dr Adam Salomon Spedycja wykład 04 dla 5 sem. TiL (niestacjonarne)
Spedycja Podstawowy podręcznik do ćwiczeń i wykładów. A. Salomon, Spedycja - teoria, przykłady, ćwiczenia, Wyd. AM, Gdynia 2011. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 2
SPEDYCJA program wykładu 04ns. Opakowanie i oznakowanie ładunków w spedycji. Cechy idealnych opakowań. Wymogi, jakim powinno odpowiadać opakowanie w spedycji. Zadania opakowań. Rodzaje opakowań. Charakterystyka najczęściej spotykanych form konstrukcyjnych opakowań transportowo-spedycyjnych. Próba sztaplowania. Klasyfikacja znaków na opakowaniach. Spedycja dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 3
Opakowanie ładunków Opakowanie ładunków ma istotne znaczenie z punktu widzenia dostarczenia ich do odbiorcy w stanie nie uszkodzonym i w pełnej wartości handlowej oraz użytkowej. Spedycja dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 4
Szkody transportowe (1) Spedycja dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 5
Szkody transportowe (2) Za uszkodzenie lub zniszczenie ładunku w największym stopniu odpowiada: niewłaściwe rozmieszczenie i zabezpieczenie ładunków w transporcie - ok. 30 proc. szkód; narażenia oddziałujące na ładunek podczas przewozu - ok. 30 proc. szkód; niewłaściwe opakowanie wyrobów - ok. 25 proc. szkód; niewłaściwie realizowana technologia robót ładunkowych - ok. 15 proc. szkód. W dużej mierze bezpieczeństwo wyrobu w obrocie jest pochodną jakości opakowań transportowych. Spedycja dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 6
Kruchość niektórych towarów Spedycja dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 7
Cechy idealnych opakowań 1. powinny być dostosowane do właściwości fizykochemicznych ładunku; 2. powinny być ekonomiczne (tanie); 3. powinny być odpowiednio trwałe; 4. powinny być lekkie (co jest szczególnie ważne ponieważ opłaty za transport i przeładunek są najczęściej kalkulowane według ciężaru brutto; 5. powinny ułatwiać, a nie utrudniać przeładunek i czynności manipulacyjne. Spedycja dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 8
Wymogi, jakim powinno odpowiadać opakowanie 1. rodzaj towaru i jego podatność transportowa (im mniejsza podatność transportowa, tym ważniejsze jest opakowanie); 2. wartość towaru (im droższy towar, tym bezpieczniejsze i droższe opakowanie); 3. rodzaj i czas trwania transportu (największe ograniczenia występują w przesyłkach pocztowych i lotniczych, głównie ze względu na wymiary luków, a ze wzrostem czasu przewozu opakowane zwiększa swoją rolę); 4. środki transportowe zastosowane do przewozu; 5. wymagania kupującego sformułowane w kontrakcie; 6. wymagania innych podmiotów sformułowane w innych dokumentach (np. wymagania przewoźnika i ubezpieczyciela); 7. przepisy sanitarne kupującego (mogą być wymagane świadectwa sanitarne i dezynfekcyjne, niektóre materiały użyte do wyprodukowania opakowania mogą nie zostać wpuszczone na obszar kraju importera, np. wióry drewniane, słoma). Spedycja dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 9
Opakowania wg kryterium przeznaczenia 1. jednostkowe, zwane też bezpośrednimi zawierają one taką dozę produktu, jaka jest często sprzedawana w handlu detalicznym. Chronią one wyroby przed ubytkami ilościowymi, a częściowo także przed zmianami jakościowymi, nie zapewniają jednak samodzielnie dostatecznej ochrony zawartości przed zniszczeniem podczas transportu i magazynowania; 2. zbiorcze stanowią opakowania pośrednie między opakowaniami jednostkowymi a transportowymi; 3. transportowe zapewniają ochronę zawartości przed narażeniami mechanicznymi, klimatycznymi i biologicznymi w czasie magazynowania i transportu. Mogą być w nich przewożone wyroby w opakowaniach jednostkowych, zbiorczych lub luzem. Spedycja dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 10
