Podział materiału nauczania Informatyka Europejczyka. Informatyka. Podręcznik dla szkół ponadgimnazjalnych. Zakres rozszerzony. wyd. Helion Edukacja Numer dopuszczenia: 410/2/2012 Propozycje tematów lekcji Algorytmika i programowanie Liczba Odwołanie Odwołanie godzin Lp. Temat lekcji Przewidywane osiągnięcia ucznia do do podstawy do podręcznika programowej realizacji Pojęcie algorytmu. Etapy 1. rozwiązywania zadań za 1 pomocą komputera. Specyfikacja zadania. 2. Sposoby reprezentowania 1 Rozumie pojęcie algorytm. Potrafi podać przykładowe algorytmy związane z 5.1 życiem codziennym, innymi nauczanymi 1.1 5.2 przedmiotami itp. 1.2 5.3 Zna i stosuje etapy rozwiązywania zadań za pomocą 5.7 komputera. Poprawnie definiuje problem i formułuje jego specyfikację. 1.2 Dokonuje analizy prostego i umiarkowanie złożonego 1.3 5.2 zadania oraz opracowuje algorytm zgodny ze 1.3.1 5.4 specyfikacją. 1.3.2 5.7 Zna ró żne sposoby reprezentowania algorytmów, w 1.3.3 5.17 tym opis słowny, listę kroków, schemat blokowy, 1.3.4 drzewo algorytmu, program. Realizuje algorytmy, stosując ró żne sposoby ich Schemat blokowy reprezentowania, w tym schemat blokowy, listę graficzna prezentacja kroków. 1.3.1 5.2 3. algorytmu. Lista kroków 2 5.4 słowna prezentacja Wyodrębnia elementy składowe algorytmu. 1.3.2 5.25 algorytmu. Dobiera właściwy sposób rozwi ązania i prezentacji algorytmu do konkretnego problemu. Rozumie pojęcia: język programowania, translator, kompilator, interpreter. Zna klasyfikacje języków programowania: Języki programowania imperatywne i deklaratywne, niskiego poziomu i 4. pojęcie, klasyfikacja, 1 wysokiego poziomu. 3.1 5.22 przykłady. Potrafi wymienić i sklasyfikować podstawowe języki programowania. Kompiluje i uruchamia przykładowe programy napisane w ró żnych językach programowania. 1.4 Podstawowe zasady i Zna i rozumie podstawowe zasady i metody 5. 1 1.5 5.13 metody programowania. programowania. 1.6 Korzysta z wybranego środowiska programistycznego Elementy zintegrowanego 3 6. 1 (np. kompilatora), w którym zapisuje, kompiluje, 5.22 systemu programowania. uruchamia i testuje programy. 3.1 3.2 Zna podstawową strukturę programu. 7. Struktura programu. 1 3.2.1 Stosuje komentarze przy pisaniu programów. 3.2.8 Operacje wejścia i wyjścia oraz ich Korzysta w programach z podstawowych operacji 8. 1 3.2.2 zastosowanie wejścia i wyjścia. w programach. Potrafi deklarować zmienne i wykorzystywać je w Zmienne i stałe programach. 9. deklaracja i zastosowanie 1 3.2.3 w programach. Potrafi deklarować stałe i wykorzystywać je w programach. Zna podstawowe wyrażenia arytmetyczne, relacje, operatory logiczne i funkcje matematyczne oraz Wyrażenia arytmetyczne, stosuje je w programach. 3.2.4 10. relacje i operatory 1 3.2.5 Zna priorytety relacji i działań charakterystyczne dla logiczne w programach. danego języka programowania oraz uwzględnia je 3.2.6 podczas pisania programów. Generowanie liczb Potrafi generować liczby losowe w wybranym języku 11. 1 3.2.7 losowych. programowania.
Podstawowe konstrukcje 3.3.1 algorytmiczne: instrukcja pusta, instrukcja Zna i potrafi stosować podstawowe konstrukcje 3.3.2 3.3.3 12. przypisania, instrukcja algorytmiczne, w tym instrukcję pustą, instrukcję 2 złożona, instrukcje przypisania, instrukcję złożoną, instrukcje 3.3.4 warunkowe, instrukcja warunkowe, instrukcję wyboru, instrukcje iteracyjne. 3.3.5 wyboru, instrukcje iteracyjne. 3.3.6 Umiejętność korzystania w implementacjach z Stosuje w programach podstawowe konstrukcje 13. podstawowych 2 3.3 algorytmiczne. konstrukcji algorytmicznych. Proste typy danych: typy Rozumie pojęcie proste typy danych. całkowite, typy 14. rzeczywiste, typ znakowy 1 Zna proste typy danych, w tym: typy całkowite, typy 3.4 i typ logiczny. rzeczywiste, typ znakowy, typ logiczny. Operacje na prostych Wykonuje operacje na prostych typach danych. 15. typach danych oraz ich Korzysta w programach z prostych typów danych. 1 3.4 wykorzystanie Potrafi w sytuacji problemowej wybrać właściwy typ w programach. danych dla wykorzystywanych zmiennych. Rozumie pojęcia: algorytm liniowy, algorytm z warunkami. Algorytmy liniowe i z 1.4.1 16. 