STAROSTWO POWIATOWE W KROTOSZYNIE WYDZIAŁ SPRAW OBYWATELSKICH INFORMACJA O DZIAŁALNOSCI ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH ZA 2008 ROK SZANSA ROZWOJU I ZAGROśENIA KROTOSZYN, LUTY 2009 R.
I. WSTĘP. Na obszarze powiatu krotoszyńskiego działają organizacje pozarządowe o zasięgu ogólnokrajowym, powiatowym i lokalnym. Zgodnie z prowadzonymi rejestrami przez Starostwo działające stowarzyszenia w powiecie krotoszyńskim ze względu na prowadzoną działalność moŝemy podzielić na; 1) Stowarzyszenia Kulturalne 14 2) Stowarzyszenia Kulturalno Oświatowe - 35 3) Stowarzyszenia Turystyczno Sportowe - 9 4) Stowarzyszenia Gospodarcze - 7 5) Stowarzyszenia Kultury Fizycznej - 31 6) Stowarzyszenia Ochotniczych StraŜy PoŜarnych 63 7) Stowarzyszenia Zwykłe - 10 8) Uczniowskie Kluby Sportowe - 48 9) Oddziały stowarzyszeń - 14 Z danych rejestru stowarzyszeń wynika, Ŝe na przestrzeni lat 1999 2008 uległo likwidacji 12 stowarzyszeń w tym jedno nie podjęło działalności od chwili rejestracji oraz w chwili obecnej jedno stowarzyszenie jest w trakcie likwidacji. Jednocześnie w tym samym okresie otrzymało rejestrację sądową 16 nowych stowarzyszeń. NaleŜy nadmienić, Ŝe 4 stowarzyszenia działające na terenie powiatu posiadają status Organizacji PoŜytku Publicznego. Są to : 1 Stowarzyszenie SCLEROSIS MULTIPLEX, 2. Integracyjny Klub Sportowy SPARTAKUS w Koźminie Wlkp., 3 Towarzystwo Atletyczne ROZUM, 4. Towarzystwo Przyjaźni Krotoszyn Mejszagoła W chwili obecnej jedno stowarzyszenie jest w trakcie procedury ubiegania się o status organizacji poŝytku publicznego tj. Stowarzyszenie Na Rzecz Dzieci i Osób Niepełnosprawnych. Ponadto na terenie powiatu krotoszyńskiego działają oddziały stowarzyszeń, które korzystają ze statusu organizacji poŝytku publicznego. Są to: 1. Polski Czerwony KrzyŜ Oddział Krotoszyn 2. Stowarzyszenie Rodziców na Rzecz Pomocy Szkołom Przyjazna Szkoła - Zespół Szkół nr 1 z Oddziałami Integracyjnymi 3. Stowarzyszenie Rodziców na Rzecz Pomocy Szkołom Przyjazna Szkoła - Zespół Szkół nr 2 z Oddziałami Integracyjnymi 4. Stowarzyszenie Rodziców na Rzecz Pomocy Szkołom Przyjazna Szkoła - Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 im. Karola F. Libelta 5. Polski Związek Niewidomych Okręg Wielkopolski - Koło Krotoszyn 1. Towarzystwo Opieki nad Zwierzętami w Polsce - Koło Krotoszyn. 7. Związek Harcerstwa Polskiego Chorągiew Wielkopolska - Hufiec Krotoszyn 8. Związek Harcerstwa Polskiego Chorągiew Wielkopolska - Hufiec Koźmin Wlkp. 9. Związek Ochotniczych StraŜy PoŜarnych RP Oddział Powiatowy.
