SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI POWIATOWEGO CENTRUM POMOCY RODZINIE W TORUNIU w 2011 ROKU

SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI POWIATOWEGO CENTRUM POMOCY RODZINIE W TORUNIU w 2011 ROKU Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Toruniu jest jednostką organizacyjną pomocy społecznej. Jako samodzielna jednostka organizacyjna Powiatu Toruńskiego jest powołana do wykonywania określonych ustawami zadań publicznych o charakterze ponadgminnym w zakresie pomocy społecznej i wspierania osób niepełnosprawnych. Swoim działaniem obejmuje 8 Gmin i miasto Chełmża. Pracownicy Centrum swoje obowiązki wykonują zarówno w siedzibie PCPR jak i na terenie powiatu toruńskiego. Jednostka w 2011 r. realizowała zadania w zakresie pomocy społecznej, a także rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudniania osób niepełnosprawnych. W 2011 r. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Toruniu dysponowało następującym budżetem: 1. rozdział 85204 Rodziny zastępcze 2 046 453,36 zł. 2. rozdział 85201 Placówki Opiekuńczo-Wychowawcze 62 874,56 zł. 3. rozdział 85218 Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie 781 452,75 zł. 4. rozdział 85220 Jednostki specjalistycznego poradnictwa, mieszkania chronione i środki interwencji kryzysowej 2 491,46 zł. 5. rozdział 85321 Zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności - 167 692,89 zł. 6. rozdział 85395 Pozostała działalność projekt Uwierzyć w siebie 178 256,09 zł. W 2011 r. PCPR wydatkowało ze środków własnych ogółem kwotę w wysokości 3 239 221,11 zł. na następujące zadania: 1. Wydatki związane z funkcjonowaniem rodzin zastępczych. 2. Utrzymaniem 9 zawodowych rodzin zastępczych, w tym: - o charakterze pogotowia rodzinnego - specjalistyczna - zawodowych rodzin zastępczych 1

3. Usamodzielnianiem wychowanków opuszczających rodziny zastępcze i placówki opiekuńczo wychowawcze. Na w. wym. 3 formy wsparcia ogólna kwota wydatków wyniosła 2 109 327,92 zł. 4. Funkcjonowanie Działu Interwencji Kryzysowej 2 491,46 zł. 5. Wydatki związane z funkcjonowaniem Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności 167 692,89 zł. 6. Bieżące wydatki związane z funkcjonowaniem PCPR, na które składa się m.in. - zakup materiałów i wyposażenia, - zakup energii, - zakup usług remontowych, - opłaty za rozmowy telefoniczne, - wywóz nieczystości, - opłaty pocztowe, - czynsz za pomieszczenia przy ul. Towarowej 4-6, - wynajem samochodu, - umowy zlecenia, - szkolenia pracowników, - pozostałe usługi - wynagrodzenia pracowników wyniosły 781 452,75 zł. 7. Wkład własny na realizację projektu systemowego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 20 913 zł. Pokryty z PFRON (dot. turnusów rehabilitacyjnych) Stan zatrudnienia w PCPR wyrażony w etatach kalkulacyjnych wynosił: 1. PCPR 11,5 2. Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności - 1 2

SZKOLENIA ZEWNĘTRZNE I WEWNĘTRZNE Dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie realizując ustawowe zadania dba także o doskonalenie umiejętności zawodowych swoich pracowników, w związku z czym, kadra Centrum w 2011 r. brała udział m. in. w konferencjach, szkoleniach i kursach organizowanych przez: Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej, Miejski Ośrodek Edukacji i Profilaktyki Uzależnień w Toruniu, Regionalny Ośrodek EFS, Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego, Toruńskie Stowarzyszenie Aktywności Społecznej w Toruniu w następującym zakresie: - Prawo zamówień publicznych - Fundusze Unijne - Prawo w obszarze pomocy społecznej - Metodologia monitoringu i ewaluacji obowiązki beneficjenta projektów współfinansowanych z EFS -Cykl życia projektu- praktyczne opracowanie i realizacja projektów współfinansowanych z EFS -Praktyczne zagadnienia ewidencji księgowej projektów współfinansowanych z EFS - Ubezpieczenia społeczne oraz zasiłki w razie choroby i macierzyństwa -Eurosieroctwo jako problem społeczny - Psychiatria środowiskowa ŚDS i DPS, a Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego - Skuteczna interwencja kryzysowa - Systemowe podejście do pracy z rodziną - Program aktywizacji lokalnej jako narzędzie aktywizacji lokalnego środowiska - Aktywna polityka społeczna - Praca z uchodźcami 3

