17 - KABLE decydują o przepustowości sieci - kabel współosiowy - koncentryk - ETHERNET THIN (10BASE2) - cienki, czarny, max długość segmentu 185m, 255 urządzeń w segmencie sieci, bez koncentratorów - RG-58 impedancja 50 Ohm - trójniki BNC, gniazdo BNC karty sieciowej - terminator 50 Ohm na końcach segmentu WSTĘP DO SIECI KOMPUTEROWYCH dr inż. Andrzej Celmerowski strona nr 1
Światłowód (Fiber Optic Cable) wysoka przepustowość (622 Mbps i więcej) - ETHERNET 100Base-FX, FDDI, ATM - odporność na zakłócenia, pełna izolacja galwaniczna na końcach kabla, nie da się podsłuchać - nie wymaga wtórników (repeaterów) - konieczność bardzo dokładnego zarobienia końcówki światłowodu (polerowanie prostopadle do osi kabla, precyzyjna oprawa w złączach kart sieciowych i koncentratorów) - Grupy światłowodów ze względu na: - strukturę - włókniste i planarne; - charakterystykę modową - jednomodowe i wielomodowe; - rozkład współczynnika załamania w rdzeniu - skokowe i gradientowe; - materiał - światłowody szklane, plastikowe oraz półprzewodnikowe współczynniki załamania (n1/n2) rdzeń/płaszcz, całkowite wewnętrzne odbicie Apertura numeryczna światłowodu (Numerical Aperture) - miara maksymalnego dopuszczalnego kąta α między promieniem wchodzącym, a osią światłowodu. Największy możliwy kąt - akceptowanym kątem włókna światłowodowego. WSTĘP DO SIECI KOMPUTEROWYCH dr inż. Andrzej Celmerowski strona nr 2
Skokowy jednomodowy - Typ SM (Single Module) Skokowy, wielomodowy - Typ SI (Step Index) Gradientowy, wielomodowy - Typ GI (Graded Index) WSTĘP DO SIECI KOMPUTEROWYCH dr inż. Andrzej Celmerowski strona nr 3
Światłowód wielomodowy WYŻSZA SZKOŁA ZARZĄDZANIA I MARKETINGU BIAŁYSTOK, ul. Ciepła 40 promień światła może być wprowadzony do niego pod różnymi kątami - modami. Problemem jest zjawisko dyspersji, polegające na poszerzaniu się promienia świetlnego wraz z drogą przebytą wewnątrz światłowodu. Ponieważ dyspersja powiększa się wraz z drogą promienia świetlnego, więc kable wielomodowe stosowane są maksymalnie na długościach do 5 km. - Dyspersja modalna wynikające z różnic w kątach (modach) wprowadzenia światła do rdzenia. W zależności od kąta, światło przebywa różną drogę wewnątrz rdzenia, co zmienia czas przejścia światła przez światłowód i powoduje poszerzenie sygnału. - Dyspersja chromatyczna wynika z tego, że promień świetlny nie jest monochromatyczny (źródłem światła są diody LED), a światło o różnej długości fali przebiega światłowód z różnymi szybkościami. Światłowód jednomodowy. rdzeń (9µm) złożony jest z wielu warstw o różnych współczynnikach załamania. Dzięki temu w światłowodzie propagowany jest tylko jeden mod. Nie istnieje zjawisko całkowitego odbicia wewnętrznego na granicy rdzenia i płaszcza. Dzięki temu zjawisko dyspersji zostało zredukowane do minimum, co umożliwia wykorzystanie tego medium przy odległościach rzędu 60km. Wyższa częstotliwość pracy włókna jednomodowego, co poszerza pasmo pracy sieci, znacznie wyższy koszt, instalacja wymaga o wiele większej precyzji przy wprowadzaniu promienia świetlnego (diody laserowe) do rdzenia. Tego typu światłowody stosowane są w sieciach WAN. WSTĘP DO SIECI KOMPUTEROWYCH dr inż. Andrzej Celmerowski strona nr 4