II. WSPÓŁPRACA Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI. Sama idea współpracy nie stanowi nowości. Obowiązek i zasady współpracy dotyczą nie tylko organizacji poŝytku publicznego ale wszystkich organizacji pozarządowych i podmiotów z nimi zrównanych prowadzących działalność poŝytku publicznego zg. a z art. 3.ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności poŝytku publicznego i o wolontariacie ( Dz.U. z 2003 Nr 96,poz. 873 ) Ta współpraca odbywa się na zasadach : - pomocniczości, - suwerenności, - partnerstwa, - efektywności, - uczciwej konkurencji, - jawności. Godnym podkreślenia jest fakt, Ŝe samorząd jak i instytucje powiatowe w minionym okresie współpracowały z organizacjami pozarządowymi, wspomagając je merytorycznie jak i finansowo w ich własnych działaniach. Wiele z tych inicjatyw jest realizowanych wspólnie, naleŝą one do cyklicznych i na stałe zapisały się w kalendarzu wspólnych przedsięwzięć. Poszczególne wydziały Starostwa w ramach swoich kompetencji na co dzień współpracują z organizacjami pozarządowymi. Na tej płaszczyźnie naleŝy podkreślić współpracę z Zarządem Oddziału Rejonowego Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów w organizacji powiatowych obchodów: Światowego Dnia Inwalidy, Dnia Seniora, powiatowej biesiady Rozśpiewany Senior, PoŜegnanie Lata czy z Oddziałem Krotoszyn Związku Inwalidów Wojennych RP,z Związkiem Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych, Zarządem Powiatowym Ligi Obrony Kraju, Zarządem Rejonowym Polskiego Czerwonego KrzyŜa, Komendą Hufca im. Powstańców Wielkopolskich Związku Harcerstwa Polskiego, Zarządem Koła Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków oraz Zarządem Oddziału Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego. W odpowiedzi na apel Rzecznika Praw Obywatelskich podjęto wspólne partnerskie działanie z organizacjami pozarządowymi i prywatnymi przedsiębiorcami z terenu powiatu krotoszyńskiego skierowane do wszystkich mieszkańców, mające na celu uwraŝliwienie społeczeństwa na biedę. W październiku 2007 r. czynnie włączono się do obchodów 20 międzynarodowego Dnia Walki z Ubóstwem pod hasłem: Walka z ubóstwem wiele robimy osobno, zróbmy to wspólnie, którą kontynuowano równieŝ w październiku 2008 r. Wspólnie z Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie, Krotoszyńskim Centrum Wolontariatu Ziemi Krotoszyńskiej, Klubem AMAZONKI, Towarzystwem Atletycznym ROZUM, Klubem POGODNI Komendą Hufca im Powstańców Wielkopolskich ZHP oraz Zarządem Rejonowym PCK oraz restauracjami i piekarniami zorganizowano na Rynku Krotoszyńskim rozdawanie zupy z pieczywem, zbiórkę artykułów codziennego uŝytku oraz przeprowadzono zbiórkę pieniędzy. Efektem prowadzonej akcji była zebrana odzieŝ, Ŝywność, środki chemiczne, zabawki i artykuły szkolne dla dzieci oraz środki finansowe w kwocie 1.708,58 zł, z których kwotę 1348.58 zł przekazano na konto powiatowego Banku Chleba i kwotę 360,- zł na rzecz pomocy mieszkance Krotoszyna, której mieszkanie uległo spaleniu w miesiącu listopadzie. Włączenie się powiatu w tę akcję i fakt jej zwielokrotnienia został pozytywnie oceniony przez społeczeństwo i prasę lokalną. Podejmowane akcje z zakresu promocji zdrowia na rzecz mieszkańców naszego powiatu w trakcie imprez masowych organizowanych przez powiat lub gminy to wynik współpracy z Zarządem Rejonowym PCK, Oddziałem Krotoszyn Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa, Zarządem Koła Stowarzyszenia Niewidomych, Zarządem Koła Polskiego
