NEUROLOGIA DZIECIĘCA w TORUNIU oraz wspierające ją dziedziny pokrewne i fundacje pod redakcją dr. n. med. Mariana Łysiaka
S PIS TREŚCI Wykaz skrótów 8 Wstęp 9 1. Rola neurologów, psychiatrów i pediatrów w diagnostyce i leczeniu schorzeń ośrodkowego układu nerwowego u dzieci i młodzieży 12 2. Początki diagnostyki ośrodkowego układu nerwowego (o.u.n.) 18 3. Rodowody toruńskiej elektroencefalografii dziecięcej 32 Anna Sadakierska-Chudy, Anna Kołodziejczyk 4. Diagnostyka cytogenetyczna 41 Anna Grochal 5. Powstanie NZOZ Specjalistycznego Centrum Neurologii Wieku Rozwojowego Neuron 44 6. Starania wokół utworzenia Pododdziału Neurologii Dziecięcej 46 Anna Grochal, 7. Powstanie Pododdziału Neurologii Dziecięcej 47 Elżbieta Mieszkowska-Żurawska 8. Powstanie Pracowni Fizjoterapii 50 Milena Burdach-Szydlowska, Agnieszka Augustyn 9. Działalność Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej 51 Maria Wojak 10. Rehabilitacyjne Wczasy Rodzinne w Osieku n. Wisłą 55 Franciszek Czajkowski 11. Ośrodek Czytelnictwa Chorych i Niepełnosprawnych Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej Książnicy Miejskiej w Toruniu 61
6 NEUROLOGIA DZIECIĘCA W TORUNIU Iwona Dmochowska 12. Dzieci głuche i niedosłyszące 63 Joanna Duszyńska-Gawińska 13. Fundacja Ducha Na Rzecz Rehabilitacji Naturalnej Ludzi Niepełnosprawnych 68 Janusz Czarnecki 14. Fundacja o Uśmiech Dziecka również dla dzieci ze schorzeniami neurologicznymi 74 Renata Margalska 15. Działalność Klubu J w Toruniu. Idea grup samopomocowych 77 Witold Cerkaski 16. Powstanie i działalność Miejskiego Ośrodka Rehabilitacji dla Dzieci i Młodzieży 83 Małgorzata Bilska-Wodecka 17. Powstanie Ośrodka Rehabilitacji Dziennej w obiekcie po dawnym MORDiM przy ul. Ignacego Łyskowskiego 15 92 Anna Grochal 18. Fundacja Na Rzecz Rozwoju Dzieci Niepełnosprawnych Daj Szansę 99 Aleksandra Ruszczak 19. Fundacja Społeczno-Charytatywna Pomoc Rodzinie i Ziemi. Hospicjum dla Dzieci i Młodzieży Nadzieja w Toruniu 101 Janina Mirończuk 20. Zakład Opiekuńczo-Leczniczy Fundacji Światło 104 21. Autyzm, problem XX w. 108 Paweł Rzoska 21.1. Relacje ojca dziecka z autyzmem wczesnodziecięcym powstawanie struktur organizacyjnych obejmujących dzieci autystyczne w Toruniu 110 Anita Giersz 21.2. Działalność Niepublicznego Ośrodka Rewalidacyjno-Wychowawczego dla Dzieci i Młodzieży z Autyzmem w Toruniu. 124 Inga Kuźma 21.3. Regionalny Ośrodek Informacji i Wsparcia Osób Niepełnosprawnych. Fundacja Wspomagania Rozwoju Tu i Teraz 129 22. Publikacje z zakresu neurologii dziecięcej 130 23. Biografie pionierów neurologii dziecięcej w Toruniu 134
Spis treści 7 23.1. Dr med. Georg Seger (1629 1678) profesor 134, Kazimierz Przybyszewski 23.2. Dr med. Władysław Trzaska (1861 1944) internista 141, Kazimierz Przybyszewski 23.3. Dr w. n. lek. Marian Józef Skowroński (1900 1978) pediatra 143 23.4. Lek. med. Izabela Wasilewska (1916 2000) neurolog, pediatra 147 23.5. Lek. med. Elżbieta Weymanowa (1923 ) pediatra 150 24. Reprinty wybranych publikacji 153 25. Indeks osób (Rozdziały: 1 23) 232 26. Aneksy 239 Aneks 1. Pismo kierownika ZPSD Szpitala Dziecięcego dr. n. med. Mariana Łysiaka do dyrektora Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Toruniu dr. n. med. Jerzego Jakubiaka 240 Aneks 2. Protokół specjalisty wojewódzkiego w dziedzinie neurologii dr. n. med. Jerzego Matyjka z wizytacji Poradni Neurologicznej Wieku Rozwojowego 242 Aneks 3. List lek. med. Anny Grochal ze stażu w BIBIC (Wielka Brytania) z 20.06.1993 r. 245 Aneks 4. Posiedzenia naukowe z zakresu neurologii dziecięcej 247 Aneks 5. Publikacje prasowe 251 Aneks 6. Program stażu z zakresu neurologii dziecięcej dla innych specjalności 254 27. Podsumowanie 255 Spis rycin 258 Zusammenfassung 265 Summary 267
8 NEUROLOGIA DZIECIĘCA W TORUNIU WYKAZ SKRÓTÓW ABA Applied Behavior Analysis (Metoda behawioralna) Arch. Hist. Med. Archiwum Historii Medycyny CAPD Central Auditory Processing Disorder (centralne zaburzenia przetwarzania słuchowego) GUS Główny Urząd Statystyczny ICF International Coach Fereration (Międzynarodowa Federacja Trenerów) IPNFA Polskie Stowarzyszenie Metody PNF IWRD Instytut Wspomagania Rozwoju Dziecka KTA Krajowe Towarzystwo Autyzmu lic. piel. licencjonowana pielęgniarka MORDiM Miejski Ośrodek Rehabilitacji Dzieci i Młodzieży m.ż. miesiąc życia NDT Neuro Developmental Treatment (Działania na rzecz rozwoju oun) Neurol. Dzieć. Neurologia Dziecięca Neuropatol. Pol. Neuropatologia Polska NZOZ Niepubliczny Zespół Opieki Zdrowotnej o.u.n ośrodkowy układ nerwowy PAP Porozumienie Autyzmu Polska PCDI Pinceton Child Development Institute (Instytut Rozwoju Dziecka w Pinceton) PNF Neuromuscular Facilitation (Torowanie nerwowo mięśniowe) PSNDT-Bobath Polskie Stowarzyszenie NDT-Bobath PSTB Polskie Stowarzyszenie Terapii Behawioralnej PTAB Polskie Towarzystwo Analizy Behawioralnej PTP Polskie Towarzystwo Pediatryczne SPOZA Stowarzyszenie Pomocy Osobom z Autyzmem SDŚ Sala Doświadczeń Świata ZPSD Szpital Dziecięcy Zespół Poradni Specjalistycznych Dziecięcych Szpital Dziecięcy