1 Identyfikuje metodę programowania liniowego i z 5.5 warunkami. 1.4.2 warunkami wykorzystaną w przykładowych algorytmach. Realizacja algorytmów 17. liniowych i 1 warunkowych. Stosuje algorytmy liniowe i algorytmy z warunkami podczas rozwiązywania problemów. Przedstawia algorytmy liniowe i warunkowe w postaci 1.4.1 5.5 listy kroków, schematu blokowego i programu. 1.4.2 Realizuje algorytmy: sprawdzanie warunku trójk ąta, określanie prostopadłości i równoległo ści prostych, obliczanie długości odcinka, obliczanie odległości 18. Algorytmy badające punktu od prostej, obliczanie odległości punktów na 5.11.f własności geometryczne. 1 płaszczyźnie, badanie położenia punktu względem 2.1 prostej, badanie przynależności punktu do odcinka. Realizuje algorytmy: rozwiązywanie równania 1.3.1 Rozwiązywanie równania liniowego, rozwiązywanie równania kwadratowego, 1.3.2 5.5 19. liniowego i kwadrato- 2 stabilny algorytm rozwiązujący równanie kwadratowe. 1.3.3 wego. 1.3.4 1.4.3 Rozumie pojęcia: iteracja, wzór iteracyjny. Potrafi definiować iterację. Iteracja jako metoda 5.5 20. 1 Stosuje metodę iteracji przy realizacji 1.5 programowania. Identyfikuje wykorzystaną metodę iteracji w przykładowych algorytmach. Realizuje algorytmy iteracyjne: wyznaczanie elementów, obliczanie sumy i iloczynu oraz inne Realizacja algorytmów działania na ciągach liczbowych, proste i złożone iteracyjnych algorytmy wykonywane na tekstach (łańcuchach) wyznaczanie elementów, i tablicach (np. znajdowanie podciągów o okre ślonych 5.11.a 21. obliczanie sumy i 3 własnościach) itp. 1.5 iloczynu oraz inne Przedstawia algorytmy iteracyjne w postaci listy działania na ciągach kroków, schematu blokowego i programu. liczbowych. Rozumie pojęcia: złożoność obliczeniowa, złożoność czasowa, złożoność pamięciowa. 22. Złożoność obliczeniowa 1 Potrafi wyznaczać, oceniać i uzasadniać złożoność 1.10.1 5.18 czasową 5.19 Potrafi wyznaczać, oceniać i uzasadniać złożoność pamięciową
Analizuje złożoność czasową wybranych Porównuje zło żoność czasową algorytmów rozwiązujących ten sam problem. Dobiera możliwie najszybszy algorytm rozwiązujący 5.4 Analiza złożoności postawiony problem. obliczeniowej 1.10.1 23. przykładowych 1 Analizuje złożoność pamięciową wybranych 2 5.14 5.18 Porównuje zło żoność pamięciową algorytmów 5.19 rozwiązujących ten sam problem. Dobiera odpowiednie struktury danych umożliwiające rozwiązanie postawionego problemu. Rozumie pojęcia: własności algorytmów, efektywno ść algorytmu, poprawność algorytmu, skończoność 5.4 Własności algorytmów algorytmu, optymalność algorytmu. 1.10.1 5.6 efektywność, Analizuje własności wybranych 24. 1 1.10.2 5.16 poprawność, skończoność Rozwiązując problem, wybiera algorytm i optymalność. najkorzystniejszy ze względu na jego własności. 1.10.3 5.20 Ocenia i uzasadnia efektywność, poprawność, 5.26 skończoność i optymalność wybranych Rozumie podstawowe zasady i cel strukturalizacji Ogólna charakterystyka programu. 25. i cel strukturalizacji 1 3.5.1 5.15 Potrafi wydzielać fragmenty programu i definiować programu. funkcje. Zmienne globalne i Rozumie ró żnice między zmiennymi lokalnymi i lokalne oraz ich 5.15 26. 1 globalnymi oraz świadomie korzysta z wybranego 3.5.2 wykorzystanie typu zmiennych w programach. w funkcjach. Sposoby przekazywania 27. parametrów w funkcjach. 1 Przeładowanie funkcji. Rozumie ró żnice między parametrami formalnymi i aktualnymi. Zna sposoby przekazywania parametrów w funkcjach 3.5.3 5.15 i świadomie stosuje je podczas pisania programów. 3.5.4 Zna typy przeładowania funkcji i stosuje je w programach. Zastosowanie w Stosuje w programach funkcje z parametrami. 5.15 28. implementacjach funkcji 1 Potrafi dokonać wyboru właściwego sposobu 3.5.3 z parametrami. przekazywania parametrów w okre ślonej sytuacji. Rozumie pojęcia: rekurencja, wzór rekurencyjny, zależność rekurencyjna. Potrafi podać przykłady zastosowania rekurencji. Potrafi definiować zależności rekurencyjne oraz 5.5 odpowiednie funkcje rekurencyjne. 1.6 5.9 Rekurencja jako metoda 29. programowania. 