- Prawo w obszarze pomocy społecznej- najnowsze zmiany obowiązujące w PCPR - Warsztaty dotyczące obsługi oprogramowania POMOST - Szkolenie kadr instytucji pracujących na rzecz rodzin zastępczych - Mediacje rodzinne - problematyka związana z osobami niepełnosprawnymi Dobór pracowników PCPR do uczestnictwa w w/w szkoleniach opierał się na zasadzie równych szans. PORADNICTWO SPECJALISTYCZNE - poradnictwo realizowane w siedzibie PCPR w formie pracy socjalnej w zakresie: rodzicielstwa zastępczego, niepełnosprawności, kryzysu w rodzinie- 58 osób - 8 osób skierowano do Rzecznika Praw Ofiar w Toruniu - 20 osób zostało skierowanych do Miejski Ośrodek Edukacji i Profilaktyki Uzależnień w Toruniu - poradnictwo psychologiczne realizowane w tut. Urzędzie objęło 55 osób - Toruńskie Stowarzyszenie Aktywności Społecznej w Toruniu- 10 osób WSPÓŁPRACA Z KOLEGIUM PRACOWNIKÓW SŁUŻB SPOŁECZNYCH W ramach współpracy studenci Kolegium mają możliwość odbycia praktyk w siedzibie Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Toruniu, dzięki czemu poznają od strony praktycznej zawód pracownika socjalnego. 4

POMOC INSTYTUCJONALNA DOMY POMOCY SPOŁECZNEJ Powiat Toruński prowadzi na swoim terenie 4 domy pomocy społecznej o zasięgu ponadgminnym. Są to: 1. DPS dla osób przewlekle somatycznie chorych w Browinie przeznaczony dla 125 pensjonariuszy oraz Środowiskowy Domu Samopomocy funkcjonujący przy DPS w Browinie dla osób z zaburzeniami psychicznymi, w którym przebywają 33 osoby. 2. DPS Dom Kombatanta w Dobrzejewicach dla 62 osób w podeszłym wieku oraz Środowiskowy Dom Samopomocy w Osieku nad wislą, podlegający pod dyrektora DPS w Dobrzejewicach dla osób z zaburzeniami psychicznymi, w którym przebywa 35 pensjonariuszy. 3. DPS dla osób przewlekle psychicznie chorych w Pigży z 69 miejscami. 4. DPS dla osób w podeszłym wieku w Wielkiej Nieszawce dla 90 mieszkańców. W roku 2010 PCPR w Toruniu wydało 95 decyzji o umieszczeniu osób w dps-ach na terenie Powiatu, w tym: - 18 dla mieszkańców Powiatu Toruńskiego, - 77 dla mieszkańców spoza Powiatu Toruńskiego Ponadto 6 osobom zmieniono decyzję o umieszczeniu w dps w związku z przeniesieniem do innych placówek i 9 uchylono z uwagi na umieszczenie poza kolejnością, 5 osobom odmówiono umieszczenie w dps z powodu stanu zdrowia. W roku 2011 do domów pomocy społecznej funkcjonujących na terenie Powiatu przyjęto 55 osób, a na umieszczenie w nich oczekiwało 58 osób. Wydano również 56 decyzji o odpłatności za pobyt mieszkańców w dps-ach w Powiecie, skierowanych wg starych zasad. Na terenie powiatu toruńskiego nie funkcjonują Warsztaty Terapii Zajęciowej, jednakże 12 mieszkańców uczestniczy w Warsztatach Terapii Zajęciowej w Toruniu i 1 mieszkaniec w WTZ w Otłoczynie: 1. Warsztat terapii Zajęciowej przy Fundacji na Rzecz Osób Niepełnosprawnych ARKADIA 3 osoby, 5

