Selektywna zbiórka odpadów w gminie na przykładzie działań prowadzonych przez ZZO Poznań Przysiek k/torunia 17.05.2012 Krauze Krzysztof
KONSTYTUCJA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 2 kwietnia 1997 r. Rozdział II WOLNOŚCI, PRAWA I OBOWIĄZKI CZŁOWIEKA I OBYWATELA Art. 74. 1.Władze publiczne prowadzą politykę zapewniającą bezpieczeństwo ekologiczne współczesnemu i przyszłym pokoleniom. 2. Ochrona środowiska jest obowiązkiem władz publicznych. 3. KaŜdy ma prawo do informacji o stanie i ochronie środowiska. 4. Władze publiczne wspierają działania obywateli na rzecz ochrony i poprawy stanu środowiska. Art. 86. KaŜdy jest obowiązany do dbałości o stan środowiska i ponosi odpowiedzialność za spowodowane przez siebie jego pogorszenie. Zasady tej odpowiedzialności określa ustawa.
KONSTYTUCJA RP Art. 7. Organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. Uchwała Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Zielonej Górze z dnia 5 sierpnia 2009 r. Nr 159/2009 W państwie demokratycznym, w którym rządzi prawo, organy władzy publicznej mogą działać tylko na podstawie prawnej, a normy prawne musząokreślaćich kompetencje, zadania i tryb postępowania, wyznaczając tym samym granice ich aktywności. Organy te mogądziałaćtylko w tych granicach. O ile jednostka ma swobodędziałania zgodnie z zasadą, Ŝe co nie jest wyraźnie zabronione przez prawo, jest dozwolone, to organy władzy publicznej mogądziałaćtylko tam i tylko o tyle, o ile prawo je do tego upowaŝnia, przy czym obywatel moŝe zawsze domagaćsię podania podstawy prawnej, na jakiej organ podjąłkonkretnądziałanie. Jest to zgodne z wymogami wynikającymi z zasady demokratycznego państwa prawnego.
Władza nad odpadami dla Gmin Zgodnie z obowiązującymi przepisami wszystkie instytucje samorządowe muszą stosować się do wykonywania powierzonych zadańzgodnie z ustanowionym prawem. Ustawa z dnia 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw nakłada na gminęobowiązek m. in. przejęcia odpowiedzialności za odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli zamieszkałych nieruchomości oraz zapewnienie czystości i porządku oraz zapewnienie budowy, utrzymania i eksploatację instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych. Art.3 ust.2 Gminy zapewniajączystośći porządek na swoim terenie i tworzą warunki niezbędne do ich utrzymania, a w szczególności: 1) tworząwarunki do wykonywania prac związanych z utrzymaniem czystości iporządku na terenie gminy lub zapewniająwykonanie tych prac przez tworzenie odpowiednich jednostek organizacyjnych;
Zakład Zagospodarowania Odpadów wychodzi naprzeciw potrzebom związanym z ochroną środowiska przyrodniczego, ochronązasobów naturalnych oraz potrzebom mieszkańców. Główne działania prowadzone przez ZZO: Zarządzanie składowiskiem odpadów. Bieżąca eksploatacja i końcowa rekultywacja składowiska. Produkcja i sprzedaż energii elektrycznej i energii cieplnej wytwarzanej z biogazu. Prowadzenie selektywnej zbiórki i segregacji odpadów. Odzysk, selekcjonowanie i sprzedaż odpadów. Odbiór gromadzonych selektywnie odpadów. Zbieranie odpadów niebezpiecznych i innych niż niebezpieczne i obojętne, Zbieranie i odbieranie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Przetwarzanie odpadów ulegających biodegradacji. Prowadzenie punktów gromadzenia odpadów niebezpiecznych i obojętnych oraz odpadów wielkogabarytowych. Przedsięwzięcia sprzyjające utrzymaniu porządku i czystości na terenie miasta. Interwencyjne usuwanie skutków wypadków drogowych zgłoszonych przez Straż Miejską lub Policję. Interwencyjne usuwanie zanieczyszczeń oraz padłych zwierząt z miejsc publicznych. Prowadzenie edukacji ekologicznej.
Odpady problemowe wymagająspecjalistycznego recyklingu, unieszkodliwiania lub utylizacji, nie mogątrafiaćna składowisko odpadów komunalnych, dlatego Zakład Zagospodarowania Odpadów zadbało to, żeby nie były one zagrożeniem dla środowiska. ZZO prowadzi działalność, związanąz ochronąśrodowiska w zakresie gospodarki odpadami, polegającąw szczególności na zarządzaniu składowiskiem odpadów w Suchym Lesie oraz jego bieżącąeksploatacjąi końcowąrekultywacją. Prowadzi selektywnązbiórkęi segregacjęodpadów, zbiórkęodpadów niebezpiecznych i innych niż niebezpieczne i obojętne oraz odbiera gromadzone selektywnie odpady.