Stowarzyszenia Diabetyków, Stowarzyszeniem Klub Amazonek, Komendą Hufca im. Powstańców Wielkopolskich ZHP. Zgodnie z ustawą o działalności poŝytku publicznego i o wolontariacie samorząd powiatowy w celu zlecenia realizacji zadania publicznego obowiązany jest przeprowadzić otwarty konkurs ofert. Do tego konkursu mogą przystąpić nie tylko wszystkie podmioty prowadzące działalność poŝytku publicznego tj. organizacje pozarządowe i organizacje kościelne, ale takŝe instytucje podległe organom administracji publicznej lub przez nie nadzorowane. Ustawa ta równieŝ zobowiązuje samorząd do opracowania rocznych planów współpracy z organizacjami pozarządowymi. KaŜdego roku w oparciu o konsultacje taki plan jest uchwalany przez Radę Powiatu krotoszyńskiego. Przyjęty przez Zarząd Powiatu szczegółowy wykaz zadań wraz z wysokością środków na poszczególne zadania jest podstawą ogłoszenia otwartego konkursu ofert. PoniŜsza tabela informuje o liczbie ofert złoŝonych przez organizacje pozarządowe na zadania publiczne realizowane przez powiat przy współpracy z organizacjami pozarządowymi w ramach otwartego konkursu ofert w poszczególnych latach. 2006 2007 2008 2009 Lp. 1 Liczba złoŝonych ofert w wyniku 33 31 36 38 ogłoszonych konkursów ofert 2. Liczba ofert przyjętych do realizacji 23 25 27 32 3. Liczba ofert nie przyjętych do realizacji 10 6 9 6 Środki budŝetowe przekazane przez Radę Powiatową na wsparcie zadań realizowanych przy współpracy z organizacjami pozarządowymi w ramach otwartego konkursu ofert w poszczególnych latach przedstawia poniŝsze zestawienie. Lp. 2006 2007 2008 2009 1 Planowana dotacja 56.700,- 59.500,- 7o.000,- 90.900,- 2. Ogółem wnioskowana kwota przez 98.386,- 90.210,10 113.279,- 130.708,- organizacje pozarządowe wsparcia ( zł ) 3. Ogółem kwota udzielonego 56.700,- 59.500,- 70.000,- 90.900,- wsparcia ( zł ) 4. Ogółem kwota na jaką nie 19.275,- 11.670,- 25.340,- 39.808,- udzielono wsparcia ( zł ) 5. Realizacja przekazanych dotacji 55.601,39-59.500,- 68.924,24 ------- Przedstawione liczby obrazują wzrastające zainteresowanie organizacji pozarządowych tą forma współpracy z samorządem oraz wzrost środków przekazywanych przez samorząd powiatowy na realizację zadań publicznych przy współpracy z organizacjami pozarządowymi. Jednocześnie naleŝy zauwaŝyć, Ŝe przekazywane środki finansowe nie zabezpieczają w pełni potrzeb i wiele ofert nie moŝe otrzymać wsparcia.
III. INFORMACJA O UDZIELONYCH DOTACJACH W 2008 ROKU ORGANIZACJOM POZARZĄDOWYM. Dotacji celowej udzielono na finansowanie lub dofinansowanie zadań zleconych do realizacji organizacjom pozarządowym oraz podmiotom wymienionym w art.3 ust.3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności poŝytku publicznego i o wolontariacie z zgodnie z ogłoszonym otwartym konkursem ofert. Lp. Pełna nazwa Kwota organizacji pozarządowej 1. Krotoszyńskie Towarzystwo Muzyczne 1.400,- 2. Stowarzyszenie Miłośników Muzyki 1.100,- 3. Towarzystwo Miłośników i Badaczy Ziemi Krotoszyńskiej w 2.500,- Krotoszynie 4. Zarząd Powiatowy LOK 1.000,- 5. Klub Sportowy KROTOSZ 1.000,- 6. Krotoszyński Szkolny Związek Sportowy 24.000,- 7. Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Zespołu Szkół 2.000,- Ponadgimnazjalnych nr 2 8. Ludowy Klub Sportowy CERAMIK 1.000,- 9. Ludowy Klub Sportowy CERAMIK 1.000,- 10. Kurkowe Bractwo Strzeleckie 1.500,- 11. Integracyjny Klub Sportowy SPARTAKUS w Koźminie Wlkp. 1.000,- 12. Klub BASKET OSiR KROTOSZYN 1.000,- 13. Polskie Towarzystwo Turystyczno Krajoznawcze Zarząd Oddziału 3.500,- 14. ZHP Komenda Hufca im. Powstańców Wielkopolskich w 2.500,- Krotoszynie 15. Krotoszyński Klub AMAZONKI 1.000,- 16. Stowarzyszenie TWOJA ALTERNATYWA 1.000,- 17. Polski Czerwony KrzyŜ Oddział 400,- 18. ZHP Komenda Hufca im. Powstańców Wielkopolskich 1.500,- 19. Polski Czerwony KrzyŜ Oddział 3.500,- 20. Polski Czerwony KrzyŜ Oddział 2.800,- 21. Stowarzyszenie Na Rzecz Dzieci i Osób Niepełnosprawnych 1.000,- 22. Polskie Stowarzyszenie Diabetyków 400,- Oddział 23. Stowarzyszenie Centrum Wolontariatu Ziemi Krotoszyńskiej 1.000,- 24. Stowarzyszenie Centrum Wolontariatu Ziemi Krotoszyńskiej 2.900,- 25. Wielkopolskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe Oddział 1.000,- Powiatowy 26. Polskie Towarzystwo Turystyczno Krajoznawcze Zarząd Oddziału 3.000,- 27. Powiatowe Zrzeszenie Ludowych Zespołów Sportowych 6.000,-
Zlecone zadania wykonano w pięciu obszarach współpracy tj.: 1. Kultura i sztuka oraz podtrzymywanie tradycji narodowej i pielęgnowanie Polskości. 2. Sport, rekreacja i turystyka oraz wypoczynek dla dzieci i młodzieŝy, 3. Promocja zdrowia, 4. Wspieranie osób niepełnosprawnych, 5. Bezpieczeństwo i porządek publiczny. Łącznie zrealizowano 27 zadań. Analizując okres wdraŝania ustawy o poŝytku publicznym i o wolontariacie naleŝy podkreślić, Ŝe organizacje pozarządowe często borykały się z problemami takimi jak: - brak aktualnych danych lub rejestracji w KRS - brak konta, - problemy z opisem i z kalkulowaniem zadania, - terminowość składania ofert, - terminowość składania sprawozdań - przekraczanie terminów realizacji zadania wyznaczonych umową. W większości organizacje pozarządowe nie posiadają biur i pracowników etatowych przez co zwiększają się obowiązki zarządów organizacji a nowe przepisy ustawy i wynikające z niej obowiązki przestrzegania innych ustaw np. ustawa o rachunkowości, ustawa o finansach publicznych zwiększają odpowiedzialność członków zarządów organizacji. Według nowych przepisów uchwalonych w zeszłym roku członkom Zarządów będzie grozić odpowiedzialność karna z art. 77 pkt 2 ustawy o rachunkowości w przypadku, gdy organizacja przedstawi urzędowi skarbowemu niekompletne dane lub umyślnie pominie jakieś informacje. Za naruszenie przepisów będzie mogła grozić nawet łączna kara grzywny i pozbawienia wolności do lat dwóch. Wobec tych zmian celowym wydaje się prowadzenie polityki nie tylko kontrolnej ale i doradczej z głównym naciskiem na uświadomienie i szeroko pojętą pomoc. Celowym wydaje się połoŝenie większego nacisku na szkolenie jak największej liczby przedstawicieli organizacji pozarządowych. IV. DZIAŁALNOŚĆ POśYTKU PUBLICZNEGO I WOLONTARIAT W SAMORZĄDZIE TERYTORIALNYM I ZMIANY ZAKŁADANE W PROJEKCIE USTAWY Z 05 WRZEŚNIA 2008 R. NaleŜy zaznaczyć, Ŝe poniŝej zaprezentowaną analizę przedstawiono na podstawie informacji przekazanych w trakcie szkolenia w styczniu 2009 prowadzonego przez Szkołę Administracji Samorządowej Sp.z.o.o. z Warszawy a prace nad ustawą są w toku. Projekt ustawy w zakresie pojęć podstawowych rozszerza definicję : dotacja rozumie się przez to dotację, o której mowa w art. 106 ust.2 pkt 1 lit. d ( Art.106.2.Dotacjami są, podlegające szczególnym zasadom rozliczania, wydatki budŝetu państwa przeznaczone na: 1) finansowanie lub dofinansowanie: d) zadań zleconych do realizacji organizacjom pozarządowym oraz podmiotom wymienionym w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności poŝytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. Nr 96, poz. 873 oraz z 2004 r. Nr 64, poz. 593, Nr 116, poz. 1203 i Nr 210, poz. 2135), zwanym dalej "organizacjami pozarządowymi", )