2. Warsztat Terapii Zajęciowej Polski Związek Niewidomych 5 osób 3. Fundacja im. Brata Alberta Warsztat Terapii Zajęciowej Bratanki 4 osoby PLACÓWKA OPIEKUŃCZO-WYCHOWAWCZA Do Placówki Opiekuńczo Wychowawczej w Chełmży w ciągu ubiegłego roku skierowano 7 dzieci z Powiatu Toruńskiego. Uchylono 5 decyzji z powodu powrotu dzieci do rodziny naturalnej, umieszczenia w rodzinie zastępczej i ukończenia 18 lat. Wydano także 21 decyzji o odpłatności za pobyt małoletnich wychowanków w Placówce Opiekuńczo-Wychowawczej w Chełmży, w placówkach na terenie innych powiatów oraz w zawodowych rodzinach zastępczych. Placówka jest przeznaczona dla 20 podopiecznych, w chwili obecnej przebywa w niej 20 wychowanków. Ponadto 7 małoletnich z powiatu toruńskiego skierowano do Placówek Opiekuńczo- Wychowawczych na terenie miasta Torunia, do Placówki w Brzeziu w powiecie włocławskim oraz w Skrzyżowie. Dotychczas nie zrealizowano 13 postanowień sądowych w sprawie umieszczenia dzieci pochodzących z naszego powiatu w Placówkach Opiekuńczo-Wychowawczych z powodu braku miejsc. RODZINY ZASTĘPCZE ORAZ KONTYNUOWANIE NAUKI PRZEZ WYCHOWANKÓW RODZIN ZASTĘPCZYCH I PLACÓWEK OPIEKUŃCZO-WYCHOWAWCZYCH W grudniu 2011 r. w 129 rodzinach zastępczych przebywało 150 dzieci, w tym w 20 rodzinach niespokrewnionych z dzieckiem, przebywało 25 dzieci. W ciągu roku 2011 powstało 18 nowych rodzin zastępczych, w których opiekę znalazło 33 dzieci. W ciągu tego okresu rozwiązano 15 rodzin zastępczych. W rodzinach tych przebywało 19 dzieci, z czego 8 dzieci wróciło do rodzin biologicznych, 3 zmieniło rodzinę zastępczą, 2 w 6

związku z usamodzielnieniem, a 6 w związku z rozpoczęciem nauki w szkołach po osiągnięciu pełnoletniości, 2 trafiło do placówki opiekuńczo-wychowawczej, 2 wyjechało za granicę, 1 przeprowadziło się do innego miasta. W ciągu 2011 r. usamodzielniono 5 wychowanków rodzin zastępczych. Ponadto 29 wychowanków rodzin zastępczych otrzymywało świadczenia na kontynuowanie nauki, a 3 pomoc pieniężną na pokrycie kosztów związanych z wynajmem pokoju. Wypłacono też pomoc w formie wyprawki rzeczowej dla 2 wychowanków rodzin zastępczych. W 2011 r. usamodzielniono także 2 wychowanków placówek opiekuńczowychowawczych. W ciągu roku wypłacono świadczenia na kontynuowanie nauki 8 wychowankom placówek opiekuńczo-wychowawczych1 wychowankowi zakładu poprawczego, 1 wychowankowi młodzieżowego ośrodka wychowawczego. Przyznano też pomoc w formie wyprawki rzeczowej dla 2 wychowanków. NAZWA GMINY LICZBA RODZIN LICZBA DZIECI LICZBA RODZIN NIESPOKREWNIONYCH LICZBA DZIECI NIEPEŁNOSPRAWNYCH MIASTO CHEŁMŻA GMINA CHEŁMŻA 27 29 2 4 9 10 2 0 CZERNIKOWO 3 3 1 2 LUBICZ 23 29 3 8 ŁUBIANKA 2 2 0 1 ŁYSOMICE 9 15 1 1 OBROWO 17 23 2 2 ZŁAWIEŚ WIELKA 14 19 6 3 WIELKA NIESZAWKA 5 6 1 3 RAZEM 95 136 18 24 Wykaz rodzin w poszczególnych gminach 7