Selektywna zbiórka surowców wtórnych Art.3 ust.2 Gminy zapewniają czystość i porządek na swoim terenie i tworzą warunki niezbędne do ich utrzymania, a w szczególności: 5) ustanawiająselektywne zbieranie odpadów komunalnych obejmujące co najmniej następujące frakcje odpadów: papieru, metalu, tworzywa sztucznego,szkła i opakowańwielomateriałowych oraz odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, w tym odpadów opakowaniowych ulegających biodegradacji; Zakład Zagospodarowania Odpadów w 2010 roku kontynuowałselektywnązbiórkęsurowców wtórnych na terenie miasta Poznania. System segregacji przez mieszkańców pozwoliłna selektywne zebranie i przekazanie do recyklingu :makulatury, szkła białego, szkła kolorowego, opakowań z tworzyw sztucznych. Miasta będą musiały zorganizować system odbierania odpadów biodegradowalnych od mieszkańców.
Assen
Art.3 ust.2 Gminy zapewniają czystość i porządek na swoim terenie i tworzą warunki niezbędne do ich utrzymania, a w szczególności: 7) zapewniają osiągnięcie odpowiednich poziomów recyklingu, przygotowania do ponownego uŝycia i odzysku innymi metodami oraz ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania; Art. 3c. 1. Gminy są obowiązane ograniczyć masę odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania: 1) do dnia 16 lipca 2013 r. do nie więcej niŝ 50% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania, 2) do dnia 16 lipca 2020 r. do nie więcej niŝ 35% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania w stosunku do masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r.
Selektywna zbiórka odpadów Biodegradowalnych Tymczasowa kompostownia została uruchomiona na składowisku w kwietniu 2008 r. W kompostowni przetwarzane są odpady ulegające biodegradacji takie jak: trwa, liście, zrębki gałęzi, krzewów, odpadowa masa roślinna. Odpady przeznaczone do odzysku poprzez kompostowanie po pozbawieniu zanieczyszczeń i rozdrobnieniu układane są w pryzmy. Proces kompostowania trwa od 3 do 5 miesięcy. W tym czasie biomasa jest poddawana obróbce poprzez napowietrzanie, przerzucanie, mieszanie, nawilżanie. Kompostownia wyposażona jest w przerzucarkę pryzm kompostowych. W 2010 roku ZZO przyjęło 6873 Mg odpadów biodegradowalnych. Zakład Zagospodarowania Odpadów w Poznaniu organizuje m.in. akcję Poznańskie choinki wracajądo środowiska. Mieszkańcy Poznania mająmożliwośćoddaćbezpłatnie świąteczne choinki w czasie zbiórki w Punktach Gromadzenia Odpadów Problemowych. Ponadto uruchomione sądodatkowe punkty w Centrum Miasta.
Art.3 ust.2 Gminy zapewniają czystość i porządek na swoim terenie i tworzą warunki niezbędne do ich utrzymania, a w szczególności: 6) tworzą punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych w sposób zapewniający łatwy dostęp dla wszystkich mieszkańców gminy, w tym wskazują miejsca, w których mogą być prowadzone zbiórki zuŝytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego pochodzącego z gospodarstw domowych;
GRATOWÓZ Uruchomienie Mobilnego Punktu Gromadzenia Odpadów Problemowych tzw. GRATOWOZU, pozwoliło na bliższe dotarcie do mieszkańców. Lokalizacje postojów GRATOWOZU Poznaniacy znaleźćmogąw harmonogramie na stronie internetowej www.odpady.poznan.pl. Harmonogram jest także, co roku wydawany w formie ulotki edukacyjno-informacyjnej i dostarczany jako insert w lokalnej prasie. Gratowóz nieodpłatnie odbiera odpady od mieszkańców w każdą pierwsząsobotękażdego miesiąca. Ze względu na rosnące zainteresowanie możliwością legalnego pozbycia się zawadzających odpadów,zmuszeni byliśmy znaleźćnowe rozwiązania techniczne ilogistyczne ażeby spełnićoczekiwania poznaniaków. W związku z powyższym pod hasłem "GRATOWÓZ" kryją się w tej chwili cztery samochody! Dwa znich przeznaczone sądo zbiórki elektrośmieci.pozostałe dwa służące dozbiórki odpadów niebezpiecznych, wyposażone sąwspecjalistyczne pojemniki gwarantujące bezpieczne dla środowiska oraz mieszkańców zbieranie i transportowanie odpadów.