1 Realizuje algorytmy rekurencyjne: obliczanie silni 1.6.1 5.11.a liczby naturalnej, wyznaczanie elementów ci ągu 1.6.2 Fibonacciego, wyznaczanie elementów prostych rekurencyjnych ciągów liczbowych. Identyfikuje wykorzystaną metodę rekurencji w przykładowych algorytmach. Stosuje metodę rekurencji przy realizacji Realizacja algorytmów Przedstawia algorytmy rekurencyjne w postaci listy rekurencyjnych kroków i programu. 5.9 obliczanie silni liczby Realizuje algorytmy rekurencyjne: wyznaczanie 5.11.a naturalnej, wyznaczanie elementów rekurencyjnych ci ągów liczbowych, wie że 1.6 30. 2 elementów ci ągu Hanoi itp. 1.6.3 Fibonacciego, zamiana Potrafi dokonywać zamiany metody rekurencyjnej iteracji na rekurencję, wykorzystanej w algorytmie na iteracyjną. wieże Hanoi. Analizuje wartości zmiennych w przykładowych algorytmach rekurencyjnych. Za pomocą algorytmu Euklidesa wyznacza największy wspólny dzielnik dwóch liczb naturalnych. Wyznaczanie NWD Wyznacza najmniejszą wspóln ą wielokrotność dwóch 2.2 5.4 (algorytm Euklidesa) i 31. 1 liczb naturalnych, wykorzystując algorytm obliczający 2.2.1 5.9 NWW dwóch liczb naturalnych. największy wspólny dzielnik. 2.2.2 5.11.a
Rozumie pojęcia: strukturalne typy danych, abstrakcyjne typy danych. Strukturalne typy danych Potrafi definiować typ tablicowy, w tym tablice jedno- 32. 1 3.6.1 5.14 typ tablicowy. i wielowymiarowe. Realizuje programy z wykorzystaniem typu tablicowego. Realizacja algorytmów Realizuje algorytmy z wykorzystaniem tablicy w 5.14 33. z wykorzysta-niem 2 3.6.1 tablicy. postaci listy kroków, schematu blokowego i programu. Rozumie pojęcie liczba pierwsza. Badanie, czy liczba jest Realizuje algorytm sprawdzający, czy dana liczba jest pierwsza, rozkład liczby pierwsza. na czynniki pierwsze, Dokonuje rozkładu liczby na czynniki pierwsze. 2.4.1 34. 1 5.11.a generowanie liczb Realizuje algorytm generujący liczby pierwsze sito 2.4.2 pierwszych (sito Eratostenesa. Eratostenesa). Wyznaczanie wartości wielomianu schematem Wyznacza wartość wielomianu schematem Hornera. 5.4 Hornera, szybkie 35. podnoszenie do potęgi 1 Realizuje algorytm szybkiego podnoszenia do potęgi z 2.3.4 5.11.c z wykorzystaniem wykorzystaniem schematu Hornera. schematu Hornera. Rozumie pojęcia: system liczbowy, pozycyjny system Pozycyjne systemy liczbowy. liczbowe system 36. binarny, oktalny i 1 Zna definicje systemu dwójkowego (binarnego), 2.3.1 5.11.a heksadecymalny. ósemkowego (oktalnego) i szesnastkowego (heksadecymalnego). Zamiana liczb z dowolnego systemu na Realizuje algorytm zamiany liczby z dowolnego 5.11.a 37. system dziesiętny z 1 pozycyjnego systemu liczbowego na dziesiętny z 2.3.5 zastosowaniem schematu zastosowaniem schematu Hornera. Hornera. Realizuje algorytm zamiany liczby z systemu Zamiana liczb z systemu dziesiętnego na dowolny inny pozycyjny system 38. dziesiętnego na dowolny 1 liczbowy. 2.3.2 5.11.a inny system liczbowy. algorytmu. Realizuje algorytmy wykonujące podstawowe Wykonywanie operacje arytmetyczne w systemach liczbowych: podstawowych działań dwójkowym, ósemkowym i szesnastkowym. 5.11.a 39. arytmetycznych 1 2.3.3 w ró żnych systemach Realizuje algorytmy wykonujące podstawowe liczbowych. działania arytmetyczne w ró żnych pozycyjnych systemach liczbowych. Zna reprezentacje danych liczbowych w komputerze, w tym reprezentację binarną liczb całkowitych i Reprezentacja danych niecałkowitych, stałopozycyjną reprezentację liczb, 2.3.6 1.1 40. liczbowych w komputerze 1 zmiennopozycyjną reprezentację liczb, pojęcie i błędy w obliczeniach. mantysy i cechy. 2.3.7 5.27 Wyjaśnia źródła bł ędów w obliczeniach komputerowych, w tym błąd względny i bezwzględny. Rozumie pojęcie programowanie liniowe. Programowanie liniowe Rozpoznaje metodę programowania liniowego w 2.5 5.5 41. definicja i analiza 1 poznanych algorytmach. przykładów. Stosuje programowanie liniowe przy konstruowaniu Wykorzystuje metody liniowe przy przeszukiwaniu ciągu liczbowego. Realizuje algorytm przeszukiwania liniowego tablicy Liniowe przeszukiwanie jednowymiarowej. 2.5.1 42. 1 5.11.b ciągu liczbowego. Realizuje algorytm przeszukiwania liniowego tablicy 2.5.2 jednowymiarowej z wartownikiem.
