PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA EDUKACJI WCZESNOSZKOLNEJ W SZKOLE PODSTAWOWEJ Rozdział I Postanowienia ogólne 1. Mówiąc o ocenianiu w klasach I III mamy na myśli proces gromadzenia informacji o uczniach. Stała obserwacja uczniów przez nauczyciela i rozpoznawanie poziomu opanowania przez nich wiadomości i umiejętności, a także ich postaw społeczno emocjonalnych w stosunku do wymagań edukacyjnych i gromadzenie informacji stanowi integralną część procesu, nauczania i wychowania. 2. Mówiąc edukacja wczesnoszkolna mamy na myśli również kształcenie zintegrowane (nazwa edukacja wczesnoszkolna, zgodnie z podstawą programową, dotyczy klas rozpoczynających naukę w szkole od 1 września 2009 roku). Rozdział II Cele edukacyjne 1. Wspomaganie dziecka w rozwoju intelektualnym, emocjonalnym, społecznym, etycznym, fizycznym i estetycznym 2. Przygotowanie do życia w zgodzie z samym sobą, ludźmi i przyrodą. 3. Dbałość o to, aby dziecko rozróżniało dobro od zła, było świadome przynależności społecznej (do rodziny, grupy społecznej i wspólnoty narodowej) oraz rozumiało konieczność dbania o przyrodę. 4. Kształtowanie systemów wiadomości i umiejętności potrzebnych dziecku do poznawania i rozumienia świata, radzenia sobie w codziennych sytuacjach oraz do kontynuowania nauki w klasach IV VI szkoły podstawowej. Rozdział III Rola, rodzaj i funkcje oceny Rola oceniania informowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i jego zachowaniu oraz o postępach w tym zakresie udzielanie uczniowi pomocy w samodzielnym planowaniu swojego rozwoju motywowanie ucznia do dalszych postępów w nauce i zachowaniu dostarczanie rodzicom (prawnym opiekunom) i nauczycielom informacji o postępach, trudnościach w nauce, zachowaniu oraz specjalnych uzdolnieniach ucznia 1
umożliwienie nauczycielom doskonalenia organizacji i metod pracy dydaktyczno wychowawczej Rodzaje ocen: wstępna ocena rozwoju ucznia i jego możliwości w klasie I, stanowi podstawę do zapewnienia każdemu uczniowi maksymalnego rozwoju ocena bieżąca informująca ucznia o jego postępach i zachowaniu, wyraźnie wskazująca osiągnięcia i to, co należy usprawnić ocena podsumowująca: śródroczna i końcoworoczna wyrażona na piśmie, stanowi syntetyczną informację o osiągnięciach ucznia końcowa ocena rozwoju ucznia i jego możliwości diagnozy końcowej w klasie III Funkcje oceny: Informacyjna co dziecku udało się poznać, zrozumieć, opanować, jakie umiejętności zdobyło, jaki był wkład pracy Korekcyjna co trzeba zmienić w pracy z dzieckiem Motywująca zachęca do podejmowania dalszego wysiłku, wskazuje na możliwość osiągnięcia sukcesu, oraz daje dziecku wiarę we własne siły. W procesie oceniania uwzględniane są następujące obszary: Indywidualne predyspozycje i możliwości dziecka w opanowaniu materiału edukacyjnego Stopień zaangażowania ucznia i wkład pracy w procesie zdobywania wiadomości i umiejętności Umiejętności rozwiązywania problemów Postępy dziecka w rozwoju społeczno emocjonalnym Rozdział IV Sposoby sprawdzania wiadomości i umiejętności uczniów 1. Metody i formy sprawdzania wiadomości i umiejętności uczniów. Formy stosowane w edukacji wczesnoszkolnej do sprawdzania wiadomości i umiejętności pracy uczniów to: ciche czytanie głośne czytanie przepisywanie pisanie ze słuchu pisanie z pamięci wypowiedzi ustne recytacja prowadzenie zeszytu i ćwiczeń samodzielne zdobywanie wiadomości, lektura dostrzeganie zjawisk przyrodniczych liczenie pamięciowe wykonywanie i zapisywanie działań matematycznych 2