ZAWODOWE NIESPOKREWNIONE Z DZIECKIEM RODZINY ZASTĘPCZE Na koniec roku 2011 na terenie powiatu toruńskiego funkcjonowało 9 zawodowych rodzin zastępczych: NAZWA GMINY LICZBA RODZIN LICZBA DZIECI LICZBA DZIECI NIEPEŁNOSPRAWNYCH CZERNIKOWO 2 9 1 LUBICZ 2 13 3 OBROWO 2 7 1 ZŁAWIEŚ 3 15 4 WIELKA RAZEM 9 44 9 w tym: 1 pogotowie rodzinne ( gm. Obrowo) 1 specjalistyczna rodzina zastępcza ( gm. Lubicz) 7 wielodzietnych rodzin zastępczych (pozostałe) OŚRODEK INTERWENCJI KRYZYSOWEJ Dział Interwencji Kryzysowej w Browinie przeznaczony jest dla osób będących w kryzysie z powodu nagłych zdarzeń losowych oraz innych sytuacji kryzysowych. Jednostka dysponuje dwoma wyposażonymi w meble i sprzęt pokojami z 4 miejscami noclegowymi, kuchnią oraz sanitariatami. W sprawie ustalenia zasad udostępniania miejsc w OIK oraz zwrotu kosztów związanych ze świadczonymi usługami zostały zawarte stosowne porozumienia z władzami gmin powiatu. 8

W roku 2011 r. z usług hotelowych Ośrodka Interwencji Kryzysowej skorzystało 6 osób. Natomiast osoby zainteresowane wsparciem w formie poradnictwa specjalistycznego w siedzibie Miejskiego Ośrodka Edukacji i Profilaktyki Uzależnień w Toruniu przy ul. Kasztanowej 16 zostały kierowane przez tut. Centrum. PAŃSTWOWY FUNDUSZ REHABILITACJI OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH Tut. Centrum wykonywało zadania z zakresu rehabilitacji społecznej, natomiast rehabilitacja zawodowa osób niepełnosprawnych, finansowana również przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych była realizowana przez Powiatowy Urząd Pracy dla Powiatu Toruńskiego. Powiat Toruński na wszystkie formy rehabilitacji zgodnie z ustawą o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych wydatkował kwotę 541,107 zł (bez kosztów obsługi), w tym: na rehabilitację społeczną 333 054 zł, zawodową 208 053 zł. Natomiast ogólna kwota wydatków PFRON wyniosła 554 624 zł. REHABILITACJA SPOŁECZNA TURNUSY REHABILITACYJNE Z dofinansowania na turnusy rehabilitacyjne skorzystało 172 mieszkańców Powiatu, w tym: - 55 osób dorosłych z 30 opiekunami, - 51 dzieci i młodzieży wraz z 36 ich opiekunami. Na ten cel wydatkowano kwotę ogółem ze środków PFRON 127 555,37 zł. LIKWIDACJA BARIER ARCHITEKTONICZNYCH, TECHNICZNYCH I W KOMUNIKOWANIU SIĘ Z likwidacji barier architektonicznych, technicznych, i w komunikowaniu się skorzystało 7 osób niepełnosprawna na łączną sumę 20 464,00 zł., z czego 2 dzieci i młodzieży na kwotę 8 000,00 zł. 9