Realizuje algorytm znajdowania maksymalnego Znajdowanie elementu w ciągu liczbowym. minimalnego lub Realizuje algorytm znajdowania minimalnego 43. 1 2.6 5.11.b maksymalnego elementu elementu w ciągu liczbowym. w ciągu liczbowym. 44. Znajdowanie lidera w 1 Zna pojęcie lider w zbiorze. Realizuje algorytm 2.7 5.11.b zbiorze. znajdowania lidera w zbiorze. Rozumie pojęcie monotoniczność ciągu liczbowego. Realizuje algorytm sprawdzający, czy ciąg liczbowy jest rosnący, czy malejący. Realizuje algorytm sprawdzający, czy ciąg liczbowy Monotoniczność ciągu 45. 1 jest nierosnący lub niemalejący. 2.8 5.11.a liczbowego. Realizuje algorytm sprawdzający, czy ciąg liczbowy jest monotoniczny lub niemonotoniczny. Zna liniowe metody sortowania ciągu liczbowego. Realizuje algorytm porządkowania przez wybór. 2.9 5.4 Liniowe sortowanie ciągu 46. 2 Realizuje algorytm porządkowania przez wstawianie. 2.9.1 5.11.b liczbowego. Realizuje algorytm porządkowania bąbelkowego. 2.9.2 Realizuje algorytm sortowania przez zliczanie. Rozumie pojęcie metoda dziel i zwyci ężaj. Metoda dziel i Potrafi definiować i stosować metodę dziel 5.5 47. zwyciężaj definicja 1 i zwyciężaj w odpowiednich sytuacjach. 1.7 5.8 i analiza przykładów. Identyfikuje metodę dziel i zwyci ężaj w przykładowych algorytmach. Wykorzystuje metodę dziel i zwyci ężaj przy realizacji Realizuje algorytm przeszukiwania binarnego 5.4 uporządkowanego ciągu liczbowego. 1.7.1 5.8 Zastosowanie metody Realizuje algorytm jednoczesnego znajdowania 2.10.1 5.11.b 48. dziel i zwyci ężaj 3 minimalnego i maksymalnego elementu. 2.10.2 5.11.c w algorytmach. Realizuje algorytm sortowania przez scalanie. 2.10.3 Realizuje algorytm sortowania szybkiego. 2.11.3 Realizuje algorytm znajdowania przybliżonej wartości miejsca zerowego funkcji ciągłej metoda połowienia przedziałów. Rozumie pojęcia: obliczenia przybliżone, metody Obliczenia przybliżone. numeryczne. Obliczanie wartości Realizuje algorytm obliczający wartość pierwiastka pierwiastka 2.11 49. 1 kwadratowego z liczby dodatniej algorytm 5.5 kwadratowego z liczby 2.11.1 dodatniej (algorytm Newtona-Raphsona (metoda Herona). Newtona-Raphsona). Obliczanie pola obszaru Realizuje algorytm obliczający pole obszaru 5.11.c 50. ograniczonego wykresem 1 ograniczonego wykresem funkcji metoda 2.11.2 funkcji. prostokątów, metoda trapezów. Potrafi definiować dynamiczne struktury danych, w tym listy, stosy, kolejki, drzewa binarne. 3.7 Dynamiczne struktury Pisze programy z wykorzystaniem dynamicznych 3.7.1 51. danych listy, stosy, 2 struktur danych. 3.7.2 5.14 kolejki, drzewa. Konstruuje binarne drzewo poszukiwań oraz 3.7.3 wykonuje operacje dodawania i sortowania elementów 3.7.4 drzewa. Programowanie zachłanne Rozumie pojęcie programowanie zachłanne. 1.8 5.5 52. definicja i analiza 1 Identyfikuje metodę programowania zachłannego w 1.8.1 5.10 przykładów. przykładowych algorytmach. Realizuje algorytmy z wykorzystaniem metody Algorytm zachłanny dla 5.10 zachłannej. problemu plecakowego, 2.12.1 5.11.a 53. 1 Realizuje algorytm zachłanny dla problemu algorytm wydawania 2.12.2 plecakowego. reszty. Realizuje algorytm wydawania reszty.
Potrafi definiować typ łańcuchowy. Zna predefiniowane operacje na tekście i korzysta z Strukturalne typy danych 5.14 54. 1 nich. 3.6.2 typ ła ńcuchowy. Realizuje programy z wykorzystaniem typu łańcuchowego. 2.13 Realizuje algorytmy wykonywane na tekstach w 2.13.1 5.11.d postaci listy kroków, schematu blokowego i programu, Realizacja algorytmów na 2.13.2 55. 2 na przykład sprawdzanie, czy tekst jest palindromem, tekstach. sortowanie tekstu, sprawdzanie, czy teksty są 2.13.3 5.14 anagramami, wyszukiwanie wzorca w tekście. 2.13.4 3.6.2 Wyznaczanie wartości Zna zasady zapisu wyrażenia podanego w postaci 5.11.d 56. wyrażenia zapisanego w 1 ONP. 2.13.5 odwrotnej notacji polskiej Wykorzystując stos, realizuje algorytm obliczający 5.14 (ONP). wartość wyrażenia zapisanego w postaci ONP. Kryptografia Rozumie pojęcia: kryptografia, kryptoanaliza, 2.5 57. i kryptoanaliza. Metody 1 algorytmy kryptograficzne. 1.9 5.11.e szyfrowania. Potrafi wymienić podstawowe metody szyfrowania. Realizuje przykładowe algorytmy kryptograficzne, w Realizacja wybranych tym algorytmy symetryczne, asymetryczne itp. 2.14.1 5.11.e 58. algorytmów 2 2.14.2 kryptograficznych. 