układanie zdań przeprowadzanie pomiarów stosowanie technik plastycznych i technicznych dokładność i estetyka wykonania prac wiedza o sztuce śpiewanie czytanie i zapisywanie nut rozpoznawanie utworów muzycznych wykonywanie ćwiczeń gimnastycznych sprawność fizyczna aktywność na lekcji praca w zespole 2. Organizacja procesu sprawdzania a) W klasach I III ocena klasyfikacyjna śródroczna i końcoworoczna jest oceną opisową. Śródroczna ocena przygotowywana jest w postaci karty oceny opisowej, na której zaznacza się odpowiednie określenia. Ocena końcoworoczna jest oceną opisową i ujmuje: osiągnięcia wychowawcze: o wywiązywanie się z obowiązków ucznia o przestrzeganie regulaminów klasowych i szkolnych o umiejętności współdziałania w zespole lub w grupie z zachowaniem odpowiednich norm o kulturalne zachowanie się poza szkołą o okazywanie szacunku innym osobom o dbałość o bezpieczeństwo i zdrowie własne umiejętności wypowiadania się technikę czytania i pisania podstawy ortografii i gramatyki liczenie w zależności od poziomu nauczania rozwiązywanie zadań tekstowych ogólną wiedzę o otaczającym świecie zaangażowanie w zajęcia o charakterze artystycznym i sportowym osobiste osiągnięcia uczniów. b) W klasie I ustala się czterostopniową ocenę obrazkową ( pieczątki), która będzie stosowana w zeszytach i na kartach pracy uczniów: - Wspaniale! zapis w dzienniku - A ocena stosowana wówczas, gdy uczeń samodzielnie i twórczo rozwiązuje zadania. Szybko posługuje się zdobytymi umiejętnościami. Rozwiązuje zadania dodatkowe, kieruje pracą w grupie 3
- Ładnie zapis w dzienniku B ocena stosowana wówczas, gdy uczeń samodzielnie rozwiązuje zadania wyjaśnione przez nauczyciela. Pracuje solidnie, wytrwale, w dobrym tempie. Rozumie i korzysta ze wskazówek nauczyciela. Prace wykonuje starannie i prawidłowo. Sprawnie pracuje w grupie. - Postaraj się zapis w dzienniku C ocena stosowana wówczas, gdy uczeń pracuje na miarę swoich możliwości. Podejmuje trud wykonania zadania, ale wymaga pomocy. Poprawia błędy i stara się samodzielnie wykonywać zadania. Zgodnie i efektywnie pracuje w grupie. - Pracuj więcej zapis w dzienniku D ocena stosowana wówczas, gdy uczeń nie podejmuje trudu wykonania zadania lub wykonuje prace niestarannie, popełnia błędy i nie potrafi ich poprawić, nawet z pomocą nauczyciela. Przeszkadza innym w pracy. c) W klasie II używa się symboli literowych: A Znakomicie pracujesz uczeń samodzielnie i twórczo rozwiązuje zadania. Szybko posługuje się zdobytymi umiejętnościami. Rozwiązuje zadania dodatkowe. Kieruje pracą w grupie. B - Bardzo dobrze uczeń samodzielnie rozwiązuje zadania, wyjaśnione przez nauczyciela. Pracuje solidnie, wytrwale, w dobrym tempie. Rozumie i korzysta ze wskazówek nauczyciela. Prace wykonuje starannie i prawidłowo. Sprawnie pracuje w grupie. C Dobrze uczeń pracuje na miarę swoich możliwości. Podejmuje trud wykonania zadania, ale wymaga pomocy. Poprawia błędy i stara się samodzielnie wykonać zadania. Zgodnie i efektywnie pracuje w grupie. D Pracuj więcej uczeń wymaga pomocy nauczyciela, dodatkowych wskazówek i wyjaśnień. W pracach popełnia błędy. Wykonuje przydzielone zadania w grupie przy pomocy innych dzieci. 4
E Staraj się bardziej uczeń wykonuje prace niestarannie, lekceważy wskazówki nauczyciela. Stać go na lepszą pracę. F Wykonaj zadanie jeszcze raz uczeń nie podejmuje trudu wykonania zadania. Nie pracuje na zajęciach, nie wykonuje zadań samodzielnie, przeszkadza innym w pracy grupowej. d) W klasie III używa się symboli cyfrowych: 6 Znakomicie pracujesz uczeń samodzielnie i twórczo rozwiązuje zadania. Szybko posługuje się zdobytymi umiejętnościami. Rozwiązuje zadania dodatkowe. Kieruje pracą w grupie. 5 - Bardzo dobrze uczeń samodzielnie rozwiązuje zadania, wyjaśnione przez nauczyciela. Pracuje solidnie, wytrwale, w dobrym tempie. Rozumie i korzysta ze wskazówek nauczyciela. Prace wykonuje starannie i prawidłowo. Sprawnie pracuje w grupie. 4 Dobrze uczeń pracuje na miarę swoich możliwości. Podejmuje trud wykonania zadania, ale wymaga pomocy. Poprawia błędy i stara się samodzielnie wykonać zadania. Zgodnie i efektywnie pracuje w grupie. 3 Pracuj więcej uczeń wymaga pomocy nauczyciela, dodatkowych wskazówek i wyjaśnień. W pracach popełnia błędy. Wykonuje przydzielone zadania w grupie przy pomocy innych dzieci. 2 Staraj się bardziej uczeń wykonuje prace niestarannie, lekceważy wskazówki nauczyciela. Stać go na lepszą pracę. 