Gratowóz odbiera m.in.: zuŝyty sprzęt elektroniczny i elektryczny, baterie i akumulatory, lampy oświetleniowe fluoroscencyjne, odpady zawierające rtęć, przeterminowane leki, opakowania po farbach i rozpuszczalnikach, resztki farb i rozpuszczalników, zuŝyty olej silnikowy, przekładniowy i hydrauliczny w opakowaniach, zuŝyte filtry olejowe,itd W 2010 roku Mobilny Punkt Gromadzenia Odpadów Problemowych zebrał ponad 73 Mg odpadów.
Punkty Gromadzenia Odpadów Problemowych Na Gratowiskach odpady takie jak sprzęt RTV i AGD, baterie oraz akumulatory zbierane są od mieszkańców nieodpłatnie. Zakład Zagospodarowania Odpadów zorganizowałsystem segregacji odpadów oraz system zbiórki odpadów niebezpiecznych i problemowych. Zwiększająca się selektywna zbiórka odpadów, zmniejsza strumień odpadów trafiających na składowisko, pośrednio korzystnie wpływając na środowisko naturalne. Uruchomione trzy Punkty Gromadzenia Odpadów Problemowych oraz Mobilny Punkt Gromadzenia Odpadów Problemowych, stworzyły mieszkańcom możliwość przyjaznego dla środowiska pozbycia się niektórych odpadów. Wszystkie przywożone odpady są ewidencjonowane i przechowywane w kontenerach.
Art. 6r. 1. Opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowi dochód gminy. 2. Z pobranych opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi gmina pokrywa koszty funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, które obejmują koszty: 1) odbierania, transportu, zbierania, odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych; 2) tworzenia i utrzymania punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych; Na GRATOWISKO mieszkańcy mogą dostarczyćzebrane selektywnie odpady problemowe i niebezpieczne: zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny baterie i akumulatory przeterminowane leki rozpuszczalniki, chemikalia, resztki farb, kleje odpady wielkogabarytowe (np. meble) odpady budowlane odpady zielone (trawa, liście, ścinki krzaków, drzew) W 2010 roku w trzech punktach selektywnego zbierania odpadów zebrano 1427 Mg odpadów.
Zgodnie z zapisem ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym, elektrośmieci, w tym również świetlówki, uznawane są za odpady niebezpieczne, których nie wolno wyrzucać do zwykłych pojemników i kontenerów na śmieci. Muszą być selektywnie zbierane, a następnie przetwarzane w specjalistycznych zakładach. ZZO w ramach współpracy z Elektro Eko Organizacją Odzysku Sprzętu Elektrycznego i Elektronicznego SA zbiera świetlówki. W 2010r. zebraliśmy na terenie Miasta Poznania 851 kg świetlówek kompaktowych oraz 1544 kg świetlówek liniowych. Na terenie miasta Poznania istnieje 212kieszeni na zużyte świetlówki, które znajdująsięw altankach śmieciowych oraz budynkach użyteczności publicznej.
SYSTEMY ZBIÓRKI PRZETERMINOWANYCH LEKÓW I ZUŻYTYCH BATERII W zakresie zbiorki zużytych baterii małogabarytowych, Zakład Zagospodarowania Odpadów podpisał umowęz OrganizacjąOdzysku REBA, stając sięw ten sposób Operatorem systemu na terenie miasta Poznania reprezentującym Organizację. Głównązasadąfunkcjonowania Programu Szkolnego Reba jest wymiana zebranych baterii na punkty. Zgromadzone punkty można zamieniać na produkty zgodnie z ofertą umieszczonąw specjalnym katalogu produktów. W związku z dużym zainteresowaniem zbiórkązużytych baterii w pojemniki wyposażono równieżbudynki użyteczności publicznej oraz placówki handlowe oferujące w sprzedaży nowe baterie. W 2010 r. zebrano 13,005 Mg zużytych baterii.
W 2005 roku w porozumieniu z WielkopolskąIzbąAptekarskązapoczątkowano akcjęzbiórki przeterminowanych leków od mieszkańców. Każdy mieszkaniec może bezpłatnie zostawićswoje przeterminowane leki, zalegające w domu. Zorganizowana w aptekach zbiórka przeterminowanych lekarstw cieszy siędużym zainteresowaniem wśród mieszkańców i pozwoliła na zebranie w 2010 r. 13,138 Mg tego niebezpiecznego odpadu. W chwili obecnej na terenie miasta Poznania Zakład Zagospodarowania Odpadów obsługuje709miejsc odbioru baterii oraz 273poznańskich aptek.