5.14 Strukturalne typy danych 59. 1 Potrafi definiować typ strukturalny. 3.6.3 5.14 struktury. 5.2 Realizacja algorytmów Realizuje programy z wykorzystaniem typu 60. z zastosowa-niem 1 3.6.3 struktur. strukturalnego. 5.14 Tablice struktur i ich Potrafi definiować tablice struktur. 61. zastosowanie w 1 3.6.3 5.14 Realizuje programy z wykorzystaniem tablic struktur. implementacjach. Zna i potrafi definiować ró żne typy plików, w tym 62. Plikowe operacje wejścia- 2 tekstowe, binarne. 3.8 wyjścia. Zna i realizuje etapy przetwarzania plików. 5.14 Zna podstawowe operacje na plikach i korzysta z nich. Realizuje programy z wykorzystaniem typu Realizacja programów plikowego, m.in. importuje dane z plików 63. z zastosowa-niem typu 2 3.8 5.14 zewnętrznych i eksportuje wyniki do plików plikowego. zewnętrznych. Tworzenie prostych baz Potrafi skonstruować prostą bazę danych 64. danych z zastosowaniem 2 3.8 5.14 z zastosowaniem operacji na plikach. operacji na plikach. 5.1 5.2 Wykorzystuje ró żne metody algorytmiczne i poznane 5.4 Realizacja przykładowych algorytmy do rozwiązywania problemu oraz 5.5 zadań maturalnych świadomie wybiera sposób rozwi ązania zadania. część 1. 65. 5 z zakresu programowania Wykorzystuje zdobytą wiedzę i umiejętności do podręcznika i algorytmiki. rozwiązywania prostych i umiarkowanie złożonych 5.14 zadań z ró żnych dziedzin. 5.24 5.25 5.2
Rozumie pojęcie inżynieria oprogramowania. Potrafi określić kolejne fazy konstruowania oprogramowania. Znajduje odpowiednie informacje niezbędne do 66. Projekt programistyczny. 4 realizacji projektów z ró żnych dziedzin. 4.1 5.28 Realizuje indywidualnie lub zespołowo projekt 4.2 programistyczny, w tym określa etapy pracy i dzieli zadanie na moduły, wykonuje określone części zadania, łączy poszczególne moduły w cało ść, sporządza dokumentację projektu. Bazy danych Liczba Odwołanie Odwołanie godzin Lp. Temat lekcji Przewidywane osiągnięcia ucznia do do podstawy do podręcznika programowej realizacji Zna budowę bazy danych i pojęcia z nią związane. Zna i stosuje reguły, jakim podlega tabela stanowiąca źródło danych. Podstawowe zasady tworzenia 1.1 2.1 Potrafi zgromadzić w pliku tekstowym dane 1. tabeli stanowiącej bazę 3 1.2 2.3 będące bazą danych. danych. 1.3 Importuje dane umieszczone w pliku tekstowym do tabeli arkusza kalkulacyjnego. Zapisuje zgromadzone w tabeli dane w pliku tekstowym, stosując odpowiednie znaki separacji. Korzysta z autofiltru w celu wyselekcjonowania danych. 1.4.1 Wyszukiwanie informacji Potrafi stosować złożone kryteria wyboru 1.4.2 2. w tabeli przy użyciu autofiltru 3 oraz filtru zaawansowanego. w filtrach zaawansowanych. 1.4.3 Stosuje odpowiedni rodzaj filtru w celu wybrania 1. potrzebnych w danej sytuacji informacji. Potrafi zastosować funkcje standardowe arkusza do podsumowań danych. Zna pojęcie suma pośrednia. Wie, do czego używa się sum pośrednich, potrafi je stosować. Tworzenie podsumowań 3. danych sumy po średnie. 1 Przy użyciu kreatora sum pośrednich potrafi 1.4.5 dokonać podsumowania danych zawartych w tabeli. Potrafi dokonać korekty i zamiany kryteriów podsumowań w istniejącym zestawieniu sum pośrednich. Tworzenie podsumowań 4. danych 3 tabele przestawne. 5. Rozumie pojęcie tabela przestawna. Wie, do czego służą tabele przestawne. Wskazuje, jakie dane można umieszczać w tabelach przestawnych. Potrafi wykonać zestawienie podsumowań danych 1.4.6 2.1 przy użyciu kreatora tabel przestawnych. 1.4.7 Potrafi dokonać zmiany w opcjach projektu istniejącej tabeli przestawnej. Przygotowuje statystyki oparte na raporcie tabeli przestawnej. Potrafi dobrać odpowiedni typ wykresu do prezentowanych na nim danych. Umie tworzyć ró żnego typu wykresy do danych zawartych w tabelach zwykłych i przestawnych. Graficzna prezentacja danych Potrafi ustalić odpowiednie opcje wykresu 1.4.5 2 i formatować jego poszczególne elementy. na wykresach. 1.4.6 Potrafi zaprezentować graficznie rozwiązania zadań i problemów z innych dziedzin nauczania i problemów z życia codziennego (równanie i układ równa ń, wyniki pomiarów fizycznych lub chemicznych, analiza rynku pracy).
