard 50%
8. Niedostosowanie kwater do potrzeb osób niepełnosprawnych 9. Niski stopień samoorganizacji właścicieli gospodarstw agroturystycznych Poznańskie Towarzystwo Agroturystyczne Stowarzyszenie Agroturystyczne Powiatu Nowotomyskiego Stowarzyszenie Agroturystyczne Gminy Kobyla Góra Stowarzyszenie Gospodarstw Agroturystycznych Północnej Wielkopolski "Krajna" w Złotowie Stowarzyszenie Gospodarstw Agroturystycznych Wschodniej Wielkopolski
Nazwa organizacji Obszar Rok rozpoczęcia Liczba członków agroturystycznej działalności działalności na początku 2010 Poznańskie Towarzystwo Agroturystyczne całe województwo 2002 (1997) 30 77 Międzychodzkie Stowarzyszenie Agroturystyczne powiat międzychodzki 2000 (1994) 19 29 Agroturystyczne Stowarzyszenie Ziemi Ostrzeszowskiej powiat ostrzeszowski 2002 8 28 Stowarzyszenie Gospodarstw Agroturystycznych Wschodniej Wielkopolski powiaty: koniński, słupecki, turecki 2001 (1998) 15 29 Stowarzyszenie Agroturystyczne Powiatu Nowotomyskiego powiat nowotomyski 2002 20 22? Stowarzyszenie Gospodarstw Agroturystycznych Północnej Wielkopolski "Krajna" w Złotowie powiaty: złotowski, pilski, chodzieski 2001 16 20 Stowarzyszenie Kwaterodawców Wiejskich "Gospodarstwa Gościnne" w Pakosławiu powiat rawicki (gm. Pakosław i Jutrosin) 2001 (1997) 6 19 Stowarzyszenie Agroturystyczne Gminy Kobyla Góra powiat ostrzeszowski (gm. Kobyla Góra) 2002 17 Stowarzyszenie Gospodarstw Agroturystycznych "Pojezierze Krzywińskie gm. Krzywiń 2003 (2001) 15 9 Wijewskie Stowarzyszenie agroturystyczne powiat leszczyński (gm. Wijewo) 1998 16 9 Agroturystyczne Towarzystwo Ziemi Leszczyńskiej - Krzycko Wielkie powiat leszczyński 2002 11 5 Grodziskie Stowarzyszenie Agroturystyczne powiat grodziski 2001 15? Wolsztyńskie Stowarzyszenie Agroturystyczne powiat wolsztyński 2000 15 8? Szamotulskie Stowarzyszenie Agroturystyczne powiat szamotulski 2008 Agroturystycznego Stowarzyszenia Ziemi Ostrowsko - Ostrzeszowskiej "W Siodle" powiat ostrowski (gm. Przygodzice) Stowarzyszenia Agroturystycznego Ziemi Pleszewskiej powiat pleszewski
PERSPEKTYWY ROZWOJU AGROTURYSTYKI W WOJ. WIELKOPOLSKIM - MoŜliwy jest dalszy wzrost liczby gospodarstw agroturystycznych, szczególnie na terenach cechujących się ponadprzeciętnymi walorami przyrodniczymi i/lub kulturowymi (wykorzystanie środków WPR). - Wzbogacanie produktu agroturystycznego (pakiet usług agroturystycznych). - Specjalizacja gospodarstw agroturystycznych. - ZróŜnicowanie oferty (atrakcje, czas pobytu) ze względu na połoŝenie gospodarstwa agroturystycznego względem duŝego miasta. Gospodarstwa agroturystyczne zlokalizowane w pobliŝu aglomeracji - nastawienie na obsługę agroturystów z aglomeracji i osoby odwiedzające ją, turystyka weekendowa, wzrost zapotrzebowania na organizację imprez firmowych (integracyjnych), uroczystości okolicznościowych i rodzinnych w kameralnych warunkach blisko natury, edukacja (współpraca z przedszkolami, szkołami podstawowymi). Gospodarstwa agroturystyczne zlokalizowane peryferyjnie względem duŝego miasta dłuŝszy okres wypoczynku, typowa agroturystyka, ekoagroturystyka.
PERSPEKTYWY ROZWOJU AGROTURYSTYKI W WOJ. WIELKOPOLSKIM Niezbędne działania: integracja działań promocyjnych (katalogi dla całego województwa, strona internetowa lub portal z ofertą i moŝliwością rezerwacji pobytu, współpraca skupiających właścicieli gospodarstw agroturystycznych), wyeksponowanie kuchni regionalnej, produktów regionalnych (agroturystyka umoŝliwia poznanie tradycji regionu).