Wydatki na poszczególne zadania wyniosły: - bariery architektoniczne 5 osób na kwotę 20 000,00 zł., - bariery techniczne 2 osoby na kwotę 464,00 zł., - bariery w komunikowaniu się nie realizowano zadania. ZAOPATRZENIE W PRZEDMIOTY ORTOPEDYCZNE, ŚRODKI POMOCNICZE, SPRZĘT REHABILITACYJNY. SPREZĘT, KULTURA, TURYSTYKA I REKREACJA. Na zaopatrzenie ortopedyczne, środki pomocnicze i sprzęt rehabilitacyjny wydatkowano ogółem kwotę 185 035,53 zł., dla 230 osób niepełnosprawnych, w tym: tą formą pomocy objęto 45 dzieci i młodzieży. W zakresie sprzętu rehabilitacyjnego zrealizowano 2 umowy na kwotę 1 911,00 zł. Nie realizowano natomiast zadania w ramach dofinansowań do sportu, kultury, rekreacji i turystyki. REHABILITACJA ZAWODOWA Zawarto 3 umowy z osobami niepełnosprawnymi i wypłacono im środki na rozpoczęcie działalności gospodarczej na ogólną kwotę 99 000,00 zł. Ponadto wydatkowano kwotę w wysokości 109 053,02 zł. na zwrot wydatków na instrumenty i usługi rynku pracy dla osób niepełnosprawnych poszukujących pracy i nie pozostających w zatrudnieniu. Z tej formy pomocy skorzystało 25 osób niepełnosprawnych. W związku z realizacją zadań PFRON wypracowano w ramach obsługi funduszu 13 517,40 zł. Środki te wydatkowano na: PCPR: 1. opłaty pocztowe za przekazy pieniężne dofinansowań PFRON dla osób niepełnosprawnych 894,72 zł., 2. zakup zestawu komputerowego- 7 842,48 zł., 10

3. zakup środków czystości- 629,40 zł. PUP: 1. opłaty pocztowe za przekazy pieniężne dofinansowań PFRON dla osób niepełnosprawnych 89,89 zł., 2. zakup biurka 1 995,99 zł., 3. zakup mebli biurowych 2 064,92 zł. POWIATOWY ZESPÓŁ DO SPRAW ORZEKANIA O NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI W roku 2011 Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Toruniu, wydał ogółem 1873 orzeczenia o niepełnosprawności, w tym: - 1479 dla osób dorosłych i 394 dla dzieci, które nie ukończyły 16 roku życia. Spośród osób dorosłych (1389 orzeczeń): - 261 osób zaliczono do znacznego stopnia niepełnosprawności, - 225 osób uzyskało umiarkowany stopień niepełnosprawności o, - 212 osób zaliczono do lekkiego stopnia niepełnosprawności. Spośród wskazanej liczby 698 osób było orzekanych pierwszy raz. Wydano też 54 orzeczenia negatywne o nie zaliczeniu do żadnego ze stopni oraz 36 orzeczeń o odmowie ustalenia stopnia niepełnosprawności w stosunku do osób posiadających aktualne orzeczenie. Powiatowy Zespół wydał również 394 orzeczenia dla dzieci przed 16 - tym rokiem życia, w tym: - 238 orzeczeń o zaliczeniu do osób niepełnosprawnych. - 150 o nie zaliczeniu do osób niepełnosprawnych 11