Świadomie wybiera właściwy sposób rozwi ązania zadania. Korzysta z istniejącego oprogramowania w celu Rozwiązywanie rozwiązania problemu. przykładowych zadań Wykorzystuje funkcje arkusza kalkulacyjnego i 2.1 6. 4 1.4.7 maturalnych z wykorzysta- poznane metody wyszukiwania informacji do niem arkusza kalkulacyjnego. rozwiązywania problemu. Wykorzystuje zdobytą wiedzę i umiejętności do rozwiązywania prostych i umiarkowanie złożonych zadań z ró żnych dziedzin. 7. Zna i rozumie pojęcia: system zarządzania danymi, relacyjna baza danych. Zna zasady projektowania bazy danych. 2.1 Podstawy relacyjnej Zna właściwości rekordów i pól bazy danych 2.2 2 i rozumie ró żnice pomiędzy nimi. bazy danych. 2.2.1 Na przykładzie istniejącej relacyjnej bazy danych 2.2.2 wymienia obiekty związane z takimi bazami (tabele, kwerendy, formularze, raporty, makrodefinicje). Potrafi zaprojektować układ tabel, unikając powtarzania danych. Potrafi zaimportować tabele z istniejącej bazy danych, arkusza kalkulacyjnego czy pliku tekstowego. Tabele w relacyjnej bazie Tworzy tabele przy użyciu kreatora tabel oraz w danych: widoku projektu. projektowanie i tworzenie Potrafi ustalić właściwości pól. 2.3 tabeli, Zna ró żne formaty danych. 2.3.1 typy danych w tabelach, Zna pojęcia: klucz główny oraz klucz obcy. 2.3.2 8. podstawowe właściwości 6 2.1 pól tabeli, Dostrzega korzyści wynikające ze stosowania 2.3.3 pole kluczowe tabeli, kluczy głównych. 2.3.4 definiowanie relacji Ł ączy tabele odpowiednimi relacjami. 2.3.5 między tabelami. Rozró żnia podstawowe typy relacji między tabelami, potrafi je nazwać. Projektuje tabele, uwzględniając ró żne typy danych. Projektuje relacyjne bazy danych z uwzględnieniem zjawisk redundancji. Zapewnia integralność danych. Wykonuje podstawowe czynności edycyjne na obiektach bazy danych (kopiowanie, usuwanie, 9. Operacje na tabelach bazy 2 zmiana nazwy). 2.3.6 2.1 danych. Potrafi wstawiać obiekty OLE. 2.2 Odró żnia osadzanie obiektu w tabeli od jego połączenia. Potrafi zmieniać wygląd tabeli w widoku arkusza danych. Zmienia kolejność sortowania danych w tabeli. Zmiana sposobu 2.1 10. 2 Potrafi porządkować tabele i przeglądać wybrane 2.3.7 prezentowania danych. 2.2 rekordy przez sortowanie jednoi wieloparametrowe. Stosuje filtry do wyszukiwania informacji. Korzysta z danych przechowywanych w innych Import, eksport, załączanie 11. 2 bazach programu Access oraz utworzonych w 2.3.8 2.1 tabeli. innych aplikacjach. Samodzielnie projektuje proste zapytania, Wyszukiwanie informacji korzystając z widoku projektu i kreatorów 2.1 w relacyjnej bazie danych ró żnego typu kwerend. 2.4 12. 4 2.2 z użyciem kwerend Stosuje odpowiednie kryteria i parametry do 2.4.1 wybierających. wyszukiwania danych. 2.3 Definiuje złożone kryteria wyboru danych. Definiowanie wyrażeń Konstruuje pola obliczeniowe, wprowadza 2.1 13. w kwerendach 2 korekty. 2.4.1 2.2 wybierających. Stosuje kwerendy parametryczne. 2.3 2.1
Wyszukiwanie informacji Tworzy kwerendy funkcjonalne generujące tabele, 2.1 w relacyjnej bazie danych aktualizujące dane, usuwające i dołączające dane. 14. 2 2.4.2 2.2 z użyciem kwerend Tworzy zestawienia krzyżowe, odpowiednio funkcjonalnych. definiując kryteria, nagłówki wierszy i kolumn. 2.3 Wyszukuje informacje w bazach danych, stosując 15. Język zapytań SQL. 2 ró żne techniki (w tym konstruowanie 2.4.3 2.2 rozbudowanych zapytań). Wie, jak wprowadzić dane bezpośrednio do tabeli lub poprzez formularz. Wprowadzanie, Wie, jak korzystać z formularzy w celu wyszukiwanie, edycja wprowadzania, wyszukiwania i edycji danych. 2.5 2.1 16. i usuwanie danych 2 Potrafi drukować tabele i formularze. 2.5.1 2.2 bezpośrednio w tabelach Tworzy i modyfikuje formularze oraz formanty za 2.5.2 2.3 i poprzez formularze. pomocą kreatora i w widoku projektu. Dodaje etykiety, formanty, nagłówek lub stopk ę do formularza, zmienia jego szatę graficzną. Tworzy proste raporty przy użyciu narzędzia Autoraport. Wie, jak korzystać z kreatora raportów do Przygotowanie zestawień generowania dowolnych rodzajów raportów. 2.1 17. wybranych danych 2 2.6 w raportach. Potrafi grupować informacje w raporcie. 2.3 Wie, kiedy korzystać z podsumowania statystycznego. Przygotowuje raport do druku. 18. Makropolecenia. 1 Definiuje makropolecenia składające się z 2.7 2.3 sekwencji kilku akcji. 19. Ochrona bazy danych. 2 Ma świadomość tego, że do baz danych zawierających określone informacje, np. dane osobowe, dostęp powinni mieć tylko uprawnieni użytkownicy. Zna i potrafi stosować podstawowe mechanizmy chroniące plik bazy danych przed jego otwarciem i ewentualną przypadkową lub celową modyfikacją. Rozumie konieczność wykonywania kopii bezpieczeństwa (na przykład podczas wprowadzania i testowania kwerend funkcjonalnych). Zna sposób i rozumie celowo ść kodowania bazy danych. 2.8 2.5 Tworzy rozwiązania w wybranym środowisku użytkowym. Świadomie wybiera właściwy sposób rozwi ązania zadania. Testuje rozwiązania. Wykorzystuje zdobytą wiedzę i umiejętności do rozwiązywania prostych i umiarkowanie złożonych zadań z ró żnych dziedzin. Rozwiązywanie Odwołując się do zbioru danych, analizuje przykładowych zadań 2.1 problem, którego rozwi ązanie wymaga 20. maturalnych 3 2.9 2.2 zaprojektowania i utworzenia relacyjnej bazy z wykorzystaniem relacyjnej 2.3 danych. bazy danych. Projektuje strukturę bazy danych (tabele i relacje między nimi) z uwzględnieniem specyfiki informacji zawartych w bazie. Tworzy zaprojektowaną bazę danych. Projektuje strukturę bazy danych (tabele i relacje między nimi) z uwzględnieniem specyfiki informacji zawartych w bazie. Tworzy zaprojektowaną bazę danych.