Najważniejsze zadania opakowań (klasyczne) 1. ochrona ładunku przed szkodliwymi wpływami statycznych czynników zewnętrznych, a więc działających niezależnie od transportu (np. zabrudzenie, zawilgocenie, wyschnięcie); 2. ochrona ładunku w czasie przewozu i przeładunku przed szkodliwymi wpływami dynamicznych czynników zewnętrznych, przy czym ładunek jest tym bardziej narażony, im dłuższa jest droga przewozu i im więcej jest przeładunków; 3. ułatwianie przewozu, przeładunku i składowania; 4. reklama i akwizycja ładunków. Spedycja dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 11
Rodzaje opakowań kryterium: materiał zastosowany do wykonania opakowania 1. papierowe; 2. kartonowe; 3. tekturowe; 4. szklane; 5. metalowe; 6. z tworzyw sztucznych; 7. ceramiczne; 8. drewniane; 9. z tworzyw drewnianych, 10. tkaninowe; 11. z materiałów kompleksowych (powlekane, laminowane) itp. dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 12
Rodzaje opakowań kryterium: forma konstrukcyjna opakowania 1. JEDNOSTKOWE CZĘŚCIOWO OSŁANIAJĄCE WYRÓB (kubki otwarte, pudełka bez wieka, siatki, tacki); 2. JEDNOSTKOWE CAŁKOWICIE OSŁANIAJĄCE WYRÓB (ampułki, butelki, puszki, słoje, tuby/pudełka z wiekiem); 3. TRANSPORTOWE CZĘŚCIOWO OSŁANIAJĄCE WYRÓB (klamry, klatki, kosze, pojemniki ażurowe, worki siatkowe); 4. TRANSPORTOWE CAŁKOWICIE OSŁANIAJĄCE WYRÓB (beczki, butle, kanistry, skrzynie do urządzeń przemysłowych). Spedycja dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 13
Rodzaje opakowań kryterium: sposób wykorzystania po użyciu 1. JEDNORAZOWEGO UŻYTKU; 2. WIELOKROTNEGO UŻYTKU. Spedycja dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 14
Najczęściej spotykane formy konstrukcyjne opakowań transportowych (1) balon szklany w koszu (opakowanie szklane o pojemności co najmniej 5 dm 3, umieszczone w koszu wiklinowym, z tworzyw sztucznych, drutu lub taśmy metalowej, otwarty lub z kapturem); Spedycja dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 15
Najczęściej spotykane formy konstrukcyjne opakowań transportowych (2) beczka (opakowane podobne do elipsoidy ściętej o pojemności około 200 dm 3, wykonane z deseczek drewnianych, z blachy stalowej lub aluminiowej lub z tworzyw sztucznych); Spedycja dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 16
Najczęściej spotykane formy konstrukcyjne opakowań transportowych (3) bęben (opakowanie o kształcie zbliżonym do walca, pojemności co najmniej 10 dm 3, wykonane z blachy stalowej, z tworzyw papierniczych, z tworzyw drewnopochodnych oraz z tworzyw sztucznych); Spedycja dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 17
Najczęściej spotykane formy konstrukcyjne opakowań transportowych (4) butla (opakowanie wykonane ze stali o pojemności do 50 dm 3 do gazów sprężonych); Spedycja dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 18
Najczęściej spotykane formy konstrukcyjne opakowań transportowych (5) hobok (opakowanie metalowe lub z tworzyw sztucznych, o kształcie zbliżonym do walca z uchwytami na pobocznicy, o pojemności co najmniej 10 dm 3 ); Spedycja dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 19
Najczęściej spotykane formy konstrukcyjne opakowań transportowych (6) kanister (opakowanie o przekroju poprzecznym zbliżonym do prostokąta, z otworem wlewowym szczelnie zamkniętym, o pojemności do 20 dm 3, wykonanym z blachy metalowej lub z tworzyw sztucznych); Spedycja dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 20
Najczęściej spotykane formy konstrukcyjne opakowań transportowych (7) klatka (opakowanie o kształcie prostopadłościanu, o konstrukcji szkieletowej wykonanej z listew drewnianych, prętów metalowych lub plastiku, służące do umieszczania w nim towarów o masie około 1000 kg); Spedycja dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 21