Łączniki światłowodowe. WYŻSZA SZKOŁA ZARZĄDZANIA I MARKETINGU BIAŁYSTOK, ul. Ciepła 40 Zasady stosowania kabli światłowodowych zawarte są w normach: ISO/IEC 11801 i EN 50173 oraz TIA/EIA 568A. Według ISO/IEC 11801 i EN 50173 preferowane są kable wielomodowe 62,5/125µm, a w nowych instalacjach należy stosować złącza duplex-sc. Starsze złącza ST nie zapewniają tak dobrych parametrów połączenia jak SC (poprawna polaryzacja, stabilność mechaniczna łącza), jednak w sieciach Ethernet są nadal stosowane. Standardy transmisji światłowodowych. Najważniejszymi dla technologii światłowodowej, są: - 10Base-FL transmisja 10Mb/s; -100Base-FX transmisja 100Mb/s; - 1000Base-LX transmisja 1000Mb/s, laser długofalowy ok. 1300nm; - 1000Base-SX transmisja 1000Mb/s, laser krótkofalowy ok. 850nm. WSTĘP DO SIECI KOMPUTEROWYCH dr inż. Andrzej Celmerowski strona nr 5
Podział światłowodów ze względu na rodzaj materiału APF, PCF i Silica (szklane) - rodzina TOSLINK Światłowód typu APF - rdzeń oraz płaszcz z plastiku (PMMA). Grubośc rdzenia 980/1000- mikrometrów, długość fali świetlnej 650 nm, tłumienność ok. 220 db/km, max. odległość transmisji - do 50m. Światłowód typu PCF - rdzeń ze szkła, płaszcz plastikowy. Grubość rdzenia 200/300 mikro metrów, długość fali świetlnej 800 nm, tłumienność ok. 6 db/km, max odległość transmisji - do 1km. Światłowód typu Silica - rdzeń oraz płaszcz ze szkła. Wykorzystywane głównie w telekomunikacji. Pozwalają na transmisję sygnałów na wiele kilometrów bez potrzeby wzmacniania sygnału. W technice pomiarowej (ze względu na odległość nie są zbyt często stosowane). Światłowody innych typów nie mają powszechnego zastosowania chociaż niektóre z nich są bardzo ciekawe i rokują duże nadzieje (np.: światłowody domieszkowane). Separacja galwaniczna układów (a) układ separacji galwanicznej (fotodioda nadawcza - fototranzystor lub fotodioda odbiorcza) bezpośrednie sąsiedztwo (b) układ separacji galwanicznej z rozdzielonym nadajnikiem i odbiornikiem medium jest powietrze - mała odległość skutecznej transmisji, sztywna geometria, podatność na zakłócenia i podsłuch, pracochłonne instalacja i strojenie (niedoskonałość medium). (c) układ separacji galwanicznej z wykorzystaniem linii optycznej światłowodu. Światłowodowy moduł nadajnika i moduł odbiorczy. WSTĘP DO SIECI KOMPUTEROWYCH dr inż. Andrzej Celmerowski strona nr 6
- skrętka nieekranowana UTP Unsielded Twisted Pair - standard wg EIA/TIA (Electronic Industry Association, Telecommunications IA), na potrzeby Token Ring - para nieekranowanych, skręconych ze sobą przewodów - kable skrętkowe mają po cztery pary drutów WSTĘP DO SIECI KOMPUTEROWYCH dr inż. Andrzej Celmerowski strona nr 7
- precyzyjne zakończenie wg standardu EIA 568 B porządek drutów we wtyczkach nr nóżki: 1 białopomarańczowy 2 pomarańczowy 3 białozielony 4 niebieski 5 białoniebieski 6 zielony 7 białobrązowy 8 brązowy WSTĘP DO SIECI KOMPUTEROWYCH dr inż. Andrzej Celmerowski strona nr 8
Sekwencje w okablowaniach strukturalnych Przewodniki okablowania poziomego muszą być zaterminowane zgodnie z zalecaną sekwencją. Porządek, w jakim żyły kabla są podłączone do odpowiednich pinów wtyczki lub złącza. Wyróżniamy następujące rodzaje sekwencji: - USOC - występująca powszechnie w telefonii; - EIA 568B - najpowszechniej stosowana w sieciach okablowania strukturalnego (lub pokrewna do niej 10Base-T); - EIA 568A - w porównaniu z sekwencją 568B zamienione są miejscami para 2 i 3; EIA 356A - trzyparowa wersja sekwencji 568B, w której para 4 została pominięta (piny 7 i 8 nie są podłączone). WSTĘP DO SIECI KOMPUTEROWYCH dr inż. Andrzej Celmerowski strona nr 9