Systemy operacyjne i sieci komputerowe (klasa3) Liczba Odwołanie Odwołanie godzin Lp. Temat lekcji Przewidywane osiągnięcia ucznia do do podstawy do podręcznika programowej realizacji Opisuje budowę logiczną współczesnego komputera. Rola, funkcje Używając poprawnej polszczyzny i terminologii 3.1 1.2 1. i zasady pracy sprzętu 1 informatycznej opisuje funkcjonowanie 3.2 1.4 komputerowego. komputera i rolę jego części składowych. Rozumie rolę, jaką pełni BIOS. Zna proces uruchamiania komputera. Zna budowę systemu operacyjnego. 3.3 Budowa i rola systemu Rozumie i opisuje rolę systemu operacyjnego w 2. 1 3.3.1 1.2 operacyjnego. komputerze. Zna najpopularniejsze systemy plików. 3.3.2 Potrafi zainstalować oprogramowanie maszyny Maszyna wirtualna z wirtualnej. 1.2 3. systemem operacyjnym DR- 2 Rozró żnia podstawowe systemy operacyjne. 3.3.3 1.4 DOS i Linux. Wykonuje podstawowe polecenia na plikach i katalogach w ró żnych systemach operacyjnych. Potrafi podzielić sieci ze względu na zasięg i topologię. Przedstawia budowę i funkcjonowanie Rodzaje sieci 3.4 4. 1 komputerowej sieci lokalnej i globalnej. 1.3 komputerowych. 3.4.1 Zna specyfikacje sieci komputerowych i podstawowe media sieciowe. Zna urządzenia sieciowe i sposoby transmisji. Zna funkcje poszczególnych warstw modelu OSI. 5. Model OSI. 1 Wyjaśnia, na czym polega przepływ informacji pomiędzy warstwami. 3.4.2 1.3 Rozumie, na czym polega podział na warstwy zestawu protokołów TCP/IP, i porównuje go z modelem OSI. Potrafi określić, czy dany komputer może się komunikować z innymi komputerami w sieci. Omawia sposób przesyłania danych mi ędzy 3.4.3 6. Zestaw protokołów TCP/IP. 2 protokołami TCP/IP. 1.3 3. Zna i stosuje pojęcie pakiet danych. Szczegółowo analizuje warstw ę sieciową, używając pojęć: datagram IP, segment, pakiet, ramka, protokół IP, klasy adresów IP, adresacja IP, adresy zastrzeżone, rodzaje adresowania, maska, podsieci. Potrafi zaprojektować sieć z uwzględnieniem zasad bezpieczeństwa (separacji podsieci). Projektowanie sieci Potrafi przydzielić odpowiednie pule adresów IP komputerowej z do wymaganych segmentów podsieci. 1.3 7. 2 3. wykorzystaniem adresacji Zna zasady administrowania siecią komputerową. 1.4 bezklasowej. Odczytuje i analizuje informacje o ustawieniach sieciowych danego komputera i jego lokalizacji w sieci. 8. Protokoły sieciowe. 1 Potrafi wyjaśnić, czym są protokół i zestaw protokołów sieciowych. Potrafi wymienić nazwy podstawowych protokołów sieciowych i opisa ć ich własności. 3.4.5 1.3 Potrafi skonfigurować komputer z systemem Obsługa i konfiguracja sieci w 9. 1 operacyjnym Windows, aby uzyskać dostęp 3.4.6 1.2 systemie Windows. do internetu. Ogólne zasady Potrafi wymienić serwery działające w administrowania siecią 10. 1 architekturze klient-serwer. 3.4.7 1.3 komputerową w architekturze klient-serwer. Zna zadania stawiane przed administratorem sieci.