oraz art. 176 ust.1 (Art. 176. 1. Podmioty niezaliczane do sektora finansów publicznych i niedziałające w celu osiągnięcia zysku mogą otrzymywać z budŝetu jednostki samorządu terytorialnego dotacje na cele publiczne związane z realizacją zadań tej jednostki. ) ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych ( Dz.U.z 2005 Nr 249 poz. 2104 ). - wolontariusz rozumie się przez to osobę, fizyczną posiadającą pełną lub ograniczoną zdolność do czynności prawnych, która ochotniczo i bez wynagrodzenia wykonuje świadczenia na zasadach określonych w ustawie. - inicjatywa lokalna rozumie się przez to formę współpracy gminy z jej mieszkańcami zrzeszonymi w stowarzyszeniu zwykłym lub stowarzyszeniu, w celu wspólnego realizowania zadania publicznego na rzecz społeczności lokalnej. oraz wprowadza nowe formy współpracy ; - partnerstwa publiczno-społecznego na zasadach określonych w omawianej ustawie, - umowy o wykonanie inicjatywy lokalnej na zasadach określonych w omawianej ustawie, - umów partnerstwa określonych w ustawie z dn. 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju ( Dz.U. z 2006 Nr 227, poz. 1658 oraz Dz.U. Nr 140 poz. 984 ). Projekt ustawy określa i dopuszcza nowe zasady dotychczasowego rocznego programu współpracy, który w drodze zarządzenia po konsultacjach z organizacjami pozarządowymi będzie moŝna przyjąć na okres od roku do 5 lat. Ponadto wprowadza zmiany w zakresie organizacji konkursów np. termin ogłoszenia konkursu nie krótszy niŝ 21 dni oraz zmiany w trybie rozpatrywania ofert złoŝonych z własnej inicjatywy jak równieŝ dopuszcza moŝliwość zlecenia organizacji pozarządowej z pominięciem otwartego konkursu ofert realizację zadania publicznego o charakterze lokalnym lub regionalnym, spełniając łącznie warunki ; - wysokość dofinansowania lub finansowania zadania publicznego nie przekracza kwoty 10.000,- zł - zadanie publiczne ma być realizowane w okresie nie dłuŝszym niŝ 30 dni. Są to przykłady z projektu zmian w ustawie, które w sposób znaczący rozszerzają katalog moŝliwych do prowadzenia działań przez organizacje pozarządowe i przedstawicieli inicjatyw lokalnych, a jednocześnie nakładające wiele nowych obowiązków prawnych. Pamiętajmy o tym, Ŝe organizacje pozarządowe z reguły są znacznie bliŝej ludzi, wyrastają z ich konkretnych potrzeb a podjęte wspólne działania, udzielona pomoc przez samorząd powiatowy, samorząd gminny są elementem misji na rzecz dobra społeczności lokalnej. Wspólny trud i zaangaŝowanie stron przynoszą satysfakcję i chęci do podejmowania kolejnych wysiłków w budowaniu społeczeństwa obywatelskiego na szczeblu lokalnym. Informacje zawarte w prezentowanym materiale dają w miarę pełen obraz róŝnorodności i aktywności działania organizacji pozarządowych na terenie naszego powiatu. Z drugiej strony uwidaczniają współpracę merytoryczną oraz udzielane wsparcie finansowe na realizację zadań publicznych ze strony samorządu powiatowego..