Punkty zbiórki odpadów w innych miastach polskich PRZYKŁADY
KRAKÓW budowa Lamusowni -pierwszego Zbiorczego Punktu Gromadzenia Odpadów w Krakowie Na terenie Miasta planuje siępowstanie 7-9 takich punktów, a realizacjępierwszego z nich (przy ul. Nowohuckiej) rozpoczęto 27 kwietnia 2010 r. Otwarcie nastąpiło 9 czerwca 2011 roku.
SZCZECIN Odpady niebezpieczne zbierane sąw ramach zbiórki pośredniej przy pomocy Punktów Zbiórki Odpadów Problemowych - 5 (EKO-PUNKTY). RODZAJ ODPADU 2010r. OPONY [szt.] 6447 AKUMULATORY [kg] 898,50 ŚWIETLÓWKI [szt.]/[kg] 3 528 /667,09 BATERIE [kg] 306,95 LEKI [kg] 172,42 ELEKTRONIKA [kg] 140978,00 FARBY [kg] 763,8 OPAKOWANIA [kg] 300,00 PRZEPRACOWANE OLEJE [kg] 76,25 *źródło: Zakład Usług Komunalnych w Szczecinie.
LÓDŹ Od początku kwietnia 2009 roku przy miejskiej sortowni położonej przy ul. Zamiejskiej 1 działa Punkt Dobrowolnego Dostarczania Odpadów (PDDO). Jest to miejsce, w którym mieszkańcy Łodzi mogąbezpłatnie oddaćodpady niebezpieczne i sprawiające kłopot w zagospodarowaniu. *źródło: Konferencja pn. Systemy zbiórki odpadów problemowych w polskich miastach i gminach, Poznań 2010.
Art. 3b. 1. Gminy sąobowiązane osiągnąćdo dnia 31 grudnia 2020 r.: 1) poziom recyklingu i przygotowania do ponownego użycia następujących frakcji odpadów komunalnych: papieru, metali, tworzyw sztucznych iszkła w wysokości co najmniej 50% wagowo; 2) poziom recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami innych niżniebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowych w wysokości co najmniej 70% wagowo.
Selektywna zbiórka odpadów wielkogabarytowych i budowlanych ZZO posiada zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie odzysku odpadów wielkogabarytowych w zakresie przyjęcia odpadów, demontażu w celu uzyskania jednorodnych materiałowo frakcji, magazynowania pozyskanych frakcji oraz przekazania do odzysku. W 2010 roku przyjęto na składowisko w Suchym Lesie 1599 Mg odpadów wielkogabarytowych od firm, natomiast do Punktów Gromadzenia Odpadów Problemowych mieszkańcy oddali 297 Mg tych odpadów.
Art. 3a. 1. Gminy, realizując zadania polegające na zapewnieniu budowy, utrzymania i eksploatacji regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych, są obowiązane do: 1) przeprowadzenia przetargu na wybór podmiotu, który będzie budował, utrzymywał lub eksploatował regionalną instalację do przetwarzania odpadów komunalnych, lub 2) dokonania wyboru podmiotu, który będzie budował, utrzymywał lub eksploatował regionalną instalację do przetwarzania odpadów komunalnych, na zasadach określonych w ustawie z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym (Dz. U. z 2009 r. Nr 19, poz. 100 oraz z 2010 r. Nr 106, poz.675), lub 3) dokonania wyboru podmiotu, który będzie budował, utrzymywał lub eksploatował regionalną instalację do przetwarzania odpadów komunalnych, na zasadach określonych w ustawie z dnia 9 stycznia 2009 r. o koncesji na roboty budowlane lub usługi (Dz. U. Nr 19, poz. 101, z późn. Zm.). 2. W przypadku gdy przetarg, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, zakończy sięwynikiem negatywnym albo gdy nie zostanie dokonany wybór partnera prywatnego na zasadach określonych w ustawie, o której mowa w ust. 1 pkt2, albo gdy nie zostanie dokonany wybór koncesjonariusza na zasadach, o których mowa w ust. 1 pkt 3, gmina może samodzielnie realizowaćzadanie polegające na budowie, utrzymaniu lub eksploatacji regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych. 3. Do przetargów, o których mowa w ust. 1 pkt 1, w zakresie nieuregulowanym w niniejszej ustawie stosuje sięustawęz dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówieńpublicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759, z późn. zm.).