Rozumie konieczność stosowania hasła w celu uwierzytelniania użytkownika oraz ochrony danych przed dostępem niepowołanych osób. Tworzy złożone hasła, chroni je i często zmienia. Zna zagrożenia związane z pracą komputera w sieci: niszczące programy, najczęstsze ataki, sniffer, podszywanie i naśladownictwo. Potrafi je scharakteryzować (opisać) oraz podjąć działania 1.4 Bezpieczeństwo informacji w 11. 1 prewencyjne. 3.4.8 7.3 sieciach. Zna ró żne sposoby zabezpieczeń przed 7.4 zagrożeniami, takie jak: szyfrowanie, certyfikaty cyfrowe, zabezpieczenia systemów operacyjnych, zapora sieciowa, filtrowanie pakietów. Rozumie konieczność stosowania programów antywirusowych i systematycznej aktualizacji bazy wirusów. Zna podstawy kodowania danych. Tworzy dokumenty dostępne w sieci. Tworzenie i publikowanie 12. własnych materiałów w sieci. 2 Zna strukturę oraz podstawowe znaczniki dokumentu hipertekstowego. 3.5.1 Potrafi stworzyć i zmodyfikować witrynę WWW 3.5.2 z wykorzystaniem tekstu, tabel, dźwięku i 3.5.3 1.4 odpowiednich formatów grafiki i animacji. 3.5.4 3.1 Zamieszcza własną witrynę WWW w sieci 3.5.5 i administruje nią. 3.5.6 Dostrzega korzyści związane ze stosowaniem arkuszy stylów. Zna podstawy języka PHP i wykorzystuje go na 1.4 13. Czym jest PHP? 2 stronach HTML. Stosuje formularze i tworzy 3.5.8 proste aplikacje bazodanowe. 3.1 Potrafi administrować systemem zarządzania treścią (instaluje i konfiguruje moduły, nadaje 1.4 Instalowanie systemów użytkownikom uprawnienia do zasobów, dba o 2.4 zarządzania treścią Drupal 14. 2 bezpieczeństwo zasobów). 3.5.7 3.1 i Gallery 2 oraz Planuje współprac ę i zespołowo wykonuje projekt 3.2 administrowanie nimi. witryny internetowej. 6.1 Publikuje i udostępnia własne materiały w sieci. Multimedia i grafika komputerowa Liczba Odwołanie Odwołanie godzin Lp. Temat lekcji Przewidywane osiągnięcia ucznia do do podstawy do podręcznika programowej realizacji 1. Rozró żnia pojęcia: rozdzielczość, wymiary, rozmiar i wielkość obrazu. Wykonuje zaawansowane czynności edycyjne z 4.1.1 Grafika rastrowa własno ści wykorzystaniem wielu warstw obrazu. Stosuje 4.1.2 1.1 2 obrazu. transformacje. 4.1.5 4.2 Zna wady grafiki rastrowej. 4.1.6 Potrafi przechwytywać obraz ze skanera i aparatu fotograficznego. Rozumie sposób zapisu barwy i jej własno ści. Zna modele barw. 4.1.3 1.1 Reprezentacja obrazu Zna sposoby reprezentowania obrazów 4.1.4 2. 2 4.1 w komputerze. bitmapowych w komputerze. 4.1.7 4.2 Rozró żnia formaty plików bitmapowych i zna ich 4.1.8 przeznaczenie.
Zna pojęcia: kompresja stratna i kompresja bezstratna. Rozumie ró żnice między kompresją stratną i bezstratną. Podaje przykłady. Potrafi wymienić i omówi ć algorytmy kompresji bezstratnej. Algorytmy kompresji stratnej 4.2 3. i bezstratnej. 2 Realizuje przykładowe algorytmy kompresji 4.1.6 5.11.e bezstratnej, w tym metodę kodowania długości ciągów, metod ę słownikową oraz opartą na strategii zachłannej metod ę kodowania znaków. Rozró żnia kodowanie prefiksowe od nieprefiksowego. Rozumie sposób zapisu obrazu wektorowego. Wykonuje podstawowe operacje edycyjne w edytorze grafiki wektorowej. 4. Grafika wektorowa. 2 Rozró żnia sposoby i formy reprezentowania 4.1.9 1.1 informacji w postaci obrazu, stosując kryterium 4.1.10 4.2 użyteczności i przeznaczenia. Wymienia wady i zalety grafiki wektorowej i bitmapowej. Zna techniki tworzenia grafiki 3D. Rozumie geometrię trójwymiarow ą. Wie, z czego składa się trójwymiarowa scena. Grafika trójwymiarowa 5. 3D. 4 Zna sposoby reprezentowania w komputerze 4.1.11 4.2 obrazów bitmapowych 3D. Potrafi umieścić na scenie podstawowe obiekty, określić ich kolor, wielkość i położenie. Zna sposoby reprezentowania dźwięku w komputerze. 4.2 Zna sposób konwersji sygnału analogowego na 4.2.1 1.1 6. Dźwięk. 2 cyfrowy. 4.2.2 4.3 Wykorzystuje ró żne techniki pozyskiwania, selekcji, przetwarzania i interpretacji oraz 4.2.3 przechowywania dźwięku. Wie, jak powstaje ruchomy obraz. 4.3 Rozumie pojęcie kontener multimedialny. 1.1 7. Wideo. 2 4.3.1 Wie, jak działają kodeki. 4.3 4.3.2 Potrafi zmontować film i go opublikować. Kierunki rozwoju technologii informatycznych oraz aspekty etyczne, prawne i społeczne w zastosowaniach informatyki Liczba Odwołanie Odwołanie godzin Lp. Temat lekcji Przewidywane osiągnięcia ucznia do do podstawy do podręcznika programowej realizacji Potrafi wymienić wiele zastosowań komputerów w ró żnych dziedzinach życia. Określa korzyści wynikające z rozwoju 1.4 i wszechstronnego wykorzystania informatyki 5.1 6.2 Kierunki rozwoju informatyki 1. 2 w ró żnych dziedzinach życia. 5.1.1 7.1 i jej zastosowań. Orientuje się w nowych technologiach i śledzi 5.1.2 7.2 zmiany zachodzące w rozwoju informatyki. 7.5 Dostrzega zalety e-learningu, korzysta z kursów zdalnego nauczania. Zna przepisy prawne dotyczące wykorzystywania, 5.2 Aspekty etyczne, prawne i przetwarzania i publikowania informacji prawo 5.2.1 2. społeczne w zastosowaniach 2 autorskie i licencje. 5.2.2 informatyki. Przestrzega zasad etyki w zakresie korzystania 5.2.3 z utworów innych osób. 5.2.4 7.3 7.4