kategorie przewodów skrętkowych - kat. 1 100 KHz, telefonia, żadne gwarantowane parametry dla sieci - kat. 2 sieci telefoniczne, przepustowość 1 (4) Mbps - kat. 3 telefonia, najgorsza do budowy sieci komputerowych, 16 Mbps, Ethernet 10Base-T - kat. 4 20 Mbps, TokenRing, Ethernet 10Base-T - kat. 5 100 (155) Mbps, Ethernet 100Base-T - kat.5a 100 (155)MHz transmisja dwukierunkowa przez 4 pary przewodów - kat. 6 200 MHz na RJ45 - kat. 7 600 MHZ specjalny rodzaj złącza kompatybilny z RJ45 - skrętka ekranowana STP (ScTP) Shielded Twisted Pair kłopotliwa, różne standardy FTP Foiled Twistem Pair folia Al. S-FTP Screened- Foiled Twistem Pair folia I dodatkowy oplot STP WSTĘP DO SIECI KOMPUTEROWYCH dr inż. Andrzej Celmerowski strona nr 10
gniazdo RJ-45 WYŻSZA SZKOŁA ZARZĄDZANIA I MARKETINGU BIAŁYSTOK, ul. Ciepła 40 kabel UTP para nadawcza TD, para odbiorcza RD, dwie pary wolne łączy gniazdo RJ-45 komputera (zwane MDI) z gniazdem RJ-45 koncentratora (zwanym MDI X) jeżeli przez styk (pin) nr 1 portu MDI komputer wysyła dane to przez ten sam pin (nr 1) portu MDI X te dane są odbierane WSTĘP DO SIECI KOMPUTEROWYCH dr inż. Andrzej Celmerowski strona nr 11
kable proste do łączenia portów MDI z MDI X kable skrzyżowane łączy porty MDI / MDI (MDI X / MDI X) wtyki kabla prostego 1 białopomarańczowy 2 pomarańczowy 3 białozielony 4 niebieski 5 białoniebieski 6 zielony 7 białobrązowy 8 brązowy 1 białopomarańczowy 2 pomarańczowy 3 białozielony 4 niebieski 5 białoniebieski 6 zielony 7 białobrązowy 8 brązowy WSTĘP DO SIECI KOMPUTEROWYCH dr inż. Andrzej Celmerowski strona nr 12
wtyki kabla krzyżowego 1 białopomarańczowy 2 pomarańczowy 3 białozielony 4 niebieski 5 białoniebieski 6 zielony 7 białobrązowy 8 brązowy 1 (3) białozielony 2 (6) zielony 3 (1) białopomarańczowy 4 (7) białobrązowy 5 (8) brązowy 6 (2) pomarańczowy 7 (4) niebieski 8 (5) białoniebieski WSTĘP DO SIECI KOMPUTEROWYCH dr inż. Andrzej Celmerowski strona nr 13
Transceiver łączy odcinki sieci na bazie różnych mediów WSTĘP DO SIECI KOMPUTEROWYCH dr inż. Andrzej Celmerowski strona nr 14
koncentratory (huby) i komutatory (switche) odbiera ramkę nadawaną przez komputer wysyła otrzymaną ramkę do wszystkich swoich wyjść podział pasma w koncentratorze przydział całego pasma każdemu podłączonemu urządzeniu w switchach połączenia kaskadowe (stosy) gniazdo przełączalne MDI / MDI-X WSTĘP DO SIECI KOMPUTEROWYCH dr inż. Andrzej Celmerowski strona nr 15
koncentratory dwuszybkościowe 10 / 100 Mbps (automat) złącza: - 4, 8, 12, 16 lub 24 RJ-45 MID / MID-X - UP DOWN praca w stosie - BNC - AUI do zewnętrznego transceivera (światłowód) - MII Medium Independent Intreface Fast Ethernet (analogicznie jak AUI dla Ethernetu WSTĘP DO SIECI KOMPUTEROWYCH dr inż. Andrzej Celmerowski strona nr 16
szafki montażowe WYŻSZA SZKOŁA ZARZĄDZANIA I MARKETINGU BIAŁYSTOK, ul. Ciepła 40 panele zbiorcze zestaw kilkunastu (dziesięciu) gniazd RJ-45 połączonych parami krótkimi odcinkami kabla koncentratory (przełączniki) końcówki kabli od stanowisk danej sieci kable (krótkie) łączące gniazdo panelu zbiorczego z odpowiednim portem koncentratora WSTĘP DO SIECI KOMPUTEROWYCH dr inż. Andrzej Celmerowski strona nr 17