- w 6 przypadkach wydano decyzję odmowną o ustalenie niepełnosprawności dziecka, które posiadało ważne, wydane już wcześniej orzeczenie. W 2011 r. Zespół przyjął ogółem 1874 wnioski o ustalenie niepełnosprawności, w tym: -1505 wniosków osób dorosłych (powyżej 16-tego roku życia). Jako główne powody ubiegania się o ustalenia stopnia niepełnosprawności wymieniane przez osoby zainteresowane są: - 134 wnioski dotyczyły uzyskania uprawnień do zasiłku pielęgnacyjnego, - 549 wniosków było o podjęcia odpowiedniego zatrudnienia dostosowanego do warunków psycho-fizycznych osoby niepełnosprawnej, - 280 wniosków złożono w celu korzystania z zaopatrzenia ortopedycznego i środków pomocniczych. Pozostałe wymieniane cele złożenia wniosków to: podjęcie szkolenia realizowanego przez PUP - 4 wnioski, uczestnictwo w WTZ-ach - 3 wniosków, korzystanie z systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji - 1827 wnioski, korzystanie z karty parkingowej - 67 wniosków oraz ubieganie się o możliwości korzystania z innych ulg czy uprawnień, np. odliczeń od podatków - 286 wniosków. Podstawowym celem ubiegania się o ustalenie niepełnosprawności w stosunku do osób przed 16-tym rokiem życia było uzyskanie zasiłku pielęgnacyjnego - 363 wnioski oraz ubieganie się o świadczenie pielęgnacyjne z pomocy społecznej dla osób wychowujących dzieci niepełnosprawne, które wymagają stałej bezpośredniej opieki i pielęgnacji -1 wniosek oraz 1 wniosek dotyczył możliwości odliczeń od podatku na rehabilitację. W 2011 r. na działalność Zespołu wydatkowano kwotę 167 693 zł. Dotacja celowa z budżetu Wojewody Kujawsko-Pomorskiego wyniosła 136.156 zł i stanowiła 81,19 % wydatków przeznaczonych przez samorząd na ten cel. Działalność merytoryczna Zespołu opiera się na współpracy z 10 lekarzami specjalistami rożnych dziedzin medycyny zatrudnionymi jako przewodniczący składów orzekających oraz pracownika socjalnego, doradcy zawodowego lub psychologa, w zależności od potrzeb, np. celu złożenia wniosku przez osobę zainteresowaną na podstawie umów zleceń zawieranych na dany rok kalendarzowy. Obsługa administracyjna realizowana jest w ramach 1 etatu wspomagana przez stażystów finansowanych przez PUP, a obsługę finansowo księgową zapewnia PCPR. 12

PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI Uwierzyć w siebie aktywna integracja osób przebywających w rodzinach zastępczych i je opuszczających W 2011 r. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Toruniu realizowało projekt systemowy w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet VII Promocja Integracji Społecznej, Działanie 7.1, poddziałanie 7.1.2, współfinansowany ze środków Unii Europejskiej przy udziale Europejskiego. Grupa docelowa projektu 41 osób niepełnosprawnych w wieku od 20 do 65 lat, w tym 25 kobiet i 16 mężczyzn. Zgodnie ze statusem społecznym grupa była zagrożony kluczeniem społecznym, składała się z osób nieaktywnych zawodowo, potencjalni uczestnicy projektu posiadali orzeczenia z tytułu niepełnosprawności intelektualnej. Celem głównym projektu było wsparcie procesu aktywizacji społecznej 41 osób niepełnosprawnych z Powiatu toruńskiego oraz wzmocnienie działań w prawidłowym funkcjonowaniu PCPR w okresie od 01-01-2011 r. do 31-12-2011 r. W ramach projektu uczestnicy otrzymali skierowanie do Klubu Integracji Społecznej (funkcjonowanie KIS na podstawie ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym), poprzez realizację Programu Aktywności Lokalnej, uczestnicząc w zadaniach w zakresie aktywnej integracji oraz w działaniach o charakterze środowiskowym. Realizacja projektu trwała w okresie od 01-01-2011 r. do 31-12-2011 r. Projekt zakładał kompleksowe podejście do problemów beneficjentów, a cele zostały osiągnięte poprzez realizację następujących działań wykonywanych w formie grupowej i indywidualnej zrealizowanych poprzez podwykonawcę: - zajęcia dogoterapeutyczne - warsztaty podstawowych umiejętności życiowych - warsztaty multimedialne - warsztaty sportowe 13

- warsztaty kreatywności - warsztaty teatralne - warsztaty muzykoterapii - organizacja wyjazdu na stacjonarny turnus rehabilitacyjny - impreza integracyjna o charakterze środowiskowym Udział własny w wysokości 20 913 zł. Pokryty był ze środków PFRON(art. 35a, ust. 1, pkt 7, lit.a ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych) i dotyczył dofinansowania turnusów rehabilitacyjnych dla osób niepełnosprawnych biorących udział w projekcie. Realizacja powyższego działania odbywała się zgodnie z podpisanym aneksem do umowy ramowej z Instytucją Pośredniczącą Drugiego Stopnia nr 3 z dnia 21.06.2011 r.- Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Toruniu. Grażyna Wasilczuk Dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Toruniu 14