Projekt System gospodarki odpadami dla Miasta Poznania znajduje sięna liście projektów indywidualnych dla Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2007-2013, dla priorytetu II: Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi, działanie 2.1: Kompleksowe przedsięwzięcia z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi ze szczególnym uwzględnieniem odpadów niebezpiecznych. Projekt System Gospodarki Odpadami dla Miasta Poznania obejmuje następujące działania: Kontrakt Nr 1A Budowa instalacji do termicznego przekształcania frakcji resztkowej zmieszanych odpadów komunalnych (ITPOK) Kontrakt Nr 1B Budowa instalacji do demontażu odpadów wielkogabarytowych (IDOW) Kontrakt Nr 2 Pełnomocnik Zamawiającego Kontrakt Nr 3 Pomoc Techniczna dla JRP Kontrakt Nr 4 Program edukacji ekologicznej Kontrakt Nr 5 Działania promujące i informujące
Art.3 ust.2 Gminy zapewniajączystośći porządek na swoim terenie i tworząwarunki niezbędne do ich utrzymania, a w szczególności: 8) prowadządziałania informacyjne i edukacyjne w zakresie prawidłowego gospodarowania odpadami komunalnymi, w szczególności w zakresie selektywnego zbierania odpadów komunalnych; Ilośćodpadów ulegających biodegradacji, która zgodnie z przepisami nie powinna trafićdo składowania w 2010 roku wynosi 51 439,84 Mg ( Sprawozdanie miasta Poznania z PGO)
Results
Edukacja Ekologiczna Zakład Zagospodarowania Odpadów działa zgodnie z zasadami ochrony środowiska w zakresie gospodarki odpadami. Poprzez szeroki zakres działańproekologicznych przeciwdziała degradacji środowiska przyrodniczego i wpływa na poprawęjego jakości, polepszając w ten sposób równieżwarunki życia mieszkańców. Edukacja ekologiczna jest jednym z podstawowych działańrealizowanych przez Zakład Zagospodarowania Odpadów od wielu lat. Podstawądziałalności ekologicznej jest współpraca z mieszkańcami aglomeracji poznańskiej. Nasze działania proekologiczne nie opierająsięjedynie na utrzymaniu czystości i odpowiednim zagospodarowaniu odpadów a na przekonaniu społeczności lokalnej do odpowiedniego gospodarowania odpadami problemowymi i niebezpiecznymi oraz do idei świadomej ochrony środowiska.
Najważniejszymi działaniami Zakładu Zagospodarowania Odpadów w zakresie edukacji ekologicznej są: Stworzenie strony internetowej o tematyce edukacyjno- informacyjnej. Utworzenie na składowisku w Suchym Lesie ścieżki edukacyjnej Laboratorium Energii Odnawialnej. Organizowanie spotkańz dziećmi i młodzieżąw placówkach oświatowych i składowisku oraz na imprezach edukacyjnych. Organizowanie Dni Otwartych na składowisku odpadów. Organizacja konkursów ekologicznych dla przedszkolaków i uczniów szkół. Informowanie mieszkańców o akcjach edukacyjnych w prasie i mediach. Organizacja konferencji i happeningów ekologicznych. Udział w targach o tematyce edukacyjnej i ochrony środowiska. Wyprodukowanie trzech filmów edukacyjnych dla dzieci uczących segregacji oraz stworzenie sympatycznych maskotek Wydawanie i rozprowadzanie ulotek, plakatów, kalendarzy i książeczek edukacyjno-informacyjnych oraz gadgetów. Wydawanie corocznie kalendarzy edukacyjnych. Organizowanie zbiórek choinek. Organizowanie i wspieranie akcji informacyjno-edukacyjnych dla mieszkańców Poznania. Organizacja zbiórek odpadów problemowych przez tzw. Gratowóz bezpośrednio od mieszkańców. Tworzenie Punktów Gromadzenia Odpadów Problemowych w tzw. Gratowisk, umożliwiających Poznaniakom możliwość pozbycia się odpadów problemowych. Utworzenie systemu zbiórki zużytych baterii i przeterminowanych lekarstw. Udział w konkursach ekologicznych.
Poznańjest dobrze przygotowany do śmieciowej rewolucji. Gdy Gmina stanie sięwłaścicielem odpadów, możliwa będzie racjonalna gospodarka nimi.
Dziękuję ZAKŁAD ZAGOSPODAROWANIA ODPADÓW AL. MARCINKOWSKIEGO 11 61-827 POZNAŃ www.odpady.poznan.pl sekretariat@odpady.poznan.pl