1 Wykonaj zadanie jeszcze raz uczeń nie podejmuje trudu wykonania zadania. Nie pracuje na zajęciach, nie wykonuje zadań samodzielnie, przeszkadza innym w pracy grupowej. Rozdział V Ocena z zachowania Zachowanie oceniane jest na bieżąco. Ocena wpisywana jest w dzienniku lekcyjnym. Elementy oceny zachowania: 1. wywiązywanie się z obowiązków ucznia, 2. postępowanie zgodne z dobrem społeczności szkolnej, dbałość o honor i tradycje szkoły, 3. dbałość o piękno mowy ojczystej 4. dbałość o bezpieczeństwo i zdrowie własne oraz innych osób, 5. godne, kulturalne zachowanie się w szkole i poza nią, 6. okazywanie szacunku innym osobom. 5
Skala i symbolika oceny zachowania: W- wyróżniające D- dobre N- niezadowalające Rozdział VI Sposoby informowania uczniów i ich rodziców o indywidualnych osiągnięciach 1. Wymagania edukacyjne i przedmiotowy system oceniania przedstawiane są uczniom na jednym z pierwszych zajęć w danym roku szkolnym, a fakt ten jest odnotowany w dzienniku zajęć lekcyjnych. 2. Wymagania edukacyjne i przedmiotowy system oceniania przedstawiane są rodzicom na pierwszym zebraniu w danym roku szkolnym, a fakt ten jest odnotowany w dzienniku zajęć lekcyjnych, dodatkowo potwierdzony podpisem rodzica na liście potwierdzającej zapoznanie się z aktami wewnętrznymi szkoły. Informacja na temat wymagań edukacyjnych obejmuje zakres wiadomości i umiejętności z poszczególnych edukacji nauczania, uwzględnia poziom wymagań na poszczególne oceny szkolne. 3. Ocenienie ucznia w nauczaniu zintegrowanym jest jawne i odbywa się na bieżąco w klasie, podczas wielokierunkowej działalności ucznia. Nauczyciel sprawdza wykonane prace, chwali za wysiłek, za chęci, za pracę. Nagradza uśmiechem, pochwałą, gestem oraz wskazuje, co uczeń powinien zmienić, poprawić czy wyeksponować. Podkreśla więc osiągnięcia ucznia, ale nie porównuje go z innymi uczniami. 4. Nauczyciel stosuje wszystkie dostępne sposobu oceniania wspomagającego, tj.: obserwuje ucznia i jego pracę, rozmawia z nim i motywuje do dalszych wysiłków. Uczeń powinien mieć pewność, że w toku uczenia się ma prawo do popełnienia błędów, do rzetelnej informacji, z której jasno wynika, co zrobił dobrze, co zrobił źle, a co musi zmienić, aby było lepiej. Taka informacja wywołuje motywację do dalszego wysiłku w celu dokonywania korekty poprzez kolejne działania. 5. Nauczyciel gromadzi i przechowuje sprawdziany, karty pracy ucznia przechowuje je w miejscu wyznaczonym w klasie. Na tej podstawie dokonuje oceny opisowej. 6. Sprawdzone i ocenione prace kontrolne uczeń i rodzice otrzymują do wglądu, zawsze, gdy zajdzie taka potrzeba. 7. Informacje o postępach ucznia w nauce i pracy rodzice uzyskują podczas kontaktów indywidualnych z nauczycielem, podczas zebrań z rodzicami organizowanymi zgodnie z kalendarzem szkolnym oraz w czasie dni otwartych szkoły. 8. Podczas zebrań z rodzicami organizowanymi w ciągu semestru nauczyciel przekazuje informacje o postępach dziecka. 6
9. W przypadku trudności w nauce, częstego nie przygotowania do zajęć rodzice informowani będą podczas indywidualnych spotkań z nauczycielem. 10. W przypadkach utrudnionych kontaktów z rodzicem informacje zostaną przekazane telefonicznie. 11. W przypadkach niemożliwego kontaktu telefonicznego stosowane będzie wysłanie listu, zaproszenie do szkoły na indywidualną rozmowę lub ostatecznie wizyta nauczyciela wychowawcy lub pedagoga w domu dziecka. 12. Prace uczniów (zeszyty dyktand, prace samodzielne, sprawdziany prace plastyczne itp.) udostępnione są rodzicom na prośbę. 13. Ocenę śródroczną otrzymuje rodzic po zakończeniu semestru na specjalnie przygotowanym arkuszu, odrębnym dla poszczególnych poziomów nauczania (kl. I, II, III) 14. Ocenę roczną otrzymuje rodzic w dniu zakończenia roku szkolnego na świadectwie szkolonym. 15. Po zakończeniu pierwszego etapu edukacyjnego uczeń może zostać nagrodzony: Dyplomem Nagrodą książkową Listem gratulacyjnym dla rodzica 7