Najczęściej spotykane formy konstrukcyjne opakowań transportowych (8) pudło (opakowanie o kształcie prostopadłościanu, drewniane, z tworzyw sztucznych, drewnopochodnych lub metalowe, o ścianach litych lub ażurowych, z wiekiem lub bez, zawartość skrzyni ma masę co najmniej 150 kg, skrzynki do 150 kg); Spedycja dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 22
Najczęściej spotykane formy konstrukcyjne opakowań transportowych (9) worek (opakowanie, które w stanie złożonym ma kształt zbliżony do prostokąta, wykonane z papieru workowego, tkaniny, folii, o pojemności co najmniej 10 dm 3. Spedycja dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 23
Próba sztaplowania Opakowania dopuszczone do przewozu materiałów niebezpiecznych muszą spełniać wymagane przez kody towarów niebezpiecznych (IMDG Code) warunki, ujęte w Dodatku V do Umowy RID. Określają one podstawowe parametry, materiały oraz badania opakowań. Opakowania te muszą wytrzymać przez 24 godziny nakładane na nie obciążenia, o ciężarze równym całkowitemu ciężarowi opakowań, które mogą być na nich sztaplowane podczas transportu (tzw. próba sztaplowania ). Po tej próbie maksymalna wysokość sztaplowania w metrach podana jest na opakowaniu i na taką wysokość można materiały niebezpieczne w danym opakowaniu piętrzyć. Każdy materiał niebezpieczny można pakować do opakowania właściwej kategorii w zależności od potencjalnego niebezpieczeństwa, jakie on stwarza. Spedycja dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 24
Klasyfikacja znaków na opakowaniach rozpoznawcze zasadnicze wynikające z warunków umowy handlowej i pozwalające zidentyfikować ładunek i miejsce jego przeznaczenia (np. znak transakcji, miejsce przeznaczenia, znak odbiorcy). pomocnicze określające cechy handlowe opakowania i pochodzenia ładunku (np. numer kolejny opakowania, masa jednostki ładunku, kraj pochodzenia towaru, znak firmy nadawcy). ostrzegawcze niebezpieczeństwa wskazujące na konieczność zachowania specjalnych środków ostrożności podczas przewozu, przeładunku i składowania ze względu na specyficzne właściwości ładunków (np. ładunki wybuchowe, żrące, łatwo psujące się, delikatne). manipulacyjne określające rodzaj ładunku i sposób obchodzenia się z nim w czasie przewozu, przeładunku i składowania). Spedycja dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 25
Znak może być wyrażony w postaci: 1. napisu (wyrazy, skróty, liczby); 2. rysunku. Ale napis czy rysunek musi być zastosowany w kolorze kontrastującym z tłem opakowania (aby łatwo go było odczytać). Spedycja dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 26
Przykład znakowania opakowań transportowych z zawartością ABC - skrócona nazwa odbiorcy; 1234 - nr kontraktu; Bombay - miejsce przeznaczenia; 1/25 - nr opakowania transportowego i liczba opakowań w partii. Spedycja dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 27
Przykłady znaków manipulacyjnych a - ostrożnie kruche b - hakami nie zaczepiać c - góra, nie przewracać d - środek ciężkości e - opakowanie hermetyczne f - chronić przed nagrzaniem g - tu zakładać uchwyty h - chronić przed zimnem i - chronić przed wilgocią j - produkty łatwo psujące się Spedycja dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 28
Przykłady znaków niebezpieczeństwa a - materiały wybuchowe b - gaz c - materiały łatwopalne d - materiały samozapalne e - materiały trujące f - materiały żrące g - materiały radioaktywne Spedycja dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 29
Znaki identyfikujące materiał opakowania Spedycja dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 30
SPEDYCJA koniec wykładu 04ns. Dziękuję za uwagę...... i zapraszam na kolejne zajęcia Spedycja dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 31